διαφοροποιημένη διδασκαλία

Διαφοροποιημένη Διδασκαλία

Ε. Κολέζα

Τι είναι η διαφοροποιημένη διδασκαλία;

Είναι μια θεώρηση της διδασκαλίας που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι οι δάσκαλοι πρέπει να προσαρμόσουν τη διδασκαλία τους στη διαφορετικότητα των μαθητών.

Βασικές αρχές

Η μάθηση δεν λαμβάνει χώρα μόνο υποκειμενικά, αλλά κυρίως μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Επηρεάζεται από το συνολικό περιβάλλον

Η επιτυχής μάθηση π

εριλαμβάνει

τη χρήση στρατηγικώ

ν που και

αυτές μαθαίνονται.

Γνωρίζω τους μαθητές μου

Μελετώ σε βάθος το Π.Σ-‐ εντοπίζω σημαντικά περιεχόμενα

Προσδιορίζω με σαφήνεια τους στόχους μου

Εφαρμόζω ποικιλία διδακτικών στρατηγικών

Εχω διαφορετικούς τρόπους αξιολόγησης

Για να υιοθετήσω τη διδασκαλία της πρέπει:

Ερευνώ τα ενδιαφέροντά τους, μιλάω συνεχώς μαζί τους, τους ακούω, τους παρατηρώ και

προσπαθώ να ενσωματώσω τα ενδιαφέροντά τους στο μάθημά

μου.

Σημαντικό είναι ένα θέμα που εστιάζει σε ουσιαστικές γνώσεις και δεξιότητες, έχει σαφής στόχους, επιτρέπει τη συνεργασία,

συνδέεται με τα ενδιαφέροντα των μαθητών, τους προκαλεί νοητικά, τους παρακινεί να χρησιμοποιήσουν ότι έχουν

μάθει με ενδιαφέροντες τρόπους.

Προσαρμόζω την αξιολόγηση στον ιδιαίτερο τύπο κάθε μαθητή. Στόχος της αξιολόγησης είναι η

προσαρμογή της διδασκαλίας στο επίπεδο των μαθητών.

Συνδέω τους στόχους μου με δραστηριότητες που πηγάζουν

από τα ενδιαφέροντα των μαθητών μου και προσαρμόζονται στο

επίπεδό τους

Ενδιαφέρον Ετοιμότητα

Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία πρέπει να λάβουμε υπόψη μας 3 βασικά γνωρίσματα των μαθητών:

Κάθε μαθητής έχει διαφορετική ετοιμότητα, δηλαδή ένα ιδιαίτερο «σημείο εισόδου» στη διαδικασία της μάθησης. Γι ’αυτό ο καθηγητής πρέπει να χρησιμοποιήσει ποικίλα επίπεδα εμπειρίας, συμπληρωματικά υλικά, περιθώρια επιλογών και ευέλικτη διαχείριση του χρόνου.

Οι δάσκαλοι να λαμβάνουν υπόψη τα ενδιαφέροντα των μαθητών τους και μέσα από τη διδασκαλία να δημιουργούν και νέα ενδιαφέροντα.

Επιλογή τρόπου εργασίας

Γνωστικό ύφος Φύλο και κουλτούρα

Μαθησιακό περιβάλλον

Τύπος νοημοσύνης

Ανεξάρτητος Σε ομάδα Με καθοδήγηση του ενήλικα Συνδυασμός των παραπάνω

Συγκαταβατικός/ Δημιουργικός Ελεγχόμενος/ Εκφραστικός Συνεργατικός ή Ανταγωνιστικός Ακουστικός/οπτικός Παραγωγικός /επαγωγικός συλλογισμός

Ηρεμο/θορυβώδες Θερμό/δροσερό Σταθερό/μεταβαλλόμενο

Αναλυτικός Πρακτικός Δημιουργικός Νοημοσύνες κατά Stenberg Οκτώ ευφυΪες κατά Gardner

Μαθησιακό προφίλ

Σύμφωνα με τον Tomlinson τα προγράμματα σπουδών μπορούν να διαφοροποιηθούν ως προς

Το περιεχόμενο

Τη διαδικασία

Το τελικό προϊόν

Πολλαπλές πηγές άντλησης των πληροφοριών και διαφορετικά επίπεδα δυσκολίας. Η Tomlinson έλεγε ότι η ίδια έννοια μπορεί να εξηγηθεί με έναν τρόπο που να είναι κατανοητός σε ένα πολύ μικρό παιδί ή με έναν τρόπο που θα προκαλέσει το ενδιαφέρον και ενός υποψήφιου διδάκτορα

Πολλαπλές διαδικασίας δημιουργίας νοήματος. Ο δάσκαλος δηλαδή να επιλέξει διαφορετικές δραστηριότητες στην άντληση ιδεών π.χ μέσω εγκυκλοπαίδειας, μέσω internet κ.α

Πολλαπλές μορφές έκφρασης της γνώσης. Το προϊόν αναφέρεται στους διαφορετικούς τρόπους που θα έχουν οι μαθητές να εκφράσουν αυτά που ξέρουν.

Διαφοροποιημένη διδασκαλία στα μαθηματικά

Μερικές στρατηγικές που μπορούμε να ακολουθήσουμε στην διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι

1. Κλιμακωτές δράσεις

Στη μέτρηση με χάρακα μπορούμε σε μαθητές που μπορούν ήδη να το κάνουν να προτείνουμε τη μέτρηση με σπασμένο χάρακα.

Στρατηγικές Το περιεχόμενο και ο στόχος είναι ίδια για όλους αλλά η διαδικασία διαμορφώνεται σύμφωνα με το επίπεδο ετοιμότητας του μαθητή.

Παράδειγμα

2. Προσαρμοσμένη στο επίπεδο διδασκαλία

Ο δάσκαλος να λάβει υπόψη το επίπεδο των

μαθητών κάτι που προϋποθέτει αξιολόγηση


Στη σύγκριση κλασμάτων ένας μαθητής που έχει κατανοήσει το Ε.Κ.Π θα του ζητηθεί να κάνει τη σύγκριση χωρίς την εύρεση του Ε.Κ.Π

3. Δημιουργία ομάδων με κοινά ενδιαφέροντα

Οι μαθητές να επιλέξουν ένα θέμα σύμφωνα με τα

ενδιαφέροντά τους


Στα κλάσματα οι μαθητές που ενδιαφέρονται για την τέχνη μπορούν να αναζητήσουν τον «χρυσό λόγο» σε αρχιτεκτονικά μνημεία.

4. Διερεύνηση ενός θέματος κάτω από 6 διαφορετικές οπτικές

( Cubing)

5. Ανοιχτές ερωτήσεις Είναι μια μορφή προβλημάτων με πολλαπλά σημεία εισόδου δεδομένου ότι έχουν περισσότερες από μία αποδεκτές λύσεις και μπορούν να προσεγγιστούν με περισσότερους από έναν τρόπους

Παράδειγμα 1

Κλειστή ερώτηση: 40 x 9 = Ανοιχτή ερώτηση: «Το γινόµενο δυο αριθµών είναι 360. Ποιοι είναι οι αριθµοί; Φτιάξτε ένα παρόµοιο πρόβληµα» (Πιθανή απάντηση: Βρείτε τα ορθογώνια µε εµβαδόν 360) Παράδειγμα 2

Κλειστή ερώτηση: Βρείτε την περίμετρο καθενός από τα παρακάτω σχήματα

Ανοιχτή ερώτηση: Χρησιμοποιώντας 8, 16, ή 20 τετράγωνα φτιάξτε διάφορα σχήματα και βρείτε την περίμετρο. Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε πίνακα. Ποια νομίζετε ότι είναι η μικρότερη περίμετρος που μπορείτε να βρείτε; Ποια νομίζετε ότι είναι η μεγαλύτερη περίμετρος που μπορείτε να βρείτε; Οι πλευρές των τετραγώνων πρέπει να εφάπτονται πλήρως

Θεωρίες στη διαφοροποιημένη διδασκαλία

1: θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης του Gardner.

Οι άνθρωποι μαθαίνουν μέσω ενός συνδυασμού οκτώ τύπων νοημοσύνης. Ο δάσκαλος λοιπόν θα πρέπει να εκμεταλλευτεί τις πολλαπλές νοημοσύνες και να χρησιμοποιεί πολλαπλά σημεία εισόδου στη διδασκαλία

Λεκτική/γλωσσική

Λογική/μαθηματική

Χωρική

Σωματική/κιναισθητική

Μουσική

Διαπροσωπική

Ενδοπροσωπική

Φυσιογνωστική

νοημοσύνη Σημεία εισόδου

Αφηγηματικά-‐διήγηση ιστοριών

Ποσοτικά/αριθμητικά-‐π.χ στατιστικά στοιχεία, γραφήματα , ποσοτικές αναφορές.

Θεωρητικά ζητήματα και προβληματισμούς-‐ανοιχτές ερωτήσεις.

Αισθητικά-‐εργα τέχνης

Πρακτικά-‐πρόταση πρακτικών δραστηριοτήτων.

Κοινωνικά-‐ π.χ ανάθεση εργασία σε ομάδες.

2: Νοημοσύνες κατά Stenberg Ο Stenberg υποστηρίζει ότι τα άτομα χαρακτηρίζονται κυρίως από τρείς μορφές νοημοσύνης : Δημιουργική-‐πρακτική-‐αναλυτική

Διαδικασίες και αναπαραστάσεις που σχετίζονται με την :

Αναλυτική νοημοσύνη Πρακτική νοημοσύνη Δημιουργική Νοημοσύνη

Βήματα στον συλλογισμό Διαγράμματα ροής Σύγκριση και αντιπαραβολή Ανίχνευση λάθους Ταξινόμηση, ομαδοποίηση Λογικός συλλογισμός Κρίση και κριτική Επεξήγηση σε άλλους Διατύπωση υποθέσεων και παραγωγή συμπερασμάτων

Εξήγηση με παραδείγματα της προβληματικής κατάστασης Αναζήτηση ανάλογων καταστάσεων Συγκεκριμένα παραδείγματα. Εμπράγματες δραστηριότητες Επίλυση συγκρούσεων Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Σχεδίαση ως τρόπος επεξήγησης Σχεδιασμός νέων πραγμάτων Εναλλακτικές λύσεις και μέθοδοι Παρατήρηση πραγμάτων που άλλοι άνθρωποι τείνουν να αγνοήσουν Διατύπωση δημιουργικών υποθέσεων «Τι θα συνέβαινε εάν» Δραματουργία Εφευρετικότητα

Αναλυτικός

Δημιουργικός Πρακτικός

Θέλουμε να ξέρουμε και τις πιο μικρές λεπτομέρειες για το θέμα (Αναλυτική) Θέλουμε να ξέρουμε γιατί αυτό το ζήτημα θεωρείται σημαντικό (Πρακτική) Θέλουμε να ξέρουμε πως μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει αυτές τις πληροφορίες με εναλλακτικούς τρόπους (Δημιουργική)

Αναλυτική δραστηριότητα Γράψτε όλους τους αριθμητικούς συνδυασμούς που φτιάχνουν το 5 Πρακτική δραστηριότητα Βρείτε πράγματα στο σχολείο και στο σπίτι που να έχουν σχέση με τον αριθμό 5 Δημιουργική δραστηριότητα Γράψτε ένα ποίημα ή αίνιγμα για το 5 που να μας βοηθήσει να καταλάβουμε με πολλούς ασυνήθιστους τρόπους το 5

Παράδειγμα 1 :Ακούμε μία είδηση στο ράδιο που μας ενδιαφέρει

Παράδειγμα 2 :Κατανόηση ενός αριθμού

Ταξινομία του Bloom

Ταξινομία του Bloom Αναθεωρημένη ταξινομία Bloom (Anderson & Krathwohl 2001)

Αξιολόγηση Σύνθεση Ανάλυση Εφαρμογή Κατανόηση Γνώση

Δημιουργώ Αξιολογώ Αναλύω Εφαρμόζω Κατανοώ Θυμάμαι

Ταξινομία SOLO (Structure of observed learning outcomes)

H SOLO προσδιορίζει πέντε στάδια κατανόησης 1. Το προδομικό(Prestructural) -‐ ο μαθητής μαθαίνει κομμάτια ασύνδετων

πληροφοριών που δεν έχουν καμιά οργάνωση και δεν βγάζουν κανένα νόημα

2. Το μονοδομικό (unistructural)-‐Οι μαθητές κάνουν απλές και προφανείς συνδέσεις μεταξύ των πληροφοριών

3. Το πολυδομικό (Mul�structural) διάφορες συνδέσεις γίνονται, αλλά όχι μετασυνδέσεις μεταξύ τους. Οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν περισσότερα από ένα κομμάτια των δεδομένων πληροφοριών αλλά δεν ενσωματώνουν ιδέες.

4. Το συσχετιστικό (Rela�onal) οι μαθητές βλέπουν πως τα διάφορα κομμάτια των πληροφοριών σχετίζονται μεταξύ τους.

5. Το επίπεδο της εκτεταμένης αφαίρεσης(Extended abstract) οι μαθητές μπορούν να κάνουν συνδέσεις πέρα από το πεδίο του προβλήματος ή της ερώτησης. Οι ερωτήσεις αυτές περιλαμβάνουν ένα εκτεταμένο επίπεδο αφαίρεσης

Σπίτια 1 2 3

Σπίρτα 5 9 __

Πόσα σπίρτα απαιτούνται για 3 σπίτια; (µονοδοµικό)

Πόσα σπίρτα απαιτούνται για 5 σπίτια; (πολυδοµικό) Εάν 52 σπίτια απαιτούν 209 σπίρτα, πόσα σπίρτα χρειάζεστε για 53 σπίτια; (συσχετιστικό) Φτιάξτε έναν κανόνα για να βρίσκετε πόσα σπίρτα απαιτούνται για οποιοδήποτε αριθµό σπιτιών (εκτεταµένης αφαίρεσης)

Δίνεται:



Ποιος είναι ο τύπος που λύνει την εξίσωση 2ου βαθμού;-‐αποστήθιση (μονοδομικό) Χρησιμοποίησε τον τύπο για να λύσεις: y = x2 + 2x – 3.” Διαδικασίες χωρίς συνδέσεις ( πολυδομικό) Χρησιμοποίησε τον τύπο για να λύσεις την εξίσωση, y = x2 + 2x – 3 και εξήγησε πώς συνδέεται η διακρίνουσα με τη γραφική παράσταση της συνάρτησης. Διαδικασία με συνδέσεις ( Συσχετιστικό) Καθορίστε από ποιο ύψος ένα βλήμα του οποίου θέση επάνω από το έδαφος δίνεται από την y = x2 + 2x – 1, ωθήθηκε, και πόσο καιρό πήρε πριν χτυπήσει το έδαφος. Εξηγήστε πώς το ξέρετε. Κάνω μαθηματικά (εκτεταμένης αφαίρεσης)

διαφοροποιημένη διδασκαλία

Education

Transcript of διαφοροποιημένη διδασκαλία