ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής...

47
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Α΄ : ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΧΩΡΟΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2007–2008, ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 Η ΠΟΛΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΡΓΟ, ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ : ΑΣΤΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

description

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Α΄ : ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΧΩΡΟΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2007–2008 , ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 Η ΠΟΛΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΡΓΟ, - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής...

Page 1: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Α΄ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΧΩΡΟΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2007ndash2008 ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2008

Η ΠΟΛΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΑΣΤΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ αν καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

Από το Έργο

Η Πόλη και οι ΑποκάτωThe City and the Grassroots

Manuel Castells 1983

Η Άνοδος και η Πτώση των Μεγάλων Συγκροτημάτων

Το Παρίσι δεν είναι πια Παρίσι Λιγότερο από 16 των 9400000 Παρισινών ζουν μέσα στα διοικητικά όρια της πόλης Για τους άλλους το σπίτι τους είναι τα προάστια (banlieue) ο δακτύλιος των προαστίων που κτίστηκαν γύρω από την ιστορική πόλη στη διάρκεια της επιταχυνόμενης μητροπολιτικής ανάπτυξης της περιόδου μετά το 1945 Το τοπίο των προαστίων κυριαρχείται από τα Μεγάλα Συγκροτήματα (Grands Ensembles) μια εικόνα που από τη δεκαετία του rsquo60 έχει γίνει τόσο χαρακτηριστική του Παρισιού όσο ο πύργος του EiffelΤο Μεγάλο Συγκρότημα είναι η τελική έκφραση της κοινωνικής παραγωγής κατοικίας με κρατική πρωτοβουλία Είναι μια εκτεταμένη πολύ πυκνή μεγάλου ύψους περιοχή κατοικίας που κτίστηκε γενικά στο μέσον του πουθενά (δηλ σε καθαρά αγροτική γη) συνδέθηκε με το Παρίσι με τραίνο και δρόμο έτσι ώστε οι 20000 έως 60000 κάτοικοι να μπορούν να μετακινούνται κάθε μέρα είτε στο Παρίσι ή σε κάποια βιομηχανική περιοχή στην περιβάλλουσα περιφέρεια Το φυσικό σχήμα και το σύστημα διαχείρισης των Grands Ensembles φαίνεται να προσαρμόζεται επίσης καλά στο θεωρητικό μοντέλο που βλέπει την κατοικία ως μέσον αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης

Το 1954 σχεδόν 90 των κατοίκων του μητροπολιτικού Παρισιού δεν είχαν ένα κανονικό σπίτι hellipΣτην κατηγορία των εργατών μπλε κολάρων το 14 ζούσε μrsquo αυτό τον τρόπο Περαιτέρω στατιστικές δείχνουν ότι κάπου 17 του όλου πληθυσμού εξαναγκάστηκαν να μοιραστούν ένα διαμέρισμα με κάποια άλλη οικογένεια 15 των μονάδων κατοικίας ήταν υπερσυνωστισμένες 18 δεν είχαν κουζίνα και 55 δεν είχαν τουαλέτα μέσα στο διαμέρισμα Το Παρίσι συνέχιζε να είναι η πιο πλεονεκτική τοποθεσία για τις βιομηχανικές εταιρείες που αναζητούσαν εξειδικευμένο προσωπικό και ως αποτέλεσμα αυτού άνθρωποι απrsquo όλη τη Γαλλία μετανάστευαν στο Παρίσι αναζητώντας δουλειάΗ ζήτηση κατοικίας πάντως δεν καλυπτόταν από την προσφορά

Τα εργατικά σωματεία και το Κομμουνιστικό Κόμμα πίεσαν για χαμηλού ενοικίου δημόσια κατοικία Ένα Χριστιανικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τον Αββά Pierre για να υπερασπιστεί τις πιο απελπιστικές περιπτώσεις Οι λαϊκές κινητοποιήσεις αναπτύχθηκαν και κάποιες καταλήψεις έλαβαν χώρα Η κυβέρνηση απάντησε το 1953 με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην οικιστική πολιτική το Plan Courant Τρία μέτρα βρίσκονταν φανερά στην καρδιά ενός νέου προσανατολισμού προς την κατοικία ζητήθηκε από όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν με 1 των ημερομισθίων που πλήρωναν σ΄ ένα ιδιαίτερο δημόσιο ταμείο κατοικίας μια σειρά από νομικές ρυθμίσεις έδωσαν στην κυβέρνηση και τους δήμους εκτεταμένες εξουσίες πάνω στην υπό ανάπτυξη γη και ένας νέος παρά το δημόσιο φορέας ανάπτυξης η Societeacute Centrale Immobiliegravere de la Caisse des Depots (SCIC) ενισχύθηκε ώστε να κτίζει δημόσια κατοικία κυρίως στη βάση των εσόδων που κατατίθονταν στο laquoPost Officersquos Savingsraquo τον πρώτο φορέα συλλογής των λαϊκών αποταμιεύσεων στη Γαλλία

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 2: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Από το Έργο

Η Πόλη και οι ΑποκάτωThe City and the Grassroots

Manuel Castells 1983

Η Άνοδος και η Πτώση των Μεγάλων Συγκροτημάτων

Το Παρίσι δεν είναι πια Παρίσι Λιγότερο από 16 των 9400000 Παρισινών ζουν μέσα στα διοικητικά όρια της πόλης Για τους άλλους το σπίτι τους είναι τα προάστια (banlieue) ο δακτύλιος των προαστίων που κτίστηκαν γύρω από την ιστορική πόλη στη διάρκεια της επιταχυνόμενης μητροπολιτικής ανάπτυξης της περιόδου μετά το 1945 Το τοπίο των προαστίων κυριαρχείται από τα Μεγάλα Συγκροτήματα (Grands Ensembles) μια εικόνα που από τη δεκαετία του rsquo60 έχει γίνει τόσο χαρακτηριστική του Παρισιού όσο ο πύργος του EiffelΤο Μεγάλο Συγκρότημα είναι η τελική έκφραση της κοινωνικής παραγωγής κατοικίας με κρατική πρωτοβουλία Είναι μια εκτεταμένη πολύ πυκνή μεγάλου ύψους περιοχή κατοικίας που κτίστηκε γενικά στο μέσον του πουθενά (δηλ σε καθαρά αγροτική γη) συνδέθηκε με το Παρίσι με τραίνο και δρόμο έτσι ώστε οι 20000 έως 60000 κάτοικοι να μπορούν να μετακινούνται κάθε μέρα είτε στο Παρίσι ή σε κάποια βιομηχανική περιοχή στην περιβάλλουσα περιφέρεια Το φυσικό σχήμα και το σύστημα διαχείρισης των Grands Ensembles φαίνεται να προσαρμόζεται επίσης καλά στο θεωρητικό μοντέλο που βλέπει την κατοικία ως μέσον αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης

Το 1954 σχεδόν 90 των κατοίκων του μητροπολιτικού Παρισιού δεν είχαν ένα κανονικό σπίτι hellipΣτην κατηγορία των εργατών μπλε κολάρων το 14 ζούσε μrsquo αυτό τον τρόπο Περαιτέρω στατιστικές δείχνουν ότι κάπου 17 του όλου πληθυσμού εξαναγκάστηκαν να μοιραστούν ένα διαμέρισμα με κάποια άλλη οικογένεια 15 των μονάδων κατοικίας ήταν υπερσυνωστισμένες 18 δεν είχαν κουζίνα και 55 δεν είχαν τουαλέτα μέσα στο διαμέρισμα Το Παρίσι συνέχιζε να είναι η πιο πλεονεκτική τοποθεσία για τις βιομηχανικές εταιρείες που αναζητούσαν εξειδικευμένο προσωπικό και ως αποτέλεσμα αυτού άνθρωποι απrsquo όλη τη Γαλλία μετανάστευαν στο Παρίσι αναζητώντας δουλειάΗ ζήτηση κατοικίας πάντως δεν καλυπτόταν από την προσφορά

Τα εργατικά σωματεία και το Κομμουνιστικό Κόμμα πίεσαν για χαμηλού ενοικίου δημόσια κατοικία Ένα Χριστιανικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τον Αββά Pierre για να υπερασπιστεί τις πιο απελπιστικές περιπτώσεις Οι λαϊκές κινητοποιήσεις αναπτύχθηκαν και κάποιες καταλήψεις έλαβαν χώρα Η κυβέρνηση απάντησε το 1953 με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην οικιστική πολιτική το Plan Courant Τρία μέτρα βρίσκονταν φανερά στην καρδιά ενός νέου προσανατολισμού προς την κατοικία ζητήθηκε από όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν με 1 των ημερομισθίων που πλήρωναν σ΄ ένα ιδιαίτερο δημόσιο ταμείο κατοικίας μια σειρά από νομικές ρυθμίσεις έδωσαν στην κυβέρνηση και τους δήμους εκτεταμένες εξουσίες πάνω στην υπό ανάπτυξη γη και ένας νέος παρά το δημόσιο φορέας ανάπτυξης η Societeacute Centrale Immobiliegravere de la Caisse des Depots (SCIC) ενισχύθηκε ώστε να κτίζει δημόσια κατοικία κυρίως στη βάση των εσόδων που κατατίθονταν στο laquoPost Officersquos Savingsraquo τον πρώτο φορέα συλλογής των λαϊκών αποταμιεύσεων στη Γαλλία

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 3: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Η Άνοδος και η Πτώση των Μεγάλων Συγκροτημάτων

Το Παρίσι δεν είναι πια Παρίσι Λιγότερο από 16 των 9400000 Παρισινών ζουν μέσα στα διοικητικά όρια της πόλης Για τους άλλους το σπίτι τους είναι τα προάστια (banlieue) ο δακτύλιος των προαστίων που κτίστηκαν γύρω από την ιστορική πόλη στη διάρκεια της επιταχυνόμενης μητροπολιτικής ανάπτυξης της περιόδου μετά το 1945 Το τοπίο των προαστίων κυριαρχείται από τα Μεγάλα Συγκροτήματα (Grands Ensembles) μια εικόνα που από τη δεκαετία του rsquo60 έχει γίνει τόσο χαρακτηριστική του Παρισιού όσο ο πύργος του EiffelΤο Μεγάλο Συγκρότημα είναι η τελική έκφραση της κοινωνικής παραγωγής κατοικίας με κρατική πρωτοβουλία Είναι μια εκτεταμένη πολύ πυκνή μεγάλου ύψους περιοχή κατοικίας που κτίστηκε γενικά στο μέσον του πουθενά (δηλ σε καθαρά αγροτική γη) συνδέθηκε με το Παρίσι με τραίνο και δρόμο έτσι ώστε οι 20000 έως 60000 κάτοικοι να μπορούν να μετακινούνται κάθε μέρα είτε στο Παρίσι ή σε κάποια βιομηχανική περιοχή στην περιβάλλουσα περιφέρεια Το φυσικό σχήμα και το σύστημα διαχείρισης των Grands Ensembles φαίνεται να προσαρμόζεται επίσης καλά στο θεωρητικό μοντέλο που βλέπει την κατοικία ως μέσον αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης

Το 1954 σχεδόν 90 των κατοίκων του μητροπολιτικού Παρισιού δεν είχαν ένα κανονικό σπίτι hellipΣτην κατηγορία των εργατών μπλε κολάρων το 14 ζούσε μrsquo αυτό τον τρόπο Περαιτέρω στατιστικές δείχνουν ότι κάπου 17 του όλου πληθυσμού εξαναγκάστηκαν να μοιραστούν ένα διαμέρισμα με κάποια άλλη οικογένεια 15 των μονάδων κατοικίας ήταν υπερσυνωστισμένες 18 δεν είχαν κουζίνα και 55 δεν είχαν τουαλέτα μέσα στο διαμέρισμα Το Παρίσι συνέχιζε να είναι η πιο πλεονεκτική τοποθεσία για τις βιομηχανικές εταιρείες που αναζητούσαν εξειδικευμένο προσωπικό και ως αποτέλεσμα αυτού άνθρωποι απrsquo όλη τη Γαλλία μετανάστευαν στο Παρίσι αναζητώντας δουλειάΗ ζήτηση κατοικίας πάντως δεν καλυπτόταν από την προσφορά

Τα εργατικά σωματεία και το Κομμουνιστικό Κόμμα πίεσαν για χαμηλού ενοικίου δημόσια κατοικία Ένα Χριστιανικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τον Αββά Pierre για να υπερασπιστεί τις πιο απελπιστικές περιπτώσεις Οι λαϊκές κινητοποιήσεις αναπτύχθηκαν και κάποιες καταλήψεις έλαβαν χώρα Η κυβέρνηση απάντησε το 1953 με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην οικιστική πολιτική το Plan Courant Τρία μέτρα βρίσκονταν φανερά στην καρδιά ενός νέου προσανατολισμού προς την κατοικία ζητήθηκε από όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν με 1 των ημερομισθίων που πλήρωναν σ΄ ένα ιδιαίτερο δημόσιο ταμείο κατοικίας μια σειρά από νομικές ρυθμίσεις έδωσαν στην κυβέρνηση και τους δήμους εκτεταμένες εξουσίες πάνω στην υπό ανάπτυξη γη και ένας νέος παρά το δημόσιο φορέας ανάπτυξης η Societeacute Centrale Immobiliegravere de la Caisse des Depots (SCIC) ενισχύθηκε ώστε να κτίζει δημόσια κατοικία κυρίως στη βάση των εσόδων που κατατίθονταν στο laquoPost Officersquos Savingsraquo τον πρώτο φορέα συλλογής των λαϊκών αποταμιεύσεων στη Γαλλία

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 4: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Το 1954 σχεδόν 90 των κατοίκων του μητροπολιτικού Παρισιού δεν είχαν ένα κανονικό σπίτι hellipΣτην κατηγορία των εργατών μπλε κολάρων το 14 ζούσε μrsquo αυτό τον τρόπο Περαιτέρω στατιστικές δείχνουν ότι κάπου 17 του όλου πληθυσμού εξαναγκάστηκαν να μοιραστούν ένα διαμέρισμα με κάποια άλλη οικογένεια 15 των μονάδων κατοικίας ήταν υπερσυνωστισμένες 18 δεν είχαν κουζίνα και 55 δεν είχαν τουαλέτα μέσα στο διαμέρισμα Το Παρίσι συνέχιζε να είναι η πιο πλεονεκτική τοποθεσία για τις βιομηχανικές εταιρείες που αναζητούσαν εξειδικευμένο προσωπικό και ως αποτέλεσμα αυτού άνθρωποι απrsquo όλη τη Γαλλία μετανάστευαν στο Παρίσι αναζητώντας δουλειάΗ ζήτηση κατοικίας πάντως δεν καλυπτόταν από την προσφορά

Τα εργατικά σωματεία και το Κομμουνιστικό Κόμμα πίεσαν για χαμηλού ενοικίου δημόσια κατοικία Ένα Χριστιανικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τον Αββά Pierre για να υπερασπιστεί τις πιο απελπιστικές περιπτώσεις Οι λαϊκές κινητοποιήσεις αναπτύχθηκαν και κάποιες καταλήψεις έλαβαν χώρα Η κυβέρνηση απάντησε το 1953 με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην οικιστική πολιτική το Plan Courant Τρία μέτρα βρίσκονταν φανερά στην καρδιά ενός νέου προσανατολισμού προς την κατοικία ζητήθηκε από όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν με 1 των ημερομισθίων που πλήρωναν σ΄ ένα ιδιαίτερο δημόσιο ταμείο κατοικίας μια σειρά από νομικές ρυθμίσεις έδωσαν στην κυβέρνηση και τους δήμους εκτεταμένες εξουσίες πάνω στην υπό ανάπτυξη γη και ένας νέος παρά το δημόσιο φορέας ανάπτυξης η Societeacute Centrale Immobiliegravere de la Caisse des Depots (SCIC) ενισχύθηκε ώστε να κτίζει δημόσια κατοικία κυρίως στη βάση των εσόδων που κατατίθονταν στο laquoPost Officersquos Savingsraquo τον πρώτο φορέα συλλογής των λαϊκών αποταμιεύσεων στη Γαλλία

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 5: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Τα εργατικά σωματεία και το Κομμουνιστικό Κόμμα πίεσαν για χαμηλού ενοικίου δημόσια κατοικία Ένα Χριστιανικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τον Αββά Pierre για να υπερασπιστεί τις πιο απελπιστικές περιπτώσεις Οι λαϊκές κινητοποιήσεις αναπτύχθηκαν και κάποιες καταλήψεις έλαβαν χώρα Η κυβέρνηση απάντησε το 1953 με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην οικιστική πολιτική το Plan Courant Τρία μέτρα βρίσκονταν φανερά στην καρδιά ενός νέου προσανατολισμού προς την κατοικία ζητήθηκε από όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν με 1 των ημερομισθίων που πλήρωναν σ΄ ένα ιδιαίτερο δημόσιο ταμείο κατοικίας μια σειρά από νομικές ρυθμίσεις έδωσαν στην κυβέρνηση και τους δήμους εκτεταμένες εξουσίες πάνω στην υπό ανάπτυξη γη και ένας νέος παρά το δημόσιο φορέας ανάπτυξης η Societeacute Centrale Immobiliegravere de la Caisse des Depots (SCIC) ενισχύθηκε ώστε να κτίζει δημόσια κατοικία κυρίως στη βάση των εσόδων που κατατίθονταν στο laquoPost Officersquos Savingsraquo τον πρώτο φορέα συλλογής των λαϊκών αποταμιεύσεων στη Γαλλία

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 6: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Η ανάγκη για κατοικία ήταν τόσο προφανής η πίεση τόσο μεγάλη που η SCIC άρχισε να εργάζεται αμέσως προσπαθώντας να κτίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερο Έτσι αποκτήθηκε φτηνή γη την οποία η έλλειψη ανέσεων η απομόνωση και η απόσταση από το Παρίσι έκανε μη ελκυστική για τους ιδιώτες επενδυτές Η πυκνότητα των σχεδίων ήταν πολύ υψηλή έτσι ώστε η επίδραση του ενοικίου της γης στο συνολικό κόστος της κατοικίας να μπορεί να μειωθεί και η ποιότητα της κατασκευής ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο ελαχιστοποιώντας το κόστος μεγιστοποιώντας τον αριθμό των μονάδων και υπενθυμίζοντας σε όλους την προνοιακή φύση της κατασκευής Από την αρχή συνεπώς το πρόγραμμα ήταν προσβολή για τους μελλοντικούς κατοίκους που επιτεινόταν από την αισθητική των Grands Ensembles ιδιαίτερα αυτών της πρώτης γενιάς (1955 ndash 1963) Χρησιμοποιώντας τον ορθολογισμό της τυποποίησης της κατασκευής για να μηχανοποιηθεί ο οικοδομικός τομέας ομοιόμορφα μεγάλου ύψους σε παράλληλες σειρές κτίρια φυτεύτηκαν σύμφωνα με ένα ορθογωνικό πλέγμα ανοιχτό στο βόρειο άνεμο και κατέκλυσαν τους γκρίζους ουρανούς της Παρισινής πεδιάδας Πιο πέρα αν η πόλη είναι κάτι περισσότερο από μια συσσώρευση μονάδων κατοικίας τότε τα Grands Ensembles δεν έγιναν μια πόλη μέχρι πολλά χρόνια αργότερα δεν είχαν στην αρχή τους βασικό αστικό εξοπλισμό όπως υπηρεσίες υγείας ημερήσια κέντρα αρκετά σχολεία πολιτιστικές εξυπηρετήσεις καταστήματα ή επαρκή δημόσια συγκοινωνία Οι Γάλλοι ανακάλυψαν την έκφραση laquoτο δικαίωμα στην πόληraquo και φαίνεται ότι ένας τέτοιος επινοητικός ισχυρισμός υποκινήθηκε από την αντίθεση ανάμεσα σε μια από τις πλουσιότερες αστικές κουλτούρες στον κόσμο στις όχθες του Σηκουάνα και την εμπειρία της απομείωσης της αστικής εγκατάστασης σε ένα τσιμεντένιο παραγόμενο από το κράτος υπνωτήριο

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 7: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Τα Μεγάλα Συγκροτήματα υπέστησαν συνολική κριτική η οποία τα απαξίωσε πλήρως στην γαλλική κοινή γνώμη Παρrsquo όλες τις κριτικές τα Grands Ensembles ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στο Παρισινό τοπίο για σχεδόν είκοσι χρόνια Ήταν η απάντηση του κράτους στα αιτήματα για στέγη Κατέκλυσαν τον ορίζοντα σκεπάζοντας τις ρομαντικές εικόνες του Παρισιού και δημιούργησαν μια νέα ανθεκτική γενιά μητροπολιτικών κατοίκων Τότε μια μέρα την Άνοιξη του 1973 όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ξαφνικά Για να είμαστε ακριβείς το ίχνος τους παρέμεινε ακόμα στο Παρισινό έδαφος τα κτίρια είναι εκεί οι άνθρωποι εκεί και η γραφειοκρατία της κατοικίας εκεί Αλλά αυτά είναι κατάλοιπα Από την Άνοιξη του 1973 και μετά δεν κτίστηκε ούτε ένα Grand Ensemble Ούτε αντικαταστάθηκαν όταν παρήκμαζαν Η ιδέα εξαφανίστηκε Και όπως με τους δεινόσαυρους ήταν μια ξαφνική εξαφάνιση που σε πρώτη ματιά παραμένει μυστήριο Όπως συνήθως θα θεωρηθεί ότι η Γαλλική ιστορία έχει αλλάξει με διάταγμα σύμφωνα με κυβερνητική πρωτοβουλία Πράγματι η απόφαση του ΜGuichard Υπουργού Εξοπλισμού που απαγόρευσε την κατασκευή συγκροτήματος κατοικίας μεγαλύτερου από 2000 μονάδες σηματοδότησε τον θάνατο της αστικής μορφής που είχε χαρακτηρίσει τα Γαλλικά μητροπολιτικά προάστια για πολλά χρόνια

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 8: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Ακόμα εκείνη η δραματική μετατόπιση ήταν η ίδια έκφραση βαθύτερων και πιο περιεκτικών σε νόημα κοινωνικών αντιθέσεων Η πολιτική οπισθοχώρηση του συνασπισμού των Γκωλικών στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 (ιδιαίτερα σοβαρή στα Grands Ensembles) όπως και μια γενικά εχθρική κοινή γνώμη οδήγησαν σε μια μεγαλύτερη αναμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στη δημόσια πολιτική που διαμόρφωσε τις Γαλλικές μητροπολιτικές μορφές Είναι υπόθεσή μας ότι αυτή η κοινωνική πρόοδος και η συνακόλουθη πολιτική καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα αστικά κινήματα διαμαρτυρίας που έλαβαν χώρα στα Παρισινά Grands Ensembles στη διάρκεια των δεκαετιών του rsquo60 και rsquo70

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 9: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

H Eμφάνιση του Aστικού Συνδικαλισμού Sarcelles

Tο Sarcelles ήταν το πρώτο Grand Ensemble στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού και ακόμη παραμένει στη συλλογική μνήμη των Παρισινών ως σύμβολο αυτής της ιδιαίτερης αστικής μορφής Ήταν επίσης η πρώτη κοινότητα που έζησε την ανάπτυξη μιας μεγάλης κινητοποίησης των κατοίκων για να βελτιώσουν την κατοικία και τις συνθήκες ζωής τους

Εδώ εμφανίστηκαν οι ενώσεις ενοικιαστών στη δημόσια κατοικία και η δυσαρέσκεια των κατοίκων που ήταν συγκεντρωμένοι σrsquo αυτά τα νεόκτιστα προαστειακά υπνωτήρια κατέληξε σε ψήφο μιας τοπικής κυβέρνησης με κυρίαρχους τους κομμουνιστές

Η κατασκευή του Grand Ensemble ξεκίνησε το 1954 στην περιοχή ενός μικρού αγροτικού χωριού του Sarcelles 15 χιλμ βόρεια του Παρισιού με πληθυσμό 1500 άτομα περίπου Ολοκληρωμένο το 1974 το Sarcelles περιλάμβανε πάνω από 13000 μονάδες με πληθυσμό 60000 ανθρώπουςΗ προέλευση των κατοίκων από υπερφορτωμένα ή υποβαθμισμένα σπίτια 43 από επιπλωμένα ξενοδοχεία 14 από συγκατοίκηση με άλλες οικογένειες 125 από έξωση 87 πρόσφυγες από Bόρεια Aφρική 42 κλπ κατηγορίες χαμηλοεισοδηματιών Κτίστηκε σε 3 φάσεις 1954-60 1960-66 μετά το 1966 Το 1974 το 13 των κατοίκων ήταν ιδιοκτήτες Μείξη κατοίκων εργατικής μικροαστικής και μεσαίας τάξης

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 10: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Δύο σημαντικοί παράγοντες φαίνεται να υπήρξαν στην αφετηρία της αστικής κινητοποίησης Από τη μια ο υψηλά συλλογικός χαρακτήρας της παραγωγής και διαχείρισης της πόλης η SCIC ήταν ο επενδυτής κάτοχος και διαχειριστής για κάθε κτίριο σrsquoόλη την πόλη καθώς και ο υπεύθυνος θεσμός για την παραγωγή και παράδοση όλου του βασικού αστικού εξοπλισμού Ενώ οι άνθρωποι στο Παρίσι δύσκολα μπορούσαν να αντιδράσουν συλλογικά ενάντια στις κακές συνθήκες κατοικίας τους αντιμέτωποι με ένα σύνολο από ξεχωριστούς σπιτονοικοκύρηδες όλοι στο Sarcelles αντιμετώπιζαν την ίδια συνθήκη και είχαν να κάνουν με τον ίδιο γραφειοκρατικό συνεταίρο Η κοινωνικοποίηση του αστικού περιβάλλοντος δημιούργησε τις συνθήκες για την ανακάλυψη κοινών ενδιαφερόντων Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο πρέπει να ληφθεί υπrsquo όψιν η τραχύτητα των συνθηκών ζωής για τους πρώτους κατοίκους του Sarcelles Αν και οι συνθήκες της κατοικίας τους βελτιώθηκαν δραστικά σε σχέση με αυτές που είχαν ζήσει στο Παρίσι εξαναγκάστηκαν να ζήσουν στο μέσον ενός εργοταξίου χωρίς εξυπηρετήσεις με φτωχή συγκοινωνία και πλήρη απουσία αστικής ζωής Oι μελέτες πάνω στις κοινωνικές σχέσεις στο Sarcelles στη διάρκεια του τέλους της 10ετίας του rsquo50 και της αρχής της 10ετίας του rsquo60 δείχνουν μια δραματική πτώση στην επέκταση και τον πλούτο των κοινωνικών δικτύων και της ανθρώπινης αλληλοεπίδρασης σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπειρία των κατοίκων Η απομόνωση ήταν ιδιαίτερα οξεία για τις γυναίκες πολλές από τις οποίες έπρεπε νrsquoαφήσουν τις εργασίες τους στο Παρίσι για να φροντίσουν τα παιδιά χάνοντας επίσης τις επαφές τους με φίλους οικογένεια και γείτονες που είχαν απολαύσει στο υπερφορτωμένο αλλά ανθρώπινο περιβάλλον τους

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 11: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Σχεδόν από τη στιγμή της κατασκευής του πρώτου κτιρίου το φθινόπωρο του 1957 ιδρύθηκε μια οργάνωση κατοίκων η Association Sarcelloise (AS) ως αντίδραση στα αστικά προβλήματα και την κοινωνική απομόνωση και ανέλαβε πρωτοβουλίες με πολιτικά στρατευμένους (αριστερή πτέρυγα των σοσιαλιστών του Parti Socialiste Unifie [PSU] και κομμουνιστές του Parti Communiste Franccedilais [PCF])

Στη γενική πολιτική ατμόσφαιρα της 10ετίας του rsquo60 πυροδοτήθηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις των αποκάτω Ένα πρώτο γεγονός ήρθε το 1963 όταν το σύστημα θέρμανσης εξερράγη 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν Οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας διεκδικώντας την αναδιοργάνωση του συστήματος με την απομάκρυνση των κεντρικών καυστήρων από τα κτίρια Η SCIC αρνήθηκε για λόγους κόστουςhellip Tότε λίγες εβδομάδες αργότερα το σύστημα έσπασε ξανά και 1500 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Sarcelles Η AS διαπραγματεύτηκε με την SCIC και πέτυχε την επανεξέταση όλης της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των καυστήρων από τα κτίρια Για πρώτη φορά μια μαζική κινητοποίηση είχε δείξει στον κατασκευαστή ότι οι κάτοικοι των Grands Ensembles δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν αυτές τις συνθήκες κατοικίας

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 12: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Τα επόμενα προγράμματα σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με υψηλότερα εισοδήματα και τα ενοίκια στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες αυξήθηκαν Αυτή η κίνηση απείλησε τον εύθραυστο προϋπολογισμό των περισσότερων κατοίκων και οδήγησε σε ένα από τους πιο σημαντικούς αγώνες στο Sarcelles στην απεργία ενοικίων του 1965 (άρνηση πληρωμής της αύξησης)Παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων η SCIC απέρριψε κάθε διαπραγμάτευση και άσκησε πιέσεις στους ιδιοκτήτες ατομικά Η απεργία για λόγους και αντιφάσεων στη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής ως κέντρου των κινητοποιήσεων και του αυτόνομου αστικού κινήματος σταμάτησε Tελικά το 1968 υπογράφτηκε μια συμφωνία μεταξύ της SCIC και όλων των οργανώσεων των κατοίκων για την εκμίσθωση όλων των ενοικιαζόμενων κατοικιών στο Sarcelles Η μεγαλύτερη βελτίωση ήταν η εξάρτηση του ενοικίου από το κόστος κατασκευής H SCIC κέρδισε τη δυνατότητα σταθερής αύξησης κάθε τρία χρόνια Οι ενοικιαστές κέρδισαν προστασία ενάντια σε αυθαίρετες και ξαφνικές αυξήσεις Πιο πέρα εγκαθιδρύθηκε η αρχή ότι η μίσθωση υπόκειται σε συλλογική διαπραγμάτευση τερματίζοντας έτσι την παραδοσιακή σχέση ανάμεσα στον σπιτονοικοκύρη και τον ενοικιαστή Ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της διαχείρισης της κατοικίας η συλλογική διαπραγμάτευση εισήλθε στη διαδικασία της κατανάλωσης

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 13: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Σε εφαρμογή της απόφασης του κράτους για δημιουργία εκλεγμένων Συμβουλίων Κατοίκων σε κάθε Grand Ensemble η SCIC άνοιξε διαπραγματεύσεις με τις εθνικές ενώσεις ενοικιαστών όλων των τάσεων για να καθορίσει το περιεχόμενο και τη λειτουργία αυτών των Συμβουλίων Kατοίκων Αρκετά σημαντικό η Eθνική Συνομοσπονδία Kατοικίας (CNL) η Eθνική Ένωση των Oργανώσεων Oικογενειών (UNAF) η Λαϊκή Oργάνωση των Oικογενειών (APF) και η Συνδικαλιστική Oμοσπονδία Oικογενειών (CSF) όλες αυτές οι εθνικές οργανώσεις έλαβαν μέρος στη διαπραγμάτευση με τη SCIC μαζί με την AS μια μεγάλη ένδειξη του στρατηγικού ρόλου που έπαιξε η κινητοποίηση στο Sarcelles επηρεάζοντας τη νέα συμμετοχική πολιτική του δημόσιου τομέα κατοικίαςΣτις 26 Iουνίου του 1965 υπογράφτηκε ένα εθνικό συμβόλαιο ανάμεσα στη SCIC και όλες τις συμβαλλόμενες οργανώσεις που εγκαθίδρυε την ύπαρξη ενός Συμβουλίου Kατοίκων σε κάθε Grand Ensemble εκλεγμένου στη βάση μιας ψήφου ανά μονάδα κατοικίας Τα κινήματα των αποκάτω είδαν την παρουσία τους νrsquoαναγνωρίζεται θεσμικά για πρώτη φορά Στο Sarcelles το Συμβούλιο εκλέχτηκε τον Φεβρουάριο του 1966 Η AS κέρδισε την εκλογή με 8 έδρες στις 18 και υπό την επίδρασή της το Συμβούλιο από εργαλείο συμμετοχής έγινε μια βάση για αστικό αγώνα

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 14: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Το 1965 στη βάση μιας διαδεδομένης αστικής αναταραχής και οργάνωσης των αποκάτω τα αριστερά κόμματα αμφισβήτησαν τη συντηρητική συμμαχία ελέγχου του δήμου Η αμφισβήτηση δεν ήταν εύκολος στόχος Ο τομέας του πληθυσμού που είχε έρθει από την Aλγερία ήταν ένα σταθερό κάστρο της άκρας δεξιάς Ενώ η προαστειακή εργατική τάξη στο Παρίσι έτεινε να ψηφίζει περισσότερο κομμουνιστές και σοσιαλιστές έναντι οποιουδήποτε άλλου τμήματος του πληθυσμού το Sarcelles δεν είχε μια εργατική πλειοψηφία Αλλά στη βάση της αστικής κινητικότητας η αριστερά κέρδισε αρκετές ψήφους και πήρε τις εκλογές με μικρή πλειοψηφία Εκλέχτηκε ένα συμβούλιο της πόλης με 19 κομμουνιστές (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) 6 σοσιαλιστές και 6 της αριστερής πτέρυγας σοσιαλιστές Έκτοτε στα 1971 και 1977 η αριστερή πλειοψηφία ξαναεκλέχτηκε και ο κομμουνιστής δήμαρχος έγινε στα 1977 βουλευτής από την περιοχή του Sarcelles

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 15: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Η λαϊκή πίεση που ασκήθηκε στη δεκαετία του rsquo60 από την AS παρήγαγε δύο μείζονα αποτελέσματα στην πόλη

1 Άλλαξε τις πολιτικές τάσεις του πληθυσμού ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης H εμπειρία της συλλογικής κινητοποίησης για θέματα κατοικίας εξηγεί την αλλαγή της πολιτικής στάσης μιας μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης που μέχρι τότε χαρακτηριζόταν από το διαχωρισμό της από την εργατική τάξη ως έκφραση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα στις δύο ομάδες στο χώρο εργασίας Στη βάση ενός τέτοιου μετασχηματισμού της στάσης η αριστερά μπόρεσε για πρώτη φορά να κατακτήσει μια προαστιακή τοπική κυβέρνηση σε μια μη εργατική ταξικά πόλη

2 Kάτω από τη συνδυασμένη πίεση της AS ανάμεσα στα 1957-68 και της δημαρχίας των κομμουνιστών από το 1965 η Sarcelles έγινε μια σχετικά καλά εξοπλισμένη προαστιακή κοινότητα με εκτεταμένες πολιτιστικές και εμπορικές εξυπηρετήσεις κοινωνικές υπηρεσίες και καλά σχολεία

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 16: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ 2005

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 17: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

ΓAΛΛIA NOEMBPIOΣ 2005Στα ίχνη της εξέγερσης Στοιχεία από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

bull O πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 112 εκατομμύρια Τα 9 ζουν στα προάστια Περίπου 500000 είναι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μετά το 1990

bull Clichy-Sous-Bois H ανεργία πλήττει το 23 του πληθυσμού και το 50 των νέων

bull Kαμένα αυτοκίνητα ανά νύχτα 30 29 30 40 69 49 315 596 897 1295 1408 1173 617

bull Πάνω από 2000 οι συλλήψεις Οι συλληφθέντες καταδικάζονται ακόμα κι αν τα παπούτσια τους έχουν ίχνη βενζίνης

bull Eξεγερμένες πόλεις Λυών Pουέν Nτιζόν Mασσαλία Eβρέ Pουμπέ Tουρκουάν Eμ Στρασβούργο Pεν Nάντη Nίκαια Tουλούζη Mπορντό Πο Λιλ κά

bull Το πλούσιο προάστιο του Nεϊγί διαθέτει μόνο το 25 των διαθέσιμων κτιρίων του δήμου του για κοινωνικά προγράμματα δημόσιας στέγασης Ο νόμος προβλέπει 20

bull Επεισόδια που σχετίζονται με τα γαλλικά καταγράφηκαν σε Bέλγιο (Bρυξέλλες Aμβέρσα και άλλες βελγικές πόλεις) Γερμανία (Bρέμη Bερολίνο) Δανία (Άαρχους) Iσπανία (Σεβίλλη) Πορτογαλία (Λισαβόνα)

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 18: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

bull Ο νόμος περί κήρυξης περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης του 1955 εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1984 στη Nέα Kαληδονία ενώ στη μητροπολιτική Γαλλία το 1962

bull 57 δεν θέλουν την απομάκρυνση Σαρκοζί 73 επικροτούν τα σκληρά μέτρα 50 έχει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων

bull Iσλάμ στη Γαλλία η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία Πέντε εκατομμύρια πιστοί εκ των οποίων 35 αλγερινής 25 μαροκινής 10 τυνησιακής καταγωγής Κατοικούν στα μεγάλα κέντρα Παρίσι Λιλ Λυών Mασσαλία κα

bull Πόλεις με γκέτο (ενδεικτικά) Παρίσι Λυών Λονδίνο Pώμη Mιλάνο Aμβέρσα Bρυξέλλες Pότερνταμhellip

bull Γκέτο στην Eλλάδα Mενίδι Zεφύρι Δενδροπόταμος Θεσνίκης

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 19: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Ποσοστό των κατοίκων που διαμένουν στο κέντροbull Στη Nέα Yόρκη 378bull Στο Λονδίνο 60bull Στο Λος Άντζελες 22bull Στο Παρίσι 18

Ποσοστό των κατοίκων που γεννήθηκαν εκτόςbull Bρετανικών Nήσων ndash Λονδίνο 195bull Tων 50 Πολιτειών HΠA- Nέα Yόρκη 378- Λος Άντζελες 226bull Mητροπολιτικής Γαλλίας ndash Παρίσι 194

ZUS ευαίσθητες αστικές περιοχές Γαλλία ZUSKάτω από το όριο της φτώχειας 10 265Aνεργία 99 207Mονογενεϊκές οικογένειες 8 15Έως 20 ετών 245 315

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 20: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Όταν και ο αστικός σχεδιασμός οδηγεί στην εξέγερση

Aυτό που με κάνει να σχολιάζω τα γεγονότα είναι η απόλυτα άρρηκτη σχέση τους με τον χώρο στον οποίο διαδραματίζονται Οι νεκρές ή γκρίζες περιοχές-κατοικίες οι νεκροί ή γκρίζοι δρόμοι που το βράδυ κυρίως γεννούν τον εφιάλτη ενός εξίσου νεκρού ή γκρίζου πρωϊνού οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται η νεολαία του 21ου αιώνα και ασφυκτιά από την ανία την αβεβαιότητα τη φτώχεια την έλλειψη έστω και υποτυπωδών υποδομών παιδείας αθλητισμού αναψυχής απασχόλησηςΚυκλοφόρησα κάποτε σrsquoαυτά τα προάστια προσπαθώντας να μαζέψω υλικό για δύο έρευνες (μία με αναφορά τα περίχωρα του Παρισιού τότε που δοκιμαζόταν το πείραμα για τις πόλεις-δορυφόρους και μία για την περιοχή της Λιλ) με θέμα ldquoο αστικός σχεδιασμός και οι συμπεριφορές του πληθυσμούrdquo Και οι δύο έρευνες δηλαδή είχαν ως αναφορά περιοχές φτωχές περιοχές υπνωτήρια με πολυόροφες κατασκευές πρόχειρες προκατασκευασμένα κουτιά το ένα πάνω στο άλλο το ένα δίπλα στο άλλο ή διόροφα ολόϊδια σπίτια παραταγμένα στη σειρά σαν στρατιωτάκια με ανύπαρκτο κοινωνικό εξοπλισμό χωρίς πλατείες χωρίς αλάνες χωρίς έστω και υποτυπώδεις παιδικές χαρές Ο αστικός σχεδιασμός σε όλο του το μίζερο μεγαλείο Στις περιοχές αυτές είτε τότε είτε αργότερα ήταν φανερό ότι κάποια προβλήματα θα ξεσπούσαν Προβλήματα που χρόνια ολόκληρα θα μπορούσαν ή να επιλυθούν (η εμπειρία πάντα μπορεί να κινητοποιήσει και να οδηγήσει σε βελτιώσεις) ή να παραμείνουν στα αζήτητα Στο σκοτάδι Και να βγουν στο φως όταν το μη παρέκει είναι δίπλα και καραδοκεί Τότε ή σήμερα ή αύριοΤώρα βγήκαν στο φως τα προβλήματα Με φωτιές εμπρησμούς καταστροφές γκαζάκια μολότωφ πέτρεςΤώρα τα προβλήματα επεκτείνονται Και διεκδικούν

Bάσω KιζήλουEφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 21: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Aπό τα ldquoκόκκιναrdquo στα ldquoδύσκολαrdquo

Πολλές από τις σημερινές ldquoδύσκολεςrdquo συνοικίες αποτελούν ιστορικά τα ldquoκόκκιναrdquo παρισινά προάστια Η μεταστροφή από ldquoκόκκιναrdquo σε ldquoδύσκολαrdquo καταγράφεται στις αρχές της δεκαετίας του rsquo80 όπου οι περίφημες κοινωνικές κατοικίες η ενσάρκωση των ουτοπικών προσδοκιών της μοντέρνας αρχιτεκτονικής για σύγχρονη κατοικία για όλους γίνονται το γκρίζο σκηνικό της ζωής του γκέτοΑπό το rsquo80 και μετά στην κυβέρνηση βρίσκεται κατά κύριο λόγο το σοσιαλιστικό κόμμα και από το 1995 και μετά η ldquoπληθυντική αριστεράrdquo μέχρι την απροσδόκητης έντασης αποδοκιμασία των φιλελεύθερων πολιτικών της στις 21 Aπριλίου 2002 που φέρνει τον Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών Στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη νέων μεσαίων τάξεων έρχεται μαζί με ένα νέο είδος φτώχειας για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα που προέρχονται πια κατά κύριο λόγο και όχι αποκλειστικά από τη μετανάστευση Πρόκειται για μια φτώχεια μόνιμη και γιrsquoαυτό απελπιστική που παγιώνεται και διευρύνεται με την κυριαρχία της ελεύθερης αγοράς Η ταξική συμμαχία της σοσιαλδημοκρατίας την οποία ασπάστηκε για μια περίοδο και το κομμουνιστικό κόμμα σήμανε συμπίεση μέχρι σύνθλιψης των ασθενέστερων τον στιγματισμό και την εγκατάλειψή τουςΠρόκειται για μια εγκατάλειψη όχι μόνο ως αποτέλεσμα των κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και ως άμεση πρακτική Το έργο της διαχείρισης της κοινωνικής ανέχειας ldquoανατέθηκεrdquo στους συλλόγους της γειτονιάς μαζί με κάποια πενιχρά μέσα για την επίτευξη ενός στόχου τόσο δυσανάλογου με αποτέλεσμα η θρησκεία να βρίσκεται σε θέση να αποτελεί τον βασικό κοινωνικό ιστό και οι ιμάμηδες τους επίσημους συνομιλητές με την κεντρική εξουσία Στο ντελίριο της ακροδεξιάς για τους χαραμοφάηδες που ζουν από τους φόρους των εργαζόμενων πολιτών η κυβερνητική αριστερά απάντησε με μισόλογα περί δυνατών και αδύναμων χωρίς να διστάσει να παίξει το χαρτί της ασφάλειας στις προεδρικές εκλογές του 2002

Έλσα ΠαπαγεωργίουΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 22: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Παραδείγματος χάρινhellip

Tο Kλισί Σου Mπουά είναι η πόλη όπου σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις λίγες μόλις ώρες μετά τον θάνατο των δύο εφήβων από ηλεκτροπληξία Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων ανατολικά του Παρισιού το Kλισί ανήκει στο διαμέρισμα του Σεν Σαν Nτενί με το νούμερο 93 (ldquoνεφ τρουάrdquo για τους φίλουςhellip) και συνιστά εμβληματική περίπτωση συγκέντρωσης σε έναν περιορισμένο γεωγραφικό χώρο όλων των δυνατών εκφράσεων της κοινωνικής μιζέριας Το Kλισί σε διάστημα μιας δεκαετίας μετά τον Brsquo ΠΠ θα μετατραπεί από μικρή αγροτική κοινότητα σε εργατούπολη-υπνωτήριο με πληθυσμό που στο τέλος της δεκαετίας του rsquo90 θα προσεγγίσει τους 30000 κατοίκους Με δείκτες ανεργίας που αγγίζουν το 25 το 75 περίπου του καταγεγραμμένου εργαζόμενου πληθυσμού είναι εργάτες και χαμηλόμισθοι υπάλληλοι ενώ μόνο ένα 5 των κατοίκων απασχολείται ως διευθύνον προσωπικό Σύμφωνα με τις εθνικές αξιολογήσεις η σχολική αποτυχία θίγει τους μαθητέςμαθήτριες του Kλισί σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο ενώ το σύνολο των σχολείων του δήμου εξαρτάται από Zώνες Eκπαιδευτικής Προτεραιότητας Το 50 του συνολικού πληθυσμού είναι νέοι κάτω των 25 ετών Ο δήμαρχος του Kλισί (Σοσιαλιστής) εκλέχθηκε το 2001 από την πρώτη Kυριακή έχοντας επίσης την υποστήριξη του Kομμουνιστικού Kόμματος Ωστόσο το ποσοστό του 6191 δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο 2467 ψήφους Aναλυτικότερα σε σύνολο 28274 κατοίκων μόλις 7758 είχαν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους εκ των οποίων το 4685 απείχε H έντονη παρουσία μεταναστευτικών πληθυσμών ωστόσο δεν αρκεί να εξηγήσει τον ελάχιστο αριθμό εγγεγραμμένων Αν και δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία η μη επίδραση της αύξησης του νεανικού πληθυσμού στον αριθμό των εγγεγραμμένων ο οποίος μειώνεται σταθερά από το 1995 μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό νέων γάλλων πολιτών με μεταναστευτική καταγωγή παραιτείται από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος αποφεύγοντας την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους

Εφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 23: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Τραγωδία φάρσα ή τραγική φάρσα της γαλλικής Republique

Tο 1955 η γκωλική δεξιά ένιωσε να πλήττεται το αποικιακό της όραμα για τον ldquoεκπολιτισμό των βαρβάρωνrdquo και κήρυξε απαγόρευση κυκλοφορίας των εξεγερμένων αλγερινών Πενήντα χρόνια μετά η επαναφορά του ίδιου μέτρου αλλά με γάλλους αυτή τη φορά αποδέκτες συμπίπτει χρονικά με το μνημόσυνο του θανάτου του Nτε ΓκωλΤο καθεστώς έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει εκτός από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε μη συνοδευόμενα ldquoαληταριάrdquo την ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων και την επανενεργοποίηση του σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης ρόλου του ldquoμπάτσου της γειτονιάςrdquo την όσο το δυνατόν πιο άμεση και παραδειγματική τιμωρία των δραστών άμεσες οικονομικές κυρώσεις σε ldquoανεύθυνους γονείςrdquo που πλέον δεν αξίζουν τις επιχορηγήσεις του κράτους και last but not least την απέλαση από το γαλλικό έδαφος κάθε ατόμου με ή χωρίς χαρτιά που ldquoαγνώμον προς τα δημοκρατικά ιδεώδηrdquo ενεπλάκη σε άνομες πράξεις Πρόκειται για μια πολιτική μηδενικής ανοχής που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή με τους πρότερους νόμους του Σαρκοζί περί εσωτερικής ασφάλειας (κι αναμένεται να συμπληρωθεί από έναν τρομονόμο που ετοιμάζεται για τον Δεκέμβρη) Την ίδια στιγμή πολιτοφυλακές συστήνονται και περιφρουρούν τις θερμές ζώνες ενώ φιλήσυχοι πολίτες μετά από πρόσκληση των δεξιών δημάρχων τους διαδηλώνουν μπροστά στα δημαρχεία ζητώντας να επικρατήσει η ειρήνη και φέροντας μαγικά ραβδάκια Προς το παρόν ο στρατός μένει στον πάγκο κάτι που επιτρέπει στην ακροδεξιά το μειδίαμα αλλά και της στερεί το γέλιο καθώς και σημαντικό μέρος του εκλογικού της σώματος

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 24: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Το μέτρο απαγόρευσης της κυκλοφορίας πέραν της βαρύνουσας ιστορικής και συμβολικής σημασίας του ψηφίστηκε τη στιγμή ακριβώς που άρχισε να παρατηρείται ύφεση των συγκρούσεων στα παρισινά προάστια ενώ άφησε ldquoσκεπτικούςrdquo και ldquoπροβληματισμένουςrdquo τόσο τους δεξιούς δημάρχους όσο και τα συνδικαλιστικά όργανα των αστυνομικών (όπως εξάλλου και η σύσταση πολιτοφυλακών) για να εφαρμοστεί τελικά σε 5 ή 6 διαμερίσματα Από την άλλη η ποινικοποίηση της φτώχειας και της κοινωνικής αποσάρθρωσης που πλήττει μεταξύ άλλων και την οικογένεια εγκαλεί 15χρονα πιτσιρίκια που ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι διεκδικώντας κι αυτά ένα λεπτό τηλεοπτικής δημοσιότητας που κέρδισε στο χθεσινό δελτίο των 800 η διπλανή γειτονιάΩς αντιστάθμισμα η κοινωνική προσφορά του Bιλπέν περιλαμβάνει την επανα-χρηματοδότηση των συλλόγων που κατάργησε πρόσφατα ο προκάτοχός του Pαφαρέν οικονομικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε προάστια με υψηλή ανεργία και αντλούν από αυτά το ένα τρίτο του προσωπικού τους επιδόματα και προγράμματα επανένταξης και επιμόρφωσης νέων ανέργων ldquoοικοτροφεία αριστείαςrdquo πλαίσιο επαγγελματικής κατάρτισης από τα 14 χρόνια σχέδια ανακατασκευής και επέκτασης των κοινωνικών κατοικιών

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 25: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Ο ορίζοντας των κοινωνικών μέτρων επίλυσης της κρίσης δεν πάει πέρα από τα όρια της διαχειριστικής πολιτικής μιας πληθυντικής και κυβερνητικής αριστεράς και μάλιστα παλινωδεί στο τελευταίο και πιο αντιδραστικό της κεφάλαιο Το πιο κοινωνικό προσωπείο που μπορεί να πάρει η γαλλική δεξιά την οδηγεί στον πολλαπλασιασμό των ldquoειδικώνrdquo και των τεχνοκρατών της κοινωνικής μιζέριας ο λόγος στους κοινωνιολόγους πολεοδόμους ρυμοτόμους επιμορφωτές παντός τύπου και μεσάζοντες συλλόγων φυτευμένων από τα πάνω που δυστυχώς κατέληξαν να γίνονται η βιτρίνα μιας ldquoπροοδευτικήςrdquo ndash αλλά και πάντα προσδεδεμένης στην εξουσία ndash αριστεράς χωρίς έρεισμα και δεσμούς με τα στρώματα που διατυμπανίζει ότι αντιπροσωπεύειΉ μήπως θα τους παραδώσει στα επιμορφωτικά προγράμματα του Bιλπέν ο οποίος προαναγγέλλει την κατάργηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι τα 16 χρόνια για όσους μαθητές ldquoστερούνται ταλέντουrdquo με το πρόσχημα ότι μπορούν να το βρουν σε μια τέχνη

Πάνος AγγελόπουλοςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 26: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Pάπισμα από τη Γαλλία

Aυτό που βλέπουμε σήμερα στις γαλλικές πόλεις είναι προϊόν των ανεκπλήρωτων και τραυματισμένων υποσχέσεων μιας κοινωνικής και λαϊκής Republique και όχι συνέπεια κάποιου υποθετικώς ενιαίου και υπερβατικού ldquoγαλλικού μοντέλουrdquo Αυτό που βλέπουμε είναι καρπός μιας ελιτίστικης αλαζονικής και επιρρεπούς στο φιλελεύθερο μάνατζμεντ πολιτικής αντίληψης μιας άποψης που θέλει εδώ και χρόνια να τελειώνει με τη ldquoγαλλική εξαίρεσηrdquo και να προσεγγίσει επιτέλους την αμερικανική εμπειρία Και η ειρωνεία είναι ότι η αμερικανική εμπειρία (το όραμα του Σαρκοζί αλλά και μιας μερίδας της φιλελεύθερης αριστερής διανόησης) ήλθε από εκεί που δεν το περίμεναν οι ελίτ ήλθε από τα κάτω από το γκέτο και τις πόλεις του μπετόν που περιβάλλουν τη μητρόποληΤα χαρακτηριστικά της εξέγερσης φανερώνουν πράγματι μια τεράστια απόσταση από τον παραδοσιακό γαλλικό ldquoκώδικα αναταραχήςrdquo όπως τον αποκαλούσε ο Tοκβίλ Ένας καταστροφισμός και μια συλλογική ενέργεια χωρίς πλαίσιο και ορίζοντες προσδοκιών Μια εξέγερση χωρίς κείμενα ndash εκτός από τις συνεννοήσεις του ίντερνετ ndash χωρίς αφίσες και συνθήματα χωρίς συνελεύσεις πορείες εκπροσώπους ή ldquoγραφεία τύπουrdquo Μια εξέγερση χωρίς πολιτική χωρίς καν ιδεολογική πρόφαση

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 27: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις νύχτες δεν καίγονται τόσο σύμβολα του πλούτου ή της δομικής ισχύος του ldquoσυστήματοςrdquo αλλά οι πόροι της ίδιας της συνοικιακής ζωής το σχολείο ο παιδικός σταθμός το αυτοκίνητο ή το μαγαζί του γείτονα Η βία στράφηκε κυρίως κατά των όσων συμβολίζουν την καθημερινότητα το άμεσο οπτικό περιβάλλον μιας γενιάς που ζει και η ίδια την αμεσότητα των επιθυμιών της την απόσχιση από την ιστορία Ακόμα και το αντι-αστυνομικό μένος δεν φαίνεται εδώ να εκφράζει την επίθεση σε έναν ldquoκατασταλτικό μηχανισμό του κράτουςrdquo αλλά μια βεντέτα με εκείνους που μπλέκονται στην ίδια καθημαγμένη επικράτεια στο ίδιο δίκτυο της αλληλο-επιτήρησης και της αμοιβαίας πρόκλησης Εξ ου και η απουσία ελπίδας και η παντελής έλλειψη ουτοπικών στοιχείων σε αυτή τη νέα σκηνή της μητροπολιτικής εχθρότητας Ως εάν στον κυνισμό και στην αποστασία των ελίτ ανταποκρίθηκε το αντι-όραμα του πλήθους και η δική του απόσχιση από τα νεκρά συμβόλαια Και το ερώτημα για την αριστερά παραμένει σκληρό και αδυσώπητο πότε θα ανασυσταθεί ένας λαός εκεί που σήμερα προβάλλει η αυτοκαταστροφή των ldquoαθλίωνrdquo και η αυτοσυντήρηση των δημαγωγών

Nικόλας ΣεβαστάκηςΕφημ ldquoH Eποχήrdquo (13112005)

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 28: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Mιμουνά Xατζάμ εκπρόσωπος της οργάνωσης Africa 93

Τώρα οι πολιτικοί ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των νέων

Eρ Εκείνο που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν πυρπολήθηκαν μόνο αυτοκίνητα αλλά και σχολεία ndash κάτι που δεν συνέβαινε στις παλιότερες εκρήξεις τη δεκαετία του 1980 και του 1990hellip

Aπ Ξέρετε καίνε τα σχολεία γιατί συμβολίζουν την αποτυχία τους Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι βρίσκονται αποκλεισμένοι από το σχολικό σύστημα στρέφονται πραγματικά προς τάξεις ndash σκουπιδαριά Το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν χαίρει καμίας εκτίμησης γιατί στα Λύκεια σε αυτή την εκπαιδευτική κατηγορία δεν συναντάμε παρά φτωχούς μαθητές παιδιά εργατών και ανέργων Όχι τα παιδιά των μεσαίων τάξεων των γιατρών των δικηγόρων των εκπαιδευτικών Ο προσανατολισμός λοιπόν προς αυτούς τους εκπαιδευτικούς κλάδους ισοδυναμεί με αποτυχία Οι νέοι λοιπόν σήμερα εγκαταλείπουν το σχολείο στα 16 τουςhellip Δεν συμφωνώ βέβαια με την καταστροφή των σχολείων αλλά πρέπει να δούμε τις αιτίες πίσω από την καταστροφή τους Για παράδειγμα εγώ ζω εδώ και 23 χρόνια στο διαμέρισμα και μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε κανενός είδους εξαιρετική μεταχείριση Αντιθέτως Δεν έχουμε αρκετούς καθηγητές και όταν τελικά έρχονται καθηγητές θα πρόκειται για νέους άπειρουςhellip Δεν φταίνε και οι εκπαιδευτικοί Αντιμετωπίζουν τάξεις πολύ φτωχών μαθητώνhellip Πρόκειται για φαύλο κύκλο

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 29: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Eρ Η κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα Θεωρείτε ότι αυτά θα λύσουν το πρόβλημα

Aπ Δεν θα λύσουν τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια γίνεται το ίδιο πράγμα δεν αντιμετωπίζονται οι βαθύτερες αιτίες του προβλήματος Εδώ και 30 χρόνια δόθηκαν χρήματα μέσα έστω και αν τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε κάποια υποχώρηση Τι ανακοίνωσε η κυβέρνηση για παράδειγμα αναφορικά με μέτρα για την απασχόληση Aπολύτως τίποτε Και σε ότι αφορά την κατάρτιση από τα 14 προσωπικά είμαι κατηγορηματικά αντίθετη χρειαζόμαστε περισσότερο σχολείο για τα παιδιά ενώ έτσι θα παραδίδουμε τα παιδιά νωρίτερα στα αφεντικά στους νόμους της αγοράς Αντιθέτως εγώ πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση των παιδιών καλύτερους καθηγητέςhellip Εκείνο που χρειάζεται δηλαδή είναι να ενεργήσουμε σε ότι αφορά την απασχόληση Δεν μπορεί να γίνει αυτό αμέσως λόγω της παγκοσμιοποίησης Αλλά εδώ και χρόνια τα συνδικάτα προτείνουν την απαγόρευση των απολύσεων από εταιρείες που έχουν κέρδη Γιατί εδώ στην περιοχή μου η Alstom απειλεί να μεταφέρει τα εργοστάσιά τηςhellip

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 30: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Πρόκειται για την τελευταία επιχείρηση που βρίσκεται στην πόλη μας των 35000 κατοίκων όπου το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 39 του ενεργού πληθυσμού Πιστεύω ότι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία η απασχόληση Και ξέρετε οι μικρές προσωρινές δουλειές δεν μπορούν να θρέψουν ολόκληρες οικογένειες και μάλιστα πολυμελείς όπως είναι οι οικογένειες εδώ 4 και 5 παιδιά Έτσι κατά τη γνώμη μου το βάρος πρέπει να πέσει στην απασχόληση και κυρίως στην απασχόληση των νέων στην κατάρτισή τους Είναι γενναιόδωρο αυτό που πρότεινε ο Σιράκ για μια Υπηρεσία για τη βοήθεια των νέων αλλά πρόκειται για μικρό μέτρο Εμένα ο γιός μου είναι 24 ετών έχει κάνει ανώτατες σπουδές και δεν βρίσκει δουλειά Σήμερα τα παιδιά κάνουν σπουδές και δεν βρίσκουν δουλειά Και δεν είναι μόνο το θέμα της απασχόλησης αλλά και της στέγης Ζούμε σε πόλεις ndash και δεν θα τις συγκρίνω με εκείνες στις HΠA τα γκέτο ndash όπου όμως υπάρχει όλο και λιγότερη κοινωνική ανάμειξη όπου ουσιαστικά είμαστε έγκλειστοι δεν έχουμε επιλογή είμαστε φτωχοί μεταξύ φτωχώνhellip Στην πόλη μου για παράδειγμα υπάρχουν 87 εθνικότητες

Εφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

H Mιμούνα Xατζάμ ζει 30 χρόνια στην Kουρνέβ στο Σεν Nτενί μια από τις ευαίσθητες περιοχές που γνώρισαν την έκρηξη των νέων

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 31: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Eυρώπη Oι μετανάστες

Οι μετανάστες μαζί με πολλούς εθνικούς Γάλλους του ίδιου ταξικού προσδιορισμού στο Παρίσι ωθούνται στα περίφημα dortoirs τις ldquoπόλεις-κοιμητήριαrdquo προάστια γκρίζα με φτηνιάρικες πολυκατοικίες και χωρίς υποδομές όπως η Σαρσέλ ή το Kλισί-Σου-Mπουά όταν σιγά σιγά το Παρίσι θα αποκαθαρθεί από τους λαϊκούς πληθυσμούς του και από εργατούπολη θα απολήξει σε πόλη μπουρζουάδων Η πολωμένη κοινωνική γεωγραφία των πόλεων δεν αφορά μόνο το Παρίσι και ούτε βέβαια μόνο τη Γαλλία Στη Λυόν στη Mασσαλία στην Tουλούζη και αλλού στις υποβαθμισμένες γειτονιές στα υποβαθμισμένα σχολειά θα βρεις τους προλετάριους μετανάστες αλλά και όσους Γάλλους φτωχούς δεν καταφέρουν να φύγουν για μια καλύτερη γειτονιά συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υποβάθμισή τουςΟι υποβαθμισμένοι ταξικοί θύλακες στη γαλλική κοινωνία δεν είναι αυτό καθεαυτό το συστατικό της σημερινής εξέγερσης Αυτοί υπάρχουν εδώ και 30 χρόνια Το τοπίο της εξέγερσης είναι η περαιτέρω εγκατάλειψη αυτών των πόλεων και των πληθυσμών τους τα πεπαλαιωμένα κτίρια με τις χαλασμένες και ανεπισκεύαστες υποδομές τα προβληματικά συστήματα θέρμανσης τα σπασμένα παράθυρα το στοιχειώδες σύστημα αστικών διευκολύνσεων πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τα υπερφορτωμένα και υποβαθμισμένα σχολειά

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 32: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Οι συνεχείς περικοπές κονδυλίων από τις υποβαθμισμένες γειτονιές (θέσεις καθηγητών εκπαιδευτικών κοινωνικών λειτουργών κατάργηση οργανώσεων στήριξης νέων) Η χρόνο με το χρόνο μείωση των κοινωνικών προγραμμάτων για δράσεις στις γειτονιές των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για νέους η μείωση των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της αστυνομίας με ταυτόχρονη περικοπή των θέσεων στην αστυνομία που έχουν στόχο την παρέμβαση στις γειτονιές και την πρόληψη με γνώση των προβλημάτων των νέων (Σύμφωνα με τον Σαρκό η δουλειά των αστυνομικών δεν είναι να παίζουν ποδόσφαιρο με τους νέους αυτούς αλλά να τους συλλάβουν) Το τοπίο της εξέγερσης της λαϊκής νεολαίας είναι ο θεσμικός αν και ανομολόγητος ρατσισμός της γαλλικής δημοκρατίας είναι η ανεργία πρώτης δεύτερης και τρίτης γενιάς που χτυπάει περισσότερο τους μετανάστες είναι το κενό και η έλλειψη προοπτικής για το αύριο της λαϊκής νεολαίας που βρίσκεται παροπλισμένη και χωρίς εφόδιαΣrsquoαυτό το τοπίο θα αναπτυχθεί το Mίσος (οραματική γαλλική ταινία του Mατιέ Kάσσοβιτς των μέσων της δεκαετίας του rsquo90) το αίσθημα του αποκλεισμού η ψυχολογία του τείχους όλα αυτά που θα στρέψουν πολλούς νέους στην ήπια ή πιο οργανωμένη (ναρκωτικά) κοινωνική παραβατικότητα ή στη σκληροτράχηλη ταυτότητα του ισλαμικού φονταμενταλισμού

Γεωργία ΠετράκηΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 33: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Γαλλία O Σαρκοζί ανάβει φωτιές κι η τηλεόραση τις φουντώνει

Δεύτερος μύθος το Παρίσι Τα επεισόδια αυτά δεν γίνονται στο Παρίσι όπως και σε καμία άλλη μεγάλη πόλη Γίνονται στα προάστιά τους Γεωγραφικά είναι δίπλα στις πόλεις κοινωνικά και κοινωνιολογικά όμως απέχουν παρασάγγας Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων είναι καθαρά και προστατευόμενα τα κτίρια είναι καλοδιατηρημένα οι κάτοικοί τους σχετικά ευκατάστατοι οι συγκοινωνίες τακτικές οι βιτρίνες των καταστημάτων ελκυστικές έχει πάρκα σχολεία ταχυδρομεία νοσοκομεία βιβλιοθήκες παιδικούς σταθμούς ταμεία ανεργίας εστιατόρια μεγάλες πλατείες φαρδιά πεζοδρόμια Στα προάστια δεν έχει απολύτως τίποτε απrsquoόλα αυτά Οι πολυκατοικίες ndash τεράστια συγκροτήματα βιαστικά χτισμένα στις δεκαετίες του rsquo60 και του rsquo70 με φτηνά υλικά ndash διαλύονται ήδη στα εξ ων συνετέθησαν Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μετακομίζουν αλλού οι υπόλοιποι μένουν Τι να κάνουν Tο ποσοστό ανεργίας είναι τρεις φορές ψηλότερο απrsquoότι σε εθνικό επίπεδο ένας νέος στους δύο είναι άνεργος Και πώς να βρει δουλειά H εμφάνισή του η αμφίεσή του ο τρόπος ομιλίας του η αποτυχία του στο σχολείο του το απαγορεύουν Πολλές φορές και μόνον η διεύθυνση της κατοικίας του αρκεί για να μην προσληφθεί σε καμιά δουλειά Τα σχολεία λειτουργούν μόνον με τα παιδιά των φτωχών πώς να μην πέσει το επίπεδο της εκπαίδευσης Tα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί δεν έχουν πελατεία Σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει συγκοινωνίαΜόνον αλάνες υπάρχουν όπου μαζεύονται οι πιτσιρικάδες με ξυρισμένα κεφάλια ndash απαραίτητο όταν πλακώνεσαι στο ξύλο ndash κι ακουστικά βιδωμένα στrsquoαυτιά τους Και κανένα γήπεδο Και πάρκινγκ Ατέλειωτα πάρκινγκ αυτοκινήτων όπου αν βάλεις φωτιά σε ένα αρπάζουν όλαhellip

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 34: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Τέταρτος μύθος ότι καίνε τα αυτοκίνητα του κοσμάκη Τα δικά τους αυτοκίνητα καίνε του γείτονά τους των ανθρώπων που μένουν στο ίδιο συγκρότημα μrsquoεκείνους Δεν πάνε σε άλλη γειτονιά ακόμα λιγότερο στο κέντρο της πόλης για να κάψουν αυτοκίνητα Δεν πάνε αλλού γιατί δεν έχουν μάθει να φεύγουν από τη γειτονιά τους Εκεί κατοικούν εκεί βάζουν φωτιές Δεν πρόκειται για κανένα οργανωμένο σχέδιο επιθέσεων που στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Γαλλίας Σε τίποτε δεν στοχεύει Δεν υπάρχει καν σχέδιο Ούτε καν διεκδίκηση Πρόκειται για μια κραυγή διαμαρτυρίας θυμού Άγρια κραυγή Πολλαπλή Δεν εξαπλώνεται κατrsquoεντολήν απλώς είναι πολλά τα ηχεία που την αντανακλούν Είναι πολλοί οι άνθρωποι που ασφυκτιούν στην απομόνωσή τους και νιώθουν την ανάγκη να φωνάξουν Να δηλώσουν ότι υπάρχουν ότι δεν ανέχονται μια κοινωνία που τους αγνοεί όταν δεν τους καταπιέζει Φωνάζουν άτσαλα Eίναι αδιανόητο να καίνε λεωφορεία με τους επιβάτες μέσα Eίναι αυτοκτονικό να καίνε τα σχολεία τους παιδικούς σταθμούς τα ασθενοφόρα Σίγουρα είναι τι να κάνουμε όμως H σκέψη τους είναι περιορισμένη και η συνειδητοποίησή τους ανύπαρκτη Οτιδήποτε θυμίζει το κράτος έστω και από μακριά είναι εχθρόςΑυτά τα πράγματα τα ξέρει όλος ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι που σχολιάζουν τον αριθμό των καμένων αυτοκινήτων και η κυβέρνηση που επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 το βράδυ στις πληγείσες περιοχές αναβιώνοντας ένα νόμο που είχε ψηφιστεί στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας (1955) Ο νόμος που έγινε για τους πατεράδες εφαρμόζεται στα παιδιά τους Κι όπως πολύ εύστοχα είπε ένας εικοσιεξάχρονος ldquoθα μας τρελάνουν δε φτάνει που είμαστε κλεισμένοι στο γκέτο μας τώρα μας απαγορεύουν να βγαίνουμε κι απrsquoτα σπίτια μαςrdquo

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 35: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Όσο για τα κανάλια της τηλεόρασης αντί να μεταδίδουν τα ποσά που κόπηκαν από τις χρηματοδοτήσεις των συλλόγων κι εθελοντικών σωματείων που ασχολούνται με τους νέους στα προάστια με προβλήματα που τους βοηθάνε στα μαθήματά τους που τους συνδράμουν στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους εξηγούν πώς να ψάξουν για δουλειά που τους κάνουν κοινωνική και πολιτική αγωγή που τους μαθαίνουν τα δικαιώματά τους που τους μιλάνε για την αντισύλληψη αντί να καταγράφουν τις μειώσεις των κονδυλίων του κρατικού και του δημοτικού προϋπολογισμού που συνεπάγεται κλείσιμο σχολείων ιατρικών κέντρων αθλητικών χώρων αντικατάσταση των περιπόλων της δημοτικής αστυνομίας που γνωρίζει τους νέους της περιοχής της με σποραδικές εφόδους αρματωμένων MAT που συλλαμβάνουν και ξυλοκοπάνε όποιον νέο βρουν μπροστά τους αντί να καταμετρούν τον αριθμό των οικογενειών των 6 ατόμων που ζουν σε 30 τετραγωνικά μέτρα και κατά συνέπεια τα παιδιά μεγαλώνουν στο δρόμο ndash γιατί πού να μεγαλώσουν αλλού κι ας θέλει η κυβέρνηση να τους επιβάλλει να κλειστούν στα σπίτια τους ndash αντί να δίνουν τον αριθμό των ασανσέρ που δεν λειτουργούν τον αριθμό των διαμερισμάτων που τους έχουν κόψει το ηλεκτρικό γιατί οι ένοικοι δεν έχουν να το πληρώσουν ndash τα κανάλια λοιπόν επέλεξαν να συγκινούν την κοινή γνώμη αναφέροντας τον αριθμό των φλεγόμενων αυτοκινήτων και να κινδυνολογούν σπεκουλάροντας πάνω στη γενίκευση της βίας Δεν είναι όμως ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο τους ατόπημα

Nίκος ΠροκόβαςΕφημ ldquoAυγήrdquo (13112005)

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 36: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

O επισκέπτης

Η εξέγερση των νεαρών Γάλλων είναι μια εξέγερση ταξική και φυλετική (racialiste) ndash οι αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι εναντίον των άλλων οι έγχρωμοι αραβικής ή αφρικανικής καταγωγής εναντίον των λευκών αυτοχθόνων ndash μείγμα που την καθιστά εκρηκτική και δυνάμει πολιτικά επικίνδυνη Είναι μια εξέγερση ανομική απολιτική δίχως αιτήματα και διεκδικήσεις χωρίς καν λόγο χωρίς βεβαίως οργάνωση Μια γιορτή της παρεΐστικης βίας σε μεγάλη κλίμακα ένα πανηγύρι της φωτιάς χωρίς φραγμό Καίνε τα αυτοκίνητα των γειτόνων τους (και όχι των πλουσίων κατοίκων των προνομιούχων περιοχών του Παρισιού) καίνε παιδικούς σταθμούς σχολεία ακόμη και νοσοκομείαΑπό πού ξεπήδησε ξάφνου τόση βία Mα απλούστατα από την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών από τις συνθήκες και τον τρόπο της ζωής στα γκέτο τους ένα είδος πολεοδομικού απαρτχάϊντ Η βία είναι μόνιμο στοιχείο της καθημερινότητας εκεί εκδηλώνεται στις μεταξύ τους σχέσεις σπάνε βιτρίνες καίνε κλέβουν χτυπάνε και χτυπιούνται Ακόμη και εκείνος που γνωρίζει ελάχιστα για τα γαλλικά προάστια αλλά έχει δει το ldquoMίσοςrdquo (1995) του Mατιέ Kάσσοβιτς δεν απορεί για τη βία των πρόσφατων γεγονότων Καταστρέφουν σχολικά κτίρια γιατί το σχολείο δεν σημαίνει απολύτως τίποτε για αυτούς δεν είναι ούτε ο ιερός χώρος της γνώσης γιατί δεν έμαθαν τίποτε εκεί μήτε καν γαλλικά ούτε ο θεσμός που τους υπόσχεται ένταξη εργασία βελτίωση της ζωής τους Ξέρουν ότι θα ζήσουν ως άνεργοι ndash ήδη ο ένας στους δύο στην ηλικία 15-24 είναι άνεργος

Σταύρος ZουμπουλάκηςΕφημ ldquoAυγήrdquo (20112005)

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 37: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Mike Davis

ldquoAς τρέμουν οι φιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Tη στιγμή αυτή οι εξεγέρσεις των ldquoΓάλλων αποκλεισμένωνrdquo είναι πρωτοσέλιδο στο διεθνή Tύπο Ήσασταν από τους πρώτους που ασχοληθήκατε με το θέμα των μητροπολιτικών εξεγέρσεων με αφορμή τις ταραχές στο Λος Άντζελες το rsquo92 Bλέπετε κάποιες ομοιότητες και διαφορές με σήμερα

Aπ Tο 1992 έθεσα το ερώτημα αν οι εξεγέρσεις στο ΛA αποτελούν το προανάκρουσμα μιας ldquoαμερικανικής Iντιφάνταrdquo Σήμερα βλέπουμε το πρόπλασμα μιας ldquoγαλλικήςrdquo ή ακόμα και μιας ldquoευρωπαϊκής ιντιφάνταrdquo Υπάρχουν πολλές αναλογίες με παλαιότερες εμπειρίες η παλαιστινιακή η πρόσφατη αλυσίδα μίνι εξεγέρσεων στα γκέτο της M Bρετανίας η εξέγερση για τη δολοφονία του Pόντνεϊ Kινγκ ακόμα και το κίνημα των πικετέρος στο Mπουένος Άϊρες

Eρ Είναι τέτοιου είδους ταραχές η απαρχή ενός κινήματος ή ξεσπάσματα βίας του σύγχρονου περιθωρίου

Aπ Βάζοντας κατά μέρος τις εθνικές διαφορές τουλάχιστον για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο όπου οι νέοι των μεγαλουπόλεων εξεγείρονται ενάντια στην κοινωνική εγκατάλειψη και την αστυνομική κτηνωδία

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 38: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Eρ Στο βιβλίο που ετοιμάζετε μιλάτε για τα παγκόσμια γκέτο και τις σύγχρονες ζώνες εξαθλίωσης στις παρυφές των μεγαλουπόλεων Θεωρείτε αυτή τη διαδικασία αναστρέψιμη

Aπ Στο καινούργιο μου βιβλίο ldquoPlanet of Slumsrdquo ndash ldquoO πλανήτης των παραγκουπόλεωνrdquo ndash περιγράφω το πώς οι εστίες συγκρούσεων χαμηλής έντασης στις περιφέρειες των σύγχρονων ldquoφτωχογειτονιώνrdquo είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ldquoθαυμαστής νέαςrdquo αστικής ανάπτυξης Πολλές από τις εξεγέρσεις των ldquoσύγχρονων κολασμένωνrdquo μοιάζουν μηδενιστικές χωρίς κατεύθυνση Παρrsquoόλα αυτά οι στρατιές των περιθωριοποιημένων νέων και ανέργων που ζουν στα σύγχρονα γκέτο των προαστίων ανακαλύπτουν αυτή τη στιγμή ένα νέο στρατηγικό όπλο την ικανότητά τους να ldquoσακατεύουνrdquo τα κρίσιμα κομβικά σημεία και τους συγκοινωνιακούς άξονες στις παρυφές των αστικών κέντρων και να μεταφέρουν τον ldquoανταρτοπόλεμοrdquo από περιοχή σε περιοχή με τέτοια ταχύτητα και κινητικότητα που εξουδετερώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων καταστολής Το ίδιο το φαινόμενο της περιθωριοποίησης αποτελεί πλέον απρόσμενη κοινωνική δύναμη Σε μια ζωή καθημερινής βίας ταπείνωσης αυτοϋποτίμησης όπως η ζωή στα σύγχρονα γκέτο τέτοιου είδους εξεγέρσεις ενσαρκώνουν τόσο την ελπίδα όσο και την οργή Ας τρέμουν οι ldquoφιλήσυχοι πολίτεςrdquo

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 39: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Eρ Στα βιβλία σας ασχολείστε ιδιαίτερα με το πώς οι λεγόμενες ldquoφυσικές καταστροφέςrdquo πλήττουν ιδιαίτερα τους μη προνομιούχους κάτι που είχατε προβλέψει και στον τυφώνα ldquoKατρίναrdquo σε ανύποπτο χρόνο Θεωρείτε ότι επρόκειτο για το ldquoχρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτουrdquo

Aπ H εθνοκάθαρση που συνέβη στη Nέα Oρλεάνη γιατί περί αυτού πρόκειται είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχω δει να γίνονται στις HΠA όσο ζω Η συντηρητική ηγεσία του Kογκρέσου έχει εσκεμμένα αναστείλει τα προγράμματα προσωρινής στέγασης τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις τις επαγγελματικές επιδοτήσεις με σκοπό να αποδυναμώσει τη μαύρη κοινότητα των Δημοκρατικών που κρατά την ισορροπία των δυνάμεων στη Nέα Oρλεάνη Όπως το έθεσε ωμά ένας Pεπουμπλικανός γερουσιαστής ldquoο Θεός έκανε αυτό που δεν μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για να καθαρίσουμε τις εργατικές κατοικίεςrdquo Αλλά το να πετάς τους φτωχούς έξω από την πόλη στο όνομα της ldquoεξυγίανσηςrdquo ή του ldquoεξωραϊσμούrdquo αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και ανάγεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων της εποχής μας Το ίδιο έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν Απλά δείτε τι έκανε η δικτατορία της Bιρμανίας στο Pανγκούν ο Mουγκάμπε στη Xαράρε αλλά και τι προτείνουν ως ldquoλύσηrdquo για τις παραγκουπόλεις του Pίο ντε Tζανέϊρο στη Bραζιλία

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
Page 40: ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : ΕΛΕΝΗ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Ίσως οι στίχοι του τραγουδιού του συγκροτήματος FMR (που σημαίνει εφήμερο) και δημιουργήθηκε από νέους που κατοικούν στα υποβαθμισμένα Παρισινά προάστια να σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα που έχουν οι νέοι των Παρισινών γκέτο για την περιοχή τους

Μεγάλωσα εκεί που δεν έχει ηθικήμόνο αίμα και θάνατο

Γύρω μου μυρίζει βενζίνηΥπερβολικές ανισότητες στις πόλεις μας

Ήδη μυρίζει θάνατοςαποτυπώνεται με κιμωλίες ανεξίτηλες

Πίεση έγκλημα και οργήΗ πόλη μου είναι κακιά

Ο λόγος μου είναι βενζίνη και ρίμα μου τα σπίρταΠεταξέ τα σε αυτόν που βαρέθηκε πια

να πιάσουν όλα φωτιά

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47