1

Ασκούν οι ΟΤΑ Κοινωνική Πολιτική σήμερα;

Ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση;

Διαπιστώσεις- Συμπεράσματα

Νέες Προκλήσεις- Νέα Δεδομένα

Το ζητούμενο για την Τ.Α.

Τι προτείνεται στον Καλλικράτη

2

Χαρακτηριστικά της Κ.Π.

Ποικιλομορφία δράσεων και παρεμβάσεων

Κοινωνική φροντίδα με υπηρεσίες που απευθύνονται σε όλους τους δημότες

Φροντίδα των παραδοσιακών ευπαθών ομάδων με αποσπασματικό και ευκαιριακό τρόπο.

3

Τοπιογραφία της Κ.Π.

Δομές που σχεδιάζονται με αφορμή τα Ευρωπαϊκά προγράμματα

Δομές που δημιουργήθηκαν από πρωτοβουλίες ΟΤΑ

Δομές που προήλθαν από την κεντρική διοίκηση στους ΟΤΑ (παιδικοί σταθμοί)

4

Πως Λειτουργούν

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ: Τυπολογία των Δομών

- Δομές που εντάσσονται στους οργανισμούς των Ο.Τ.Α

- Νομικά Πρόσωπα

- Δομές που υπάγονται σε Δημοτικές Επιχειρήσεις ή Α.Ε.

- Δομές σε συνεργασία με άλλους φορείς (π.χ. ΜΚΟ)

5

Ποιες είναι οι ΔομέςΥφιστάμενη Κατάσταση

Παιδιά

Ηλικιωμένοι

Ευπαθείς ομάδες/

Εξειδικευμένα Κέντρα

Βρεφικοί ΣταθμοίΠαιδικοί Σταθμοί ΚΔΑΠ

ΚΑΠΗΚΗΦΗΚοινωνική ΜέριμναΒοήθεια στο Σπίτι

ΚΕΣΥΥΚΥΥ

Κέντρα Στήριξης ΓυναικώνΚέντρα Στήριξης ΤσιγγάνωνΚέντρα Στήριξης ΜεταναστώνΚέντρα ΠρόληψηςΚέντρα Ψυχικής Αποκατάστασης και Αποσυλοποίησης

6

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΚΑΠΗ

- Ανοιχτή προστασία ηλικιωμένων ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ     Κοινωνική Εργασία στους ίδιους και στο άμεσο περιβάλλον.

ü     Φροντίδα και οδηγίες για Ιατροφαρμακευτική και Nοσοκομειακή περίθαλψη. ü     Φυσικοθεραπεία. ü     Εργοθεραπεία. ü     Λειτουργία ομάδων αυτενέργειας των μελών των ΚΑΠΗ που βοηθούν τα μέλη σε

δραστηριοποιήση. ü     Επιμόρφωση, διαλέξεις, μελέτη θεμάτων, επισκέψεις σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς

χώρους. ü     Συμμετοχή σε θερινές κατασκηνώσεις. ü     Οργανωμένη ψυχαγωγία με πούλμαν. ü     Βοήθεια στο σπίτι για άτομα που έχουν ανάγκη εξυπηρέτησης.      Εντευκτήριο (coffee-shop) με χαμηλές τιμές και χώρο συντροφιάς.   Στελέχωσηü     Koινωνικός Λειτουργός (Προισταμένη Αρχή του ΚΑΠΗ)ü     Επισκέπτης/ρια Υγείας - Νοσηλευτής/ριαü     Εργοθεραπευτής/ριαü     Φυσικοθεραπευτής/ριαü     Οικογενειακός Βοηθός

7

ΚΗΦΗ

Παροχή οργανωμένης κοινωνικής φροντίδας σε διαμορφωμένους χώρους ημερήσιας είτε

ολιγόωρης παραμονής.

8

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

- Ξεκίνησε το 1988 από τον Ερυθρό Σταυρό σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας

- Το 1997 εφαρμόζεται στο Δήμο Περιστερίου - Το 1998 η ΚΕΔΚΕ σε συνεργασία με το ΥΠΕΣΔΑΑ

εφαρμόζουν το πρόγραμμα σε 102 Δήμους, οι οποίοι διαθέτουν ΚΑΠΗ

- Στο Β΄ΚΠΣ (2000) 183 προγράμματα Κοινωνικής Μέριμνας σε συνεργασία με τα ΚΑΠΗ

- Στο Γ΄ΚΠΣ υλοποιούνται 186 προγράμματα μέσω των Δημοτικών ή Αναπτυξιακών Επιχειρήσεων των ΟΤΑ.

- Το Βοήθεια στο Σπίτι εντάσσεται στο πλαίσιο των πρωτοβάθμιων υπηρεσιών Κοινωνικής Φροντίδας

- Σήμερα έχουμε 1.087 δομές

9

ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Νέος Κώδικας της Τοπικής ΑυτοδιοίκησηςΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

I. Απασχόληση: οι δημοτικές και οι κοινοτικές αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις ...

με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της

τοπικής κοινωνίας» [Άρθρο 75]

Υλοποίηση και συμμετοχή σε όλα τα Τοπικά Σχέδια και Προγράμματα Δράσεων για την προώθηση Ίδρυση και λειτουργία ΚΕΠ και ΚΕΚ Συμβουλευτική Δράσεων σε ανέργους

Γραφεία ενημέρωσης για την Απασχόληση σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς και

επιχειρήσεις

10

II. Κοινωνική Προστασία και αλληλεγγύη

Δράσεις για την υποστήριξη και κοινωνική φροντίδα της βρεφικής – παιδικής ηλικίας και τρίτης ηλικίας (Ν.Π.Δ.Δ και Ιδιωτικού Δικαίου)

{Βρεφονηπιακοί – παιδικοί σταθμοί, ΚΔΑΠ, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι, γηροκομεία }

III. Μελέτη και Εφαρμογή Κοινωνικών Προγραμμάτων

11

Εφαρμογή – Συμμετοχή σε προγράμματα

Ευπαθών ομάδων

→ Υγεία→Ψυχική→Δημοτικά και Κοινοτικά Ιατρεία →Κέντρα Αγωγής Υγείας →Κέντρα ψυχικής υγείας→Συμβουλευτική Στήριξη ενδο-οικογενειακής βίας→Κέντρα πρόληψης εξαρτησιογόνων ουσιών →Μέριμνα για τους άστεγους και οικονομικά

αδύναμους→Τοπικά Συμβούλια Πρόσληψης παραβατικότητας→Τσιγγάνοι, παλινοστούντες, μετανάστες, πρόσφυγες

12

Προώθηση και Ανάπτυξη του εθελοντισμού και

της κοινωνικής αλληλεγγύης

Δημιουργία Τοπικών δικτύων

13

Η Κοινωνική Παρέμβαση της Τ.Α.

Δεν πηγάζει από ένα μακροπρόθεσμο και συστηματικό σχεδιασμό, θεσμικά και οργανικά ενταγμένο στη συνολική λειτουργία της Τ.Α. Δε βασίζεται σε ένα διαρκές και βιώσιμο σύστημα χρηματοδότησης, αλλά στην ευκαιριακή αξιοποίηση πόρων από κοινοτικά προγράμματα.Πραγματοποιείται κατά βάση μέσω διοικητικών και οργανωτικών δομών που δεν εντάσσονται στην κύρια διοικητική δομή των ΟΤΑ, αλλά λειτουργούν παράλληλα προς αυτήν.

14

Η Κοινωνική Παρέμβαση της Τ.Α. (συνέχεια)

Λαμβάνει συχνά τη μορφή προγραμμάτων.

Παρουσιάζει συχνά επικαλύψεις (π.χ. ΚΕΣΥΥ – ΚΥΥ).

Παρουσιάζει κενά παρέμβασης, ελλείψεις υποδομών και υπηρεσιών (π.χ. Βοήθεια στο Σπίτι).

15

Η Κοινωνική Παρέμβαση της Τ.Α. (συνέχεια)

Συνήθως υπάρχει έλλειψη κοινωνικής υπηρεσίας στους Δήμους.Οι δράσεις που υλοποιούνται από τους ΟΤΑ και οι δομές, σε πολύ μεγάλο βαθμό, λειτουργούν μέσα από κοινοτικούς πόρους και για αυτό ο χρονικός τους ορίζοντας είναι συχνά περιορισμένος. Ο περιορισμένος χρονικός ορίζοντας της λειτουργίας των δομών θέτει πολλές φορές σε αμφισβήτηση την ποιότητα των υπηρεσιών.

16

Η Κοινωνική Παρέμβαση της Τ.Α. (συνέχεια)

Η συμμετοχή των χρηστών στο σχεδιασμό των δράσεων που τους αφορούν είναι ανεπαρκής. Ο σχεδιασμός λειτουργίας ενός νέου συστήματος θα πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής αντιπροσωπευτικών φορέων ή προσώπων που έχουν άμεση σχέση με τις ομάδες στόχου, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικές – ποιοτικές οι υπηρεσίες προς τους χρήστες αλλά και για να επιτευχθεί- εξασφαλιστεί η εξωστρέφεια των δράσεων αυτών.

17

Η Κοινωνική Παρέμβαση της Τ.Α. (συνέχεια)

Έλλειψη τεχνογνωσίας κοινωνικής διοίκησης αλλά και περιεχομένου κοινωνικών πολιτικών στο επίπεδο των ΟΤΑ, η στήριξη ιδιαίτερα των Κοινωνικών Υπηρεσιών θεωρείται αναγκαία. Η εκπόνηση οδηγών για το σχεδιασμό των δράσεων και τη διάγνωση αναγκών θα βοηθήσουν στην κατεύθυνση αυτή.Προβλήματα Ανθρώπινου ΔυναμικούΠροβλήματα Προγραμματισμού, Ελέγχου και Αξιολόγησης.

18

Τι θα μπορούσε να κάνει η Τ.Α. με βάση το θεσμικό πλαίσιο

Να συμμετέχει και να υλοποιεί ολοκληρωμένα τοπικά σχέδια δράσηςΝα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την απασχόλησηΝα ιδρύει Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης και Κέντρα Επαγγελματικού Προσανατολισμού για την κάλυψη των τοπικών αναγκών.

19

Τι θα μπορούσε να κάνει η Τ.Α. με βάση το θεσμικό πλαίσιο (συν.)

Να δημιουργεί Δημοτικά Γραφεία Ενημέρωσης για την Απασχόληση σε συνεργασία με τους κοινωνικούς φορείς και τις επιχειρήσεις της περιοχής.

Να παρέχει υπηρεσίες Συμβουλευτικής Υποστήριξης σε Ανέργους με στόχο την απορρόφησή τους από την τοπική αγορά εργασίας

Να ενισχύει την επιχειρηματικότητα.

20

Τι θα μπορούσε να κάνει η Τ.Α. με βάση το θεσμικό πλαίσιο (συν.)

Να ενισχύει πολιτικές για την παροχή υπηρεσιών Υγείας και την προαγωγή ψυχικής υγείας

Να στηρίζει, μέσω Συμβουλευτικής, θύματα ενδοοικογενειακής βίας

Να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την πρόληψη κατά Εξαρτησιογόνων Ουσιών

Να εφαρμόζει προγράμματα για την πρόληψη της παραβατικότητας

21

Τι θα μπορούσε να κάνει η Τ.Α. με βάση το θεσμικό πλαίσιο (συν.)

Να μεριμνά για τα προβλήματα στέγασης των οικονομικά αδυνάτων δημοτώνΝα σχεδιάζει, υλοποιεί και να συμμετέχει σε προγράμματα και δράσεις για την ένταξη των Τσιγγάνων και των μεταναστών στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της τοπικής κοινωνίαςΝα δημιουργεί Τοπικά Δίκτυα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και εθελοντικών Οργανώσεων

22

Τι θα μπορούσε να κάνει η Τ.Α. με βάση το θεσμικό πλαίσιο (συν.)

Παιδιά

Ηλικιωμένοι

Ευπαθείς ομάδες/ Κοινωνικά Αποκλεισμένες ομάδες

Γυναίκες

ΑμΕΑ

Ψυχικά Ασθενείς

Θύματα Ενδοοικογενειακής Βίας

Άτομα που εξαρτώνται από εξαρτησιογόνες ουσίες

Πρόληψη παραβατικότητας

Βρεφικοί ΣταθμοίΠαιδικοί Σταθμοί ΚΔΑΠΣυμβουλευτικά Κέντρα για την οικογένεια

ΚΑΠΗΚΗΦΗΚοινωνική ΜέριμναΒοήθεια στο ΣπίτιΓηροκομεία

ΚΕΣΥΥΚΥΥΚέντρα Στήριξης ΤσιγγάνωνΚέντρα Στήριξης Μεταναστών

Κέντρα ενίσχυσης της γυν. επιχειρηματικότηταςΚέντρα για την προώθηση της ισότητας των δύο φύλων

Υπηρεσίες Υγείας/ Κέντρα Ημέρας

Δημοτικά ιατρείαΞενώνες/ Κέντρα ψυχικής Υγείας

ΞενώνεςΚέντρα Συμβουλευτική Στήριξης

Κέντρα Πρόλησψης Εξαρτησιογόνων Ουσιών

Κέντρα Πρόληψης Παραβατικότητας

23

Τι δεν καταφέραμε

Το συντονισμό

Την αποφυγή αλληλοκαλύψεων

Τη συνέχεια των παρεμβάσεων και του ανθρώπινου δυναμικού

24

Τι έχουμε;

Την εμπειρία από τη λειτουργία αυτών των δομών

Τη συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με ΜΚΟ και άλλους φορείς σε τοπικό επίπεδο

25

ΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

1. Η αλλαγή του ρόλου της πολιτείας στην κοινωνική φροντίδα

2. Η αυξανόμενη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην παροχή τέτοιου τύπου υπηρεσιών ακόμη και όταν χρηματοδοτούνται από το δημόσιο

3. Η κοινωνική προστασία και κοινωνική ενσωμάτωση επικεντρώνεται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στην αγορά εργασίας:

- Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις - Ενεργοποίηση του ατόμου και ενίσχυση του

μηχανισμού υποστήριξης - Εξατομικευμένη Προσέγγιση4. Η Ενίσχυση των πολιτικών αποκέντρωσης δηλαδή η

τοπική διάσταση και οι ιδιαιτερότητες των περιοχών5. Η εισαγωγή επιδομάτων και παροχών (σε μορφή

χρήματος) προς αποδέκτες για να αγοράσουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται

26

Ζητούμενο: αντιμετώπιση τοπικών κοινωνικών προβλημάτων

Με βάση τις νέες προκλήσεις, το νέο τοπίο όπως διαμορφώνεται στο χώρο της Κοινωνικής Πολιτικής, αλλά και την Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση (Νέο κώδικα, συνενώσεις, Δημοτικές Επιχειρήσεις και Δ’ προγραμματική περίοδο), το ερώτημα που προκύπτει είναι πως θα δημιουργηθεί ένα μοντέλο άσκησης ΚΠ σε τοπικό επίπεδο για την αντιμετώπιση των τοπικών κοινωνικών προβλήμάτων;

27

Ζητούμενο: η βιωσιμότητα των δομών

Η βιωσιμότητα των δομών εξαρτάται από αρκετές παραμέτρους

Την πολιτική βούληση των αιρετών τοπικών αρχόντωνΤην κάλυψη των αναγκών των ευπαθών ομάδων, κάλυψη ζήτησηςΤην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και τον τρόπο παροχής, τους φορείςΤο ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται στις κοινωνικές υπηρεσίεςΤους άμεσα και έμμεσα ωφελούμενους

28

Κοινωνική Υπηρεσία

Υπηρεσίες για την προστασία

οικογένειας και παιδιού

Υπηρεσίες για ηλικιωμένους

Υπηρεσίες για Ευπαθείς

ομάδες

Υπηρεσίες για Ψυχικής Υγείας

Δικτύωση

με υποστηρικτικούς μηχανισμούς ή υπηρεσίες Πρόνοιας, ΜΚΟ, κλπ

Προτεινόμενο μοντέλο άσκησης ΚΠ από την ΤΑ

29

Διεύθυνση Κοινωνικής

Πολιτικής

Υγεία - Πρόνοια ΑπασχόλησηΠροώθηση

της ισότητας των δύο φύλων

30

31

Υπηρεσίες για Παιδιά

ΠαιδικοίΣταθμοί

ΚΔΑΠΣυμβουλευτικά κέντρα για την

οικογένεια

Κέντρα προστασίας

της οικογένειας

Βρεφικοί Σταθμοί

32

Ευπαθείς

ΚΕΣΥΥ ΚΥΥΕξειδικευμένα

Κέντρα

Κέντρα Στήριξης Τσιγγάνων

Κέντρα Στήριξης Μεταναστών

33

Οργανισμός

ΚΑΠΗ Υπηρεσίες πρόσωπα

Βοήθεια στο Σπίτι

Κ.λ.π.

Ως έχει Ως μετεξέλιξη

34

K.Y.6 άτομα για

Κοινωνική έρευνα

Συντονισμό

Καταγραφή

Δικτύωση

Αξιολόγηση

1. Κοινωνικός επιστήμονας με εμπειρία σε θέματα management 2. Κοιν. Επιστήμονας με εμπειρία στην κοιν. έρευνα/ κοινωνιολόγος/ κοιν. ανθρωπολόγος3. Κοιν. επιστήμονας με ειδίκευση σε θέματα προγραμματισμού και Η/Υ/ Η/Υ με εμπειρία στην έρευνα/ γνώση SPSS4. Κοινωνική λειτουργός5. Ψυχολόγος6. Διοικητικό προσωπικό

35

Οργανισμός

Υπηρεσία για θέματα τρίτης

ηλικίας

Υπηρεσία για παιδιά

Υπηρεσία για ευπαθείς ομάδες

Υπηρεσία για γυναίκες

36

Τυπολογία Δήμων

Μητροπολιτικοί Αστικοί Αγροτικοί Τουριστικοί

Ευχαριστώ

για την προσοχή σας!!!