Ομήρου Οδύσσεια

Α΄ ΓυμνασίουΕισαγωγή

Πόπη Χριστοφόρου-Πούγιουρου, ΦιλόλογοςΛειτουργός Γραφείου Αναλυτικών Προγραμμάτων

Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού 2012-2013

Τι είναι έπος;

Έπη (<ἔπω = λέγω) ονομάζονται εκτενή, αφηγηματικά ποιήματα, γραμμένα σε μέτρο.

Τα έπη αφηγούνται κλέα ἀνδρῶν, δηλαδή κατορθώματα και περιπέτειες ηρώων του μυθικού ή και ιστορικού παρελθόντος.

Δύο σπουδαία έπη είναι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια.

Η Ιλιάδα έχει ως θέμα της τον θυμό του Αχιλλέα που διαρκεί 51 μέρες, αλλά ο ποιητής περικλείει σ' αυτές τον δεκαετή πόλεμο του Ιλίου (Τρωικός πόλεμος).

Η Οδύσσεια εξιστορεί μέσα σε 41 μέρες τον δεκαετή αγώνα του Οδυσσέα για τον νόστο, την επιστροφή στην πατρίδα του.

Οι αοιδοί, οι ραψωδοί, ο Όμηρος

Οι επικοί ποιητές βασίζονταν στην προφορική παράδοση για να συνθέσουν και να τραγουδήσουν με τη συνοδεία μουσικού οργάνου (κιθάρας/φόρμιγγας) το ποίημά τους.

. Οι ποιητές αυτοί ονομάζονταν αοιδοί (ᾂδω>ἀοιδή, ᾠδή = τραγουδώ, τραγούδι)

Ένας ποιητής, ο Όμηρος, έδωσε στα έπη τη σημερινή τους μορφή.

Αναφέρονται σε γεγονότα του 12ου αι. π.Χ, ΑΛΛΑ δημιουργήθηκαν στα τέλη του 8ου ή στις αρχές του 7ου αι. π.Χ.

Βασικό στοιχείο στην τελική τους διαμόρφωση στάθηκε η γραφή.

Οι αοιδοί, οι ραψωδοί, ο Όμηρος

Από τον 7ο αι. π.Χ. οι ραψωδοί (ῥάπτω+ᾠδή) διαδέχτηκαν τους αοιδούς.

ΔΕΝ αυτοσχεδίαζαν, ΑΛΛΑ απομνημόνευαν και απάγγελλαν ρυθμικά έτοιμα καταγραμμένα έπη.

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/kleofradis-10.htm

Ο Όμηρος ήταν ραψωδός.

Έζησε τον 8ο αι. π.Χ. στην Ιωνία.

Η παράδοση τον θέλει τυφλό (μάλλον απίθανο).

Τα ομηρικά έπη όπως τα γνωρίζουμε σήμερα καταγράφηκαν στην Αθήνα κατά τον 6ο αι. π.Χ.(μάλλον από τον τύραννο Πεισίστρατο ή τον γιο του Ίππαρχο),για να χρησιμοποιούν οι ραψωδοί την επίσημη εκδοχή και να μην κάνουν παρεμβολές. 

Η Ιλιάδα αποτελείται από 15.693 στίχους και η Οδύσσεια από 12.110 στίχους.

Από τον 3ο αι. π.Χ. παρουσιάζονται χωρισμένες σε 24 ραψωδίες:α-ω η Οδύσσεια,Α-Ω η Ιλιάδα.