Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών...

93
Θεραπευτική Προσέγγιση Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου Νοσημάτων του Εντέρου Συντηρητική αντιμετώπιση Συντηρητική αντιμετώπιση

description

Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου. Συντηρητική αντιμετώπιση. ?. Όποιος γνωρίζει καλά τα ΙΦΝΕ γνωρίζει καλά όλη την Ιατρική. Sidney Truelove. Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Εντερικές Νόσοι (ΙΦΝΕ) – ορισμοί. Ελκώδης κολίτιδα Νόσος Crohn - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών...

Page 1: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Θεραπευτική Προσέγγιση των Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του ΕντέρουΝοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική Συντηρητική αντιμετώπισηαντιμετώπιση

Page 2: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

?

Page 3: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Όποιος γνωρίζει καλά τα

ΙΦΝΕ γνωρίζει καλά όλη

την Ιατρική.

Sidney Truelove

Page 4: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Εντερικές Νόσοι (ΙΦΝΕ) – ορισμοί

• Ελκώδης κολίτιδα

• Νόσος Crohn

• Αδιευκρίνιστη ή μη ταξινομήσιμη (indeterminate)

Page 5: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Επιδημιολογικά στοιχεία ΙΦΝΕ

• Επίπτωση

•ΕΚ: 10-20 νέες περιπτώσεις /100.000/έτος

•NC: 5-10

• Ασθενείς ΙΦΝΕ: ΗΠΑ 800.000, Μ. Βρετανία 240.000

• Ηράκλειο: ΕΚ 8,9, NC 3. Ήπειρος: ΕΚ 4 , NC πολύ χαμηλή

• Συχνότερες στους άνδρες, μεταξύ 20-40 ετών

Page 6: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Παράγοντες αύξησης του κινδύνου

Αλλαγή τρόπου ζωής και περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την κοινωνικο-οικονομική

ανάπτυξη Βελτίωση της υγιεινής Ελάττωση της συχνότητας λοίμωξης με ελικ.

πυλωρού Ελάττωση του ενδημικού παρασιτισμού Αύξηση της χρήσης αντιβιοτικών Εμβολιασμοί Μικρότερο μέγεθος οικογένειας Ελάττωση της έκθεσης σε βλεννογονικές

λοιμώξεις στη παιδική ηλικία

Page 7: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Παράγοντες αύξησης του κινδύνου

Οικογενειακό ιστορικό ΙΦΝΕ

Κάπνισμα:NC(-), EK(+)

Σκωληκοειδεκτομή: EK(+), NC(-)?

Αντισυλληπτικά?

Υψηλή κατανάλωση ζάχαρης, λίπους ?

Θηλασμός(+)?

Page 8: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Παπαδημητρίου Χ. 1984 Ιατρική 45: 135-156

Κάπνισμα και ΙΦΝΕ

Page 9: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αιτιολογία – Παθογένεια

• Λοιμώδη αίτια

• Ανοσοβιολογικοί παράγοντες

• Ψυχολογικοί παράγοντες

• Άλλοι πιθανοί αιτιολογικοί παράγοντες: αγγειακοί, διαιτητικοί, διαπερατότητα εντερικού επιθηλίου, κάπνισμα.

Κλασικές αιτιολογικές θεωρίες

Page 10: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αιτιολογία – Παθογένεια

Page 11: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αιτιολογία – Παθογένεια

Page 12: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 13: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αιτιολογία – Παθογένεια

• Αυξημένη συχνότητα σε συγγενείς 1ου βαθμού (5-20x) και σε μονο-ωογενείς διδύμους (70%)

• Συσχέτιση με σύνδρομα που έχουν γενετικό υπόβαθρο (Wiskott-Aldrich, Hermansky-Pudlak)

• Γενετική συσχέτιση με χρωμόσωμα 16 (Crohn), 3,5,7,12(UC), 18,19, χρωμόσωμα Χ

Γενετικοί παράγοντες

Page 14: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φάσμα κλινικών Φάσμα κλινικών εκδηλώσεωνεκδηλώσεων

ΕΚ: αιμορραγία από το ορθό, ΕΚ: αιμορραγία από το ορθό, διάρροια, κοιλιακό άλγος, πυρετόςδιάρροια, κοιλιακό άλγος, πυρετός

NCNC: διάρροια, κοιλιακό άλγος, : διάρροια, κοιλιακό άλγος, πυρετός, απώλεια βάρους, πυρετός, απώλεια βάρους, περιπρωκτικές βλάβεςπεριπρωκτικές βλάβες

Page 15: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ελκώδης κολίτιδα : Ελκώδης κολίτιδα : Ήπια - μέτρια/σοβαρή - ψευδοπολύποδαςΉπια - μέτρια/σοβαρή - ψευδοπολύποδας

Page 16: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κολίτιδα ν. Κολίτιδα ν. CrohnCrohn: : άνδρας 33χρ: ανιόν- τελ. ειλεός -ορθό-άνδρας 33χρ: ανιόν- τελ. ειλεός -ορθό-

ύφεσηύφεση

Page 17: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ν. Ν. CrohnCrohn: τελ. ειλεός: τελ. ειλεός

Page 18: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ν. Ν. CrohnCrohn: : “string sign” “string sign”

Page 19: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Εντερικές επιπλοκές ΙΦΕΝ

Εντερική διάτρηση

Τοξικό μεγάκολο

Ακατάσχετη αιμορραγία

Ψευδοπολύποδες

Καλοήθεις στενώσεις

Εντερική απόφραξη

Καρκίνος παχέος εντέρου

Page 20: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κλινικοί τύποι ελκώδους κολίτιδαςΚεραυνοβόλος κολίτιδα (διάτρηση, τοξικό μεγάκολο)

Page 21: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ν. Ν. CrohnCrohn: συρίγγια: συρίγγια

Page 22: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Εξωεντερικές εκδηλώσεις-επιπλοκές ΙΦΕΝ Ερειστικό σύστημα Δέρμα - βλεννογόνοι Οφθαλμοί Ήπαρ - χοληφόρα Ουροποιητικό σύστημα Αίμα - Αγγεία Αναπνευστικό σύστημα Περικαρδίτιδα Παγκρεατίτιδα Υπερθυρεοειδισμός Καθυστέρηση αναπτύξεως

Page 23: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ερειστικό σύστημα

Εντεροπαθητική αρθρίτις

Ιερολαγονίτιδα

Αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτδα

Πληκτροδακτυλία

Page 24: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 25: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Δέρμα - βλεννογόνοι

Οζώδες ερύθημα

Γαγγραινώδες πυόδερμα

Αγγειίτιδα

Αφθοειδής στοματίτιδα

Page 26: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 27: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 28: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 29: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Οφθαλμοί

Χοριοειδίτιδα - ιρίτιδα

Επισκληρίτιδα

Κερατίτιδα

Επιπεφυκίτιδα

Οπισθοβολβική νευρίτιδα

Page 30: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 31: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αίμα - Αγγεία

Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία

Υπερπηκτικότητα - Θρομβώσεις

Πολυαρτηρίτιδα

Νόσος Takayasu

Page 32: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αναπνευστικό σύστημα

Βρογχίτιδα - βρογχιεκτασίες

Ινώδης κυψελιδίτιδα

Πνευμονική εμβολή

Διαταραχές διαχύσεως

Page 33: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ουροποιητικό σύστημα

Νεφρολιθίαση

Αμυλοείδωση

Υδρονέφρωση

Συρίγγια-λοιμώξεις ουροποιητικού

Page 34: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ήπαρ - χοληφόρα

Λιπώδες ήπαρ

Περιχολαγγειίτιδα

P.S.C.

Χολαγγειοκαρκίνωμα

Αμυλοείδωση

Χολολιθίαση

Page 35: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 36: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΔΔ ελκώδης κολίτιδα-Ν. ΔΔ ελκώδης κολίτιδα-Ν. CrohnCrohn: : κλινικά χαρακτηριστικάκλινικά χαρακτηριστικά

Ελκώδης Ελκώδης κολίτιδακολίτιδα

Ν. Ν. CrohnCrohn

Κοιλιακός πόνοςΚοιλιακός πόνος

Αιμορραγική διάρροιαΑιμορραγική διάρροια

Περιπρωκτική νόσοςΠεριπρωκτική νόσος

Ψηλαφητή μάζαΨηλαφητή μάζα

Εντερική απόφραξηΕντερική απόφραξη

Απόκριση στα Απόκριση στα αντιβιοτικάαντιβιοτικά

Κατανομή νόσουΚατανομή νόσου

Επίδραση καπνίσματοςΕπίδραση καπνίσματος

Μετεγχειρητική Μετεγχειρητική υποτροπήυποτροπή

ευκαιριακάευκαιριακά

συχνάσυχνά

σπάνιασπάνια

σπάνιασπάνια

σπάνιασπάνια

σπάνιασπάνια

συνεχήςσυνεχής

βελτίωσηβελτίωση

λυκηθίτιδαλυκηθίτιδα

συχνάσυχνά

ευκαιριακάευκαιριακά

συχνάσυχνά

συχνάσυχνά

συχνάσυχνά

συχνάσυχνά

τμηματικήτμηματική

επιδείνωσηεπιδείνωση

συχνάσυχνά

Page 37: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΔΔ ελκώδης κολίτιδα-Ν. Crohn: ορολογικά χαρακτηριστικά

Ελκώδης κολίτιδαΕλκώδης κολίτιδα Ν. Ν. CrohnCrohn

ASCAASCA

pANCApANCA15%15%

70%70%65%65%

20%20%

Page 38: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΔΔ : ενδοσκοπικά χαρακτηριστικά

Φλεγμονή κατανομή-Φλεγμονή κατανομή-έκτασηέκταση

Ελκώδης Ελκώδης κολίτιδακολίτιδα

Ν. Ν. CrohnCrohn

Συνεχής Συνεχής

ΣυμμετρικήΣυμμετρική

ΕυθρυπτότηςΕυθρυπτότης

ΚοκκίωσηΚοκκίωση

ΛιθόστρωτοΛιθόστρωτο

Συμμετοχή ορθούΣυμμετοχή ορθού

Συμμετοχή τελ. ειλεούΣυμμετοχή τελ. ειλεού

Χαρακτήρες ελκών Χαρακτήρες ελκών >1εκ>1εκ

ΒαθειάΒαθειά

ΓραμμοειδήΓραμμοειδή

ΑφθώδηΑφθώδη

Γεφύρωση μεταξύ ελκώνΓεφύρωση μεταξύ ελκών

++++++

++++++

++++++

++++++

++

++++++

00

++

++

++

00

++

++

++

++

++

++++++

++

++++++

++++++

++++

++++++

++++++

++++

Page 39: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΔΔ ελκώδης κολίτιδα-Ν. Crohn: ιστολογικά χαρακτηριστικά

Ελκώδης Ελκώδης κολίτιδακολίτιδα

Ν. Ν. CrohnCrohn

ΚρυπτοαποστημάτιαΚρυπτοαποστημάτια

ΒλεννοπενίαΒλεννοπενία

Επιθηλιωδή Επιθηλιωδή κοκκιώματακοκκιώματα

συχνάσυχνά

εκσεσημασμένηεκσεσημασμένη

σπάνια σπάνια (λυκηθίτιδα)(λυκηθίτιδα)

σπάνιασπάνια

συχνά συχνά

συχνάσυχνά

Page 40: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική αντιμετώπισηΣυντηρητική αντιμετώπιση

Ψυχολογική υποστήριξηΨυχολογική υποστήριξη

Διατροφική φροντίδαΔιατροφική φροντίδα

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Page 41: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική αντιμετώπισηΣυντηρητική αντιμετώπιση

Ψυχολογική υποστήριξηΨυχολογική υποστήριξη

Διατροφική φροντίδαΔιατροφική φροντίδα

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Page 42: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική αντιμετώπιση: Συντηρητική αντιμετώπιση: Διατροφική φροντίδαΔιατροφική φροντίδα

Διατήρηση και ανάκτηση της θρέψηςΔιατήρηση και ανάκτηση της θρέψης

Ύφεση δραστηριότηταςΎφεση δραστηριότητας

Μείωση χειρουργικών επεμβάσεωνΜείωση χειρουργικών επεμβάσεων

Πρόληψη μετεγχειρητικών επιπλοκώνΠρόληψη μετεγχειρητικών επιπλοκών

Page 43: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική αντιμετώπιση: Συντηρητική αντιμετώπιση: Διατροφική φροντίδαΔιατροφική φροντίδα

Ολική παρεντερική διατροφήΟλική παρεντερική διατροφή

Εντερική διατροφήΕντερική διατροφή

Ανοσοδιατροφή Ανοσοδιατροφή – βραχείας αλύσου βραχείας αλύσου – ω-3 λιπαρά οξέαω-3 λιπαρά οξέα

Page 44: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Συντηρητική αντιμετώπισηΣυντηρητική αντιμετώπιση

Ψυχολογική υποστήριξηΨυχολογική υποστήριξη

Διατροφική φροντίδαΔιατροφική φροντίδα

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Page 45: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

ΚορτικοειδήΚορτικοειδή

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 46: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

ΚορτικοειδήΚορτικοειδή

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 47: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine):

δράση

– Αναστολή κυκλοξυγενάσης και 5-λιποξυγενάσηςΑναστολή κυκλοξυγενάσης και 5-λιποξυγενάσης– Μεταβολή ανοσολογικής απάντησης Μεταβολή ανοσολογικής απάντησης – Λειτουργία λεμφοκυττάρωνΛειτουργία λεμφοκυττάρων– Παραγωγή αντισωμάτωνΠαραγωγή αντισωμάτων– Απομάκρυνση ελευθέρων ριζών οξυγόνουΑπομάκρυνση ελευθέρων ριζών οξυγόνου– Ελάττωση χημειοταξίας πολυμορφοπυρήνωνΕλάττωση χημειοταξίας πολυμορφοπυρήνων– Προστασία επιθηλίου μέσω αύξησης έκφρασης Προστασία επιθηλίου μέσω αύξησης έκφρασης

««heat shock proteinsheat shock proteins»»

Page 48: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 49: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

5-Αμινοσαλικυλικά5-Αμινοσαλικυλικά

Page 50: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Χημική δομή 5-Χημική δομή 5-ASAASA

Page 51: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

5-5-ΑμινοσαλικυλικάΑμινοσαλικυλικά

Ευρεία χρήση σε ήπια και μετρίας Ευρεία χρήση σε ήπια και μετρίας

βαρύτητας νόσοβαρύτητας νόσο Διάφορες μορφές με διαφορετική Διάφορες μορφές με διαφορετική

φαρμακοκινητικήφαρμακοκινητική Κυρίως σε νόσο παχέος εντέρου και σε Κυρίως σε νόσο παχέος εντέρου και σε

ασθενείς σε ύφεση μετά από ασθενείς σε ύφεση μετά από

χειρουργική θεραπείαχειρουργική θεραπεία

Page 52: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

ΚορτικοειδήΚορτικοειδή

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 53: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κλασσικά γλυκοκορτικοειδήΚλασσικά γλυκοκορτικοειδή

Δράση ανοσολογική Δράση ανοσολογική –– φλεγμονώδη φλεγμονώδη

απάντησηαπάντηση

Υψηλή αποτελεσματικότητα σε ενεργό νόσοΥψηλή αποτελεσματικότητα σε ενεργό νόσο

–– άγνωστη σε θεραπεία συντήρησηςάγνωστη σε θεραπεία συντήρησης

Κίνδυνος σοβαρών παρενεργειώνΚίνδυνος σοβαρών παρενεργειών

Page 54: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 55: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κλασσικά γλυκοκορτικοειδήΚλασσικά γλυκοκορτικοειδή

ΠαρενέργειεςΠαρενέργειες Αύξηση σωματικού βάρουςΑύξηση σωματικού βάρους Ακμή, τριχοφυΐαΑκμή, τριχοφυΐα Καταστολή επινεφριδίωνΚαταστολή επινεφριδίων Οστεοπενία/οστεοπόρωσηΟστεοπενία/οστεοπόρωση

Ο κίνδυνος αυξάνει με τη Ο κίνδυνος αυξάνει με τη διάρκεια της θεραπείαςδιάρκεια της θεραπείας

Page 56: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Βουδεσονίδη: νέο δραστικόΒουδεσονίδη: νέο δραστικό γλυκοκγλυκοκooρτικοειδέςρτικοειδές

Page 57: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΒουδεσονίδηΒουδεσονίδη

Πιο αποτελεσματικό από 5-ΑΠιο αποτελεσματικό από 5-ΑSASA σε σε ήπιας-μέτριας βαρύτητας ήπιας-μέτριας βαρύτητας CDCD

Παρόμοια αποτελεσματικότητα με Παρόμοια αποτελεσματικότητα με κλασσικά κορτικοειδή αλλά καλύτερα κλασσικά κορτικοειδή αλλά καλύτερα ανεκτόανεκτό

Καλά ανεκτό σε μακροχρόνια χρήσηΚαλά ανεκτό σε μακροχρόνια χρήση

Page 58: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

ΚορτικοειδήΚορτικοειδή

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 59: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

Πρωτογενής θεραπεία συριγγίουΠρωτογενής θεραπεία συριγγίου Επικουρική θεραπεία λοιμώξεων, αποστήματοςΕπικουρική θεραπεία λοιμώξεων, αποστήματος

Καθιερωμένη χρήση στη περιπρωκτική νόσο αλλά …απουσία Καθιερωμένη χρήση στη περιπρωκτική νόσο αλλά …απουσία τυχαιοποιημένων μελετώντυχαιοποιημένων μελετών

Σε 21 ασθενείς: μετρονιδαζόλη 20Σε 21 ασθενείς: μετρονιδαζόλη 20mg/kg/dmg/kg/d 56% πλήρης επούλωση μετά 6-856% πλήρης επούλωση μετά 6-8 εβδ εβδ … …αλλά υποτροπή μετά τη διακοπήαλλά υποτροπή μετά τη διακοπή

Bernstein LH, et al. Gastroenterology 1980;79:357-65Bernstein LH, et al. Gastroenterology 1980;79:357-65 Jakobovits J, et al. Am J Gastroenterol 1984;79:533-40Jakobovits J, et al. Am J Gastroenterol 1984;79:533-40

Page 60: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

Dejaco C, et al. Aliment Pharmacol Ther 2003;18:1113-20

Page 61: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ciprofloxacin + infliximabCiprofloxacin + infliximab

West RL, et al. Aliment Pharmacol Ther 2004;20:1329-36

Page 62: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

ΜετρονιδαζόληΜετρονιδαζόλη– 750 – 1500750 – 1500mg/d mg/d για 3 - 4 μήνεςγια 3 - 4 μήνες– Μεταλλική γεύση, γλωσσίτιδα, ναυτία, Μεταλλική γεύση, γλωσσίτιδα, ναυτία,

νευροπάθειανευροπάθεια

ΚιπροφλοξασίνηΚιπροφλοξασίνη– 500- 1000500- 1000mg/d mg/d για 3 - 4 μήνεςγια 3 - 4 μήνες– Κεφαλαλγία, διάρροια, ναυτία, εξάνθημαΚεφαλαλγία, διάρροια, ναυτία, εξάνθημα

Page 63: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

ΚορτικοειδήΚορτικοειδή

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 64: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

«Ανοσοτροποποιητικά»«Ανοσοτροποποιητικά»

Αζαθειοπρίνη, 6-μερκαπτοπουρίνηΑζαθειοπρίνη, 6-μερκαπτοπουρίνη

ΚυκλοσπορίνηΚυκλοσπορίνη

ΜεθοτρεξάτηΜεθοτρεξάτη

TacrolimusTacrolimus

Page 65: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Χημική δομή αζαθειοπρίνηςαζαθειοπρίνης

Page 66: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αζαθειοπρίνη, 6-Αζαθειοπρίνη, 6-μερκαπτοπουρίνημερκαπτοπουρίνη

Pearson D, et al. Ann Intern Med 1995;123:132-42

Page 67: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

AAζαθειοπρίνηζαθειοπρίνη

80

60

40

20

0

Placebo (n=30)

AZA 2.5 mg/kg per d (n=33)80

60

40

20

0

Placebo (n=30)

AZA 2.5 mg/kg per d (n=33)80

60

40

20

0

Placebo (n=30)

AZA 2.5 mg/kg per d (n=33)

% Α

σθε

νών

πο

υ σ

υνέ

χισ

αν

την

μελ

έτη

Διάρκεια μελέτης (Μήνες)

Candy S et al. Gut 1995;37:674.

0 15

Ύφεση με πρεδνιζολόνη; Σταδιακή μείωση σε 12 εβδομάδες

100

ster +AZA AZA

Page 68: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΑΖΑ: Ενδοσκοπική επούλωσηΑΖΑ: Ενδοσκοπική επούλωση

Page 69: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Σχέση μεταβολίτη 6-Σχέση μεταβολίτη 6-θειογουανίνης και κλινικής θειογουανίνης και κλινικής

αποτελεσματικότηταςαποτελεσματικότητας

Cuffari C, et al. Gut 2001;48:642-6

Page 70: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Αζαθειοπρίνη, 6-Αζαθειοπρίνη, 6-μερκαπτοπουρίνημερκαπτοπουρίνη

2-3mg/kg/d 2-3mg/kg/d για ΑΖΑ καιγια ΑΖΑ και 1,5mg/kg/d 1,5mg/kg/d για 6-Μ για 6-ΜPP

Ανεπιθύμητες ενέργειες (στο 15%):Ανεπιθύμητες ενέργειες (στο 15%): ΙδιοσυγκρασιακέςΙδιοσυγκρασιακές ( (παγκρεατίτιδα, πυρετός, εξάνθημαπαγκρεατίτιδα, πυρετός, εξάνθημα) )

ΔοσοεξαρτώμενεςΔοσοεξαρτώμενες ( (ηπατοτοξικότητα, μυελοτοξικότητα)ηπατοτοξικότητα, μυελοτοξικότητα)

Τακτικός έλεγχος λευκών και τρανσαμινασών Τακτικός έλεγχος λευκών και τρανσαμινασών

Page 71: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Hodgkin λέμφωμα ορθού σε CD-Διακοπή ανοσοκαταστολής

-Έναρξη Χ/Θ

Page 72: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΜεθοτρεξάτηΜεθοτρεξάτη

Θεραπεία 3Θεραπεία 3ηςης γραμμής γραμμής

Δύο μελέτεςΔύο μελέτες– 16 ασθενείς: 4 πλήρη και 5 μερική ανταπόκριση16 ασθενείς: 4 πλήρη και 5 μερική ανταπόκριση Mahadevan U, et al. Aliment Pharmacol Ther Mahadevan U, et al. Aliment Pharmacol Ther

2003;18:1003-82003;18:1003-8

– 12 ασθενείς: 3 δόσεις 12 ασθενείς: 3 δόσεις infliximabinfliximab και μετά και μετά 2020mg/kg/dmg/kg/d: 4 πλήρη και 3 μερική ανταπόκριση : 4 πλήρη και 3 μερική ανταπόκριση

Schroder O, et al. Aliment Pharmacol Ther Schroder O, et al. Aliment Pharmacol Ther 2004;19:295-3012004;19:295-301

Page 73: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κοινά αίτια διακοπής ΑΖΑ & ΜΤΧ

Reasons for AZA/MTX discontinuation disAZA patients (n=62)

% disMTX patients (n=62)

%

Ineffective/non-response 25 40.4 28 45.3 Pancreatitis 11 17.8 - - Liver toxicity 7 11.3 3 4.8 Gastrointestinal intolereance 7 11.3 9 14.6 Flu-like syndrome 4 6.4 1 1.6 General/non-specified intolerance 3 4.8 3 4.8 Leucopenia 2 3.2 3 4.8 Severe infection 1 1.6 3 4.8 Skin allergy 1 1.6 - - Pregnancy/breast feeding 1 1.6 4 6.4 Long-term disease remission - - 1 1.6 Rare causes (oral ulcer, MS) - - 5 8.1 Maximal MTX dose >1.3gr - - 2 3.2

Katsanos K, et al. UEGW 2006

Page 74: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

ΚυκλοσπορίνηΚυκλοσπορίνη

Εκλεκτική αναστολή των Τ-Εκλεκτική αναστολή των Τ-helper helper και των και των κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρωνκυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων

Συνολικά έχουν μελετηθεί 64 ασθενείς με αρχική Συνολικά έχουν μελετηθεί 64 ασθενείς με αρχική ανταπόκριση 83% και δόση (ανταπόκριση 83% και δόση (IV)IV) 4 4mg/kg/d mg/kg/d αλλά αλλά υποτροπή επί διακοπής ήυποτροπή επί διακοπής ή p.o. p.o. θεραπείαςθεραπείας

Γέφυρα για Γέφυρα για AZAAZA ή ή 6MP 6MP Egan LG, et al. Am J Gastroenterol 1998;93:442-8Egan LG, et al. Am J Gastroenterol 1998;93:442-8 Sandborn WJ. Gastroenterology 1995;109:1001-3Sandborn WJ. Gastroenterology 1995;109:1001-3

Νεφρική ανεπάρκεια, τριχοφυΐα, υπέρταση, Νεφρική ανεπάρκεια, τριχοφυΐα, υπέρταση, παραισθήσεις, ηπατοτοξικότητα, κεφαλαλγία, παραισθήσεις, ηπατοτοξικότητα, κεφαλαλγία, λοιμώξεις…λοιμώξεις…

Page 75: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Tacrolimus (FK-506)Tacrolimus (FK-506)

48 48 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για 0,20ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για 0,20mg/kg/d mg/kg/d tacrolimus tacrolimus ή ή placebo placebo για 10 εβδομάδεςγια 10 εβδομάδες

43% βελτίωση με 43% βελτίωση με tacrolimustacrolimus αλλά καμία αλλά καμία διαφορά στο % ύφεσης των συριγγίωνδιαφορά στο % ύφεσης των συριγγίων

Sandborn WJ, et al. Gastroenterology 2003;125:380-8Sandborn WJ, et al. Gastroenterology 2003;125:380-8

Κεφαλαλγία, αύξηση κρεατινίνης, αϋπνία, Κεφαλαλγία, αύξηση κρεατινίνης, αϋπνία, κράμπες, παραισθήσεις, τρόμος κράμπες, παραισθήσεις, τρόμος

Page 76: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Φαρμακευτική θεραπείαΦαρμακευτική θεραπεία

Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, Σουλφασαλαζίνη και ανάλογα (μεσαλαμίνη, balsalasine, olsalasine)balsalasine, olsalasine)

Κορτικοειδή Κορτικοειδή

ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

““ΑνοσοτροποποιητικάΑνοσοτροποποιητικά””

Βιολογικές θεραπείεςΒιολογικές θεραπείες

Page 77: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 78: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Βιολογικοί παράγοντες: Βιολογικοί παράγοντες: anti-anti-TNF-TNF-α ενδείξειςα ενδείξεις

Page 79: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Βιολογικοί παράγοντες: Βιολογικοί παράγοντες: anti-anti-TNF-TNF-α αντενδείξειςα αντενδείξεις

Page 80: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου
Page 81: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Infliximab inductionInfliximab induction

Present DH, et al. N Engl J Med 1999;340:1398-405

Page 82: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Infliximab – maintenanceInfliximab – maintenance

Sands BE, et al. N Engl J Med 2004;350:876-85

Page 83: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ενδοσκοπικός Ενδοσκοπικός U/S U/S στην αξιολόγηση στην αξιολόγηση του θεραπευτικού αποτελέσματος στα του θεραπευτικού αποτελέσματος στα

συρίγγιασυρίγγια

Schwartz DA, et al. Inflamm Bowel Dis 2005;11:727-32

Page 84: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Asteria CR, et al. Scand J Gastroenterol 2006;41:1064-72

Τοπική έγχυση Infliximab

Page 85: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

AdalimumabAdalimumab

Colombel JF, et al. Gut 2009 Feb 6

Page 86: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

AdalimumabAdalimumab

Colombel JF, et al. Gut 2009 Feb 6

Page 87: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

AdalimumabAdalimumab: αξιολόγηση εμμένουσας : αξιολόγηση εμμένουσας ανταπόκρισης (ανταπόκρισης (ADHERE)ADHERE)

Colombel JF, et al. Gut 2009 Feb 6

Page 88: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Stem cellsStem cells

Garcia-Olmo D, et al. Int J Colorectal Dis 2009;24:27-30

Page 89: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Θεραπευτικός αλγόριθμοςΘεραπευτικός αλγόριθμοςελκώδους κολίτιδαςελκώδους κολίτιδας

Meier J, et al. W J Gastroenterol 2011;17(27):3204-12

Page 90: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Θεραπευτικός Θεραπευτικός αλγόριθμοςαλγόριθμοςνόσου νόσου CrohnCrohn

Page 91: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Το μέλλον στη θεραπείαΤο μέλλον στη θεραπεία

Εξατομίκευση της θεραπείαςΕξατομίκευση της θεραπείας

Αυξημένη ευαισθησία για καλύτερη διάγνωσηΑυξημένη ευαισθησία για καλύτερη διάγνωση

Αυξημένη χρήση τοπικά ενεργών κορτικοειδώνΑυξημένη χρήση τοπικά ενεργών κορτικοειδών

Αυξημένη χρήση ανοσορυθμιστικών φαρμάκωνΑυξημένη χρήση ανοσορυθμιστικών φαρμάκων

Αυξημένη χρήση προβιοτικώνΑυξημένη χρήση προβιοτικών

Νέες θεραπείες!Νέες θεραπείες!

Page 92: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Όποιος γνωρίζει καλά τα

ΙΦΝΕ γνωρίζει καλά όλη

την Ιατρική.

Sidney Truelove

Page 93: Θεραπευτική Προσέγγιση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου