Πολιτικές ακαδημαϊκών ψηφιακών συλλογών

Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΙόνιο ΠανεπιστήμιοΤμήμα Αρχειονομίας – ΒιβλιοθηκονομίαςΤμήμα Αρχειονομίας – ΒιβλιοθηκονομίαςΕργαστήριο Ψηφιακών Βιβλιοθηκών και Εργαστήριο Ψηφιακών Βιβλιοθηκών και

Ηλεκτρονικής ΔημοσίευσηςΗλεκτρονικής Δημοσίευσης

Πολιτικές ακαδημαϊκών Πολιτικές ακαδημαϊκών ψηφιακών συλλογώνψηφιακών συλλογών

Αλέξανδρος Κουλούρης, Σαράντος ΚαπιδάκηςΑλέξανδρος Κουλούρης, Σαράντος Καπιδάκης

[email protected]@ionio.gr, , [email protected]@ionio.gr

ΕισαγωγήΕισαγωγή

Πολιτικές πρόσβασης και αναπαραγωγήςΠολιτικές πρόσβασης και αναπαραγωγής Ψ.Σ 10 πρωτοπόρων ακαδημαϊκών Ψ.ΒΨ.Σ 10 πρωτοπόρων ακαδημαϊκών Ψ.Β Παράγοντες: Παράγοντες:

– ΤύποςΤύπος δημιουργίας υλικού δημιουργίας υλικού

– Μέθοδος πρόσκτησηςΜέθοδος πρόσκτησης

– Πνευματική ιδιοκτησίαΠνευματική ιδιοκτησία Ταξινόμηση και σχέση παραγόντων και πολιτικώνΤαξινόμηση και σχέση παραγόντων και πολιτικών Ποσοτικές παρατηρήσεις και κανόνες πολιτικώνΠοσοτικές παρατηρήσεις και κανόνες πολιτικών Κοινή πρακτική πολιτικώνΚοινή πρακτική πολιτικών Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – ψηφιακών Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – ψηφιακών

πολιτικώνπολιτικών

Ποίες βιβλιοθήκες;Ποίες βιβλιοθήκες;

Ψ.Β Ψ.Β AladinAladin ((ADLADL) του ) του Washington Research Library Washington Research Library ConsortiumConsortium ((WRLC)WRLC)

Ψ.Β του Κολεγίου του Ψ.Β του Κολεγίου του DartmouthDartmouth ( (DCDLDCDL)) Π.Β του Π.Β του HarvardHarvard ((HULHUL) ) Π.Β του Π.Β του NorthwesternNorthwestern ( (NULNUL) ) Π.Β της Π.Β της North CarolinaNorth Carolina ( (NCSULNCSUL)) Π.Β του Π.Β του CambridgeCambridge ((CULCUL)) Π.Β του Π.Β του CornellCornell ((COULCOUL)) Ψ.Β του Ψ.Β του Miguel de CervantesMiguel de Cervantes ( (MdCDLMdCDL)) Ψ.Β της Νέας ΖηλανδίαςΨ.Β της Νέας Ζηλανδίας ( (NZDLNZDL)) Ψ.Β της Ψ.Β της GlasgowGlasgow ( (GDLGDL))

Γιατί αυτές;Γιατί αυτές;

Κεντρικές βιβλιοθήκες μεγάλων πανεπιστημίωνΚεντρικές βιβλιοθήκες μεγάλων πανεπιστημίων Μεγάλα προγράμματα ψηφιοποίησηςΜεγάλα προγράμματα ψηφιοποίησης Κοινό λογισμικό (π.χ. Κοινό λογισμικό (π.χ. GreenstoneGreenstone)) Έχουν συλλογές με:Έχουν συλλογές με:

– Ποικίλους τύπους δημιουργίας υλικού Ποικίλους τύπους δημιουργίας υλικού

– Ποικίλους τύπους υλικούΠοικίλους τύπους υλικού

– Διάφορους πνευματικούς ιδιοκτήτες Διάφορους πνευματικούς ιδιοκτήτες

– Διαφορετικές πολιτικές πρόσβασης και αναπαραγωγής Διαφορετικές πολιτικές πρόσβασης και αναπαραγωγής

– Ποικίλες μεθόδους πρόσκτησηςΠοικίλες μεθόδους πρόσκτησης

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Aladin (ADL)Aladin (ADL)

Ψηφιοποιημένες ειδικές συλλογές του Ψηφιοποιημένες ειδικές συλλογές του WRLCWRLC Ελεύθερη πρόσβασηΕλεύθερη πρόσβαση ΕλεύθερηΕλεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή ιδιωτική αναπαραγωγή Όχι εμπορική αναπαραγωγήΌχι εμπορική αναπαραγωγή Συλλογή Συλλογή Felix. E. GrantFelix. E. Grant (FEG): (FEG):

– Μόνο για Μόνο για εσωτερικούςεσωτερικούς (φοιτητές, διδάσκοντες, προσωπικό) (φοιτητές, διδάσκοντες, προσωπικό)

– Προσωπική και εκπαιδευτική χρήσηΠροσωπική και εκπαιδευτική χρήση

– ΆλληΆλλη χρήση (π.χ. εμπορική αναπαραγωγή, δημοσίευση), χρήση (π.χ. εμπορική αναπαραγωγή, δημοσίευση), γραπτή άδεια και πληρωμή στον πνευματικό δημιουργόγραπτή άδεια και πληρωμή στον πνευματικό δημιουργό

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Κολεγίου του Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Κολεγίου του Dartmouth (DCDL)Dartmouth (DCDL)

Γεννημένο ψηφιακά υλικό:Γεννημένο ψηφιακά υλικό:– Δικό τηςΔικό της →→ DCDL DCDL πνευματικός ιδιοκτήτης πνευματικός ιδιοκτήτης – Άδειες χρήσης → άλλοι ιδιοκτήτεςΆδειες χρήσης → άλλοι ιδιοκτήτες

Άδειες χρήσης → διαφορετικές πολιτικές πρόσβασης:Άδειες χρήσης → διαφορετικές πολιτικές πρόσβασης:– ΕλεύθερηΕλεύθερη– Μόνο για Μόνο για εσωτερικούς χρήστεςεσωτερικούς χρήστες ( (onsite) onsite) εντόςεντός ( (on-campus on-campus

onsite) onsite) και και εκτόςεκτός ( (off-campus onsite)off-campus onsite) πανεπιστημίου πανεπιστημίου– Μόνο Μόνο on-campus onsiteon-campus onsite– Μερική Μερική off-campus off-campus και όχι για και όχι για εξωτερικούς χρήστεςεξωτερικούς χρήστες ( (offsite)offsite)

Ιδιωτική αναπαραγωγή με Ιδιωτική αναπαραγωγή με θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή

στον ιδιοκτήτη (στον ιδιοκτήτη (DCDL DCDL ή άλλους)ή άλλους)

Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Harvard Harvard ((HULHUL))

Ψηφιοποιημένο με πνευματικό ιδιοκτήτη τη Ψηφιοποιημένο με πνευματικό ιδιοκτήτη τη HULHUL Γεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης, αγοράς μεΓεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης, αγοράς με

– Πνευματικοί ιδιοκτήτες: Πνευματικοί ιδιοκτήτες: HUL HUL ή/και οργανισμοίή/και οργανισμοί Εκπαιδευτική και ατομική χρήση με υπεύθυνη τη Εκπαιδευτική και ατομική χρήση με υπεύθυνη τη HULHUL Άλλη χρήση Άλλη χρήση → γραπτή άδεια από → γραπτή άδεια από HUL HUL και πληρωμή και πληρωμή

στους ιδιοκτήτες (στους ιδιοκτήτες (HUL HUL ή/και άλλους)ή/και άλλους) Συνήθως, μόνο Συνήθως, μόνο onsiteonsite Ενίοτε, μόνο Ενίοτε, μόνο on-campus onsite on-campus onsite λόγω:λόγω:

– Τύπος υλικούΤύπος υλικού– Άδειες χρήσηςΆδειες χρήσης

Όχι Όχι offsiteoffsite αλλά... εξαιρέσεις (π.χ. αλλά... εξαιρέσεις (π.χ. Harvard and Harvard and Radcliffe Annual ReportsRadcliffe Annual Reports))

Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του NorthwesternNorthwestern ( (NULNUL))

Διαφορετικοί περιορισμοί ανά συλλογήΔιαφορετικοί περιορισμοί ανά συλλογή Ιδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή ανά περίπτωσηΙδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή ανά περίπτωσηΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο:: NUL NUL ή ελεύθερο τρίτωνή ελεύθερο τρίτων Συνήθως ελεύθερη πρόσβασηΣυνήθως ελεύθερη πρόσβασηΓεννημένο ψηφιακάΓεννημένο ψηφιακά:: Άδειες χρήσης ή/και αγοράΆδειες χρήσης ή/και αγορά Διάφορες πολιτικές πρόσβασης ανάλογαΔιάφορες πολιτικές πρόσβασης ανάλογα με με

κατηγορία χρηστώνκατηγορία χρηστών::– ΦοιτητέςΦοιτητές, , προσωπικό και διδάσκοντεςπροσωπικό και διδάσκοντες, , απόφοιτοιαπόφοιτοι, και, , και, μέλη μέλη

και επισκέπτεςκαι επισκέπτες

Πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες της Πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες της North North Carolina (NCSUL)Carolina (NCSUL)

Ψηφιοποιημένο με Ψηφιοποιημένο με NCSUL NCSUL πνευματικούς ιδιοκτήτεςπνευματικούς ιδιοκτήτες Γεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης ή/και αγοράςΓεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης ή/και αγοράς Πνευματικά δικαιώματα και πρόσβαση ανά συλλογήΠνευματικά δικαιώματα και πρόσβαση ανά συλλογή Πρόσβαση: ελεύθερη, Πρόσβαση: ελεύθερη, onsite,onsite, onsite onsite και μερική και μερική offsiteoffsite Ιδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή: Ιδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή: ανά περίπτωσηανά περίπτωση Μόνο Μόνο onsite onsite χρήση των πηγών μέσω αδειών χρήσηςχρήση των πηγών μέσω αδειών χρήσης

– Ιδιωτική αναπαραγωγή με Ιδιωτική αναπαραγωγή με θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση

– Όχι εμπορική αναπαραγωγή, αλλά ενίοτε, ναι με γραπτή Όχι εμπορική αναπαραγωγή, αλλά ενίοτε, ναι με γραπτή άδεια και πληρωμή στους ιδιοκτήτες άδεια και πληρωμή στους ιδιοκτήτες

Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Cambridge (CUL)Cambridge (CUL)

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο:: CULCUL αλλά ενίοτε, υλικό άλλων αλλά ενίοτε, υλικό άλλων Ελεύθερη πρόσβαση εκτός Ελεύθερη πρόσβαση εκτός Gutenberg BibleGutenberg Bible Προσωπική μη εμπορική χρήσηΠροσωπική μη εμπορική χρήση Ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγήΕλεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή στηνΕμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή στην

CULCUL ή σε άλλους αλλά... ή σε άλλους αλλά...

Γεννημένο ψηφιακάΓεννημένο ψηφιακά:: Άδειες χρήσης, αγοράς και σπανιότερα εθελοντική κατάθεσηΆδειες χρήσης, αγοράς και σπανιότερα εθελοντική κατάθεση Οργανισμοί πνευματικοί ιδιοκτήτεςΟργανισμοί πνευματικοί ιδιοκτήτες Πρόσβαση διαφέρει: ελεύθερη, Πρόσβαση διαφέρει: ελεύθερη, onsite, onsite, μόνο μόνο on-campus onsiteon-campus onsite Κυρίως όχι Κυρίως όχι offsiteoffsite Ελεύθερη ιδιωτική και όχι εμπορική αναπαραγωγήΕλεύθερη ιδιωτική και όχι εμπορική αναπαραγωγή

Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Cornell Cornell (COUL)(COUL)

Ψηφιοποιημένο με πνευματικό ιδιοκτήτη την Ψηφιοποιημένο με πνευματικό ιδιοκτήτη την COULCOUL Γεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης, αγοράς και Γεννημένο ψηφιακά μέσω αδειών χρήσης, αγοράς και

άλλους ιδιοκτήτες (π.χ. ιδιώτες)άλλους ιδιοκτήτες (π.χ. ιδιώτες) Δύο πολιτικές πρόσβασης: ελεύθερη, μόνο Δύο πολιτικές πρόσβασης: ελεύθερη, μόνο on-campus on-campus

onsite, onsite, αλλά....αλλά.... Ενίοτε με παραλλαγές (π.χ. Ενίοτε με παραλλαγές (π.χ. onsite onsite και μερική και μερική offsite)offsite) Ιδιωτική αναπαραγωγή μεΙδιωτική αναπαραγωγή με θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση Πέρα από Πέρα από θεμιτήθεμιτή (π.χ. εμπορική αναπαραγωγή): (π.χ. εμπορική αναπαραγωγή):

– Γραπτή άδεια, ανά περίπτωση, από Γραπτή άδεια, ανά περίπτωση, από COULCOUL και ίσως πληρωμή και ίσως πληρωμή

– Γραπτή άδεια και πληρωμή σε άλλους ιδιοκτήτεςΓραπτή άδεια και πληρωμή σε άλλους ιδιοκτήτες

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Miguel de Miguel de CervantesCervantes ( (MdCDLMdCDL))

Ψηφιοποιημένο: Ψηφιοποιημένο: – Δικό της Δικό της → πνευματικός ιδιοκτήτης→ πνευματικός ιδιοκτήτης

– Ελεύθερο τρίτων, Ελεύθερο τρίτων, public domainpublic domain →→ διαχειρίζεται διαχειρίζεται Ψηφιοποιημένο και γεννημένο ψηφιακάΨηφιοποιημένο και γεννημένο ψηφιακά::

– Άδειες χρήσης και ανάλογα... Άδειες χρήσης και ανάλογα... MdCDLMdCDL ή ιδιώτες ή ιδιώτες πνευματική ιδιοκτησίαπνευματική ιδιοκτησία

Ελεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγήΕλεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγή Όχι εμπορική αναπαραγωγή αλλά...Όχι εμπορική αναπαραγωγή αλλά... Ενίοτε, μερική με γραπτή άδεια από Ενίοτε, μερική με γραπτή άδεια από MdCDLMdCDL

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Νέας Ζηλανδίας Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Νέας Ζηλανδίας ((NZDLNZDL))

Ψηφιοποιημένες συλλογέςΨηφιοποιημένες συλλογές Διάφοροι πνευματικοί ιδιοκτήτες ή Διάφοροι πνευματικοί ιδιοκτήτες ή public domainpublic domain Αναζήτηση με το Αναζήτηση με το GreenstoneGreenstone Ελεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγήΕλεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγή Όχι εμπορική αναπαραγωγήΌχι εμπορική αναπαραγωγή Πρόσθετες υπηρεσίες για αναπτυσσόμενες χώρες:Πρόσθετες υπηρεσίες για αναπτυσσόμενες χώρες:

– Humanity Development LibraryHumanity Development Library παρέχεται και σε παρέχεται και σε CD-CD-ROM ROM με κάποια πληρωμήμε κάποια πληρωμή

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της GlasgowGlasgow ( (GDLGDL)) Κατανεμημένη, με ψηφιοποιημένο και γεννημένο Κατανεμημένη, με ψηφιοποιημένο και γεννημένο

ψηφιακά από: ψηφιακά από: – Προγράμματα Προγράμματα – Οργανισμούς Οργανισμούς – Ινστιτούτα Ινστιτούτα – Πανεπιστήμια Πανεπιστήμια – Βιβλιοθήκες Βιβλιοθήκες – ΙδιώτεςΙδιώτες

Διάφοροι πνευματικοί ιδιοκτήτεςΔιάφοροι πνευματικοί ιδιοκτήτες Ελεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγήΕλεύθερη πρόσβαση και ιδιωτική αναπαραγωγή Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και

πληρωμή στον ιδιοκτήτηπληρωμή στον ιδιοκτήτη

Ταξινόμηση πολιτικώνΤαξινόμηση πολιτικών

Πρόσβασης και αναπαραγωγής σύμφωνα με:Πρόσβασης και αναπαραγωγής σύμφωνα με:– Τύπο δημιουργίαςΤύπο δημιουργίας– Μέθοδο πρόσκτησηςΜέθοδο πρόσκτησης– Πνευματική ιδιοκτησίαΠνευματική ιδιοκτησία

Ανάλυση σχέσης παραγόντων – πολιτικώνΑνάλυση σχέσης παραγόντων – πολιτικών Διαφοροποιημένες πολιτικές που προκύπτουνΔιαφοροποιημένες πολιτικές που προκύπτουν Παράγοντες και πολιτικές για: Παράγοντες και πολιτικές για:

– Ψηφιοποιημένο Ψηφιοποιημένο – Γεννημένο ψηφιακά Γεννημένο ψηφιακά

Ποσοτικές παρατηρήσεις πολιτικώνΠοσοτικές παρατηρήσεις πολιτικών

Τύπος Τύπος δημιουργίαςδημιουργίας

Μέθοδος Μέθοδος πρόσκτησηςπρόσκτησης

Πνευματικός Πνευματικός ιδιοκτήτηςιδιοκτήτης

Off Off camcampuspus

OffsiOffsitete

ΙδιωτιΙδιωτικήκή

ΕμποΕμπορικήρική

Γραπτή Γραπτή άδειαάδεια

ΠληρωμήΠληρωμήΠαραδείΠαραδείγματαγματα

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι ADLADL

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη,Βιβλιοθήκη,

Ιδιώτες,Ιδιώτες,ΟργανισμοίΟργανισμοί

ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες FEGFEG

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένοΒιβλιοθήκη,Βιβλιοθήκη,

Υλικό Υλικό τρίτωντρίτων

Βιβλιοθήκη+Βιβλιοθήκη+ ΝαιΝαιΚυρίΚυρίως ως ναιναι

Ανά Ανά περίπτπερίπτωσηωση

Ανά Ανά περίπτπερίπτωσηωση

Ανά Ανά περίπτωσηπερίπτωση

Ανά Ανά περίπτωσηπερίπτωση

NUL,NUL,NCSULNCSUL

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΔιαφέρειΔιαφέρει ΝαιΝαιΜεριΜερι

κήκήFair Fair useuse

ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι NCSULNCSUL



Βιβλιοθήκη+Βιβλιοθήκη+ ΝαιΝαιΚυρίΚυρίως ως ναιναι

ΝαιΝαι ΝαιΝαιΒιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες

Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες

CULCUL

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΝαιΝαι ΝαιΝαιFair Fair useuse

ΝαιΝαι ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη SJMASSJMAS

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένο ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη,

Public Public domaindomain

ΜεΜερικρικήή

ΜεριΜερικήκή

Fair Fair useuse

ΝαιΝαι ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη HMHM



Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιώτεςΙδιώτες

ΝαιΝαιΜεριΜερι


ΝαιΝαιΒιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες

Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες

ICIC

Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές

(1)(1)





OffsiOffsitete







Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, Public Public domaindomain

ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΝαιΝαιΜερικΜερικ

ή!ή!ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΌχιΌχι MdCDLMdCDL

ΨηφιοποιημένοΨηφιοποιημένοΥλικό Υλικό τρίτωντρίτων

Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, Ιδιώτες, Ιδιώτες,

Οργανισμοί, Οργανισμοί, Public Public domaindomain

ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι NZDLNZDL

Ψηφιοποιημένο, Ψηφιοποιημένο, Γεννημένο Γεννημένο ψηφιακά ψηφιακά

Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη Ναι Ναι ΚυρίΚυρίως ως όχι όχι

ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη

HUL HUL

ΆδειαΆδεια,,Αγορά Αγορά

Βιβλιοθήκη,Βιβλιοθήκη,Οργανισμοί Οργανισμοί

ΜεΜερικρική ή

ΚυρίΚυρίως ως όχι όχι

Ναι Ναι Ναι Ναι Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, Ιδιοκτήτες Ιδιοκτήτες

Ψηφιοποιημένο, Ψηφιοποιημένο, Γεννημένο Γεννημένο ψηφιακά ψηφιακά

Άδεια Άδεια Διαφέρει Διαφέρει Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι MdCDL MdCDL

Ψηφιοποιημένο, Ψηφιοποιημένο, Γεννημένο Γεννημένο ψηφιακάψηφιακά

Βιβλιοθήκη,Βιβλιοθήκη,Υλικό Υλικό τρίτων τρίτων

Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΙδιώτεςΙδιώτες, ,

Οργανισμοί Οργανισμοί ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΝαιΝαι ΝαιΝαι

Ιδιοκτήτες Ιδιοκτήτες κυρίως κυρίως

ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες GDLGDL

Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές (2)Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές (2)





OffsiOffsitete





Γεννημένο Γεννημένο ψηφιακά ψηφιακά


Βιβλιοθήκη,Βιβλιοθήκη,Οργανισμοί Οργανισμοί

ΜεΜερικρική ή

Όχι Όχι Ανά Ανά

περίπτπερίπτωση ωση

Ανά Ανά περίπτπερίπτωση ωση

Ανά Ανά περίπτωση περίπτωση

Ανά Ανά περίπτωση περίπτωση

NUL,NUL,NCSUL NCSUL



Διαφέρει Διαφέρει Ναι Ναι ΜεριΜερι


ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι NCSULNCSUL


ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΝαιΝαιΜεριΜερι


ΝαιΝαι ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη

DCDLDCDLΆδεια, Άδεια, ΑγοράΑγορά

Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη, ΟργανισμοίΟργανισμοί

ΜεΜερικρικήή

ΌχιΌχιFair Fair useuse

ΝαιΝαι ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες ΙδιοκτήτεςΙδιοκτήτες


ΆδειαΆδεια,,ΑγοράΑγορά, ,

Εθελοντική Εθελοντική κατάθεση κατάθεση

Οργανισμοί Οργανισμοί ΔιαΔιαφέρφέρει ει

ΚυρίΚυρίως ως όχιόχι

ΝαιΝαι ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι CULCUL


Άδεια Άδεια ΙδιώτεςΙδιώτες ΝαιΝαι ΌχιΌχιFair Fair useuse

ΌχιΌχι ΌχιΌχι ΌχιΌχι PM, PLPM, PL

Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές Παράγοντες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής για ψηφιακές συλλογές (3)(3)

Ποσοτικές παρατηρήσεις πολιτικώνΠοσοτικές παρατηρήσεις πολιτικών

Ποιοι παράγοντες σε συγκεκριμένες πολιτικέςΠοιοι παράγοντες σε συγκεκριμένες πολιτικές Ομαδοποίηση βάσει της πνευματικής ιδιοκτησίαςΟμαδοποίηση βάσει της πνευματικής ιδιοκτησίας

ΠεριπτώσειςΠεριπτώσεις:: Πρόσκτηση και πνευματική ιδιοκτησίαΠρόσκτηση και πνευματική ιδιοκτησία Πνευματική ιδιοκτησία, Πνευματική ιδιοκτησία, off-campus off-campus και και offsite offsite

πρόσβασηπρόσβαση Πνευματική ιδιοκτησία και ιδιωτική αναπαραγωγήΠνευματική ιδιοκτησία και ιδιωτική αναπαραγωγή Πνευματική ιδιοκτησία και εμπορική αναπαραγωγήΠνευματική ιδιοκτησία και εμπορική αναπαραγωγή

Πρόσκτηση και πνευματική ιδιοκτησίαΠρόσκτηση και πνευματική ιδιοκτησία

Οι βιβλιοθήκες ψηφιοποιούνΟι βιβλιοθήκες ψηφιοποιούν::– Δικό τους (Δικό τους (περίπουπερίπου 79%) 79%) – Ελεύθερο τρίτων (43%)Ελεύθερο τρίτων (43%)– PublicPublic domain domain (21%) (21%)

Το γεννημένο ψηφιακά: Το γεννημένο ψηφιακά: – Κυρίως (70%) μέσω αδειών χρήσης ή/και αγοράς Κυρίως (70%) μέσω αδειών χρήσης ή/και αγοράς – Ενίοτε (30%) από βιβλιοθήκες Ενίοτε (30%) από βιβλιοθήκες

Σπάνια (10%) εθελοντική κατάθεση Σπάνια (10%) εθελοντική κατάθεση Γεννημένο ψηφιακά με άδειες χρήσης ή/και αγορά:Γεννημένο ψηφιακά με άδειες χρήσης ή/και αγορά:

– Άλλοι ιδιοκτήτες (43%)Άλλοι ιδιοκτήτες (43%)– Βιβλιοθήκη και άλλοι (29%) Βιβλιοθήκη και άλλοι (29%) – Ανά τεκμήριο (28%)Ανά τεκμήριο (28%)

Πνευματική ιδιοκτησία, Πνευματική ιδιοκτησία, off-campus onsite off-campus onsite και και offsite offsite πρόσβασηπρόσβαση

OOffff--campus campus ελεύθερη (68%) ή μερικώς (22%) ελεύθερη (68%) ή μερικώς (22%) αλλιώς, όχι ή ανά συλλογή (5%) αλλιώς, όχι ή ανά συλλογή (5%)

Offsite Offsite ελεύθερηελεύθερη (42%) ή μερικώς (21%) ή όχι (37%) (42%) ή μερικώς (21%) ή όχι (37%) OffsiteOffsite μερικώς ή όχι: μερικώς ή όχι:

– Περιορισμοί πνευματικοί ή αδειών χρήσηςΠεριορισμοί πνευματικοί ή αδειών χρήσης– Ενίοτε (11%) η βιβλιοθήκη επιτρέπει μόνο Ενίοτε (11%) η βιβλιοθήκη επιτρέπει μόνο onsiteonsite

Off-campus Off-campus και και offsite offsite διαφορετικές (47%):διαφορετικές (47%):– Ελεύθερη Ελεύθερη off-campus off-campus → μερική ή όχι → μερική ή όχι offsiteoffsite– ΜερικήΜερική off-campus off-campus → όχι → όχι offsiteoffsite– OOffff--campus campus ανά τεκμήριοανά τεκμήριο → όχι → όχι offsiteoffsite

Πνευματική ιδιοκτησία και ιδιωτική Πνευματική ιδιοκτησία και ιδιωτική αναπαραγωγήαναπαραγωγή

Ιδιωτική αναπαραγωγή ελεύθερη (53%) ή Ιδιωτική αναπαραγωγή ελεύθερη (53%) ή θεμιτή θεμιτή χρήσηχρήση (37%) ή ανά περίπτωση (10%) (37%) ή ανά περίπτωση (10%)

Πνευματική ιδιοκτησία βιβλιοθήκη Πνευματική ιδιοκτησία βιβλιοθήκη → ελεύθερη → ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή (50%) ή ιδιωτική αναπαραγωγή (50%) ή θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση (50%) (50%)

Βιβλιοθήκη, ή βιβλιοθήκη και άλλοι Βιβλιοθήκη, ή βιβλιοθήκη και άλλοι → → ελεύθερη ελεύθερη (60%) ή (60%) ή θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση (20%) ή ανά περίπτωση (20%) (20%) ή ανά περίπτωση (20%)

Άλλοι Άλλοι → → θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση (67%) ή ελεύθερη (33%) (67%) ή ελεύθερη (33%)

Πνευματική ιδιοκτησία και εμπορική Πνευματική ιδιοκτησία και εμπορική αναπαραγωγήαναπαραγωγή

Εμπορική, γραπτή άδεια και πληρωμή στον ιδιοκτήτη Εμπορική, γραπτή άδεια και πληρωμή στον ιδιοκτήτη (53%) ή όχι (37%) ή ανά περίπτωση (10%) (53%) ή όχι (37%) ή ανά περίπτωση (10%)

Εμπορική, γραπτή άδεια Εμπορική, γραπτή άδεια → → πληρωμή στον ιδιοκτήτηπληρωμή στον ιδιοκτήτη Βιβλιοθήκη Βιβλιοθήκη → → γραπτή άδεια και πληρωμή (75%) γραπτή άδεια και πληρωμή (75%) Κυρίως βιβλιοθήκη Κυρίως βιβλιοθήκη →→ γραπτή άδεια και πληρωμή γραπτή άδεια και πληρωμή

βιβλιοθήκη-ιδιοκτήτες (67%) ή ανά περίπτωση (33%)βιβλιοθήκη-ιδιοκτήτες (67%) ή ανά περίπτωση (33%) Βιβλιοθήκη, ιδιώτες και οργανισμοί Βιβλιοθήκη, ιδιώτες και οργανισμοί → → γραπτή άδεια γραπτή άδεια

και πληρωμή στους ιδιοκτήτες (40%)και πληρωμή στους ιδιοκτήτες (40%)

Πνευματική ιδιοκτησία και εμπορική Πνευματική ιδιοκτησία και εμπορική αναπαραγωγήαναπαραγωγή

Βιβλιοθήκη και οργανισμοί Βιβλιοθήκη και οργανισμοί →→ ανά περίπτωση ανά περίπτωση Βιβλιοθήκη και ιδιώτες Βιβλιοθήκη και ιδιώτες → → γραπτή άδεια και γραπτή άδεια και

πληρωμή στη βιβλιοθήκη και άλλουςπληρωμή στη βιβλιοθήκη και άλλους Οργανισμοί ή ιδιώτες Οργανισμοί ή ιδιώτες →→ όχι (67%) ή γραπτή άδεια όχι (67%) ή γραπτή άδεια

και πληρωμή στους ιδιοκτήτες (33%)και πληρωμή στους ιδιοκτήτες (33%) Οργανισμοί Οργανισμοί →→ γραπτή άδεια και πληρωμή στους γραπτή άδεια και πληρωμή στους

ιδιοκτήτες (50%) ή όχι (50%)ιδιοκτήτες (50%) ή όχι (50%) Ιδιώτες Ιδιώτες →→ όχι εμπορική όχι εμπορική

Κανόνες και προτάσεις πολιτικώνΚανόνες και προτάσεις πολιτικών

Γενικοί κανόνες Γενικοί κανόνες → παράγοντες σε πολιτικές→ παράγοντες σε πολιτικές Κανόνες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγήςΚανόνες πολιτικών πρόσβασης και αναπαραγωγής Κοινή πρακτική πολιτικώνΚοινή πρακτική πολιτικών On-campus onsite On-campus onsite πάντα ελεύθερη ανεξάρτητα:πάντα ελεύθερη ανεξάρτητα:

– Πνευματική ιδιοκτησία Πνευματική ιδιοκτησία

– Τύπο δημιουργίας Τύπο δημιουργίας Αβεβαιότητες στην πνευματική ιδιοκτησία Αβεβαιότητες στην πνευματική ιδιοκτησία → →

ιδιωτική και εμπορικήιδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή ανά περίπτωση αναπαραγωγή ανά περίπτωση

Πρόσκτηση:Υλικό βιβλιοθήκης

Πρόσκτηση:Ελεύθερο

υλικό τρίτων

Πρόσκτηση:Public domain

Πνευματική ιδιοκτησία: Βιβλιοθήκη

Πνευματική ιδιοκτησία: Βιβλιοθήκη/Ιδιοκτήτες Ναι off-

campusΝαι offsite

Όχι off-campus Όχι offsite

Ιδιωτική:Ναι (αναφορά)

Ιδιωτική:Fair use

Εμπορική: Άδεια και fees

Πνευματική ιδιοκτησία:

Κανένας

Ναι off-campus

Όχι offsiteΝαι off-campusΜερική offsite

Ιδιωτική & ΕμπορικήΑνά περίπτωση

Ψηφιοποιημένο

Πρόσκτηση:Άδεια

Πνευματική ιδιοκτησία: Διαφέρει

Όχι Εμπορική

Κανόνες πολιτικής – ψηφιοποιημένοΚανόνες πολιτικής – ψηφιοποιημένο

Κανόνες πολιτικής – ψηφιοποιημένοΚανόνες πολιτικής – ψηφιοποιημένο

Οι βιβλιοθήκες ψηφιοποιούν το δικό τους υλικό Οι βιβλιοθήκες ψηφιοποιούν το δικό τους υλικό Πνευματικά δικαιώματα ψηφιοποιημένων εκδόσεων:Πνευματικά δικαιώματα ψηφιοποιημένων εκδόσεων:

– Ελεύθερου τρίτων Ελεύθερου τρίτων – Public domainPublic domain

Ψηφιοποιημένο βιβλιοθηκών:Ψηφιοποιημένο βιβλιοθηκών:– Ελεύθερη Ελεύθερη onsite onsite και και offsite offsite πρόσβασηπρόσβαση– Ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή Ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή – Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμήΕμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή

Πνευματική ιδιοκτησία ποικίλει:Πνευματική ιδιοκτησία ποικίλει:– Ελεύθερη Ελεύθερη onsite onsite και όχι και όχι offsite offsite πρόσβασηπρόσβαση– Ιδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή μόνο για εσωτερικούςΙδιωτική και εμπορική αναπαραγωγή μόνο για εσωτερικούς– Ιδιωτική με αναφορά στην πηγή Ιδιωτική με αναφορά στην πηγή – Εμπορική με γραπτή άδεια και πληρωμή στον ιδιοκτήτηΕμπορική με γραπτή άδεια και πληρωμή στον ιδιοκτήτη

Πρόσκτηση:Άδεια, Αγορά

Πρόσκτηση: Εθελοντική κατάθεση



και Ιδιοκτήτες

Πνευματική ιδιοκτησία: Ιδιοκτήτες

Πνευματική ιδιοκτησία: Διαφέρει

Ναι off-campusΜερική offsite

Μερική off-campusΌχι offsite

Ναι off-campus

Όχι offsiteΙδιωτική:

Ναι (αναφορά)

Ιδιωτική:Fair use

Εμπορική: Άδεια και fees

Όχι Εμπορική

Ιδιωτική & Εμπορική

Ανά περίπτωση

Πρόσκτηση: Υλικό

βιβλιοθήκης

Γεννημένο Ψηφιακά

Ναι off-campusΝαι offsite

Κανόνες πολιτικής – γεννημένο ψηφιακάΚανόνες πολιτικής – γεννημένο ψηφιακά

Κανόνες πολιτικής – γεννημένο ψηφιακάΚανόνες πολιτικής – γεννημένο ψηφιακά

Γεννημένο ψηφιακά υλικό: Γεννημένο ψηφιακά υλικό: – Άδειες χρήσης ή/και αγοράς από οργανισμούς και ιδιώτεςΆδειες χρήσης ή/και αγοράς από οργανισμούς και ιδιώτες– Μόνο όταν οι βιβλιοθήκες υπεύθυνες για τη χρήση Μόνο όταν οι βιβλιοθήκες υπεύθυνες για τη χρήση

Γεννημένο ψηφιακά Γεννημένο ψηφιακά → ά→ άλλοι πνευματικοί ιδιοκτήτεςλλοι πνευματικοί ιδιοκτήτες Γεννημένο ψηφιακά βιβλιοθηκών:Γεννημένο ψηφιακά βιβλιοθηκών:

– Ελεύθερη Ελεύθερη onsite onsite και μερική και μερική offsiteoffsite– Ιδιωτική αναπαραγωγή με Ιδιωτική αναπαραγωγή με θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση– Εμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμήΕμπορική αναπαραγωγή με γραπτή άδεια και πληρωμή

Περιορισμοί πνευματικοί και αδειών χρήσης:Περιορισμοί πνευματικοί και αδειών χρήσης:– Ελεύθερη Ελεύθερη on-campus, on-campus, μερική μερική off-campus off-campus και όχι και όχι offsiteoffsite– Ιδιωτική αναπαραγωγή: αναφορά στην πηγή ή Ιδιωτική αναπαραγωγή: αναφορά στην πηγή ή θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση– Όχι εμπορική αναπαραγωγήΌχι εμπορική αναπαραγωγή

Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – ψηφιακών πολιτικώνψηφιακών πολιτικών

Συμβατική πρόσβασηΣυμβατική πρόσβαση εντός βιβλιοθήκης = εντός βιβλιοθήκης = on-campus on-campus onsite Internet onsite Internet πρόσβασηπρόσβαση– Περιορισμένα αντίτυπα Περιορισμένα αντίτυπα vs. vs. παράλληλη και ταυτόχρονηπαράλληλη και ταυτόχρονη

Δανεισμός = Δανεισμός = on-campuson-campus onsite Internetonsite Internet πρόσβαση πρόσβαση– Μέσω βιβλιοθήκηςΜέσω βιβλιοθήκης vs. vs. απομακρυσμένηαπομακρυσμένη

Διαδανεισμός = Διαδανεισμός = off-campus onsite off-campus onsite καικαι offsite Internet offsite Internet πρόσβασηπρόσβαση– Πολύπλοκος, χρονοβόρος, περιορισμένος και μεσολάβησηΠολύπλοκος, χρονοβόρος, περιορισμένος και μεσολάβηση vs. vs.

– Απλή, γρήγορη, απομακρυσμένη και χωρίς μεσολάβησηΑπλή, γρήγορη, απομακρυσμένη και χωρίς μεσολάβηση

Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – Αντιστοίχηση, σύγκριση συμβατικών – ψηφιακών πολιτικώνψηφιακών πολιτικών

Συμβατική αναπαραγωγή-φωτοαντιγραφή και διανομή Συμβατική αναπαραγωγή-φωτοαντιγραφή και διανομή τεκμηρίων = ψηφιακή αναπαραγωγήτεκμηρίων = ψηφιακή αναπαραγωγή– Βιβλιοθηκονόμος μπορεί να περιορίσει... Βιβλιοθηκονόμος μπορεί να περιορίσει... vs.vs.

– Όχι περιορισμοί και ο χρήστης... αλλά Όχι περιορισμοί και ο χρήστης... αλλά

– Περιορισμοί Περιορισμοί → όχι → όχι αναπαραγωγή, αναπαραγωγή, Internet Internet πρόσβασηπρόσβαση Ψηφιακές πιο ελεύθερες από συμβατικές γιατί:Ψηφιακές πιο ελεύθερες από συμβατικές γιατί:

– Όχι περιορισμός αντιτύπωνΌχι περιορισμός αντιτύπων

– Όχι προβλήματα προστασίαςΌχι προβλήματα προστασίας Πνευματικοί περιορισμοί επηρεάζουν πολιτικές Πνευματικοί περιορισμοί επηρεάζουν πολιτικές

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα

Εξέταση σχέσης παραγόντων και πολιτικώνΕξέταση σχέσης παραγόντων και πολιτικών Ανάλυση και ταξινόμηση πολιτικώνΑνάλυση και ταξινόμηση πολιτικών Ποσοτικές παρατηρήσεις και κανόνες πολιτικών – Ποσοτικές παρατηρήσεις και κανόνες πολιτικών –

ποιοι παράγοντες σε ποιες πολιτικέςποιοι παράγοντες σε ποιες πολιτικές Παράδειγμα: Παράδειγμα:

– Πνευματική ιδιοκτησία βιβλιοθήκη Πνευματική ιδιοκτησία βιβλιοθήκη → ελεύθερη ιδιωτική → ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή αναπαραγωγή (50%) ή (50%) ή θεμιτή χρήσηθεμιτή χρήση (50%) (50%)

Κοινή πρακτική πολιτικώνΚοινή πρακτική πολιτικών Αντιστοίχηση – σύγκριση μεταξύ συμβατικών και Αντιστοίχηση – σύγκριση μεταξύ συμβατικών και

ψηφιακών πολιτικώνψηφιακών πολιτικών

13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών Ιόνιο Πανεπιστήμιο Ιόνιο Πανεπιστήμιο

13 – 15 Οκτωβρίου 200413 – 15 Οκτωβρίου 2004

Σας ευχαριστώ πολύ για Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σαςτην προσοχή σας

Αλέξανδρος Κουλούρης, Σαράντος ΚαπιδάκηςΑλέξανδρος Κουλούρης, Σαράντος Καπιδάκης

[email protected]@ionio.gr, , [email protected]@ionio.gr

Πολιτικές ακαδημαϊκών ψηφιακών συλλογών

Documents

Transcript of Πολιτικές ακαδημαϊκών ψηφιακών συλλογών