« Η συμβολή των οικονομικών μεταναστών στους...

25
«Η συμβολή των οικονομικών μεταναστών στους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες» Θεόδωρος M. Μητράκος Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τράπεζα της Ελλάδος Καταπολέμηση των ρατσιστικών συμπεριφορών στον επιχειρηματικό κόσμο 24-25 Οκτωβρίου 2007

description

« Η συμβολή των οικονομικών μεταναστών στους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες» Θεόδωρος M. Μητράκος Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τράπεζα της Ελλάδος Καταπολέμηση των ρατσιστικών συμπεριφορών στον επιχειρηματικό κόσμο 24-25 Οκτωβρίου 2007. Η παρουσίαση συνοψίζει τα ευρήματα: - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of « Η συμβολή των οικονομικών μεταναστών στους...

Page 1: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

«Η συμβολή των οικονομικών μεταναστών

στους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες»

Θεόδωρος M. ΜητράκοςΔιεύθυνση Οικονομικών Μελετών

Τράπεζα της Ελλάδος

Καταπολέμηση των ρατσιστικών συμπεριφορών στον επιχειρηματικό κόσμο24-25 Οκτωβρίου 2007

Page 2: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Η παρουσίαση συνοψίζει τα ευρήματα:

– Ζωγραφάκης και Μητράκος (2006),

«Κοινωνικοί δείκτες και μετανάστευση στην Ελλάδα», ΕΚΚΕ, Ινστιτούτο Κοινωνικής Πολιτικής, Διεθνής και Ευρωπαϊκή Πολιτική, Εκδόσεις Παπαζήση, Τεύχος 1,

Ιανουάριος-Μάρτιος 2006.

– Ζωγραφάκης, Κόντης και Μητράκος (2007), «Οικονομικές επιπτώσεις της απασχόλησης των αλλοδαπών στην Ελληνική οικονομία», Ι.ΜΕ.ΠΟ., Ερευνητική εργασία (υπό δημοσίευση).

Page 3: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πηγές στοιχείων:

******** Αναγκαία τα Micro/πρωτογενή δεδομένα ********

Α. «Κοινωνικοί δείκτες»

Επεξεργασία πρωτογενών στοιχείων της έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (EU SILC, ΕΣΥΕ)

Β. «Οικονομική συμβολή: Πίνακας Κοινωνικής Λογιστικής»

Επεξεργασία Πινάκων Εισροών Εκροών (2000, 2004) Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΣΥΕ 2004/05) Έρευνα Εισοδ. και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (ΕΣΥΕ 2004) Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΣΥΕ, 4 τρίμηνα 2004) Έρευνα Δανεισμού των Νοικοκυριών (Τράπεζα της Ελλάδος, 2005) Στατιστικό Δελτίο Φορολογικών Δεδομένων (ΚΕΠΥΟ, εισοδήματα 2004) Εθνικοί Λογαριασμοί (ΕΣΥΕ και Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών) Στοιχεία Απογραφής Πληθυσμού (ΕΣΥΕ, 2001) κ.ά.

Page 4: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Μεθοδολογία, δομή και προβλήματα:

Επιλογές ανάλυσης: Κατάλληλη μεταβλητή (εισόδημα, δαπάνη)

Μονάδα ανάλυσης (άτομο, νοικοκυριό)

Κλίμακες ισοδυναμίας (Eurostat, OECD)

Τεχνικές εκτίμησης της ανισότητας και φτώχειας

Επιλογή δεικτών (Gini, Theil, % φτωχών κ.ά.)

Δομή ανισότητας (Decomposition by pop. Group)

Προσδιοριστικοί παράγοντες φτώχειας (Logit)

Συνθήκες διαβίωσης, δείκτες πρόσβασης κ.ά.

Συμβολή στους οικονομικούς δείκτες:

Πίνακας Κοινωνικής Λογιστικής (SAM)

Ένα υπόδειγμα γενικής ισορροπίας (CGE)

Συμπεράσματα

Page 5: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πίνακας 1. Εκτιμήσεις των δεικτών ανισότητας για τα Ελληνικά νοικοκυριά και τα νοικοκυριά των οικονομικών μεταναστών

Δείκτες ανισότητας ΣΥΝΟΛΟ Ελληνικά νοικοκυριά

Νοικοκυριά οικονομικών μεταναστών

ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΤΕΚΜΑΡΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ Συντελεστής Gini ( G )

32.2 32.0 26.9 Διακύμανση λογαρίθμων ( L )

36.9 36.3 31.5 Δείκτης Theil (T )

18.3 18.1 12.2 Μέση λογαρ. απόκλιση ( N )

18.0 17.8 13.7 Δείκτης Atkinson ( A , =0.5)

8.6 8.5 6.2 Δείκτης Atkinson ( A , =2.0)

32.2 31.7 28.5 ΔΕΝ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΤΕΚΜΑΡΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ Συντελεστής Gini ( G )

34.6 34.7 26.7 Διακύμανση λογαρίθμων ( L )

48.1 48.6 31.9 Δείκτης Theil (T )

21.3 21.4 12.1 Μέση λογαρ. απόκλιση ( N )

21.9 22.0 13.7 Δείκτης Atkinson ( A , =0.5)

10.1 10.1 6.2 Δείκτης Atkinson ( A , =2.0)

44.9 45.4 28.6 Πηγή: Επεξεργασία πρωτογενών στοιχείων EU-SILC 2004.

Page 6: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Διάγραμμα 1. Δείκτες ανισότητας

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

GINI L T N ATK_05 ATK_2

Ελληνικά νοικοκυριά

Οικ. Μετανάστες

Page 7: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πίνακας 2. Συνεισφορά στην ανισότητα (περιλαμβάνονται τα τεκμαρτά)

Δείκτης Theil

Μέση Λογαριθμική

απόκλιση

Δείκτης Theil

Μέση Λογαριθμική

απόκλιση

Έλληνες Οικονομικοί Μετανάστες

Μέγεθος Νοικοκυριού 6.7 7.7 11.2 10.4

Περιφέρεια Διαμονής 11.3 11.4 11.7 11.9

Φύλο 0.2 0.2 0.2 0.1

Ασφαλιστικός Φορέας 19.9 21.0 5.8 5.0

Ομάδα Ηλικίας 1.6 1.7 0.3 0.2

Οικογενειακή κατάσταση 0.2 0.2 2.8 2.3

Επίπεδο Εκπαίδευσης 26.6 25.3 5.8 4.3

Οικονομική δραστηριότητα 3.3 3.6 3.7 3.2

Επάγγελμα αρχηγού 25.4 24.7 13.1 11.0

Κλάδος οικ. δραστηριότητας 20.8 20.7 22.2 19.1

Θέση στο επάγγελμα 7.0 7.2 1.8 1.5

Μόνιμη ή προσωρινή εργασία 10.7 10.8 0.3 0.3

Πηγή: Επεξεργασία πρωτογενών στοιχείων EU-SILC

Page 8: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πίνακας 3. Δείκτες Φτώχειας (περιλαμβάνονται τα τεκμαρτά)

Ελληνικά Νοικοκυριά

Οικονομικοί Μετανάστες

ΣΥΝΟΛΟ

Γραμμή Φτώχειας 60% του διάμεσου εισοδήματος

-Κοινή Γραμμή Φτώχειας 18.5 38.0 19.4

-Γραμμή Φτώχειας μόνο για τα Ελληνικά Νοικοκυριά 19.3 40.8 20.3

- Γραμμή φτώχειας μόνο για τους μετανάστες 7.7 14.9 8.0

Δείκτης Foster (poverty gap, ε=1)

-Κοινή Γραμμή Φτώχειας 6.1 11.6 6.4

-Γραμμή Φτώχειας μόνο για τα Ελληνικά Νοικοκυριά 6.4 12.1 6.7

- Γραμμή φτώχειας μόνο για τους μετανάστες 3.2 5.5 3.3

Foster et al index (poverty gap, ε=2)

-Κοινή Γραμμή Φτώχειας 3.8 5.8 3.9

-Γραμμή Φτώχειας μόνο για τα Ελληνικά Νοικοκυριά 3.9 6.0 4.0

- Γραμμή φτώχειας μόνο για τους μετανάστες 2.9 3.0 2.9

Πηγή: Επεξεργασία πρωτογενών στοιχείων EU-SILC

Page 9: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πίνακας 4. Αποτελέσματα υποδείγματος Logit Πιθανότητα φτώχειας: ΕΧP(B)

ΣΥΝΟΛΟ Ελληνικά

νοικοκυριά Νοικοκυριά μεταναστών

Αστικότητα: ομάδα αναφοράς ημιαστικά Αστικά νοικοκυριά .896 .900 .494 Αγροτικά νοικοκυριά 1.340 1.395 .593 Το νοικοκυριό πληρώνει ενοίκιο 1.255 1.227 1.190 Νοικοκυριό οικονομικών μεταναστών 1.533 Μέγεθος νοικοκυριού 1.360 1.366 1.386 Το νοικοκυριό διαμένει στην Αθήνα .575 .603 .282 Αριθμός εργαζομένων στο νοικοκυριό .654 .674 .321 Ο αρχηγός του νοικοκυριού είναι άνεργος 1.137 1.182 .557 Ο αρχηγός του νοικοκυριού είναι άνδρας .708 .715 1.134 Υπάρχει στο νοικοκυριό τουλάχιστον ένα παιδί 1.406 1.399 1.255 Ο αρχηγός του νοικοκυριού είναι ανασφάλιστος 3.461 4.240 1.897 Επίπεδο εκπαίδευσης αρχηγού: ομάδα αναφοράς το Λύκειο Μερικές τάξεις Δημοτικού 2.329 2.282 4.989 Δημοτικό 1.879 1.859 1.632 Γυμνάσιο 1.159 1.138 1.626 ΤΕΙ-ΑΕΙ .611 .531 1.003 Κλάδος δραστηριότητας: ομάδα αναφοράς εργαζόμενος στο εμπόριο Ο αρχηγός εργάζεται στη γεωργία 2.590 2.476 12.554 Ο αρχηγός εργάζεται στη μεταποίηση .519 .545 .407 Ο αρχηγός εργάζεται στις κατασκευές 1.085 1.085 2.020 Ο αρχηγός εργάζεται στις άλλες υπηρεσίες .493 .464 1.946 Ο αρχηγός δεν εργάζεται 1.634 1.698 .960

Page 10: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Συνθήκες διαβίωσης και ανέσεις κατοικίας: Έλληνες Μετανάστες

Διαμονή σε μονοκατοικία πανταχόθεν ελεύθερη 39.8 17.8

Διαμονή σε διαμέρισμα σε πολυκατοικία (με 10- κατοικίες) 30.7 33.7

Διαμονή σε διαμέρισμα σε πολυκατοικία (με 10+ κατοικίες) 18.5 33.8

Η κατοικία έχει: 1 κύριο δωμάτιο 2.1 13.3

Η κατοικία έχει: 2 κύρια δωμάτια 14.4 39.3

Η κατοικία έχει: 3 κύρια δωμάτια 42.4 40.6

Η κατοικία έχει: 4 ή περισσότερα κύρια δωμάτια 41.1 6.8

Η κατοικία είναι: Ιδιόκτητη 79.1 10.2

Αντιμετωπίζουν προβλήματα υγρασίας 21.8 29.1

Υπάρχουν σκοτεινά δωμάτια 6.9 17.2

Υπάρχει θόρυβος από τους γείτονες ή από το δρόμο 19.7 26.5

Περιβαλλοντικά προβλήματα 16.1 21.9

Βανδαλισμοί και εγκληματικότητας στην περιοχή τους 9.4 7.1

Η κατοικία διαθέτει εσωτερική τουαλέτα 96.2 92.5

Τηλέφωνο (σταθερό ή κινητό) 99.3 96.4

Τηλεόραση 98.8 98.4

H/Y 31.6 11.8

Πλυντήριο ρούχων 95.3 82.5

IX 78.0 49.1

Page 11: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Αξιολόγηση των προβλημάτων της

περιοχής που διαμένουν

Το 1ο σημαντικότερο πρόβλημα

Έλληνες Μετανάστες

Ρύπανση και ηχορύπανση 26.3 39.0

Κυκλοφοριακό 14.9 16.7

Έλλειψη ελεύθερων χώρων 11.2 11.5

Έλλειψη υγειονομικών υποδομών 26.2 14.6

Έλλειψη πολιτιστικών υποδομών 4.3 1.1

Έλλειψη εκπαιδευτικών υποδομών 2.7 0.8

Έλλειψη κοινωνικής ζωής 1.9 1.6

Αίσθημα ανασφάλειας 4.6 5.5

Έλλειψη επικοινωνίας με περιοίκους 1.7 5.9

Page 12: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Έλληνες Μετανάστες

Έχουν απευθυνθεί τον τελευταίο χρόνο σε:

Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας 45.6 35.8

Υπηρεσίες Πρόνοιας 9.4 12.0

Υπηρεσίες φροντίδας βρεφών /παιδιών 6.1 11.0

ΟΑΕΔ 14.5 23.6

Υπηρεσίες Πληροφόρησης για κοινωνικά θέματα 13.0 17.5

Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών 10.9 11.1

Πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες

Page 13: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Έλληνες Μετανάστες

Το επίπεδο ζωής τους τα τελευταία πέντε χρόνια:

Βελτιώθηκε 4.1   10.5

Μάλλον βελτιώθηκε 9.0   22.7

Δεν άλλαξε 39.9   33.1

Μάλλον χειροτέρεψε 27.8   24.8

Χειροτέρεψε 19.2   8.8

Συγκριτικά με την υπόλοιπη ελληνική κοινωνία, θεωρούν ότι το δικό τους επίπεδο ζωής:

Βελτιώθηκε 3.7   4.4

Μάλλον βελτιώθηκε 8.4   19.1

Δεν άλλαξε 53.3   46.2

Μάλλον χειροτέρεψε 23.8   22.1

Χειροτέρεψε 10.9   8.3

Επίπεδο ζωής

Page 14: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Καταναλωτικό πρότυπο

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ Έλληνες Μετανάστες

Είδη διατροφής και ποτά 17.0 20.5

Οινοπνευματώδη ποτά και καπνός 3.9 5.2

Είδη ένδυσης και υπόδησης 8.4 7.9

Στέγαση, ύδρευση, καύσιμα και φωτισμός 10.3 19.6

Διαρκή αγαθά οικιακής χρήσης 7.5 6.5

Υγεία 7.3 4.4

Μεταφορές 12.7 10.6

Επικοινωνίες 4.5 4.1

Αναψυχή και πολιτισμός 5.1 4.0

Εκπαίδευση 2.9 1.8

Ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια 9.7 7.0

Διάφορα αγαθά και υπηρεσίες 10.7 8.5

Σύνολο (Ποσοστό %) 100.0 100.0

Σύνολο (Ευρώ μηνιαίως) 1806 1516

Page 15: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Εκτιμήσεις παράνομων μεταναστών, 2004

  Xιλιάδες άτομα

1. Απόθεμα μεταναστών, μέσο 2004 930

2. Νόμιμοι (Υπ. Εσωτ & Υπ. Δημ Τάξης) 595

1-2. Παράνομοι 2004 (Εκτίμηση Α) 335

3. Αιτήσεις τρέχουσας νομιμοποίησης (τέλος 2006) 200

3α. Παιδιά τρέχουσας νομιμοποίησης 40

3β. Εισροές 2004-2006 (νέοι παράνομοι) 80

3γ. Εκτίμηση μη υποβολής αίτησης 67

3+3α-3β+3γ. Παράνομοι 2004 (Εκτίμηση Β) 227

4. Εκτίμηση αποθέματος μεταναστών 2001 815

4α. Αιτήσεις Ν.2910/2001 που δόθηκε άδεια 361

4β. Παιδιά αιτήσεων νομιμοποίησης Ν.2910/2001 72

4γ. Εκτιμήσεις ομογενών και άτομα από ΕΕ, 2001 150

4δ. Εισροές 2002-2004 (νέοι παράνομοι) 80

6=4-4α-4β-4γ+4δ. Παράνομοι 2004 (Εκτίμηση Γ) 312

Page 16: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΣΤΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ

Πίνακας Κοινωνικής Λογιστικής (ΠΚΛ)

Ένα υπόδειγμα γενικής ισορροπίας για την Ελληνική οικονομία (CGE: Computable General Equilibrium model)

Page 17: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Πίνακας Κοινωνικής Λογιστικής (2004)

• Ανάλυση σε 30 κλάδους δραστηριότητας

• 6 συντελεστές εργασίας – Μετανάστες με λίγες ή περισσότερες δεξιότητες– Έλληνες μισθωτοί με λίγες ή περισσότερες δεξιότητες– Έλληνες αυτοαπ/λούμενοι με λίγες ή περισσότερες δεξιότητες

• 15 ομάδες νοικοκυριών– Νοικοκυριά μεταναστών (φτωχά, μεσαία, πλούσια)– Γηγενή αγροτικά (φ, μ, π)– Γηγενή μη αγροτικά με λίγες ή περισσότερες δεξιότητες (φ, μ, π)– Γηγενή χωρίς εργαζόμενα μέλη (φ, μ, π)

Page 18: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Δ Α Π Α Ν Ε Σ Τ Ρ Ε ΧΟ Ν Τ Ε Σ Λ Ο Γ Α Ρ Ι Α Σ Μ Ο Ι Λ Ο Γ Α Ρ Ι Α Σ Μ Ο Ι Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Υ ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ Βιομηχανίες Συντελεστές Νοικο- Επιχει- Δημόσιο Υπόλοιπος Νοικο- Επιχει- Δημόσιο Μεταβολή Σύνολο (NACE) Παραγωγής κυριά ρήσεις Κόσμος κυριά ρήσεις Αποθεμάτων

Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι Κ

30 7 15 1 1 1 15 1 1 1Α1 Ενδιάμεσες Β1 Γ1 Κατανά- Δ1 Κατανά- Ε1 Κατανά- ΣΤ1 Εξαγωγές Ζ1 Επε- Η1 Επενδύ- Θ1 Επε- Ι1 Αποθέματα Κ1 Συνολική

Τ Προϊόντα 1 30 Χρήσεις λωση λωση λωση Καταν. τουριστών νδύσεις σεις νδύσεις Ζήτηση

Ρ (CPA) 102,654 111,010 0 27,789 35,132 8,637 26,906 6,853 32 319,013Ε Συντελεστές Α2 Διανομή Β2 Γ2 Δ2 Ε2 ΣΤ2 Αμοιβές Ζ2 Η2 Θ2 Ι2 Κ2 ΕισόδημαΧ Παραγωγής 2 Προστιθέμενης Συντελ. από τον ΣυντελεστώνΟ 7 Αξίας Υπ. Κόσμο

Ν 147,196 5,461 152,657Ε Τ Θ Α3 Β3 Διανομή Εσόδων Γ3 Μεταβιβ. Δ3 Μεταβ. Ε3 Μεταβιβ. ΣΤ3 Μεταβιβ. Ζ3 Η3 Θ3 Ι3 Κ3 Εισόδημα

Ε Ε Νοικοκυριά 3 Συντελεστών από από Επιχειρ. από από Υπόλοιπο ΝοικοκυριώνΣ Σ Σ 15 στά Νοικοκυριά Νοικοκυριά Δημόσιο Κόσμο

Μ 76,653 1,433 41,046 37,717 2,447 159,295Ο Λ Ι Α4 Β4 Διανομή Εσόδων Γ4 Δ4 Ε4 Μεταβιβ. ΣΤ4 Ζ4 Η4 Θ4 Ι4 Κ4 Εισόδημα

Ο Κ 4 1 Συντελεστών από ΕπιχειρήσεωνΔ Γ Ο Επιχειρήσεις στις Επιχειρήσεις Δημόσιο

Α Ι 67,015 421 67,436Α Ρ Α5 Δημ. Εσοδα Β5 Διανομή Εσόδων Γ5 Φόροι Δ5 Αμεσοι Ε5 ΣΤ5 Ζ5 Η5 Θ5 Ι5 Κ5 Εισόδημα

Ι Τ Δημόσιο 5 7 (7Χ30) στό Δημόσιο Κοιν. Ασφάλ. Φόροι ΔημοσίουΑ Ο 19,973 2,241 33,827 5,927 61,968Σ Μ Α6 Εισαγωγές Β6 Διανομή Εσόδων Γ6 Μεταβιβ. Δ6 Μεταβ. Ε6 Μεταβ. ΣΤ6 Ζ6 Η6 Θ6 Ι6 Κ6 ΕισόδημαΜ Ε Υπόλοιπος 6 1 Συντελεστών στον Υπολοιπο στον Υπολ. στον Υπολ. Υπολ. ΚόσμουΟ Ι Κόσμος στον Υπ. Κόσμο Κόσμο Κόσμο Κόσμο

Ι Σ 49,190 6,749 2,283 808 0 59,030 Α7 Β7 Γ7 Ακαθάριστη Αποταμίευση θεσμικών φορέων Ζ7 Κ7 Αποταμ.

Αποταμιεύσεις 7 1 10,742 19,655 -3,959 15,990 42,428

Α8 Συνολική Β8 Διανομή Γ8 Χρήσεις Εισοδήματος Θεσμικών ΣΤ8 Δαπάνες Ζ8 Σύνολο Επενδύσεων Θεσμικών Φορέων 8 Προσφορά Εισοδηματικών συντ. Φορέων Υπ. Κόσμου

ΣΥΝΟΛΟ 319,013 152,657 159,295 67,436 61,968 59,030 8,637 26,906 6,853 32

Συνοπτικός Πίνακας Κοινωνικής Λογιστικής

Page 19: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ: Συμβολή μεταναστών στο ΑΕΠ

Από την πλευρά του λογαριασμού της δαπάνης (άμεση εκτίμηση)  

  --- Κατανάλωση νοικοκυριών μεταναστών 3,351

  --- Επενδύσεις σε κατοικίες νοικοκυριών μεταναστών 565

  Σύνολο 3,916

  ως ποσοστό στο ΑΕΠ (2004: 167,169 εκατ. ευρώ) 2.3%

Από την πλευρά της δημιουργίας του εισοδήματος (άμεση εκτίμηση)  

  --- Εισόδημα από εργασία εργαζομένων μεταναστών 4,381

  --- Εισόδημα από διανομή του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος 364

  Σύνολο 4,745

  ως ποσοστό στο ΑΕΠ 2.8%

Από την πλευρά της απασχόλησης εργαζομένων (μισθωτοί) (άμεση εκτίμηση)

  --- Ακαθάριστοι μισθοί στο σύνολο της οικονομίας ως % στο ΑΕΠ 34.5%

  --- Συμμετοχή μεταναστών στην απασχόληση 10.2%

  --- Σχέση των μέσων αποδοχών ελλήνων και μεταναστών 0.72

  Σύνολο (ως % στο ΑΕΠ) 2.5%

Page 20: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Υπόδειγμα γενικής ισορροπίας 3 υποθετικά σενάρια

1. Ποια είναι η συμμετοχή των μεταναστών στην ζήτηση; Τι θα άλλαζε αν τα νοικοκυριά των μεταναστών σταματούσαν να καταναλώνουν και να επενδύουν;

2. Ποια θα ήταν η επιπλέον επίπτωση αν αυξανόταν ο πληθυσμός τους κατά 215 χιλ. άτομα;

3. Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις στην οικονομία, αν οι μετανάστες αποχωρούσαν τμηματικά από τη χώρα μας;

Page 21: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Μείωση του ΑΕΠ από 1,3% έως 1,5%

Χάνονται 85 με 110 χιλ. θέσεις εργασίας για Έλληνες και 15 χιλ. θέσεις για μετανάστες

Μείωση των τιμών 5%-6% και αύξηση των πραγματικών μισθών

Οι μειώσεις των τιμών βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών και περιορίζουν τις εισαγωγές

Ο πρωτογενής τομέας, ο τομέας των κεφαλαιουχικών αγαθών και των κατασκευών δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις στην παραγωγή

τα πραγματικά εισοδήματα των φτωχών ελληνικών νοικοκυριών μειώνονται σε αντίθεση με των πλουσίων ή μεσαίου εισοδήματος και με περισσότερες δεξιότητες νοικοκυριών

τα έσοδα του κράτους από τον φόρο εισοδήματος, τον ΦΠΑ κλπ περιορίζονται και το έλλειμμα αυξάνει

Σενάριο 1: Οι μετανάστες δεν καταναλώνουν και δεν επενδύουν

Page 22: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,74%

Επιπλέον των 100 χιλιάδων θέσεων εργασίας δημιουργούνται άλλες 25 χιλ. για έλληνες εργαζόμενους

Μείωση των τιμών κατά 2,2% και των πραγματικών μισθών για τους έλληνες από 2,5% έως 1,8%

Οι μειώσεις των μισθών στους μετανάστες είναι πολύ μεγάλες (από 28% έως και 52%)

Μικρή βελτίωση του Ισοζυγίου πληρωμών

Μικρές μεταβολές στα πραγματικά εισοδήματα των ελληνικών νοικοκυριών, ενώ τα πραγματικά εισοδήματα των μεταναστών επιδεινώνονται δραματικά

Σενάριο 2: Οι μετανάστες αυξάνονται κατά 215 χιλ. άτομα ή 100 χιλ. εργαζόμενους (υπόθεση: νεοκλασική αγορά εργασίας)

Page 23: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μειώνεται κατά 4% με την πλήρη αποχώρηση

Οι θέσεις εργασίας που εγκαταλείπονται δεν καλύπτονται πάντα από γηγενείς

Οι τιμές αυξάνονται και το Ισοζύγιο Πληρωμών επιδεινώνεται

Τα πραγματικά εισοδήματα των φτωχών και με λιγότερες δεξιότητες γηγενών νοικοκυριών βελτιώνονται

Σενάριο 3: Οι μετανάστες αποχωρούν τμηματικά από την Ελλάδα

Page 24: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Συμπεράσματα (1) • Η ανισότητα είναι μικρότερη στα νοικοκυριά με αρχηγό

μετανάστη

• Τα τεκμαρτά εισοδήματα μειώνουν την ανισότητα των Ελληνικών νοικοκυριών, όχι όμως και των μεταναστών

• Τα ¾ της ανισότητας βρίσκονται «εντός» των διαφόρων ομάδων

• Η εκπαίδευση ερμηνεύει το 1/4 της ανισότητας στον ελληνικό πληθυσμό (5% στους μετανάστες), όσο περίπου τα επαγγελματικά χαρακτηριστικά για τους μετανάστες

• Διπλάσια ποσοστά φτώχειας στους μετανάστες, με κοινούς γενικά προσδιοριστικούς παράγοντες της φτώχειας

• Χειρότερες οι συνθήκες διαμονής και διαβίωσης των μεταναστών, με αξιόλογα ποσοστά κατοχής διαρκών αγαθών

• Οι μετανάστες διακρίνουν βελτίωση του επιπέδου ζωής τους

Page 25: « Η συμβολή  των οικονομικών μεταναστών  στους οικονομικούς  και κοινωνικούς δείκτες»

Συμπεράσματα (2) • Κατανάλωση μεταναστών με αυξημένη βαρύτητα στα είδη πρώτης

ανάγκης

• Περίπου 300 χιλιάδες οι παράνομοι μετανάστες το 2004

• Η άμεση συμβολή των μεταναστών στο ΑΕΠ (2004): 2.5%-2.8%

• Μεγαλύτερη ενσωμάτωση των μεταναστών υψηλότερη συμβολή στους οικονομικούς δείκτες καθώς ενισχύει την επίσημη οικονομία σε βάρος της ανεπίσημης και της παραοικονομίας (αυξημένα φορολογικά έσοδα και ασφαλιστικές εισφορές κ.λπ.)

• Η μεταναστευτική πολιτική θα πρέπει να αναγνωρίζει την θετική συμβολή των μεταναστών στην Ελληνική οικονομία

• Η οικονομική πολιτική πρέπει να λαμβάνει πρόνοια για τις ομάδες που πλήττονται καθώς δημιουργούνται σημαντικές αναδιανεμητικές επιδράσεις