το θεωρητικό υπόβαθρο της πολιτικήςγια την

περιβαλλοντική εκπαίδευση

Μία κυβέρνηση μπορεί να επιβάλλει φιλοπεριβαλλοντική πολιτική με φόρους, απαγορεύσεις, νομοθετήματα, κανονισμούς, αλλά η Π.Ε. έχει χαρακτηριστικά που την καθιστούν πρώτη επιλογή για την εφαρμογή φιλοπεριβαλλοντικής πολιτικής.

Το μέλλον του περιβάλλοντος θα βασιστεί περισσότερο στην επαγρύπνηση, παρά στους κανονισμούς και τις νομικές διαδικασίες. Η αποτελεσματική πολιτική για την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει νομικό πλαίσιο προστασίας, καλή γνώση, διάχυση της πληροφορίας και υπεύθυνη συμπεριφορά…

…άρα η εκπαίδευση είναι θεμελιώδης για το μέλλον του περιβάλλοντος.

UNESCO 2005 – 2014: Δεκαετία της εκπαίδευσης για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (DESD)

επιδιώκει να θέσει ποιοτικά κριτήρια στην Π.Ε.

Να αναπροσανατολίσει τα προγράμματα προς την ενδυνάμωση μικρών και μεγάλων ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις και να δρουν με πολιτιστικά αποδεκτούς και τοπικά σχετικούς τρόπους για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αφορούν το κοινό μας μέλλον.

Να ενσωματώσει αρχές, αξίες και πρακτικές της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις πτυχές της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης

UNESCO 2005 – 2014: Δεκαετία της εκπαίδευσης για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (DESD)

Χαρακτηριστικά Π.Ε.:

-Ολιστική και διεπιστημονική: διαπερνά το αναλυτικό πρόγραμμα και δεν είναι ξεχωριστό αντικείμενο.-Πολυδιάστατη μεθοδολογία-Τοπική συσχέτιση, έστω και αν αφορά οικουμενικό θέμα

-Οδηγείται από αξίες, αλλά οι αξίες που προβάλλει πρέπει να τίθενται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξετάζονται, ελέγχονται και εφαρμόζονται -Κριτική σκέψη και επίλυση προβλήματος-Συμμετοχική λήψη απόφασης-Εφαρμοσιμότητα στην καθημερινή ζωή

UNESCO 2005 – 2014: Δεκαετία της εκπαίδευσης για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (DESD)

να ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις να ενσωματώσουν τους στόχους της Π.Ε στο εκπαιδευτικό τους σύστημα και επιπλέον να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση του κοινού και τη συμμετοχή του στην DESD μέσω συνεργασιών με την κοινωνία των πολιτών, ειδικά στην αρχή της δεκαετίας.

UNESCO 2005 – 2014: Δεκαετία της εκπαίδευσης για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (DESD)

Εφτά στρατηγικές:

Όραμα και υποστήριξη

Υπευθυνότητα

Συμμετοχή και δίκτυα

Ανάπτυξη ικανοτήτων και επιμόρφωση

Έρευνα και καινοτομία

Χρήση νέων τεχνολογιών

Παρακολούθηση και αξιολόγηση

ένα στρατηγικό σχέδιο θα:

- ενθαρρύνει τη σύνδεση και το συντονισμό των περιβαλλοντικών εκπαιδευτικών παρεμβάσεων. - θα διευκολύνει τη διάχυση γνώσεων και εμπειρίας και την εφαρμογή της χαραχθείσας πολιτικής- ενισχύει την εμπλοκή φορέων και θα διασφαλίζει την ανάπτυξη διαφοροποιημένων προγραμμάτων τα οποία να ανταποκρίνονται στις επιμέρους ιδιαιτερότητες των διαφόρων περιφερειών και οικοσυστημάτων- προωθεί την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών- προωθεί την ενσωμάτωση των στόχων της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης τόσο στο σχολικό πρόγραμμα όσο και σε δράσεις μη τυπικής εκπαίδευσης

- προωθεί τη δια βίου περιβαλλοντική αγωγή- περιλαμβάνει συγκεκριμένες δράσεις αξιολόγησης και ερευνητικού αναστοχασμού με στόχο τη συνεχή βελτίωση της όλης προσπάθειας-καθιστά την περιβαλλοντική εκπαίδευση τμήμα ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής πολιτικής

- πρέπει να αναπτυχθεί μέσα από συμμετοχική διεργασία η οποία θα εμπλέκει ουσιαστικά όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς- Πρέπει να γίνει αντικείμενο δημόσιου διαλόγου με στόχο τη διάχυση των επιδιώξεων του σχεδίου και την εξασφάλιση της όσο το δυνατόν ευρύτερης εμπλοκής προσώπων, οργανωμένων συνόλων και θεσμοθετημένων φορέων.

επικοινωνία και συνεργασία

Οι διαφορετικές αντιλήψεις είναι πλεονέκτημα και όχι εμπόδιο. Η πλουραλιστική στρατηγική για την Π.Ε. είναι επιδίωξη, όχι πρόβλημα.

Δεν υπάρχει ένας οικουμενικός τρόπος για να κάνουμε Π.Ε.

Υπάρχει όμως ένα γενικό υπόβαθρο το οποίο προσαρμόζεται σε συγκεκριμένες συνθήκες, τοπικές ανάγκες ή νοοτροπίες, υπάρχουν πρότυπα επιτυχημένων πρακτικών, επιδιώξεις και στόχοι και κανόνες αξιολόγησης

Ο συντονισμός εξασφαλίζει:

Την διάχυση εμπειριών

Τον εντοπισμό κενών

Τη συγκέντρωση υλικού και προτύπων δραστηριοτήτων

Την βελτίωση δραστηριοτήτων

Ορισμό προτεραιοτήτων

Καλύτερη αξιοποίηση πόρων

Αποτελεσματικότητα

η εκπαίδευση των ανθρώπων

Ίδρυση ΚΠΕ, διδακτικό υλικό, επιμόρφωση κλπ δεν θα πετύχουν τίποτα εάν δεν δημιουργηθεί κανονιστικό και οργανωτικό πλαίσιο που θα προωθεί την ενσωμάτωση της Π.Ε. στο αναλυτικό πρόγραμμα και εάν επιπρόσθετα δεν δημιουργηθεί πλαίσιο για την ανάπτυξη των άτυπων μορφών Π.Ε.

H στρατηγική για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση θα πρέπει να εξασφαλίζει τη διαρκή συμμετοχή των εκπαιδευομένων σε προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Για να συμβεί αυτό θα πρέπει η περιβαλλοντική εκπαίδευση να θεωρηθεί μέρος των προγραμμάτων της εκπαίδευσης, δηλαδή το ίδιο το αναλυτικό πρόγραμμα να θέτει επιδιώξεις ως προς την περιβαλλοντική εκπαίδευση, αλλά και να δίνει τις δυνατότητες για την επίτευξη τους.

Η στρατηγική για την Π.Ε. πρέπει να ορίζει τις δυνατότητες αλλά και το πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο κάθε εκπαιδευτικός θα μπορεί να πραγματοποιεί προγράμματα Π.Ε. (σχέση με το ωρολόγιο πρόγραμμα, αξιοποίηση πλαισίου σχολικών δραστηριοτήτων εκτός ωρολογίου προγράμματος, δικαιώματα και υποχρεώσεις).

Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ενημέρωση των εκπαιδευτικών σχετικά με τις επιλογές τους αλλά και τη δυνατότητα πρωτοβουλιών οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούν καθορισμένες αρχές αναφορικά με τη μεθοδολογία, το περιεχόμενο, και τις επιδιώξεις ενός προγράμματος Π.Ε. Σε ένα σχετικό διάταγμα θα πρέπει να αναλύονται αυτά, αλλά και πιο πρακτικά θέματα, όπως ο χρόνος υποβολής προτάσεων προς έγκριση, διαδικασίες έγκρισης, οι δυνατότητες υλοποίησής τους (εντός-εκτός ωρολογίου προγράμματος) η επιβάρυνση των εκπαιδευτικών, η θέσπιση κινήτρων (οικονομικών, υπερωριών, κ.α.).