ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

34
Ο ρόλος των δασών στον κύκλο του άνθρακα Ο ρόλος των δασών στον κύκλο του άνθρακα Διεθνείς πολιτικές και η ελληνική απογραφή Διεθνείς πολιτικές και η ελληνική απογραφή αερίων του θερμοκηπίου αερίων του θερμοκηπίου Μπάμπης Πέτσικος Μπάμπης Πέτσικος ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ Αθήνα 18 Μαρτίου 2010 Αθήνα 18 Μαρτίου 2010

description

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ. Ο ρόλος των δασών στον κύκλο του άνθρακα Διεθνείς πολιτικές και η ελληνική απογραφή αερίων του θερμοκηπίου Μπάμπης Πέτσικος. Αθήνα 18 Μαρτίου 2010. ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Mitigation Adaptation Ο παγκοσμιος κύκλος του C Οικοσυστήματα - ορισμοί - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Page 1: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Ο ρόλος των δασών στον κύκλο του άνθρακαΟ ρόλος των δασών στον κύκλο του άνθρακαΔιεθνείς πολιτικές και η ελληνική απογραφή Διεθνείς πολιτικές και η ελληνική απογραφή

αερίων του θερμοκηπίουαερίων του θερμοκηπίου

Μπάμπης ΠέτσικοςΜπάμπης Πέτσικος

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Αθήνα 18 Μαρτίου 2010Αθήνα 18 Μαρτίου 2010

Page 2: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Mitigation Adaptation

Ο παγκοσμιος κύκλος του C Οικοσυστήματα - ορισμοίΥποχρεώσεις αναφοράςΑπογραφή 2005Απογραφή 2010

Page 3: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Fate of Anthropogenic CO2 Emissions (2000-2007)

•Canadell et al. 2007, PNAS (updated)

1.5 Pg C y-1

+7.5 Pg C y-1

Atmosphere46%

4.2 Pg y-1

Land29%

2.6 Pg y-1

Oceans 26%

2.3 Pg y-1

Page 4: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

deforestation

tropicsextra-tropics

1.5

2000-2007

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 5: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

deforestation

fossil fuel emissions

7.5

1.5

2000-2007

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 6: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

fossil fuel emissions

deforestation

7.5

1.5

2000-2007

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 7: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

fossil fuel emissions

deforestation

7.5

1.5

4.2

2000-2007

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

atmospheric CO2

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 8: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

atmospheric CO2

fossil fuel emissions

deforestation

ocean

7.5

1.5

4.2

2.3

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

2000-2007

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 9: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

atmospheric CO2

ocean

land

fossil fuel emissions

deforestation

7.5

1.5

4.2

2.32.6

2000-2007

CO2 f

lux

(Pg

C y-1

)Si

nkSo

urce

Time (y)

Human Perturbation of the Global Carbon Budget

•Global Carbon Project (2008)

Page 10: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Emissions = ΕκπομπέςRemovals = ΑπορροφήσειςSequestration = Δέσμευση και αποθήκευσηPool = ΑποθήκηStock = ΑπόθεμαSink = ΧοάνηSource = Πηγή

Page 11: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Υποχρεώσεις αναφοράς αερίων του θερμοκηπίου στο πλαίσιο της Σύμβασης - Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή

• Άρθρο 4 της Σύμβασης – Πλαίσιο: οι χώρες του Παραρτήματος Ι έχουν την υποχρέωση υποβολής εθνικών εκθέσεων απογραφών των εκπομπών και απορροφήσεων των αερίων του θερμοκηπίου.

• Απόφαση 9/CP.2 (Geneva, 1996): ετήσια υποβολή των εθνικών εκθέσεων απογραφών των εκπομπών και απορροφήσεων των αερίων του θερμοκηπίου.

• Απόφαση 2/CP.3 (Kyoto, 1997): σύμφωνα με τις Αναθεωρημένες (1996) Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη σύνταξη των εθνικών απογραφών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του IPCC.

• Απόφαση 13/CP.9 (Milan, 2003): υιοθέτηση του Οδηγού Βέλτιστων Πρακτικών για τις Χρήσεις Γης, Αλλαγές Χρήσεων Γης και Δασοπονία (Good Practice Guidance for Land Use, Land Use Change and Forestry, 2003) στις εθνικές απογραφές εκπομπών/απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου στο πλαίσιο της Σύμβασης από το 2005 και μετά.

• Απόφαση 13/CP.9 (Milan, 2003) : υιοθετήθηκαν οι νέοι Κοινοί Πίνακες Αναφοράς για τον τομέα αυτό, οι οποίοι χρησιμοποιούνται δοκιμαστικά στην απογραφή του 2005.

• Απόφαση 14/CP.11 (Montreal, 2005): υιοθετήθηκαν οι νέοι τροποποιημένοι Κοινοί Πίνακες Αναφοράς για τον τομέα αυτό, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στην απογραφή του 2007 και μετά.

Page 12: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Απογραφή LUCF -2004Land use change and forestry

According to the Revised 1996 IPCC Guidelines for National GHG Inventories

the estimates presented here are only indicative of the level of the possible emissions/removals from the sector...

A. Changes in Forest and Other Woody Biomass Stocks

B. Forest and Grassland Conversion

C. Abandonment of Managed Lands

D. CO2 Emissions and Removals from Soil

• Forestry, on-going management, land-use practices

• Land use change

Page 13: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

From Forest Inventory Data to GHG Inventory

Net Annual Increment (NAI) estimated by NFIs

Carbon Balance requested in GHG

Inventories

NBP = Net Annual Increment – Emissions from Fellings – Emissions from Wildfires

1st NFI Ετήσιος Απολογισμός Δραστηριοτήτων Δασ. Υπηρεσιών

Methodology relies on the carbon flux approach

Page 14: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

IPCC source / sink categories

A. Forest Land B. Cropland C. Grassland D. Wetlands E. Settlements F. Other Land

1. Forest Land remaining Forest Land ….. ….. ……. …… …..2. Land converted to Forest Land ….. ….. ……. …… …..

2.1 Cropland converted to Forest Land ….. …… …… …… …..

2.2 Grassland converted to Forest Land …… …… …… …… ……

2.3 Wetlands converted to Forest Land …… …… ……. …… ……

2.4 Settlements converted to Forest Land …… …… …… …… ……

2.5 Other Land converted to Forest Land …… …… …… …… …….

Για κάθε κατηγορία/ υποκατηγορία αναφέρονται:

οι αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα

σε πέντε αποθήκες άνθρακα (carbon pools)• Aboveground Biomass• Belowground Biomass• Dead Wood• Litter• Soil Organic Matter

και οι εκπομπές των άλλων αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου

• CH4 • N2O• NOx• CO

According to the 2003 GPG LULUCF

Απογραφή LULUCF 2005-2009Land use , land use change and forestry

Page 15: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

LULUCFLULUCF Representation of land areasRepresentation of land areas Για την ταξινόμηση των εδαφών ανά χρήση γης χρησιμοποιήθηκε ένας συνδυασμός των προσεγγίσεων 1 και 2 που περιγράφονται στον ΟΒΠ ΧΓΑΧΓΔ. Στοιχεία για τη δημιουργία της απαραίτητης για την απογραφή βάσης

δεδομένων χρήσεων γης αντλήθηκαν από υπάρχουσες βάσεις δεδομένων:•την "Πρώτη Εθνική Απογραφή Δασών" (στο εξής 1η ΕΑΔ) της γενικής Γραμματείας Δασών και Φυσικού

Περιβάλλοντος (ΓΓΔΦΠ, 1992, 1994) του Υπουργείου Γεωργίας•τη "Γεωργική Στατιστική της Ελλάδας" της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ, Ετήσια έντυπη Έκδοση) •τον ‘Ετήσιο Απολογισμό Δραστηριοτήτων Δασικών Υπηρεσιών’ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και

Τροφίμων (Ετήσια έντυπη Έκδοση) •την "Κατανομή της Εκτάσεως της Χώρας κατά Βασικές Κατηγορίες Χρήσεως" της Εθνικής Στατιστικής

Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ, ανά δεκαετία)

Προηγούμενο Απογρα- έτοςφόμενο έτος

Δασικές εκτάσεις

Γεωργικές

εκτάσεις

Χορτολίβαδα

Υγρότοποι

Οικισμοί Άλλη Γη

Δασικές εκτάσεις X 1) X NE 2) NO3) NO NO

Γεωργικές εκτάσεις

NO X NO NO NO NO

Χορτολίβαδα ΝΕ X X NO NO NO

Υγρότοποι ΝΕ ΝΕ ΝΕ X ΝΕ ΝΕ

Οικισμοί ΝΕ ΝΕ ΝΕ ΝΟ X ΝΕ

Άλλη Γη ΝΕ NO ΝΕ NO NO X

1) X: Εκτάσεις αναφέρονται2) ΝΕ: Δεν υπολογίζεται (Not Estimated)3) ΝΟ: Δεν υφίσταται η συγκεκριμένη δραστηριότητα (Not Occurring)

Page 16: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

LULUCFLULUCF SummarySummary

-6.000

-5.000

-4.000

-3.000

-2.000

-1.000

0

1.000

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

(kt CO2 eq)

Sin

k

So

urc

e

Forest Land

Cropland

Grassland

TOTALLULUCF

Net GHG emissions / removals (in kt CO2 eq) from the Land Use, Land Use Change and Forestry sector by category (bars) and total (line) for the period 1990 – 2004

• The magnitude of the LULUCF sink increased by 69% from 1990 to 2004 • Fluctuations in GHG removals are mainly attributed to fluctuation in areas of Forest Land burnt

by wildfires each year• Grassland category appears as a small source of CH4 and N2O due to emissions during wildfires

Page 17: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A. A. Forest LandForest Land

-8.000

-6.000

-4.000

-2.000

0

2.000

4.000

(kt CO2 eq)

Re

mo

va

ls

E

mis

sio

ns

Net ForestLand

BiomassIncrement

Afforestation

Non-CO2emissions

Fellings

Wildfires

Emissions / removals of GHG (in CO2 eq) from different activities (lines) and net removals from the

Forest Land category (bars)

 IPCC Source / Sink Categories CO2 CH4N2O

  A. Forest Land Method Emission factor

Method Emission factor

Method Emission factor

A1. Forest Land remaining Forest Land D, CS, T2, T1 CS, D T1 D T1 DLiving Biomass D, T2, CS CS, D T1 D T1 D

Dead Organic Matter T1, T2 CS, D T1 D T1 D

Soils T1

Page 18: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

Methodology relies on the carbon flux approach

Change in carbon stocks in living biomass

∆CFFLB = ∆CFFG – ∆CFFL

∆CFFG = [ ∑ i (A i • GTOTALi) • CF ] + ∆CFFGR

∆CFF = ετήσια αλλαγή στα αποθέματα άνθρακα στις Δασικές εκτάσεις που παραμένουν Δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CFFLB = ετήσια αλλαγή στα αποθέματα άνθρακα στη βιομάζα (υπέργεια και υπόγεια) στις Δασικές εκτάσεις που παραμένουν Δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CFFDOM = ετήσια αλλαγή στα αποθέματα άνθρακα στη νεκρή οργανική ύλη (νεκρό ξύλο και φυλλάδα) στις Δασικές εκτάσεις που παραμένουν Δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CFF = ∆CFFLB + ∆CFFDOM

∆CFFG = ετήσια αύξηση στα αποθέματα άνθρακα λόγω αύξησης της βιομάζας , t C yr-1

∆CFFL = ετήσια μείωση στα αποθέματα άνθρακα λόγω μείωσης της βιομάζας, t C yr-1

A i = επιφάνεια των Δασικών εκτάσεων που παραμένουν Δασικές εκτάσεις, κατά δασικό τύπο (i = 1 εως 6), ha

GTOTALi = μέσος ετήσιος ρυθμός προσαύξησης της ολικής βιομάζας σε μονάδες ξηρής βιομάζας, ανά δασικό τύπο, t d.m. ha-1 yr-1 CF = περιεκτικότητα της ξηρής βιομάζας σε άνθρακα, t C (t d.m.) –1

∆CFFGR = ετήσια αύξηση στα αποθέματα άνθρακα λόγω της επαναβλάστησης σε καμένες εκτάσεις, ανά δασικό τύπο, t C yr-1

Page 19: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

Forest typeA

(kha)Iv

(m3 ha-1 yr-1)D

(t d.m. m-3)BEF1

(dimensionless)R

(dimensionless)

Abies sp. 543.31 1.47 0.40 1.15 0.46

Picea abies 2.75 10.69 0.40 1.15 0.23

Pinus sp. & other Conifers 883.55 1.23 0.42 1.05 0.46

Fagus sp. 336.64 2.77 0.58 1.20 0.43

Quercus sp. 1.471.84 0.47 0.58 1.20 0.35

Other Deciduous 121.10 2.21 0.55 1.20 0.43

GTOTAL = GW • (1 + R)

GW = IV • D • BEF1

GW = μέσος ετήσιος ρυθμός προσαύξησης της υπέργειας βιομάζας, t d.m. ha-1 yr-1 R = σχέση υπόγειας – υπέργειας βιομάζας σχετική με την προσαύξηση

IV = μέση ετήσια καθαρή προσαύξηση στον εμπορεύσιμο όγκο,

m3 ha-1 yr-1

D = πυκνότητα του ξύλου, t d.m. m-3

BEF1 = συντελεστής επέκτασης της βιομάζας για την μετατροπή

της καθαρής ετήσιας προσαύξησης του εμπορεύσιμου όγκου σε προσαύξηση υπέργειας δενδρώδους βιομάζας

Page 20: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

LF+FG = ∑i (Hi / UB + FGi ) • Di • BEF2 i • CF

∆CFFL = LF+FG + LWildfires LF+FG = ετήσια απώλεια άνθρακα από τις υλοτομίες τεχνικού και βιομηχανικού ξύλου και καυσόξυλου, t C yr-1

LWildfires = ετήσια απώλεια άνθρακα από τις πυρκαγιές, t C yr-1

Hi = ετήσιος όγκος τεχνικού και βιομηχανικού λήμματος, ανά κατηγορία δασικού είδους (i = 1 εως 7), άφλοια στρογγυλή ξυλεία, m3 yr-1 UB = ποσοστό φλοιού στον κορμό

FGi = ετήσιος όγκος καυσόξυλων, ανά κατηγορία δασικού είδους, έμφλοια στρογγυλή ξυλεία, m3 yr-1

BEF2 i = συντελεστής επέκτασης βιομάζας για την μετατροπή του όγκου του λήμματος σε ολική υπέργεια βιομάζα (έμφλοια), ανά κατηγορία δασικού είδους,

LWildfires > Για τον υπολογισμό των αλλαγών στα αποθέματα άνθρακα από τις δασικές πυρκαγιές αναπτύχθηκε Εθνική Μεθοδολογία

Ο ΟΒΠ ΧΓΑΧΓΔ προτείνει όταν χρησιμοποιούνται μέθοδοι που δεν συμπεριλαμβάνουν απορροφήσεις από την επαναβλάστηση μετά τις διαταραχές, ότι δεν είναι απαραίτητο να υπολογίζονται οι σχετικές εκπομπές CO2. Η προτεινόμενη παραδοχή, ότι οι απορροφήσεις από την επαναβλάστηση ισορροπούν τις εκπομπές από τις πυρκαγιές είναι ρεαλιστική, δεδομένου ότι η καμένη έκταση ανακτά πλήρως τη χαμένη βιομάζα, αν η βιομάζα που καίγεται κάθε χρόνο – ή ορθότερα, κάθε δεκαετία λόγω της μεγάλης φυσικής διακύμανσης του φαινομένου – παραμένει σταθερή.

Page 21: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

Η μέση έκταση που καίγεται κάθε χρόνο κατά τις δεκαετίες του 80’ και 90’ είναι κατά τέσσερις περίπου φορές μεγαλύτερη από αυτή της δεκαετίας του 60’, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο αυξημένος άνθρακας που έχει απολεσθεί δεν έχει ακόμη απορροφηθεί από την επαναβλάστηση.

Αυτή η αύξηση στην καμένη έκταση προκαλεί καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου λόγω της διαφοράς φάσης στις δύο διεργασίες .

0

20

40

60

80

100

120

140(kha)Area of Other

Wooded Landburnt

Area of Forestburnt

10 yr movingaverage ofForest Landburnt

Page 22: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

LWildfires = LWoxid + LWtrans

LWoxid = ∑i Adisturbance i • BW i • (1 – fBL i)

• CF

LWtrans = ∑i Adisturbance i • BW i • fBL i • CF

BW = (V • D • BEF2 + BWunderstorey) • CF

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

LWoxid = ετήσια μείωση στα αποθέματα άνθρακα λόγω της οξείδωσης της βιομάζας, t C yr-1

LWtrans = ετήσια μείωση στα αποθέματα άνθρακα λόγω της μεταφοράς βιομάζας στη νεκρή οργανική ύλη, t C yr-1

Adisturbance i = καμένη δασική έκταση , ανά δασικό τύπο (i = 21), ha yr-1

BW i = μέσο απόθεμα βιομάζας, ανά δασικό τύπο, t d.m. ha-1

fBL i = κλάσμα της βιομάζας που μεταφέρθηκε στη νεκρή οργανική ύλη, ανά δασικό τύπο

V = μέσος όγκος του ξυλαποθέματος, έμφλοιος, m3 ha-1

D = πυκνότητα ξύλου, t d.m. m-3

BEF2 = συντελεστής επέκτασης της βιομάζας για την μετατροπή όγκου ξυλαποθέματος σε ολική υπέργεια βιομάζα

BWunderstorey = μέσο απόθεμα βιομάζας της βλάστησης του υπορόφου, t d.m. ha-1

όπου k το απογραφόμενο έτος. ∆CFFGR = (1/35) • LWildfires i

k

ki 34i

Page 23: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

Change in carbon stocks in dead organic matter

∆CFFDW = ∆CFFDWinto – ∆CFFDWout

∆CFFDW = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στο νεκρό ξύλο στις καμένες περιοχές, t C yr-1

∆CFFDWinto = ετήσια αύξηση στα αποθέματα άνθρακα από τη βιομάζα που μεταφέρθηκε μέσα στην αποθήκη νεκρού ξύλου, t C yr-1

∆CFFDWout = ετήσια μείωση στα αποθέματα άνθρακα από τη βιομάζα που μεταφέρθηκε έξω από την αποθήκη νεκρού ξύλου, t C yr-1

∆CFFDWinto = LWtrans

∆CFFDWout = (1/10) • ∆CFFDWinto

k

ki 9i

i

Non - CO2 greenhouse gas emissions CH4 Emissions = LWoxid • 0.012 • 16/12

CO Emissions = LWoxid • 0.06 • 28/12

N2O Emissions = LWoxid • (N/C ratio) • 0.007 •

44/28NOx Emissions = LWoxid • (N/C ratio) • 0.121 •

46/14

Page 24: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A1. A1. Forest Land remaining Forest LandForest Land remaining Forest Land

-1.500

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

(kt CO2 eq)

Re

mo

va

ls

E

mis

sio

ns

GHGemissions

CO2removals

Netemissions/removalsdue towildfires

Non-CO2

CO2 emissions from DOM decomposition

CO2 oxidised directly

CO2 removals due to regrowth

GHG emissions and removals (in CO2 eq) from wildfires (various processes and their net

effect) during the period 1990 - 2004

Page 25: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

A2. A2. Land converted to Forest LandLand converted to Forest Land

∆CLF = (∆CLFLB + ∆CLFDOM + ∆CLFSoils)∆CLF = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στις εκτάσεις που μετατράπηκαν σε δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CLFLB = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στη βιομάζα (υπέργεια και υπόγεια βιομάζα) στις εκτάσεις που μετατράπηκαν σε δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CLFDOM = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στη νεκρή οργανική ύλη (νεκρό ξύλο και φυλλάδα) στις εκτάσεις που μετατράπηκαν σε δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CLFSoils = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στα εδάφη στις εκτάσεις που μετατράπηκαν σε δασικές εκτάσεις, t C yr-1

∆CLFLB = (∆CLFGROWTH + ∆CLFCONVERSION – ∆CLFLOSS)∆CLFGROWTH = ετήσια αύξηση στα αποθέματα άνθρακα από τη προσαύξηση της βιομάζας, t C yr-1

∆CLFCONVERSION = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στη βιομάζα λόγω της μετατροπής, tC yr-1

∆CLFLOSS = ετήσια μείωση στα αποθέματα άνθρακα λόγω απώλειας βιομάζας στις εκτάσεις που μετατράπηκαν σε Δασικές εκτάσεις, t C yr-1

 IPCC Source / Sink Categories CO2 CH4N2O

  A. Forest Land Method Emission factor Method Emission factor

Method Emission factor

A2. Land converted to Forest Land T1, T2 D T1 D T1 D

Page 26: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

∆CLFSoils = ∆CLFMineral = [ ∑i (SOCREF – SOCCropland i ) • Aaff i ] / Taff

A2. A2. Land converted to Forest LandLand converted to Forest Land

∆CLFMineral = ετήσιες αλλαγές στα αποθέματα άνθρακα στα ανόργανα εδάφη, t C yr-1

SOCREF i = απόθεμα οργανικού άνθρακα αναφοράς, στο φυσικό οικοσύστημα, σε συγκεκριμένο εδαφικό τύπο, t C ha-1

SOCCropland i = απόθεμα οργανικού άνθρακα στην προηγούμενη γεωργική χρήση, ανά τύπο καλλιέργειας, t C yr –1

Aaff i = επιφάνεια της γεωργικής έκτασης που δασώθηκε, ανά τύπο καλλιέργειας, ha

Taff = διάρκεια για την μετάβαση από SOCCropland σε SOCREF, yr

Change in carbon stocks in soil

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

(kt CO2 yr-1)

0

10

20

30

40

50

60

(kha)

CO2sequestrationin livingbiomass incroplandsafforested

Area ofCroplandconverted toForest Land(cumulative) Carbon sequestration in living

biomass and area of Croplands converted to Forest land during 1990-2004

Page 27: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

B1. B1. Cropland remaining CroplandCropland remaining Cropland

Areas of cropland in Greece since 1963 (fallow land excluded)

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

1963

1965

1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

( kha)

Vegetables &other gardencrops

Vineyards

Tree crops

Crops on arableland

Total Cropland

• Η συνολική επιφάνεια των αγροτικών εκτάσεων στην Ελλάδα μειώθηκε την τελευταία 20ετία • Oι εκτάσεις των δενδρωδών καλλιεργειών τα τελευταία 40 έτη έχουν σχεδόν διπλασιαστεί, κυρίως σε βάρος των εκτάσεων των καλλιεργούμενων σιτηρών

 IPCC Source / Sink Categories CO2 CH4N2O

  B. Cropland Method Emission factor

Method Emission factor

Method Emission factor

B1. Cropland remaining CroplandT2, T1 CS, D

Living Biomass T2 CS

Soils T1 D

Page 28: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

B1. B1. Cropland remaining CroplandCropland remaining Cropland

∆CCC = ∆CCCLB + ∆CCCSoils

∆CCCLB = ∆CCCG – ∆CCCL

∆CCCLB = ετήσια μεταβολή στα αποθέματα άνθρακα στην βιομάζα στις γεωργικές εκτάσεις που παραμένουν γεωργικές εκτάσεις και αλλάζουν είδος καλλιέργειας, t C yr-1

∆CCCG = ετήσια αύξηση των αποθεμάτων άνθρακα λόγω αύξησης της βιομάζας σε νέες φυτείες, t C yr-1

∆CCCL = ετήσια μείωση των αποθεμάτων άνθρακα λόγω απώλειας κατά την αντικατάσταση καλλιεργειών, t C yr-1

CFGA Wplanted

1)2/λ(

CC2/λ

1G

C

iij

k

kji

i i

Aplantedij = έκταση νέας καλλιέργειας, ανά είδος (i = 17), ha yr-1 GWi = ετήσιος ρυθμός αύξησης της βιομάζας σε νέες φυτείες ανά καλλιεργούμενο είδος, t d.m. ha-1 yr-1 CF = περιεκτικότητα της ξηρής βιομάζας σε άνθρακα, t C (t d.m.) –1 k = το απογραφόμενο έτος BM i = μέσο απόθεμα βιομάζας κατά την ωριμότητα, ανά είδος καλλιέργειας, d.m. ha-1 λ i = μέσος χρόνος του κύκλου αντικατάστασης, ανά είδος καλλιέργειας, yr Aeradicatedi = καλλιεργειών που αντικαταστάθηκαν, ανά

είδος καλλιέργειας (i = 17), ha yr-1

∆CCCL = ∑i Aeradicatedi • BM i

2/G ,,

i

iMiW

B

Sink Steady State

Bio

mas

s

Repla

cemen

t

BM

Growth Maturity

Establishment

0 λ/2 λ Time

Page 29: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

B1. B1. Cropland remaining CroplandCropland remaining Cropland

∆CCCSoils = ∆CCCMineral – ∆CCCOrganic

Change in carbon stocks in soils

∆CCCMineral = [ ∑i (SOC0 • A) i - ∑i (SOC(0-T) • A) i ] / T

SOC = SOCREF • FLU• FMG• FI

SOC0 = απόθεμα οργανικού άνθρακα στο έδαφος κατά το απογραφόμενο έτος, t C yr-1 SOC(0-T) = απόθεμα οργανικού άνθρακα στο έδαφος Τ έτη πριν το απογραφόμενο έτος t C yr-1 T = χρονική διάρκεια της απογραφής έτη, yr A = εδαφική έκταση ανά κατηγορία, ha i δείκτης που αντιπροσωπεύει το πλήθος των ειδών καλλιέργειας (i = 13) SOCREF = απόθεμα αναφοράς οργανικού άνθρακα στο έδαφος, t C ha-1 FLU = συντελεστής αλλαγής αποθέματος για χρήσεις γης ή αλλαγές χρήσης γης FMG = συντελεστής αλλαγής αποθέματος για πρακτικές άροσης FI = συντελεστής αλλαγής αποθέματος για εισροές οργανικών υλών

∆CCCOrganic = AOrganic • EF

∆CCCOrganic = ετήσια μεταβολή στα αποθέματα άνθρακα στα καλλιεργούμενα οργανικά εδάφη στις γεωργικές εκτάσεις που παραμένουν γεωργικές, t C yr-1

AOrganic = έκταση των καλλιεργούμενων οργανικών εδαφών, ha EF = συντελεστής εκπομπής καλλιεργούμενων οργανικών εδαφών, t C ha-1yr-1

Page 30: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Υποχρεώσεις αναφοράς αερίων του θερμοκηπίου στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο

• άρθρο 5 του ΠΚ: σε όλα τα ΕΣυμβαλλόμενα Μέρη του Παραρτήματος Ι της Σύμβασης, τα οποία έχουν κυρώσει το Πρωτόκολλο, θα πρέπει να υπάρχει ένα Εθνικό Σύστημα (National System) για την εκτίμηση των εκπομπών και απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου, το οποίο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο ένα έτος πριν την έναρξη της πρώτης περιόδου δέσμευσης (1/1/2007)

• άρθρα 3.3 και 3.4 του ΠΚ: για την εκτίμηση των συνολικών εκπομπών της χώρας σε σχέση με το στόχο του Πρωτοκόλλου θα υπολογίζονται οι δραστηριότητες οι οποίες ορίζονται στα άρθρα 3.3 και 3.4 και είναι η Δάσωση, η Αναδάσωση και η Αποδάσωση (άρθρο 3.3) και, αν επιλεγούν, η Διαχείριση Γεωργικών κτάσεων, Δασών, Βοσκοτόπων και η Επαναβλάστηση.

• Απόφαση 15/CP.10 (Buenos Aires , 2004): για την ετοιμασία της απογραφής στο πλαίσιο του ΠΚ για την πρώτη περίοδο δεσμεύσεων συμφωνήθηκε να εφαρμοσθεί ο ΟΒΠ για τις ΧΓΑΧΓΔ

• Απόφαση 15/CP.10 (Buenos Aires , 2004): ορίστηκαν οι Κοινοί Πίνακες Αναφοράς που θα χρησιμοποιηθούν στην αναφορά των εκπομπών / απορροφήσεων από τις δραστηριότητες των άρθρων 3.3 και 3.4, ενώ το Παράρτημα Ι ορίζει τις πληροφορίες που πρέπει να αναφέρονται κάθε χρόνο για τις δραστηριότητες αυτές

Page 31: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Απογραφή για τη Σύμβαση

Page 32: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Απογραφή για το Κυότο

Page 33: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

Απογραφή LULUCF 2010Land use , land use change and forestry

• Forest land remaining forest land = Forest Management (3.4)C flux approach C stock change approach

1147 Διαχειριστικές μελέτες458 δασικά συμπλέγματα1.167.125 εκτάρια δασοσκεπούς έκτασης (~ 35% των ψηλών δασών)246 Δάση = Χοάνη (53,7)212 Δάση = Πηγή (46,3%)

Page 34: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ

• Εκτιμήσεις σε επίπεδο νομού•Αλλαγές χρήσεων γης (βάση 12308 εγγραφές, 1990-2008)

Grassland Forest land Settlements Grassland Cropland

WetlandsOther land