1

Υπηρεσίες Διαδικτύου

2

Περιεχόμενα

TelnetΗλεκτρονικό Ταχυδρομείο.Μεταφορά Αρχείων FTP.Υπηρεσία Archie Υπηρεσία TalkΥπηρεσία IRCInternet NewsgroupsInstant MessagingInternet Games

3

Υπηρεσία Telnet Μπορώ να ‘εισέλθω’ μέσω του διαδικτύου,σε ένα υπολογιστή

που βρίσκεται σε απομακρυσμένο γεωγραφικό σημείο, και να τον χρησιμοποιήσω σα να ήμουν ακριβώς μπροστά του;

Η απάντηση είναι ΝΑΙ Η χρήση ενός απομακρυσμένου Η/Υ πραγματοποιείται με την

βοήθεια της υπηρεσίας Telnet. Απαιτείται βεβαίως η σχετική άδεια χρήσης του

απομακρυσμένου υπολογιστή. Η σύνταξη είναι: telnet<διεύθυνση Η/Υ> Αφού λοιπόν επιτευχθεί η επικοινωνία μας με το

απομακρυσμένο Η/Υ αρχίζει η διαδικασία πιστοποίησης της ταυτότητας μας (Login).

Εισάγουμε το κωδικό μας όνομα και ένα σύνθημα (Password)

4

Η είσοδος μας σε απομακρυσμένο Η/Υ με Telnet

5

Η είσοδος μας σε απομακρυσμένο Η/Υ με Telnet

6

Το πρόγραμμα elm

7

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αποτελεί μια από τις δημοφιλέστερες

υπηρεσίες του διαδικτύου. Οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους

ηλεκτρονικά μηνύματα και κάθε λογής πληροφορίες. Πλεονεκτήματα:

Η διαδικασία είναι απλή, ανέξοδη και διευκολύνει αφάνταστα την επικοινωνία.

Το ίδιο μήνυμα μπορεί να σταλεί σε πολλούς χρήστες. Μαζί με το μήνυμα μπορούν να προσαρτώνται (attach) αρχεία

με έγγραφα, εικόνες, λογιστικά φύλλα κλπ. Μειονεκτήματα

Απρόσκλητα μηνύματα (spamming), ανάγνωση από τρίτους, διάδοση ιών, πλαστογράφηση ταυτότητας αποστολέα, κλπ.

8

Οι διευθύνσεις που χρησιμοποιούνται για την διακίνηση ενός ηλεκτρονικού γράμματος βασίζονται στις διευθύνσεις IP.

Η γενική μορφή μιας διεύθυνσης είναι:

<όνομα>@<διεύθυνση_Η/Υ_mail_server>.

nicolast@cs.ucy.ac.cy

Το απαραίτητο λογισμικό (pop ή imap clients) για την αποστολή και την λήψη e-mail προσφέρεται από διάφορες εφαρμογές:

Π.χ Netscape Messenger, Outlook Express, Eudora e.t.c

Ηλεκτρονικές διευθύνσεις

9

Pop & Imap Clients: Netscape Messenger

10

Pop & Imap Clients: Outllook express

11

Λίγα λόγια για το ηλεκτρονικό γράμμα

Ένα οποιοδήποτε ηλεκτρονικό γράμμα αποτελείται από: Τον παραλήπτη: (to: Kwstas@ucy.ac.cy) Τον αποστολέα: (from: nicolast@ucy.ac.cy Κοινοποίηση: (Cc-Carbon copy- στέλνουμε ένα μήνυμα σε

περισσότερους του ενός παραλήπτες Θέμα: (subject: Examinations) Κύριο σώμα του μηνύματος: σε αυτό το σημείο γράφουμε το

κυρίως μήνυμα Υπογραφή: φτιάχνουμε ένα σταθερό μήνυμα που μπορεί να

περιέχει διάφορα προσωπικά στοιχεία που εμείς επιθυμούμε.

Προσαρτήσεις: (Attachment) μαζί με το κυρίως μήνυμα μπορούμε να προσαρτήσουμε διάφορα άλλα αρχεία.

12

Ένα παράδειγμα...

13

Ηλεκτρονικές λίστες αλληλογραφίας(mailing lists) Οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να συμμετέχουν σε

διάφορες ομάδες με βάση τα κοινά τους ενδιαφέροντα. Μπορούν να συζητήσουν για θέματα της αρεσκείας τους

μέσω e-mail αρκεί να εγγραφούν στις ηλεκτρονικές λίστες αλληλογραφίας. δηλαδή σε καταλόγους από ηλεκτρονικές διευθύνσεις όλων

εκείνων των χρηστών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για ένα συγκεκριμένο θέμα.

Κάθε μήνυμα μπορεί να διαβαστεί από όλους τους εγγεγραμμένους στην λίστα, οι οποίοι με την σειρά τους μπορούν να απαντήσουν κλπ.

Για να εγγραφεί κάποιος στη λίστα κάνει χρήση κάποιου λογισμικού που του προσφέρεται.

14

Κατηγορίες mailing lists

Μη ελεγχόμενες λίστες (unmoderated) Μέλος μπορεί να γίνει ο οποιοσδήποτε χωρίς κανένα έλεγχο. Τα περιεχόμενο των μηνυμάτων δεν υπόκεινται σε έλεγχο.

Ελεγχόμενες λίστες (moderated) Προκειμένου να εγγραφεί κανείς είναι απαραίτητο να

γνωστοποιήσει κάποια στοιχεία του. Το βασικό είναι ότι τα μηνύματα ελέγχονται πριν διανεμηθούν

στους συνδρομητές, για την αποφυγή spamming. Ιδιωτικές λίστες (private)

Για να γίνει κανείς μέλος αυτής της λίστας πρέπει να πληρεί κάποια κριτήρια.(να είναι μέλος ενός ομίλου, μιας εταιρίας κλπ)

15

To forum του in.gr

16

Η ασφάλεια των Ηλεκτρονικών μηνυμάτων Τα μηνύματα που διακινούνται μέσω του Ηλεκτρονικού

ταχυδρομείου είναι ευάλωτα, καθώς δεν προσφέρουν κανενός είδους ασφάλεια.

Η διασφάλιση του απόρρητου των ηλεκτρονικών μηνυμάτων είναι δυνατόν να επιτευχθεί μέσω της κρυπτογραφίας.

Η Κρυπτογραφία πετυχαίνει την κωδικοποίηση της πληροφορίας καθιστώντας αδύνατη την πρόσβαση μη

εξουσιοδοτημένων ατόμων σε αυτήν. Η πιο δημοφιλής μέθοδος κρυπτογράφησης μηνυμάτων

ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι η μέθοδος του δημοσίου κλειδιού,(public Key Cryptography).

17

Λίγα λόγια για την κρυπτογραφία

Η μέθοδος του δημόσιου κλειδιού χρησιμοποιεί δύο κλειδιά (μεγάλους αριθμούς της τάξης των

1000 ψηφίων). Αν κωδικοποιήσουμε το μήνυμα με το ένα κλειδί (δημόσιο) η

αποκωδικοποίηση του επιτυγχάνεται μόνο με την χρήση του άλλου (ιδιωτικού).

Έτσι σε κάθε χρήστη ανήκει ένα προσωπικό ζευγάρι κλειδιών το οποίο επιτρέπει: Την μετάδοση κρυπτογραφημένων μηνυμάτων (μόνο

συγκεκριμένος αποδέκτης έχει την δυνατότητα να διαβάσει το μήνυμα).

Την πιστοποίηση αυθεντικότητας ενός μηνύματος (μας επιτρέπει να πιστοποιούμε τον αποστολέα ενός μηνύματος που λαμβάνουμε).

18

Διαφήμιση μέσω e-mail Πολλές φορές δεχόμαστε διαφημιστικά μηνύματα στο ηλεκτρονικό μας

ταχυδρομείο από απρόσκλητους χρήστες (συνήθως εταιρίες). Η τακτική αυτή ονομάζεται spamming και διακρίνεται από τα εξής

χαρακτηριστικά: Το κόστος για την ανάγνωση του ηλεκτρονικού διαφημιστικού

μηνύματος επιβαρύνει τον κάτοχο της ηλεκτρονικής διεύθυνσης. Τα διαφημιστικά μηνύματα καταλαμβάνουν χώρο στην διαθέσιμη

βοηθητική μνήμη του χρήστη, μειώνοντας του την χωρητικότητα. Η ανάγνωση μεγάλου αριθμού διαφημιστικού μηνυμάτων αποτελεί

σπατάλη χρόνου. Η αποστολή μεγάλου αριθμού διαφημιστικών μηνυμάτων επιβαρύνει

την λειτουργία του διαδικτύου. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι Spammers,τους επιβάλλεται η

διακοπή του λογαριασμού τους, ενώ για τους ‘αδιόρθωτους’ υπάρχει η μαύρη λίστα με τα στοιχεία τους.

19

Υπηρεσία μεταφοράς αρχείων-File Transfer Protocol (FTP) Η υπηρεσία FTP επιτρέπει την μεταφορά αρχείων μεταξύ του

‘δικού μας’ τοπικού υπολογιστή και ενός απομακρυσμένου συστήματος.

Η πρόσβαση μας στο απομακρυσμένο σύστημα μπορεί να επιτευχθεί βάση μιας διαδικασίας πιστοποίησης (username & password).

Με το FTP δεν έχουμε την δυνατότητα να δούμε τα περιεχόμενα των αρχείων του απομακρυσμένου υπολογιστή όπως με την υπηρεσία Telnet.

Το μόνο που βλέπουμε είναι οι κατάλογοι των αρχείων, τα περιεχόμενα των οποίων θα γίνουν ορατά όταν μεταφερθούν στον τοπικό μας Η/Υ.

Η υπηρεσία FTP ακολουθεί την αρχιτεκτονική client/server

20

Anonymous FTP

Προκειμένου να διευκολυνθεί η μεταφορά ερευνητικού υλικού και λογισμικού μεταξύ των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, θεσπίστηκε το ανώνυμο (anonymous FTP).

Η πρόσβαση στον απομακρυσμένο λογαριασμό δεν απαιτεί την γνώση κάποιου συγκεκριμένου username & password.

Με όνομα anonymous ή ftp και κωδικό την διεύθυνση του ηλεκτρονικού του ταχυδρομείου, ο χρήστης αποκτά πρόσβαση ανάγνωσης μόνο στα περιεχόμενα του εξυπηρετητή FTP.

21

Ένα παράδειγμα ...

22

Υπηρεσία Archie

Όπως είδαμε στην προηγούμενη ενότητα η υπηρεσία FTP μας επιτρέπει την μεταφορά αρχείων από ένα απομακρυσμένο υπολογιστικό σύστημα.

Το ερώτημα που τίθεται είναι: με ποιο τρόπο ένας χρήστης μπορεί να πληροφορηθεί σε ποιον εξυπηρετητή FTP υπάρχουν τα αρχεία που αναζητά;

Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα την δίνει η υπηρεσία Archie.

Η υπηρεσία Archie είναι για το FTP ότι μια μηχανή αναζήτησης για το WWW

23

Archie Servers: Not available any more ..

24

Υπηρεσία Talk Η υπηρεσία Talk μας δίνει την δυνατότητα να

επικοινωνήσουμε σε πραγματικό χρόνο με κάποιο άλλο χρήστη του διαδικτύου μέσω γραπτών μηνυμάτων.

Όμως ο γραπτός λόγος παρουσιάζει αρκετά προβλήματα, τόσο σε θέματα ταχύτητας όσο και ουσίας, καθώς δεν μπορεί να αποτυπώσει τα συναισθήματα ή τις εκφράσεις του προσώπου.

Για να βελτιωθεί η ταχύτητα της επικοινωνίας χρησιμοποιούνται συντομογραφίες, Π.χ: BTW: By The Way, CU: see you, e.t.c.

Προκειμένου οι χρήστες να μοιραστούν τα αισθήματα τους χρησιμοποιούν τα smileys Π.χ :-) I’m Happy, :-)) I’m ecstatic ...

25

Internet Relay Chat (IRC)

Η υπηρεσία IRC μας δίνει την δυνατότητα να επικοινωνήσουμε σε πραγματικό χρόνο, με ένα μεγάλο αριθμό χρηστών μέσω γραπτών μηνυμάτων.

Οι χρήστες οργανώνονται σε θεματικές ομάδες (channels) ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους.

Στα πλαίσια του IRC οι χρήστες μπορούν: Να συμμετέχουν στο κανάλι της αρεσκείας τους. Να διεξάγουν προσωπικές συζητήσεις, Να ανταλλάσσουν εκτός από μηνύματα και αρχεία, κλπ.

Η επικοινωνία των χρηστών διέπεται από ένα σύστημα άγραφων κανόνων (αποφυγή υβριστικών και προσβλητικών σχολίων καθώς και συζητήσεων άσχετων με το θέμα του καναλιού κλπ)

26

To chat room του in.gr

27

Internet Newsgroups

Οι ηλεκτρονικές εφημερίδες είναι μια διαδεδομένη μορφή επικοινωνίας στο διαδίκτυο.

Από απόψεως περιεχομένου, αποτελείται από μια σειρά άρθρων τα οποία κατανέμονται στις αντίστοιχες θεματικές ενότητες.

Από απόψεως θεματολογίας, μπορεί κανείς να βρεί θέματα για την πληροφορική, την επιστήμη, την κοινωνία, την πολιτική, την διασκέδαση κλπ.

Κάθε χρήστης, μπορεί είτε να διαβάζει την σχετική αρθρογραφία, είτε και στέλνει ο ίδιος τις θέσεις του στην εφημερίδα.

Μια νέα εφημερίδα δημιουργείται αν εγκριθεί από την πλειοψηφία των χρηστών μετά από σχετική ψηφοφορία.

Ο αντίστοιχος κόμβος για το Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι δίνεται από προσπελάζεται από την κεντρική σελίδα του πανεπιστημίου

28

Ένα παράδειγμα ...

29

Instant Messaging

Ο προβληματισμός….. Για να κάνουμε χρήση της υπηρεσίας Talk πρέπει να

γνωρίζουμε την διεύθυνση του μηχανήματος του χρήστη με τον οποίο θέλουμε να συνομιλήσουμε.

Κάνοντας χρήση του e-mail δεν έχουμε την δυνατότητα πρόσβασης σε ένα ευρετήριο χρηστών.

Για να συνομιλήσουμε μέσω της υπηρεσίας IRC πρέπει να είμαστε συνδεδεμένοι στον ίδιο εξυπηρετητή, στο ίδιο θεματικό κανάλι, ταυτόχρονα.

30

να είχαμε ένα καθολικό κωδικό πρόσβασης σε μια υπηρεσία

η οποία να μας προσφέρει την δυνατότητα επικοινωνίας με τους φίλους και τους γνωστούς μας,

να μας ενημερώνει με ποιους μπορούμε να συνομιλήσουμε την στιγμή που το επιθυμούμε.

να ενημερώνει τους γνωστούς μας ότι είμαστε διαθέσιμοι για ..κουβέντα

να μπορούμε να αναζητήσουμε κάποια ονόματα από αντίστοιχα ευρετήρια κλπ

να μπορούμε να αρνούμαστε την συνομιλία με κάποιον αν το κρίνουμε απαραίτητο.

Η ιδανική λύση θα ήταν …

31

Ένα παράδειγμα: ICQ

Όλα αυτά μπορούν να γίνουν πραγματικότητα με την υπηρεσία Instant Messaging:

Όμως Η υπηρεσία αυτή ελέγχεται

ολοκληρωτικά από τον ιδιωτικό τομέα

Δεν θα μπορέσετε να επικοινωνήσετε με όλους τους χρήστες του διαδικτύου, καθώς δεν διαθέτουν όλοι αριθμό ICQ

32

Internet Games

Το να παίξεις ένα ηλεκτρονικό παιγνίδι στον υπολογιστή δεν είναι κάτι καινούριο.

Το να παίζεις όμως το αγαπημένο σου παιγνίδι και να έχεις ως ‘αντιπάλους’, χρήστες του διαδικτύου από κάθε σημείο του πλανήτη, αυτό ακούγεται πραγματικά ενδιαφέρον.

Τα διαδικτυακά παιγνίδια, ενισχύουν την κοινωνικότητα των παικτών, καθώς πολλά από αυτά απαιτούν την αρμονική συνεργασία των μελών της ομάδας.

Όμως η πλειονότητα των παιχνιδιών έχει πολεμικό χαρακτήρα, ενώ κάποια άλλα χαρακτηρίζονται από έντονα χαρακτηριστικά βίας.