ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΤΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: “ΠΑΣΧΑ ΚΥΠΡΙΩΝ ΠΑΣΧΑ” ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κος ΚΑΤΣΑΔΩΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣΟΝΟΜΑ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑΣ: ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΥΡΙΑΚΗΑΡ. ΜΗΤΡΩΟΥ: 411/2006215

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2010

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ

Σχολείο: Δημοτικό Σχολείο Χρυσελεόυσας Στροβόλου

Τάξη: Δ΄ Δημοτικού. Τμήμα: Δ’1 Αριθμός Μαθητών: 24 Διδάσκων: Χαραλάμπους Κυριακή Μάθημα: «Πάσχα Κυπρίων

Πάσχα». Ημερομηνία: 20/3/2010

ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Τα παιδιά να γνωρίζουν πασχαλινά ήθη και έθιμα της Κύπρου.ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

Να αναφέρουν ήθη και έθιμα που διατηρούνται μέχρι και σήμερα.Να αντιληφθούν τη σημασία της διατήρησης των ηθών και εθίμων στη διάσωση της παράδοσής μας.Να αναφέρουν δικές τους εμπειρίες σε σχέση με τα έθιμα του Πάσχα.Να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους.

Να παίξουν παραδοσιακά παιχνίδια.Να καταλάβουν και να νιώσουν ότι ως μέτοχοι είναι σημαντικοί στη διατήρηση των εθίμων.Να καλλιεργήσουν και να αναπτύξουν διάφορες δεξιότητες μέσα από διάφορες κατασκευές που θα κάνουν.Να εισηγηθούν τρόπους διάσωσης και διάδοσης των εθίμων.Να γνωρίσουν παραδοσιακά πασχαλινά γλυκά και φαγητά, καθώς να γράψουν και συνταγές.Να αντιλαμβάνονται τους κινδύνους και να προφυλάσσονται.

ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ:

ΠίνακαςΦωτογραφίεςΥπολογιστήςΠροτζέκτοραςΦωτοτυπίες (ασκήσεις).

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ(90 ΛΕΠΤΑ)

ΑΦΟΡΜΗΣΗ (10 ΛΕΠΤΑ)ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΗ ΚΑΜΠΑΝΑ(ΤΗΣ ΠΟΥΛΧΕΡΙΟΥ ΚΙΚΑΣ)

Ήταν μια φορά μια μικρούλα πασχαλιάτικη καμπάνα που στεκόταν λυπημένη στο καμπαναριό της και περίμενε.

-Τι περιμένεις ακόμα, τη ρώτησε μια μέρα ένα χελιδόνι. Θαρρώ πως όλα είναι έτοιμα για το «Χριστός Ανέστη». Κοίτα, τα δέντρα ανθίσανε κι οι παπαρούνες γέμισαν τους κάμπους. Τα σπιτάκια είναι όλα κάτασπρα κι οι αυλές τους στολισμένες με κατιφέδες και κρινάκια. Οι κότες γέννησαν αυγά κι οι προβατίνες τα άσπρα προβατάκια. Τι περιμένεις λοιπόν; Ώρα σου για το «Χριστός Ανέστη».

- Περιμένω τις καρδιές των ανθρώπων να γεμίσουν με αγάπη, είπε η καμπανούλα κι αναστέναξε.

1) Για ποιο γεγονός μιλάει το χελιδόνι;2) Γιατί η καμπάνα είναι λυπημένη;

Τι δείχνουν οι παρακάτω εικόνες;Μπορείτε να δώσετε ονόματα στην κάθε εικόνα;

ΠΡΟΣΦΟΡΑ (35 ΛΕΠΤΑ)ΛΑΜΠΡΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ(ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ)Στην κατηγορία των περιοδικών εθίμων, που επαναλαμβάνονται σε τακτές μέρες και ώρες του χρόνου και συνδέονται με τις θρησκευτικές μας γιορτές, εξέχουσα θέση κατέχουν οι λαμπριάτικες συνήθειες του λαού μας. Αυτές διατηρούνται ζωντανές ακόμα, ιδιαίτερα στα χωριά μας, χρωματίζοντας τόσο ωραία τις άγιες μέρες των παθών του Κυρίου.Ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε μερικές από τις πασχαλιάτικες συνήθειες, για να δούμε λίγες από τις ζωηρές πινελιές που χρωμάτισαν τόσο έντονα την εθνική μας φυσιογνωμία.Ξεκινάμε με το τραγούδι του Λαζάρου του «δίμιτου του κοκκινοπεθύμητου», που το τραγουδούν αγόρια το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου γυρίζοντας από σπίτι σε σπίτι.

Στη Στερεά Ελλάδα περιφέρονται κορίτσια που τα λένε Λαζαρίνες. Στην Κύπρο το Λάζαρο παριστάνει ένα παίδι στολισμένο με «σιμιλλούδκια» ( κίτρινα λουλούδια) ή στεφανωμένο με «λαζάρους» ( μωβ λουλούδια) , που ξαπλώνει καταγής και σηκώνεται στο « Λάζαρε, δεύρο έξελθε» του τραγουδιού. Το κίτρινο και το μαβί ταιριάζουν με το στίχο : « Εβγήκε κίτρινος, χλωμός και τεταπεινομένος».

Σ’ άλλα μέρη του ελληνισμού για Λάζαρο έχουν έναν κόπανο τυλιγμένο με ρούχα, ή μια ρόκα, ή καλαμιά δεμένα σταυρωτά ή κούκλα που τη στολίζουν με πολύχρωμα λουλούδια και με παρδαλά πανιά και κορδέλες, ή ακόμα ένα καλαθάκι στολισμένο με πολύχρωμες κορδελίτσες και πολλών λογιών λουλούδια. Οι νοικοκυρές καλοδέχονται τα παιδιά και τα φιλεύουν με αυγά κι «αναράδες» (μυζήθρες). Στην ενορία του Αγίου Κασσιανού της Λευκωσίας πριν σαράντα χρόνια ήταν ο παπάς που γύριζε τα σπίτια το Σάββατο και τραγουδούσε το τραγούδι του Λαζάρου μ’ ένα παιδί που παρίστανε το Λάζαρο και του έδιναν αυγά και χρήματα.

Εξάλλου θυμόμαστε πως στην εκκλησία του Αγίου Αντωνίου της Λευκωσίας ο παπάς πάλι έλεγε το Λάζαρο πριν τριάντα χρόνια μέσα στην εκκλησία , μετά τη λειτουργία της Κυριακής των Βαϊων.

Από την Κυριακή των Βαίων ( «Κυριακή της Ελιάς») εντοπίζουμε το στολισμό της εκκλησίας με φύλλα φοινικιάς (βάγιας) ή με φύλλα δάφνης, ή ιτιάς, ή μυρτίας, στην Κύπρο επικρατεί η ελιά. Κλάδους ελιάς δεμένους σε δεμάτια ή μαδεμένα φύλλα ελιάς σε σακούλια τα κρατούν οι πιστοί στη λιτανεία. Σαν διαβάζει ο παπάς το ευαγγέλιο της υποδοχής του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, πετούν οι πιστοί κλαδάκια στη γη για να αναπαραστήσουν το γεγονός. Συνηθισμένο το καθημερινό κάπνισμα από την ελιά αυτή, που ως γνωστό μένει στην εκκλησία ως την Πέμπτη της Αναλήψεως.

Χαρακτηριστικό της Μεγάλης Πέμπτης είναι το βάψιμο των αυγών. Τώρα έχουν μπογιές διαφόρων χρωμάτων, αλλά πιο πριν χρησιμοποιούσαν «ριζάριν» ή «λιζάριν» (φυτό με κόκκινες ρίζες) που το έβρισκαν στις «αυκολίες» (βαθιά χαντάκια μέσα από τα οποία διοχετεύουν το νερό του ποταμού οι γεωργοί) ή στους « όχτους», «φυλλοκρόμμυδα», μαργαρίτες, κόκκινο ξύλο, φύλλα αμυγδαλιάς. Εξάλλου δεν είναι λίγες οι φόρες που βρίσκουμε διάφορα σχήματα πάνω στα χρωματιστά αυγά ή και φράσεις , σαν το «Χριστός Ανέστη». Στο Πόντο έπαιρναν τ’αυγά στην εκκλησία στα δώδεκα Ευαγγέλια για να διαβαστούν και τ’άφηναν ως την Ανάσταση. Σε χωριά της Πάφου τα κουβαλούν σε καλάθια μαζί με τις φλαούνες το βράδί του Μεγάλου Σαββάτου, στον «Καλόν Λόον» («την ανάστασιν σου, Σωτήρ...»).

Γιατί βάφονται τα αυγά; Να μια παράδοση από την Καστοριά:«Όταν αναστήθηκε ο Χριστός, το παν σε μια χωρικιά κι αυτή δεν πίστεψε και είπε: Όταν τ’αυγά που κρατώ γίνουν κόκκινα, τότε θ’ αναστηθεί και ο Χριστός. Και αυτά κοκκίνισαν.»

Από τα έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής ξεχωρίζει το στόλισμα του Επιταφίου από τις κοπέλες, που ψάλλουν σε κατανυκτική ατμόσφαιρα «το τραγούδι της Παναϊας».

Τα λουλούδια του Επιταφίου τα χρησιμοποιούν για φυλακτό για τις αρρώστιες στη Λέσβο τα ξηραίνουν και καπνίζουν μ’αυτό για το μάτιασμα. Για το μάτιασμα καπνίζουν επίσης και με τα δαφνόφυλλα, που σκορπούν στο ναό το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου στη λειτουργία της πρώτης Ανάστασης. Σαν ο παπάς πει το «Ανάστα ο Θεός» σκορπούν δάφνη, μερσίνη, χτυπούν τους σκάμνους, παίζουν τις καμπάνες.

Σε μερικά μέρη της Ελλάδας σπάζουν και πήλινα αγγεία στους δρόμους και πυροβολούν στον αέρα. Συνάντησα, όταν ήμουν μικρός, στην Καλαβασό τη συνήθεια να μπαίνουν εκείνη τη στιγμή τρεχάτοι νέοι στην εκκλησία, κρατώντας ελληνικές σημαίες. Το Μεγάλο Σαββάτο ζυμώνουν ψωμιά, κουλούρια, φλαούνες. Τα ψωμιά λέγονται «λαμπρόψωμα», όπως τα χριστουγεννιάτικα ονομάζονται χριστόψωμα. Με ζυμάρι κατασκευάζουν κουλούρια σε διάφορα σχήματα. Ένα σχήμα είναι οι βάτραχοι, σύμφωνα με μια παράδοση από τον Αστρομερίτη πιστεύεται πως:

«Όταν ο Χρίστος βρισκόταν στο Σταυρό, ο βάτραχος του έφερε νερό για τούτο συχνάζει πάντα σε δροσερή μέρη, σε αντίθεση με τη σαύρα, που βρίσκεται πάντοτε στο λιοπύρι, γιατί έφερε ξύλα, για να κάψουν το Χρίστο»

Δεν πρέπει να παραλείψουν και τη «λαμπρατζιά», τη μεγάλη φωτιά που ανάβει από τα ξύλα, που έστειλαν ή έφεραν όλες οι φαμίλιες, όπου και το κάψιμο του Ιούδα.

Να μια μικρή επιλογή εθίμων για τη Λαμπρή. Σημειώνουμε το σταύρωμα της εισόδου του κάθε σπιτιού από το κερί που άναψαν οι χριστιανοί από το Άγιο Φως, καθώς και το σβήσιμο της καντήλας στο κάθε εικονοστάσι και το άναμμά της πάλι από το καινούριο φως, που δεν πρέπει να σβήσει για σαράντα μέρες. Στο εικονοστάσι βρήκα στην Τσακίστρα τη συνήθεια να κρεμούν ένα αυγό του «Καλού Λόου» και το φυλάγουν εκεί συνήθως ως την Πρωτομαγιά ή ως το επόμενο Πάσχα, η συνήθεια απαντά σε πολλά μέρη της Ελλάδας.

Τώρα οι κάτοικοι των πόλεων μετά τη λειτουργία εύχονται « Χρόνια πολλά», όμως στα χωριά μας ο σωστός χαιρετισμός είναι «Χριστός Ανέστη» κι η σωστή απάντηση « Αληθώς Ανέστη ο Κύριος». Βρήκαμε τη μαρτυρία πως σε χωριά της επαρχίας Λεμεσού χαιρετούν τα δέντρα τρεις φορές: «Χριστός Ανέστη, δεντρά μου» και μετά χαιρετιούνται αναμεταξύ τους. Απαραίτητο πάντα στην ηπειρωτική Ελλάδα το πασχαλινό αρνί κι η μαγειρίτσα στο τραπέζι της Λαμπρής, και στην Κύπρο η «όρνιθα», η σούβλα, φυσικά οι φλαούνες και τα αυγά τα κόκκινα και η σούπα η αυγολέμονη. Την Κυριακή καθώς και την Δευτέρα του Πάσχα συνηθίζονται από τους νέους και τις νέες μας διάφορα παιχνίδια, που γίνονται στις πλατείες και στα προαύλια των ναών. Να μερικά: το «διτζίμιν», το «σχοινί», το «λιγκρίν», το «ζυωτήριν», τα «κολλητά», ο «ξερός ποταμός», ο «ζίζιρος», η «βασιλιτζιά», το « μονάππηον», το «σχοινί του κύκλου», τα «τριάππηδκια», το «τρέξιμον», η «πρώτη ελιά», « το πάπλωμαν».

Απαραίτητες οι «σούσες» (κούνιες) τη Λαμπρή. Στήνονται κάτω από καμάρες, οπότε το σχοινί περνά μέσα από το «τερκέλλιν» (κρίκο)της καμάρας του δίχωρου δωματίου ή σε μεγάλους «ηλιακούς» οπότε το σχοινί περνά από τη «σιερονευκάν» (σιδερένια δοκό) της στέγης. Κι ακόμα κατασκευάζονται κάτω από μεγάλα δέντρα. Στις «σούσες» κάθονται μονάχα κορίτσια. Δυο ή τρία κορίτσια κάθονται πάνω σε αυτό και δυο στέκονται, ένα στη μια κι ένα στην άλλη άκρη του σανιδιού. Απαραίτητα απ’ όσους σούζουνται(κάνουν κούνια) κι από όσους τους παρακολουθούν , κάθε είδους τραγούδια. Αρχίζουν όμως πάντα με το τραγούδι της σούσας:

«Θεέ μου να’ ρταν οι Λαμπρές να κρεμμαστούν οι σούσες τζαι να γεμώσουν τα στενά ουλλόν μαυρομματούσες».

ΓΛΩΣΣΑΡΙ:Όρνιθα: κοτόπουλοΠαναϊας: ΠαναγίαΦυλλοκρόμμυδα: φύλλα κρεμμυδιού(άλλες λέξεις ο συγγραφέας δίνει από μόνος του

τη σημασία από την κυπριακή διάλεκτο στην ελληνική γλώσσα μέσα στις παρενθέσεις)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:1)Συγκεντρώστε τα πασχαλινά έθιμα

της Κύπρου και της Ελλάδας ανάλογα με την μέρα που διεξάγονται.

2) Συγκρίνεται τα πασχαλινά έθιμα Κύπρου και Ελλάδας. Έχουν ομοιότητες; Που πιστεύεται οφείλεται αυτό;

3) Ποιο έθιμο δεν γνωρίζατε και σας εντυπωσίασε;

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (25 ΛΕΠΤΑ)ΠΑΣΧΑΛΙΝΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ:

ΜΕΡΕΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ... ΟΛΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΜΑΣ. ΠΟΙΑ ΨΩΝΙΑ ΘΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ; ΤΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΘΑ ΚΑΝΕΙΣ ΕΣΥ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΟΥ; -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΕΔΕΣΜΑΤΑ

Το πασχαλινό τραπέζι είναι πάντα γιορτινό και σ’ αυτό μαζεύεται όλη η οικογένεια για να φάει, να τραγουδήσει και να χαρεί αυτήτη μεγάλη γιορτή της αγάπης. Στο τραπέζι είναι απαραίτητο τοψητό αρνί, η σούπα αβγολέμονο, τα κόκκινα αβγά και οιφλαούνες. Το δικό σου τραπέζι τι περιλαμβάνει συνήθως; Tι θα προτιμούσες να έβαζες στο πιάτο;

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ποιοι μαζεύεστε συνήθως στο δικό σου γιορτινό τραπέζι;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΚΟΥΛΟΥΡΑΚΙΑ, ΦΛΑΟΥΝΕΣ, ΑΡΝΙ ΟΒΕΛΙΑΣ...ΠΟΛΛΕΣ ΝΟΣΤΙΜΙΕΣ ΘΑ ΕΤΟΙΜΑΣΟΥΝ ΠΑΛΙ ΟΙ ΜΑΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΙΑΓΙΑΔΕΣ ΜΑΣ. ΓΡΑΨΕ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΥΝΤΑΓΗ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΦΤΙΑΞΟΥΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΠΗΓΑΙΝΕ ΝΑ ΤΙΣ ΒΟΗΘΗΣΕΙ! ΥΛΙΚΑ ........................... .......................... ΕΚΤΕΛΕΣΗ .......................... .......................... ..........................

ΤΙ ΚΑΛΟΣ ΜΑΓΕΙΡΑΣ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ!!!! ΚΑΛΗ ΣΟΥ ΟΡΕΞΗ!

Οι νοικοκυρές την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί βάφουν τ’ αυγά με διάφορα χρώματα και με διάφορους τρόπους. Η δική σου μητέρα τι χρώματα θα βάψει τ’ αυγά και με ποιο τρόπο;

Η μητέρα μου θα βάψει τα αυγά:1)Κόκκινα2)..........3)..........4)..........Θα χρησιμοποιήσει:1)Βαφές αυγών από το supermarket2)………..3)………..4)………..

ΓΙΑΤΙ ΚΟΥΒΑΛΑΝΕ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ; ΤΟ ΚΑΝΟΥΝΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑ;ΤΙ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΘΑ ΣΤΟΛΙΖΕΣ ΕΣΥ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΣΟΥ;

Γράψε 10 γραμμές για το πώς περνάς το Μ.Σαββάτο, για τις προετοιμασίες που κάνεις ,για την Λαμπρατζιά του χωριού σου και τα συναισθήματα που σε διακατέχουν

«ΓΙΑ ΚΟΙΤΑ, ΠΗΡΑ ΜΙΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟ, ΝΑ ΠΑΡΕ ΜΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ.ΝΟΜΙΖΩ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ! ΤΙ ΛΕΣ ΘΑ’ ΡΘΕΙΣ;»

ΠΑΣΧΑΛΙΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΚυριακή και Δευτέρα του Πάσχα 4 και 5 Απριλίου 2010Ώρα έναρξης: 4:00μ.μ.Το Κοινοτικό Συμβούλιο και τα οργανωμένα σύνολα, σας ενημερώνουν για το αναλυτικό πρόγραμμα της Πασχαλινής εκδήλωσης.ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑΓαιδουροδρομίεςΖίζιροςΑυγολοδρομίεςΚάμηλοςΣακουλοδρομίεςΣκατούλικαΣχοινίΜαντήλιΔιτζίμιΠερβόλι

Τη Δευτέρα του Πάσχα, 5 Απριλίου 2010, εκτός από τα παραδοσιακά παιχνίδια θα υπάρχει και καλλιτεχνικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει: χορούς, τσιατιστά, παραδοσιακά τραγούδια και σκετσάκι.Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης και τις δυο μέρες θα υπάρχουν επίσης:

Φουσκωτά για τους μικρούς μας φίλουςΜουσικός παραγωγός (dj)Έπαθλα στους νικητές κάθε παιχνιδιούΔωρεάν ποτά και ξηροί καρποίΝΑ ΕΙΣΤΕ ΟΛΟΙ ΕΚΕΙ-ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΙ

ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ!!!!!!ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :1)Ποια παραδοσιακά παιχνίδια θα έχει η

εκδήλωση που ετοιμάζει το συμβούλιο του χωριού της δασκάλας σου;

2) Μπορείς να μας περιγράψεις κάποιο;

3) Στο δικό σου χωριό ή κοινότητα γίνονται τέτοιες εκδηλώσεις την Κυριακή, την Δευτέρα και την Τρίτη του Πάσχα;4) Αν γίνονται σε ποια παιχνίδια συμμετέχεις;5) Τη επόμενη φορά που θα πας τράβηξε μια φωτογραφία σου στα παιχνίδια και κόλλησέ την εδώ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗ!

Τη νύχτα της Ανάστασης οι νέοι παίζουν με τα βεγγαλικά, τις κροτίδες και οι καμπάνες χτυπούν χαρούμενα. Στην τηλεόραση αυτές τις Άγιες Μέρες ακούμε συχνά για σοβαρούς τραυματισμούς νεαρών που οφείλονται στις κροτίδες. Εσένα σου αρέσει το έθιμο αυτό; Τι θα συμβούλευες τους φίλους σου ώστε να προσέχουν για να μην πάθουν κάποιο ατύχημα;

Θα μπορούσατε να φτιάξετε ένα δικό σας ποιηματάκι με τίτλο «το κόκκινο» σαν το πιο κάτω; Δοκιμάστε!!!!

Το άσπροΆσπροι οι βράχοι στέκουν φρουροί.Άσπρο το κύμα τη γη μας φιλεί.Άσπρα πουλάκια θέλουν ειρήνη, μ’ άσπρο λουλούδι μεθά η μυρσίνη.Χριστός Ανέστη με άσπρο κερίΚαλώς μας ήρθες με άσπρο πανίΧαίρεται η νύφη με άσπρη στολήΆσπρο καπέλο και ο ναύτης φορείΚλίνω το γόνυ στ’άσπρο μαλλίΆσπρο το σπίτι σε κάθε γιορτήΆσπρη η ψυχή μας ζητά να γενείΆσπρη μια μέρα αχ πότε θα ρθει.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (20 ΛΕΠΤΑ) Φτιάξε ένα κρυπτόλεξο ή σταυρόλεξο ή

μια ακροστιχίδα με θέμα το Πάσχα και τα πασχαλινά έθιμα που γνώρισες. Μην εκπλαγείς να το δεις καρφιτσωμένο στην πινακίδα της τάξης σου =)!

Σαν πας τα μεσάνυχτα του Μ.Σαββάτου εκκλησία θα ακούσεις τον πάτερ να ψάλλει το Χριστός Ανέστη. Μήπως θυμάσαι να μας το γράψεις;

ΩΡΑ ΓΙΑ ΧΑΛΑΡΩΣΗ.... ....ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Τα λουλούδια της Ελπίδας

Ο Χριστός ανέβαινε με δυσκολία το στενό μονοπάτι του Γολγοθά. Ο σταυρός που κουβαλούσε ήταν τόσο βαρύς! Κόντευε να του πέσει από τα χέρια. Γύρω του άνθρωποι φώναζαν γελούσαν, κορόιδευαν. Όμως, Εκείνος δεν τους κρατούσε καμιά κακία. «Δεν ξέρουν τι κάνουν. Συγχώρεσέ τους, Θεέ μου, Σε παρακαλώ» προσευχήθηκε στον ουράνιο πατέρα Του.

Ένα δάκρυ κύλησε στο μάγουλό Του. Συνέχισε να προχωρεί. Το ήξερε πως δεν έπρεπε να λυγίσει. Το ήξερε πως έπρεπε να τελειώσει την αποστολή Του. Το ήξερε πως έπρεπε να θυσιαστεί για να σώσει τους ανθρώπους, να τους κάνει να καταλάβουν τι σημαίνει αγάπη, να τους βοηθήσει να ζήσουν ευτυχισμένοι.

Κάποιος όρμησε δίπλα του από το πλήθος και του έμπηξε πιο βαθιά το αγκάθινο στεφάνι που του είχαν φορέσει στο κεφάλι. Το στεφάνι ξέσχισε το δέρμα Του. Τα μυτερά αγκάθια χώθηκαν βαθιά στο μέτωπό Του. Αίμα άρχισε να κυλάει σταγόνα σταγόνα από τις τρύπες που άνοιξαν τα αγκάθια. Εκείνος και πάλι δεν είπε τίποτα. Δεν παραπονέθηκε. Μόνο βόγκησε λιγάκι.

Οι σταγόνες αίμα συνέχισαν να κυλάνε. Σχημάτισαν ρυάκι στο μέτωπό Του κι έτσι όπως ήταν σκυμμένος, κουβαλώντας το βαρύ σταυρό, άρχισαν να πέφτουν στο χώμα.

Όταν η πρώτη σταγόνα έπεσε κάτω, το χώμα λες και ζωντάνεψε. Ρούφηξε διψασμένο τη σταγόνα κι αμέσως από μέσα του φύτρωσε ένα μικρό λουλουδάκι. Το λουλουδάκι ίσιωσε το κορμάκι του και άνοιξε τα πέταλά του. Ήταν κατακόκκινο, ίδιο χρώμα με το αίμα του Χριστού και ο μίσχος του είχε το σχήμα του Σταυρού. Τα πέταλά του ήταν τόσο τρυφερά, τόσο εύθραυστα, σαν την καρδιά Εκείνου που κουβαλούσε το σταυρό.

Οι σταγόνες αίμα συνέχισαν να πέφτουν στο χώμα, το χώμα συνέχισε να τις ρουφάει διψασμένο και τα κατακόκκινα λουλουδάκια συνέχισαν να φυτρώνουν ένα ένα. Καμία σταγόνα αίμα δεν πήγε χαμένη. Η κατάξερη ανηφόρα του Γολγοθά γέμισε κόκκινα λουλούδια. Κάποια στιγμή τα θολωμένα, πονεμένα μάτια του Χριστού είδαν ένα από τα κόκκινα λουλουδάκια. Μες το βαθύ του πόνο χαμογέλασε. Αμέσως το λουλουδάκι άστραψε από ομορφιά και καμάρι. «Αχ, ας ήταν ο κόσμος ολόκληρος τόσο τρυφερός, τόσο αθώος σαν αυτές τις παπαρούνες!» σκέφτηκε ο Χριστός. Ξαφνικά άλλος ένας άνθρωπος ξεχώρισε από το πλήθος και έτρεξε κοντά του.-Δώσε μου να κρατήσω λιγάκι το σταυρό σου, να σε ξεκουράσω, του είπε.Ο Χριστός τον ευχαρίστησε, του έδωσε το σταυρό και συνέχισε να ανεβαίνει τον Γολγοθά του. Δεν έσκυβε τώρα, κοιτούσε ίσια μπροστά. Και χαμογελούσε.«Δε θα θυσιαστώ άδικα» σκέφτηκε. «Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου. Υπάρχει ελπίδα!»

Και ήταν εκείνη η νύχτα η πιο πονεμένη στην ιστορία του κόσμου. Ακόμη και όταν ο Χριστός πήγε να συναντήσει τον Πατέρα Του, ακόμη και όταν όλα σκοτείνιασαν, ακόμα κι όταν αστραπές και βροντές έκαναν τη νύχτα μέρα, τα μικρά λουλουδάκια με τα κατακόκκινα, εύθραυστα πέταλα δεν έπαθαν τίποτα. Ο αέρας και η βροχή έμοιαζαν να τα σέβονται, τους φέρονταν τρυφερά.

Κι από τότε, αυτά τα λουλουδάκια φυτρώσουν κάθε χρόνο το Πάσχα και μας θυμίζουν την θυσία του Χριστού, και την προσφορά Του στους ανθρώπους, την ίδια την αγάπη. Είναι οι μικρές, κατακόκκινες, τρυφερές, λεπτεπίλεπτες παπαρούνες. Είναι τα λουλούδια της ελπίδας.(από το βιβλίο: Οι πιο ωραίες ιστορίες για το Πάσχα , Κυριάκος Αθανασιάδης, Αγγελική Βαρελλά, Λέττα Βασιλείου,κ.α., επιμέλεια: Αλέξανδρος Φιλίππου,Μίνωας, Αθήνα, 2009)

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ Ρωτώ τους γονείς μου, τον

παππού και την γιαγιά μου και μαθαίνω έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας που δεν γνώριζα. Ύστερα τα γράφω με σειρά.

ΣΧΕΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Πρόβλημα: Η γιαγιά αγόρασε ένα κουτί με 150 σοκολατένια αβγά. Τα τέσσερα εγγονάκια της γιαγιάς έφαγαν από 12 σοκολατένια αβγά και πόνεσαν την κοιλιά τους. Πόσα αβγά της έμειναν στο κουτί της γιαγιάς;

Πρόβλημα: Η μητέρα ήθελε να μοιράσει στις 3 γειτόνισσες της τις 15 γλυκές και 9 αλμυρές φλαούνες που έψησε. Πόσες φλαούνες θα πάρει η κάθε μια;

Πρόβλημα: Η μητέρα έφτιαξε 68 βαμμένα αυγά. Τα 27 από αυτά έσπασε ο μικρός μου αδερφός. Πόσα αυγά θα πρέπει να φτιάξει η μαμά ξανά αφού στο τραπέζι θα καθίσουμε 12 άτομα και στον κάθε ένα θα αντιστοιχούν από 2;

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Μάζεψε ένα από τους

εκκλησιαστικούς ύμνους που άκουσες και σου άρεσε κατά την Μ.Εβδομάδα.

Γράψε ένα ημερολόγιο για την ζωή του Χριστού από το Σάββατο του Λαζάρου, μέχρι την Κυριακή της Αναστάσεως ή αλλιώς του Πάσχα.

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Φτιάξτε μια πασχαλινή κάρτα ή μια

αυγοθήκη

Φτιάξε αυγοθήκες για τα αυγά που θα βάψεις. Θα χρειαστείς:• Ρολά από σκληρό χαρτόνι • Χαρτί γκοφρέ και γλασσέ σε διάφορα

χρώματα. • Γόμα και ψαλίδι• Αυτοκόλλητα, φιόγκους, σχέδια και

διακοσμητικά

Για να φτιάξεις τις αυγοθήκες σου:•Κόψε τα ρολά σε διάφορα ύψη όπως σου αρέσει.•Ντύσε τα με χαρτί γκοφρέ ή γλασσέ στα χρώματα που προτιμάς.•Στόλισε τις αυγοθήκες σου με φιόγκους , αυτοκόλλητα πασχαλινά, σχέδια με λουλούδια, λαγουδάκια, πουλάκια ή όποιο άλλο σχέδιο θέλεις που θα φτιάξεις με χαρτί και χρώματα και θα το κολλήσεις στην αυγοθήκη σου.

Με λίγη φαντασία και δουλειά σίγουρα θα καταφέρεις να φτιάξεις τις πιο πρωτότυπες αυγοθήκες!

ΠΑΣΧΑΛΙΝΕΣ ΚΑΡΤΕΣ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣε περίπτωση που θα ήθελα να έκανα το μάθημα μονόωρο θα κρατούσα την αφόρμηση και την προσφορά. Στην επεξεργασία θα μοίραζα τους μαθητές σε ομάδες π.χ.η Α ομάδα: Οι Χριστιανοί πηγαίνουν στις Εκκλησίες-Το στόλισμα του Επιταφίου, Β ομάδα: Πασχαλινά εδέσματα, Γ ομάδα: Πασχαλινά παιχνίδια, Δ ομάδα: Συλλογή άλλων εθίμων ανά ημέρα. Στην αξιολόγηση ένας αντιπρόσωπος από κάθε ομάδα θα βγει να παρουσιάσει την εργασία της ομάδας του.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Κυπριακό Ανθόλογιο για τα παιδιά του δημοτικού,

Μέρος Β’, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων, Λευκωσία, 1998

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 11ος, Φιλόκυπρος, Λευκωσία

Οι πιο ωραίες ιστορίες για το Πάσχα , Κυριάκος Αθανασιάδης, Αγγελική Βαρελλά, Λέττα Βασιλείου,κ.α.,Μίνωας, Αθήνα, 2009

Γλώσσα Δ’ Δημοτικού, ΟΕΔΒ, Αθήνα,2008

ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ: http://users.kyk.sch.gr/aristhodas/giortes.htm