Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες και Εφαρμογές Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες και Εφαρμογές στη Ναυτιλία: Ισχύουσα Κατάσταση και στη Ναυτιλία: Ισχύουσα Κατάσταση και

ΠροοπτικέςΠροοπτικές

Δρ. Νικήτας Νικητάκος, Αν. ΚαθηγητήςΔρ. Μαρία Λάμπρου, Λέκτορας

Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών ΥπηρεσιώνΠανεπιστήμιο Αιγαίου

Χαρακτηριστικά Ναυτιλιακής Χαρακτηριστικά Ναυτιλιακής ΒιομηχανίαςΒιομηχανίαςΟ διαχωρισμός των αγορών της Ν.Β γίνεται με βάση:Ο διαχωρισμός των αγορών της Ν.Β γίνεται με βάση:• το είδος του φορτίου,τη γεωγραφική περιοχή, τις το είδος του φορτίου,τη γεωγραφική περιοχή, τις

απαιτήσεις των θαλάσσιων διαδρομών, τύπο του απαιτήσεις των θαλάσσιων διαδρομών, τύπο του πλοίουπλοίου

• Με βάση το είδος του μεταφερόμενου φορτίου η Με βάση το είδος του μεταφερόμενου φορτίου η Ν.Β. χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:Ν.Β. χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:– Επιβατηγό ναυτιλία, Ναυτιλία μεταφορές πρώτων υλών Επιβατηγό ναυτιλία, Ναυτιλία μεταφορές πρώτων υλών

και εμπορευμάτων (υγρό φορτίο, ξηρό φορτίο, και εμπορευμάτων (υγρό φορτίο, ξηρό φορτίο, εμπορευματοκιβώτια, κ.α.)εμπορευματοκιβώτια, κ.α.)

• Με βάση τις θαλάσσιες διαδρομές η Ν.Β. χωρίζεται Με βάση τις θαλάσσιες διαδρομές η Ν.Β. χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:στις εξής κατηγορίες:– Ποντοπόρο Ναυτιλία, Ναυτιλία Μικρών Αποστάσεων (short Ποντοπόρο Ναυτιλία, Ναυτιλία Μικρών Αποστάσεων (short

seaseashipping)shipping)

Γενικά ΧαρακτηριστικάΓενικά Χαρακτηριστικά• Διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας και στρατηγικής για Διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας και στρατηγικής για

κάθε αγοράκάθε αγορά– Π.χ. η ναυτιλία γραμμών (liner shipping)Π.χ. η ναυτιλία γραμμών (liner shipping) παρέχει ένα παρέχει ένα

τελείως διαφορετικό τύποτελείως διαφορετικό τύπο υπηρεσιών, τύπο φορτίων υπηρεσιών, τύπο φορτίων και οικονομικήκαι οικονομική δομή από τη ναυτιλία μεταφοράς χύδηνδομή από τη ναυτιλία μεταφοράς χύδην φορτίων (bulk shipping).φορτίων (bulk shipping).

• Κάθε ναυτιλιακή εταιρία έχει το δικό της χαρακτήρα και Κάθε ναυτιλιακή εταιρία έχει το δικό της χαρακτήρα και υιοθετεί διαφορετική στρατηγική και επιχειρησιακή υιοθετεί διαφορετική στρατηγική και επιχειρησιακή πολιτικήπολιτική

• Υπάρχει ευρύ φάσμα από επικοινωνιακές και Υπάρχει ευρύ φάσμα από επικοινωνιακές και πληροφοριακές τεχνολογίες και υπηρεσίες που πληροφοριακές τεχνολογίες και υπηρεσίες που εφαρμόζονται με διαφορετική ένταση, επίδραση και εφαρμόζονται με διαφορετική ένταση, επίδραση και δυναμική κατά περίπτωση.δυναμική κατά περίπτωση.

Ναυτιλιακές Ναυτιλιακές Τηλεπικοινωνιακές ΥπηρεσίεςΤηλεπικοινωνιακές Υπηρεσίες

Πλαίσιο κανονισμών σχετικά με τις Πλαίσιο κανονισμών σχετικά με τις τηλεπικοινωνίεςτηλεπικοινωνίες

• GMDSSGMDSS• Σύστημα Αυτόματης Αναγνώρισης (Automatic Σύστημα Αυτόματης Αναγνώρισης (Automatic

Identification System – AIS)Identification System – AIS)• Vessel Traffic Services (VTS)Vessel Traffic Services (VTS)• Vessel Traffic Management and Information Vessel Traffic Management and Information

System (VTMIS)System (VTMIS)

Σύγχρονες δορυφορικές Σύγχρονες δορυφορικές τηλεπικοινωνιακές υποδομές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές και προϊόνταπροϊόντα• InmarsatInmarsatΆλλες δορυφορικές τηλεπικοινωνιακές Άλλες δορυφορικές τηλεπικοινωνιακές

υπηρεσίεςυπηρεσίες• ThurayaThuraya• GlobalstarGlobalstar• IridiumIridium• VSATsVSATs• HELLAS SATHELLAS SAT

• GALILEOGALILEO

Σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές Σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές υποδομέςυποδομές• Προσφέρεται πλέον ένα σύνολο εναλλακτικών υπηρεσιών στις Προσφέρεται πλέον ένα σύνολο εναλλακτικών υπηρεσιών στις

δορυφορικές τηλεπικοινωνίες, εκτός από τον κύριο παίκτη δορυφορικές τηλεπικοινωνίες, εκτός από τον κύριο παίκτη Inmarsat.Inmarsat.

• Οι Iridium και Globalstar παρουσιάζουν ανταγωνιστικά προϊόντα Οι Iridium και Globalstar παρουσιάζουν ανταγωνιστικά προϊόντα στις υπηρεσίες φωνής, ενώ τα συστήματα VSAT προσφέρουν στις υπηρεσίες φωνής, ενώ τα συστήματα VSAT προσφέρουν ήδη τη δυνατότητα για ευρυζωνική σύνδεση του πλοίου. ήδη τη δυνατότητα για ευρυζωνική σύνδεση του πλοίου.

• Η επιλογή της κατάλληλης υπηρεσίας εξαρτάται πλέον από τις Η επιλογή της κατάλληλης υπηρεσίας εξαρτάται πλέον από τις συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη, το κόστος χρήσης και συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη, το κόστος χρήσης και εξοπλισμού. εξοπλισμού.

• Ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων αναμένεται να οδηγήσει Ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση του κόστους, προσφέροντας τη δυνατότητα σε μείωση του κόστους, προσφέροντας τη δυνατότητα υιοθέτησης των νέων αυτών υπηρεσιών. Αποτελεσματικότερη υιοθέτησης των νέων αυτών υπηρεσιών. Αποτελεσματικότερη ανταλλαγή δεδομένων, υποστήριξη ολοκληρωμένων εφαρμογών, ανταλλαγή δεδομένων, υποστήριξη ολοκληρωμένων εφαρμογών, ενοποίηση του πλοίου με το εταιρικό δίκτυο ως μόνιμα ενοποίηση του πλοίου με το εταιρικό δίκτυο ως μόνιμα συνδεδεμένου κόμβου. συνδεδεμένου κόμβου.

• Ο σημαντικότερος ρόλος των τηλεπικοινωνιών στη Ο σημαντικότερος ρόλος των τηλεπικοινωνιών στη διαχείριση ποντοπόρων πλοίων αφορά όμως στην διαχείριση ποντοπόρων πλοίων αφορά όμως στην τηλεπικοινωνιακή υποδομή επί του πλοίου,τηλεπικοινωνιακή υποδομή επί του πλοίου,– σχετίζεται με την κάλυψη των γενικών αναγκών για σχετίζεται με την κάλυψη των γενικών αναγκών για

επικοινωνία αλλά και την επιτυχή αντιμετώπιση επικοινωνία αλλά και την επιτυχή αντιμετώπιση καταστάσεων ανάγκης, μεταξύ πλοίου-ξηράς αλλά και καταστάσεων ανάγκης, μεταξύ πλοίου-ξηράς αλλά και μεταξύ δύο πλοίων, όπως έχει καθοριστεί από τη συνθήκη μεταξύ δύο πλοίων, όπως έχει καθοριστεί από τη συνθήκη SOLAS και το σύστημα GMDSS SOLAS και το σύστημα GMDSS

– ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός βάση του κανονισμού ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός βάση του κανονισμού GMDSS υποστηρίζει ένα πλαίσιο συμβατικών υπηρεσιών όπως GMDSS υποστηρίζει ένα πλαίσιο συμβατικών υπηρεσιών όπως ραδιοτηλεπικοινωνίες, αμφίδρομη τηλεφωνία, ραδιοτηλεπικοινωνίες, αμφίδρομη τηλεφωνία, τηλεομοιοτυπία, telex, μηνύματα και τηλεειδοποίηση. τηλεομοιοτυπία, telex, μηνύματα και τηλεειδοποίηση.

• Αναμενόμενη εγκατάσταση και ολοκλήρωση των Αναμενόμενη εγκατάσταση και ολοκλήρωση των πληροφοριακών συστημάτων επί του πλοίου για πληροφοριακών συστημάτων επί του πλοίου για αύξηση της ανταλλαγής δεδομένων με τη ξηρά. αύξηση της ανταλλαγής δεδομένων με τη ξηρά.

Σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές Σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίεςυπηρεσίες

Ηλεκτρονικές ναυτιλιακές Ηλεκτρονικές ναυτιλιακές εφαρμογές και υπηρεσίεςεφαρμογές και υπηρεσίες

• εφαρμογές γραφείου και πλοίου εφαρμογές γραφείου και πλοίου οι οποίες συνεργάζονται σε αρκετές περιπτώσειςοι οποίες συνεργάζονται σε αρκετές περιπτώσεις

• η χρήση και παροχή ηλεκτρονικών η χρήση και παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στις διαχειρίστριες ναυτιλιακές υπηρεσιών στις διαχειρίστριες ναυτιλιακές εταιρίεςεταιρίες

• ποντοπόρος ναυτιλία και ναυτιλία γραμμών ποντοπόρος ναυτιλία και ναυτιλία γραμμών (χωρίς να αποκλείεται η περίπτωση της (χωρίς να αποκλείεται η περίπτωση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων)ναυτιλίας μικρών αποστάσεων)

Οι 9 βασικές κατηγορίες των Οι 9 βασικές κατηγορίες των προσφερόμενων υπηρεσιών προσφερόμενων υπηρεσιών (λειτουργική προσέγγιση)(λειτουργική προσέγγιση)• Λογισμικό επικοινωνίαςΛογισμικό επικοινωνίας• Τεχνική παρακολούθηση και συντήρηση του πλοίουΤεχνική παρακολούθηση και συντήρηση του πλοίου• Συστήματα διαχείρισης ποιότητας και ασφάλειας Συστήματα διαχείρισης ποιότητας και ασφάλειας

(ISM, ISPS) (ISM, ISPS) • Παρακολούθηση αποθεμάτων Παρακολούθηση αποθεμάτων • Ηλεκτρονικές προμήθειες / παραγγελίεςΗλεκτρονικές προμήθειες / παραγγελίες• Operations/ Voyage managementOperations/ Voyage management• Διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού - Πλήρωμα Διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού - Πλήρωμα • Ολοκληρωμένα συστήματα Ολοκληρωμένα συστήματα • Ηλεκτρονικές ναυτιλιακές αγορέςΗλεκτρονικές ναυτιλιακές αγορές• Ψηφιακοί χάρτες Ψηφιακοί χάρτες

Παρατηρούμενες ΤάσειςΠαρατηρούμενες Τάσεις

• Διαφοροποίηση στην κάλυψη Διαφοροποίηση στην κάλυψη αναγκών και διασύνδεση αναγκών και διασύνδεση ηλεκτρονικών εφαρμογώνηλεκτρονικών εφαρμογών

• Διαφοροποίηση προσφερόμενων Διαφοροποίηση προσφερόμενων υπηρεσιών και προϊόντωνυπηρεσιών και προϊόντων

• Πρόοδος στην τυποποίηση ροών Πρόοδος στην τυποποίηση ροών εργασίας και εγγράφωνεργασίας και εγγράφων

Οι υφιστάμενες δυσκολίες ως Οι υφιστάμενες δυσκολίες ως προς την υιοθέτηση ΗΕπρος την υιοθέτηση ΗΕ• Το υψηλό μέχρι σήμερα κόστος των υφιστάμενων Το υψηλό μέχρι σήμερα κόστος των υφιστάμενων

δορυφορικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (το οποίο δορυφορικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (το οποίο όμως αναμένεται να μειωθεί λόγω του ανταγωνισμού). όμως αναμένεται να μειωθεί λόγω του ανταγωνισμού).

• Το χαμηλό μέχρι σήμερα εύρος των δορυφορικών Το χαμηλό μέχρι σήμερα εύρος των δορυφορικών υπηρεσιών ( Η έλευση των ευρυζωνικών συνδέσεων το υπηρεσιών ( Η έλευση των ευρυζωνικών συνδέσεων το προσεχές διάστημα αναμένεται να δώσει λύση). προσεχές διάστημα αναμένεται να δώσει λύση).

• Η έλλειψη προτύπων στις ψηφιακές συναλλαγές (standards) Η έλλειψη προτύπων στις ψηφιακές συναλλαγές (standards) • Η επιφυλακτικότητα λόγω του χαμηλού επιπέδου Η επιφυλακτικότητα λόγω του χαμηλού επιπέδου

πληροφόρησης και εκπαίδευσης, και κατ΄ επέκταση μικρή πληροφόρησης και εκπαίδευσης, και κατ΄ επέκταση μικρή αποδοχή των νέων τεχνολογιών. αποδοχή των νέων τεχνολογιών.

• Τα αβέβαια αποτελέσματα, τουλάχιστον στο αρχικό Τα αβέβαια αποτελέσματα, τουλάχιστον στο αρχικό στάδιο, ως προς την ελάττωση του κόστους με την στάδιο, ως προς την ελάττωση του κόστους με την υιοθέτηση ηλεκτρονικών εφαρμογών.υιοθέτηση ηλεκτρονικών εφαρμογών.

Έρευνα πεδίουΈρευνα πεδίου

• 13 Ναυτιλιακές Εταιρίες (176 Πλοία)13 Ναυτιλιακές Εταιρίες (176 Πλοία)

• Μεγάλη Διασπορά Δείγματος (εταιρίες που Μεγάλη Διασπορά Δείγματος (εταιρίες που διαχειρίζονται από 3 έως 37 πλοία)διαχειρίζονται από 3 έως 37 πλοία)– Bulk Carriers 48Bulk Carriers 48– Tankers 109Tankers 109– Product Carriers 13Product Carriers 13– Reefers 4Reefers 4– Containerships 1Containerships 1– Ro-Ro 1 Ro-Ro 1

Ηλεκτρονικές εφαρμογές στο Ηλεκτρονικές εφαρμογές στο γραφείογραφείο

Communications (internal/external) 85%

Teleconference (Τηλεδιάσκεψη/Τηλεϊατρική) 15%

Inventory Control (Provisions/ Stores/Spares) 69%

Electronic Procurement / Ηλεκτρονικές Προμήθειες 38%

Διαχείριση ISM Code / ISPS 62%

Voyage Management / Διαχείριση Ταξιδίων 62%

Planned Maintenance / Ship Performance 62%

Crew / Human Resources 69%

Accounting / MGA 77%

Monitoring / Hull Maintenance 23%

SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition) 0%

Training 38%

Insurance 23%

Loadicator 85%

Ship Investment Analysis 15%

Decision Support System 8%

S & P 0%

Εγκατεστημένες Τηλεπικοινωνιακές Εγκατεστημένες Τηλεπικοινωνιακές

ΥπηρεσίεςΥπηρεσίες

Inmarsat A31%

Mini M85%

Fleet 7762%

Inmarsat B69%

Inmarsat C85%

Κίνητρα για την υιοθέτηση Κίνητρα για την υιοθέτηση ηλεκτρονικών εφαρμογών με σειρά ηλεκτρονικών εφαρμογών με σειρά προτεραιότηταςπροτεραιότητας

1.1. Βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιώνΒελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών

2.2. Αύξηση της αποδοτικότηταςΑύξηση της αποδοτικότητας

3.3. Αύξηση της ασφάλειαςΑύξηση της ασφάλειας

4.4. Βελτίωση του εσωτερικού ελέγχουΒελτίωση του εσωτερικού ελέγχου

5.5. Μείωση του κόστουςΜείωση του κόστους

Εμπόδια σχετικά με την υιοθέτηση νέων Εμπόδια σχετικά με την υιοθέτηση νέων ηλεκτρονικών εφαρμογών με σειρά ηλεκτρονικών εφαρμογών με σειρά

προτεραιότηταςπροτεραιότητας 1.1. Αρχικό κόστος εγκατάστασηςΑρχικό κόστος εγκατάστασης

2.2. Έλλειψη αξιοπιστίας / αποτελεσματικής Έλλειψη αξιοπιστίας / αποτελεσματικής τεχνικής υποστήριξηςτεχνικής υποστήριξης

3.3. Ετήσιο λειτουργικό κόστοςΕτήσιο λειτουργικό κόστος

4.4. Έλλειψη συμβατότητας με υφιστάμενο Έλλειψη συμβατότητας με υφιστάμενο πλαίσιο διαδικασιώνπλαίσιο διαδικασιών

5.5. Έλλειψη προτύπων (standardization)Έλλειψη προτύπων (standardization)

6.6. Ανάγκη εξειδικευμένου προσωπικούΑνάγκη εξειδικευμένου προσωπικού

7.7. Έλλειψη ασφάλειας περιεχομένουΈλλειψη ασφάλειας περιεχομένου

Είδος πληροφοριών που λαμβάνονται Είδος πληροφοριών που λαμβάνονται συστηματικά μέσω Διαδικτύου (Internet) συστηματικά μέσω Διαδικτύου (Internet) από τις εταιρίεςαπό τις εταιρίες

16%

9%

15%

17%17%

13%

13%

Web-based marketinformation services

S & P Information

Chartering Fixtures

Bunkering Information

Weather Forecasts

Ports’ Details

Spare parts/ Provisions/Stores Prices

Ναυτιλιακή ΒιομηχανίαΝαυτιλιακή Βιομηχανία

• Το κανονιστικό περιβάλλον, στα πλαίσια του ΙΜΟ, απαιτεί Το κανονιστικό περιβάλλον, στα πλαίσια του ΙΜΟ, απαιτεί

συνεχή προσαρμογή και βελτίωση της υποδομής των συνεχή προσαρμογή και βελτίωση της υποδομής των

ναυτιλιακών εταιριώνναυτιλιακών εταιριών

• Γενική απαίτηση για ποιότητα από πλευράς ναυλωτών, Γενική απαίτηση για ποιότητα από πλευράς ναυλωτών,

νηολογίων και λιμενικών αρχώννηολογίων και λιμενικών αρχών

• Σχετικά μικρή αποδοχή και υιοθέτηση τεχνολογικών Σχετικά μικρή αποδοχή και υιοθέτηση τεχνολογικών

λύσεων πέρα από των απαιτουμένων για τους παραπάνω λύσεων πέρα από των απαιτουμένων για τους παραπάνω

λόγουςλόγους

Συμπεράσματα Συμπεράσματα

Ελληνόκτητη ναυτιλίαΕλληνόκτητη ναυτιλία

• Η πρώτη θέση της Ελληνόκτητης Η πρώτη θέση της Ελληνόκτητης ποντοπόρου ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο ποντοπόρου ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο επιβεβαιώνει την ανταγωνιστικότητα τηςεπιβεβαιώνει την ανταγωνιστικότητα της

• Η ελληνόκτητη ναυτιλία προχώρησε την Η ελληνόκτητη ναυτιλία προχώρησε την τελευταία πενταετία σε επενδύσεις άνω των τελευταία πενταετία σε επενδύσεις άνω των USDUSD220 0 δις για την κατασκευή πλοίων δις για την κατασκευή πλοίων

• Υπάρχουν διάφορα επιχειρηματικά μοντέλα Υπάρχουν διάφορα επιχειρηματικά μοντέλα ανάλογα με το στρατηγικό σχεδιασμό του ανάλογα με το στρατηγικό σχεδιασμό του φορέα φορέα

• Συχνές αγοροπωλησίες πλοίων με σκοπό Συχνές αγοροπωλησίες πλοίων με σκοπό την αποκόμιση κερδών (την αποκόμιση κερδών (Asset play)Asset play)

έναντι έναντι • Διαχείρισης στόλου σε μακροπρόθεσμο Διαχείρισης στόλου σε μακροπρόθεσμο

επίπεδο με σκοπό την αποκόμιση κερδών επίπεδο με σκοπό την αποκόμιση κερδών από την εκμετάλλευσηαπό την εκμετάλλευση

• Δημιουργία εταιρικής δομής με σκοπό την Δημιουργία εταιρικής δομής με σκοπό την

αύξηση των μεγεθώναύξηση των μεγεθώνέναντι έναντι

• Παραδοσιακής δομής με σκοπό τη Παραδοσιακής δομής με σκοπό τη διατήρηση του μεγέθους και τον περιορισμό διατήρηση του μεγέθους και τον περιορισμό του κόστουςτου κόστους

Ελληνόκτητη ναυτιλία (2)Ελληνόκτητη ναυτιλία (2)Επιχειρηματικά μοντέλαΕπιχειρηματικά μοντέλα

Ελληνόκτητη ναυτιλία (3)Ελληνόκτητη ναυτιλία (3)

• Η διεύρυνση τηςΗ διεύρυνση της χρήση χρήσης ηλεκτρονικών υπηρεσιών ς ηλεκτρονικών υπηρεσιών και εκαι εφαρμογών φαρμογών καθώς και η καθώς και η υιοθέτηση νέων υιοθέτηση νέων τεχνολογιών τεχνολογιών εξαρτάται από το επιχειρηματικό εξαρτάται από το επιχειρηματικό μοντέλο κάθε εταιρίας μοντέλο κάθε εταιρίας

• Οι σημαντικού ύψους επενδύσεις σε νεόδμητα Οι σημαντικού ύψους επενδύσεις σε νεόδμητα πλοία ενισχύουν την ανάπτυξη υποδομών και πλοία ενισχύουν την ανάπτυξη υποδομών και την εξαρχής εγκατάσταση νέων τεχνολογιώντην εξαρχής εγκατάσταση νέων τεχνολογιών

• Ανάπτυξη των υποδομών σε νέες τεχνολογίες Ανάπτυξη των υποδομών σε νέες τεχνολογίες ανάλογα με τον επιχειρηματικό σχεδιασμόανάλογα με τον επιχειρηματικό σχεδιασμό

• Παρακολούθηση των επερχόμενων Παρακολούθηση των επερχόμενων τηλεπικοινωνιακών εξελίξεων τηλεπικοινωνιακών εξελίξεων

• Διαλειτουργικότητα μεταξύ των Διαλειτουργικότητα μεταξύ των εγκατεστημένων εφαρμογών εγκατεστημένων εφαρμογών

• Εκπαίδευση προσωπικού στις διαδικτυακές Εκπαίδευση προσωπικού στις διαδικτυακές εφαρμογέςεφαρμογές

• Συνεργασία με εξειδικευμένα στελέχη σε Συνεργασία με εξειδικευμένα στελέχη σε θέματα ΙΤθέματα ΙΤ

Προτάσεις προς τις Ν.Ε.Προτάσεις προς τις Ν.Ε.