ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ - ΤΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΚΚΕ

rΕΩPΓΙoY x. MANoYKA(Πριiην Γεγιz-oδ'EπιΘeωρητoδ τoδ κΠαιδoμαζδματoq'l)

ΠAΙΔoM AZΩMATO

MErArιo EΓKΛHMA KATA TΗΣ ΦYΛΗΣ

εκΔοΣlΣ ΣγΛΛ0r0γ EΠΑNΛΠΛτP|ΣΘENTΩI{ Eκ T0γ tlΑPΛΠΕTΛΣMΔToΣ

AΘHNAΙ 1961.

http://www.facebook.com/pages/ELLENON-DIKTYO/325358313175

'..Διd. ιri ουΘυμo6νται α[ θ)J.ηνιxαl γενεαl τd'.dργα τδν xo_μμoυνια;δν zι;\:1'ν σ'Jμμoρι-:ι-λ}'eυ.oν.'.1\eερol o'.lμuogiτu'' αL7'μ&λω;oι ;oδ 'Ε(}l'.y.','' cΞ.z:'':'


πPoΛoΓoΣ

μoναρχoφασισμoυ D.


6

δν Eγxλημα,τ|ν δθ Eν€ρ-ν, δ6 <Παι-ττj... Bαoi-

τoCl π.αιQoμαζιΙrματo5 δiνeι τδ xαρα-πo$ τδ KΚE &πoβιiλλoντα5 τii 1iiijxαiiοτ_ερr dπδ Eνα 1ρ6νo ιiπ, τ{ν'&ρπα_παιδι& 15 1ρoνδν oτ{ oφαγi1'τoσ πo-6'

Δυoτυ1δ6.τδ δ-ρξμα τδν παιδι6;ν δδν Ξxλeιoε μθ τl1 oυντριβ{ τoδ συμμo-ριτισμoδ. "Ιoω6 &xριβδ6 τ6τε dΙρ1ιζε!

- ._ "Ag1ιoe μδ €ντατιx{ν πρoπ'αγtiνδαν xαl oατανιxδ oι5oτημα fi ιiλλoiιυoιqτfr5 θΘνιxfr5 τoυ5 oυνειδτ|oειog, f δημιoυργiα,Σλαβιxδν ..|rυxιiνoδ' 'Eλληνιxcixoρμιti.

T ,,Eλληνα6 dπδ τ{ oυνε[_δ1o-111δ 8.o0O tεziην6πoυλα πor)

τδ ΚΚE θΘνιxi, oυνΞiδηo,. EτuoiπρoTδν Ψ xαl δ τελευταib5 .,Eλληνπoλfτη6

. ', 1) Eig τδ,Ξριbτημα: ιιTi Eγιναν τ& Θι)ματα τoδπαιδoμαζιilματo6υθριirτημαπoυ €μ€ιν€ αναπαντητo σ€ χ€ινoυ€ πoδ ιiγαπoδν τ& παιδιci, xαi

τo xαi -τoδ6 rlπoxαυνι.oμiνoυ5 .,Eλληνα6, 9ι oδ τiπoτΞ &π' τδ παρεr.Θ6ν, &λl& πjoo-oυξ Eξ<υτeριxol xαi &πi τδ παιδoμciζλμα,φδ eoλoγιxrjν '

τoσ xινδι5νoυ ιiπ' τδν Σλ εd5,δiν Θιiι ιiφt_fr}_τi1ν ν& 1αΘfr, cioα δ ΣλαυTαμδ orτιou τη6' T&δπλα τ νoυ, δθν Θ& xατιo1riooυν fi ,Axρ6πoλι6!


ΣΞΙMEIΩΣI ToY ΣYΓrPAΦEΩΣ


MΕPoΣ Α'

τΑ πΑPΔΣt(Η}.ιlA τoY ΠAlΑoMAzΩMAτoΣ

KEΦAΛAloΝ A'.

oI (ΛEΠPoIυ

oiκτραT& iτrικρατε[α5 τfl5 <Π'Δ'Κ'> τrερroρiζovταν τ6

τfr5 Πρi μερικα xcυρια τoσ Biτoι καi τoΟ Γρ&μμoν

-Ti μ&s flρθε &τrδ <μ€oα>;

--Πoιδ5 τ&ει <μθoα> ;


11

τρ6σεωs τδν παιδιδv.

'o Λαδg oτd φoβερ{ παγiδα τοδ Κ.Κ.E.

TΓ ΕφΘαvαv καl ιι'ικλoφoρoσααν _φoβερδ5

εi oνvεixε δ φ6βo5 τδν iκτελEoεcυν'oαv κ&α δμαδη τoλiτε5, μητθρε5


L2

Tδ τeλευταio E$αγγ€λιo.

Τδv Δεκi βριακ6μovν oτη Λvκopραxη. ,Εκεi i<o.v-ναycυvιατi5> αv Evα δcυμ&τιo τrov natlδr-o, Kα Eνα5

dλλo5 <μιvιδν δ 'Αβδελiδη5.

Tηv ciλλη ημiρα τιflyα ατην Eκκληαiα. 'o iερθα5 λειτovρyδ5 κι'Ξyδ ψαλ-τη5. 'Εμεi5 &πoτελoUoαμε καi δλo τo θκκληo'iαoμα ! Δ0o-τρεr-5 yρηoClλε5


13


KEΦAΛAloΝ B',.

ΙΙ APXIΙ ToY πAIΔoMAzΩMAToΣ

'O 'Aρμαγεδδδν τoδ oυμμoριτιαμoδ.

. M:9" οi. oτrαρακτικig oκηνi5 τδv μ oε τδ Eyκλημα τis&ρτr_αyfr5. Στδ τ€λo5 Φεβ.ρovαρiov Ξyινε ιKη

"ry*Er-ρ.oiξτrαrδrδv &τrδ 1coρια π-ov Eλdyxovτo dτr'T& τrαιδι& σUμμo ζ,brηκαi Uoτερα_&τro λ6yιo, εζ φa-λαyyε5 τrαtδιδν τr' την o Πo-

ραπdταoμα.


17

παραπετασματos :

Α0λΓκ6

τσερ , PΙαlΣlρb Σλiβ

Πoλcov i α: Λ6ντεκ-ZδρovΙ, Σoλiτoε-Zδρo0Ι, 2κ6ρζελετ5,

P o v μ α v i α : To0λγκε5, Σιν&Ια, Bovκoνρθoτlov, Πλoθoτl, Bραtλα,'oρEoτrα' Κλo0ζ, Καλλιμανξατι, B&τoα, Tovρκ6βιατα'


18

λoβακiα Γκ6μoκτovιτoε, . Πραy ,,Aλμτrρεx-oΟνiτoιoφ, oiiκβαλii,

5, Δ&ρκc,:φ, φ.

'ΙΙ μdoxα τoδ K.Κ.E. πρδ6 xdλυι{.lιν τoδ €γxλr|ματo6

Δι6τι, iρωτδμεv :

oτl :

- <<Εivαι dληθεlα, τrδ5 πoλλoi dπ' τovg yovει_5 μετ&voιcυoαv τroJ δiν

μlμηθηκαν τov5 &λλov5>.Mi κvvικ6τητα Eτrεξηyo0ν θδδ, 6τι μετανoιcυoαν δflθεν τroλλoΙ yovεT5

δι6τι δiv Eoτεlλαν τ& παιδlα τovg oτδ παραπ6τααμα 6τrω5 Eπραξαv &λλoι.

ΚαΙ θβεβαΙc,:vαν 6τι :

<<Kαvθνα5 καTαναyκασμδ5 δiv doκηθηκε o'jτε εlvαι δvvατδν vα &oκηΘfl.


1,9

: orirε Eνα τrαιδΙ δθv oταλθηκε oi

oτα oτriτια τov5.

Kovi-πoioνεi1αvα δι&

oi yεiτovε5 μερικδv τραyικδν oiκo-τis μ&νεs καΙ &ρy6τερα &ρπαξαv τ&

vν τα παtδια τov5'

κΧαρr|xαμ€ πoδ γλυτιboαμe &πδ τo$6 'Aρβανιτ€6D

Στis &ρχts 'Aπριλiov 1948, ρ]-δ. Iκooroρiαs' ιvfio trμeρJ aoρ" Eνα oη Mθ εi

η <πoλιτoφvλακη> τfl5 τrεριφερεiα5 ν τηs'

Λεlβαδoτ6πl.


20

μη μαs τΓtασoUyε."o χωραφlα καi τi5 ρεμμαrri5.

M&5 θμ ixε'τrαρεr να ooυρoυπcboη κι' dτro-φα.oiog o0νoρα, &λλ& v& κoιμηθoσμε κoντdκαi τδ

" σOνopα, o'Evα 1αvτακr μαζεμEνα oαvεyα α... ξημ6ρωoε. _αi καvoνioαμε &τιδ πoν να τrρooπερα-


Kαi μετιi r}ν διαφυγdν τ4C &π' τδ πrlδoui!ι'μα, η ανω;Ξρc'l υi'ιoγLνeια', φ6ρει δxδηλα'τ& oημεiα τoδ τρ6μo', τoδ θδoxi'μωο:ν απ'τoυq συμμoριτεζl


23

ooκακlα ! ! l

"Exρυιpe τδ παιδi τη6 oτd γfi.


24

. Tj v& τηv &vξκαoε τη yρηα.αιrrτ], κατrεταv M&ρκo καΙ Zαxαριαδη,vα κρUψn κατ& τδu τρ6πo α0τδ τo .,oi'δ, 'η5;

<Θ& διiloω τ& παιδιιi μoυ γι& ν& o1ηματiooυν oi &ντdρ-τ€6 χαλt iδ€α γι& μ€να !υ


25

Στ& δ&oη πρδ6 &ναζriτη<iιν παιδιδν'

Στ& B6λια.

oτρατενot &τ' τov5 o-vμμoρiτε5.


26

Kαl δ... Bλαντδ5 !

ν& πd5 να τo παρ ! Τδν παληανθρα:πo τδvσε To κoριτσl ylα ! Γρηyoρα, τrαρε πoλr-δρ6μo yια τηv Πε

τ16ν.-.μθ πoλrτoφvλακα...καi oαv v& μi φ6ρτcoαε δ Bλαντd5100 ι oτηv τrλατη μov, τραβηξ. ε,α 'tr,

'πr'ρi"'rρ,a, δια τημικρ

"Eγινα χαι... Καραγxι6ζη5.

(Λυx6ρα1η Δεx€μβριo5 !.9δlα μερικεS ημ€ρεs τ|ν €δρα μovΔυτrκfr5.Mακεδoνiα5>.'o ΣτρTyκxωρrδ ν' &νoiξcυ τδ yραφεΤo, 'δι


27

dδlθξoδo f1 καθoδηyηoι.(Toε1ooλoβαxiα' Ιo''5νιoq t94

6τrμι

ζπιτδv


28

E1μαoτe Φαo(oτε5 ! ('A.' τδ τ)μερoλ6γιιi μoυ).

Md^ρτιo6 1950). ,Επrθεcbρηoα τηv Παιδ6τroλr Mτr6-τεβy πεOδvνoi τfr5 Παιδoτr6λε<o5-Bovλyαρol καΙ .,Ελληvε5μo0 καταoταoι iδv παιδιδr, ιr"ο edJ", uΞrαφoραr).


29

-TΙ εioτε oεi5 μcυρθ καλ6παιδα; Kι'θκεTvα μo0 dτηντηoαν: TΙ κα-

φcoναζovv ζτoι θδδ.' _Kι' &φoΟ ε1oαoταν δεξιoi, τrδ5 ijλθατε θδδ; 'Εδδ εΙvαι, βλiτrετε,6λodριoτερoi,

'δλo κovκoνθδε5 ! Tθτoιovs ζoτειλαv oτΙs Λ. Δηuoκρατiεg oi

dvταρτε5.

-Δi μ&s ρδτηoαν δταν μ&s πfrραν dπ' τα xcoρι& ηα5 _&v εiμαoταv δε_

ξιoi i\ dριoτερoi. Md5 Eβαλαv μπρooτ& τη v01τα καi δiv ξθραμε τoν πη-

dλλos. Nd δ'.. oτδv Π0ρyo oi... oτδ Σλiβεv...

Pοroιx& &ερoπλdνα μ€τ€φ€ραν παιδι& τoi παιδoμαζιb-ματo6.

(Boυδαπ€oτη_Aiiγoυoτo6 ( 1949).

Τδ Κ6μμα Eκαμε <&ερoyθφνρα>. Σνvδdει τα Tiρανα μθ τηv Boνδαπθoτη.


:]Ο

Σταματηoε δ δρ6μo5 μEoφ Γιovyκooλαβiα5 καΙ ovvδdoνται dερoτroρrκδ5,Τiρανα .Bovδατrθoτη. .MoO Ξμεινε ovvηθεια να λico: <"Εxovμε τiτroiα oη-μερα dτr' τ& Tiραvα;>'Hμθρα μθ τη iμενα dερoτιλαvανα uoσ φi-ρ-ouν <φoρτio.> Mδ εixαν διoρioεt ! Ξεφ6ρτωνα τrαrδακια τrδιiεixαν dρτrαξει <λαφvρα> dτr' τη P μελη καi ΘεooαλΙα, dτr' τηv Kαρδi-τoα καi τδ Καρτrεvfroι'

M6λι5 dvoιyε f1 τ16ρτα τοU dερoτrλανou ξεμvτoOoε dτrδ Eνα-Evα<<καβoνρακυ>."Ετoι εixαν καταντηoει &τr' τi5 ταλαιτrcυρiε5 τo0 δρ6μov, κι'dπ' την <εiδικη> τrερtπoiηoι πov 6τvxαv oτ-ην 'Aλβαviα, cl5oτε δiν i1μπo-ρo0oε κανiνα να κατεβfr χωPis βoηθεια τη oκαλiτoα τoσ dερoτrλανoυ.ΕΙxαβoηθδ ατδ ξεφ6ρτcυμα Evα Pδoo ταyuατoρΧη. ΑΟτo5 oνvcbδεuε τηv dτiδ-oτoλη.'Hταν Pcborκα τα &ερoπλαvα.

Σθ Evα φoρτio &vεκαλvψα καi μrα μrκρη τrατρlcbτtooα μov.'Hταu &π'ρ[τoη' Tην εixαν &ρτrαξει oτη μαxη τoU Καρ-αν δ5 τηv 'Αλβαviα. 'Aπδ θκεT τη φ6ρτ<ο-&λλα καi τflv πθταξαν oτην o0yyαρiα διατη oειρα μα5 oτηv Πoλα:viα καi τη Γερμαviα.

τrθoτη, εiτε &τrδ τi5 κακov1iε5 τo0 δρ6μovKαρτrενfro'ι-'Αλβαviα, εiτε &τr' την <καλoπθραoι> oτηv

''Αλβανiα, frταv

ocυoτδ ρακo5.Σuμφα:vα μi τois καvovιoμou5 τδν κovκoυdδα:v πρδτη δoνλεια flταv

να τrαρcυ τα oτotxεΙα. Τα Στoι1εiα Ξλεyαν 6τι flταv <λαφuρo &καθ6ρtoτo>&τc- τηv μαxη τoσ ΚαρτrενηoιoΟ. "oταν Ξyιvε f1 διαλoyη oτα &vθρcbπινα<λαφuρα>, την βρfrκαv φαivεται &καταλληλη δι& ν& κρατηoη 6τrλo καi τηνμετθθεoαν oτδ παιδoμαζcυμα.

Tηv Ξoτεtλα oτηv 'Aνα Δiν flταv δvνατδy ν& ξαvαδfr'Ελλαδα, Πατρiδα! Δiν περν τα παρακαλια δrα <λεvτερι<i>'!'Η μικρη Κvρiτoη δμco5 τηv κovβαλoΟoαv o-rηv 'Αλβαviα, Eφε-

ρε μ€oα τl15, κλειoμ6νη oττ\v Ψvχη τηs ττ\ν 'Ελλαδα. Δθv τηv θξετ6πιoαvovτε oi 'Αλβανiε5, oιiτε oi oOyyαρiε5, o'jτε τδ Παραπ€ταoμα μθ 6λoν τδνκQoμo τov ! Κρατηoε τηv 'Ελλ& oτην καρδι& τη5. Δiv μπ6ρεoεYd .is τηv παρει κανEνα5. ΚαΙ cυ5 θμαθα-πov βριoκ6ταv'oτδ'Ανατ. Bερoλivo, oκ6φθηκε, δτι κεi, dτrδ την θθoι τroν flταν, δiν flταvμακρvα f1 'Ελλαδα κι'f1 Eλεvθερiα. Καi vL2-3 βflματα π€ραoε oτδ ΔυτικδBερoλTνo. 'Ατr' Eκεi βρfrκε την τrατρiδα.

Παoxιoε, dτrελτioθηκε, ζητδvτα5 θλενΘερiα. Δθν μτ16ρεoε-oτδ κλoυβiπov flταv-vα την βρfl μ" τελικα τη βρfrκε μi τα <π6δια>.

Εivαι καi αΦτδ dτroτ€λεoμα <EΘελoντrκfr5> διαδρoμfl5, <τovριoτικoΟ τα-ξrδιoσ> Καρπενfloι-'Αλβανiα... <o'jτε Eνα τrαιδΙ> λEει τδ K.Κ.Ε., <παρθηκεμθ τη βiα!...>

Tiην 14-2_1950 μετεδ6θηoαv'Ελληνιoτi &πδ τδ Bovκoνρioτι τfl5 Poν-μανiα5, τrρδ5 τηv <Φcoνην τfrs 'Αuερrκfr5> τ& Eξfl5 :

<'H <Φcονη τfl5 'Aμερrκfr5> δθv δ0vαταl να x<ονενon τδ yεyoν65,δτι 28.000 'Ελλην6τrαιδε5 καi Σλανoμακεδ6νε5 μετεφθρθηoαν εi5 τα5 ΛαΙκα5Δημoκρατiαs μi την τιληρη ovyκατ&Θεoιv τδv yoνθcoν τcυν. Tα παιδιαταiτα Θα iξακoλovθηocοoιv ν& ζδoιv iκεT oυμφcbv<o5 πρδ5 τηv θτrιθvμiαvτδv γovicοv τ<υv, Θ' &vατραφδoιν εi5 την iδiαν αιjτδν yλδooαv iv τQθθvικQ πvε0ματt καi θα εκμαΘcooι μiαν τθxνηv...>

'lδov τcbρα καi θνα μακαβρroν παραδειyμα, δtα μfαν (σ ν y K α τ α_θ ε o ι v> γoνLcιν, να dτrooτεiλoνv πEντε παιδια τovs oτδ Παραπiτα_


_-οιζ_ .--μ.i>_δ r]l Q.. 6,<:ι,ι-. :. bbrii,'- s-'Ξi' l]- δδJ.'αι- δi

Ξl-:>-i lιJ-; ο.

-i_ ;'δυ,) jΞοη.,

xΞ.Ξ E-oμ

bS

ts \.δi ο.e b ---(rΞ'-sΦ μ'Fι-P"3 -δ Ξ.yλ_ΘΞ.\_ ι- *Ψι' Ξ

t9_ ιι Ψ 'Ξ_ξ Φ H'io'!]

^, Ξ

:s.i]'υ Ξ

:Fb

tε_

r1

{ξ:ι-=Ξ

ιJ3 i αιrΘ-' Ξ'd^ ι: P _.:.n a q-Υ x,:t$ s': ab6rN

λ-:>J ,Ξ

?Ξaι-P; Ψo,ΞΞ-iii ε :-ii;ο φ>Χ slΞ':bPc'F--ο-aΣ-ξabE,:


oc

Kαlσμα, να <&νατραφoΟν εi5 τηv yλδooαν τcυv θν τQ iθνrκQ πνε0ματινα μαθovν μiαv τθ1νην > !

'H Tραγαlδ(α μι&5 oixoγενε(α6.

(Λυxoρρδ&ακαλo5 τoΟEIxε ywαiκαoiκoνoμiε5 ζκTη <Mεy&λη 'Ελληvlκη 'Εyκνκλo ηoνoiα. Δθv τδν θyνcορroα πoτθ; ει

μελετηρ65. Tδ δεi1vει &λλcooτε ,i φ

Tδv Δεκθμβριoν τoσ Λvκ6ρραxη Κoviτ_oη5.Γραφεio με'/αλo, βιβλiα ovμμoΦτη5 μo0 εΤτrε :

<Στη Zθρuα, o' Eνα oτriτ rβλiα. "Εβαλαv 1€ρι oi&vτ&ρτε5, κ6βovv φ0λλα ιβλiα! Σκ€φθηκα. Σdνκατt τδ παραξενo !

Ξεκivηoα καi τιfryα oτη Zθρμα δια τα βιβλiα' Bρfrκα τδ oπiτι.'Hταvτo0 δαακ&λov Mητoη. K0ταζα τα βrβλiα, xωρΙ5 ν& καταλαβη κατroιosyθρo5-τrιΘανδν δ τrατEρα5 τov-καi ε1δα τη <Mεyαλη 'Ελληνικη 'Εyκv-κλoτrαiδεια>.

Δθν εiπα τΙπoτα oτδ yiρo δι& τα βιβλiα, παρα τrδ9 τrflyα &πδ <τrε-

ριEρyεια> vα τovs iδδ!.'Αvθφερα oτδ <Γεvικδ dρxηyεTo> δτι oi ovμμoρ[τε5 Eβαλαv x€ρι oθ μια

βιβλιoθηκη μt τflv <Mεyαλη Εyκvκλoτrαiδεια>, κ6βoνv φνλλα καi...

Τδ <Γεv.'Aρxηyεio> μi διθταξε να τηv καταo1cυ ! Δθν τδ πfrρα καi τ6oooτα ooβαρα,μα dvτiθετα 1αρηκα πot Θ& γλvτcοo'oνμε Evα τ6oo δραTo

"Ετor Eλεyε δ κ6oμo5."Εμεtνα μt τηv Eντ0τrωoι, μα αιrrfl5 τfr5 Eφθαvε

δs θκεT. Α0τδs yλντcυoε &τr' τ Tηv μoναδικη π-ov εΙχε

τoσ την πηραμε. 'Aλλ& τc&λι εΙναι καλα f1 τoU, (flyvναiκα τov καi τ& παιδια τov) Ξλεyε δ κooμακη5.


ι]4+

(Boυδαπ€oτη, Aiiγoυoτo5 7949).Σ.η Bovδαπioτη εiχαμε τηv Eδρα μα5. Τδv Αιiyovoτo τot 1949 iiμovu

0τrενθuvo5 τo0 Κεvτρικo0 yραφεioν καi <'ΕπιθεcυρηTηs) παλr τoσ τrαιδoμα-ζδματο5.

Κ.K'

**,αTΓασt

yoνεT5 πιoτεuoντα5 oτδ <dτr6ρρητo> τδν iπtoτoλδv, yραφανε δ,τι θdλανε.'Αλλα κoμμovvtoμδs καl...&π6ρρητo ! !

δ Γι&vvη5, δ νo5 τfrg λoyoκριoiα5 :

ε €να yραμμα ν 'Ελλαδα καi &π'τηv dρ1ηδs l Γρηyoρα δ τo, ν& δoΟμε τi λθγει α0τδ5δφ

Tδ τrfrρα τδ <tjτroττo YPαμμα> τδ Eβαλα oτην τo.€πη μov καi oνν€_χtσα τη δoυλει& μoν !

μαΘη δ δvoτu1η5 δαoκαλo5, τroσ εivαt τα παrδια τoν, ττoσ εivαι τδ μι-

σκoTωσovy.

δλα τα <μητρδα>. Δθv βρflκα τroνθενα τη γuvαiκα τoσφτ(^) ov. "Αρxιo'α vα βρiζoc τov5 0πευθ0νov5 τδν 1ωρδν, πouδAv μητρδα ! !

"Ε αφεTo καΙ τραβηξα δια τηv παrδ6πoλι. 'Hταν &ρyακαi τα κolμηΘfr. "Εφuyα δια τδ δα:ματ16 μov, &λλα δiv i1uπo-ρo0oα !

Tηv dιλλη fluEρα ξαvαπfryα oτην παιδ6πoλι. Bρflκα μlα μtκρη κoπε_


η-JJ

&νταρτε5 ; ΠoΟ εTναr f1 μ&να μα5 ;>Δδν θμεινα iκανoτroιημθνo5 &τr' τη μιl<ρη. Δiν t1ξερε πoλλα πραyματα

καi πfryα να βρδ &νδρε5 καΙ yvναiκε5 &τ' την περrφ€ρεια Κoνiτoη5 v& βρδτδ τiλo5 o' αΟτη την 0τ16θεoι.

Bρflκα !'Αλλα τΙ βρflκα l "oταν Eμαθα, E τ ρ ε μ αν τ& π6δια μov καi

KαΙ τΙ f1 iyκληματrκη φcοvη &π' τδ Boνκoνρθoτr ;

Mδ &ρπαξαν oι &νταρτooμ&δeg !

την dρπαγηΕiναr τrρ ι τoλλi5 yvναiκε5 oi 1o:ρια πov κατειxε δ oτρα-

τ65, θν6μιζαv dτroλvτcοs θξαoφαλιoμ6να τα παrδι& τov5. Κvρicυ5oτis & vαντα παιδικαπo:s voμiζoντα5δvvo5 λλ& τrαrδι&πoτrτα dπδ παραμoνενovτε5 oι.lμμoρTτε5.

('Aπ6oπαoμα &πδ oημειιboeι5 μα6 oτδ Παραπ€ταoμα).<...Στi5 τrεριoδεiε5 τδν αντιπρo θπιτρ

oτi5 1δρε5 τoΟ τιαρατrεταoματos, με σo&ναμεoα oτ& τrαrδια' Πoλλα παιδι& δδvρoμαλλια τoν5 κνριoλεκτικα, διoτι τα dρτrαξαν μi τη βiα καi τα (pαζαν


36


KEΦAΛAιoN Γ',.

πΕΩ Aπ', To πAPAIΙETAΣMA

κoi Πρeoβeυταlυ.

' KνβEρvηαη> τoσ βovvoσ vα ημov[μ χδρεs τoσ Παροcπετααμοcτos' α6μc.rs &vτrπρ6oωπoι λθyovται <<τr

Tδ τrαlδoμdζωμα βρflκε &π' τov5 <πρεoβειrrd5> Θ9eui 0πoαrf1ριξι !

Δι6τι α'}τoi froαv oi πρδioi πot καν6vιζαv μι ταodεεlφ& κ6μματqΣ καΙ τl5


39

Στην <Κoιν ητα> τo'j Mπo0λκε5, oτη Moox1τoσ Κ'K'Ε'' δτrωs oν-

vηΘrζαν v& λEνε κovκovθδε5, iδρνθηoαν oxoλθ5',_Πανετrιoτημια ocυoτ&,

κη<εiδικi5>

Eπι ν TΓαρατ>'

Σ' ' φ(Ι)τα)

€μεινε τρoμακ τνε0μαμθθoδη (δηλ. _eφγρμ9-

s oτδv &lλo,'δ- fl vα τδv

τρoμoκρατηoη !

Διoρ1ζoμα1 αΓενιxδ6'EπιΘεοrρητt6D τoδ παιδoμαζιilματoq,!


40

ν. iτrrθεωρητoσ>>την τrρcbτη yε-αρiα, Povμαuiα,

Πριbτη γ€νιxt π€ριoδ€(α oτδ Παραπ€ταoμα.


41

σκαλoι πoυ Eκεi, μo'j Eξ ειτoνρyoC'oαv ταo1oλεiα καΙ τfl5 <κoινoτη ραoαν oτα'Ελλη-νiκα μερlκi5 καi μ' αvτi5 τrαιδια. Πδs διε-

τραβηξα δια τη Bovλyαρiα, μ€oφ Nνooη5.

τoκiνητo yεμ&ro μi δδρα !

δλoι μiνoι>, Eφνγα δια'H αλεια oννδδεvoε δ5 τδoνν Povμα α μη παΘcυ κανaναμo !>

'Eπεακtφθηv τη Σιναiα 6πov flταν τα παιδια. Σθ δvδμεy&λα ξεvoδoxεTα <Παλλα5> καΙ <Καραiμα oτroθετηoει 1.500ταιδια. Mεyαλo πρoαvλιo καταφvτo απo δ εε τα δvδ μεγαλα


rq4,1

φoρu, δια να δroρθcυθfr καπcοS fl καταoταoι5,

'Eντυπιjroe.s &.π' τdν πeριoδεiα ατδ Παραπ6ταoμα.

'o Evα5 oκληρδ5 xα-ριoμδ5 διαδdxεται τδv ciλλoν. Τδ δρ uα τoi 1ο:ρι-oμoσ &ναμεoα oτ& iδια τ'&δiλφια !To καθθνα τια[ρνει τ δρcμo τov !

ζovv τi5 τνxε5 τov5 !

<ooφoΙ> να κανovν τα παιδrα <&vθρcυπov5> !


44

, Tδ

'φθιν6τr<oρo (τ6λo5 Noεμβρio

μανια τo ovvoλo τδν παlδιδv πov

Γερμανiα 300 τrαlδια τrov τrρoEρ1ovταΣττ] Povμανiα EξακoλovθoΟv ν

νovv iξ 'Αλβαviα5, καi &τr' Eκεi μotoxδρε5!Tδv Mαiov τo0 195O o-τθλvovτ&ι €κατovταδε5 τrαιδια &τrδ τηv Bovλ-Ιi'ρli..l1l fεcuαγι1καi Povμαviα. Eixε 'jπερφoρicυθη fi B;rλy;ρiα καioεv ((αuτειΧε>r oτδ βαρos.

εcοv, τoσ <dλcυνioματos> dπδ τ6τroδι& τroλλα xρ6vrα ! Στδ μεταξvo-ri5 xδρε5 τoΟ Παραπετ&oμα-

oτ&ληoαν oτovg τrαtδικovg στα-

&λλεs μεyαλε5 <<παιδoτr6λεt5>,τoσ <'Hoαfα> ovμπτOξεcυν καi dπoκληρo vα yραφfi μ6vov δια τi5 μετακιβηξει αuτα τ& &μoιρα τrαrδrα ] Ι !

θκαμαν τα δικα dρxηyoi ;oi ( > καi oi <πρεoβε

Pιζε .",J'"iε;t}χ# Υ};"bil-yoσ, αo0 θλεyε δ &λλos. <Πoλεμιο.'τη5 κι' α0τδi ! M& 8iλv


4c

dρxιoαv τα dνt1νε &να oi , τ6τε oτη Bovδα-

'r'e"iη... κι' &τr"iκε δ μικρδ "Αλλoι Eκρνβαν τα

παιδι& τovs oτovs να μη παιδoμαζcoμα, καΙ

Tραγωδie6 στδ Παραπ€ταoμα.

(Σημειιboει5 &π' τiι f1μερoλιiγια τδν πεpιoδειδν μoυ).

β) <...N&, ov α0τ& τα yρα v βρfls_ταdδελφακια μoν, να τoν5 τrfr5 τrδ5 Toε1ooλo-βακiω. A0τα μoσ δrα oi &λλovg

"Εxαoα τα τιαιδι& μoν | !>" Kατ& otμπτcυotν τα δv6 τη5 τrαιδια τα yνcbριζα dπ' την 'Ελλαδα,καi τα θvμηθη-καi. flταν. 'Aφo0

δiv τα παtδακιαδια δ π6vo5 τη5,

dφoσ EμαΘε 6τι τα παιδι& τη5 floαν ζo:vταvα.


4ι)

Eνα τδ αλλo, βρdθηκαν δλα )/cJ:1σl'iΞ]- ]1:oiρχcyται oτα κτiρια, iκτο5 μια φcρασθi η iτrioκεψι5 l

K:: Ξi,-' Eπιτρεπ6τανε να τrηyαι-τrι iβδoμο.δα ! "Ετoι εiγε κανovι-

&λλoνs oταθμo05 ! Πclιδια &δ€λφια, πov ζoiνε oτη ιoi διαφoρε5 τ16λει5. Καi τriραoε τδρα Eνα5 xρ6vo5Πρoτεiνcο αμioα:5 να oνyκεvτρcυθoOν τα &δ6λoια ινα &φioονμιε θλενθερη την &λληλoyραφiα τδν παιδιδν. Mδλλoν να 0πo_Χρεo)σoUμε τα παιδια κα να ατα τrρδ5 τov5 φi-λov5 τoν5' τrρδ5 τoν5 yνc,: ηv ν& την διανEμovμεiμεTs μθ εiδικη 0πηρεoiα α. ovμε 1rε αιiτδν τδντρ6πo τη παληα ζcoη τδν παιδιδv !...)

στ Bρ' 'ΕκεΤ oννεκεντρcb_θηoαv cu &πδ την 'Αλβανiα.'H <Κv τrδ oρμ, θτrρ6κειτo ν&oτεiλη &ρ

'o Κ6κκαλη5 Eδωoε Eντoλη να oταλo0ν <μ6vo 'Ελληv6φcυvα.>oιiτε EvαMακεδoν6πovλo, δa θα oταλfl εiτrε. Καi Eτoι ξεxcoρt'1oαμε 300 τrαlδα-κlα (καθαρ6αιμα> καi Eτolμ&oΘηκαv δrα τηv &τιooτoλir o-rη Γερμανiα.

να δrαλEξα: τrαιδrα πειθαρxrκα,ι μθ παρελθ6v>. Καi vα εivαι δλα

δθν θα κrνηθfr τρδ5 ΓερμανΙαvην ηλικiα πov o&5 εiπα...> Ξε-

κiνηoα λoιτrδν να τακτoτroιηocυ τα ζητ/1ματα, 6τrcos μo0 τα eβαλε o&ν κα-θiκov δ <0τroνρy65> μoν.

Πρδτα-πρδτα ζητηoα oτoι1εiα δι& τα τrαιδια. oi <τιαlδαyωyoΙ>πov o-vνcbδεvαv τα τιαιδια dτro την 'Aλβανiα, μoΟ εi1αν oτεiλει κατ&oταoι<βεβαρvμθνcυν> καi μt βαoι αΟτην dτrεφαoιoα να ξεxcυρΙoω τ& <βεβα-

ρυμEνα μi κακδ παρελΘ6ν>. Ti τrαtδι& floαν ; Πληρoφoρηθηκα λoιτ16ν,δτι flταv μερικα f1λικiα5 1+-Ι6 xρovδν. τrov εTxαν oτρατoλoyηΘfl oτηPoυμανiα τ& Eoτειλαν oτην 'Ελλαδα ν& τroλεμηoovy καi θπειδη iκεΙ δθv τακαταφεραν, δεiλrαoαv καi τα ξαναoτειλαv vα τα θκτrαlδε0oovμε καλ0τεραδι' &λλην &τrooτoλf1v'.. ! 'Aλλα μθ <φακελλo βεβαρvμθνo !> 'ΑφoΟ λoιτδνEμαθα πoια παιδια floαν, τα καλεoα iδlαιτθρ<o5 μθ τη δrκαιoλoyiα δτι θατov5 dναθ€oω καπoια ooβαρη δovλεια, καΙ τα κρατηoα...Δiv τα Eoτεlλαoτη Γερμανiα l"Ετoι &μεiφΘηκαv δι& την <λιyoψvxiα τoν5 !>

η) ΣOμφcoνα μθ τη διαταyη τoCl <<0πouρyo0> θρεvνδ τα oτoι1εΤα τδvτrαlδιδv. Kνρio:5 τηv f1λικiα' Εi1α διαταyη να ξεxo:ρiocυ δr& τη Γερμανiαπαιδια f1λικiα5 8-14 xρoνδv. Δνoκoλεvθηκα φoβερα ! Bρfrκα πoλλα μικρα.Kαi μικρα τιoν flταν μαζi μi τα μεyαλα τov5 &δθλφια. Πδ5 λoιτrδν v& ξε_xc,lρiocυ τα dδdλφrα ; Tα τιαιδια παρεταxθηoαν θνα:ρΙs oτδv τrερiβoλoτδν <δlερxoμθνcυν> καi περiμεvαv να παρovv διαταyη να τρoxωρηoovvδrα τδ τρατνo ! Δνδ διαταyis μΔ iπiεζαv. 'H μια &π' τoυ5 o0yyαρθζov5


47

να δδoco dμiocos κατdoταoι τδν τrαιδιδv πoν Eτrρ6κειτo να &ναxcυρη-

φoνλη μov τrov μδ dφiνεr5 | !>' Δθν Θvμ&μαr τδ 6voμα τoσ κoριτoιoΟ. Tδ μoνo πov θνμ&μαι εΙναι

6τι frταv καi α0τδ <λαφvρo>, &π' τis €τιxειρηoει5 τi15 Kαρδiτoηg.

'Aπ'τδ πατριxδ oπ(τι ατδ ιιστρατδναll ('Eντυπιi.loει6 &π' τi1ν

περιoδε(α μoυ).

<...Xιλιαδε iβρdΘηκανoi &yv<boτoν5 η ζcυη 'Η

μια τrλανη, δια αoανiζεταιvα &vακαλ0ψn παραξενε5yλδooε5.

Xθθs oτην dνεξαρτηoiα τoU oτrιτιoσ, oημερα oτην τειΘαρ1ημ€νη ζωητo0 <ατρατδνα> !...

...Mικρθ μou, δδν ξανακoιμdoαι δiτrλα oτδ dδελφ&Kl. σoU, dλλ& δi_

τλα oθ &χlα εv6...π6ντε... δEκα.'. Eκατ6! ΚαΙ δθv θα κλεioη τα ματακια


48

ΣΦν &γxαλι& τfi5 παpαμιiνα5 ! ('Eντυπιboeι5 &πδ τ{ν περιo_δe(α μoυ).

uε5, oi <μητθρε5>, μoιραoθηκαν τα τrαιδια,δ τoθλιy l Mαλcbνovν τroια vα τrαρη τδ τrιδ< κoτrαδl vμφcυνoσo.αν βαζαν ^ληρδ l' κoι &,

δθν τoν5τα μαλcb i,ΙIJ,"fi'ε,ΙiJ'i<'Απεiθα iζovu, oαv κατινα τov;

KαΙ v& τιεριμ6νη5 την vταvτα (την 'Αρβαν(τιooα καi τη Boνλyαραvταντ&) vα oo0 καθαρion τα τrαιδια, o' αοits πoυ η ψεTρα καi fr ψ,bb"εΙναι μ6vιμo φαιv6μενo.

Tικo ;

να εiτroσν τδ τrαραπoνo, τi5&λλη μ&να ! ΚαΙ αΟτη δθvAιiτi1 ξαiρει μ6vo δκτ&ωρo.ν τoν5 dρθoει ! ΑΟτfl εivαι !


4ι.-ι,loa

)ob_Ξαaxa.a,a

ι;sxa-a:α:ιΞJ !ao

'Ε---δ8<.<bι,| δa_ΦUι: "sυt'δΞ

δ-\j'ΦI

E.:ΦE_"ο

al-υ3-aι/e-a-l'υ

€.Ψx.otξ^6'νe

.ιJEi.ιl Ξ

δob

Φoaω:aΞE.o e,-EuΧlFοι,d__ωζ

5υo_:1 ωδμι-aibEsα{3b

-oE.a

'aa)biaΣαio'χ


51'


KEΦAΛA|oΝ Δ'.

EKIIΛΗΞEΙΣ ΚAΙ AπoΓoΙΙTEYΣEΙΣ

'Exπαιδeυτιxδν φρoντιστ{ριoν δι& xαταρτιoμδν δαoxd-λοrν.

oσντo o' θμds δι& θκτθλεoι.

τioθη δδ τoστo δs θξfls :

1) 'Aπδ τδv γραφoντα, δs τoλiτικδv ιiπε0θvνoν τoσ Ψpoντιo"τη-


54

ρiov καi δαoκαλoν €vδ5 κ0κλoν μαθηματα:v (io.τoρ[α5, μαθηματικδvκ.λ.π.)

2) Tδν Γ. 'ΑΘαναoι&δην, δrα τα παtδαyαlyικα καi τεxνικα μαθf ματα.3) ΕnΘ. Πλαoτηv, καΘηyητηv Φιλ6λoyoν, δι& τilν .Ελληvικ|ν

yλδαααv,4) Στρατflν Toιρατζiδηv, μετεκπαιδεvθEι,τα δαo.'καλoν δlα τα φv-φvoικα, γvμvαoτικηy. καi


55

Διdλυoι6 τδν'Eλληνιxdbν o1oλεiοrν'

&πδ ovvενν6ηoι

": oλεiα δλcυv τδv

Χ(^) ooνν oθ oxoλεTα'

ξLν ρα5 πov βρioκov-


56

παtδlδv, dπδ τi1 διδαoκαλiα ξμoσ ε1τrε, τι6oα παtδtα θα o-τroν

τi5 καινo0ρyιε5 &τroφαoειs. ΑΟτηθρ<υτηματlκα δια τδ μEλλov τδv

Tδ <ιαιiτ6νoμoν Mαxεδoνιxδνll 1,l'Pα.τo6.


5i

κ.λ.π.


58

Tδ K.K.E. διδdoxει oτ& 'Eλλην6πoυλα τ{ Σλαβιxi1γλδooα !


59

> αΟτδνθρη, τovδρ&oovν

λiyo ιπρoocυτιεiε5θελρ βρflκαν καiτδν μθ xτντrηoα

θρcυoε5, Poνμελιcυτιcυτη !...>,'#Jτ λii"' καιρo' dλλ& xcυρi5 τηv λεoντfiν τoΟ <'Ετι-

arrδ liγ's iμiρ's' μoυ ξi"τiαoε αλλη β6μβα oτδ κε-

φαλι.

Πρδg εiρηνιx{ν ζι,liν i) π6λεμoν;

"oταν τελεi<υbε η yενικη τrερ

ταιδιδν yενικη iκθεoι, &ναφ

μov δι& τη ζCυη τδν ταιδιδν'τrαιδιδv.'Ετ6νιoα iδιαrτθρcυ5"oτι <πoλεμικδν πνεΟμα καi oτραδλoν5 τoν5 παιδικov5 oταθμovs δλoοr

Πo'oζ lo,',δv διcυ16τενoεν αιiτη τη 'γραμμη

; . ]rαι καi oi θτrιτρoπδs πou διcορioθηoαν

rν Mπo0λκε5' Eixαν <Υραμμη) - απo. τo

:5 ! Καi &ρ1ιoαv vλ τηv θφαρu6ζovv &πδ

μi τ& παιδlα'τδν Κ6κκαληv vα θφαρucbocυ κι'

νιoεv δ Κ6κκαλη5 oτδ Bελιγραδl,


60


61

θηκαv>. Καi φovντωνε τδ μToos τδv τrαιδtδν θναvτiov τδν <φαotoτδν>

μ€ρo5 oτδ σUμμoριτoTΓoλεμo.' ot τrαιδικoi oταθμoΙ εixαν μεταβληθfr οθ κdντρα Eκπαιδενoεcο5 μικρδvoτρατtcυτδv καΙ δ1ι oθ κdντρα xαρdg !

Δραγατoιiνι.

(Σημeιιboει6 &π' τδ fiμερoλ6γι6 μoυ. 'Aρxig 'oxταrβρ1oυ L948)'Mθ εiδo ρδs τfrs P EτoιμαoΘδ

vα κανovμε ξνα yvρω ρα μ€ρη τfl5Povμανiα5 δ θθoι δι& ι μr&s νθα5

Παlδoττ6λεco vηoα dτrδ oτι κατεvθv-

λεμαω θyδ ; <To0τo τδ Ξδαφo5 πov πατ&s, μo0 Ξλεyαv μερικθ5 φo:vi5, δiνδtκαtoσoαι ν& τδ πατd5. Tδ μoλOνειs ! ! !>

"Εφυyα καi τραβηξαμε τδ δρ6μo ! Πρccταθo0oα ν& dπoκρνψcυ τηoνyκiνηoi μov, &λλα καΙ τη oνντριβη μοι'. Εixα vικηθ! &πδ τov5 iερo-λo1iτq5 κατ& κρατo5 ! !

Γενiτoαρoι.

Tην 1 |_l2_l948 δ ραδιoφcυνικos oτ:].-c5 τfl5 M6o1α5, μετ6δcυoεδτι πoλλ& dπδ τα παιδι& τfls Δημoκρατi:<=; 'Io-παviα5, τ& δτroTα εixαv


ι'i2

κατα τηv διαρκεlαv τo0 τroλEμov Ξτrρoθυμoπort'1θηo'αν ν& καταταyoΟvoτδν 'Ερνθρδ oτρατδ dλλ& δiv τov5 Eτrετρατrει να τrραξoνν τoΟτo, δι6τl<εiναι τroλv πιθαvδv v& εTvαι τroλυ xρηoιμα oτδ μ6λλoν δια τηv πατρiδαTovs).

Δtν εiναι τvχατov, τδ δτ oτδ παραπθτα s'Ελλην6τrαιδε5, να dπoτελEoov κτ6νov καi yενδρικδν oτρατ6v, δτrα:5 καi oi ! Ti <ειiτv1η5) !

-<oi τrαTδε5 f1ρτrαζovτo dτrδ τδv oiκcoν αι)τδv εi5 f1λικiαv Eτrτα €τδνκαi μE1ρι5 δτov δvνηθoΟv να φθρcooιv δτrλα, i1oκoσντo εi5 π&oαν oτθρηotνκαi oκληρccyζoyiαv)). "Ετoι περιyραφει δ ioτoρικδ5 τδ τrαιδoμαζcυμα θτriτoνρκoκρατiα5. KαΙ τcbρα δ iδιo5 δριoμ65 !

Mθ τηv διαφoρ&ν 6τι &vτi τδv <Γενi-Toερi καi <'Aτζiμ yλαν> τ& θ0-ματα ττρooρiζoνται δι' Eνα oτρατ6ν!.. Mθ τδv &νθρcbτιινoν λorπδν αΟτδvστρατιωτιKδν φ6ρov, oi Σλασoι, iτrελ6yιoαv ν& oνyκεντρδoovν Eνα &π6-θεμα θμψνxov 0λικoσ μι&5 yενε&5 'Ελληνoτrαiδωv, yαλovχημEvcov μi αioθη-ματα θπαvαoτατtκα_μtoελληνικα. 'Αλλα &s τrαρακoλoνθηocυμεv τα yε-yov6τα.

Tδv Mα'iov τotl 1'949 βριo'κ6μovv o_i μια παιδ6πoλl τfr5 Πoλο:viα5.Πfrρα θπεTyov τηλεyραφημα ν& iπιoτρEψcυ o-τr\ βovδατrθoτη. Mi ζη-τoΟσ€ δ Κ6κκαλη5 δια ν& doxoληθoOμε μi τ& ΘEματα τδv τrαιδιδν, μεταdπδ την τρoπη τrov πfrρε τ6oov f1 Παιδεiα δoo καi τδ ζητημα τδv Σλα-βoφcbνcov τrαιδιδv,'oxετικα μθ τi5 dπoφαoει5 τoΟ Κ.K.Ε. δια <<αOτovoμiα,

"ΕφΘαoα oτη BoνδαπEoτη καi &μEoωg, Eτrειδη &πovoiαoα πoλυ dτrδτηv Eδρα, Eζητηoα να πληρoφoρηθδ δl& τηv γενικην καταoταotv τδv παι-διδv o' δλε5 τi9 χδρεs. Πfryα καi oτδν κoμματικδ 0τrε0θvνo vd κατατoπι-oΘδ διατα κoμματικα ζητηματα. Kατατoπioθηκα dρκετd καλα, τ6oo δια τδ<Mακεδovικ6> δoo καΙ δια μια <dρρcboτεια> τo0 M&ρκov δ δτroTo5 πoλvθvcoρiτερα εi1ε &τrαλλαyεi &τr' τηv <&ρxιoτρατηyiα). "Hμoυv μακρvα,o'τηv Πoλcυviα καi δiv εixα yρηyoρη ivημiρωoι τιαvco oτα κoμματικα.

'Απδ μερrκα κoμματlκα μ6λη &κovoα, μov flλθε oτα αΟτια μov, μtα

φoβερη εiδηor5. Πδs κατι τrαιδt& τoσ τrαlδoμαζcbματo5 &πδ τfi Pov-μανiα, Eoταληoαv ν& τιoλεμfoovv o-τηv 'Ελλαδα ! Σκoτ<bθηκα v& ταcυτr&vω oτδ κ6μμα, ε1τε να καταyyεiλω τη <ovκoφαvτiα> εiτε να μαθcο &vτriαγuαrι ovμβαiνει κατι ! 'Εκεi 'μoU

dvεκoΙνcυoαv x<υρi5 ττεριoτρoφi5, 1ω-ρi5 0πoνooΟμενα, xc-:ρi5 ντρoπη, δτι oτη Pouμαviα flταv δ Πoρφvρoyi-νη5 καΙ oi ovvερyαoiα μθ τov5 0πεvΘ0voν5, θνηρyηoε oτρατoλoyiα, Ξκαμεταyματα μθ παιδια &π' τδ τrαrδoμαζωμα, καi τα ζoτεtλε oτην 'Ελλαδαvα τroλεμηoovv !...

ΑioΘαvΘηκα τη μεyαλ0τερη vτρoπη ! Σvλλoyιζ6μoυν τδ κατ&ντημ&μαs ! Tηv ψεuτια μαs ! Tην δoλι6τητα ! Tην &τr&τη ! Tην πρoδooiα !

Tηv κακovρyiα καi τδ θyκλημα ! Γελαoαμε τov5 yovεi5 τrδs τα παlδl&θα<ζoσoαν ε0τv1ιoμEνα, μακρvα &πδ &ερoτrλανα καΙ τroλ€μov5 !> Καi τδρα,μετα dτιδ €vα xρ6vo <<&να0παo'η> τ& oτθλvαμε oτδv π6λεμo l Nα πo-λεμfoovv iιlαvτiov θκεivcov πoν δφειλαv να oEβcυvται ! Σκθφθηκα, δτlδθv εixαμε oUτε μrd5 δεκαρα5 φιλ6τιμo ! Δι6τι &ν εi1αv ζo'τcυ καi μr&s δε-


(t3

καρα5 φιλ6τιμo θκεΤνoι πov δr€πραξαν τEτoιo dvooιoνρyημα, Ξτrρεπε νατθoovν'oτδ Δoυvαβι ν& ξετrλUνoνν την ντρoτη καΙ τδ αioxo5 &τι'τδ κα-ταντημ& τoνs l 'Aλλ& πov ντρoτrη !

'Eπiλexτo T&γμα κΦ & τσαν o€)).

oαν να τα θxovν κρνμμEνα τ& παιδια.Δiv εixα iδ€α δια τi5 θyκλ 5 θνθρyεrε5 τoσ K.Κ.E. "Ημovν

oτηv Πoλδviα, δταν Eκανε ρατoλoyiα l Kαi 6ταv flλθαoτη oiyyαρiα, τ6τε τi5 θμαΘα Αλλα καi &ν i\μovνα; Tiflμπo_ρo0oα να κανcυ ;

Στδν <Φ&τoανo> λoιτιδν τfl5 Boνδαπdoτη5, ovνεκθντρcooαν δλα ταμεyαλα κoρiτotα καΙ τrαtδια, τα Ξντvoαv τα θξεπαiδενσαv και τ& παιδι&τrερiμεναv r\μ6ρα τηv f1μ6ρα να &να1cυρηoovν δι& τδ <μθτωπo> τfrs 'Ελ-λ&δos !


64,

'Η ox},ηρ{ μoiρα τ6rν <ινεooυλλ€xταrνυ.

- oi oτρατoλoyηΘθvτε5 oτη Povμαviα μαΘηταi, θτrεβιβαoΘηoαv oiPoνμανικ& αOτoκivητα καi δια μθooυ τoσ ΓιoOρyεβo πEραoαv o-τη Bovλ-yαρiα. Tα-πfrραv dλλα αιiτoκivητα καi τ& δδt'1yηoαν

'o-rδ oτρατ6τrεδo

τδv φ-vyαδων τo0 K,Κ.E. oτη Bovλyαρiα. 'ΕκεT θφεραv καi &λλα τιαιδια&τrδ &λλα μθρη τfrs Bovλyαρiα5. Tα ξαvαβαλαv o.δ αΟτoκiνητα καi διαμEooν Boνλyαρiα5 καΙ Σερβiα5, Eφθαoαv ατηv τrερroxη τoσ Biτoι. 'Yτrε-βληθηoαv oi &oκηoει5 καi Eλαβαν μEρo5 oδ μαχεs. Mερικα 6δειξαv δειλiαoτδ dκovoμα τoΟ πρcbτov τruρoβoλιoμoσ καi β6μβ"s &ερoτrλαvov. 'Ελη-φθη τ6τε vEα dπ6φαoι5. Tα κdπcο5 θαρραλθα δrεoκ6ρτrtoαν oθ λ6-χovs TτεπειραμEνcoν o'vμμoριτδv, τ& δθ <<δεlλα> τα ovvεκEvτρCDσαv, ταEoτειλαν ατηv 'Αλβανiα καi dπδ EκεT παλιv oτην BoνδαπEoτη oτα xθ-ρια μαs, δια <μετεκπαiδεvσιv)).

'H o-rρατια:τtκη μovαδα τrou εixε ovyκρoτηθfr oτδ Φ&τo.ανoτfr5 Bovδατr6oτη5, δEv τrρ6λαβε vα κατiλθη oτηu'Ελλαδα, δι6τt δθν Eπ€-τρεTΓαν_. την διiλεvoiv τη5 oi Γιov δεδoμθvov δτl αi o16oει5τ6τε -τfr5 Γιoνyκooλαβiα5 καi τδv Παρατιεταoμα-.o5 δθν fl-oαν δμαλαi. Kι' ζτoι oi vEot α'jτoi, ν <τv1ην> v& πoλεμηooνv€vαντiov τfr5 τrατρiδos των, 6τrα:5 oi ovvαδελφoi τovi τfls Povμαviα5 καiBovλyαρiα5 !

. Στην Toε1ooλoβακiα εixαv iτrιoημανθfr τ& τrrδ μεy&λα τrαlδια, &λλα

περiμεναν να^-φvyoυv dτrδ .τηv_ o0yyαρiα τ& &λλα καΙ τ6τε vα φOyoνvα0τα. Σvvετrδ5 θμειvαv καΙ α0τα, &κoλoνθoσvτα τηv iδiαv τOxηv'τδv&λλcov τfr5 oOyyαρiα5.


Παιδι& 15 7ρoνδν δδηγξθηxαν oτδ Παραπθταoψα, δτoυ θξεπαιδε$θηoαν zαi. )'-eo=z)'τ,-oιν εi5 τi1ν 'lii'λzδα δι.* ν'i ;:o)'ε1r{oo'rν Ξναν:iιν :i: ^-ατρiδo_c.

(,ΤΙoi.}ι c'',:'l i'=tr'ο^ι'lαL'y.iιil'ωτα ,]πδ τoδ 'Εθνιz.oi oτρα;oδ ),


KEΦAΛAloΝ E'.

((YπOYPΓEION ΠAIΔoMAzΩMAToΣ,,

'Aναoυγxρ6τηoι6 τ!5 ιι Kεντριxfr5'Eπιτρoπfr6>.

Κατα τδ διαoτημα πov διθρρεvoε dπδ τ6τε τov θτoτroθετηθηoαν ταπαιδια oτi5 xδρε5 τoCl τrαρατrεταoματo5 (Mαρτη5 1948 :lo0νros τoΟ1949) μεooλαβηoαv γεyov6τα τα δτrojα Ξκαμαν Eτrrτακτικη την dναyκηνα yiνη dναδιoρyαv<οor5 τfr5 Kεντρrκfr5 'Ετrιτρoτrfl5 τδν τrαrδιδv, oδ τrλα-τ0τερε5 β&oει5. MExρι τ6τε flταv oxεδδv διμεληs μθ Πρ6εδρoν τδviατρδv Φωτ6τrovλoν πov &τrεxci:ρηoε oνντ6μcos καi μθ Eμθvα δ5 θκπαι-δεvτtκ6v. 'Ετ16τrτη5 φvorκ& flταν δ Κ6κκαλη5 π-ov Eρνθμιζε τi5 o1θoει5 τδνπαιδrδν μδ τi5 xδρε5 τoΟ τιαρατrεταoματo5 καi ivημEρcυνε τδ K.K.Ε.δι& τη ζcoη τδν τrαιδιδν' Tδ Κ.Κ.Ε. Eτrαιρvε καi ξεxcοριoτds θκθ6oειs δrατη ζcυη τδv τrαιδιδv dτrδ τoν5 κατα xδρε5 <τrρεoβεντE5> τoυ. Κvρiαl5δμo:s δ &μεoo5 ovvδετικδ5 κρTκo5 τrαrδoμαζδματo5 καi Zαxαρlαδη flταvδ Κ6κκαλη5. 'o iδro5 dφερε τδv τiτλo <'YτroUPΥδs 'Yyιειvfl5, Πρoνoiα5 καiΠαrδεiα5>. 'Απδ τ6τε δμcυs πov Eyιvε τδ τrαιδoμαζcoμα μ&λλov Oπovρ-yδ5 τoσ Παιδoμαζcbματo5> flταv, τrαρα &λλη5 0τrηρεoiα5. Tis oπoυδαι6-τερε5 0πoθθoει5 τδν ταιδιδν, τi5 'iψηλθ5 καi δ0oκoλε5 θρ0θμrζε δ K6κ-καλη5 εiτε oθ ovνεργαoiα μθ τα K6μματα τo0 Παρατrετ&o'ματo5 ε1τε καiμθ την Κ6μινφoρu μθo'co τo0 K.K.Ε., δταν flταν ooβαρη dναyκη iτrεμβα-oεcυ5 αΟτfr5.

Τδv Mαιoν τoiL Ι949 μθ καλεoε oττ\ Bovδατrθoτη δ K6κκαλη5 &τcδτηv Πoλωνiαv. Mθ Eνημθρ<οoε iτrΙ τδν θεμ&τcυν πoν dφoρoCloαν τδ τrαι-δoμαζcoμα. Bαorκα θθματα τrov τιρoEκvψαv oτδ διαρρεΟoαν διαoτημα,ηoαν :

1) Tδ ζτ}τημα τδν oλαυoφιbνιυν παιδιιbν. Tδ ζητημα τo0τo oxετtκαμi τηv τrαιδεiα τδv Σλαvoφcov<oν εi1ε αxεδδv λνΘfl, διδτr xιλιαδε5 παιδt&oλαv6φωνα, βρioκoνται τcbρα o-τi5 1δρε5 τoΟ παραπεταoματo5 καi Exovvκ&θε θλεuθερΙα νd ξεκoτroOv τελεico5 dτδ τη Mητ€ρα 'Ελλ&δα. Tδ Κ.Κ.Ε.&τrεφαoιoε vα γiνη <<oννδιoiκηoιs> _Γηs τrαιδεiα5. oi "Ελληvε5 δηλαδη δrατα'Ελλην6φωvα καi oi Σλα0or δrα τ& oλαν6φωνα, μδ θπ6τrτηv yεvικδv<0τrovρyδν> τδv Κ6κκαλη. "Ετoι καi Eyινε. Tδ Κ.K.Ε. ζoτειλε dπ' τηv'Ελλ&δα θκπαιδεντικδv Σλαv6φcoνov, τδv δαoκαλoν Σικαβiτoα, δ δπoTo5

flλθε oτη Bovδατrθoτη, δι& vα dναλαβη τηv διoiκηotν καi Eκτιαiδευoιvτδv Σλανoφcbv<υv τrαιδtδv'

2) Zητi1ψατα παιδε(α6. Mετα dπ' τηv &π6φαo_ιv τo0 κ6μματosνα &φoμoιo:θo0v τα oxoλεiα μαs μi τ& ξθνα o'xoλεΤα, πρo€κvψε &ν&yκη


69


70

μεριKανiα5. '

tαδη5)η καi

ια δθ τov5τrερyαμηvE5.δiτrλα oδoi τrαlδαycυ

i

τoU. Δiv l-6τolot dvθri &λλov5

κτ],' dλλov5,^oτα Eρyooταotα v& μαθovν (yρ& εoτ& oκovπiδrα.

oκυβdρvηoι5 τoσ ΚKE εΙxε &νααxη-νεs <0τιovρyoi> (Mιτρ6φακv, Kδ-

vτo &κ6μη μικταi ('Ελλην6φo:να Kαι

flταν να yενικη ovvEλεvot5

ocυτrικδν ζητoσoαν . . ,ν& oταvρo-.r}'}J, E: ;αβnται καi τρo-


7L

'Ακ6μα δδν θπEτρεπαν oi oλ&βo' '_q.

0τ&ρxη ' oτ9νs o-rαθμοUs τoυs

κανθvα &τoμov c* -ωr';iLl|roφωr.,r. Σ&ν i\θεa.d vα^ εiναι κ&πoιos δαoκα-

ios iκετ, θπρετrε ν& ξ€ρη t\ &ν δθν ξθρη, v& μ&θη oλαpικα'

N€αι βdoει5, €xπαiδευoι6 xαι διαπαιδαγιbγηoι6

ρδv τoσ Παραπετ&oματos.

5) 'Aτrεφαo'ioθη να θκλαΙκεvθfl η 0π6θεoι5 τoσ ταlδoμαζcbματos oθ


72

'Aπooτoλ{ παιδιδν ei6 'Aνατ. Γερμανiαν


-ηι3

'Avατoλικην Γερuανiαν'μθΧρι τoΟ να

δε1θ 'Ελλ&δ s 6μ δs300 d oνμβ Eoτ ov_

λiov oτα oi ικθs Αv.

κoπ€ραoαν &τrδ θλλεrψι τρoφiμα:v. Δiv Oτιfrρxε κρθα5, ψcoμi καi φρoστα.'Aντi ψcυμιoσ €τρcoyαv πατατε5.

Στην Γερμαviα θoταληoαv dρyoτερα &ρκ 5 ταrδιδv &πδτflvBovλyαρiα.Tδv M&ioν τo0 1950,λ6yφ τ vλyαρiα εi1ενEτrιδεrν<υθfr f1 κατ&oταol5 τδν παιδtδv &τrδ κvρi<υ5 κατα_oτ&oεcυg, dτrεφαoiαθη &π'τ& κoμμoUνιστικ& κ6μματα να μεταφερθfr μεyαλosdριθμδ5 τrαιδιδv oτηv Γερuανiα καΙ Poυμαviα,πρ&yuα τrov Ξyιvε διαρ-κo0vτo5 τoσ ζτoνs 1950.

'o Κ6κκαλη5 Ξδειxvε iδιαrτθραv ovμπ αv τrρδ5 την 'Ανωι. Γερuα-νΙαv, δι' αιiτδ i\θελε να oτεiλη θκεj παrδι& vπνα)) καθδ5 Ξλεyε. KαΙ xα-ρακτηριζε τ& παrδl& αιiτ&, δ5 <παιδι& τrρoνoμtoΟxα>.

KαΙ xατciσι4oτ.oq

'H τrιδ <τιμητrκη> δovλει& τroU μoσ &νετθθη &π' τδ Κ. Κ. Ε. καΘ'δν xρ6νov 'ijμovν ο'τηv oξyαρiα, flταv μι& κoμματικη <dπooτoλη>.Mo0 &νθθεαε καθfκoντα <Κoβαρ1η>, yραμμοrrθα δηλ. τδv κoμματικδv''μελδv τroν floαν oτηv BoιlδατrEατη καi oτov5 τrαrδtκovs oταΘμo0s.'Αλλ&τδ τrιδ τrμητικδν flταν τo0τo . MoO διθyραψαν δ5 ooβαρα καθηκovτα :

1) N& dνακαλ0ψω καi ν& ταρακoλovθδ τrαλαtoU5 "Ελληvε5 τroν τvxδν

π6λr τfl5 Bouδαπθoτηs, 3) Nd παρακoλovΘδ δvo πρ6ocυπα, τδ Eνα


74

' 'β) Δ]+ τi1ν.βιβ^λroΘt'1κη, θψα1να, Eφαyα τδν τ6πo, μα δiv fluτroρεo.αvα dvακαλvψcυ &πoλvτω5 τiπoτε.

μεΙo καi κ vα τo0 δiνcυ καi xαρτζrλiκr, τrfryα καi τδν ΥνCn-ριoα. 'oμ ρ{θηκα μπρooτ& oθ μια Koμμouνιστtκη τrρoocoτrr-κ6τητα ! &ΓΓεκ6μloα δoε5 φoρi5 πfryα καi τov Eβλετrα f1ταv


7'c

'o κooφδ5υ xαΘηγητll6.

περi τfr5 <ooφiα5> τov,

ψvxoλ6yo5 καi. . . <ooφ65>.'Aλλd &5 EλΘovμε καi oτην παιδεiα τo0 παιδoμαζcbματo5, vα iδoσμε

τδν <Oπovρyδ> καi &πδ ioτoρικfl5 τλεvρd5.


76

. "Ετot θβαλε τηv oφραyiδα τov καi ατηv io-roρfα. KαΙ 6λα καλακαi πρδ παvτδ5 <ooφ&>.


MΕPoΣ B',.

MΔxl{ τoY ΠoΛlτlΣMENoY κoΣMoYΔ!A τFlN EΠlΣτPoΦFl τΩN πΑ!ΔIΩΝ

KΕΦΑΛAloΝ ΣT'.

EΞEΓEPΣIΣ ToY EΘNoYΣ

Γeνιx{ xινητoπoiηoι6 τoδ EΘνoυ6 διd τδ θγxλημα

Tαιrr6xρoνα μi τα yεyoνdτα τo0 παιδoμαζδματo5 0τrδ τδv ovμμo-

ριτδv, oτflν 'Ελlaδα καi ατδν 'Eλε0Θερov κ6oμoν διεξαy6νταν Eνα5 &λ-

λo5 φoβερδ5 Φ,br, δια τi1ν iτrroτρoφην τδv τrαlδlδv πov dρπ&xτηκαvκαi την δι&ocoolv τδν dλλcεv τrov dπθμειναv.

T& yεyov6τα α0τ& πou ovvεκivηoαν δλov τδv τιoλιτιoμ6vo κ6oμoεΤvαι &ναyκη να θκθioωμεν oi iδιαiτερoν μiρo5 τo0 βιβλiov μα5.

"oταν θyiνετo τδ τrαιδoμαζωμα, δθv flμow καΘ6λoυ oi θθoι v& αvλ-λαβo: τδ βαΘμδ τfr5 &vοcrαρα1fr5 τrov θyιvε o' δλη τηv 'Eλλαδα iξ αiτiα5τflξ dρπαyfl5 τδv παιδιδv. ΔιαιΦαv6μow τηv Eνoxην τoσ Κ.Κ'Ε. καiδλαlv μα5 τιov βoηθηααμε τ6τε ατδ Ξyκλημα, &λλα λ6yφ τfr5 θθαεδ5 μov,δθν f1μτιoρoσο'α νd καταλαβω πoiαν Eκταoιv θ& Eτrαιρvαv oi διαμαρτuρiεgτoσ 'ΕλληvικbO λαo0 καi τoU "Εθvov5 δλoκληρov.

"oταv dρy6τερα ε0ρEθην oτδ Παρατrθταoμα, . &ρxιoα v& θvνoδκαλλιατα τδ ξdoηκc,:μα τfr5 'Ελλ&δo5, &τr' τi1v 1δrα τηv τrρoπαyανδα πoι)ξεot'1κcr:oαv oi Koμμovvιατικi5 δρyαvαloει5 τo0 Eξolτερικoσ. "Αρxroαv λ.x.ν& δrαδiδωvται, 6τι δ ατρατδ5 oτηv 'Ελλαδα καvει <<παιδoμαζo:μα>, δτιf1 Bαoiλιooα (καi θλεyαv τ6oε9 καi τ6oε5 βρωμερ6τητε5) <<owεκ€vτρωoετ& τrαιδrα oθ oτρατ6τrεδα καΙ τ& κ&vει Γεvιτodρov5>>, δτι <<αι-ryκ6vτρωoαv

μθ τη βiα τrαιδι&, τα μετEφεραv oτΙ5 π6λει5 δτrov &λλα πεθαivoνν ατα oo-κακιακαi &λλα τrovληθηκαu o&v δovλακια!>> "oτι <πεΤvα-καταατρoφη καiθ&vατoι θερiζovv τ& παtδtα>. Πoλλα &τrδ αι}r& διδαακoντo δs μdθη-μα oτ& παιδr& τo0 τrαιδoμαζcbματo5, μθ oκoτrδv v& πρoκαλθoow τδμToos τovs Evαvτioy τfr5 'Ελλαδo5 καi vα δημloυρyηΘfr <αvμπ6votα> πPδsτ& <δνo'τv1loμθvα Eλληv6τrovλα τrov δδv τrρ6λαβαv v& φξovv καΙ vααωθoσv>. 'Εκ τo0τov καταλαβα dρκετα καλα, δτι ξεoηκ<bΘηκε δληf1 'Ελλαδα v& τrρoαταrενoη τ& παιδld πov δiv πρoλαβαμε vα &ρπα-ξovμε θμεT5.

'Ev τQ μεταξv μθ δrθταξαν vα κρ0ψοr 2.000 τrαιδι& ατηv Πoλωviα''Aπ' τηv δρα τrov μoo &vεκoivωoαν τo0τo καταλαβα πoλv καλα, 6τι Θ&

Exη τrλθov ξεαηκo:Θfr 61ι μ6vov fl 'Ελλ&δα,dλλd καi δ κ6oμo5 δλ6κληρo5.Δiv εixε dλλo v6ημα fi dτr6κρvψι5 α0τη'

Kαi δταv dρy6τερα &ρxιoαv να καrαφΘανbw κατd 1ιλιαδε5 Υραμ-


78

ματα Tδ-v Υoν6cυv πρδ5 τ& παιδt& τov5, iκεT τrλdov iφανη δλη f1 κccrα-*Pαηrη 6xι- μ6vov τ_oΟ <μovαρχoφασι ' τδv yo-γjο:y,, 1o.vs δτιoiov5 ξεyEλαoαv il τovs δrα τJv5.'Ετri τrλ€ov &ρ1ιoαv vα καταφθανovv τoU Διi-θνoσ5'ΕρvθρoU Σταvρoσ, μi τi5 δπoΤ τ& τrαι-δια τov5, τrov dρπαxθηκαιΣν'yxρ6να:5 μαθαivαμε δτιδ o'Η.Ε. &oxoλεTταιμδ τηv καταoταoιv τfl5 'Ελλαδog καi τoΟ τrαιδoμαζcbματo5.

'H 0π6θεoι9 τoσ παιδoμαζcbματo5 δδv dyινε μ6vδν ιiπ_6θεo.ι5 τfr5 .Ελλα-δo5, dλλα δλov τo0.πετroλlτroμEvoν κ6o'μov. Στi5 ξ6νε5 Bovλiζ *oΙ Γrρor-oiε5 flταv Ξντovε5 oi δlαμαρτvρiε5 καi oi καταδiκJ5 τoΟ Eyκλημo.os. .oξEvo5 τ0-πo5 &αxoλf1Θηκε 9]g ιψρΦ, μθ τ1v βoρβoρη αΟτη πρ&ξι, Ξror-τiov τoΟ &vΘρcoπιo'μoi. 'H διεθvη5 κolvη yvcbμη

'Eτdθη oνμλαθδ5 oτδd ρ.-ν σv-

ρo-

θφθαναv oτδ Παραπθταo.μα μθ με-καλvτrrε τi5 oxετlκθ5 dπoφ&oει5 τδv

Koμμowιστtκδν κ Παραπεταoματos.Tα &vcbτερα τoσ KKΕ τrov θκιvoOvτo o..τδ Παραπθτα-

_oμα,.oi λεy6μεvor τo0 K K Ε ατδ Παραπdταoμo, δ Κ6*^o-λη5 δ' δ-πoio5 θ1εr.ρiζετo τδ δλo (1'ημα τoσ παιδoμλgδμοcro5 καΙ δ γρα-φ<ov Eπληρoφoρo0μεθα τ& yεyoν6τα πov δrεδραματΓζovτo oτΙ5 oιio-κE-ψει5 καi o-τ& ovνθδρlα.

' .Θj iξιo-τoρηoovμε oδ γενικδ5 yραμμi5 τrδ5 εiδαμε την μακρo1ρ6νιαα0τη.-rroλιτικη μ&xη δl& τηv dτr6δδo.rv τδv αρπαydντωv τrαιδιδv.

'Εκτδ5 τδv διαμαρτuριδv τi5 δπoiεg 6καμε oνoocυμos δ.Ελληνικδ5λαδ5 dox€τco5 ταξεω5 καi κoινcυvικfr5 dτroxρcboεαl5, f1 'Ελληr'*η κrρeρrη",5

λ<bΘη τδ καrηyyειλε τηv τcρdξιν αιrrην' oτηνtπ_ιτρoπη ι( Ηε), ,iEτrληρoφo n iα,'θπε-ληφΘη &μθoo:5 τfl5 θξεταoεc,c5 τoσ Τδ π6-ρlo'μα δθ τfr5 iτrrτρoπfl5 τrεριελαμ ε τ& θξfr5 yενικ& oημεTα :

- κ'H διu'ερyoυμ6νη iuπ'clyωyι) τσ.ll, παιδισll, dsτoτε),εT α|tδιoι', oιοπδq τo6δποloυ εEναι fi

'r'dδ^o''of.-^εiq τd''Ελ)"ι1ν6παιδrl, τΓ1gxoμμ'oυυιoτιxije iδΖoλo_

ylαg xαi fi xαταoτρoφ,r1 τη απoτελεi iιδ[-zημcl yεyo'2'τoνiαq.'H δΔ ,ι) Jτoδ zρcιτo6l,τd παιδκ\ dlτoτελεi πρdξιυ y εy1ι!'ι'a|q περi'i10ιz'ije d.ρ1dq εiq τr\ζ,'δiεθνεiq ριεταξδ τ6τ, xQατσ.'l' α7loειgll. ι l

'H ccrroφαol5 αΟτη τfl5 Bαλκανlκfl5 θτrιτρoπfr5 θκotvoτιoιηθη oτηv'Eλληvικη Kvβθργηgl, την Bovλyαρiαν, Γroυyκoνoλαβiαν καi'Aλβαviαv.'H 'Ελληvικη ΚνβEρvηorg διεμαρτuρηΘη τηλεyραφικδ5 oi δλε5 τi9χδ^ρε5 τoσ τ ι θν δν6ματr τδν oτot1ει<υδδv περi&νθρα:τrroμ 1lκδν δικαicοv, τηv παλιν6o'ηoiν6λων τδν Ε ωy.

^ 'Hταv.'Ιoννιo5 1948._-Περrcbδενα τδ Παραπiταoμα, δταv Ξφθαoαv oiδιαμαρτuρiε5 α0τi5 τfr5 'Ελληvrκis Bνβερvηoεco5. 'Αντεληφθηv 'καλδ5

τδτrvεσμα πov θπrκρατoσoε oτ& ovvερyαζ6μεvα κoμμovvloτικ& κ6μματα ιiπδτην αiyiδα τfr5 K6μruφopu. ΕTxα oxηματioεt τηv τrετroiθηolν,δτl δλε5 αΟ-


79

τΔ5 oi διαμαρτuρiε5 θ& dπoβoΟν €πi ματα[φ, δ16τι o.Uτε κατ& διαvoιαv0πflρ1ε πρ6bεoη &τoδ6oεcο5 τδν τιαιδιδv, τα δτoiα &λλo:oτε μ6λι5 πρδ

την 'Ελλαδα, θφ' δoov δδν μεταβληΘoΟv αi €v 'Ελλ&δι oνvθfrκαι>.

'- ,^^^ n 1νμα 'Aλβαviα, f1 Bovλyαρiα, καi η'Αν νiα, δAν εΤ1αν dκ6μη τrρocoΘηΘfrτΙs

'Η 'Exxληoiα τfr5 'Eλλιiδo5.

'H 'Εκκληoiα τfls 'Ελλ&δρ9 Eκιvηθη dμEo'cυ5 θvαvτiov τoσ φρlκιαoτικoσ

yειτoνικδv κρcrτδv'μov iαs f1 'ΕλληvικηPδs τ καT τi5 β&ρβαρε5τoν9 τo0 μcrτos. "Εκαμε

Ξκκληoιν τrρδ5 τηv πωyκ6oμrα δημooiα κorνη yvcbμη, v& Eπθμβη δι& τδδlαπραττ6μενoν Eyκλημα.


80

'o E.E.Σ.

Koσμια σα)ματα:

- o.H.Ε._ Σvvδεoμoν Σvλλ6yα:ν ρδν Σταvρδν- Διεθνfr "Εvcυotν Πρooτ Παiδc,:ν.

ιcL'ιιο.ιlτ,[oεται !l,τrjι'ο.l; δi δ7ιαδιιiρ'r) iιντclgτικι7L1' o1'1ι1ιοριCυl' τ.!] δποzι-xιιi i.ποβλ[πουιlυ.l' ei; iξrirτr'πιυ διι)'

. .Κα.ταyy!λλoy'τε: τδ βd.ρβrlοοι, τιlστο μlαoι, d.ντi0ι:τoν πρdq dl'θοι1πιoτι-xd.; d'97Q, Βξαιτodριε1α [iμεooν Επtριβrιαιι ιi.ρpιυδ/ωι dρv,rιl,ιo1ιilι'ι.

' liil'ι1l'ιιι)E'Ερυ0ρdq Σταυgdg

,Tηv iδΙαv ημdραν 6.3.1948, δ 'Ελληνικδ5 'Ερvθρδ5 Σταvρδ5 Nε6τη-τo5, dTΓηνθννε τδ Kατα)τiρcυ τηλεyρ&φημα, τrρδ9 τδv Σvvδεoμov'ΕρvθρδvΣτανρδν Nε6τητo5.

Xιλι.(ιδε; 'Ελλr1υιr'ιill, οixοyενει,.,lι βλ οιι' δ'ρπαξιj,ιιει,α βιrl[ωζ τi' τ6-/!!-!,:!!' ριi oxυπdν iξοντcbαεc'l; τclιi 'Ελ},t1l οi ylιclυ; εi; βιjgε:ιοτ' 'U'λdδαΣ']'o]t'

^ ''o 'Ερυθρδ.q Σταυρδq 'Ελλ.lll,ι'xΓ1g Νεiτliτο; t ιlγει ε:i; τι) zαθfixoναυl'δ!α,ιιoυ dgγανcυαεαι, πρ6; πριlαταr;iιlι' τσly ,]θιΔcul' ιδιi-ll' τd. ι5πoΙu ε77oντ't'1ι φoβεραr αιλτiiν dτυγι'ιlι, ι.

' ()' Ελ)"r1l'ικδ;' [lρυ0ρc\; Στu'υρc); ΙVε6τιiτoq.ll

συy aι, εic^/'t)dJσL αi α ,1_16ι]τGlν ν χL Βξdι,-τ (ι)σ L'y oυζ

Κα τεE τi1ν βαρβαρoν μ!aoδοl', fi δπokι ε7ι, ι dl,τ[θετοζπρδq τd; τιxiL; d.ρ7dg, παρ tεl'' iy7'oιμ1i,1' ()l,ιlιιτιl τo{lτοιl ε'i;ιjριερηolα ixτε:λεατιιΓ1: Βπ

' Ε}'λην.' ΙΞρυθρδ; Σταυοδ; ll

'Ετιioη5 δ 'Ελληvικδ5 'Ερvθρδ9 Στrρδ5 τδν θv 'Ελλαδι μ6νιμov dντιrτρκ. LΑBERT, ζητετ την βoflθει&v τovνoU κ6σμov καi iδig τδν &ρxδv τoματos ToυτoU.


δ:j_

!,-δIoωaΞ

-oι-

)o-2$aω-δ

δbI

αδΧ

6t:

-aωιJH

-aι-

-ooH

^δ

δb-δ

aαι-

x

-aι-

δΘ',Soo

aι-

αH

4

iι


KEΦAΛΑloN Z',.

EΞEΓEPΣIΣ THΣ IIAΓKoΣMIoY ΚoINHΣ ΓNΩMΗΣΔΙA To πAIΔoMAZΩMA

Xρ6vrα θξακoλoνθoσoε vα &παoxoλfl τηv διεΘvfl κolvηv yvcbμην, τδφoβερδν Ξyκλημα πov δrετrραχση, oθ βαρo5 τfl5 'Ελληvrκfl5 Φvλfrs, dπ'τov5 iρvθρov5 Eyκληματ(α5. "Αρθρα τroλvoτηλα yραφτηκαv oθ EφημερiδεgκαΙ περιoδικα. Λ6yoι θκφc,:vηθηoαv oθ Γερovoiε5 καi βovλθ5 dπδ ξθvov5Bovλειrτ&5 καi Γερovαtααταs. Kινητoπoιt'1Θηκαv τd &vcbτατα διoικητικ&καΙ φιλανθρωτtκ& ocbμcrτα τoσ κ6oμov. Πρooωπtκ6τητε5 δι& τηλεγραφη-ματωv τoν9 πρδ5 τd &vcoτατα odcματα, θζητηoαv τi1v θτιEμβαoιv τδvoαrμdcro:v doφαλεiα5 καi θατrγu&rt oαv τδ εiδεxθθ5 θγκλη μα.'Aτrεαταλμ€voιτfl5 Δvoεαl5 μετ6βηoαv oτ& &παiotα ατρατ6τrεδα τoσ Παρατrεταoματo5v& iδow θκ τoσ τrληoioν τηv τραyικηv μoTραν τδv dτrαxθ€vτωv'Ελληvo-παiδ<ρv.

Kαi μ6vov fl &καμτrτo5 &ρνηoι5 τoCl Σλαβroμoσ 6μεvεv dvαλyητη καiπρoxωρoσαε oταΘερ& vα δλoκληρδoη τ& ακoτεtvα ox€δrα.

'o "Aγyλo5 Καθηyητi15 κ. ΛovδoβΙκo5-Κ&ρoλo5 "Avtμπo5, o' θπι-ατoληv τov τrρδ5 τδv o.H.Ε. θyραφεν :

κ'H iδiα ιt6λααιg δΔy θd i1μπoρoδoε νd xυoφoρ{1αη περιoo|τεQoy σατα-l,ιxδy αχiδιoι,. Tδ dιταloιoιl τo6τo Ζyxλημα τδ δπoioν δπερβα|νει ωdoαυ πε-9ιyραφην, oυνιυδει30η εΖζ xυι'ιxd oψil'ια μεταδoθlντα Bx τo6'Aλβανιxoi ρα-διooτα0μo6, δq xαi Βx τr7ι, ραδιooτα0μι7υ τije Βoυλyαρiαq' oδyyαρtαq', Poυμα-yiαs, διd τi1ν κλeρμi1νll xαi rιoτoρyιxiyνι δπoδo1i1ν' fjτιq Bπεφυλd.ψθη εis τdιiθδα μιxρiι. θιjματα, εΖg τdg πρωτευo6oαq' τ6υ γωρdlν αiτdlι'. 'Aπfi1θηoανδιd t'd διδα1θo6'ν τδ μiαog xατd τ6υ yoν6ιυυ των, τfie 1ρηαxε[αg xαi τfie πατρ[-δog τr'l cilq' xαi τijg' lιoινije πoλιτιαμ!'νηexληρoνoρι[αg. Aiταi αi δυατυψeig μι-κραi ψυ6αi x[νδυνog δπαρ1ει ι'd. dlτιυλεoθo6ν 6ριoτικCoζ xαi d.y πoτi iπιoτρ6,-ιμoυυ υd' Bνεοyηooυυ ιilg yευνfiματα κBy'ιδνδυ ι xατd. τoδ oτi1θoυE τfie μητρde'Εtr λαδos'

ιΧιλιd'δεg παιδιr7l, τije 'Ελλαδoq dιταψθll'τωυ μαxρdν αδτfiq dJτd τoδeiρυθρoδq Byκληματlαg, oi δπo-ιoι πρoα!θεoαν eiζ τδι, φριxτδ xατd τ'fie πατρl-δog xαxo'ι3ρyημd. των xαi τi1ν τραyωδlαν τoδ εiδe7θo6q παιδoμαξωματoζ'ei'ντιμετωπiξoυν τδν τρ6μoν ιαi τi1ι' φρixην τo'i ooβιετιxo6 δλoxληρωτιoμoδxαi πι6'ξoι'ται θιταυθρrΙmωg διd' "ι'd. ριεταβαλoυν τip Blνιxfiν τωι' αυι'ε[δηoιι'ιιαi ν' dπoβCυoιν Β1θρoi τf1e πατρlδoq τωνι.

'lδo0 καi μερικα θvδιαφθρoντα &πooπαoματα dπδ λ6yov5, &ρθρα καiδημootε0o'ει5 εi5 τδν ξθvoν τvτrov:

κ...ΕEυαι dδ&νατo νd. πij κανεig ριΔ βεβαιoτι1τα π6oα παιδιd B7φυυ dιια-ψθij. i|[εριxd-iαοlg πoλλd-Bψoυν yαθr] oτd δρ6μo, yιατi f7 μεταφoρd" τoυE dνd'-

μ'eσα oi βoυνd περπατσlνταe i1 πdνω αΔ μoυλdρια' δΔυ fiταν εiLxoλη,iδiωe τdι,


84

χεLμd)y(]. Γιd" τoδs yoνεTq ιj d'παyr'ry|i fνΔq πrlιδιo6 dπδ τοδq xo'tι1'ιουl,ιoτr).; elrαιψειρ,jτερo xαxδ xαi dπδ τδ θdτ'ατο dzriμι1 τo6 Ιtαt.δLo6. 'Ι-Ι γa'ιxl'1 εix,3ια fiταl'dφdνταατα τ'ραγιxfi. "oταl, τd παιδιd τd αυyxlντρcι)1'αy τσ[QL:αι'lιαi o[ μητ6ρε;θρι1τ'oiααν xαi [xlτευιιι'. Καθε πρooπαθειi τoυζ 1'd ιιρrlτljooυl, τd παιδιd βα-ναιloα dlτoκρodoι'τcιι' Oi ycυριxiq fiτcιι' τρoμοιρατηριlιt:E z'i i1ξεραν πrbq xd1εdντloταoιg ijτανε ριdταιrl''.)) ('Εr4 τoι1 βιβλioυ τot:"Ayy)'oιl δημooιιlyραφoιl

i-'l, ποΔ τQLιyτα ημlραq ταξε['αβiαq xαi oδyyαρlαq yιd. ι,rj.

α'fiταl, Βξrιo0ει'l1μ!'l'ιl, ποi,λc)

fiταυ d'ρρωoτα. ''oλcl ραxll'δυτα, Λiyα εiy,'ιν πclπc'ldτoια' Κλrllyοι'ταq ξr1τοδoαννdξαυα'yυρ[αoυυoτοδgδιxο{Eτου;'l> (λΙessarrger d'Αl"lιι:nes 23-3-18)

(... oιj1ιεριι ιd' εiνuι α'[)ριο,6τα'ι'

fi διανoια τa yνljαιol' δrjyρι oριο'σ xrιΙ τc\

xορμi τοl r πdλt:,ιιο, 0d αy" oτρατΔ xαθ'6λα !'τoιμo νd. xαταλd'βι1 τi1ι' γcllραl' τoυζ.

( κΛ,ΙA'Ι'Ιλ|υ ltΩZΛλ|ΙΙΣ 2_2-50)

ιιTd' παιδιd !'1oυυ μιxρΔg d'νcιρn'ιjoειq' Tδ. ''Ε)').lΡ'ιiπoι''λα 0i πQoσαQl'ιo-αθoilν yρi1yoρα oτι) u6rl' τουq xcLττiατcιoηι. ( ΙΙGGj-Ι'TΙ.\1\ M,\ΙΙ, 2'2'50)

κ'..'H διαπαιδαytΔyι1oιg iiργιoε ριΔ μεθoδιx6τητcι. ΙΙρσlτo 'ιιlλιi,urι fiτιlι'

υd' ξυπν{1ooυυ oτiq ψυ1ig τCυt, παιδισ'lι, 3να γιiαog φιlνατι.xil xατd τιj:πoλιτεiαq. Παρoυoιαζoυυ τδ αυμμoριτιαμd od.ν τl\ν πραy1lcιτιxt)

xi Bxεtyoι αdι' τoδζ αηριεριτoδg κoυμpιoqtrεgυ...( t\'Ιessanger d' Atliι:nss 2i-2-1949)

κ... Καθε 'iyι'oq θρηαxευτιxt-1: διδrιox Bξαφανiξεται. Td παιδιι)'dι,απτι3oαo'ι'ται. αΔ τlλεκl iιθε'tα' 'o Στriλιι' oιαξεται ιilg δ πρoατriτ'ηgτi1s d.υθqωπdττ]τoζ''.) ( N.D. Ι(E|'ιTltt'ιE 29_1-50).

ι.."'oπωζ ρι,ιd' yυιαixα dniyεται yι.d. l,d' ξεxα0αριoτ'Γ1 ιiπδ τig πρoλi1-

κ..."o1ι, κcl'ι,εiζ δiν μαE Βξclπατd. "oλoι yl'οηlξoυμε,3τι δt\ν f1το dπδ


B5

κ.''Ι{αταλαβαh'oυl' πoλδ xαλιl, 6

δoE τi1ν ψειjτιxη φι1'oαo,ρ[,ι τr',υg, 6 dγdlεilxολogι. ( Puδιoφωνιzη

κ''.oi'Ελληι,6παιδεζτραφo6ν ilE xoμμ,oυυιαταi xαi d'τμrjαφαιρα μlooυg, !τoth,αντ[oι' τfig πατρικijζ τCι')y γδιxi1 Βoυλi1 τip 22-4-50).

"Eνα5 διπλcoματη5 θπεoκθφθη Evα παιδικδ oταθμδ ατ|ν oOyyαρiα'Καl ζπεlτα iδημooiεvoε ατηv θφημερiδα: GREEΚ STΑR :


86

- '--P!"hoυν,.€αηργ xαi πol,ηQ4 d:τδ Bπαδλeιg, πoδ dφfiρeαε τδ x6μμα d,πδ

τoυg'ιloμιμoυE iδιοxτljταg' τoυg, yιd.υd' Bφαρμ6oη δi1θεν τi1νλoιυοmιxi1'ib6τrρo.

ιυασlι' πoδ oo6 θυμlζoιw oιnε1Cυg πδgδ Βκρc'lαιoμδE π,j'ντoτε Βνερyεi, πdι,τoτε βρiαxrτoi B' δ;d;"r'. "'

λα6 ι xαl'ε:i;ε[αg, , μeyri-τo8 zαi τiE

οξει' odμετ'α τfjg oδ1,yι1ρ [11 ;,i ι'α dl'il'{ο'.-υ !ρyα τοδ '1!'γι,

ιιoμριoυνιoμo'' Εδ6 τd xαλoμετιl'7ειριξ


87

ιιαi τoδξ δlνoυμε 7ιlα d'λl1θιιi1 dνατρoφη, o'3μφωι'α μΔ τig i1θιxig ιιαi xoιι'ωτ'ιxΒζ


88

';:n,';;;i',:r':: yια rd οcυτfioω oδyιlqρl'''"'-T'i zciι'ει3 iδCυ πιταιρizo ,' Ti

'H Διdoοroι5 τδν παιδιδν oτdν .Eλλιiδα.

(.xoφααlα ;'',;:",:,";1?";,;':i':;, ,,o', ;'i,''-ii'_διιi τoυgδcυν τoυ τα πrlιδιr'ι i'π' τ't'1l' i' τι'-υι' ,ιιο'y'd-

Α01: 1".1l/Yεrλε δ κατιετ&ν M.&ρκo5,.,Αs βyαλη καΘivα5 αvμπε_ρασμα. 'Εμεis δiv καvovμε o16λrα πανo: o' αtrτδ τo αvαιδi5 ντoκou-μdντo.

oμiα5 1948 oθ Evα o''vνεδριo μιδ5 τrωyκo-

τηΥΥ '_'ryy.1'Ι:'>' f1 Zαxαρtαδov' nκα-ωs εζηs :

rr,., Tα παιδιc) τξe 'Ελ)'αδo5 πoδ 'ιιi iπι.xεφαλfig τιi,'' Βrlo0'ιααα Φιlι:ι-


Φ'ι#?i,';rit:.:.:%

Υ'"


9ι

δερ|ιη flοπd|τιιxul' 1'! τfi βkι iι'πδ τi1'βορε9o'Ε)')'αδcl , t:il'αι δοιl)"dzιrι z"ι d'λfi-

λtiiεq'oτ1 'c πrj}.ειζ i) πε0rl(τoυν dnd τfir πεiνα'''ι

τroι καi αι]τδ τδ ντoκoνμivτo' oi

&π' τδv σUμμoρlτισμ6v. oi yovεi5 τδv παιδrδv, oi δπoioι καroικoσαανoτis τΓεριφ-θρειε5, ζ τoσ

νθov v, να 'ζητηoov oiαv

τδv τrαlδt& τov5, dπδτδ τrαιδoμαζo:μα.

'Aτrδ o-rελθχ1 τα δτroiα Eφθαvαvδταν θξεoτρ&τεvαε τδ "Εθvos ν& ocb

παιδια, EμαΘα, 6τι δι&φoραΣτανρδ5 καi τδ ιiπovρyεioνθτrθτνxαν τηv &μεαη σωτηP1948_ dμθoω5 μετ& τδν κiκαi 0πδ τηv Mηττfl5 Bαoιλioσηs, &νετrαιδtδv τα δτroΙαπ€ταoμα.

Tδ Θεαρεoτov α0τδ Eρyoν τo μισosτδν ovμμoρiτδν, oi δπoτδi &ρ oταθμδν.or5, ,& ρ&llovv θναvτioν Tη5 i iκ&λιrrrταvτδv κoμμovνιατικδν τ0ττov.

'H 15π6Θεσι6 τd)ν 'Eλληνoπαiδι.lν oτ& διεΘνfr oυν€δρια'

Στδ Διεθvθs ανvθδριov Πρoαταoiα5 παiδcυν. (Στoz.1,Jλ1ι'τ1,l'i!7-rJυατο;

le48)oι iρo"πaΘειε5 πρδ5 διαφ<bτιoιv τfl5 δrεΘvoCl5 κorvfl5 yvcbμη5 καi

κινητoπolηαrv α'jτfl5 εiα τηv καταδiκην τoΟ €yκληματo5 θξηκoλo0θηoαν&μεi<υτoι.

"Ετoι τδ ovνελθδv σTη Σ διεθvis Σvvθδριoν Πρoαταoiα5 Πα(-δc,:v, dττδ 10-14 Aξo0ατbν xoλησηκε μθ τδ τrαιδoμαζolμα καi

θξEδωκε δμoφcbνω5 τηv θξfrs σιv :

κ''.1'd Γeνιzδι, Συμβoι3λ.ιoυ τfie Διε0'ι'υ':q'!;;r"";:;r{f"*;:,"-:r"{;;;'

πατρlδα τοπ ?iι,ευ τije oυι'αn't-τoιο.ι3ττ1 πρeiξιg εTι'αι xατdφοlρo;ν διzαιοlμ'iτοlν τoi παιδιoι1, τf1:

)).

'Απoφαo|ξει:

7) "oπc,l; τd' 'ΙΙycυ,ι'ι!'l,ο' "Ε0νl1 παρrlzil'ου\oδν iπι,ιιol'c'-ι6 τ-d. iξεi2oυν τα


92

η!oα, [Δατε rλ i δr, dτερol, f1ει; τiιq [:ατ|cι.^ τcυ (υl, χaατo1j1)-τiilt' ilοr!.ων τc'll' τ Γ1 CDξ

2) ''|1rυ1 πρclαcρεqTrtrαι.ν ιι[ ι -τl-1; 1ιt'()lrnl; 'Ετdlαεcυq Ποooτααklq

.lΙcιιδιoδ, Εl' α.ιι'ι:ρyαα,[φ ,)ρy:,r',,,λor,:' i': ,'ioοη n,,ρiλαiψιq εiE τiπrnδιc) τrι6τrl, δποι'δilπo iiρiozιυrτrrr.

3) "

B'. Διακoιvoβovλεvτrκη δι&ακεψι5 τfl5 Pcbμη5.

^ .'oμoirυ5. f1 ovvελθoiαα 'oτη.

Pωμη δlακoινoβovλεvτικη δι&oκεψr5 θλα-βεν Eτci τo0 iδiov θθματo5 τηv κ&τωθι οcπ6φαo.ιν

κ'ΙΙ ιδιcδy iιι τC.lν '7οlρci.lτ τι,ll, ii.,ι,ευ τιjg oυγxατα-

θtoεωq τil ριiμ'ull'' xl1'ι)ε1,,j',''r,,i, ,.,r', r"i,'i:''|['d λoρ"μ-βαλd1'ι,εl'α 'norρ,o1r,ir'τοll,,

dποτελoεν iαταφα,l,τ1 πλρα-βr.ιαιν τΓ1e

Γ', -Στo Διεθv*5 ΨY9Ρρ,o, τo0 ,Ερvθρo0 Σταuρoσ oτη Στoκx6λμη(ΣετrτEμβρro5 19as)'

1ι'fi; ; τοl'ΙΙρι'109οι1 Στrιιlqοιi iκφρα-ει τi1ι εi.1fiν,ciποlζ t}0ι'ι Qωl) dni,.θ},,τεq " ιliιηr'liΙΓa"rr"-inorono"ρ,-αθoδι ι,)).

Πρooφυγ.| oτδν δργανιoμδν'Ηνα:μ€ναrν,EΘνδν (o.ΙΙ.E.)α) 'H Bovλη τδv 'Ελληvα:v.

,.=_ Ιγ,5 11.1948 f1 4η dvαθεcυρητικη Bovλη τδv .Ελληνrοv dλαβε τηv

εζηs αTroφασιv :

";,u;:,onΥ*'λ':,5Ζδμi1ρτ'υl'' εit'uι iLπυτ

1ρυiν ιιαi r)ρrρα.νGll', τσly δπcllοly oi πριl-


93

'.lπoιlιι6i:rι

o μdν τ Γ1 e d'νr1x οio τ ου τ ι rdτ η : τ Q αy (ι')δ ['(1'.. ι'

'Yπdμνημα τδν χoμμoυνιστδν oτδν o.lΙ.E.

Mετ& dπ' τηv iξiyερor τfr5 'Ελλαδo5 καi τfr5 διεΘνoσ5 Koιvfl5 Γv<b-

μη5 καi τηv τιρooφvyη τcov Ξκαμε τ\ 'Ελλαδα oτδν 'oρyαvιoμδ 'Ηνωμθνο:v'Εθνδv δια την κccτ&oταolν τrov δημιoνρyiΦκε μθ τηγ &TΓρoσxημccΓισ-τη

βoηθεια τoσ Παραπεταoματo5 πρδ5 τov5 Koμμowlo-τ&5, dτrεφαoιoε καifl ψεvτoκvβθρνηoι τo0 Κ.Κ.Ε. ν& &ντιδραση μi (vτoκoνμθντα>. "Εατειλελoιτrδv Eνα 0τ16μνημα o*τδν o.Η.Ε. (f1μερ. 19-9-48). Στδ 0τ16μνημα α0τδπεριελαμβαvε τδ ioτoρtκδν τfrs &νταρoiα5 καi τδ TελεvTατo μθρo5 τov &νε-

φEρετo oτδ τrαιδoμ&ζcυμα. Ν&, τrδ5 θτrεxεiρηoαv v& τrαρατrλαvηoovv τδνo.H.Ε' (Δημooιε0ovμε αι)τδ &κριβδ5, δτrcυ5 dφΘαoε oτδν o,H.Ε.).

κ.,. θd' θ!,λαμε dxo,uη ιd ()lξουl'ιε: !.l'τι iιjτr11'ιtι πο'δ τd 1ρι1oι1ιoπιlil1αειj μoυαρyocραoιoτι,xιj προπαyω'δcι yιd τ'd Εξαπoλdoη μιd' dπ' τig προιλliτιzt':zαμπ(ινιεg τηe. ΙΙρoxειταιyιι). τδ ξljτημα τGlτ'παιδιCυι,. ΙΙi μlα Βπιoτολι'1 ποidπιiδ1υι'ε δ Πρ6εδρoq τi1e Κυβερι'ljoεωg 1ιαg oτρατηyδg MdρκoE πρδq τiν αt-τo6 Eξoψιjτητtι τi Γεl'ι'ιιδ Γρcιμματ6ιl τοδ r3ρyανια1ιoδ τilι' 'Hι'οlμ6ι,o.ll' 'Ε0τ'6l''

ξεoxε:πααcιμ'ε 6λo cιiτd τδ μoνrlρxοq,αoιoτιxd θr1ρυβo. 'Ιιλπ[ξου1ιε' πcilζ !'/'ετελαβει yνωαι1 αiτΓ1e τ'Γ1g Επιoτoλ'ije'

Θlλoυμε 6μcυg xcιi' δσl l'iι Βπαι'ιtλτ1βoυριe πιbg zαi oτδ ξfiτηρια αι''τtl 6πω;zιιi ατδ αiι,oλo τofi 'Ελλrγνικoδ πρoβΙ'ιjμιιτog xαi ioοlc περιoαriτερo f1 i.λi1θειιllyει διαoτρεβλωθ'η ι]πδ τoδq oυxoφ(tυτt:g τ'ije 'Αθfiι,αE. Εi7ιιυ τδ 1ρdαoq ι'αiι'ρνr1θoδν' 6τι βoριβαρδiζoυυ μi τd &'μεoιxανιxα d,ερoπλαyα τoυζ, τd" '1aψιατι'ie Βλε:60t:ρl1:' Ελλαδαe αxoτc6yr.ll'τclζ oμδδν rfuτoxλειατιxα yυl'αιxoπo.ιδα.T6λμηoα.l' ι'ιi. ciρντ1θol'ν τδ yεyol'δq flτι μΔ τl'1l' dπαy6ρευoη zdλι: iμπoριxfi:Bπαφljs '3'ι'iριεαα oτl\1ι, ΒL'εdθερl1 ιιιli oτι) αιλdβcι 'Ελλαδα, tγουl' ιαταδιxrioειoi' θdι'ατo τι''δg πλl1θυαριοΔs τ'Πe 'llλl'(ιδοs xαi' xατd. πρCoτo λιjyo τd παιδιιj'.T6λμ1αrt'ι' νd dρνηθoδι' 6τι Bξt:x!ι,αloαν μΔ τi1 βkι δλιlxληρec περιoy"ig μετα-φtρoνταg τoδg πλtβυoμoδg τιl'lν 700.000 cflζ τ'ilγ ιilρα μ6oαoτd'doτιxd'x6'ι'τρrι6πoυ xυρlωg τd παιδιd' πελαh,oυl' dπ' τ\l' πεiι'α, τ'i1ν &θλιοττ1τα xr'ιi τig aρρΔ-στεLεζ. T6λμηocιυ νd d'ρνηθoδν τδ yεyoνδ; 6τι ριΕ τ'fiν Εzτlλεor1 6xατol,τdδωι'xαi δxατoyταδωυ yoυιdlν, dνδρCυν xαi yυναιxσlυ, δημιo6ρyr1oαν ατρατιd' dρ-

φαι,iι. πoΔ oτερotνται τd. πriι'τα. Ιζαi oαl' 6λα τd πa(η,ριατα ι'd πiyαιψ,αy 0αι'''

μτioια io1υρiξo1!ταL πi)ζ μd ιbραiα πρωtα μαc fiqθε f1 orιτιινιxi1 αx6γ'ιg τd d'ρ-

7"[oωμe τd παιδομαξωμα yιd' νι) δδηyιjαoυμε μi τi1 βlα τd. παιδιd. μαxριd' dπ'τοδE yoυεig τoυg, tιαi νd' τd' xdνoυ1'ιε'.. oτρατιCυτεq' πρoxαλdlνταg Bται Bι'αl'τlolρια6 τd μiαog 6λαrν τdLν il:ηθυαμσ.lγ τσq Βλει50εριie 'Ελλrjδos' Καi βρiαxol'τrlιiiνθρωπoι dιoμα zαi δπεdθυlοι πoδ yιd πoλιτιxoig λcjyoυq' παgιoτιjι'ουι' 6τιπιoτ ε6oυι' τ6τ oιεg i.ν oηα iεg.

'H d.λfiθeια 6μω9 εiναι τ6oo ιiπλ| πoδ δ xα0tyαq γωρig τfil, παραμιxρi,πqooπdθεια θd μπoρoδαε l'α διαπιoτΔoη.'H iπαθλlωo'ly τ6l' παιδιδl,, lj πεE-


94

,,,',f!;:{; ::',',1^1p:u! ;,, i;!!,,Στρ. :|Ιiριιogl',

M(α &πιiντησι5 (διxτi μα5) oτδ ι5π6μνημα τoδ Mιiρxoυ.

ΠαραπovεΙταl f Ψεvτo-κvoιoμδ5 κατεδiκαoε τ& παιδιαδι& v& τ& ocbon &π' τηvτiε5> Kαi θρcoτδ : Πoι65 iδημr


95

6ταv μπηκαμε oτδ xcυρι6, δλ6κληρη την f1μθρα πov μεivαμε θκεi, δθv dφioαμετiπoτα dvεξερε0νητo δι& να βρoσμε τρ6φrμα. Δiv dφioαμε δxι κ6ττε9,μελioolα, dλενρι καΙ &λ&τt, μα oUτε λα1ανα oτoι)5 κηπovs ! Tδ &rr6γεvμαoi <εξεvεT5> αιrri5 θτrι1ειρηoεl 1c,:ριδτooιγ<αρια καi oτδ δαoo5 ! δθv θαεixαμε καιρδ vα ψαξovμε πιδ & τρ6-φιμα τoυ5, 6oα δθν μπ6ρεoαv πθτρε9καi oτ& ζλατα. Δiv Eμεrνε λiΘo5 EπΙ λiθov o'θ κεTvo τδ xωρι6 ! Πoι65λoιτrδv φταiει σWσrcoνlστη M&ρκo, δι' αν'rη τηv καταατααr ; Z€ρει5 6τιτα παιδακια αιrr& 6ταv y0ριoαv ατδ 1cυριδ δθν βρfrκαv dτroλ0τω5 τiτroτα'Kαi doφαλδ5 dρρo:oτηoαv καi π6θαyαv ! Mητrωs φταiει δ <<μoναρ1oφα-oιoμ69>;

'H πoρεiα μα5 Eφθαoε δs τη BωβoUoα 'Hτrεiρov' 'Eκεi τραβηξα διατδv Γραμμo. Στδ δρ6μo εi1α ovvoξoιπ6ρoν5 dλλoνs δvδ ovμμoρiτεs. ΦΘα-oαμε oτδ xcoρlδ Φoνρκα. ΕΤ1α μαΘεl 6τι oτδ xωρrδ αιrrδ oi ovμμoρiτε5 δiν&φtoαv καθ6λoυ ψαlμi oτi5 oiκoy6νεtε5 καi τα παlδια τrεινoσoαv. Kαi &νεIxε κανεi5 κρνμμθvo λiyo dλεvρακt, τδ Eκαvε <<κovρκovτι) τη ννxτα καΙoνvτηρoOoε τd παιδια τov. MoO Eρ16ταv λiyo '}τrερβoλικη f1 διαδooι5αιrrη. Tδ βρdδv πo0 φΘαoαμε, ζητηo'αμε κατ&λvμα, μd δθv μ&5 dβαζεκαvθvα5 μθo'α oτα oτriτια ! Εi1αν τρoμoκρατηΘfr dτrδ τi5 dρτrαyδ5. 'Aτrε-

φαoιoα v& μεταxειρtoθδ κατrolo κ6λπo. Φcbναξα oθ κατroιov v& μoσ &voi-ξει τηv τ16ρτα, dλλ& τrρiv μoσ dνoiξη τo0 ε1πα : _<<Δiv Θθλω oUτε ψixαψο:μi, μ6vov λiyo τ6τro ν& κotμηΘδ>' KαΙ Eτrειδη κcrrαλαβα δτι δvoπι-στoσσε ατ& λεy6μεv& μov, &πεφ&oιoα ν& τo0 θτrαναλ&βω αι]τ6, &λλ&τcbρα μθ δρκo ! Kαi ζτoι τδv καταφερα καΙ μ&5 δθ1Θηκε oτδ oτriτι τoν'"oταν μτrηκαμε μ€oα, βρηκαμε τd τrαιδια τoU τρoμσrμθvα. Tα κα0ηoιj1αoα.Mετα dπδ λiyη δρα τραβη1θηκαμε o-τηv &κρη τoσ δωματiov δrα vακoιμηθoσμε. "Aρyηoα vα κolμηθδ, καi τi &vτελfφθην ; Mετ& μld-δνδδρε5 δ volκoκ0ρη5 oηκcbOηκε κρvφα, κατrov εΤ1ε κρuμμθvo Evα κoμμ&rιψαlμi, τδ πfrρε καi τδ μoiραζε ατ& παlδια τov, δl& νd μη κcrrαλαβoνμε€μεΤ9, μπovκtα-μτroυκια, 6πco5 μoιρ&ζει δ πατr&5 τδ dvτiδωρo o'τηv θκ-κληoiα. Καi τi1v &λλη f1μθρα δταν Ξλεyα, τδ τi εΙδα, oi <<ovyηrαrνlατθ5>>

μov, μoΟ Ξλεyαv δτι αιrrδ5 flταv τo'ιyκo'jνη5 ! "Ετoι βλ6παμε θμεi9 oi κou-κoυθδε5, τ6τε τ& πραyuωrα l

Tηv μεΘετιoμθνη τδ βραδv φθαoαμε oτδ xcoριδ Λuκoρραxη. Tηv iδια<0πoδo1η> μ&s Ξκαμαv καΙ θκεT. 'Αλλd Eκεi oi (σUνΦycoνlστθs> μov μετε-xειρioΘηoαv βiα' Καi '''t yρη& σπιτovoικoκvρα Θθλoντα5 καi μη, μr& καi


96


oi, 1δρε6 τoδ Παραπετ&oματoq 3φωδi,αζαν τoδq δλλην6παιδεq μδ δερμdτινα ycτιbν''α'Kqi τδν &νθριi>τινoν αιiτδν φ6ρoν θρριπτoν =iq τd.g ;ι&aαq, δι&. νd''.αιiπελeυθερδooυν>( J)

τi1ν'Eλλ4δα!!!


99

_ Θα o&5 δcbocο θτrιτθλov5 Evα i\ δvδ καi v& μθ . . . dφioετε floν1o ! Σiτ€τoιo oημετo εi1αvε φΘαoει. Εi1ε μεταβληθfr τδ τrαιδoμ&ζcομα oθ-dyoρα-τrαrληo.iα"τrαrδlδv. Εl1αv φθα6ει oθ oημεio πoλλoi yovεTg v& λθyoνν:

-"Α5 δcbo'o: Evα fl δvδ καi &5 ζηoow ' d &λλα !

Δι& τδ &v δiv μεταxειρioθηoαv βiα, δτ'αl5 io1υρioθηoαv τδ εiδαμε

oθ τr α.yoνειs TΓov

τrov &λλα' "oμ

Eoτειλαv. Στd yρ&μματα &vαθεμα-π' τα τrαιδια τov5. M&λιoτα δταv

αληoαvαv ατ&

τrαtδια: <<M&Θαμε δτι od5 κ&ναvε oσv τθ-τoια πραματα, v& τoU5 oτrαoετ ζ{oετεκαi 6xι v& γivετε oτρcrrιδ τεs. . . >

iα τδv ovμμoριτδv, 6τι τδ τrαtδoμd-, τδ ζκαμαv oi <<μoναρxoφαoioτε5>,

καΙ Θε6 !

'Η Χατζηβαoιλeioυ χαι γi Zαaαρt&6oυ δι& τ6 παι,δo_

μιiζιoμα.Στi5 16 Δεκεμβρiov L94B €γτνε oτη Bovδατrθoτη τfl5 o'ξ4yαρiα5 τδ B'

Σwθδριδ cboεcυ5 Δημoκραrικδv Γνvαικδν> τfl5yrωoiη5 dπδ τis τoικιλλcbvvμεs<διεΘvεTs> 9eτo,,ωor,s θμ τoi Kρεμλivov δr& v& θξvτηρετoσν τα

σ. oιει)καιροrroσ>>.

Koμμovit τηs καi vd κcπαyγεiλη τδ Eyκλη-

μα τoσ παrδoμαζci:ματo5:<Tδ τrαιδoμαζcoμα, θτ6vιoε i iρωiκi ιvε μεΘoδtκ&

καi oυαrηματlκ& δι& v& δημrouρyη"Jr !k τ ΓεvιτodρωvκαΙ διd v& xρηoιμoτroιηθfr δι& τηv Σoβιετι πlρρoηv €πiτfrs 'Eλλαδos.>

ρoεκαλεoε τisv καi τηv δια-δρrov καΙ θπθ-κoμμowlατlκη

ιiπoκρloiα'


1Ο0

πα1δlκd στρατ6πεδylo τovs Eyκλημα yμoκρατικη Κνβθρvηκληρo θ6ρvβo ατδντ& παlδtd μαs dτr' τΙ5 ΛαΙκδ9 Δηuoκρατiεg>.Καμαρδoτε yuναiκε5 πoU Eπιμ6νoνv v& λθyωvταl 'Eλληviδε5l


ΚΕΦΑΛAΙoN H'..

AπoΦAΣEIΣ TΩN IΙoΛITΙKΩN ΣΩMATΩN

'Η &π6φαoι6 τoδ o.Η.E.

Tδ θEμα τoσ παtδoμαζcbματo5 θτ6θη π'ρδ5 ovζt'1τηoιν τ"τi1v Α' Πoλl-τικηv θτrιτρoπην τfr5 Γ' Γεv1κfls Σvνελε0o'εoo5 τo0 oHE ατδ Παρioι τδν Νo-€μβρrov τoσ 1948.

'FΙ 'Ελληνlκη &vτrτrρooωτrεiα Eζητηoε v& διατυτrωθfl oιioταo'ιs rτρδsτ& κατακρατo0vτα 'Eλληv6τrαlδα κρατη, doχ€τω5 &v _α0τ& floαν 'ii δXιμ6λη τo0'oHΕ τrερi θτrιo-τρoφfl5 τδv dπαxθθvτcov τrαlδtδv καΙ rcαρo1fl5dτrδ τi5 θνδrαφερ6μεvη Kνβερvηoεr5 6λαrν τδv oxετlκδv τrρδ5 τoiτo διευ-κoλ0yoεωv.

Αi διεξα1θεToαι ovζητηoει5 κρατηoαν τroλv καΙ floαv Eτriπoνoι. Mετ&&τrδ oφoδρθ5'

-&vτιδρ&oΞι5 τoσ'Avατoλικoσ ΣvναoπιoμoΟ μδ θτιrκεφcλfr5

τδv Σoβlεiικδν &vτiπρ6σωπov Bιoivoκν, τi1ν 27.l1.1948, f1 Γεvικη Σvνθ_

λεvoι5 τo0 oHΕ θξθδο:κε τflv Eξfr5 dπ6φαoιν:

κH ΓΕNΙΚH ΣYNΕΛΕYΣΙΣΣYNΙΣTA THN ΕΙΣ ΕΛΛAΔA iπιατρoφi1ν τ6ν 'Ελληυcπrl[δall,,iiτινα εδρiαxoνται μακqdι, τ6ll ioτιCυ'y τω'ι)' Βφ' 6ooν αiτd τd πι.iιδιαδ πατi1ρ Φ μη'ηρ B'υ dπoυoiφ α8τo6 i1 α8τf1e δ πληoιloτeρog α'ι3τ6ν αυy-yενfiq' Βκφρdαoυν πρilg τo6τo Επιθυμlαν.

ΙζAΛΕΙ 6λα τd. μtλη τdlν 'Hυωμ!'υωνν 'Εθι'Caι, xαi dλλα Κρατη iπiτo6 ξδdφoυg τCοι, δπolalι, eδρlαιιoνται τd παιδιd. αδτd', δiπωζ λd'βoυν τr)

6.ναyxαiα μ!τρα διd τi1ν Βxτ!λεαιυ τi1e παρo6αηe oυoτd'oeωE-

ΕΠΙΦ)PTΙZΕΙ τdι' Γεllιxδψ Γραμματ6α, 6πωq ξητilαη dιτd τi1l' iπι-τρoπi1ν τo6 Διεθυo69'Ερυθρo6 Σταυρo6 καi dπd τi1ν "Ευωαιν τCον '()ρ_

γανcboεcιυ 'Ερυθρ6ν Σταυρdlν καi τi1e 'Ερυθρσ'q 'Hμιoeλy'poυ' ,Φ 6ρ-yανrΔooυν xαi ι,d B'ξααφαλ[oουν τi1υ Ξπαφi1l'μετd' τdlυ 'Εθt,ιxCυy 'CρycL_

ι,rjlαεωι, τoi 'Ερυθρo6 Σταυρo6 τ6ν B,νδιαφερoμ!υων ΚρατCaν, iπi τι|lαxοπQ 6πωζ Ξξoυαιoδoτl1ooυν τde 'Εθι,ιxde 'oρyανc\oειg τo6 'ΕρυaρoijΣταυρo6, tυα λ(ιβoυν eiζ' τιι. Β'νδιαφερ6μευα Κρdτη τd. d'υαyxαiα γιlτρrLδιd' τi1ν Bφαρμoyi1ν τfjq παρo6oη9 oυατd'αεωq,υ.

Δι& την θκτEλεoιv τfl5 dπoφdoεcυs αOτfls δ Γεvrκδ5 Γραμματεv5 τoC,oHΕ Tρflκβε_Λfr dπηvθvvε τηv 31ηv Δεκεμβρiov 1948 θπιoτoλθs τrρδ5 τi5


1,02

'Ετrioη5 Επιτρoτrηντoσ ΔιεΘvoσS αrv τo0 'Ε-ρvΘρoO Σταυ θπαφη, με-τα τδv 'ΕρΦρδv Σταvρδv τδv 1c^:ρδv τoσ Παραπετ&o'ματo5 δι& τηv θ-

φαρμoγηv τδv &πoφαoεcov τfl5 Γενrκfr5 Σνvελε0oεω5.oi δ0o α0τθ5 θπιτρoτrθ5 Eλαβαv &τr6φαorv v& oτεiλow θτrιτρoτrθ5 πρδ5

δλεs τis θvδιαφερ6μεvε5 1δρε5 τrov κρατoOσαv παιδl&, δι& v& Eξεταoovν τδπρ6yραμμα μo0 τcov Eτri τ6πoν. "Εyινε δνvαrη f1 &π'o-oτoλη μιd5 s μ6voν στη Bovλyαρiα, Toεxooλoβακiα,'Eλλαδα κα

τi5 1δρε5 τoi Παραπεταoματo5 κα-oTα κρατofioε καθε Χcbρα, δl& ν& yi-καi ειixερi5 τδ θρyov τfl5 &ναyνcυρi-

Στi5 αiττioει5 δμα:9 αιiτθ5 τoσ Δrεθνo05 'Ερνθρoσ Σταvρoσ, o 0 δ ε -μ i α θδ6θη dτrαvτηoι5 Eκ μ6ρov5 τδv xαlρδv τo0 Παραπεταoματo5 !

Kρ$βoυν παιδι& oτ& διioη τfr6 Πoλοrν(α5.

oε o' 6λov5 τov5 EκπαιδειrτtκoU5 τηv dτι6φαo'ι τfr5 Πoλ<υviα5 καi θζητηoε&πδ θμ&s ν& δηλcboovμε πoTo5 iiΘελε v& flyηθfr τfr5 &πoo'τoλflg καi τηs Ey-καταστdσεα)5 τδv παtδlδv o-τηv Πoλcυviα. Δθv θδ€xετo καvεi5 δι6τr flτανxωρα μακρυvη μθ dyvωo-rα iiθη καi Eθιμα. 'ΕδEx0ην δμcυ5 θyδ καi dμ6oαlsθτorμdoθηκα. Moi &vεκoivcυoε o'ιry1ρ6vο:5 δ K6κκαλη5, δτι κατ' &ρxflν θ&μετακtvηocομεv 1000 τrαιδι& &τrδ τηu Poυμαviα ατηv Πoλο:viα, δι6τι, δ-τιc,rs μoo εΙτrε, <<ovooωρε0τηκαv> πoλλ& παtδtα τ6τε (Σετrrθμβριos 1948)oτη Povμαviα καi flταv duξκη vα yivη κ&τroια θλαφρwoι5 τrρooωρlνli."Aλλω5 τε, τrερlμ6vαμε owε1δ5 τrαιδι& dτr' τηv 'Ελλαδα, τ& δτroTα κατ'dρxηv oιryκεvτρcbvovτo o'τη Povμαviα καi &πδ iκεi θoτ6λλoντo o'' &λλε5


103

καταστασι τδv παιδιδv.

τrot κατενΘvνovτo.

λαβiα5).Tδ κ 949 h Πoλαrviα 5 κρvψδvε5 καΙ

oιryκθvτρ oδ μl& μεy&λη.π τ& o0voρα Πo-λαlviα5 κ Γερuανiα5, oτδ


,1"04

τδ, Κ6μμα v& Eμφαv.ιoθδ 6πα:5 <<Eπρεπε> καi κατα τ& κΦrερωμθvα (τoιμov-δld... δια τrαrδr&!)

N€α Eνταoι5 τoδ παιδoμαζιirμ ατo5.

'Εvδ δ o.H,Ε. θλ αotν πov oσντα dρτrαyEvτα τrαlδι& α Tovs i μoσδtθταoαεν v& E παrδoμαζ !

'H'Ελληvrκη κoμμovνlατEτεακθφΦη τηv Poυμαuiα, δπoτδ ΚΚ Povμαviα5 δrα βoηΘεlαvyoρα θα ττραyμαTo1τoloσoε


Xαρoι1μενα xι εliτυ1ιoμ6να περνoδν τiq δρ παιδoυπ6λειoγ τiζ η"';;il"i; Πω;"Liq,^eu' Ιν.,θ1oει μδ τλ δi πoδ &νηρπ&γηoαν &πδ

)q oυμμoρiτεq δι


107

<Θ& €πιoτρ€ι}oυν τ& παιδι& μeτ&'.' τflν νixηυ'

oiσματos,θoσv τακαi <<μo

θξεφocvηoαv:

'E ΚK oδγγαρtα5: κ'" Td''Ελλην6πoυλαπoδφιλο_

ξεy μαq ( oτili oδyyαρiα) εil'αι τδ xαλ6τερo δεi'yριcι

Β τdν &yCυνα σαζ''.))


108

Zipopα ..Td''Ελλην6πoυλα πoδ φιλo-ξε.υo6με 1) τoυζ πoδ πoλεμoσυ, θi' ααqτd' Bπιoτ .. )).

"Aννα^Poιiμπoυ. μανiα6 : κ.'.Tiι παιδιd.oαg πoδ φιλoξε-νo6μe θd αd'g τiι' i τi1 Nixη'.'ll ( dxοι3oθηιiι, xαi'φ."iq,rrμαl'εE l'd' ε7ατε σ !ταιδr[,

';,'rr.

B[τo--Κιiρo τoδ ΚK'Aλβανiα5 ; κ'.'τd' παιδιd' ααg τd' εiδαμε 7λωμr)"6τcιν fiρθαν oτi1 yΔρα μαζ'.'Αυolξαμε τ,ι)ν dyxαλιci μαg xαi'"a'δrφη-.1ζαμε. .. )) .


109

<Δθν πρ6xeιται ν& πdρoυν πioι,-l τtαιδιdυ'

εiπαv &λλoι, oi τrιδ <<μεy&λoι>.

Tδ δυo1ερθ5 Eργoν τoδ 'Eλληνιχoδ 'EρυΘρoδ Σταυρoδ'


i10

αριυμtδιδν,s cj5oτν& dρ

μθ oνμτrατρtδτεg τovs.Πoλλoi θξ &λλov, &τr' τoν5 yoνεi5 εixαν oτρcrroλoyηθfl βιαico5 &πδ τovg

ovμμoρiτε5 καi δ5 Eκ τo0τov δθv flταν δvνατδν να θκδηλc,cθfl l':1 Eτrιθuμiατov5 τrερi τδv τr

Tδ φo δμ<ρs Eξ δ yεyovδ5, δτr -λ6yω τδv iκτε-λθoεωv &τr μoρiτε5 μoσ &τ6μcυv, iξθλiτrαν oi φυoι-κoi τrρooτ&τε5 καi flταv εθoUν

καi να θξακριβ &πδ τoν5 πPδsτ& παtδια, δι& δlκαicυμα παι-

&π6φαoιv τoσ o.Hκανεi5, δτι f1 τrερioδ θoη τδν tργoν δ 'Ερνθρδ5 δ χ*-, δταν oi ovμμoρiτε5 i\ 'ηvΚαρδiτoα l 'Ακ6μη να oκ€τr εται καvεig, 6τι δiα vα κιvηθoσv &vθρωτroι

δια τδv oκoτιδv τoOτov θα TΓρεπε ν& τrερr2gfly &τrδ ναρκoτrθδια καi vα&ντιμετ<υτriζoνν τi τδν o' δλη την

Tδ Κ.K.Ε. 0τε πoνη ψνxiα δτι τ α'jταθ& &πoτελoCloαν τlκδv , δo-τε vα κ&θε

δια τδ Eρyov τfls oνλλoyfr5 τδvθμ&s αiτηoειs δια την iτrιατρoφηνλvooα δια τηv τ6oηv δραoτηρt6-'ΕρvθρoU Στανρoi.

ατιorτδvνd iδoνvκoμμoU-

oi αiττioει6 τoδ E.E. Σταυρoδ oτ& 1€ρια τoδ K.Κ.E.θoτη,

στη ' τroλ_

λη' o ζη-iα δια τεio μαs κε f1 o0yyαρθζα "oλτ, o0ζvyo5 0-πε0θvvη κη5 'Επιτρoπfl5 τoσ'Eρvθρo0 Σταv-


Lt.L

Πρδg ('1ατcισ1'ι,eυdν oτoι1eiων δι& τδν Bιoiνσχυ)).

Ξεκivηoα δια τovs παιδικov5 oταθμov5 τfr5 o0yyαρiα5, Ξxονταs μαζiμov τi5 αiτio'ειg τδν yovθcov βιβλιoδετημθνε5 δπco5 μ&s τis θδcooε δ 'Ερvθρδ5

yαρiα5.5 τδ Eρyoν τoστo Eyιvε χετα ημπo-&πδ τrαιδιd τrov εΙ1αν εi5, ovyyε-'Εoτραφην τ6τε τcρδs πρ6ocoπα

τroν ivεθνμoσvτo τoU5 yovεT5 τov5.

αiτrioει5 τrov τrαρovoιαζετo μ6νov δ πα-δv παιδtδv. "El 'Εν τolα0τη περιπτδoεtδoov δδν ζητoσv τα παιδια dμφ6τερoι oi


ΙL2

τα δτroTα <παρθδcoo"αv> oi iδιoι. "El T6τε... ΦτlαXναμε dλλε5 καταoτ&oει5oτi5 δττoTε5 &ναyραφαμε <yoνεt'5 τrov δtν ζητoσν την iπro'τooφηv τδvπαιδιδv-δι6τr δθν θθλoιly_-καi τi5 Oτr€γραψαv &λλα τrρ6ocοπα ξ6rηs tlμακρννfr5 ouyyεvεiα5, κατ6τrιv τrιθoεcο5 τδv (μovαρχoφαoιoτδv>.

Συvθβη να ζητo(lν την θτrιoτρoφr\ν παιδlδv, τδv iδicυν π.x. τrαtδιδvδvo αiτηoειs : Miα τo0 π_ατθρα τrov ε0ρioκετo oi μακρvνδ &τ16oταoικαi &λλη τfrs μανα5 τrov ε0ρio'κετo oτη Δvτ. Mακεδoviα i\ Θρακη. "E !

T6τε <θ ρ i α μ β o 5>.<oi oναρxoφαoioτε5> θθλoνν vα τrαρovotαoovν 6yκovαiτηoεcοv, 1ιλtαδε5, κσμα iττjoεcυv κ,λ.π. T6τε αιiτi5 τi5 αiτηoει5, τi5 διτrλi5i) τριiτλθ5, τi5 κατατ&ooαμε oi ξε1coριoτθ9 κατηyoρiε5, o&ν <τρoμερ& καiεiδικα δπλα> δια τflv Erτικειμ€νη μ&1η oτδν o.H.Ε. (τEτoιε5 τrεριτrτcbo'ει5

TΓραyματικ τro7ιv εUκoλoν vα iξηy|oη καvεi5 τδ yε-l δδν flταν νεvνoηθoσv i\ vα ovναvτηθoσv oi yoνεi5Ξξαrρeτrκ& τε καταoτdoεco5, δoτε κατα τηv oOvτα-

ξιv τδv αiτηoεo:v, νd μη τrαρoνotαoθoσv <1αoματα> καi <&νcυμαλiε5>.Καi ζτor τ ζητηoε καi fl μαvα τrov flταν o_τη Θρακη καi δ τιατθρα5 τrovεOρioκετo την Κρητη !)

Συvθβη κατα την dρπα.yηv τδν τrαιδιδv, vα φε0yoνν μαζi μi αιiτακαi μερικi5 μητθρε5, δs o_vν βi"θξαoκηθηl<ε i\ καΙ τi Eταξαv ωρisκ&ν v& ξ€ρη δ &νδρα5'Γηs π Υν-ναTκα καi τταιδlα. Καi δταν ησινyνναiKα καi τrαιδια τ6τε EμεΤ5 μθ τ& <oτor1εTα> κ&ναμε ξεxcυpιoτθs κατα-o'ταoεt5: <Kαταoτ&oει5 yovθων, κατα τ&5 δτroiα5 f1 μητ6ρα oi,oα δημoκρα-τικδv φρoνηματc,lν, κccτ6φνyεν εi5 τα5 Λ. Δημoκρατiα5 καΙ ττατ'θρα5 δvφαoio-τα5, ζητ&ει την iτrιoτρoφην κ,λ.τι.>. 'Hταν ε'jκoλo ν& κ&νovμε τ6τoιε5καταoταoει5 καi l.;αναμε δπcο5 τi5 θ€λαμε μι& καi εixαμε oτα x€ρια μα5μαvε5 ! Καi π6oα δραματα δθν παρovolαoθηoαv oθ τθτoιε5 τrερtπτcbotl5 !

Π6oε5 yυναiκε5 iπ-rEo0'ηoαv dτrδ τδv <<πρooτ&την> τov5 τδ Koμ. κ6μμα, v&dτcαρνηθoσv τov5 ovζOyoνs και vα τrαντρεvτoσν EκεT <oνvαycovιoτθ5>.Kαi τ16oε5 τrερtrττcbo'εt5 Oτταρxovv, τrov θπειδη δθν θπEoτρεψαv oi yvναTκε5&ναyκαoθηκαv oi dνδρε5 vα τi5 dτroκηρvξouv, vα ξαvατrαvτρεvτoσv oτηv'Ελλ&δα, καi θνδ EκεT δτrov xθθ5 &vΘιζε μια oiκoyEvεια oημερα βρioκoνταιθοεiπlα καΙ δvoτvxiα !

Ε0ρ6θηααv καΙ τrαtδια πov τηv iπroτρoφην τou5 ζητo0oε καπolo5oνyyεvη5 ! ΚαΙ θvδ θvoμiζετo δτι <oκ6πιμα> dτroφεOyεr δ yovεt5 τηv θπd-νoδov τoU τrαιδιoσ τov Kαi δ <<μovαρxoφαoιoμδ5> &cκoσoε βiαv o' dλλoπρ6σωTΓov να 0πoyρdψη αiτηorv, &πεδεικv0ετo dρy6τερα, δτι δiv 0φi-σTαvτo yovεT5 l Ε1τε dτrEθαvαv, εiτε Βξovτci:θηoαv dτr' τoν5 ovμμoρiτε5.'Aλλ& ιiτrfrρxαν καi περιπτcboει5 yoνicυν τrov τελoσoαν 0πδ τδ κρ&τo5 τflgτρoμoκρατiαs, στis περro1θ5 τi5 θλεyx6μεvε5 0πδ τδv ovμμoριτδv, καi δfντoλμoOoαv v& ζητfloovv την παλtv6oτηoιν τδv παιδrδv τous φoβo0μεvoι&yτiτrolvα.

Mδ τδv -rρ6τrov καΙ τi5 μEθoδε5 α0τi5 Ξyιvαv πoλλθs καTασrασεls !

'Εκμεταλλεvor5 oθ καθε TvπoΥραφικδ oφdλμα. Kαθε κακη διατ'jτrcεoι5 Eδlva


οbΧ

-^Ξ G

:h-,{.ΞΕδ_ιi

-:ξΞ,. _

.<Ξδ,:ξΞιΞ^ts'Ξ{μ..j -Ξ-\s-ι,9tsδ

b'ψ

SF'φ -s-sι.

.oξΞ

^]a:ζ

δ:t:

-aιr

bRι)ΞoαIaa

-δ

-δ

iι;!--

l-)oΧo

2S-ι-

ι]S-

ι,

ι,aιJ-s-

l

-a

:,μb

2IΞ

so"1-

a:r:r:.

]ι

Ι:]l

]Ι:":]


Lι'5

την ειiκαιρ{α vα θρμηνεvΘfr &π_δ την Eτrιτρoτrη, μos δμcο5 θθλαμε. Kαi φvoικαflταν &δvνατoν, μθoα oδ 1rλιαδε5 αiτfoει5 τroν flλθαν, v& un 0παρ1ovv καi

i) Bovλyαoiα δτr<υ5 δδηyεT δ τoοτιαvη5 τη oταvη !

Mετ& &πδ 2-3 μflνε5, &ττδ τ6τε πov &ρxioαμε τηv iκoτρατεiα δl& τηvκαταoκεvην <oτoι1εicυν> Eyινε f1 καταρρενoι5 τrov &λλαξε κατrcos τα ζητη-ματα. 'Εv τoντoι5, f1 ovyκ6ντρωσ'ls (στoιχεicυν> Eξηκoλo0θηoε vα yivεταlδ5 την Επ6μενη xρoνια.

Mαδρα μαντaτα &π' τ*1ν 'Eλλιiδα.

oi yovεi5 0πEβαλαν αiτηoει5 καi ζητoΟoαu τδv Eπαvαπατρtoμδ τδvπαtδιδν τov5. Κι' iμεi5, τδ Κ.K.Ε. παoxiζαμε ν& βρo0με <oτoι1εiα> να δια-ψε0ooυμε τδv τ16θo τδv yoνιδν δια την θπιoτρoφη τδv τrαιδιδν τous'

Mi την ειiκαιρ[α αΟτη, θα flταv ooβαρη τrαραλειψι5 να &φioovμε dτrα-

ρΦ]ητηρη urα ooβαρi1 καταoταoι dπδ ovναιoθηματlκfl5 πλεvρ&5, τrovτrαρovor&oθη μετ& &π' τδ xcυριoμ6, τ6oo oτoU5 yoνεi5, δoo καi oτd παι-δι&.

'o Xcoριoμδs τδν παιδιδν flταν oκληρ65. "Ελλειψε dτr' τδ oπiτt τδ

να τδ τrεταξouv oθ ξθνov κ6oμo, ατηv &λλη &κρη τfl5 Ε0ρcbπη5, δπov τια-ραξεvol &vΘρα:πoι, flΘη Eθιμα καi yλδooε5 ovνΘθτovν τη ζωη ! KαΙ να τδiδis (ii ν& μη τδ δfr5 τroτθ), ιiατερα &πδ 1ρ6νια.

Mετ& &τ16 Evα 1ρ6vo &πδ τ6τε τroν xcbριoαν τα παιδtα, oi yovεi5 μtEκπληξr εiδαν να ξαναφθρνovv τα τrαιδια-τα μεy&λα τrαιδια_ δι& vα πo-λεμηooνv ! Πf ραvε τα τrαιδια v& τ& μoρφcbooνν καi vα ζηooυv εiρηvικ&<μακρvα &π' τδν τ16λεμo> (Eτor τov5 καταφεραv καi τov5 τ& &ρτιαξαv)καΙ τcbρα τα φθρvouν yvμvαoμθvα να πoλεμηoovv 15 καi 16 xρoνδv παι-δlα ! "Hταv δικαroλoyημθvη fl δρyη τrov ξεoηκcbθηκε o' 6λo τδ λαδ τfrs Δvτ.Mακεδoνiα5, τfl5 'Hπεiρoν καi τfl5 Θρακη5, ivαντiov τfr5 θyκληματικ6τητo5


1ι6

καi τfr5 dπ&τη5, πov διθπραξε τδ Κ.Κ.Ε. oτρατoλoyδνταs καi καμvoντα5yεvtτoαρoug dτr' τδ τrαιδoμαζcυμα !

Mασρα μαvτ&τα &π' τΙ5 xδρε5 τo0 Παραπεταoματo5 Ξρxoνταν oτην'Ελλαδα τδ ξνα κovτ& oτδ &λλo. 'Ατδ oημεiαlμα oi oημεicoμα, &πδ ατ6μαoi o'τ6μα, Ξφθαoαv oτην 'Eλλαδα τα ν€α. Kαμμι& ovvoxη δiν εixαν τ& παtδlα'

'Aμθoc,:s Ξκαμα dκτακτη ovνεδρiαoι τoσ πρoocυπικoσ, δι& ν& oκεφθo0με

πδs θα &ντιμετcoπiooνμε την Kαταστασι. 'Aλλd oτη ouνεδρiαoι δiv flλθαvoUτε oi μlooi. "Αν εixαv τα τrαrδια βαoαεΙxαv καi oi μεyαλol. "Εyραφε f1 dδελφηδ civδρα5 τηs. "Aλλη Eλαβε yραμμα πoυκαi δ dδελφ6s τηs. 'Aτδ πo0 vα βρfl καvλoyραφiα;

' d λαβο: μθτρα τrε δv ... θρηvcυv καi τδv δδ-νρ-

μδν' f &λληλoyβαφiα τo &π' ε0θεiα9 o'τ& παιδια,&λλα εταl. Tδ πθνθo5 θ oτη φcοτrα καi θα..'μθνη f1

1αρ& μ6vov oτα ταrδι& ! !


ι'L7

ρα ι)'<...Καθ6μαoτε o-τη φcυτι& oα δαvλr& καμμθvα. Mθ πoιδv vα yελαoovμε;><.'."Αμα π&ρει5 τδ yραμμα, vα φoρEoη5 μα0ρη κoρδελiτoαl A0τ& ε1ναι

τ& xαιρετioματα &τι' τδν πατ6ρα σ9U...?"n.l.Γρoμμo θd παiρνεr5 &λλd μ6νo dτδ μθvα. 'o πατθρα5 oov δθ θα

ooσ ι...))αv παιδιd dτ' α'jτoO yl& &vταρτε5 ! Σ&5 yθ καi o&s

θτrιo Nα... τδν τrατEρα τoσ Zα1αριαδη, πoν ε τθτotov6μo !'..>

Δραματιxd Exxληoι6 τη5 Bαoιλ(ooη6 τη5 'Eλλιiδo6 πρδ5τδν πoλιτισμ€νoν x6oμoν.

ζ.μo.


ι18

ι& τfr6 μciνα6 τoυ5. IΙαρ& πoλδν xαιρδνπoλιτιoμ€νo5 κ6cψo5, 'ΙΙ oιιυπi1 μπρδ6oβoλl1, μεγαλιbνει τδ Eγxλημα xαi μ&6'r'))

BAΣ. ΦPEΙΔEPΙKH

'Eγxληματιχeg δπεxφυγ€6.

Tδv Σεπτθμβριoν τoCl 1949 Eδ6θη Eντoλη απδ τ& κoμμo\JνισTικ& κ6μ-ματα 'Ελλαδo5 καi To"εxoo'λoβακiα5, oτδν 'Ερvθρδ Σταvρδ Toεxooλoβακiα5,να dvαφEρη o' &παντηoι τδv ζητoυμ6νcoν τrαιδlδν, δτι μ6νov 1O0-150

- Tδv-'oκτcbβριoν τo0 1948 f1 'Εκτελεo'τικη 'Ετrιτρoτrη 'Ενδoεrυ5 Σvλ-λ6yα:v 'Ερ. Σταvρo0 o'vνεζητηoε o'τη Γενε0η iκ v€ov τo ζητημα τoΟ iτrα-

ρoπιj , λuμ,βαt'ουoα 'δπ' οcγrloιι Νrlτη: ΧYΙΙη: '1ιε0'yoσc τοι-: ''Ερυ_

ie ληφθε[αη3πιιρd' τιli '/liι Nclε:1ι-iπαl''απι.ιτριoριdl, τilν ' l,.

ΠαρατηρεT, 6τι τd λι1φ0ll'τ,ι 1ι!'τρcι διd' τr)l' Ξ?τιll'ι,trτιιτρια1dr τr|',ι, πrlι-διG.ιυ δt'ν lo7oν ριl7ρι oljμεοον ε:i 1ιi1 λiel't' xeεοιιυοιo,ιι!'l'elγ dπτ''τ!').εo1ι,l-y-αi xrιτι}' συν!'πειαι' rlt dδσνcιι' τCυt' yοrlιυr παoατε1γ,ll'τrιι iiγι:'ιl ).ιΙilοι'.

'Aycι0!τει εi=< τδι, Γεl'ιiιδν Ι'ρcιμ'1ι'ιτlα' 6ποl; τε'0η εiζ iπrιcι''l)r !ιετι|ιτo6 Διεθι'oτ;g Κoμιτciτoυ'Ερυθρoδ Στuυροδ. il'ιt Βξετcιoθδoιν 1ιετiτoδoHΕ o'ι τρ6πoι xαi τd' μtτρα, ciτιl'ιL 0iι iμ)dt'ιιl'τr, yiι' r\ιειtιι.ιl)'ιjl,(ι)σι z'(Liyd iπιoπε6αωσL τδ' B7τcl'γαt6cιτaι'oμδι τι,Dτυl' ,' .


119

Δι& B' φoρ&ν ei6 τδν o.H.E.

'H Γενικη ovvθλεvαι5 τo0 o. dλαβε 0π' 6Y'' ]lΣ δτι καv€vα

&rro'iLroμo δθv εixαv oi -r,ρoηy ρy'ii5 _'η5, τδν Noθμβριoν τo0

1949 Eλαβε τηv κατcοτ6ρcυ vEαν ττ]s :

μ/ iq'0ρ τoσ'' ανα-

φ! dι Γρ πρδs υ τo6

o. τfie Ξ ζτ1iζ

oi 'EρυΘρoi Σταυρot ei5 εiδιxf1ν oιioxει}ιν'


120

δ τrλdoν τrρακτικδ5 τρ6πo5 δι& τηv Eπiλvoιν τoσ τrρoβληματo5παtδoμαζcbματo5. τoU

φtα τδv Φεβρovαριou-MαρτιoνyραφεΙov μoν μθ καλo0oε τδ

Epcoτηoεr5 μov, τi μi Θ€λovv,Γεvε0ηs, ζηταει τδv ,Ερvθρδv

εToν τδν'Ελληvoπαiδων>, &τrηντηoα.

Πoρμθv

ηr, d,

vικfl5 ,dντιτrρooα:πεiα9 (i u6vην, εζεδcυσε την κατcυτdρω αvα-

Λ[oνol' δ 'Ελλlρ'ιzδ; 'ΕρυθρδE'Λ0t1rιi,υ εiE τi',, o'ioxri1'''|

Σταυρo6 zαi fi ''Εl''οloιζ τo-),ι| Συ)")'ο-dιτoφαoιoρι!ι'α'ι l''d. oυνε7[αωoιν τigιrs1u)"ι' τι-υr' Ε2'λlμ'oπαk)οn, τc,'dτc,ll,.

'lo αι. πρdg Bxπλ{1ρ ιυo ιν τ.l-lζ a.ι! (ιτ ε-ιιιLτ6'ωg τσly H'Ε. δι'ι'tilιει τσι' δdo


L2r

dιιoc1lioεt.n' τrbι ι'Io0t:τl1θεπ6.ll'ιiριoφcilrι'.lg παρi τlj; Ι'ειιzηq Συι,ε-λεδoεο'lE' 0d δε6θc|lαι z6.0ε πρωτoβoυλkιι' δυυαριlι'ιμ' rd. ?πιτcl'7ι3ν11 τι\l'λ{αu, τoδ π,2oβλljμrLτo;, θεωρoυμtl'oυ οΔoιcilδουq πuq(l τoi'l Διε1yot ':'Ε9υ09oδ ΣτrLυρo'ι1, r'ilg xrιi πrιρα τoi o.ΙΙ.Ε'ι

'Aρντioeι6_'Aναβoλαi_Πρoo1{ματα xαl δυο1€ρειαι.

Αi δrεθνεi5 6ρyανcboει5 τδν Eρvθρδν Σταvρδv, τιαρ' δτr δiv Επετε0-1θη δ oκoπδs τfrs εiδικfr5 oνoκEψεω5 πov δρyαvcbθη τδvMαρτloν τoU 1950&τrδ τηv &ρvηoιν τδν κροcτδν τoΟ Παρατrεταoματo5 ν& ovμμετdα1ovνεi5 αιrτην, &τrετανθηoαv Eκ ν6oν τrρδ5 τi5 θνδrαφερ6μενε5 xδρε5 ζητo0oαινα πληρoφoρηθo0ν τi5 δrαθ€oειs -ΓoU5, o1ετrκδ5 μi τδν θτrαvαπατρtoμδvτδν 'Ελληνoτrαiδcυν. 'Αλλα καi παλιν o'jδεμiα θετικη λ0oι5a δ 6 θ η ! 'H Τoεxooλoβακiα, τ] δτroiα Eγνcbριoε τrρoηyovμθvω5 δτι μ6νov138 παrδrα dνεyνcbριoεν oτη 1cbρα τη5, τδρα, δταv μετθβη θκεi &vτrπρ6-σωTΓos τδν διεθνδν δργαv<boεcυν 'ΕρνθρoΟ Σταvρoσ δι& v& διατrραyuα-τεvθfl την Eτrroτρoφην Ξoτω καΙ τδν 13B παrδιδv, πρo€βαλεν&ντιPρηoει5, ζητoσoα νθα oνμτrληρωμcrτrκ& oτ'ot1εiα! Παρ'δτr oi&vτιπρ6ocυτroι τδv διεθνδν δρyανcboεcov 1coρi5 να φεtoθoΟv κ6τrc,:v

flλθαν o-την 'Eλλαδα καi μετθβηoαv αιiτoτrρoocbτrcυs oτis Eπαρxiε5 δl&vα ovyκεντρ<οoovν καΙ τrρooκoμiooνν τ& ζητηθ€ντα &τrδ την Toεxooλo-βακiαv oτoιxεTα δlα τδν Eτrαvατrατρtoμδv Ζoτ<υ καi τδν 138 παιδιδv, θvτo0τoι5 καi oi 0τrερανθρcoτrε5 α'jτθ5 τιρooτrαθειε5 ovδθνα dπoτθ-λεoμα Eφεραv.

T& μ€oα Mαfoν 1950 ovνflλθε oτη Γεvε0η | 'Εκτελεατικη 'Ετrιτρo'rητfr5 'Ενcboε<o5 τδν Σνλλ6yο:ν τoCι 'ΕρvθρoΟ Σταvρoσ, καΙ π&λιν &oxoλη-θηκε μi τδ ζητημα τoσ cτΓανατΓατριoμoCl τδv'Ελληνoπαiδωv. "Εyιvε δtα-τι[ατcυoι5, δrα πoλλoατitν dλλcos τε φoρ&v, δτι o ιi δ ε i5 iκ τδv &rrαxθθν-τcον 'Ελληνoτrαiδων &π'εδ6θη καiτoι τrαρfrλθov δ0o xρ6vια &τrδ τfl5 λη-ψεo:5 τδν τrρcoτcυv &πoφαoεcυv. T€λo5 η θτrrτρoτrη αιiτη, iξθδcυκε τηv Εξfr5

μακρoακελfl &τι6φαoιv, τroν δια μακρδv &ναλvεται τδ δρdμα τδν Eνερ-yεlδν !

α'ΙΙ iκτελεoτιzι\ iπιτοοπfi λαμ,βril.'ουαα. δπ' ?iy'61 ττ'1ν dιιoφααιν τfi€:lι.εθυοi; ΔιαoκΔψεcυg τo6 'Ερυθρoδ Στιιυρo6 Εl, Στoιιχ6λμ,η dνr'ιφoριxilgμΒ τdι fuταl'απcιτ(lιoμδυ τGlυ' Ελληυoπα[δωι, Eι'τdζ βραpτdτηe δυνατf1'cπρoθεoμiαg, c6g xαi τdζ' ληφθεioαg dιτoφααευg παρd. τ'ιje Γενιxfig Συνε-)'εΔαεolg το6 o.H.Ε' xατd' τd' Eτη 1948 xαi Ι949, δι' δι, xαλoσιlται Bπι'μoνtιg τiι. Κρdτr1 6πoυ eδρloκoγται τd παιδιd' ταiτα, 6πω9 λdβωoι πdι'τατd Byδεικι,υo1ιεl'ιι μ!τι.lα dιιδ κoιι,o6 r"cιi Bυ αυνερyαα[α μετd' τ6υ Διεθy(υν'oρyαl.'ciloεοlν τoiι'Ερυθρoιi Σταυρoδ' iγα διευxoλilιlωαι τdν ταyδι, Εεeο'-

ι'απατριoμδν τc7lι' πο.ι.διοiιl τodτωι, εΙq την 'Ελλdδα.Θ εrιρ o6o α δ Δ}6τ ι ?ι.o 7lτ ω g τdlυ περ ια τd'o εc'lι', αi'τ n' e e yαρ uxτ η ρ [ξoυo ι

τfiτ' iπoψ\ν μιιq, δ'Ε9υ0ρd; Σταυρdg ε{y"εται θερριCυg 6πcυg tiπαντα ταπruδiα dπoδoθCυou'' εiζ τoΔζ yoνεig τοy, oυμφilμοlg πρdg τd'g παραδε-δεyμlιαg d.ργd'q τd'q eι.ιρoρcbααg τl\1ι' τιooστclσiαν τfie παιδιxfj€' f1λιιι[αq'

Θει.'ηrltlαcι ι\' ε}ξ [iλλυιι ιiτι rι'i iιxεtτtilτ(ιυστoL ττρoσπd'θει(tL ιι[ zατcιβαλ-}'oμεl''ιlι. πclρd τοi '1ιεθt'oι1; Ιioμtτriτου τoi'Ερυθρr'ι6 Σταυροδ xui τf1e'Ετri'ιoεοl; τ6ν Σιlλλoyr,'' τo.υ 'Ερυθρo'i Σταυ9oτ; α1ετιxdιg μ! :


122

α) 11i1ν Bξαzρiβωoιν τoτ; 7αqαιτΓ7qοq τc7.lr oυl'θt1xο1l, δποδο7Γ1e , αtτιι'εgθd Bπιφd'α7'θoioιl' εig τι) παιδkι xατd τ\ι εiE'Ελλαδα iπ/ιγ|oδoι'.

y ) Tαs dπευ1υl'1ε[oαq cιiτi1oειq πρδ; τd'J!0γι'zd ΣrιμιlτεTrι τCυν 7οlρο-lντ(υι δε0θeιαcll' τ,) πclιδkl, διit τiρ, ε\τrlιμιιokιτ' τc7'll, ιιατcιoτdαt:cυι''Ελλη-l'οxτrl\δr'n' Bl'' τi πατok)ι [.νdζ ι|zdατο,υ, [jπr,.lζ πα9αβλη0δoιν αiται πρdEτiι; αiτljαει; 7[11, yονt'οn,

δ ) 7\)ν πrlgεyoριtι'ηι, βotj1ειrι'll π2δq τc\ Σrυ1ι,lτt:[rl' ΙΞρυ()ροδ Στrlυρo'ijττi.lν 7ωoσ.ll.'τoiτοlτ'διr) τ\ι, [τoιμ,ιokιτ'x,l-i τl\1t'πrιραβo).'t\μ' τi'tι, zιlτα-ατιiαεοlν τr7l' '}Ιi"ληνoπrl|δt,ι' εiE τd.: πcιτρiδιιg δνdg fxαoτου.

oτ) T'ιjυ πodozλl7oυν τl)ν yεl'oμ!'l,l1ν πρδq τd'Εθyιxd Σc'lματεiα δπαoc7lι' τοiι, μ'!yωy χωQ6y, ι.)σLy Βν Ι-εl'ε6?l τdq 9ηνzcli 10ηl' 1950. tycι σ l'ι!αrι iπrμ'cL!τιlτοια1ιoδπo,joil'l1α δπoirιl, μ6rοl' Ερυθρδ; Σταυρdq futtjν-

' τ1]σεL' dιτoατ!)'2'οll,' Aι'τιπροαilπoυζ.f\'ωστο?toLετ μeτd. μεyαλl1ζ λ{:τηξ, [iτι'' πcιοd' τr\g π9ooπα0ε[αζ ταδ-

ταg, μ!'7ρι ofiμεqol' oiδεiq'Ελλr1νdπιιιg iπcιι'lxαμψεl, Βy'Ελλαδι ιrli 6τι,i'xoμη zrιi τεηrιzd iπoυoιcbδη oτoι7εTιl dιταοαlτητrι διd τfil' λdou, τo8πρoβλιj1ιατoq δΔν πιιρεo7tθηrlαl, παod' τιbν Βι'δnφερορι!ι'rυι' Κυβερυfi-σε0)lι.

'Επιβεβαιoi Βν τoiτoι; τ\ν θlλr1oυ' τΓ1; 'Εl'ιiloεο)ζ τoiν Συλλ6yων τoδ'ΙΞqυθρo6 Σταυρoτ1 τd. iξακoλoυθfio11 Βν il'ljρει oυμφr''lνlq μετd τηζ Διε-0ι'o6: 'ΕπιτQcnτfie τoi 'Ερυθ9οt1 ΣτcLυΤoi τδ dιτoδa01il'πα!' ιιiτ(υγ lQyoνzαi iιπd xotl'o6 iπι.διr.'lzιj!ιεl'oy'

Noμiζει 6τι πρ!,πει ι'd. [λxδα!] τi1ι ποοαcl7l\11' τGll' 'ΙΙιιυμ!l'ω'ν'Εθν6ι'Ξπi τoσ yεyoι'6τoq, 6τι δ'Ερυ1ρr)q Στιωρδc δtl, εΙι'αι εiζ θloιy υil' ixπλr1-ρωoη τd Ερyoν,6περ τdl dνετ6θl1, Ξxτdζ' idl' μεyαλυτlρα τΓ7e oημερινljgεΔαυl.'ειδηolα Βκ μ6aoυ; τ(υι Βνδιαφερoμlι,cον Ι{ιβερl,ljoεοl1, λι1φθfi rilqπρdg τfiν ,/'oLν(DlιL/ιην τωr ε3θ6νηl'.

Γι'ωoτoπoιεi πρdq τd 'Hιc'lμlνα 'Ε0νη, 6τι, Β'αl, δΒν Bιλε[ψοloι τd"

Δμπ,jδιel, Bπi τι|'ιν δπokυl, δ'ΙΙρυθρδ< Σταυρι); δiγ &ozε- i|λεyyoι', δ τε-.λευταioζ oiτοg t)iτ 0d' δυνιβ|j 'ι'd' izπληρι'ilon τi1l' dπooτokjτ' τoυlt.

Στδ αυμβo$λιo τδν Συλλ6γαrν τδν 'Eρ. Σταυρδν.

'Ατ6 16-20 'oκτcυβρioν 1950 ovvflλθε oτδM6ντε-Καρλo τδ Σvμβo0-λιov τδv Διoικητδν τfr5 'Ενcboεco5 τδv Σvλλoyωv τoΟ 'ΕρυΘρoΟ ΣταvρoO.Tδ ζητημα τoσ Eπαναπατρlσμo0 τδv τrαrδlδν, παλι oτην |μερηoiα δlα-


Ι23

ταξι. Στi5 διαμαρτνρiε5 τo0 'Eλληvo5 civτιτrρooc,:τrov κ. Πεo'μαζ6yλov,δτiπαρα τδ yεyovδ5 δτι η'Ελλαs dτrεδθ1θη δλoν5 τov5 βαρεi5 6.ρov5, πovEπρ6τεiναv iτri oειραν Eτδν τα κρατη τoσ Παρατrετ&oματ-os δπov κρα-.oor_'o,'Eλληv6τιαrδε5, oi Βκτιρ6σωTΓoι Pcooiα5, Toε1ooλoβακiαs, Πoλco-νiα5 καi Povμανiα5 &τηντηoαv, δτι δiν διεπιoτδθη f1 ται116τη5τδν 'Ελληνoτrαiδc,:v. ΠρooθΘεoαv μαλιoτα κατα τηv τrαλη& μθθoδo, 6τιτα παιδια κρcrτoCnlται oτi5 1δρε5 τov5 δrα λ6γov5 <&νθρα:πιo-τικo0s !>

'ΕτEθη πρ6ταoι5 oθ ψηφoφoρiα, τoν την Eψηφroαν παμψηφεi, 9}.-o',θκτδ5 τoσ αrroo'r,oμoσ τoΟ Παρα :τ&oματo5. 'Η τρ6ταoι5 εl1ε δ5 Eξfr5:

κT'δ Σιlpιβo6λιol' τi.ll' 1ιoιxl1τιυr.1ιαπιατoi 1ι i; 6τι oiδεi;

αfiμερol' εi: τi1 τoιl, πrlac\ τατfi; '1ιε0roi; ' i; τoσ Ε.Σ'τoι] Ιi.Σ.

Ιζu,ol/ιεl'oι' Β.ι τσlι, a1'θQ(|)πLστιzr7n' d'97'δι', ιl-lτι'ι'εq dπoτε)"ιl.;oι τiil'

βαoι'ν τije 'oρyαι'ιilαειllq τoi Ε.Σ;' Επι0ιl1'ιr| rd zαταβαλ'η μ[υ.ι' 'δαταττμ'

πρooπd()ειαν 6πrιq dπoδ6αγ7 τc\ λαιδiα τιιδτα. t:i'; τdg oizoyει't:kιg τc'lι''.

Θειυρilν 3τι τd' ,ιl'!αrι, [iτιτ'ιι δι'ιι0t.τει δ'Ι!ρυθ2,); ΣταιlριΙ;' δjr' εil'ε;

iπrlρxii πρδ: tzπkjρωσιι' τoιj tρyoυ, 6περ τQ d'νετ!'θτi ι'πr) τrill"ΙΙl'ι''l-μ,!νοι,'Ε1τ'ιilll , Βdl; τα6τcι δ!'l' )'ιiβωαι τd r7νιr7r"αTtι μ!τρα'

Παραxαλεi τι\ν Γενιx'i1ι Συι'6λευou, τ0ι' 'Ηι'οιμil,r'n''Εθrσll'ijπrυζ ild,υθρωπιατιzdρ πνε{lριατι d'oy"!τq'l πρdg πeιocLι' πoλιτιxi1l' 'i) iδεoλoyιr'i1rozlψιι, ιαταβiλη π,ioιιζ τr); πρoαπιfiεicιq τι1; tνrl iξε'ι3ρy1 τδy τρdπογτije dιτοδrΙoεcυ; τιι-υι' 'Ελ)"lit'οπαlδc'ι' εiζ τd; ['ατkl; τr'ι'll.

Kαi δι& Γ' φoρdν oτδν o.Η.E.

Tην 1ην Δεκεμβρiov i950 1'l Γενικη ΣννEλεvoι5 τoU o.Η.E. δια τρiτηvφoραv iτrιλαμβανεται τo0 ζητηuατos τoΟ θτrανατατριoμoσ τδv τrαιδιδv.ioOτo &πεδεiκvvε τδ μεyαλo θνδιαφθρoν τoσ Troλιτισμiνov κ6oμov, διατηv 0τ16Θεαιν τδv 'Ελληνoπαiδcov.

'H Σvν€λεvoι5 Eψηφιoε δι' &λληv μiαν φoραv, τηv κατcυτθρcυ &π6φαoιv;

ι' H Γετ ιxii Συl'!'λευα ι;'

Βν oiq εδρloxol,ται'ΕλλτΡιjπαιδεg' ε7'1ε λαβει ρι!τρ,ι θετιxd' 6'ποlq oυμμoρ-

Ψιθfi πρig τds πuμψηφεi παρd' τ'ijq Γεναiie Συ'ι,ελεηjαεοlζ εiq δ{o d'λλε-πα}')"ιj λoυ g α υι' ε δ ρ ιdo ε ι g υ i oθ ετ ι7θ e [α αg' Απoφ iα ε ι q'

'A'ι'αyι'ιυρlξoυcct 6τι δ!'oι' Ξ'γ dτ'\ροιπιoτιxσ'l πl:εiματι, dιτηλλαyμtνυ,lπολιτιzσlγ fi iδεoλrlγιzιill, dι,τιλliψεαlν, ι'd pιιj παρα),ειφθfi o\δεριiα πρo-oπdθειeι, i,ια dιτoδoθoiαι τil' πclιδlα εΙq τd.c 6oτiαg τι'lι'

'Απrlτloυιlα qlιiοον τιμl'1; εi; τi1ν -lιι:θνΓ1 ? Επιτροπ\ν τo6 'Ι!ρ'υ0ρo6

Σταυρoδ zrli' τ't\1tι "Εl'(υσLι, τδι' Συλλdyωl' τoδ'[!ρυ0ρoσ Σταυρoδ, ilqBπbη: ιιιi τδy ]-εyιzl.,ι'τιl],'!ιι., διd' τΓρ'tια.dE πρooπα()οiαg, 6'g zcιτ!'βα-


124

2'oι' διd' τιjν Βφαρμoyt1ι τdll, d'πoφααεcιυ 19,3 0 ( ΙΙΙ xαi 2ss Β ( ΙY )τfig Γενιxfie ΣυνελεΔoεωE'

' i τδ , τιjν Διεθυ τoδoδ x λ).οyοlν τo6 υροδx (')oι oυpιφιilι'ωq dl,ω

Διεθι'fi 'Ερυθρδν Σταυρdν xαi τljι' "Εl'o.loιι' τdlιlao6 Σταυρoδ' 6πωζ συι'ερ1ια6Q[16ι ριετd. τi1e dυα-6.

Ei6τi1ν "Eνα)oιν τδν Συλλ6γιυν τoδ ΔιεΘνoδ6 'EρυΘρoδΣταυρoδ.


L2a

"IΙ δπ6Θeoι5 τδν 'Eλληνoπαiδοrν δι& Δ'. φoρ&ν oτδνo.H.E.

Tηv 17ην Δεκεμβρiov 1952 ovvf1λθε o-rη Ν.'Y6ρκη η 7η Γεvικl\ Σνvθ-

λεvoιs τoΟ o.Η.Ε.iτη ΣννEλενoι iκεiνη Eγlνε παλl, oνζητηoι5 δι& τετ&ρτ ν^i]δη.φoραν

€πΙ τoΟ θπιμαxoυ ζητηματos τfl5 Eπιoτρoφfl5 τδv 'Ελληνoπ iδcoν &πδ τδ

τo0 o.Η.Ε.'Απ-δ αι)τη ηματα πoν Eκα-

μαv, δ Δι s Στα dτroφαoει5 τoio,Η'Ε' κα Πoλιτ ', δiν κ α τ ω ρ-Θcυoαν &κρα oνμμoρφα:θoσν

λεtψlv α0τηv τδν κρατδv τo0τcov.

Στ{ διαβαλxανιxi1'Eπιτρoπt'1.

Στis 25-1-1950 oτη Διαβαλκανικη 'Επrτρoπil 0'Ελληv''Ερ. Σταυρoσ κ. Γεα:ρyακoτιoνλos Eξ6θεoε Eν παoε τi5 iνθρ-

yειε5 πoν'ζκαvε δ Ε.Ε.Σ' o1ετικδ5, μi τδy θπαvαπ 'Ελληνo-

τrαiδcρv.Στ6 |2-6-1950 oτη Θεooαλoνiκη θγ oι5 καi αriτoτrρo-

oci:τcρs ταλrν δ πρ6εδρo5 τoσ Ε.Ε.Σ, κ. 9 Eξθθεoε τi5 iν6ρ-

yειε5 τo0 'Eλλ. 'Ερ. ΣταvρoO oxετtκδ5 μ ρισμoν τωv' πα1_

δlδv.Tηv 16ην Mαρτiov !951 tylνε i 230η o'uvoδo5 τis Εiδικ'Πs Δlαβαλκα-


12(;

νικfr5'Ετιιτρoπfrs. Στη oννoδo αΟτη τrαρ€oτη καΙ τr&λιv δ πρ6εδρo5 τoσΕ.Ε.Σ. κ. Γεωρyακ6τrovλos καi Eθεδε μεταξvτδv &λλcov καi τδ ζη'.ηματδν 'Ελληνoτrαiδων. Δια πoλλoατηv τrλθov φoραv iξετEθη &τrδ τδν 'Ελλ.'Ερ. Σταvρδv θv λετrτoμερεis η 0τ16θεoι5 τoσ Eτrανατrccτριoμoσ τδv 'Ελληvo-παiδcυν.

'Αλλd καi ταλιν θτri τfr ειiκαιρig τfl5 διελε0oεc,:5 την 14-4-1951 τo0ΓενικoΟ ΓραμματE<υ5 τo0 o.Η.Ε'κ' Tρfrκβε Λfr &τrδ τηv 'Αθηvα Eξετ6Θηoανo' αιrτδv 0τrδ τo0 πρoEδρoν τo0 'Ελλ. 'Ερ' ΣταvρoCl oi θνθρyειεs τo0 Ε.Ε.Σ.δια την θπ[τεvξιν τo0 EτrαvαπατριoμoΟ τδν &τιcc1θiντων'EλληvoπαiδcovκαΙ τδv iπανατrοrτριoθ€vτcυv θκ Γιovyκoαλαβiα5.

Στδ ΔιεΘνδ5 Συμβoιiλιoν γυναιχQbν.Στiιs29 Mαρτiov μ€1ρι 7 'Aπρrλiov 1951 oννfrλθε oτ&5 'Αθηνα5 τδ

Διεθvis Σvμβoνλιoν Γvναικδν oτδ δτroTov θλαβoν μ6ρo5 200 o0νεδρoι, &v-τιπρ6oωτroι &τιδ 23 κρ&τη.

'Αντlτrρoocoπεiα τo0 'ΕλληvrκoO 'Ερvθρo0 Στανρoσ (uθ τrρoΙoταμE-νηv τ|v κ. N. Mικρoνλ&κη), κατα παρακληoιv τfl5 'Ενcboεco5 τδv Σvλ-λ6yων Ε.Σ θξθΘεoε εi5 τδ αuμβovλιoν δλα5 τ&5 θvερyεiαs τo0 Ε.Ε'Σ. διατδ ζητημα τoΟ iπαναπατριoμo0 τδν 'Ελληvoτrαiδcον iκ τoΟ Παρατετα-σμαTos.

'Εν τdλει τδ δs &νcυ διεθνi5 ouμβovλιoν Eξιlδcυoε τηv Εξfr5 &τ16φαoιν :

ι'Ι'd Δ ιε0 γ i:: Συ,ιι'βo'Jλιοl' Γ'υι' rlιz ι7y"Ε7oν δπ' dψu' 6τι βιιoιxιli d'ργli' τoδ Χτiοτoυ τ(υy 'HyωLιlyωl' " Εlyιiιl''cbζ xcιi α[ i.nοφαoει: ιi ληcρθι':ioι.tι dπi τd.'Hυι'.l'ιιlνu "Εθ1'η,δiν iy6l'oν-τo oεβαατ,.li ιj'πi il'ιL τα Κρτi.τl1 .Vil'ι1 ,"Εxoι' δπ' dιμι'ι εiδιzcilτerloι τι\l'z,ιτdcρcοοol' πι.ιαβiιιoιν τfi; βcιoιz'ij: δΓ il.α: τc\q yυl,cι[xα; d.ρ7η;, cb;xαi τiγt' πcιρuβkιoιν τo6 διzιιιci.l1.ιατo; τ(υι'yoι!ιυυ iπi τ6y τ!zτ'οlν, zcιi i-διι.ιιτiοι,l; τ)\lγ xαταχQd'τησιr πιLοι\ι,ι'ιt:ρι'zι7ll' Ιiοcl'τci.ly 7ιλιαδωι'Εi)l1l'o-πrιiδc'.lγ β ια[ιυ: iπι ι7a!'rτrιlr'"[Ι7oι δπ' iiψιr

'6τt't:i': ιιi:τ'iiν τil1':τι:ηi'.iττa''αιy τi Ιiριiτli τrli'τιι δiι'oιη'ε-

ιιιο ι1ll |.ιt': τllι' τ0)l' τιi'y αφoQ(υσαL'τil σιι τriγ π ι''ll' ε:i

'Ε .'ε ι. 'it'' i τoι'l rιαiξει l,α π-oο-τε Ε. ιtl ,ι.ιε τδt'τρ,iπol',0a' j'ι'ly iι' d' ol,o,tιιzi'q i)

ι'ι)' [iρατt1 ,ι 'ι'ly'ΙΙ(j'yfil'

''l'i τλ ιιlτο riι oε'βαoθιlι\ι ε()l' t:[ ; τ ιι' ['πo7 ιlι:ιilα ε ι ;. ll

Tδ παιδoμciζωμα χαι fl Γιoυγxoολαβiα

Στη Γ ρρεvσl ιoμoσ ε0ρθθη

oxεδδν τδ εixαν τηv 'Eλλ&δα.'Αll& και τroU i θξακoλovθoovνα μθvovv μεyαλ iτε μ6vα τoυ5μερικt5 xιλι&δε5 TΓα1δια.

'Aπδ την Γιovyκooλαβiαv πθραo'αν δλα τα τrαιδια πoU καταyovται&τι' 'rην Κεvτρικη καi Δvτικη Mακεδoνiα, "Hτrειρo, Po0μελη καi Θεooαλiα.M6vov τα παtδια τfl5 Θρακη5 δiν πiραoαν dπδ iκεT.


128

0βρεoλ6yroν'πo-v θxρ.ηoιμoτroιεTτo καi τδ μΙoo5 τιov iδημιovρyηθη. Τi<πρo_δoτη5>, τi <'Ιoνδα5> δ TTτo κλπ.

'H Θ€oι5 τfr5 Γιoυγxoολαβiα5 Eναντι τoU Eπαναπατρισμoiτδν παιδιδν


acη_δbox)oΑxaι,oIΦι.bH

)ομ

-aωaE

-δP

Ξoι:

aδ

-)oH

-aI

-oP.a

FΧb

xsΧF

Jαo-Ξι)

-δΧ

Φ_a.<boΧ)otr

Io

-oι-

-aαaΞ


131

τoΟ cπαναπατρισμo0 τδv τrαιδιδv, &τr' ειiθεiα5 μi τi1v 'Eλλαδα. 'H 'Ελ-

λη dντrτrρ6oo)πov, Eν τo0τoι5, τελικα δδν &τιθoτειλε.Tδν MαΙov τoσ i950 oi μr& &λλη ovνεδρiαoι τroU Eyιvε στη Γεvε0η,

dτrδ τηv'Εκτελεo-τlκην'Eπιτρoπην τo0 Διεθvoσs'ΕρνθρoσΣτανρoσ, καiτrov ταρ6oτη dvτιτιρ6ocυπos τoΟ Γtovyκoo'λαβrκoσ 'ΕρvΘρoσ Σταvρoσ f1 κ.MΙLOCEUΙG, &vεκoινδθη &τr' α'}τηv δτι, την 4ηv Mαiov 1950 floαv oτηΓιovyκooλαβiα θv δλφ 9.506 'Ελλην6τrαrδε5. 'Aπδ αoτα, δs Eδfλωoεv f1

&ντιπρ6ocoτro5, 7.8!2 ε0ρioκovτo μi τov5 γovεi5 τov5 καΙ 1.700 oτis Παι-δoπ6λε15. "Εδcυoε θπΙ πλθoν καi μερικα dλλα ατoιxεTα, 6πω5 π.x. dπδ τα1.700 α0τα τrαιδια τδv Παtδoτr6λεωv, 218 εl1αv τov5 yoνεT5 τov5 ατi5xδρε5 τoσ Παρατrετ&oματo5 καΙ i 5 oτηv Α0oτραλiα.

Κοcrα τδv 'lo0νιoν τoσ 1950 θγvcbριoε oτδ Διεθvfr 'Ερνθρδv Σταvρδvκι' α0τδ5 oτηv 'Ελλ&δα, δτι μ6voν 63 (!) τιαιδια &τr' τis 1ιλrαδε5 τδvε0ριoκoμθνcoν θκεi Θα θτr€oτρεφε o-rηv 'Ελλ&δα, τrληv 6μα15, iτrδ 6ρoν5 καiθyyνηoει5. Kοcrα τi5 dρxis δi 'oκτcυβρiov τoU 1950 f1 'Ελλα5 διεβiβαoετi5 αiτηθεToε5 θyyvηoει5 ατη Γιoυyκooλαβiα καi dv€μεvε την θπιατρoφηEoτω τδν 63 τrαrδιδv.

'Hμ€ραι π€νΘoυ5 δι& τδ K.Κ.E.'Η εiδηoι5 δτι f1 Γrovyκooλαβiα θτιρ6κειτo ν& τrαραδcboη oτi1v 'Ελλ&-

δα τrαlδlα, Eφερε ooβαρcοτατηv &vαrαραxην o-τδ ΚKΕ' Σ' α0τδ Eβλεπετηv dτrαρxην παραδ6oεcο5 δλων τδν παtδtδν !

Bρtoκ6μovνα oτδ Boνκoνρθoτl, τfr5 Povμαviα5, 6ταv &κovoα τηv 25Νoεμβρiov 1950, δτι f1 Γιovyκooλαβiα τrαρEδιδε oτηv 'Ελλαδα oi yo_νεi5 2t τrαrδι&. 'Hταv yενικδν θθμα oυζητηoεcο5, δxι μ6vov o'τδ KΚE,&λλd καi oτα <dδελφα> τov κ6μματα καi oτδ <μεyαλo Γραφεio> f1

τταραδool5 τ6ν 2t τrαιδlδv o-την 'Ελλαδα. T& πρδτα παιδι&, &λλo:oτεπov θπEατρεφαν oτηv τrατρικη yfl &τrδ τΙ5 30.000 τrερiτrov, τrov εOρioκovτoατδ Παραπθτασμα. 'H f1μθρα θκεivη Exαρακτηρioθη dτrδ τδ ΚΚΕ δs niμθραπθνθoν5> ! Tiv τrαραλαβην τδv παιδιδν oτd 'Ελληvo-Γιovyκooλαβικαouνoρα, Eκαμε θπtτρoτη &πδ &ντtπρooδτroν5: 1) τoσ Ε.Ε. ΣτανρoCl, (κ.Miνδλερ yεν. Γραμματθωs τoσ Ε.Ε. Στανρo0, 2) τo0 oτην 'Ελλ&δα μoviμou&vτιτrρoocbτrov τoσ Διεθνoσ5 'Ερ. ΣτανρoΟ κ. Ι,AMBERT καi 3) τoσθκτακτov &πεoταλμθvov τo0 ΔιεΘvoσ5 'Ερνθρo0 Σταvρoσ κ. MEVER.

'Αρy6τερα oτη Γlovyκooλαβiα μετθβη παλtν &vτlτrPoσζo1τεiα Σovηδr-κfl5 'Επιτρoπfrs τfl πρoτρoτrfl τoσ o.Η.Ε. δια vα ovζητηoη ζητfματαθτrro'τρoφfr5 τδν 'Ελληνoτιαiδωv. 'H θτrιτρoπη

"v-rη μδ θτri κεφαλfr5 τδνΣovηδδν SΑI{DSTRoNt (τrρ6εδρov τoσ ΣovηδrκoΟ 'Ερνθρoσ Σταvρoσ),δtετrioτωoε 6τr εOρioκovτo oτη Γιovyκooλαβiα 9.000 παιδιd, &τr'τα δπoiα1200 oθ Παιδoτ16λει5 καΙ τα 0τ16λolπα μi τov5 yovεi5 τov5.

Tηv 14-3-195 1 μετθδcooαv τd ραδt6φcoνα, 6ττ tγινε 2o5 θπαvοrrrοrrρι-oμδs 54 τrαtδιδν &τrδ τη Γιoνyκooλαβiα την δ6, 21-5-1951 καi 3os Eπαvα-τrατριoμδ9 &λλcov 214 παιδιδν.

Bραδ0τερα, τηv 17ηv Δεκεμβρioν 1952, κατ& την 7ηv Γεvrκηv Συv6_


ι32

Φιλ€λληνε6.

Στδ πλεuρδ τoσ dyωvιζoμθvov Eθvov5 θτα1θηoαv δλoι oi τroλιτtoμθνoι&vθραrτroι τoσ κ6oμoν, μθχρι τδv &vcυτατωv φιλανθρcυτrικδν καi διoικη-τικδv oo:ματαrv.

Δlαφoρoι τrρooo:τrtκ6τητε5 dτrδ αioΘηματα dνθρωπtατικ& καi dπδo'υyκivηolv τrρδ5 τηv τrληyεToαv Ψvχηv τo0 ζΘνovs μα5 &τr' τδ dπαioιoτrαιδoμ&ζαlμα, Eδειξαv τrρoΘvμΙα καi EνδιαφEρov μ6xρι5 αιrτoΘνo-iα5 oτηντrαρoxi1 βoηθειδv π-ρδ5 την 'Ελλαδα δια τi1v θτriτεvξt τo0 θτrανατrατριoμoστδv dταxθθvτo:v τrαtδtδv.

τflv θΘvικηv tτr6θεoιν τoσ θτrαvαποcτρtoμoO τδv 'Ελληvoτrαiδcoν.'o μ6vιμos voμικδ5 o0μβoνλo5 τoσ ΕΕΣ ατδ Eξαlτερrκδ κ. Πεoματζ6-

yλov, θτrεδ6θη oδ oκληρδ dγδvα oτα διεθvfr ovv€δρια καi ovo'κ6ψει5 νακαμΨη τflv θyκληματικηv &ρνηoιν τoσ 'AvατoλικoU oνvαoτrroμoσ oτην

'Aκ6μη μετεixαν ατΙ5 διεΘvεT5 owεδριαoει5 τrov δρyαvωoαv θπtτρoτrθ5καi θτrραyuατoτroiηoαv τilv τrαραλαβηv μερικδv θπανοcπrrριoθθvτωvτrαιδιδv. Καi διd μiv τδv ζfrλov, τδ θvδιαφθρoν, την αι]rτoΘvoiαv καi τi1voφoδρfl θπlΘvμiα διd vα &xΘfr o' α1oιov τEλo5 τδ ζi'ημα τoσ θπαvαπωrρι_oμo0 τδν παlδιδv, τrov κοcτθβαλε δ Ε.Ε. Σταυρ65, Θ&i1μπoρo0oε νd io1νρι-oΘfr κανεi5, δτι δλα αvτd, τd θπEβαλεν εi5 α0τoU5 0ψloτov Eθvικδv καθflκoν'

'Aλλα τi θ& f1μτιoρoOoε vd εiτrfl καvεi5 δr& oεlραv ξθvων τrρooαrτrι-κoτητωv τrov 6xι dπλδs μ6νov δετθθησαv σvμTrαΘδ5 τrρδ5 τηv 'Ελλαδα,dλλα frλΘαv καr' Eπαvαληψrv o-rη 1cbρα μα5 καi 0πεβληθηoαv oθ κ6τrovsκαi αOτoθvoiε5 διd vd θπιτεv1Θfr δ θπαvαποrrριoμδ5 τδv 'Ελληvoταiδωv;"Ετoι:1) oi FRANGOΙS PONET, τρ6εδρo5 τfls μoviμoυ 'Επrτρoτrfr5 Διε-


133

2) :H#;T;τrαραλαβt1ν

καi τrαρα την θEληoiν τou5.

5) 'o κ. PΙE 'Eλλ&δα δs &ιrτιτrρ6oocπo5'τfr5 Διεθνoσ δι& ζητf ματα θπαvοcπατρι-oμoσ παιδt o

6) 'o κ. MR τρo1!s καi δ κ.- Λ{R. SECR εoκEφθηoαv τi1v'Ελλαδακαi ριoμδv τδvπαι-δicυν.

7) oi κ. R. RoTΗδs &ν 0 Δrεθvoσsθfrκε5 τδv τvxδ

B) διεθvδv 9eyy.v s (1950-1951)κ δcov, πo'i θπα-νΚαi f1uεδαuδ5 κα

τηv θτrrβ ξvαs &λλos κτoλικo0 σε δrα ν&τfrs θπιo"rρoφfl5 τδν τrαιδιδv.

vησιv.


KEΦAΛA|oΝ Θ',.

To EPΓoN THΣ ΔIAΣΩΣEΩΣ TΩN πAIΔIΩNΣTHN EΛΛAΔA (πAIΔoΦYΛAΓMA)

( Pα.διoφ. lxxλr1oιg τ,Γ1q Α'M. Βαoιλiαrtι1q Φρεrδεοizηc.' Απoiλιo: Ι947 ).

'H Eκκληoι5 α0τη τfr5 Bαorλiooη5 τδv 'Ελληνcυv θκαμε ζcυηρoτατηvEντvτrωoιv o' δλov τδν 'Ελληvrκδν λα6v.

Κατα τ& €yκαivlα τfr5 πρcbτη5 α0τfr5 τrαιδoτr6λεco5, lr1 Bαoiλιooα τδν'Ελληv<υv Eλεyεν:


aooζf,b

-a

δ_aboΧ:)s.-

Ios

-E.Eι. cι

ιJ

ω'ix

ω!..

Ξl-ζut,ΓαEνH.ω

oiHδ-.οv

sΒqE;QtrΞti -u,

ι3 ι;3-ΒaΗμts

,.1'9s?) .<o<Φ-')F;S'

ts?loι.

oa-

aaΦαH


137

γεμdτoL Φd'η' πoλιτιoμδ xαi πqαxτιιιd πνε6μα.'oνoμdζω τi1υ παιδoι3πoλη αδτfi 'Ay[αν Εiρ{1νην, yιατi 6λoι iττιθυ-

μo6με xαi ε'ι316μεθα νd iπαν6λθη f1 εΖρfiνη εiq τδl' τ6πoν μαg.'Επi πλ6oyΕι'α dιτδ τδ' παιδια μoυ λt'yεται Εiρfiνη ιιαi 6πωζ dyαπdl τδ παιδ[ μoυ !τoιdyαπ6 6λα τd'παιδυd' τfie 'EλλαδoEι.

'H λαiλατrα 6μcυs τroν Eνθoκηψε o'τηv μαρτvρικη ιiπαιθρo &τιδ τδ ovμ-μoριτoτ16λεμo, θδημιovρyηoε τrρ6βλημα δια την δι&oωoιν τδv τrαιδιδν.Moλoν6τl o' δλη τηv 'Ελλαδα θτrικρατo0oε μεyαλη dναταρα1η, δι6τι τδπdv oxεδδv flταν διαλελvμθvov, θv τo0τoι9 f1 Bαoιλικη Πρ6voια κατδρθωoεκαi iδρvoε κατ& τδ |947 Ετrτd' παιδoτι6λεt5, τro') oνvεκ€vτρcooαv τd &πρo-oτ&τεuτα τrαιδι&.

'H oυμφoρ& &πδ τδ Παιδoμιiζωμα

'o Mαρτιo5 τo0 7948, flταν δ μηνα5 πoυ θτrρ6κεrτo να θπιooα:ρενθoσvκαi &λλα δεrv& o-rηv 'Ελληνικη vε6τητα. ΠρooετθΘη τδ &τrεxθEoτερov τδν€yκληματων, τδ ωμα.

E0θvs μ6λιs θ fl φoβερη α0τη κατd τoσ Ξθvov5 dπειλη, f1 'Eλληvικη Κυβ€ρvηoι yαoiα μi δλεs τi5 φιλαvθρ<υπικi5 δρyαvcboεr5 i\τα lδρvματα τfl5 1cbρα5, ζoτrεvo'ε v& &πoμακριivη, δoov τδ δvvατδv μεyα-λ0τερoν dριθμδν πριoxθ5 τfls Boρεiovπρdξεαl5 τoσ 'Yτrooμoσ; τrov τrρoθβη

ψεω5 'Ελληνoτrαiδcυν.'H 0τrηρεoiα α0τη Eμερiμvηoε δια τηv ovyκθvτρcυoιv τrαlδιδν &τrδ τi5

&τrειλo0μεvε5 περιo1θ5 oθ πρooωρινα κθvτρα doφαλεiα5, &πδ θκεT δθ, oθεiδικδ5 τrαlδoπ6λειs.

'H Bαoiλroo'α Eκαλεoε καΘ' ξναντrov f1μτroρoΟoε νατηv βoηθηoη διατηv τrρooταoiαv τδv παlδιδv. "Ετoι θvτδs δλiycov θβδoμαδcov iδρUθηoαν53 τrαιδoτ16λει5, καi τroλλδν dτr' α0τi5 δρroμθvoν dριθμδv παιδιδν &νθ-λαβαv vα o'vvτηρηooνv τovλαχlστoν κατα τou5 τrρcbτoν5 μfrvε5 τfr5 λει-τovρyiα5 τoν5 iδιωτtκθ5 6ρyαvδoεr5.

Ai τrαlδoπ6λει5 δρyαvcbθηoαν καi Ξλεrτo0ρyησαν μi τis πλθov &ρroτε5τδν oυvθηκδv. Δθv dτr6βλετrαv μ6voν oτδ να Eξαo'φαλio'ovν oτα τιαιδιακαθαρι6τητα, ocοματικη dy.yη, Eκτrαiδεvot, ψυxαycογiα καi καλη δια-


138

τρoφi, dλλ& κατεβληθη εiδικη τrλiα5 τδv τrαιδιδv, ovvετrεiα τo0xcυρi5 νd τd &τroξεvcboη ovvαιoθτov5 τrρ6ocυπα, &τrδ τδv τ6πov τfr5 yενvηoεcο5 καi τig παιδικ65 τous θyτU_τrcooεt5. Xαρακτηρtoτικη εtvαι f1 κατcoτθρco τrερlκoπη &ττδ 26.7.|948 εi-δικfr5 θyκυκλiov τfr5 0πηρεoiα5 τrεριθαλψεcυ5 τδν τrαιδιδv, τrρδ5 δλε5 τi5παιδoπ6λει5, μi τηv δπoiαv ovνtoτδντo μεταξv &λλcοv καi τα Eξfl5:

ιιNd' xαλλιερyoσυ τ'\υ dydπηι' πρδq τοδg yoνεTg xcLi τi1ν υoαταλyiαντa6 ψωqιoδ δι,jτι α3τd. τd oτoιψεiα dιτoτελo6ι, τi7ν βαoιν τi1E dyωyi1qπoδ θ6λopιεν νd' δciloωμεν"'oταν dyαπd' τoδg yoυεig ιιαi τρ6φεται μ} τi1υBλπIδα υd yυρio71 ατd yωρι6 τoυ, τδ παιδi μd.g δlδει τiq iyyυfiαειq, 6τιΞφι dyνd rlioθl1μrlτα, 6τι δΔι, διεφθdρη μBαα εig τi1ν ε3μd'ρειαν τfigπαι-δoυπ,jλεωq xαi 6τι iπoμ!νωq θd yiν71 xαλδq πoλlτη6 xαi dyυδE πατριc6-τηe .'Eπιβdλλεται Επoμ6νω9 8πωg τd' oτελ!1ι1 Bl'διαφ!ρωνται 6πωg τdπαιδιd. ζι1τo6ν εiδfiαειq dπd τoδq iδιxo6q τolι', ι,d' τδ. διευxoλι\'ι,oυν υd yρd-φoυν εig τd' απ[τια τcoι,, ι'iι' Βπιxoιι,ωιlo6ιl ιιαi τd iδια τd oτελl1η μΔ τδηαlρι,d τσlν παιδιdlι, yρdψoυταq εig τδν πρoεδρoυ τije Κoιν6τe1τog, Bφ'6ool, δ}ι, δiι,αlτα.ι ι,d. yραψουν εis 6λουs τoδg yoνεi6, διd ι,d τδυ πλη-ρoφορf1oοιlν διd τi1ν δyεk'ν τdll' παιδιdlιl xαi τlλοζ πρtπει νd αυμμε_ρl''οlντcιι τ1|ly lcΙρdy τω1) 6ταν λo.μβανoυν εiδfiαειζ' dπδ τoδs yoνεiqτωy r'

Καt { φωνt τoδ (στρατηγoi)) M&ρxoυ χαι τfiq Zαγα_ριdδoυ.

Τδ 'jτrδ καθοδηyηoιν τfr5 Bαorλiooη5 τδν 'Ελληνcυv θεαρεατov Eρ-yoν τfr5 oνyκεντρcboε<υ5 καi τιρooταo'iα5 τδv 'Ελληνoτrαiδωy &τr' τi1νκαταo_τρoφΙκηv μανiαv τoσ o-vμμoρtτιoμoΟ, ζπεoεv o&v β6μβα o-τηv f1yε-oiα τoσ σvμμoρlτισμoU, δι6τι δια τfr5 τrρooταoiα5 τδν τrαιδιδν α0τδν,θτrfr7,θεν dvακoτrη τoσ παιδoμαζ<bματo5.

'H ψεvτoκνβθρνηo'r5 τδν ovμμoρrτδν μt 0π6μvημα τη5 πρδ5 τδν oHEτδ φθιν6πωρov τoσ 1948 <κ αT η yyε ι λ ε> τδ Eρyov τoστo τfr5 διαocb-oεω5 τδv τrαιδtδν, xαρακτηρf o'αo'α αιilτδ δs <παιδoμαζωμω ! 'lδo0 τiθξεoτ6μrζε κατ& τfr5 "Eλλαδos:

ιTδ παιδo,uαξωμα, τδ πραyριο-τικι\ παιδιlριd'ξωμα τδ ilxαJl'αυ ot μo-ι'α9γο,pαα lατεq. Καi πρdyρtατι of.,ttol'cρ1oφαo [ατεg μ6λιq πληρoφoρy']_θr1iι'cι' 8τι o'i' yol'εiq ατ!'λι,ουy τd" παιδιd. τουq cτiq Λ. Δημoxρατiεq,iiρy'ιααν Bπιδ9oριΔg aτd 1aηιd' 1[.1y γ"e'τεy.ο1.ι!,το'ν d'π' αδτοδg περιoyοil'xαi d'ρπclξcLυ τd παιδιd' dπδ τ'ιjν dv'zαλιd τσ.lν 1.ι'cναδωy τoυζ. TQo-yικi; αxηνΔE δrcδραματlαθηααν ποντo6. Καi τd' κακ6μoιρα τι) παιδιd'μετεφ[ρθηoαυ oΔ ατρατ6πεδα fi παρεδ6θηαcν oΔ πλoι3αιεζ oixoy6'υειεqαdι, δπι1ρ{τεg. Γιd ι,d oxεπd'σουl, αδτδ τδ πραypιατιxδ Ξyxλημα,διπλclokιoαυ τd 1dρυβo, yiρω dπd τd δi10εν παιδoμd'ξωμα τδ διx6ριτlg' ΙΥd' f1 d'λιjθεια yιd' τι)ν xαμπdl'ια αilτfi πoδ ξεoηιιωoαν τ6αoιlτεψl.'ητd. xαi τ6ιlo xυι,ιιιd. of ριoναρyoφασ[στεζ xα.i ο[ πατρων!'g τoυζ)).

'H Zαxαρι&δou o' Eνα oννθδριoν τζlν <Δημoκρατικδν> yvvαικδv,τrov Eyινε oτη Bovδαπdoτη τδν ΔεκEμβριoν τoσ 1948 <κατηγγειλε>


oαa

?ΞΞξbδtr?Ξι-

-ol:

ffi-w# ,-,,2

*λ': '

-x

Ξ?sδPι-

a

tοδ

HJ)οaω€ΞEΞ*-

ffi,,.}Ιi' . Φ

13^ti-aαPα,ΨJ+Χ>Χι-E.οι:s--δol>Ξ2)

6%xb

Ξ_εtr;-s---

-8δμ_i

δι-o

ι,

Χft)

ω'δι-ι'δ

-δι-δ

a::..*.*,*


L4L

σ' (6λov τδv κ6oμoν> τηv Bαoiλiooαv τfr5'Eλλαδos Φρειδερiκην, δτt ovy-κθντρcυoε τ& παιδιd <<vα τ& κ&νη δovλακια κr dλflτε5> l

ιd' τije 'Ελλαδoe "'Βcιo[λιooα Φρει_

δε ηxαi μ} τi1ν βiα xαi ε7ι'αι δoυλdιιιαL iq π6λειE i) πεθ ..))

Moναδιxδν Eργoν oτd o6γ1ρovη ιστoρiα τδν 'EΘνδν.

eilλoyiαν τoδ Θεo6ι.


142

'Η Bαoiλιoo'α τfr5 'Ελλαδo5, Ξλεyε μεταξv &λλcυv καi τα €ξfr5;

- :o δj τrp6εδρo5 τfr5 Kυβερνησεωs K. K. Kαραμανλfr5 θξαiρcυv τδ Eρyoντfr5 Bαorλrκfr5 Πρol:oiα5 δrα τi5 τιαιδoτ16λε15, θλεyεν με'"ξv &λλcον:

τo y(DQιo τωy... ,

Tδ €Θνιxδν χαι Exπoλιτιoτιχδν Eργoν τδν Παιδoπ6λειoνoτi1ν "Eλλιiδα.

_ Αi τrαrδoπ6λει5 &τrδ τfl5 ovoταoεcb5 τov5 μ61ρι oηuερoν (1947-196|)δrfrλθov 3 φαoει5:

Πρcbτη : (1947-Ι950)- Σ' καταoτρoφfr5 τoσ ovμμoριτι-- σμoσ καi τoσ τr πρoθκνψεν'Eθvικη &v&yκη νατrρooτατεvΘoOν 0 παιδιδν.


Ιt A. }'Ι. H tsAΣΙΛΙΣΣΑEN λΙEΣQ ΠAΙΔΙΩ\Τ NΙΙ_\Σ

ΦPEΙΔ!]PΙKΙΙ,ΠAΙΔoTιfoΛEΩΣ

χαρ&ν των dπδ τδν oυμμoριτoτ6λεμo' θπανεδρoν αι)τ}νi&.c' 6τo'ιαe iδρυαεν i'1 Βωoλιν'η Πρ6νoια'


145

νiκη5. B) <"Ay. 'Avδρθα5> 'Aττrκfl5 καi 9) <<'H Θεoτ6κo5> P6-δov. 'Ετιioη5 λειτovρyoΟv oi κατocτθρcυ Ξτrοcyyελματrκi5 oxoλθ5:

1) <"Ayιo5 Κcυvoταντivo5> Σiνδov, Θεooαλoνiκηs ('Ayρoτικηo1oλη).2) η oiκoκvρικη καi θπαyyελματικη oxoλη <"Ay. Bαρβαρα>'AΘηvδν.

3) f1 'Αyρoτικη καi oiκoκνρrκη o1oλη <'Aγiα "oλyα> Φλcυ-

ρivηs''Yτrαρxει δθ καi τδ dvαρρcυτηριoν τrαiδcov δ <"Αy, 'Αvδρθα5> Καλαμα-

κiov, 'Αττiκfls. Σ' 6λεs τi5 φαoει5 τfls ζcois τδν Παιδlδv &τrδ τfl5 ovoτ&-σεC,Js τδν τrαιδoτr6λεcον μθ1ρι oημερα θκτδs τfrs πvεvματικfrg &vαπτ0ξεcυ9τrov Ξτνxαν τα παrδια, θκαλλιεργηθη μα τδτδν τραyικδν γεγoν6τcιu &τrδ τδ 1 εi1εvτroλλα παlδια, δι6τr τ] ψv1η τov5 lαφoρKαλλlερyηθηκε, f1 τrioτι5 τrρδ5 τδv Θε6v, f1 Eδραiωot5 τfl5 &ydπηs TΓPδsτδν τrληoioν, l91 &φooi<υoι5 τrρδ5 τδ καθfrκov, Eδιδ&xθηoαν δE, τroλλα καΙμiαv 1ρηoιμov δl& τηv ζcυηv τixνηv. Γεvικδs τιρoετoιμdoΘηoαv νd yiνovvxρηoιμoι oτηv κoιvcoνiα πoλTτε5, δφ6λrμα oτot1εTα καΙ πvρfrvε5 πρo6δovτoσ xcοριoσ τov5.

'AτroκoρOφcoμα τis ΦoPyfls καi τo0 θvδlα<pθρovτo5 πoν Eδεlξε fl Bα-orλικη Πρ6volα, δια τα τrαtδrα αΟτ&, εiναι f1 iδρvoι5 oθ ιiπερδιακ6oια μθρητδv <Στrιτιδν τo0 ΠαιδιoΟ>, πov &τrετθλεoαv τδv ovyδετικδν κρTκoν τfl5ζcofr5 τδν τrαιδoτ16λεα:ν μi τηv μετθτrειτα ζαlηv τδν παrδιδν.

T& τrαιδια θφoδιoμdνα μθ τα &τrαραiτητα τrvεvματικα ,καi i1θικαθφ6δια τrov dτrEκτηoαv oτis παιδoπ6λει5, yiνovται oτδ <oπiτι τo0 παι-δloσ> oτα 1<,:ρι&, τrvρfrvε5 τrρo6δoυ δια τηv θξOψαloιv τoΟ βloτικoΟ καiθκτroλιτιoτικoσ θτrtτθδoν τo0 xα:ριoO τov5.

10


ΞοαcaE-)

xαΞPΦaιι.

-a

aH

-cαR

?iotsaαι-t)

?)b,ξ;Φ:Ξυ

ι) ι!oΧμ_δ

.'l Χ

\.i!Eaai8ηb-

Pδ)'_b.:ιl-Pb-c

.δP

o-aEI)b

-st-

αδIa

δαoμ

0αι-

6a

F


MEPOΣ Γ',.

F{ tf}FE Σ,To Γ|AΡAπΕτΑΣMA

KEΦΑΛAIoN l',.

o ΣYMMoPITΙΣi\εoΣ META THN ΚATAPPEYΣIN

;

Mθ την κcrταρρεvσ1v Eτερματioθη Eνα &oκoτro καi Eyκληματικδ <<παιγ-

νiδl> τrov κρ&τηoε τρι&μιoν 1ρ6vια καi ατoixroε τroλν dκριβα ατδv λαδτfrs 'Ελλαδos.

καv oτην αixuαλωoiα Uvτδν P'sKαv εμε

σαν i")νωστo.

Zαxαρι&δη, τoΟ Γo0oια καi τoΟ Bλαντ&. Καi δiv vτρατιηκαv καθ6λoυ,o'jτε τ6τε, o0τε τcbρα πov <<dvαyvcoρiζoνv> odv <λ&θoρ τδ 6τι <δδηyη-oαv> τδ λαδ &δrκα oτηv 'Aλβαviα'

"Ετot ,λotτrδv, δl& δεΟτερη φoρα, o-0ρΘηκε δ λαδ9 oτδ Παρατ16τασμα.Tηv πρcbτη φoρ& xιλι&δε5 τrαιδl&, τη δεvτερη λαδ9, xιλιαδε5 λαδ5, μαζi καi


148

ocbπλατo 1τιiπημα > τoσ Tiτo, καi 6τl δδν Eλ0θη τδ τιρ6βλημα τδν Eφε-δρεtδv, δι6τι <δ μoναρχoφασtoμδ5> τi5 oιryκ€ντρcυoε oτi5 τ16λει9, καi dτr(-δo:oαv o' αιjτδ τηv dτroτvxiα τou5.

Θερη5 'Ελλαδα5>' παvcολεΘρiα καΙ τη χρεω-κoτriα τη5' 'ΕκεT, toαν καi τδ τrαrδoμαζωμαδ5 πρ&ξιv f1 δτro

θvτoλi5 δι τooμαδε5, δrακηρ0o-<βαατ&με l:1 κατααταots Tταρα-βηξαν δtd ld <<καιvoιiρyrα ζo:ηoyτα)).

Χιλιιiδε5 &νΘροrπoι στι6 χδρ€6 τoδ Παραπετιiσματo6.

Καραβια τδν <&δελφδν κoμματcυv>> εixαν τηv <καλo:oOvη> vα φoρτcb-oow Evα λαδ δλ6κληρo, εiτε τδ t!θελε εiτε 61r, καi v& τδv πεταξow oτδΠαρατrθταoμα. Pcυoικ& καραβrα μδ θτrιδEξιov5 θλιyuovs o-τfl Mεo6yειo(M6oφ Αiyvτrτov, τrαραλiα5 Tovρκiα5, εiτε dτr' ειiθεiα5) δδηyoσν τδ <θπi-λεκτo>> κoμματι oτη <μεyαλη μ&vα>>. Tδ τrρooρiζoνv vα yivη μελλovτrκi1δμαδα κρorioεω5 τoσ δrεΘνoi5 τrρoλεταρtατov. Πoλωvtκd καρdβια, &τr'τδ &λλo μ6ρo5, μEoφ Mεooyε{ov, Γιβραλταρ, MoyΧηs, φΘdvouv καiξεφoρτcbvow τδ <θμτr6ρεvμα>> oτηv Πoλωviα. Kι' dτr' θκεT, κατα τδv oυvη-Θιo'μθvo τρ6τro διαvoμfrs, &λλovs oτθλvovv o-τηv oOyyαρiα, &λλovs o'τilvToεxooλoβακiα καi &λλov5 dφivow oτηv Πoλωviα. Στi5 Χδρεs τrov φθα-vow δlαδραμωriζovταr &λλα τραyικα γεyoν6τα. "Aλλot 1coρroμoi. Παι-διd xαvow τov5 yovεT5. 'o yθρo5 oi &λλo μ6ρos, i yρηα τov oδ dιλλo.Παρθoτηv μ&ρτv5 oθ πoλλd τ6τotα δραμωrα oτην o0yyαρiα. 'Ετri τoλ-λov5 μflvε5 floαν 1cορloμ€νε5 oiκoyθvεlεs, Xcoρισμθvα dvδρ6yvνα, μ6oα ατi1viδrα τi1v oOγyαρiα. Καi δθv fjξεραv τroσ βρioκεται δ Evα5 καΙ τroσ δ &λ-λo5 ! "Ηoαv τ6o-o <<τrρακτlκoi> βλθτrετε oi κovκov6δε5 μδ τ& <&δελφd>κ6μματα, δoτε καv6yιζαv κατα τραΙvα καi κατ& βαy6vrα τδv κ6oμo'Tδ ταδε βαy6vr oτδ dλφα ατρατ6πεδo, τδ δεTvα βαy6vι oτηv &λλη &κρητfls 1cbρα5 !

Πρooolρtvd, f1 <f1yεoiα> ci5ρroε δ5 Eδραv τi1v Boυδαπθoτη. "oμωs,yρt'lyoρα θτoιμdoθηκε καtvovργια καi μ6vrμη Eδρα, τδ Βovκoνρθατl, 6τιouεΤναι καi f1 Eδρα τfl5 Κ6μrvφoPβ' θκεT f1 <<κλδooα> ζεo-ταivεr τ& <<κλαloo6-τroνλα>>.

'H f1yεo'iα θEλεl πρδτα-τrρδτα vd καταμετρfoη τδ λα6. Δl' αιiτδdτrεφ&oιoε καi ζκαμε μr& γενlκη dτιoyραφη 6λoυ τoσ λαoσ. 'Η &τoyραφη


149

'Aναoιiνταξι5 τδν Κoμμoυνιoτιxδν δυνdμειoν. i

δρo <αrjτovoμiα>.' Σxετrκ& μδ τovs Σλαβoφδvov5, Ξκριvαv 6τι floαv <<τrρoδoτtκi5> oi 6ρ^yα-

νcbo.εri'N.o.Φ. καi A.Φ.Ζ,, &τrεφ&otoαv να τt5 διαλvooνv καi αττ\ Θ€ol


150

τo τ& τi5 dρ1θ5 αΣλαβoμακεδoνrκηυ Κoμμoυνι-στ <<"lλtvτεν>. ατην oΟoiα, δθv διθφερε dτrδτδ τη Θθoι τfr5

'Ετcioη5 τδ o0vΘημα τfr5 <Eiρηvη5> θτθθη oθ xρfloι. 'Ετvτrcooαν τrρo-κηρνξεr5 καi dτrεφdoισαv vα τi5 oτεiλoυv ταxυδρoμικδ5 o'τηv 'Ελλαδα.'Εκληθηoαv 6λα τ& ατελθxη &τr' τi5 Koμματικθs θτrrτρoπθ5 ν& δηλcboowτrr& τrρ6oωτrα ΔημoκρατιKδv φρoνηματαrv yνcυρiζει δ καθEvα5 ατην'Ελλ&δα, δr& ν& αταλoσv τrρoκηρ0ξει5 <εiρηvη5>. Στ& τrρ6ocυτrα αι]τ& θoτ&-

τδv βαolλlκδv dvακτ6ρωv l M6xρι EκεΤ Eφθαoαv oi <θξvτrvαδε5> καi oi τσαρ-λωrανιoμoi ! Tα βrβλrαρακlα α'jτ& μτrfrκαν oθ φακ€λλoν5 καi Eκληθηoαvδλα τ& ατελθ1η καi τα μθλη να ταxυδρoμηoovv &τrδ Eνα δ καθiνα5 oτηv,Ελλ&δα' oi τrερroo6τερoι δθv i1ξεραv τi τrερtεT1αν oi φακελλoι.


t5t

Tδ K.K.E. δiνει €ντoλd ν' &λλ&ξoυμε δπηxo6τητα!

'AΘρ6ε5 (πρoαγο)γδ6υ oυμμoριτδν!


152

Διoixηoι5 κ ΙIρooφ$γων )).

.. ^ 'Ετrειδη

_τδ ΚΚΕ Ρ1eβ}Ψ:, 6τr dvαμεoα oτoν5 <τrρ6σφη,εs> βρθθηκαvdvΘραrτroι, oi δτroTor δθv Θ& θπrΘυμoσoαv καθ6λov ν& τov5 'δrtrκoσv *ov-


ι53

βληrεs !)).


KEΦAΛAιoΝ |Α'.

To ΙIAIΔoMAZΩMA META, TtΙN ΚATAPEYΣΙ

τoυs yovεis.


156

'Aναδιoργd,νιυoι6 τi6 α'Eπιτρoπfr6 τoδ Παιδoμαζιirματo5>


157

vιστικoσ κ6μματo5 'Ελλ&δo5, 6τrcυ5 εi1ε 1αραxθfr μετα &τrδ τηv κατ&ρ-

μηxαvιoμ6 τη5.

'Eξυγiανoι6 διδαxτιχoδ πρoσωπιχoδ.

rEΔIo η ΓEΛoIo TtΙΣ EπONITIΣΣAΣ ;

νv oτη τfrsτ16λι δvδ

τrdvco, Evα5

τrov ζτ &πδE1oc iδfr μθ τd μ&τrα μov:

τfr5 μαθω λiyα yραμματα.


ιJ8

frλθε ν& iiξερα dπδ τιoσ6τιo τfrg δτι εivαt dρκετ&καi ξθρε Καi την Ξδr<oξα,

ρχεται κ κoλε5 μ6vo τrερt-TΓTωσειs.

Kαπcυ5 τrερiεργo5 καi τrtδ τιoλv τρoμαyuθνos, δταν dκoυoα τδ 6voμα<Γραμματ€α5>>, Eoτrεuoα vα iδδ τΙ ovμβαivει : 'H <δημoδrδαoκαλtooα>μoσ &vorξε τδ τrερloδικδ (NΕA ΓΕNΙΑ) (<xρovια> 6η, dριθμδ5 φvλλoυ 1,τ]μερoμηviα L-5-1949, οελ. 6). ΚαΙ μoσ εΙrτε 6τr Eκεiνε5 τi5 f1μEρε5 θδiδαoκε

θα Γε 0xηv ξαvαβρfrκε τη λ6ξη ΓΕΛΙoματικ εiναl yραμμ€νo. 'ΕκεT δtαπρα-<(σUi, θθμα <ΓΕΛolo THΣ ΕΠoNΙTΙΣ-

ΣΑΣ>" M& f1 δαoκαλα oνμφcυvα μθ τηv θξfyηoι τroν τfl5 Ξκαμα δι& τδyθλlo καi τδ yελoTo, iκεi βρflκε μι& &ντiθεor. Καi δivovτα5-τroλv o<υατα-

v& oviτιo-νo yvcbμηii ζητηoετi vαλαμ-

βαvω, 6τr o0μφωνα μθ τα λεξικα τoσ ΚKΕ, τδ ΓΕΛlo (yEλιo) εlvαι &τr'τδ yελαco. Tδ ΓΕΛoΙo δμ<ρs μi -oι- εiναι &τr' τδ yελoio-πotδ. AΟτδ θατδ καταλαβη5 &ν τη λ6ξι αιiτη τη yρ&φει5 μi μικρ& yρ&μμοcrα καi βαλη5τ6vo. Θα καταλαβαivει5 τηv 6ρθoyραφiα τδv λ€ξεcoν dτr' τη oημαo'iακαΙ dπ' τδ v6ημα τfr5 τrρoταoεω5 τrov θ& τrεριExη τη λθξι α'iτt'1. "Aλλoλoιτrδν yEλιo καi &λλo yελoTo : Κcrr&λαβε5 ;>.

<Δiv μπoρδ v& καταλ&βcυ τiτroτα, μoΟ λθyει. Θα τ& yρ&φco oτδθξfr5 δλα μθ iδτα, ylα v& λεiψεr δ πovoκdφαλo5 τfr5 δρθoyραφiα5, dλλωsτε δθ 1αλαει δ κ6oμo5 &τr' τi5 dvoρθoyραφiε5>.

"Ε, τfrs ξαvαλEycυ, &v &πoφαoioη5 αΟτ6, τ6τε εivαι τrρoτlμcbτερo ν&τi1 yραφεl5 TΓ&vτoTε αriτη τη λ6ξr (yελoTo) μδ -oι-, δt6τι, 6τrco5 καταντti-oαμε €μεi5 oi κovκoνθδε5, τr&ντα μi -oι- (yελoTor) μ&5 ταιριαζει καi δθvπ€φτει λ6yo5 μi iδτα (y€λιo) yrατi αΟτδ τδ xαo'αμε l . . . >.

'o Λ€ανδρo6.

Πρo,ixθη f1 <δαoκαλα> Κoσλα Tζroβ&ρα oi oτ€λεxo5 τfl5 ΕΠoNκαi θyκατθλειψε τδ δαoκαλiκl. Tη θθol τη5 oτi1 δlδαoκαλiα τfr5 'Ελλη-vικfr5 κατ€λαβε καπoιo5 νθo5,dν&τrηρo5 τoσ σvμμoριτoTΓoλθμov, δ δτroio5Eκτδ5 τδv τrρoo6vτcov τov ( !) (Γ' ταξεω5 Δημoτrκoo αιiτδ5) εi1ε θτri


159

τrαει δ dvαπλη"HλΘαv oi os δθv εi1ε θπιo-rρθψεr καi δ yρoμ-

ματθα5 τoU κ6 μελfl θτrιτρoπηv,l)'Εξ θvδ5 εiδrκoσ2) θvδs θμτrεiρoν yραμματtκoσ καi 3) Evδs Eκ τδν yoν€cov, δι& να Eξεταoητηv τrρ6oδo τδv τrαιδιδv oτηv Eλληvlκη yλδo-oα, την Γεcυyραφiα καΙ τηvioτoρiα τfrs 'Eλλαδos.

'H θξεταoτrκη θπιτρoτιη κατηρτioθη €τot :

1) Καραvαoo5 (τrατiρα5 τoσ Λε&vδρoν) Πρ6εδρo5, εiδrκ65 !

2) .......... (Ξμπεrρo5).3) .......... θνα9 yovε05.

oi Eξεταoει5 τελεicooαv. 'Yπεyρ&φη τrρακτικ6v, ιllπεβληθη oτδνyραμμαrθα τoΟ κ6μματo9, θκεTvo5 τδ 0τrθβαλε πιδ τrαvω κ.o.κ. Περιελ_dμβαvεπρ6oδov τδv τrαιδtδv ατηv θλληvικη yλδooα, τηv ioτoρiα καΙ iδιαιτ€-

ραlg oτα... τroλιτικα !- "Ετot τ& τrαιδια μαθαivow 'Eλληvrκ& yραμματα ! ! 'Ελληvrκην yλ6o-

oαv, dπoκτoUv 'Ελληνlκr\v o'wεiδηoιν μθ τoν5 Καραν&oηδε5 !

'Η Boυλγαρtα Ειπαιδειiει Σλιiβoυ5 δαoxιiλoυ5 δι& τδΠαrδoμιiζωμα.


1 t]Ο

μ€τρα δl& την & ικfrsτfr5 yλcboo'ηg μA λ.ξτrερroδtκ& δι& τ& δικδyαρiα.

'Ετri τrλβoν oi μαΘηταi διαβαζαv καi μ&Θαrvαv τη yλδooα τovs (αι<6μηκαΙ τcbρα (τoτ γiνεταr) dτr' την καθημερlνη θφημερiδα τδv 'Ελλfνωv<τrρoo"φ0yα:v> τ] δτroiα yραφεται ατην 'Ελληvικη καi Σλαβικη yλδooα(δπω5 την διεμ6ρφαroαv τα yλ<υooικ& o'vvερyεl'α τδv Σλ&βων). Στi9 oελi-δε5 τrov yραφovται oθ oλαβικη yλδooα, -ιiπ&ρxει εiδlκδ τμfrμα _ Λεξr-λ6yιo - δτrov λ0oνταr oi yραμματικis dτιoρiεg θτri τfr5 δtαμoρφαrθεioη5Σλαβtκfr5 yλcbo'oη5, η δτroiα δδν εiναι &λλη &π-δ την Bovλyαρικfl.

Δι& τηv <θξνyiανo'ι> τo0 διδακτικoσ τrρooωτrικoΟ τδv Σλαβcov δα-o'καλcov, Ξλαβαv καi αOτoi _ f1 δrδακτικη l91yεoiα τδv Σλαβoφcbνωv -&vαλoyα μθτρα μδ θκεTνα τrov Ξλαβαv oi Κoμμoυvtoταi. <'Εξιryiαvαv>>λolπδvκαi αΟτoi τδ διδακτtκ6 τoυ5 τrρoocoτrtκ6. "Εδια:ξαν δλoυ5 iκεivoνg τrovεi1αv <τιτoΤκi5> iδθε5 καi ατη θEoι τov5 Ξβαλαν <yvηoioυ5> δαoκαλov5,&φoolωμEvov5 oτα Σλαβικα iδανικα, δπcυ5 τα καθ<bριζαν oi &τroφαoει5τo0 ΚΚΕ καi τδ ovμφEρov τfl5 K6μrνφoρu.

'Η δtδακτικη f1yεoiα τδv Σλαβoφcbνcov, τrρoxcbρηoε καi oδ ovoτη-ματικcbτερη κατdρτιoι Σλαβcov δαoκαλcρv. Ζiμηoε dτr' τδ ΚΚΕ v& καμηξεxωριo_τ& δtδαo"καλεiα δι& την καταρτlotv Σλ&βcoν δαoκαλαrν. Tδ KKΕEβoηθηoε, φvo'ικα, καi μαλrατα owθoτηoε v& καταρτιoΘo0ν oi Σλαβoιδαoκαλoι dπδ <εiδrκov5> Σλαβov5 τrαrδαycυyo05 . . !

Mετα &τιδ τηv dτr6φαoι αν"Γi καΙ κατ6τrtv oυvεvvoηoεcos μθ τδΚoμμovνtατtκδ κ6μμα Bovλyαρiα5, iδρνθη ατη Boνλyαρiα διδαoκαλεiovδι& καταρτrotv Σλαβωv δαακ&λcov. Τδ διδαoκαλεio Eλειτo0ρyησε μθ διδα-κτικδ πρoocoτrικδ Bovλyαρικ6, oτη Bovλyαρiα κατ& τα hη L952-l953καΙ θoτroι.lδασαv θκετ &vω τδv 50 δαoκαλιooδv. 'Ev σvνεχεig, τδ <Σλαβo-μακεδoνικδ> τμfrμα Eλαμβαvε διαρκδ5 μθτρα (καi αημεραdκ6μη) ci5ατεv&μfl μεivow oi Σλαβ6φcoνoι <<dvαλφαβητor> καi διoρiζει,6τroν εΤvαr &v&yκη,Σλαβoν5 δαoκαλov5.


ΚEΦAΛΑloN ΙB',.

ΙΙ ΨΩPA MoNIMo ΦAINoMENo ΣTA πAIΔIA

ζo:η oθ xδρε5 τroν < . . . ρEει μθλι καi y&λω καi 6πov τ& τrαlδια (. . . κo-λvμπoσy o-τi1v ειrrvxiα . . . >.

11


162

ξεxαo'θoUv ιs TΓo τov5 ιiτrεvθ0vov5 'δια v& &ντr τδ κσ δv καΙ τδv ληoτε

voyταt oτδ δ .fls &τrδ 500 τrαtδι&,τα ιζαv o'τ& δα-ση δr& v& φδvε !

μEτρcou 1τρoσ-τα

"Εναs δ5 τδv Eπfrλθαν oτδ τrαιδoμαζcυμα oθδrαoτημα θτδv μ εiκ6vα τδv μθτρων πρooταoiα5τfrs ζαlfrs ν, oτδ

Σθ διαoτημα λotτrδv, δνo Eτδv, τr€θαναν τrερloo6τερα &τrδ 150 τrαιδt&.'Aτr' αrjτ& 15 τrερiπoν &τrδ δvατv1ημo'.o (τrviyηκαv, ζτrεoαν dτrδ τrα-

ρ&θυρα καi oκoτcbθηκαv, τroδoπατηθηκαv καi τrθθαvαv κατd τηv μεταφo-ρ&ν τoν5 μ€oα oτ& α'iτoκiνητα, oκoτd>Θηκαv dτrδ α'jτoκivητα, Evα oκoτω-θηκε δ16τι Eπεoε f1 ντovλ&τrα καi τδ κτνπηoε κ.λ.τr.). Περi τ& 25 τrθΘαvαvdπδ τvφo τδ 1948, δταv <ιjτιoδθ1τηκαv>τ& τrαιδl& oi 1δρε5 τo0 παραπε-ταoματo5.

Καi τ& 0τ16λolτrα dπδ δl&φoρε5 αiτiε5, δτrcε5 μoλvvoεt5, φvματicυot,δι&ρρolα κ.o.κ.

Kαi δr& δo θαtναv dτrδ φvματiωo't καi μερrκδ9 &λλε5 φvoroλoyικi5,&5 τιoσμε αiτiε5, μτroρoσoε vαioxυρroΘfr καvεi56τt oi θ&νατor αιrroifloαv&τroτθλεoμα τδν κακovxlδv καi ταλαιπ<υριδv τrot 0τr€oτηo-αu τd παιδl&Eπi δνo xρ6νια, dτrδ τηv δρα τrov &ρπα1τηκαv Ecog τδ καlρδ τrov θyκατε-oτ&θηoαv μ6vιμα o'i κατroto μ6ρo5."Αν καΙ δr& τi5 ταλαιτrαrρiε5 α'jτδ50πε0θv-νo εivαι μ6vov τδ K.K.Ε. τrov ξερiζ<ooε τ& τrαιδlα καi τα βαo&νtoε o'τov5δρ6μoυ5, oτ& αΟτoκivητα, καi o'τα τραTvα μδ &τελεicoτε5 μετακιvfloεr5. 'Aλλ&δrα τα δvoτv1fluωrα καΙ δr& τδv τ0φov,τi θα ημτroρoooαv vα μ&5 πoOv oi<dδελφis> τoσ ΚΚΕ χδρεs; Δδv 1coρεi τiτroτε. Tα τrαrδl& &πδ τηv &πoψrαΟτi1 floαv θyκαταλελειμμ6vα l

Kα) v& oκεφθfr καvεi5, δτr l'!1 f1yεo'iα τo0 ΚKΕ διετvμτrαvlζε, δτl τd τrαl-δr& ζoσv <εOτνxιoμθvα> !'Η δθ Zαxαριαδov, <<κατηyyειλε> ατδv κ6oμo 6τι:<Tα τrαrδlα τfl5 'Ελλαδo5, τ& &ρτrαξε f1 Bαoiλrooα Φρειδερiκη καΙ τd oτi-βαξε o"τ& ooκ&κtα καi τrεθαivow dπδ τηv τrεTvα>,

'Εvδ dπδ 18.000 'Ελλην6τrovλα πov ocbθηκαv dτrδ τδv κivδwov τfr5&ρτrαyfl5 dπδ τo05 o-υμμoρiτε5 καΙ Eζηoαv oθ τrαtδoτr6λει5 τrov θτrρooτα-τεvε l91 Bαo'rλrκη Πρ6νoια, τr€θαvαν εi9 διαατημα 3 θτδv, μ6vov 8 τrαιδld !

KαΙ μ6νov f1 παραβoλη α0τδv τδv oτoιxεicoν εiναt iκαvη v& δci:oη o*τδvdvαyvδo"τη μiα iδθα, δl& τ& <<μ6τρα τrρooταoiα5> τ& δτroΙα EλαβετδΠαρα-τrθταoμα ! Καi δμcos δtεκηρvo'oαv, δτι τ& τrαtδl& ζoOv <<τrαραδειoEνrα>>. 'oδi K6κκαληs, θβεβαicυoε τov5 yovεi5 τδv τrαlδlδv o'θ ξvα o'w6δρro oτη ΠρEoτrαδτι τ& τrαιδtα ζoσν ζωτ), την δτroiαv oUτε ατδv ιiπνo τoυ5 δiv εiδαv!ΔθvflμπoρoOμε, δμcο5, vα dδrκηoovμε τΙ5 xδρε5 τo0 Παρατrεταoματo5, oθ Evα&λλo κεφαλαιoν. 'Ενδ oτd μEτρα τrρoαταoiα5 floαv φειδcoλi5, oτ& μ6τραδι& v& τroτioow τ& παιδια μδ μαρξιoμδ ατ& oxoλεTα καi oτi5 oxo-λig, floαv τrλovo'toτr&ρoxε5 ! "Α5 iδoσμε τrδs Eλνoε τ& τrρoβλriματα τfr5ζcofl5 τδv παιδιδy l:1 καθε Χcbρα.

'tΙ ζ-t τδν παιδιδν oτδ παραπ€τασμα.

oi xδρε5 τoσ Παρατrεταo'ματo5 ζλvoαv τδ πρ6βλημα τfr5 διαμovfr5,


163

διατρoφfr5 καi tyειvfl5 περιθ&λγεω5 τδv 'Ελληνoτrαiδcυv κvρicυ5 δπcυ5 ov-νθφερε o' αιrri5 καi 6xι δτrco5 oννθφερε oτ& παιδι&.

'H Povμανiα καi ΠoλωvΙα dτrεφαoιoαν vα oιryκεvτρo:oow τd τrαιδι&

ρrα δτroν τ& Eyκατ6ατηoε o_rηv dρxi1.'H 'Αλβανiα τrρoc,:θoσoε 6λα τ& τrαιδια τrρδ5 τi5 βoρει6τερε5 χδρεs,

δ16τι Eytvε μεταβατικδ5 oταθμδ5. Συνεκ€ντρcυvε καi τrρocυθoOoε τ& τrαtδι&.Mθ τηv Γιovγκooλαβiα δrεκ6τrηoαv αi o1θoεl5 καi Eκεiνη Ξλαβε &λλα μθτρα,δικα τη5. Mιd ovνεδρiαor5 τιov θτolμαoθηκε vα yiνη oτηv Πoλωviα μδ &vτl-τrρoocυτrov5 δλcυv τδv xα:ρδv, ξEνov5 καΙ "Ελληvα5, δι& ν& oνζητηθfl τδτrρ6βλημα δrαβrcboεo:5 τδv τrαιδlδν, ματαtcbθηκε τδv AUyovoτo τoo 1949μδ Eτrθμβαor τfl5 K6μrvφoPβ, δι6τl EτrflλΘε f1 καταρρενol5. "Eτol dφEΘηκεvα λ0oη καθε 1cbρα δτrcο5 θθλει καi τrρδ τrαντδ5 δτrωs τfrs ovμφ€ρεl, ταπρoβληματα τfl5 διαμoνfr5, διcrrρoφfl5 καi 0yιεινfl5 τrεριθαλψεcυ5 τδv τrαι-δrδν.

Tδ ζητημα τδv μεy&λcυν τrαιδoτr6λεωv παρoUolαoΘη dτrδ δνo τιλεv-ρθ5: Miα θετικη μiα dρνητικη:

α) 'H δημrovρyiα μr&5 i\ δ0o τδ τroλv παιδoτr6λεcυν δl& δλα τα τrαιδι&(5-6 xιλtαδεs) τrαρoνoiαζε μθyα oiκoνoμικδv τιλεoνθκτημα. Kαi αιrιδ δδη-yηoε τi1v Πoλωνiα ν& δημιovρyηoη μ6vo μι& μεy&λη τrαιδ6τroλι μδ 4.500€cο5 5.000 τrαrδr& καi τη Povμαviα, v& o'ιryκεντρcboη τ& τrαιδtd oi δvδ με-y&λε5 τrαιδoτ16λει5 μια μθ 4.000 τrαιδι& καi μια μθ 1.000 Eco5 1.500.'Ετrioη5,l] 'iτrαρξr5 μl&5 μ6vov τrαιδoτr6λεco5 τιεριcbριζε τi5 dνξκε5 oδ τrρoocoπtκδ(0τrηρετrκδ, δroικητικδ καi θκπαtδειrτικδ). Mπoρo0oε ζτot ν& δρyαvcoθfr μ6-voν μiα 0τrηρεoiα δlα τ& ζητηματα δrατρoφfl5, μiα δι& τi1v tylεlvi1 τrερi-θαλψl καi μiα δr& κ&θε &λλo ζη.ημo. 'Εvδ &ν ζμεvαy τα τrαιδιd o'i τιoλλθsπαιδoπ6λε15, καθε μt& θα θxρειαζετo δλε5 τi5 ')πηρεo'iε5. Παρovoiαζε, θτrioη5,η 'jτιαρξι5 μt&5 τrαlδoτ16λεω5 καΙ τ& Ξξfrs τrλεovεκτηματα: Mτιoρoσoαv oiξθνor- καi τrρoτrαντδ5 oi .Ελληvεs- v& EτιloκEτrτcovται μtα καi καλη 6λα τ&παιδrα. Mπoρo0oαν καi oi κoνκovθδε5 ν& oιryκεντρδvow 6λo τδ ττρoocoτrι-κδ καi v& καvovv μt& δvlαiα καθoδηyηor.

β) Tαvτo1ρ6νω5 , δ o'ιryκεvτρωμEvog 6yκo5 τδv xιλιαδcov τrαιδtδv δη-μlovρyoOoε καi ooβαρcbτατα τrρoβληματα καi κtvδνvoν5 oi β&ρo5 τov5.

i) Κivδwo5 μεy&λo5 τrρoηρxετo dπδ τΙs λorμcbδει5 &ρρcboτειε5. Καi δθv

μτr6ρεoαv v& τδv dτroφξoνν o'iτε f1 Πoλωνiα oUτε f1 Poνμαviα, τrαρ' δλατ& δρακ6vτεια μθτρα τcρoφvλ&ξεω5, τro'j dλαβε τoιiλαχtστov f1 Πoλcoviα.

2) 'Yπfrρxαv κiνδvνoι δμαδtκδν δνo-τv1ηματων (πνρκαiδv, δηλητηρια-o'εolν).

3) Kακi1 δrατρoφη. Πδ5 i1μτroρoΟoε ξvα μαyειρεTo, δoo μεyαλo καi dvfrταv,vd θρθψη καλα 4-5 xιλlαδε5 παιδl&; "Ετrρετrε v& τrερrμEvovν oτη yραμμfl κα-τα Eκατovταδε5, ν& τελεlcboη f1 τrρcbτη δμ&δα (μi 1.000 λ.x. τrαιδι&) ζτrειταν& τrρo1coρηoη f1 δε0τερη, Ξπεtτα f1 τρiτη κ.o.κ.

4) Kακθ5 Eτrrδραo'εl5 o'τfl ψv1lκη ζcoη τδv τrαtδtδν. "Εyιvε μαρτvρrκη l:1

ζωη a-5 xrλrαδcυv τrαιδtδv κλεtoμ€vωv μθoα oi Evα xδρo τrερrφραyu€-


1.64

vo χωρΙs. σUστημαTlκd τrαιyviδlα,.x o καi εOxαρrστo TΓε-ρiπατo, μθoα ατΙ9 φα:vθ5 καi φαo-αρiiζ αιrτο5 o'}j6τro5 δια-βlcboεαl5 ε0vooσoε τi1v δrdδoo.tv τδv

Παιδ6πoλι6 - Φυλαxιi ! (oτ{ Poυμανiα)


t65

"Επεσε dπd τδ παρdθυqo xαi !,yινε xoμμdτια !


166

τi5^oκαλε5, τrρooi1ετε,μη ods ξ.φ0yη καvθyα τrαlδi dτr' τ& παρ&θvρα καΙτrαθovμε κανθvα δvoτ0xημα...>>

Παδιd' φαυτdαματα'.. d.π' τi7ν πεiyα!

Tδ o'vo_oiτlδ τov5 flταv f1 yν<bριμη dτr'τ6 o1oλεio τov5 μερiδα τrεiνα5.'Eδδ 6μc,:5, τ& τrαlδι& δo0λεvαν, flταv καi πιδ pιεyαλα, καΙ εixαν τηv &ξi-cυo'ι ν& φ&vε τoΟλ&χιστov λiyα δρ&μlα τrαρατrαvλ! ''

oTτωs η TΓεlvα.

χασoUμε.

Πoqεlα iπιoτρoφΓ1g... oτi1υ' Ελλιj'δα.


ι67

oi Eπαv&αταot>.

'Επi τρ[α yq6νια φoρoι5αανε τd' μα69α'

:N


168

t-1^ εξ1ριgτlrcιo yp&μμα: <<... πεταξαμε τδ τr6vΘogΙ Σταvρα-oεΛφ με vα εioαl..'>, Eyραφαv ! Nτρετr6μovνατrov θλαμβαvα 'τE-τoια rα !

Παιδ6πoλ ι6 (zτ'ι6Pζeλετ5 > Πoλωνiα5.


170

ΙIαιδoπ6λeι5 oτi1ν Toe1ooλoβαxiα.

, Σ0_μφcoνα μi τi5 πληρoφoρiε5 τrov εi1α δταv δl& τrρ<bτηv φoραv Eτrfryαoτis^ χδρε5 τofr Παρατrεταoματo5, f1 Toixoo_λoβακiα 'δiv iiorl, ,α

".αρη1αιδlα καΙ μ6voν δταν την &ναyκαoε l]'Κ6μrvφορμ €δdxθη κα', &ρxiv3000 Eω5 3.50ο.

. 'Επιζητηoαμε ν& o.υvαvτηθoσμε μθ τδ dρu6δro τιρ6o.ωτro δια τ& ζη-τηματα τδν τrαιδtδν-τflv yvναiκα τrov yρ&φorrμ, ,.oρo'rαvω_καi 5θvμ&5 θδθ1θη !

Καi μ6νoν δταv Ξφθαμα5, μαs θδθxθη 0τcαλληλo5κατdoταo'ι τδν τrωδtδν l

βρηκαμε τδ καλoκαTρι τoσ

β) Bρfrκαv δ5 τ6τro -καταλληλo δl& τrαιδ&κlα 3-1O xoτρατ6τιεδα, δτrov o'uyκ€ντρcυναν oi ΓερuαvoΙ τoν5 αixuμ6νov δταv &τrεlλoσoε ν& iξovτcboη τ& τrαrδr& δ τvφδ5, iδ


L7t

μερoλ6Υι6 μoν, σχετlKα μθ μι& iτri-

την α.τroλts d-τoλv ιs.

μι& δρα δλ6κληρη, ν& &νακαλνψcυατroιos μo0 0τrθδεlξε, v& π&co yvρ<υ

ια τ16ρτα v& μτrδoυλα). Bρflκα τηvl Δiν εiδα καvθvα

Pci:τηoα πoσ εiναtivηoι : <Mθoα oτδv

τrαιδικδ oταθμδ εioαι, σUναyωνlMθ

Γερuανoiεi1αν τ&εiδα τ&

TΓαιδιd, τ& διεoκ6ρπιoαν oδ δι&φoρoτ& νoooκoμεiα.- _

λ,;ηtiaδη *"ι δvδ ν01τε5 yvριζα τ& voooκoμεiα τfr5 π6λεco5 δι& ν&

διατrιατcbocυ'oδ τroι& *α'&oiαo, 'βρi&ovται τ& τrαιδlα. oΟτε κατcbρθcυoα

;& ;'ρρω οL", δι6τt, Eτoι 6Ι.s' ' voooκoμεΙα, δθν i'1ξερ-αν

oi ,ooλ*ομ.s 'rroο &κjrβδ5 εiναι- καi τi oτolχεTα ^εixε

τδ καθθvα. kαι Oτrflρx&v τrεριτrτcbo ηκαμε τ& τrαιδια' δι6τι

&λλo μετετθθη oθ dλa,δ voooκoμεio καi &λλo . . . oτδ νεκρoταφεTov . . . )).

Mεθo6ααy τd. xoρ[τ6ια xαi τd' τιατ!,ατQεΨαν"!!

τικ6, oδ μερrκov5 oταθμov5, Eκαvε


o

IbΧι-

E

(ο_δa

-o

aιοαΧιο-oH-δδ

ι-b:)GιJαι'a

-sx)ι-

^)

!o

δo-aΞ;ao-o

δ

αoIt)b

o

-δHα

6δ

δx-oι-2)oΞ

ffi

#.ffiβ9"Α9,Jθff,,.:

#.si,,ffi

€


175

oi5 μrλfo<o dμθocos.

κ'o Mαυqdxηe>.


ι76

'Αφoσ, λolπdv, εiναι τ<bρα δv6μιαυ xρoνδv, oκEφθηκα, δτι oτδ,Mτroσλκε5 flταv δ5 Evδ5 Ξτov5 τδ τroλν-τroλ0. Kαi θτrειδη εi1αv oτεiλειτα μcoρ& oτην Toεxooλoβακiα, τηλεyραφηoα oτδν 0τrε0θwo τfr5 Toε-1ooλoβακiα5 v& μoU δcboη oτoιxεTα δι& τδ Γιανν&κη Γκριτζcbvα τoΟΚδoτα καi τfl5 Διαμαvτcυ5. 'o 0πε0θvνo5 μoΟ dπ-ηvτηoε dμθoω5 6τι δiν0π&ρ1ει oτα μητρδα, Kατα oνviτrεια δδv 0τr&ρ1ει καi oτoν5 τrαιδtκov5oταθμov5 τ6τoιo δvoμα.

Στραφηκα πρδ5 την κoιν6τητα τoi Mπoσλκε5. 'Aτrδ θκεi μo0 ζδωoαvπληρoφoρiεs σUyKεχUμθvε5. "oλα τ& τrαιδι& 6φνγαv. μoσ dτrηvτηoαν.Mια δμcos yυ,νατKα, τroν 6ταν 3διcοξαv τα μικρ& dττδ τδ Mτroσλκε5 δi& τηvToε1oo'λoβακiα flταv ατδ τραTvo, μθ θβεβαicooε, δτt Evα μtκρ6, δ Γιαv-νακη5 Γκρlτζcbvα5, flταv βαρεl& &ρρωoτo καi δθν τδ Ξβαλαv oτδ βαy6vιτoΟ τραiνov, Trαρ& τδ y0ριoαv τrlocυ καi, δτrω5 Eμαθε, τιθθαvε &μEo_ω5 oτδMπoΟλκε5.

"Eτoι λolτ16ν, &φoo oτηv To'εxooλoβακiα'δθv πfryε, &φofr εi1α τηδιαβεβαiωol dπδ τδ Mτroσλκε5 καi μαλloτα μθ κ&τotε5 λετrτoμθρεlε5, δτrτr€Θαvε, πflρα Eνα 1αρτi &τrδ Eκεiνα τrov yρ&φαμε τ& <o"vλλvτrητηρια>καi Eδωoα dτrαvτηoι oτδ φiλo μov :

<.."Mετ& μεyαλη5 λ0τrη5 ooσ dvαyyθλλoνμε, δτι παρ' 6λε5 τi5πρooτrαΘειε5 τroν καταβ&λαμε δι& την δι&oωoi τov δiν κατoρΘcboαμε vατδ διαoα:oovμε . . . dτrεβi<υoε τηv . . . εi5 Mτroiλκε5 τfr5 Γroιryκooλαβiα5.Σ&5 oφiyyoνμε τδ x6ρr κλτr' Bovδατrθo'τη τfl . . . Γ. Mαvovκαs (Poυμε-λι<bτη5)>.

'ΕκεTvo τδ <τrαρ' δλα5 τ&5 τrρooπαθεiα5 τrov καταβαλαμε δr& τηνδιαocυoi τoν> εivαι φρ&ol5 oτερε6τvπη τrov yραφαμε oθ δλε5 τi5 dτrαvτη-oει5 καθ' 0τr6δειξιv τoσ Κ6κκαλη. Εiναr φραoι5'<δlτιλcoμccτικη>, dπδ τδ λε-ξικδ τfr5 τrαλη&5 βλαxoδημαρxικfr5 διτrλcυματiα5.

"Ελαβε, λoιτ16ν, δ φiλo5 μov Γκρlτζ<i:να5 τδ <θλιβερδ> Eyyραφ6 μα5,θoφιξε την καρδια τov καi, δπco5 καi dλλoι &νθρcoπor, &ρxιoε κι'θκεTvo5ν& ξεxv& τδ θαvατo ( !) τoΟ μrκρoi τrαιδιoσ τov.

Tδv 1ειμδνα τoU 1950-1951 i\μovv oτδ Boυκoυρθoτι. 'ΕκεT μoΟEρ1εταl Evα κατεπεTyov yρ&μμα dπδ τη Σoβιετtκη "Ενcοoι, τc&λr &πδ τδφiλo μou Γκριτζcbvα. Moσ Ξyραφε, 6τt τoσ yραψαvε φiλoι τoν dτιδ τηvToε1ooλoβακiα δτt Evα μrκρδ τrαιδi τδ δτroTov δtv &vεζητεTτo &τrδ καv€-vαv, Ξμotαζε κccrαπληκτtκ& μθ τδv Γκριτζcbvα καi κατα τηv yvcbμηv τov5flταν τδ παιδi τov,τroν κατ& λαθo5 1o<υ5, τoσ yρ&ψαμε 6τι τrθθαvε rτρδδvo iτδv.

Tαρα1θηκα μ6λι5 θλαβα τδ yραμμα. 'Aμθoc,:s iζητηo'α θξηγηoει5 dτr'τηv Toε1oo'λoβακiα. Moσ δ6θηκε &τrαvτηoι5, μoσ oτdλθηκε καΙ φωτoγρα-φiα τoσ μrκρoσ τro0 ' . . τδv ε1xαμε τrεθαvει μδ τi5 <μαρκε5>> κλτr. 'Aτrεκαλν-φθη,λorτr6v, δτι δ <Mαvρακη5>, τδ τrαιδΙ τroν εixαν βαπτioειoi iτrιτρoτri5dναyναrρioεα:g, flταvτιρωyuαrικ& δ Γlαvvακη5 Γκρrτζcbνα5. 'Επi Evα 1ρ6vo,τδv τrρδτo 1ρ6vo τfrs ζωfls τov, δνoμ&ζετo Γιαvvακηs. 'Ετri δvδ xρ6vιαdφερε τδ 6voμα <Mαvρ&κη5>, θπειδη flταv μελαxρoιvδ καi λiyo μαiρo. Tε-λrκ& ξαvαβρflκε τδ δνoμα τov, τδ τrραyuατrκ6, Γιανvακη5.

'Αρy6τερα ΞμαΘα τi εΤxε yivει oτδ Mτroσλκε5. 'ΕκεT δταv <φ6ρτωvαv))τ& βρ€φη, εTδαv τδ μικρδ τrov flταv βαρεrα dρραloτo &λλα, δl& νd &τro-

φ0yow Ξξoδα(!), &v τrθΘαιvε oτd 1θρlα τoν5, τδ πθταξαv μδ τρ6τro oτδβαγ6vι, 1οoρi5 ν& τδ καταλ&βovy oi yυvαTκε5, τrov θv6μroαv δτικραττ]θηκεκαi, &ρy6τερα, θπειδfl δiv τδv ξαvαεTδαν, v6μιoαν τrδ5 τr€θανε. 'Αλλd δ


!.77

μlKρδs Γιαvνακη5-Mαvρ&κη5 καi τr&λι Γιαvνακη5 μεyαλcoνε καi &5 yρα-φαμε iμεT5 . . . κι' oΙ θτrtτρoτrd5 μα5. Tθτolα δραματα, i1μπoρεT v& 0π&ρ-xovv καi &λλα' Πoι6s ξEρεl καi τroι65 βεβαιδvεl &v τ& 40 αΟτα βρ6φηεivαι τrραyuατικ& τrαιδι& Eκεiνων τroU τ& τrεριμ€vow ;

Παιδoπ6λ€ι5 τη5'Aλβαν[α5.

'H 'Αλβανiα δθ oταθηκε <τυ1ερη> ν& <διαπαιδαyωyηoη> 'Ελλην6-τovλα δι& τroλλ& xρ6νια, 6τrcυ5 oi &λλε5 1δρε5 τoΟ Παραπεταoματo5.M6νoν δυδ xρ6νια τrρooEφερε τi5 0πηρεoiεs τηs oτδ ΚΚE oxετικ& μθτδπαlδoμαζcυμα, Eνδ oi dλλεs xδρε5 κρατoOv τ& τrαlδι& Eδδ καi 13 1ρ6vια''Aπ' την &ρxη dκ6μα τfl5 dνταρoiα5, oi 'Αλβανoi ζδωoαv τ& μEoαδι& v& κdμoνv oi ov.'μcρiτε5 oτη xcbρα τov5 &τroθfrκε5 μθπvρoμα1lκα, Ξπt-μελητεiε5, νoooκoμεiα, δrεθνεi5 <yιαφκε5>, φvλακ€5, o-rρατ6τιεδα' δrα τov5αi1uαλcbτov5 τroλθμov καΙ τov5 <0τr6τrτov5> ανμμoρiτε5, ατρατ6πεδα yvvαι-κoτrαiδcυv, κθντρα o'ιryκεvτρcboεωs στρατoλoyoνμ6vc,:v dπδ τδ θξωτερrκδκαΙ 0τrηρεoiα τrρocυθηoεc,r5 ατΙ5 1δρε5 τoo Παραπεταoματo5 καi oτi5σvμμoριτoκρccroOμεvε5 τrερlo1θ5, δ ιαφ6ρcυv εiδδν 1ρηoiμcυv oτην dνταρoiα.

'Aπo τδv M&ρτιo, 6μω5, τoσ 1948 μθ1ρι την "Ανoιξr τoU 1950 l:1

'Aλβαviα EτrεφoρτΙoθη καi μθ τδ τrαrδoμαζcυμα. "Avoιξε διαπλατα τi5π6ρτε5 τη5 καΙ Eφερvαv oi ovμμoρiτε5 τα παtδια, π6τε oθ Eκατoντ&δε5,τ16τε oi μικρis δμαδε5, τ16τε Eνα-Evα, dναλoyα μδ τδ <τνxερδ> πov εi1αvoτδv τoμ€α τfr5 δραoεcbs τous.

Λ6yφ τδv μεyαλcυv βαρδν τrov εi1ε &ναλ&βεl f1 'Αλβανiα, dπεφαoi-oθη ν& yiνη θκεT €vα διαρκθ5 κθvτρo o_ιryκεvτρcboε<υ5 τoσ παlδoμαζcbματο5καi πρoωΘfσεωs σιΙrχρ6vω5 τδv τrαιδιδv oi δλε5 τi5 xδρε5 τoU Παρατε_ταoματo5. 'Aτrδ τδ Mαρτlo δ5 τδv 'lovvιo τo0 1948 Eπεoε ατηv'Aλβαviαμικρδ βαρo5, δι6τι μ6yα μ€ρo5 τδv παιδrδu δδηyεTτo αrηv Γιoιryκooλα-βiα μθoφ τδv 'Ελληvoyroιryκooλαβrκδv ovν6ρωv. "oταv, δμ<o5 δrεκ6-πησαv oi oxioει5 μi την Γιovyκooλαβiα, Eτrεoε 6λo τδ βαρo5 τo0 παιδo-μαζδματo5 oτov5 δμov5 τfr5 'Aλβαuiα5 καΙ διfρκεoεv α0τδ μExρι τfr5καταρρε0oεco5 καi &κ6μη &ρy6τερα, €ω5 6τoυ Eoτ&ληoαv καi τα τελεv-ταTα τrαιδlα, oτi5 dλλε5 xδρε5 τo0 Παρατrεταoματo5. Ei1αv δριoΘfrκατ' dρ1ηv δ5 κ€ντρα ovyκεvτρcboεoc5 καi πρooωρινθ5 παlδoτr6λειs ηΚoρvτod, τδ 'Ελβαoαv, τδ Πρ6νε5 καi f1 Σκ6δρα.'H Κoρvτo& Eκρiθη dρ-y6τερα δτr δθv flταv κατ&λληλo μ6ρo5 δl& τrαrδoτ16λει5, δ16τr &π6δραoαvτrαιδι& καΙ iτrioτρεψαν o'τηv 'Ελλαδα, δεδoμθvov δτr εlvαι κoυτα oτασUνoρα.

'H τρoφη τδv παιδιδv κατ& τ& μικρα διαoτηματα πov dμειvαv oτηv'ΑλβαvΙα, flταν dθλιεoτατη. 'Aτrετελεττo dτrδ μερrκ& ζovμια καΙ λiyoκριΘαρ6ψcoμo, &vακατεμ6νo πoλλδ5 φoρi5 μθ μπoμTΓ6τα. T& παlδι& πει-νoσσαv, διαρκδ5 διεμαρτvρovτo καi ζητoOoαv να φ0yovv δr& &λλε5 1δ_ρε5, δτrov Θα 0τrflρxε ψωμi.

Tδ καλoκαTρr τoo 1949 flμow o-τηv o0yyαρiα. 'ΕκεT, flρ1oντo παr-δι& dτrδ την 'Aλβαviα καi τroλλθ5 φoρθ5, dβλεπα oτi5 καταoταoει5 πov τdαvνcbδεvαv καi oτi1ν ατηλη τδv Παρarηρηoε<υν, τi5 λθξεr9 <dπεiθαρxo5>,<<μανραyoρiτη5> καi <κλθφτη5>."oταv iρδτηoα oi τi αvvioταντo f1 dτrει-θαρ1iα, δ μαvραyoρtτιoμδ5 καi f1 κλεψrα, μoσ θξηyηoαv, 6τι τ& παιδταδθu θμειναv oτov5 oταθμoνs τis 'Aλβαviα5 τrειθαρxικ&, &λλα Eφεvyαv καi&λλα ζητι&vεvαv, &λλα Eκλεβαν τρ6φιμα καi &λλα θκλεβαν κovβEρτε5 &τr'

12


r78

τ& παιδια τrov τvxδv τrθθαιναy. Δι& v6μoν, τδ μ6νo Ξξoδo τroν Eκαvαν δr&τor)5 vεκρoν9 flταv f1 τrαραxcbρηol5 <δcoρε&ν> δ0o μθτρcυv 0φαoματo5('Avτιyραφouμε σToιΧεiα τrov κρατfoαμε dπδ τηv Ξκθεoι Evδ5 0τrευθ0voνπαtδtδy τfr5 τrαrδoπ6λεα:5 Σκ6δρα5) :


_\:z-αδε; παιδιδν iπθδραααν &τ' τδ παραπtταoψι, δι& ν& θτανε0ρo,.lv τ'i;ν 7αρ}ντoi 7ιlρι.rιi1 τιlν' 'ΙΙξ αδiιν τO)). ουνeλ'ξφθηoαν liτδ τδυν α''lμμoριτδν xαi δδη-';\Θτ1aαν iz. νLoν :'i.q τδ παρατtπαc,,ια δπoυ 'δτεβλ'{θ-r,oαrl ei'c. Ξξε'lτe}'ιaψ',ι'5:.'o iνιl-:dρω L)ω^,"', i, ι'ηq T o α.ιoq d'π' τ'i,ν περυoγη ΦλcoρLνη': ι'ατd- τ'i'νi.τlιδ?L,sLν :,ιυ Ξz τo|'l τι?ry.πeτ&.aυι:oc' Ξp}:b1Θ"r' δ^_δ ζ4νο;ν φρo.:ρδν elq τι rτ'5νoρα..

Ξe'ι.ιzδ; 6uο:q διiφυγe τ,o,t'ιμaτ,'o',ι!νaq. ;αραδo0εlg Ξ'iG τd.: 'F}J:r,νυιic &ρ7'&c,'

ft:,,'

*'.?:#

tt1i'';

lt

:"

itε ;:


181

Δυδ ,u!τqα Eφαα1-ια διd τi1ν xηδεlα τfie ριικQflc' 'jδελg'οι:)λαg'

πατηuατα καi τδ β&ρosr.' Jλllo, μ6λrs Eμαbαv oi &ρβανiτικε5 dρ1θ5 τδ <<μικρoεπειo6δlo>, Eβαλαv


182

Παιδoπ6λeι6 τfr 5 Boυλγαρiα5.

(g"'o e'φη!:ηΙδε5.τfr5 Σ6φια5, 1O-8-1949, dρθρo μi τov τiτλo :

<Mi τα'Ελληv6τιovλα>).

fr5, δια v& ovμπληρζDΘfr fl διατrαιδα-

<...Σ&ν &δθλφια παλε0oτrovλα, yl& λε0τερηyrα τov5 λαov5 μα5,τηoovμε τδ δiκηo τoτoσ Exθρo0 !> (dτr' τδ βιβλΓo <'ΑKoμμovvιστlκη δρyαv<υor Mτrotτo βrβλio αΟτδ δiδαoκε τα τιαιδια δ τrρcbηγ δτrλατζfr5 θτrιδεi1voν--γs To}.λξ φoρi5 καi τδ τrιo.τ6λι

'or, '.δυ τδ Eoερvε '&r'" μαζi'τov,

o-&v EνθUμιo τδv τιρoocυτrtκδν τoU <(Kατoρθωμ&τcυν> oτην 'Ελλαδα !

Mθ τδ πιoτ6λι τoν ζκαvε <Eτroτrτικη δrδαoκαλiα l ! ! )).'. i Bo0λyαρot, μτroρεT ν& iyκατiλειψαν τ& παι oσv καi ν&yεμι vν ψcbρα, 6μω5.δdν floαν'τ6oo φτcυxoΙ καi τ 5 o.τi δια-

τrαιδαycbyηαl τov5. 'Ατrεvαvτiα5, 'oπδθ6.ηoα, α' τrαιδtκovg

05>, Eμτrvενoμθυov5 dτrδ τis <ioτo-<<&oτroνδε5> φtλiε5τδv τrαιδιδν oτη

ιJ. i oημειcboει5 καi d

α θτrfryα δ0o φoρ€5' Miα τδν καiμiα 1950. Tη δεv-rφη φoρα μθ 6o_rει διαvα ν κ6πρoν τoσ Aι}yεiδv>, 6πco5 μov


t8:l


1.84,

στα s ζητηoα να τιερι6λθω 6λoν5 τov5yαρ Ψ;.?::l'sliij:λ,:χ i:#:}l-is

ΣτoδE παιδιxoδ5 oταΘμo$5 Boυλγαρ[α6.


18δ

τo5 o-ταθμδ5 iθεcυρεiτo oαν κ€vτρoν τrαραθεριαμo'J καi αναψvxfl5. Περ-voioαν καΘε 2-3 μfrvε5 €κ τrεριτρoπfl5 τα αρρcυoτα τrαιδι&. ΚαΙ τrθραoανoxεδδv δλα, δι6τι κατ& τov5 0τroλoyroμov5 ττoν Eκαvαv oi iτrεOθννoι,εI1αv τrρooβληΘfl δλα &τcδ διαφoρε5 &ρρδo-τιεs ! "ooov &φoρ& την καθα-ρι6τητα, τ& τιαιδια &λλαζαv ρoσ1αoτi5 15 iμθρ.s λ6yφEλλεiψεoo5o&τrcυ-vo5 !

Στδν παιδικδ oταθμδ τo0 Mτr6τεβyραδ βρfrκα καταoταot δραμα-τικ|. 'Εyκατ&oταoι παιδrδν ot τrρcbηv oτρατδvα, τrαλαtoσ τ0πov. Mθ-αα oθ καθε θαλαμo θκoιμoi,vτo τrερi τ& 80-100 τrαtδι&, oθ δvδ EκατE-

ρcυθεν oεtρi5. T& dπoxαlρητηρlα floαv μακρvα. Πoλλα τrαιδια oΟρoΟoαvαrα oτρδματα. Tην νoκτα o'jρoσoαν oδ καζ&vια τrov εi1αv τoτroθετημθ-να oτην dκρη τoΟ θαλαμov καi τηv dλλη μθρα τrετoσoαu τ& &κ&θαρτανερα' 'Ετrειδη τ& ρoOxα τov5 flταv ξεο1ιoμEvα καi τα τrαπo0τotα τov5τελεicυs κατεστραμμivα, εixαv oνvερyεΙα δrα vd τ& iτrιδιoρθ<ovovν. Tδ φα-yητδ flταv &τrδ τα xεrρ6τερα τrou flμπoρoΟoαv να ιrrrαρxow- Tα μεγαλαπαιδι&, Eτrειδη τrεινoσoαv, oxημ&rιζαv τrαρθε5,&rρεxαv oτα καλvβια τδνdγρoτδν καi θκλεβαv τρ6φιμα. Bρfrκα τrαιδt& κατηyoρovμεvα δτr Eκλε-

ψαν μελiooια. Bρflκα δικoyραφiε5 od βαρo5 τrαtδιδν, κατηyoρovμθvcoνδι& <ζcυoκτoviαv yovρowιδv>. Σκ6τcρναv yovρow6πovλα καi τ& θτρcοyαv !

oi iδιor oi 0πε0θvνoι τoσ αταθμoσ μo0 Eλεyαν, δτι δδν μπoρoΟoαν vα &ν-τtμετolτriαovν την κατααταoιν τδv λιτroταξtδν. Παrδrα €φενyαν δvδ τρεi5flμθρεs αrα δ&oη καΙ τov5dyρov5. Kαi τδ oτrovδαΤovεiναι 6τι Eδημιo0ρyη-oαv καi δvδ κατηyoρiε5 φρovηuccrcοv ! Παιδrα <φαoioτε5> καi τrαιδια <δη-μoκρ&rε5> ! 'Ακ6μη βρfl*o καi Eνα τrαιδΙ, τδ δτroiov μoσ ε1τιαν oi Oτrεvθwor,δτι, καΘδ5 δl€yνcυoαν <flταν Ξκ yενvετfl5 κλ€τrτη5> ! Kαi θκλεβε μ6vov τρ6-φrμα Ι

"Eνα πεiραμα μθ 8ναν θx (γ€νν€τi5 xλ€πτηνυ.

Παρεκ&λεαα τov5 0τrεvΘvvov5 τoi oταθμoU, ν& μi yvcυρ[αouν μi τδviκ <yεvvετfr5> κλθτrτηv, λθyovτ&5 τoν5 δτι θα καμco θvα τrεiραμα μi αvτδν."Εβαλα ατην ταEπη μov μια φov1τα δραxuEs καi πεvταρoδεκαρε5, dλλατi5 μEτρηoα Eτrιμελδ5. 'Hταv Eνα τrooδv μt τδ δτroioνfiμτroρoσoε να ξo-ρ&on κανεi5 μια φραvτζoλiτoα ψ<υμi, Eνα κovτi τolyαρα, μερικθ5 καρα-μ6λλε5 καi vα μεivow καi μερικα ψrλα. "Ετrειτα καλ6oαμε τδv <<κλθτrτηv>,

uαζi μi dλλα δvo παιδια, καi, δι& να μην Oτroψιαoθfr τiπoτε, Eκαvα τrδ5ρωτoσoα τ& &λλα. Λ6co λoιτrδν: <Πoιδ &πδ od5 τα τrαιδακια μπoρεi ν&π"αη ατηv τ16λι να μoΟ ξoραon Evα κoιrτi τoιy&ρα, λiyε5 καραμθλλε5καi Eνα φραvτooλακι ψcυμi, v& τrαρ<o oτδ ταξiδι; ΕΙμαι ξEvo5, καi δθν ξ6ρα:καλα τηv Φoρor. o'Εy,b μoσ &πηvτηoε δ <κλ6τrτη5>, παρ' 6λo τrov Eyδεixα τηv τrρoαoxη μov ατα &λλα παιδl&, Eτoι δoτε vα μξ φαivεταr δτιζητα<υ τηv θξvτrηρEτηoι &πδ iκεivov. <ΕΟ1αριo_rδ> τo0 λθor. <Καi Eτrεrδηεiααι μεyαλvτερo5 &τrδ τ& &λλα, πηγαιvε μ6νo5 o'ov oτηv dyoρ&. Δiν πει-ραζει, φαiνεoαι καλδ παιδi .'.>. Καi dμEoωs dδειααα δλη τηv ταθτrη μθ τ&λετrτ&, τα dδεoε δ μικρδ5 oτδ μαντηλ&κι τov καi Eφιryε.

Tηv dιδειαoα 'iτrοψιαoθfr, δ μι-κρδ5 δτι xρηματα. καi μερικoν5 (Ψνχo-λ6you5> Ο, τrov ( vνετfr5> κλ€πτην καiτov5 εΙτr μd τδv μι

"Αρ1ιααv τα oτoιxηματα; "Αλλo5 Eλεyε, <θα ooσ φαη τo0λα1ιατoν


1E6

Στδν παιδιxδ oταΘμδ Γαμπp6βoυ.

μrκρη. Δrα μαyειρεTo καΙ αiθoνoα φαyητoσ, χρησιμoπoloσν μl& μrκρη τια-ρ&yKα, πoν &λλoτε flταv μτrακ&λικo.

Tδ Ψcυμi δθν θπαρκεi καΘ6λov o'jτε ατ& τroλv μικρ& τrαιδlα, τι6oo

y6ρεvoε τ& <τrρov6μια> αιrrα κι ζτoι dvαyκ&oθηκαν καi αΟτ& vα τρδ-νε τδ φτ<υxδ φαyακι τoσ τrαtδικoσ oταΘμoσ.

Στδν τιαrδrκδ αταθμδ Γαμτrρ6βov TΓlασαμε yραμματα yoνθcυv τroνdπηvθOvoντo oi κoρiτoια Toι.,s. oΙ yovεi5 Eμεvαv o-τδ oτρατ6πεδo τfr5Mτrερκ6βιτo'α5, 6τrov floαv o'vyκεντρα:μ€voι μθ αi1μαλcbτovs καΙ &λλoν5

<τrρ6oφιryε5>, τro'j κατEφvyαν EκεT μετα την κατ&ρρενoι. "Εyραφαν λoιτrδvoi yovεi5 o'τα κoρiτotα τovs: o'H ζ'η μαs θδδ oτηv αixuαλcooiα εiναtdφ6ρητη. KαΘε μθρα μ&5 δiνovν καΙ τρδμε λαxαvα ξνν&, ατιαvια βλdπoυ:με φαo6λlα. Tδ μθλλov μαs εiναι μαΟρo. "Eτoι μ&5 κατ&ντηoαν oi κoυκov-θδε5. Κorτ&τε αιrτoi oτηv τ16λι τrov εiααoτε, v& κ&νετε yvcυριμiε5 μθ Bovλ-y&ρoυ5, να τ v λ i ξ ε τ ε καvθναν καiv& βρfrτετηv τ0xη oα5.'Αλλoιδsδθνθα ζηoετε... >. "Επιααα τ& yρ&μματα καΙ τ& ζoτεlλα oτην ηyεoiα τoσ


187

Boriλγαρo5 &οτυν6μo6 βιciζει Eνα xoριταtixι !

τrρoβo κι θκεi τδ κατdoτρεψε !....

Tδ εμε ! Δiν μτo-ρoσoε v καΙ καθ' 0π6_δειξιντ ιoτδνoooκo_μεio καi δ τoΟ oταΘμoσν& μην μ&θη τδ μvoτικδ αΟτδ &τroλvτcυ5 κανθνα5 !

'Αρy6τερα &ναyκ&o)ηκαv καi τη oτδ τρrμε_δtκαoττiριo τfl5 π6λεω5. 'H δiκη θvρδv. Παρi-vτo oi δικααταi -δ0o &νδρε5 κ vαiκε5 &ντιπρ6-

τηyoριδv, μoνoν f1 <ε0φvfα> τδν Bovλyαρων μπoρεi ν& ξEρη !

Στδ δικαατηριo δθν εixα κληθfl ν& τrαραoτδ. 'Aλλd εixα πλη-ρo 'Ετoι Ξφvyα 6φrα

δ-:l'.T.'i s-τεtηv l αv καi μoσ τηνεiαoδo.-

στασιs τδν τrαιδιδν. Στην τrρcbτη περιoδεiα μi <ouνcbδεvε> καi Boνλyαρo5αvρoΟ, δ Κovιαρoκιμαζi μov, dλλ& dφrvEκεiνo5 καΙ Ξτrερνε'..τδv τrαtδικδν oταθ

ν& τα λνvω μi τo'j5 τoτιικoν55 &νcbτερε5 f1yεoiε5 τo0 τ6τroυ,s <κoμματlκfr5 ττειθαρxiαs>, η

ζητflμccrα τoτrtκα. .oλε5 λoιπδν oi τrαραβ& εt5 μov αιiτt5 (τrαντoσ Eβα-

ζα τη μUτη μov) Eφθαoαν dτr' τdν do-τvνoμi τoν5 oτδ κ6μμα τov5 Ι "Αλ-λco5 τε εi1αν καi εiδι καταoκoττο lτov μΔ τrαρακoλovΘoσo'ε &τr' τηv πρcb-τη δρα τrov τιατηα oτην Bovλyαρiα.Σvνεκληθη, λorτ16ν, μικτη Koμμα-τlκη oννεδρiαols &rrδ "Ελληvε5 καi Boυλyαρoν5, καi iκεi ταρovαiαoα <1cυ-


188

ρi5. φoβo xcυρi5 π&θo5υ 6λη τη βρ<,.lμια τov κρvβoται,ε σ-ΓQυs τrαιδι-κov5 oτα s !

Παιδoπ6λ€ι5 στtν oδγγαρ(α.

Χoφασισμo\J).


ι89

Σ1oλ{ αΠαπαρρ{Υog,


1!0

" ναν τ6τE oτδν iδlo θλrβερo oταΘμδ <Πατrαρρηγαs>' "Εναs oOyyρosιi αoτ&τη5 θμφαvΙoθηκε oτην α1θovo"& τoυ5 καi ζητηoε &πδ τ& τrαιδι&βoηθεrα, δι τδv δuναμεcυν τfr5 βiα5. Πελ osτroνηρι& δ v τrαιδιδv τrρooετrαθηαε ν& η<iδι6ρvθμη cον> τov5 θτriβαλε v& μην dκ λ-


'Υ,',,'':

i .'o ..ii

:/.{,| ? isl''1'Ιr '')τl ,.1'&

aω

ο-P-ilι:

ι,

il

a\.

GJι.aIb-δι)t:ιlιΣιi

iiι,

ω

ι-δαι-b

-nι'

^ι:.S

_δiδ--s-ι,

.Ξ,q-J(Σι-ι:t:

ι--ι1tl

ΤiΣ


193

i '0xη πov βρflκε τov5 o,jyyρov5 Eτrαuαoτατε5 βρflκε καΙ τα παrδl&. "Αλ-λα Eφιryαν μαζi μθ τov5 ovyyρov5 καi &λλα τrιαoτηκαν καi κλεioτηκαvφvλακη dτr' τδv Καvτ&ρ.

Tδ xρdo5 τfr5 Ελεvθ€ρα5 &vθρωπ6τητo5 τrρδ5 τou5 δo0λoυ5 τfl5 o0y-yαρiα5 εiναι καi 1ρdo5 πρδ5 τα τrαrδιci αΟτα, πou κλεio'τηκαν oτi5 φυ-λακ65 !

'Eπαναπατρισμ66.

Εiναι yεyovδ5 δτι μ6νoν η Γrovyκooλαβiα θoεβ&oθη τα5 &πoφ&oει5τfl5 Γενrκfr5 αvνελεvoεcυ5 τoΟ 'oρyανroμoO τδν 'Hνωμθvcov 'EΘνδν καi θ-

πθoτρεψεν εi5 την 'Eλλ&δα €vαv dρrθμδ τrαιδtδv iκ τδν 1ιλιαδcοv αiTιvεsεiρθθηoαν εi5 την xcbραν τη5 θv &ντιθ€oει πρδ5 6λα5 τ&5 1cbρα5 τoσ Παραπε-τ&oματo5 αi δτroiαι &ντιτ&oooυoαι Eyκληματrκην &ρνηolv, δθv iπ€oτρε-ψανo,jτε .Εν.

o0τcυ r] Γιoνyκooλαβiα Ξπθoτρεψεv δμαδικδ5 τrαlδι& κατ& τα Eξfl5

1ρoνικ& διαoτημccτα :

T\ν 25.11.1950 iπdατρεψε> 14. 3.1951 ))

> 21. 5.1951 ))

> 28.11.1951 )> 74. 3.\952>> 2'Ι0.]'952 ))

> 27. 4.1953 ))

) 1Ο.3.Ι954 ))

21 τrαιδι&54 ))

2t496>84 ))

79 ))

40 ))

46 ))

634 ))

'Eτrioη5 iτrioτρεψαν περi τ& 50 τrαιδι&, ε1τε μi καvoνlκ& διαβατηρια ε1τεδ16τι εi1oν &τroδραoει iκ Γιouyκooλαβiα5. T6ooν f1 παρ&δooι5 τδv παι-διδv θκ μdρoν5 τδv Γrovyκooλαβικδv &ρ1δv, δoov καi f1 τrαραλαβi1 θκ μθ-

ρoν5 τδv 'Ελληνrκδν iyθνετo εi5 τ& Γιoιryκooλαβrκα ovvoρα.'Αξiζει ν& μνημoνεΦfr δτι κατα την τrαραλαβηv τδv τrαιδιδv παρi-

σταντo εiδικδ5 &τrεoταλμivoι 0πδ τo0 ΔιεΘνoi5'ΕρvθρoU ΣταvρoΟ, oiκ. Dc i\Ιer'er καi " Lambert oiτtνε5 καi μετα &ντιπρoo<υτιov τo0 'Ελ-ληνικo0'ΕρvθρoΟ Σταvρo0 &τrετθλoνν τ&5 θτrιτρoπα5 παραλαβfl5 τδν παr-διδν, τrρ&yμα τδ δπoioν δεrκvνει την oημαoiαv τηv δτroiαν dπθδlδov εisτδ Eρyoν τoσ Eτrαvατrατριoμo0 τ& &νcbτατα τrαyκ6oμια o"cbματα καi τδvβαθμδv τfr5 θκδηλcboεco5 αioθηματcoν τrρδ5 τδ τrληyiν Eθνo5 μα5.

Δραμα-rικαΙ oκηναi θξειλi1θηo'αv κατ& τηv παραλαβην τδv παιδιδv,6ταν oΙ &vαμEνovτε5 yovεT5 dvτiκρvζαv τα παιδια τcυv. Tα παtδια Eτρεxoνκαi ζπtπτoν εi5 τ&5 &yκαλα5 τδν yoνEcυv. Ai μητEρε5 Evηyκαλiζoντo τ& τθ-κvα τζoν, Eτrαvαβλθπoνoαι ταUτα 'ioτερα &πδ Eνα δραματtκδv 1αlριoμ6v.Tδ δρ&μα δδ dτrεκoρνφcbθη δταν τ& παrδια, ζνΘνμo0μεvα την τrατρiδα τcυνζπιπτov καi φrλo0oαν τδ τrατριoν Ξδαφo5 !

Δθν yvcυρiζcο Eτrακριβδ5, δι6τr iiμην εi5 τδ Παραπdταo'μα, πoTα floαvτα Ξλαττηρια τ& δτroiα δδηyηoαν την 'Eλληνικηv Κvβ6ρvηoιν τot t954καΙ iivolξε τ&9 τr0λα5 τfr5 'Ελλ&δo5 δr& vα εio6λΘow μερικαi 1ιλrαδε5 Eκ τδvκαταφuy6ντων εi5 τδ ΠαρατrETασμα. 'Ao-φαλδ5 εivαι μiα μεyαλoψv1iατfl5 τατρiδo5 δr& να περιλ&βη τrαλrν εi5 τηv &yκαληv τη5 τα τ6κνα τη5 E-

t3


194

κεΙνα τo0λ&χιστoν πov &νηρπ&yησαν &τδ τδv τvφδνα τo0 Κoμμovvι-oμoo καi δδηyηθηoαv μt την βiαν εi5 τδ τταρατr€ταoμα.

Γvcυρiζco δμω5 Eπακρrβδ5 τδ κλiμα τδ δτroioν θτrrκρατo0oε μεταξvτδν τrρooφvycυν εi5 τδ παρατrθταoμα δτroν &λλcυoτε ει}ριoκ6μηv.

"Hτo θπoxη κατ& τηv δπoiαν εi5 τδ παρατ16ταoμα μεταξv τδν yoν€ωvκαi τδv yερ6ντ<ov, &κoμη καi νdcoν Eπικρατo0oε €να5 &vαβραoμδ5 θναvτiovτfr5 f1yεolαg τo0 ΚΚΕ, δι6τι κατθoτρεψε τδv πληθvoμδν αΟτ6ν, δι6τι θ_

oκ6ρπιoε τδ π€νθo5 θκ τδν μεy&λ<υv &πcoλειδv κατατδν π6λεμoν,δ t6τι κα-τθoτρεψε τ&5 περroνoiα5 τov, &λλα τδ 1ειρ6τερoν δ16τι τδv δδflyηoεv εi5τηv αi1μαλcοoiαv. Κατ& τiπoτε δΔν δrθφερε η ζ.η τδv πρooφvyωv &πδτηv ζcoηv θνδ5 αixμαλc.bτoν.

ΚαΙ παρετηρεiτo τδ φαιν6μενoν ν& iκπ!μπcυvταt κατ&ραι κατ& τδv0τrεvθvvcυν τfr5 καταoτρoφfrg τcov, τδ δd KΚE να θρμηνεvη τα9 iκδηλcboει5τo0 τrληθvoμoΟ καi την νooταλyiαν δlα τδν θπανατrατριoμ6v τoν, δs θK-δηλωolv (φασισTικην> l <φαoΙoταs τis Moνρyκανα5> dτroκαλoσoαv τδνπληθvoμδ τfl5 τεριφερεiα5 Movρyκ&vα5 τfl5 'Ηπεiρov, δ δποio5 ioνρθηεi5 τδ Παρατ€ταoμα δια τfl5 βiα5 !

Δiν εiναι 0τrερβoλη oUτε ταραμ0θι, τδ 6τι μiλo5 τofr τroλιτικo0 yρα-φεiov τo0 KKΕ εiofrλθεν εi5 τδ δc,:μ&τroν μι&5 yραiα5 'Ελληνiδα5 εi5 τflν Poν-μαviαν, δl& να την καταπρα,Uνη dπδ την δργην καi να τηv <καΘoδηyηoη>καi f1 yραiα, τδν τrθταξε dξcυ μδ την oκovπαν ] 'Ενδ fl 'Ελλαs &voιyε iν τflμεyαλoψvxiα τη5 τ&5 τr0λα5 δια να ξαναδεxΘfi τα παιδrα τη5, τδ KKΕ βυo-ooδoμo0oε Evαvτiov τfr5 &πoφαoεcο5 τα0τη5 : < Mδ τE1νηv δrox€τενoεν εi5τδv πρooφvyικδv κ6oμov, δτι εi5 τηv 'Ελλαδα ιiπoβαλλoνταr εi5 φvλακi-oει5 καi βαoανoυ5 oi Eπιo'τρθφovτε5 καi δτι δτroιooδητroτε Eτrroτρθφει εi5τηv 'Ελλαδα 1cυρi5 την ouyκατ&θεoιν τoΟ ΚKΕ κατθxεται dτrδ αioθηματαπρoδooΙα5 καi oαν τrρoδ6τη5 τrρθπει να dvτιμετcοπιoθff>., Ε0ριoκ6μην εi5 μiαv yενικηv ovνdλενoιv πρooφvycυν εi5 την Κραi6-βαu τfl5 Poυμανiα5. 'Αντικεiμενoν καΙ oκoτrδ5 τfr5 ovνελεvoεco5 ταντηs flτo,f1 dvτιμετcbτιιor5 τfr5 δημrovρyηθεiο'η5 καταoταoεcυ5, Joτερα απδ τi1ν &τι6-φαorν τflg 'Eλληvrκfl5 Κvβερνηoεαl5 v& δεxθfr τov5 EκδηλoClvτα5 την θπιθv-μiαv των να θπιoτρEψovν εi5 τηv Πατρiδα τoUs' ΕΟv6ητov δτι τηv oνv€-λεvoιν τα0την iτrρoκαλεoε τδ ΚΚE δια να διoxετε0oη την yραμμηvτov <<τr&5 θπιoτρθφcυν xcυρi5 την ο"uyκαταΘεotv τoΟ κ6μματo5 τrρoδ6τη5>.Φ6βo5 καΙ τρ6μo5 εixε καταλαβεr τδν πληθvoμ6v. Kαvεi5 δiν τoλμoσoε ν&μlληoηlTρ6μμoντεs μερtκoi γEρoι, θψEλλrζoν, δτl θ& τρEτει τδ κ6μ-μα v& μηv τov5 Βμτroδioη,&λλ& <vα τov5 θτrιτρiψη να yνρioovνεi5 τηv τrα-τρiδατoν5ναπεθ&νoUv εi5 τδ πατριov ζδαΨoS!>Καi μθoαεi5 τδv yεvικδv τρ6μoν iryθρΘη Evα &νΘρc,:π6μoρφoν τθρα5, μθλo5 τfr5 Κεν-τρικfr5'Eπιτρoπ_fl5 τoΟ Koμμouνιoτικo0 Κ6μματos _λ€yεται B α o β α ν & s_ δ δτroTo5 εΤπε : <Θ& τrρEτrει v& τrρoo*ξωμεv μηπco5 dν&μεoα μαs iδδ εisτηv oνvθλενoιv ιiταρxει καvεΙ5 πρακτωρ τoσ φαoloμo0 καi καλλιερyεi τηviδθαv τo0 EπαvατrατριoμoΟ>!!! Κ6κκαλo τα oτ6ματα τoσ κooμακη!..'..

'Αλλ& τδ ΚΚΕ ijΘελε ν& <ξεφoρτo:θfl dπδ μερικovS <pαoioτε5>, μερrκov5y€ρovτε5 καi μερ _6πco5 &πoκαλoσoε μερlκ}5yvvαTκε5 ζητo0oα τov5 &νδρε5 τous- καΙ <<την

dναyκηv y πoιoU 6τρεψε καi iτrανfrλθoνεi5 τηv 'Ελλαδα μερrκαi xrλlαδε5 πρooφOycυν μi τα τθκvα τovs'

Tηv Eτrloτρoφηv ταuτην τδ ΚΚΕ την iδικαιoλ6yηoεv εi5 τδν τληΘu-oμδv, δ5 Eξfl5 : <Κατα τηv 0πoxcbρηoiν μα5 Eκ τfl5 'Ελλαδo5 κατα λ&θo5( !)


t.c.l5

TΓαPεσ0ραμεν καi μερικov5 yθρovτε5 oi δτroToι τιρθτrει ν& ξαvαζηoovv τΙ5τελεvταTε5 iμθρ.s τis ζcυis τc.:v εi5 την Πατρiδα>. 'Ατrδ α0τov5, δθv iiλπrζεν& εioπρ&'rrη τδ KKΕ'1εrρoκρoτηματα. o(irε yι& <oooιαλιoτικη> δovλει&floαν iκαvoi. ! oUτε καi yια <o1oλ65>, καταλληλor !

Mεταξv τδv <τrρooφvycυv> oi δτroΤoι Eτrανεrτατρioθηoαν τδ 7954, i)-oτερα &πδ dτr6φαo-r τfr5 'Eλληνrκfr5 Kνβερνηoεoc5, iτrαvετατρioθη καiδ κ&rolθt &ριΘμδ5 ταιδιδν :

'Eκ τfrg oinηyαρiα5 520, Lκ τfr5 Povμανiα5 611, iκ τfr5 Toεxooλoβακiα5296 καi θκ τfl5 Bovλyαρiα5 μ6vov 6 ! !

'o iδro5 θνθoνolαoμδ5 αi iδtαr ovyκινηoει5 τδv θπαvαπατριζoμθνc,:νκαi τo0 τrληθvoμoσ κατα την &τroβiβαoiv τcον εi5 την μητ€ρα 'Ελλαδα.

"Aλλoι θζητωκρα0yαζαν Oτriρ τo0 Eθνov5 ,&λλor Ξψαλλoν τδv Eθνrκδvιiμνoν καi dλλoι φlλo0oαν τδ Π&τρloν Eδαφo5 l


MΕPoΣ Δ',.

H ΔrΩrH τΩN πΑlΔlΩΝ Στo πΔPΑΓIΕτAΣMΔ

KEΦAΛAιoΝ ιΓ'.

ZHTIΙMATA ΘPΗΣI(EIAΣ ΣTo πAIΔoMAZΩMΑ

Γενιxιi."Aν καi τα τραyικα γεγoν6τα καΙ oi &vαoτατcυoεl5 τoσ σvμμoριτo-

τrρooεvxη τoν5, δταv &πε1coctyνcooτov ! Καi dρy6τερα δτEπικρατεΙ παντoU f1 'oρθoδoθτrrΘvμiα ν& αvνδεθoσν μi τηδιαφoρθ5, θν ανyκρio'εl μθ τi5 'Ελληvιλcbo'ει5.

Tδ K.Κ.Ε., 6μcos, μθ τ& δρyαv& τκαi τα κoμμouνιστlκ& κ6μματα τδvλαv καi&τr' καθv& λητδιαπαιδαycbyηor5 &ρxιoε dτr' τi5 τατδ Παραπθταoμα.

Καθε θπιθνμiα δι& θκκληoιαoμδv Eoβηoε, καi &v τoλμo0oε καvεis ν&

μειδιαματα τδv κoνκovθδωv' Στisτfr5 Mαρξιατικfl5

ηθηκε f1 &τrooτρo'rj λατρεiα rPδs

6.

θκλεiτrει δ πρδτo5κεiα, θπακoλoUθηoεoκλαβια...> Καi τε-

κινoσν τcbρα oUτε καμπανε5, oUτε Eκ-

αιδια, μ&λtoτα, πoU δiν θvμoσνταιo0ρylα Θρηoκεiα>, μπoρεi καi να θεω-


ι98

ρoσν Eν6xληot τi5 καμπανε5 καi..' μα0ρη &ντΙδραor καΙ δειoιδαιμoνiα τ&ρασα.

^^-',.Ξ'1r-9y-y^Ι"ιi", To..εxooλoβακiα, Πoλωviα, Eκκαλ.ερyεΤτo τδ μi-σos και η σUκoφαvTiα τrρδ5 τi1ν καθoλικη Eκκληo_iα. <Kiντρλ φoβερα τfr5κατα_oκoπεiα5> καi <μασρo5 τ6τro5 dvτlδραo-εcυ5> iδiδαoκαv o.τ& παιδια6τι εivαt oi uαoi.


]],}τυ1ig τα.τ€ρα1 Ξτι'να-p)'!τει τδ ταιδi τoυ τδ δπoio


20ι

<<oi Xριστlαvi5> κατα ταραβαoιν τoσ N6μov τfr5 καθoδηyηoεcbs μαs ! !

'AντιΘρηoχ€υτιxi) διαπαιδαγιbγηoι5 xαi διδαoxαλlα.

καi μεθoδικα ιδι& καi f1 dvτιxριατtαvικη δια-15 dτrδ τηv Tδ εiκ6νιoμα τrov flταν κρε-oτriτι τδ &vτ yραφΙα τoσ Mαρξ i1 τoΟ Ζαγα-

καi τo0τo:


202

T& δδρα τfr5 Πρωτo1ρoνιd6.

1) & τrαryνiδrα τroν Θα φθρη 3)καινovρyιo5 xρ6νo9

θ& τα δcboη oτα τιαιδιατroU1ovvε χρνση καρδια !

2) Mt& κo0κλα oτη Mαρo0λα,TOYΦΕKΑΚΙ oτδ Γιαvνακηφνoαρμ6νικα oτδv Tακηφoυoτανακι oτi1v Ξαvθovλα

Α0τoκivητα ΚΑNoNIΑθα τα δcboη oτ|ν 'Αντcbvηκαi δυδ φovoκιε5 o'α μτrαλ6vιαyl& να τcαiζη vα μαλcbvη

4) Στoν5 AΝΤΑPΤΕΣ μαs τη NIΚH,o'τδ λαδ τη ΛΕYΤΕPΙΑ,ν& xαρfr 6λo5 δ κ6αμo5vα 1αρoσu καi τ& τrαιδlα.

('Ατδ τδ dναyvcυoτικδ Α' ταξεcυ5 (μθρos B, oελfδα 7).


203

'Η TΙριυτομαγιci.

1) Στην yιoρτη τfr5 ιdsΛαμπρo5 τ1λro5 π λεικαi τραyoOδrα 1αρ&5δ καθdναS ψαλλει.

3) KαΙ θα κραξoνμε μαζΙμ'6λη τη φλ6yα τfl5 καρδι&5 μα5<'H Πρ<υτoμαγι& vα ζfr,l1 αιiyη τfl5 Λεντερι&5 μαs).

2) Md τo,)5 ηρcυε5 τfl5 δoυλειdsoτη yραμμη θ& μτroΟμετfr5 νικητρια5 θρyατι&5τi5 oημαiε5 κρατoC,με (&π' τδ βιβλio τfl5 τrρδτη5 ταξεω5 μ€ρo5 B. o'63)

Miα θπioxεΦη οτδ €ργooτd.αιo.

παιδια μπαiνoνν . .Ει'αs Eρy&τη5 δδηyεi τ& τrαι_

δι& αiθovoα τrov yiν Εiναι μι& αiθoνoα μεy&λη καiδμo Στoν5 τoixoυ5 eΙν φιθ5: 'o Kαρλ M&ρξ, δ "ΕyκελS,

δ Λθνιν καi δ Σταλιν.

-A'jτoΙ εiναr oi μεyαλoι dyc,cνιατi5 yια τo καλδ τfls Eρyατιd5, τov5λ€ει δ Eργατ 5.

-'Η δ' αoκαλiα τoν5 μ&5 φcοτiζει 6λov5, λ6ει fl διδαoκαλιooα τovs.'.)

ταδiδη την Θεiα λειτovργiα,


KEΦAΛAloN lΔ'.

ΞENoI ΠAPA.ΓoNTEΣ ArΩΓHΣ ToYΙIAIΔoMAzΩMAToΣ

Ι(αινoιiρια xαΘiμoντα oτi1ν xαινoιiρια ζ-{.'Η νθα θτrιτρoπη τoΟ παlδoμαζcbματo5 πov &πoτελθoθηκε &πδ μεΥ&-

λε5 κoμματικθ5 πρoocoτrικ6τητε5 (Κ6κκαλη5 - Zαxαριαδov - BEτα5 - Κδτoεφκ.λ.τc') δθv ζκανε καμμι& τρoπoτιoiηoι oτots oκoτrov5 τo0 παlδoμαζcbμα-τo5 δπcυ5 τov5 διθyραψε f1 πρoηyoιiμεvη θπrτρoτrη. Πρ6oθεoε μαλrατα καiν€α καθηκovτα, o0μφ<υνα μi τis &πoφαoεr5 τo0 ΚKΕ μετα τηv καταρρεvoι.Tα vθα καθηκovτα περlλαμβανovται ατα ovνθηuατα: <Nα κccτακτηoovν ταπαtδι& την Mαρξιατrκη τθ1vη καi θτrιoτf1μη, v& &φoμoιδσouv την τrεTρα&τr' τηv dvoικoδ6μηoι τoσ oooιαλloμoσ oτi5 1δρε5 τoσ Παραπεταoματo5,v& καλλιερyηθfl τδ πνε0μα τoU διεθvιoμoU καi τfl5πρoλεταριακfrs &λληλεy-yvη5, να y α>.

Mi τα 5 τrαιδtκoU5oταθμov5 iφαρuoyην

νιoτlκα.'Aπδ τ& θvη-

λικα παιδι& ν vθi-κε5, δlα ν& <ε δχ'


20ιi

δ κ6μα ηθελε μi 6λα λlτικo05.6βλεπαν oi TΓερισσ or5

'oυ5oμθνcυν τrαιδιδ,:, δ ι' *oTaP,α και τη

μ&oτιyα. 'Ατc' τη μl& μερια αιiτoΙτ\ τoΟ Eρyooταoiov iτriεζαv τα τrαι-

yαoiα τrov oημαινε Eξ6ντo:or, ωρΙsρoερx6μενα dτrδ τEτoιε5 <τιμη ικi5>

T δ 19 49 oτδ oταθμδ Eρyoζoμd,.3,':j, ;,"#',H:#,i;χl,j iη, u.ru "-η6oτη5 θπiεζαv τ& παιδια μi δλα τα μθoα τfr5 θλιβερ&5'<ooorαλro-τικfr5

&μιλλα5> vα βyαλovν Eναν <o.τα1αν<υφrκδ> (τrρcοτερyατη). Κo.ro'o π-αιδi,TΓoU κατηyoρηθηκε δια λlτroψν1Ιαν oτη oτρατoλoyiα τrov π-ρoηyηθηκεδt&τo μEτcυτro τfr5'Ελλαδos (δiv ijοειε να τr&η oτηv'εa,a,aεα καΙ'να τro-λεμt'1αη oαν yενlτoαPo5), 1o τriεoαv "Ελληνε5 καi ξθvor ν& δoνλdψη τroλ0,

5 λιτroψuxiα5... καi &vεκηρvξαν τoτη. "Εκαναν καi iτιioημη τελετ| πρδ5ooεκληθηoαv καi dρ1i5 τfr5 Boνδατιd-flτo να βαλovν oτδ μvαλδ τδv τrαι-τα'παιδr& θκεiνα τrov &ναδεixνoνται

τδ κτioιμo τo0 ooo'ιαλtoμo;...> v ylα δoυλεrα-τroλv δovλει&!'" yι&

εt5, την πεTνα, την τroλv δovλεια,α Mαρξιoτικ& μαΘηματα, τ& τrαιδr&ειθαρ1iα, η δτroiα 0τrερ6βαινε τα δριαα5. Md τi5 oφvρixτρε5 να oηκcbνcυνται,

γε βnu'α καi τραyoνδια (&λλoσ τρ '" n'Hl##i#χ'::Γiiil}?:

dπ' τηv τνρανviα) καi 'να θκτrαι μi oαλτcryyε5 ! Kρvφδ καμ&ρι

Tηs κoμματ <κα( iλαor5 τδν παιδtδν αΟτδv oθEτrioημε5 κo <Παρελα0voνν> Eλεyαν, <τα iρyατrκd 'Ελ-ληvικα'ταy λειτιε τδ vτoυφdκr!'και τ& &λλα-oτoλη,μovo'rκη-6λα τα εixαv).

Πρoo6ντα παιδιδν δι& oπoυδ&5.

Tα κoμμovuιoτtκα κ6μματα τδv 1coρδv τo0 Παρατrετ&oματos, καθεφθtνdτrcoρo καΙ τrρoτoΟ &ρ1ioovu τα o1oλικ& Ξτη, iδlναv-καi δiδovν δ*6μη,διoτι ακoμη iκτrαιδενovται τrαιδl&-ol μειcbματα oτηv 'Ελληvικη κoμμoνvι-ατrκη €πιτρoτcη. Mt τα oημειδματα α0τα, κανoνiζovν Eναν &ριθμδ εioακτdcυyτrαrδtδν τo0 τrαιδoμαζcbματo5 oθ δrαφoρα o1oλεTα Eτrαyyελματικα, κα_

oρiα5. Mi βαoι τα τrρov6μrα α'jτα,5, oi κoμματικt5 θπιτρoτri5 τrρoετoι-

θyκ-ατ6λειψαv-τα μ6o.α τδν oτrovδδv, δ16τι δtv εixαν καμμiαEπiδooι, iφ' 6oo cbφληoαv τδv ζflλo καΙ τηv κa.loi τoνs. Tδθλιβερδν flτo καΙ τr τoλλα παrδια τελειcbνovν 0πo1ρεcoτικδ5


'il δP.:

>ι1

ι.--δjJ- ιJ',r ι,ι-δΧl,i'!l-

l:'ιt

U'.ι]

Ξ.5

-δ lrJ-

'S'ν t!

δ

9 :Ξ'r<,n Ll? ..1'Ξl

ι{,1

ι-


209

Τ6oov τα τrαιδια τroU &κoλoνθo0v oxoλεΙα μθoη5 κατηyoρiα5, 6o'oνκαi Eκεiνα τα θλα1roτα τιou τrρ6κειται vα φoιτηooνν oτ& τrαvετrto'τi1μια(ατην τrλειov6τητα oθ θεcυρητtκt5 Mαρξιoτrκθ5 θτrlo'τfrμεs) 0π6κεινταl oθooβαρη κoμματικη δoκιμαoiα: KανεΙ5 δiv πηγαiνει oi oxoλεio, E&v δθv

λorτrδν τδ <oημεirυμα> τoσ yραμματEα: Την δρ&oιv τo0 παιδιoΟ oτδν παt-δικδ oταθμδ i\ oτδv oταθμδ θρyαζoμEνων (τrειθαρxικδ5 oτη δovλει&, Eξε-λiξιμo5 oτηv πoλιτικη δrατrαιδοcycbyηor, τriατι5 oτδ κ6μμα, τrρooEρxεταιoτi5 ovνεδριαoει5, παiρνει δραατηριo μEρo5 oτi5 <θθελovτικθ5> δoυλειi5κ.λ.π').

Tδ <oημεio:μα> τo0 yραμματEα πoυ πρoκαθoρiζει τηv τ0Χη καθεπαιδιoσ oΔ δτroloδηπoτε oxoλεΙo κι &ν τrρ6κειται v& φoιτηon, Ξxει καi&v αoτ αλτ ικ η v iox0v:'E&v δηλαδη Evα5 μαθητη5 oτηv πoρεiα τfrsμαθητεiα5 τov, (TΓαρεκκλivει> &πδ την 6ρθη γραμμη τoΟ κ6μματo5, μθ&λλo <oημεicoμα> dνακαλεiται oτηv τrρoηyovμθvη τov θθoι: δ ι cbxV ετ αι&π' τδ oxoλεio, ζoτo: κl &ν δλα τα 1ρ6νrα τov τα Ξφαyε o'τδ θραι.lio, Eατcυκαi &v εivαι dριoτo5 ! Δiv εTvαι λiγα τθτoια τrαραδεlyuατα τroU Ξxoννεiδfr τ& ματια μαs. 'Aλλα καi κατt 1ειρ6τερo: dκ6μη καi <&μαρτiαlyoveωvπαιδευovσι τθκνα>. "Aν δηλαδη δ τrατiρα5τoσ τrαιδtoΟ κωrα τUxην περιθ-πεoε ατη δvoμθvεια τoσ yραμματEωs, &μθoco5 <oημεicoμα> και... διcbξlμoτoU παιδιo0 i\ τδν παιδιδv dτr' τδ o1oλεTo i\ τδ παvετrto'τf1μro ! 'Ακ6μηκαi τrτv1iα &φηρθθηoαv dτrδ παιδια, δι6τι Ξτor <τrαρηyyειλε> δ παντο-δ0vαμo5 ΥραμμΦΓθωs. Κεφαλη, λoιπ6v, oδ 6λα εiναr δ yραμμcrrθα5., EΙvαι v6μo5 &τrαραβατo5, 6τι δπov βρioκovται παιδ1α, εiτε o-τδ δη-

μoτικδ oxoλεio, εiτε δ5 μαΘηταi-τεxνiται oθ €ρyooταoιo, εiτε oi εiδικov5oταΘμov5 θρyαζoμθνων, εiτε oδ o1oλi5 μEoη5 Eκτrαrδεvo'εco5 εiτε oτα τrαvε-πιστημια, ν& €xovv πανω &π'τδ κεφ&λι τov5 τδ <δ&oκαλo>, δ δπoTos εiναlτroλλis φoρδ5 μ6νov τιoλιτικδ5 καΘoδηyητηs, πoλλθs 6μcυ5 φoρi5 καΙ <δ&oκα-λo5> καi <καΘoδηyητis>. "oλor αΟτoi 6τroυ καi &v εiναι κανovv πoλιτικηδιατrαιδαy<byηoι καi διδαoκoνν μαθηματα, oOμφc,cvα μδ τη yενικη yραμμητoσ K'K.E. καi Mαρξιoτικt5 τrαιδωyclyικi5 δδηyiε5, ττov θxovv Eκδoθfr τδ1951 καi ε0ρioκovται δ βιβλiα, δτrω5 <f1 Παrδα-ycoyrκη> f1 f1 <Εiδικη Δι μαΘημ&τcoν τfr5 ioτoρiα5καi'τfr5 Γεo:yραφiαg. Κ ξ€ρη να θφαρu6ζη τisMαρξιoτικθ5 αΟτi5 dρxi5 oτα τιαιδι&.

Bαοιxol παρdΥoντε6 &γαlγfr€ τoυ παιδoμαζιilματo5.

Στδ θτr6μεvo κεφ&λαιo, θα καvovμε &ναλvoι μερικδv παιδαycυyικζον νo'μolv, βαoει τδv δτroicoy yivεται f δlαπαιδ ιs τδv παιδιδν τoUτrαrζoμαζcbματo5. Πρoτoσ δμωs v& dναλvoov εiναι &ναyκη vα iτro-μνηoouμε, 6τι τ& παιδια τoσ παιδoμαζδματo5 &τrδ τ6τε πoν &πεφαoioθηfi διαλvoι5 τδν'Ελληνικδν o1oλεiων €1ovν δ0o &φεvτικα τrαvcυ oτ& κε-

φαλια τov5, πov φρoντiζovv να τ& μoρφcboovv. Πρδτov τ& ξθνα

L4


2'ι ()

o& βoυλyαρ6παιδα, οi Poυμανoι o& Povμαv6τrovλα, oi Tαθxoι oαv Toε_

μα5-να γινoνν τ€λεlα Βovλyαρ6τrovλα, Τoεx6πovλα, μi νooτρoπiα,ακ€ψ,1 καi σUνεiδησι Bovλyαρικl1, Poνμαvικf, To€xrκη. Δε0τερoντo*s "ΕλληVεs δαoκ&λovs καi καθoδηyητα5. KαΙoiξ*-vοι KανoUV 'η δoνλεια τov5 oαν ξθvoι, οi δθ "Ελληνε5 πρoo-τrαθoσν vα τrερr-oδooνν κατt, να διδαξovν τα τrαrδια λiyη 'Ελληvlκη yλδooα καi λiyηioτορiα δoτε'-καθδs λ6νε-ν& μη xαoovν τα lταιδrα τrdρα yrα μθρα τηνθθvικη τoυ5 ovνεiδηoι.

1Αλλ& iκτδ5 τfr5 διδαo-καλiα5 τrov yiνεται μdoα oτ& oxoλεTα (ξ6vακαi 'Ελληvικα) dxovμε καi τδ oxoλεio τfrs ζcεfls, τrovdακεT ooβαρi1 θτriδραο'ιoτ& τrαιδια.. KαΙ oτδ Σ1oλεio τis ζcυfrs τα τrαrδt&,61ovu δvδ &φεντικα,δvδ μεy&λoUs κol1roJνlκoν5 δαoκαλo\J5. Πρδτον Tηu ξEvην κoι_vωviαν 6ττoν ζoUν καi &τr'τηv δτroiαν0φiατανταιθτrrδραoει5καi δεν-τερoν τ'i1 ν "Ελληνικη κoιν.α)νiαδπco5τηv θxει δημιouρyηoειoτi5 'Ελληvικis δμαδεs ovμβrcboεcυ5 τδ ΚΚΕ. Καi f1 'Ελληνικη λoιτrδι, δμ&δα,πρooπαΘεT μA &ρκετα μ6oα vα διατrαιδccyo:yt'1oη τα ταιδtα <θθνικδs>.

"Α9 παροvμε δμcυ9 τcbρα τδν καθε τrαραyovτα, ν& τδν &ναλvoονμε oiyενικθ5 yραμμθs (ξθνo o1oλεio, ξEvη κoιvcoviα, 'Ελληνικδ o1oλεTo, 'Ελλη_νικη κotνοcviα) v& δoΟμε, τi εiδov5 Ξπiδραoι E1ovv oτδ παtδoμαζα:μα καi τiεiδov5 c'νvεiδηαι διαμoρφcoνovν oτα τrαtδtα.

'ΕxπαiδeυσιE τdbν παιδιδν oτ& ξ€να σχoλ€iα.

Στ& oxoλεiα τδv 1cυρδv τo0 Παραπεταoματo5 δlδαoκovταr μαθη-μοrrα πoυ καΘ€vα &πoβλ6πει o'θ εiδικδ oκoτ16, δλα 6μcυs μαζΙ &τroβλθπoννot yενtκδν oκoπ6v, καθωρroμθvov dπδ dτroφ&oει5 τδν κoμμoυνιoτtκδvκoμματc,:ν. 'o oκoπδ5 το0 o'xoλεiov oτδ ΠαρατrEταoμα εiναι oτενα oννδε-δεμEνos μθ τδ oκoτrδ τo0 κoμμovvroμoO Δθν εiναι δvνατδν yα εΙναl δr&φo-

ρo5. Ti, λotτr6ν, θτrιδιcbκεt Eκεi τδ oxoλεTo;

1) N& καvη τα παιδια xρηoιμα μEλη τfl5 κoμμoUνισTικfl5κorνo:νiα5μδ iδαvικα τηv κoμμovvιoτικτ\ πατρiδα καi τov5 ξδvε5 τηs. 2) Nα dxη δ5

ραyα-η,

Y

καi δ

'Exπα{.δευσι6 σδ xoμιroυνιστι}.iδ6 σχoλ€5.


21ι

Eπιφvλ&ooεταl καi μlα &λλη <μ6ρφcυσ1). Ετνα1 i1 <μ6ρφcυols> πov τrαρd1εταlo-τΙ5 παoη5 φvoεcυ5 κoμμovνισ-τικθ5 oxoλθ5, μi δτroroδητroτε τiτλo καi &v

ooσ λEvε, α0τδ5 τελεicυσε Koμματικη "xoλη.

'Eπiδραoι6 τ7q ξ€νηq xoινοrνιxfrs ζωig.Καθε vθo5 i\ νθα oτδ Παρατιθταoμα, εiναι 0τroxρε<υμθvo5 να &πoτελfr

μiλos τfrs δρyανcυμθνη5 νεoλαiα5 τfr5xcbρα5 δπou ζεT.Tfl5 <Δημητρcυφrκflg>vεoλαiα5, iαv εiναι oτη Bovλyαρiα, τfl5νεoλαiα5 τoΟ X6τζαεiναr Eαvατ|v'Αλβανiα i\ oτην oOyyαρiα κ.o.κ. Εiναι 0τro1ρεcομθνo5 να τrιoτEψη ε1τετδ θiλει i\ δ1ι oτδv n&ρχηy6, τov-καi καμμια φoρα o-τδ <o<υτηρα> τov_ν& τδν ζητcoκραvyαζη καi να.τδν xειρoκρoτfl. Εivαι 0τro1ρεcομEνo5 να φo-ραη κoνκαρδε5 τoΟ Δημητρδφ i\ τo0 Λθνιν, ναφoραη doτθρrακαΙ κ6κκιvε5

γραβατε5, vα κραταη κ6κκιvε9 oημαTεs, να dκovη δlαρκδ5 τi5 oαλτrιyyε5καi ν& Eνθoνoι&ζεται μθ τov5 <0μνov5> τfl5 ΔlεΘνoσ5, ν& τrερν&η oτηyραμμη μτrρoατ& oτα θεcορεTα κατ& τΙ5 θτrioημo5 θoρτδ5 καi μi ττ\ γρoθια0ψcυμEvη v& φ<οv&ζη τα ovνθηματα τrov Exει dπooτηθioεr &τrδ τroλλf5iμθρεs, 6πcl5 <ζητco fl φιλεrρηνικi1 (;) τoλιτικη τfr5 μεyαλη5 μαναs τδvλαδν>-'i'1 μτroρεΙ καi τoΟτo-uζη'. I dπ'vραvλo5 ζcllνη oτα Bαλκαvtα>,&ναλoyα μθ τδ <τρoτrdρtll, τroν τoσ Eψαλλαv oτδ αΟτi τov, τrρiv ξεκrνηoει yιd την τrαρEλαoι l

Εiτε μαθητη5 εiναι εiτε iρy&τη5 θα παiρνη Evεργδ μ€ρo5 δlα ν& Eτoι_μαoη τi5 <θθvικθ5> θoρτθ9 τov: τηv 7η Νoεμβρioν τrov Eyιvε i 'oκτr,:-

βριανη iτrαvααταoι, τηv 1ηMαiov πov θoρταζεται l'1 Κ6κκινη Πpcυτoμαyια,τi1ν 23ην Φεβρovαρiov, Eoρτη τoΟ κ6κκινoν ατρατoCl, i l'tμiρα τroν<θλεvθερcbθηκε l91 τrατρiδα τoU &π' τδν dνδoξo ooβιετικδ oτρατ6>, (τrατρiδαivνoεiται f1 Boνλyαρiα i\ f1 Poνμαviα i\ η o0yyαρiα). TΙ5 fμEρε5 αΟτθ5πρE-τrει να Eρyαoθfl θντατtκα. N& θτoιμαoη τrανδ καi τrλακατ μΕ δrαφoρα κoμ-μovνιoτικα oνvθημccτα, νd καμη διακooμηoει5 τoσ oxoλεiov τov, να βoη-θηoη oτην διακ6oμηot τδv yραφεiων τfr5 <Nεoλαiαg> καΙ τo0 <Κ6μματo5>,v& β&λη τ& δ0vατα τov δια vα Eoρταoθfr η <Παo1αλια> τov αΟτη μi τ|r'μεyαλUτερη μεyαλoτrρ€τrεrα.

Εlναr 0τroxρεcoμθνo5 vα &κovη καi vα μαθαiνη τα τραyoνδια τfl5καινovρyια5 ζωfr5, <θμπρδs -frs yfrs oi κoλαoμ€voι>> fl τ& τραyoOδια τfrs

φcoτt&5 καi τo0 oiδερov>, <τδv dλ0oo"ων δεαμ&>,<<τo0 K6κκιvovλαβαρov>,Εivαι OπoxρεcυμEνo5,ν& φoραη-τovλαxroτov ατΙ5 <<EΘνικi5> θoρτi5 τi5

βovλyαρrκi5 περrκvημiδε5 fl τα ρovμαvlκ& καi βovλyαρrκα τσαρoυχια,τη ooβιετικη μτrλoυζα, τδ oλ&βικo oκoΟφo, τα κ6κκινα ζcοναρiα καΙ δ,τι&λλo <Eθνικδ> Ξxει f1 1cbρα oτi1v δπoiα ζfr. Θ" μ&θη να 1oρε0η καi να τρα-yovδαεl δπcο5 oi κατoικoι τfl5 <xcbρα5> τov ! Θ& βλθτcη ατov5 κιvηματoyρα-φoν5 τηv <καrvo0ρyια, ζ-η δτrα:5 την τrαρoνoιαζεr f1 τrρoτrαyανδα τo0κoμμovνισμoσ. Στov5 δρ6μov5 καi o'τα iρyoαταoια τ& τroρτραiτα Eκεiνolvπoν δρyανcooαv θπαναατ&oεr5 i) Eπεoαv od θτrαναoταoει5. Στδ Eρyooταoto


')'t2

τoU δovλεOεt, δρε5 δλ6κληρε5 Θα εiναι Oτroxρεcυμdνo5, oτi5τrερiφημε5ovν-εδρtαoει5, να &κo0η <<τi5 Eπιτν1iε5>, τα τrρoyραμμαrα καi τ& τιλ&να τoilκoμμovνισμoσ, θ& xεlρoκρoτfr καi θα ζητωκραvyαζη εiτε τα τrto-τε0α δλααΟτα εiτε 6xι. !

Εiτε θ6λει ε1τε 6xr θα δrαβ&ση την θφημερiδα τoΟ κ6μματos (τημovαδικη θφημερiδα τoΟ κρατoνs!). 'H &yoρα τη5 εiναι 0πo1ρεcυτικη.Θα iδfl oτδy <T0τro> vα θμφαviζεταr δλη fr ζcυη τflg xci:ρα5 τov oαv <τrα_

ραδειoo5>' 'Ακ6μη καi EκεI τrov &πδ πρoocυτrικη τov τrεΙρα ξθρει δτι 0παρ_xει δvoτvxiα καi κακoμoιρι&. (Πατρiδα EνvoεTται f1 xcbρα τrov ζεi).

Mτropεi vα 0τrηρετηoη καi δ5 oτρccτιcbτη5 ατov5 o-τρατov5 τδv xcυρδvπov ζfr, δ16τι τδ κ6μμα τfr5 τrωrρiδo5 τov, τδ Κ.Κ.Ε., πρov6ηoε καi ιiτroxρi-ωoε 6λoν5 τoU5 €νηλiκov5 vα δηλδαovν 0τrηκo6τητα ξθvη. ΚαΙoαvOτrτjκoo5Bo0λyαρo5 i\ Poυμdνo5 €vα5 ν6o9 εiναι 0πoxρεαlμ6vo5 να 0πηρετηαη oτδoτρατδ τfr5 1cbρα5 πov ζfr.

Δθκα τρiα δλ6κληρα xρ6νια τδ παδoμαζcυμα oφvρoκoπιθται &δια-κorτα dπ' τig &τrαιτηo'ει5 καi τi5 Eπιδραoει5 τfrs κoμμoννιατικfr5 ζ.υis.Εivαι ε0v6ητo, δτι θτrfrλθε ooβαρη διαφoρoτroiηoι oτα μεyαλα παιδια καΙπληρηs δlαμ6ρφo:oι5 τfl5 ovνεrδηoεco5 τδν μικρδν τrov δiv θvμoOνται τl-πoτα dτroλ0τco5 &τrδ'Ελλαδα' Εivαι yεyov6s, δτι τ& μεyαλα τrαtδια θκεr-ναπov floαν f1λικiα5 10-15 τovλαxιoτov Eτδv, δταv θφεvyαv θvμoσνταιπoλλα τrp&γuαrα dπ' την τrατρiδα. "ooα δμω5 floαv τ6τε 5-10 Eτδν, θλα-χιστα θυμoσνταt, καΙ 6oα flταv 1-5 Eτδv, πρooεβληθηoαv 1oα:5 dνεπαν6ρ-θc,rτα dπ' τflv dρcboτεια τfr5 κoμμoUvισTικfr5 &νατρoφfr5, Ξκτcαtδενo'εcυ5καΙ ξo:yfl5. Δiv μιλoσμε δια τΙs 1ιλιαδε5 rταιδια πoν yενvηθηκαν dξα:τfr5'Ελλαδo5.


ΚEΦΑΛΑΙoΝ ΙE'..

EΛΛHNΙKoI ΙIAPAΓoNTEΣ AΓΩΓΗΣ

'Exπαi,δeυoι6 τoδ Παιδoμαζιirματog &π' τoδ6 "Eλληνε5'

Eντιjπωv &π' τδ Κ.Κ.E.


2t4

Σδ τroιδ5 παιδαγι^lγιNθ5 dρ1θ5 oτηρ(ζεται τδ παιδoμci_ζ-μα.


210

απτv1θο0ν oτη νθα γεvια &τι' 'τ&

vθov5 αvατρoτεTS !

oυμμετExovν θvερyα καi δημlovνiαs...> (oελi5 7).

νovv τ& παιδια εiδικεvμενα oτελθxη'

Καi o'ννεxiζovv :

ατΙ5 xδρε5 τoσ παραπεταoματo5 θ&

τεiνoνν τi5 τrρooταθειθ5 τoν δι& νατrov τoνs δiδεται.

τηr\vus,στι

Mαρξloμoσ. ΕΤναι f1 <(κoμμoνvlστιπαιδl&. Kαi μαλιoτα η &π6κτηoι5


2tt)

'Αλλo0 yραφoυν :

'IΙ διδαoxαλ(α τfrg 'Eλληνιxfr5 γλιiloαη5.


217

<oδζoνl;l> καποv παιδι&, στPατιδτεs τδν λαiκδν δημoκριττrδν, τσοπα-ι;δττοvλα κ.λ'π.

εiναl ξ€νo, oλαβικ6 !

'Αναyvcooι5 oτη B' ταξr :

λ-ι&αsια

Στis Γ' καi Δ' ταξει5.

παrδrα :

1) Πδs ζo0oαν oΙ €ρyατε5 oτη oκλαβlα.2) Π6s ακovααν τov5 iρyατε5,3) Kαρλ Mαρξ καi "Eνyκελ5.4) 'Η Διεθνη5.5) 'H κ6κκινη πρo:τoμccyrα.6) Τi διηyεTταr δ Λ€vιv yια την dδελφη τov.


218

7) 'H δικαιoo0νη τo0 Λivιv.B) Γι& τη yioρτη αov Σ. Σταλιν.?) "Εγ" τrαραδεryuα φιλiα5 Mαρξ_"Ενyκελ9.10) 'o Mαρξ oτη δovλεrα.11) Bλαδiμηρo5 Λθvιv.12) Πδ5 o'τιo0δααε δ Λivιν.13) 'lατoρiα yι& τδ Λθνιv.14) 'Ιcooηφ Σταλιv.1 5)'oκτcυβριαvη Eτrαvαστασι.16) 'H yιoρτη τoΟ κ6κκtvov o-τρατoΟ.17) T& τrαrδι& dyατroΟν τδ N, Zαxαριαδτ1,18) Tραyoυδrα τoσ E.Α.M'19) 'Ετrθτειo5 τo0 K.K.Ε.20) "Ιδρvoι τfr5 Ε'Π.o.N.21) Πεθαiνovμε yια τη λεvτερια.22) Bρoντ&ει δ "oλvμτro5.23) oi dντ&ρτε5 θερiζouv καΙ &λcυviζovν.24) τδ λιτ61cυρoΔια τηv Ε' καi ΣT' ταξι'

. "oλα τ& κεφαλαια εyoνoτα τov μi&yδvε5 τδν λαδν δια τη ακλαβια. καΙκoμμ&τια dτrδ τδ 182 1, κoμματια &π σειsκαi yεyoν6τα τo0 Κ.Κ.Ε. δι& τα δτroiα τoviζεται, δτι &τroτελoσν ovνdxειατδν ξcbνcυν τo0 182 1.

εivαι κοcτ <<δικαiα> Π.1. 6ταvδ 6 α1θfl καi Γ' διεθνoιj5.'n'o κoμθ > &κoλov τηv <δικαιooOvη"oταν μτroσν &τroατrαoμαrα &τr' τδv <Δcοδεκαλoyo τoσ Γ0φτoU> τofr Πα-

τfrs yis oi κoλααμθvoι Ι Tδ δ(κηo &π

Πeριλτ],.|ει5 :

Nα Qρyαvωθoσν oi iρ δρy ιoτικη κoινcυviα ]

N& ξεoτrαoovν oi θτrα _να voiα oi Eρyατε5.N yfνη αuμμα1iα μθ τov5 dyρ6τε5 f1 &ατικη ταξι5.Ν &vατρατrfr f1 δ0ναμι τδv doτoτorφλικdδcoν_Nα δημιouρyηΘη δoooιαλιo'μ65.

Σ δ &oπρo, dντrατoι1εT τδ μασρο.Σ δ δoνλoκτητη, δ ακλαβo5.Στδν τolφλικ&, δ κoλλflyο5.Στδv κατrιταλioτα, δ Eρyατη5, κ.λ.τ. κ.λ.τr.

Σπoπδ6 τfr5 διδαoxαλiα6 τoΟ yλcυooικoσ μαΘημωτo5, κατα τηv παι-δccy-cυyικη τoσ τrαιδoμαζcbμcrro5, εiναι : <&ντιyραφovμε &πδ τδ βrβλio τou5<Δlδακτtκη yλcυooικoσ μαθηματo5> oελis 1B, xcορi5 να κανoUμε καν€vαo-16λιo :


2lt)

λιoτικfr 5 κoινωνiα5... >

<Ξvτrνo0με μdoα τoν δvνατi5 καi βαθειi5 σvyκινησειs. Ν& τrαρακο-

ΥUατα ηρcυioμoσ καi αντoθvo(α5...>Να, καi μερlκα ιiτroδεiγματα διδαoκαλiα5 δια τη διδαακαλiα τis

κι,:i τη oκθψι καi τδ α1oθημα τδν τrαιδιδν, δτrcο5 λ.1.Στρατιcbτη5 Eyrνε5, τrαrδi μoν;

-Nαi, &τταvτηoε τrερηφαvα. Στρατιδτηs τis Λεvτερι&5.-'o τrατEραS μθ δακρνα oτα ματια τδν &yκ&λιαoε...>

(,, Διδιιxτιzil )').oσσιιoL1|' σr) 19).

oπoJs : .. .

'Εμπρo5 τfl5oαν βρoντη

οi κoλαoμdι1oι l !

κεραvν65>.Yis (' 1ι,1ηz:τιzti1 πτ)';.3)

Kαi τi μEθoδo5 διδαoκαλiα5 τfr5 'Ελληνικi15 yλ<booη5 :

καΙ να τδ &κoσvε o&v Eνα θαvμαατδ τrαραμ0θι...>(l .1u\ιιμ.τι'zlil',' oε). 6t)'

<<...Στδ τoiημα τoΟ dyδνα-oi δνο μανε5 (dvαyvcοατικδv Ε' τ&ξεcυ5),τα τrαrδι& πρEτrει να κοcrαλ&βovν την &vτiθεoι oτηv ψv1rκη καταoτα-ot τδv δvo μαναδα:ν : τηv περηφ&vεια τfrs μι&s, yια-ri δ yνι65 τη5


220

'Ελλαδ Να κωτ'αλαβovν τα παιδια τιδ5 μovo μi τηv iδEα τfr5 λεv-τεριd5 i τfl5 Εiρηvη5 Θα θvcυΘfr δ λα65 μα5>.

( rι:1ιδιιzτιzi1 l', oti'. 7 ιl )'

σηs :

. ^Kα-πoτε f1 €τιrτρoτrη τoσ τrαιδoμαζcbματo5 θξθδα:oε δι& πρoπαy&vδα

τδ βιβλ(o :

αφε :

;Ιff ,}χ,. Τi &ρμoνiα, λη καvεi5 τδ f1 μητρlκη yλδooα

καΙ τi,..0πoφθρo τoU Παλαμ μoΟ &τr' τdv <τrαi-δαyα:yrκη> τoσ ματo5.

'[I διδαoxαλ(α τfr5 Γειυγραφ[α6.

Kαi Eτo"ι-τoviζει f1 ooφη κΦoδηyηαr5-θα yiνovv τα τrαιδια oαloτoΙτrατρtδτε5 καi θα θvερyfoovv dτroφαoιατικ& (θα θταvαoτατηooνv) r&τηv <<&τrελεvθEρr,roι> τfr5 τrατρiδos ! Καi μ6νoν μrd5 τiτoια5 κoιvocνiα5 o-λiτε5 πρ6τrει v& Eτoιμαζωvται να yivoνν !

Tδ K.Κ.Ε. κατ' dρx&5 6δcooε yεvtκδ5 δδηyiε5 πoλvyραφημdvεs δια τηδlδαo'καλiα τfl5 Γεcυγραφiα5 oτ& τrαιδlα. Πρδ 2-3 iτδv θξθδcυoε μι& Γεω-


'22Ι

yραφiα τηs δos, fl δτroiα δiv dλλo,. ταρ& μr

oτoιxεi<oν, oτoιxεiα:ν, τα τδν δτroiωv &

oτη'δρ&oι Α.M. τoσ EΛΑΣ, τoC' Κ'Κ'Ε. καi

(Ma τfl5 yεcυyραφiα5 τα τrαιδια μα ιδsεivαι δ 5, δ τλo0τo5 καi oi δμoρφlθ5 τfl5 αs.

Πoιoi τδv πλo[iro καi τη δovλεια τ o)ν

TΓoνs' . . >

<...oi oκoπoi λoιτrδv τfr5 διδαoκαλiαs τfrs yεcoyραφiα5 ovvoψi-

dvolκoδ6μηoηs τfrs σoσιαλιστlκfl5 κotνcυviα5...>

( ^ Aποαπιio ματ α d.''τ' τ i1 ιr Δ ιδαzτ ιz i1 Γε cυ',l 9αφlαqι )


22'2

"Η διδαoxαλ[α τfr5 'Ioτoρiα5.

πρooαvαroλtoμ6.τoνs. Θi yiνovv τ€λειoι MτroλoεβTκot>. ('Aτrδ yραμ-μα (σUνΦy(^)νlατη> τιoν Eπιoκiφθηκε τov5 τrαιδrκov5 αταθμoν5 bovλ-yαρiα5).

'Eτri 1 ρ

την ΘρηoκεδoΙoυ. Tδ Κ.μια yενεα y

ραTΓετασμα' τδ θτrαyyελματtκ

καΙ ια χετα1 oi εiδrκθyΧ. τδ ρα τrεριoδrκα.

αι τo0 δημoτικo

παιδια δρroμθνε5 iατoρικA5 yνcboεr5."Α5 δδoouμε τδ λ6yo oτα τrαrδαyωyικ&, βrβλiα, βαoει τδv δτroicυv

μoρφcbνoνται oi μαθηταi'

Στfl B' xαi Γ' Ttiξι. <...Στη B' τ&ξr δiνoνται δEκα δ5 δεκατrθvτε &vα-yνδoματα' Στην Γ' τ&ξι δiνovταr καμμια τριαvταρια &ναyνcboματα. Τα


2'2'!'

dναyνcb τηv Ιoτo βρj-σκoν_Γαt ,καθδs* ετ6_

τιovλα>. αιrr& θ&N& α τδ ivδl Ι τα

τωριvα s μαs.

" Νd τδ ovναioθημα τfrs &yατrη5 yι τrov ξcυ-νioτηκα xαρioματα τrov τrρθτrει να τ& τ& παrδι&

τi5 μικρi5 ταξει5 τrρdτrεr ναβαoικα ζητημοcrα : 1) 'Hτfls ζωfrs. 2) 'o &νΘριυπo5

(Tα dvcοτθρω εΙναι dπooτr&oματα &τrδ τδ τrαιδαycυyικ6 τov5 βιβλio<'H διδακτικη τfrs 'loτoρiα5> oελiδε5 102 καi 103).

'Aτr' τη B', λoιτ16ν, ταξι, l]λrκiα παιδtoO 7 LτG:ν &ρ1iζει να ξvπvαητδ Eνδιαφθρoν τoσ παιδιoΟ δια τη αooιαλloτικη κoινωνiα, δια τηv <θκ-

μεταλλεvoι καi την κοcταπiεoι τo0 λαoσ oτηv τιcrτρiδα τov καi oθ τιoλλis&λλε5 1δρε5>, καΙ καταλαβαivει-τδ τrαιδi τδν 7 Eτδν-τΙ5 &ντιΘEoειs &vα-μεoα oτi5 τ&ξει5! Τi oημαivει μια Eτιαναoτασι!Πoioι εiναι oi δα-

τρooτιαθoσν νατα μ ι μ o σ ν τ α ι>.

Noμiζcυ, 6τι δΔv xρειαζovται o16λrα πoλλα δια τη μ6ρφcooι, δια τδ<Mαρξιoτικδ Παvετrιoτημιo> oτδ δτroΙo oτroνδαζει τo τrαιδi τo0 παtδo-μαζcbμcrτo5 &τr' τη B' ταξι τo0 Δημoτικoσ oxoλεioν l

πα-ιναμαs

)


')')\

"Αs δo0με 6μcοs τ& μαθηματα τrov διδαoκεταr η Δ' τ&ξr:

Α) Mερικα μαθημα-rα &πδ τη ζcυη τδν τΓρα)τωv dι,θρcbτrcυν (Πρω-τ6yovη κorνcυνiα).

B) Mερικ& μαθηματα &τrδ την 'Ελληνrκη 'lατoρiα (&ρ1αiα καΙ νεcbτερη).('Απ' τδ τrεριoδrκδ <'Αετ6τovλα> (θτrαvαoταoει5 "Hλιντεν καi Κιλελ6ρ)"

Γ) o...1) "Εvα παραδειγuα φιλiα5 Mαρξ καi "Eγκελ5,2) 'o Mαρξ oτηδoνλεια, 3) Bλαδiμηρo5 Λθvιv, 4) Πδs oπo0δαoε δ Λθνιv, 5) 'loτoρiε5 δι&τδν Λθvιν, 6) 'Ιωoηφ Σταλlv, 7) 'oκτωβρrανη θτrαvαoταoι5 8) Τδ yαλαζιo1αλi,9) Γιoρτη τo0 κ6κκιvov oτρατoσ, 10) Στηv θτ16τειo τoσ K.Κ.Ε. 11)"lδρlαι τfl5 Ε.Π.o.N. 12) ΠεΘαiνoνμε yια τη Λειrrερι& 13) Bρoντ&εr δ "o-λvμπo5, 14) oi &vτ&ρτε5 Θερiζovν καi τroλεμoσv, 15) 3 τoσ ΔεκEμβρη Ι944,16) Τδ Λιτ61coρo...κ'λ'τι. (<Διδακτικη 'lατoρiα5> oελΙ5 106).

Ei, ΣT' Tdξι !. T6oo oτΙ5 ταξει5 α0τθ5 6oo καi oτ& τrαtδια πov φoι-τoσν oi θπcryyελματικα καi μEoα o1oλεiα, διδαoκoνται βαoικα yεyov6τα&τcδ την ioτoρiα τfr5 'Ελλαδo5. Tα ixvη i* -is &ρxαiα5 ioτoρiα5 iξαφανi-ζovται σvστηματικα. Φθεiρovται τα θΘvrκα iδεδδη καi μi o0oτημα Ξνoτα_λαζεται τδ δηληττjριo τoσ μ1oovs θναvτioν τfl5 τrccrρiδo5. 'o dycbvα5 τδv&ρμαrcυλδv καi κλεφτδv τrαραβαλλεται τrρδ5 τov5 &yδνε5 τrov €καvαv οi&νταρτε5 τo0 Ε.Α.M. καi τoΟ σUμμoριτoTΓoλ€μov! 'Aθεiα, δlαoτρ€βλωoι5καi τrρoδooiα, doθβεια, iερoovλiα καi περιφρ6νηoι9 πρδ5 τr&oαv i1θικηv&ξiαν κvριαρxoσv oθ δλα τα μαΘημccτα:

<"oλα xωρi5 iξαiρεot τα μαΘηματα τfr5 ioτoρiα5 τrαρovoιαζoνν τΙ5&vτιΘθoειs καi τi5 ovyκρovoει5 τδν ταξεcoν. 'H τrαλη τδv τα-ξεcον εivαι τδ vfluα πov μ&9 καθoδηyεi o' δλα τ& μαθfμccrα τfr5 ioτo-ρiα9 τroν καvαμε, o' 6λε5 τi5 ταξει5. EΙvαl δμcos μερικθ5 o-rιyμis τηsiατoρiα5 κατα τis δτroTεs εTvαι πιδ Eιrτoνo5 καΙ τιιδ dτroφαoιoτικδ5αντδ5 δ &γc1:να5. Γι' α0τδ ξεxcυρiζovμε τα θθμοcτα τrov τrαρovoι&ζovvαιiτη τηv Eντovη ταξικη τrαλη, dπερyiε5, διαδηλcboει5, θξεγ6ρoει5Eπαvαoταoειs, αΟτ& τα δνoμαζοvμε θfματα τoσ ταξικoΟ dyδvα>,

(, r .ι:1 ιr\ ιιxτ ιz ι'l i ατ ο ρ iιι : ι, o ε i'. Ι !,\ ) .

<...M(oα oτ& μαθηματα πρ€τrει να φαvfr oτ& παιδι&, τrδ9 f1 τrαλητδv ταξεcoν εTναι f1 κινητηρrα δ0ναμη τroν δημιovργεΤ την ioτoρ[α.oi oκλαβoι &vτtoτEκovται oτηv Eκμεταλλεvoι τrov τηv Eκαναν oi dφEν-τεs τovs, oi δoυλoxτflτε5 κ'λ.τr....> (Δrδακτικη ioτoρiα5, oελΙ5 12l)Tα διαφoρα yεyoν6τα καi θτrειo6δια τrov ouνθβηoαv τα τελεvταTα

καρδtt5 τδv τrαιδιδv τδ μioos πρδ5 τηv πατρiδα παρoνoιαζovν τi5 κατα-oτααειs θκκρηκτικ€5' Γραφoνν :

<'o f1ρα:Ιoμδ5 τδν λαiκδv μαζδν δiν Exεl 6ρια>, <&vαψαv τα αioΘη-1.lατα τo0 λαoσ>, <δ λαδ5 βvθιαμ6vo5 oθ δνoτν1iα, βαoαvα καi τατrει-νcboεt5>, <f1ρωiκδ5 dycbνα5, &παραμιλλo λαiκδ θαρρo5>, <φcoτειvΕ5

μoρφis s ατis Eπαvαατ Σ, (φλo-yερδs oC,>, <μτrραβoι τotφλt-καδ<οv τi5 oiκoyθνειε5 &τrδ τ&oπΙτια καi τd κατνε), <EτrtκρατεΙ λαiκδs dναβραoμ65), (μt μα0ρε5καi κ6κκινε5 oημαTε9>, <μi oννθημcrrα ζcυη i\ θανcrro5>'

('Aτooπαoμccrα dπ' τδ τrδ5 πρEπει να διδαoκoνται τ& μαθηματα


225

oτi5 dvδτερε5 ταξεr5, <Διδακτικi1 ioτoρiα5>, oελiδε5 |28, L29' l30).Mθ θξαιρετrκη τrρooo1η, μθ θαvμαoμ6, μδ Θρηoκευτtκi1 ε0λαβεlα δι-

δαoκovταl τd μαΘt'1μωrα iαξικoO &yδνα dπ' τi1v τrαyκ6oμια ioτoρiα:Koμμo0vα τoσ Παρlolo0, Pωoικη θτrαvαoταot τo0 1905, f1 μεyαλη PωoικηΞτrαvαoταoι κ.λ.τr. 'ΕκεT δ δαoκαλo5 oOμφcovα μθ τi5 δδηyiεg τfr5 τrαtδα-y<οyrκfr5 τo0 τrαtδoμαζcbματo5 <.'. Υιd vd τrετOxη τrρEπει δxι dτrλδ5 vα

dy&τrη, τδ μToo5, τηv dτr6φαo'η, τδv f1ροoioμ6. N& τrαρoνo'r&ζει (αr&τcαιδια) τrδ9 εivαι iτιαναατατικfl fl dτμ6oφαιρα !>

(κ Διδακτιxi1 υ, αελ. 128)

<Mθ τη δlηyηoi τov δ δαoκαλo5 καi τi9 ζc,:vτανE5 τrεριyραφθ5 τouv& καvη τd τrαιδι& vα πoσvε μθoα τov5 ; Mα yιατi δθv ξεoηκcbvovται;>

( κ Δ ιδαxτ ιxi1 ioτoρl,αgυ, oελ. 129 )

Σημειcbvovμε μερικα μαθηματα πov διδαoκoνTαι στιs μεyαλε5 τdξεl5τoσ παlδoμαζcbμccros i\ oθ dλλα &νcbτερα oxoλεTα.

Α) 'Aπ' τi1ν ioτoρiα τfi5 Επαναoτtioειrr5 oτ{ Pαroiα ; (κΔιδαxτικi1iατoρiαqι,αελ.137)'

1) 'o o1ηματιo'μδs τoσ θρyατrκoσ κ6μματo5.2) 'H dρxη τoσ τroλEμou μi τηv 'lατrωviα.3) 'H αiματηρη Κvριακη'4) 'H dρxη τis Eπαvαoταoεcυ5.5) 'H Evoτrλη θξ6yερoι oτη M6o'1α.6) 'H flττα τfr5 θτrαvαoταoεoc5 (τoσ 1905)'7) 'H τrαρ&voμη δρ&or τδv Mτroλoεβiκc.rv.

B) 'Aπ' τi1ν [oτoρiα τoδ Κ.K.E.1) 'H iδρvot5 τoσ Κ'K.Ε.2)'Aναoνγκρ6τηoι5 καi δρyαvcoo'r5 (oi &vΘρο:τroι τoσ Κ'Κ.Ε.).3) Tδ ovνδrκαλιατικδ καi &yρoτικ6, τδ θθνικ6.4) Tδ Κ.K.Ε. ατη φο:τr& τfl5 δoκrμαoiα5.5) 'Η δrκτατoρiα τoσ Mεταξ&.6) 'H φαo'ιoτικη θτriθεo'ι5.7) 'H τrρcbτη κατo1η τoσ Ε.A.M.8) 'H δε0τερη κατoxfl dτr' τoUs 'Ayyλoαμερικ&νov5.9) 'H f1ρωiki1 &ντiαταoιg τoσ λαo0 δl& τηv θΘvικi1 dvεξαρτηoiα.

Γ) (...T& χoμμoυyιστιx&' ι6ψψατα xι' oi ,iρ1ηγoi τfr5 €παν<ioτασι6.Σ' 6λα αΟτd τ& μαΘl1ματα τrρθπει vα φαvfr καθαρα δ ρ6λo5 τδ.v κoμ-μovvto'τικδv κoμματo:v κι' δ ρ6λo5 τδv &ρ1ηyδν πov δρyαvcbνovvκαi καΘoδηyoσy τ& κ6μματα. Ti τrρθτrει vα καταλαβouv τd παιδιdo'α0τα τd μαθt'1ματα ; Πδs oθ δριoμθνε5 στιyμιs τfr5 Ιατoρiα5 εivαι&παραiτητo ν& yivη θπαvdoταoι. 'Ατrδ την περιyραφη τrov θ& κα-vovμε yl& την &θλrα κατdoταol τoσ λαoσ, γι& τα κατατΓιεστικd μθτρατrov τrαiρvovv oi θκμεταλλεvτθ5, θα φαvfr τrδs i ζcoη τδv Eρyαζoμθvcovεivαι &βαoτα1τη. 'Ι-{ κατdαταoι εΙναι θτrαvαατατικη μ& τiτroτα δtvγiνεται μ6vo τov o-rηv ioτoρiα. Πρθτrει δ λαδs v& ξεoηκo:Θfl. M6vovζτoι θ' &λλαξη fl καrαoτααι5...>>

('Απ6oπααμα dπ' τδ βιβλi'o κΔιδαlιτιr'i1 τijE iατoρiαqυ αελ. 131).


226

τfr5 πατρiδos &πδ τfiv-τrλovτoκροcriα, τηv καταπiεoι dτrδ τδv <<μovαρxo-

φαoιoμδ>> καi τi9 δlcbξεr5 τrov ιiφiαταται τδ <δημoκροcrικδ>> κivημα τfr5

χcbραs"<<...'o δ&oκαλo5 τrρ6πει vd δτoιμαζη τrρooεκτικd τδ μαθημα πoν θα

καvη, τδ τi Θd π-fr καi τrδ5 Θα τδ τιfr, να μελετ& τη μEΘoδ6 τov. Nαμflv ξεxvdη τδ oκoτrδ τrov Eτrιδlcbκεr, δηλαδη v& &oκηoη δuvατη καiμ6vιμη ψvxoλoyικη θτriδραoι τrαvω oτoν5 μαθητθ5. Πρ€τrεr να δεiξητη δ0vαμι τoσ dδερφocμEνov λαoσ τrov δθ o-κ0βεr μτrρoατα ατov5 κα-ταπtεoτθ5 καi τroν &yorviζεται Evαντια ατδv τ0ρραvo. Πρθτrεr v& ξ v-τrvt'1 oη τil v &γαν &κτηot καi τδ μToo5 τδv τrαιδtδv θναvτιαατovs θκμεταλλεντθs καi τd 6ρyαvα τoν5. Nα δτrλiζη διαρκδ5 τ& τrαl-δια μA Tη Θ θλη o' ι τoσ dy δ v α...>>

(rc Διδαxτ ιιi1 ioτoρ[,αc' >, oελ. 130 )'

Καi τrρoxωρεi f1 διδαακαλiα, μεΘoδικd δld vd δεiξη τrolδ5 θd τραβηξηBμτrρ65, vα καΘoδηγηoη τδ λα6:

<...oi Eξεyθρoει5 δδv τrρ6τrει να yivovταt αΟΘ6ρuητα,Xωρi5 6ργαvωoι'Η θρyατrκη ταξl, τroU εivαr f1 τrιδ iτrαvαoταrrκi1 ταξι, τrρ€πεr vα

δρyαvα:θfr. Α0τη τrρθπει vα μπfr μτιρoατα, νd καΘoδηyfl τ|v Eτrαvαατα-ol. "oxι μ6vη τηs μα oθ ovμμα1iα μδ τηv ξρoτιd καi μ' δλov5 τov5Eρyαζoμ€vov5>. oελi5 131).

Ξεxωριoτη oημαoiα δiνεται oτo05 dρ1ηyov5 τoσ θρyατικoO κιvημα-τo5, ε1τε dτr' τηv τrαyκ6oμια ioτoρiα εiτε &τr' τηv 'Ελληνrκη.

<<...Ξε1coριoτη θEoη μθoα o"' δλα αι}τα τrρθτrει vα κωrExovv oi βlo-yραφiε5 τoσ Λθvιν καi τoo Στ Kανθvα &λλo βιoyραφικδ 0λικδδθv μπoρεT νd ovyκρlθfr δι& τfl ωτrκfl oημαoiα τrov θxεl, μi τi5βιoyραφiε5 τoσ Λθvrv καΙ τoσ Σταλιv. Πρθπει v& δειxθoOν oτα τrαlδιdμδ ovyκεκριμθvα τιερtoτατικα, f dφooiαlαi τov5 oτflv 0π6Θεαι τfr5θτrαναo-ταoη5, τδ θαρρos τovs, f1 δ0vαμι τfr5 ΘEληoη5 τov5, f1 €πtατη-μη να καθoδηyoΟv τi5 μαζε5, δ ξcbvαg καi f1 δρdoι τov5. Mθ τδ βιo-yραφrκδ ιiλικδ Θ& δcboovμε ατ& τrαιδl& ζo:vταvεOoμαι δλη τi1vθττoxη μα5, δivo dρκα καi ζcoη o-τd o0yxρovα θ6μαrα τfr5 ioτoρiα5πov δlδ&ακouμε"'>

(<Διδακτιxi1 ioτoρlαqι, αil'. 145).

Πoλv μεΘoδικd yivεται f1 τrρoετoιμαo'iα διd τηv δlδαoκαλiα τδv θε-


227

σταση.

(rr'Απ' τi1 διδαxτιxi1 τfig ioτoρiαgll, αεtr. 163)

Κoμμovvtατtκδ Κ6μμα:

τoσ λαoσ'..'' (ιrΔιδαιιτιιti1 i,ατoρiαgll, αελ. 131)Ετrioη5 δlα τrov τrρθπεl v& &κoλoυθηoη μι&θπαvαo'ταols f| "μjρφ.J;;;;;",δ;;.(... Td

νε5 τi5μoκρατικη Eτrαvαoταot, oooιαλι

(<'Aπ'τi1 Διδαxτιxt1 τfi; [ατoρ[αgι, ατδ παιδoμd'ξαlμα oελ' 131 xαi 166)

Κoμμoυνιoμδ6 xαi'EλευΘeρ(α.

ΣτΙs 23 'lovλiov ,1950, ..-μrα

.Ελληνικη Koμμovvιατικη ραδloφωvlκηθκτroμτη-τfl5 BovδατrEo'τηg Ξλεyε, μι 'δ "'ομoΞ'λ;;;;' [iη'oο 'oυτrαιδoμαζcbμαro5:

<'..Tα τrαιδlα τd Ξxovv δλα' Td ζxow δλα.Kαi πρδτα dπ' δλα Ξxow τr&iαvθρJτnvη λεuτερtd.'.>>


228

τoσ δικαιcbματo5 τfr5 EλενΘερiαg.

iH παιδαγcoyrκl'1 τoν5 λθyεt,δτι fl λθξr9 <Eλεvθερiω> oδ δλov5 τo'i5 &λ-

λou5 λαoι)5 εΙναι &πατηλfl:


229

μηvεUεταl δ9 &πειθαρxiα κι' &v εivαι πoλλis δ5 Ξyκλημα θo1&τη9 πρoδo-

&π' τd Pωo'lκα τανκs.2) Πδ5 τrληρδθηκαv τα yεyoν6τα τfl5 Πoλcυviαs τδ καλoκαiρι τoσ

1956;'T α Pωorκα TΓoλuβ'6λα θθρroαv τoνs Eρyατε5!

δοcyωyrκov5' (αi &5 iyuατα dτr' τi5 χδρεs τfl5 <λεv-

τερι&5> πoi τrρδτα, τδ5 θvvoεT τr] λεvτερl&τδ Κ.Κ.E. oτi5 θκλoγθ5.

"oλoι τovλ&xιoτoν δool εivαι π&vcυ &τrδ 18 xρovδv, θεωρoσvται θvt'1-


2i0


231

<<_Γιαri yερo-Δημητρη κoκκivιoεs 6ταy 1εrρoκρoτoσoε5; Ml1τrco5 εixε5

πuρετ6;' _oU" τrvρετrδ εixα, oUτε τiτroτα. Koκκivιoα &τrδ vτρoτrr'| ! Tθτorεsiκλoyδ5_μαo'καρ6μαrα, δEν ξαναεΤδα !

κlvio'η &φoσ &ναyκαζεταr vα xειρoκρ''As δoσμε τcbρα τrδ5 doκoσv oi

λαov5 τδ δικαiαrμα τfl5 Eκλoyfr5, τδΘερiα5 τoσ dvθρcbτroυ, μEo-α oτis xδtπfκoor τδν κρωτδv αΟτδv, dxovνo6ρxο:vται oτi5

'θκλoyi '- Bovλευτδy ε1τε

δι&".ηv &vαδΞιξιv δη Καi oτi5.εκλoyξαιiτθ5 τrαiρv'' μφo5 μ, αιδoμαζcbματo5,6λo θκεTvo τδ δτroio dxεr θvηλικιcυθfl:

Περιyραφovμε &κριβδs πδ5 yivεται f1 θκλoγi1 βovλεvτδv μι&5 θτrαρ-

xiα5:Δ0o μflνε5 τovλ&xιoτov πρδ τδv oTΓη)

τoσ Κ6μματos τηs Eτr&-ρ1iα5 i\ 'τoσ No δεια-

oει>> καi dπoφαoiζεr πoiδv i\ πotoιi5 βo,-λεvτθ5.

Tδ δvoμα τoσ ιiτιoψηφioν κoιvoπoιεiται τrρδ5 <<Eγκριolv>> oτi5 τrαρακατcυ κoμματικi5 Eτrιτβoτr€5. Σ' 'ΕκεΙvε5 δiv ιiτdρxει τroτi λ6yo5,v& φ€ρη καvεi5 dvτιρρηo'ει5.

:$ ;',$Ψy:)τrδ &τrδ &ηδiα

πρδ5 τδν τρ6πo τfl5 διαδrκααiα5 τδv θκλoyδv-παρcυδiα. _' Εiτε oEl,ει εiτj δθv θ€λεr δ κ6oμos, αιiτδ5 τroU 0πθδεlξε τδ κ6μμα θd εl-ναι δ μδvo5 liπoψηφro5, <Θθλεl5 δiv θ6λει5, αν-rδv Θd ψηφioη5>. ΚαvεΙ5 δivΞxει τδ δtκαicoμα'vα' φθρη dvτlρρl'1oει5. "Aλλωs τε τroι6s τoλμαεl v& o"ηκcboη

iε'φal,l oi τrιδ πoλλoΙ owt'1θioαv να μην τov5 Evδιαφθρει τrλiov l oi vθolπoν δθv Eyv<bρroαv dλλo o0oτημα θκλoyfl5, voμiζovu δτι αι}τδ εivαι τδiδανικcbτερo ! "Ετo't διδαoκovται καi αιiτδ πιo'τε0ow.

Πρδ τδv θκλoyδv ovvτ&oooνται oi θκλoyrκoi κωr&λoyoι. "oλot εlvαι0τroxρεαlμθvoι v& Ξyyραφoσv ατovg καταλ6yoν5. 'H ψηφoφoρiα πoιi θdyivη, εivαt 0τιo1ρεcυτικη o' δλovs.

'Η f1μθρα τδv θκλoyδv Θεωρεiτκθ5, oαλτrιyyε5, ραδl6φωvα, δλα θ

μεy&λη <<Eoρτη>>, δ λαδs €oρτ&ζειθερiω τoυ. Στδ Eκλoyικδ τμfrμα τrε

φαyητα τ& δτroTα θvδ λεiτrow &τιδτδv θκλoyδv εTναl &φθovα. Φvolκ& 6λα θπi πληρωμfr.

'H αiθovoα τfr5 θκλoyfr5 εivαι EτoιμαoμEνη θκ τδv πρoτθρωv. Σ'€uαoτεv6μακρo τραπiζι κccτ& o'ειρα(θαv τvxδu κανεi5 δAv εTvαι yραμταει τδν Eκλoyικδ κατ&λoyo."Εvα5 i\ δνδ αvμβovλε0ovνTδ ψηφoδθλτια_Eνα καi μ6vo-τrεριθxει τδ δvoμα i τd δv6μωrα τδv 0τro-

ψηφicοv. "oταv δ ψηφoφ6ρos TΓαρovσlαoτfl θ& δηλcboη καf& oεlρ&ν τδ6νoμ& τoν, θ& oημεlcοθfl δτι ψηφiζει καi ζτrεtτα τrαiρvεl τδ ψηφoδθλτιo.Πlδ τrθρα oτ€κεται δ <iτrιτετραμμθvo5>> τrov τδv oυμβovλεOει τrδ5


232

d τθoo'αρα. o5> i) <o0μ-'_oρTατε fl - μτroρεT5 vα&v θθλη5 τr θdλαμo καi

_Yηφιoε5 "Ιcυv;

-Nαi, ψt'1φιoα'_Καi τroι6v ψηφtoε5;_'EκεTvoν πov 0τ16δειξε τδ κ6μμα._Καi yιατi δθv ψf φloε5 Eνα πoυ θ&θελεs θo0, τδν Eαvτ6 o'ov θπi τEλov5._Κoρ6iδo εioαl καημ6vε ! Θ& δtακιvδuvθψco τδ κεφ&λt μoν ρixνovτα5

θvα ψηφoδ6λτro dκvρo;_"E, τθλo5 τrdvτα>v, &9 ψηφιoε5 ζτoι τroν ψηφloε5, dλλα τroι6ν

βovλεvτη;_"Aoε με fioν1o &δερφE... Cyδ ψηφloα!.. τδ βovλεvτη τδν Eβyαλετδ κ6μμα! l

Πoλν ovvεrθιoμdvη μεταξυ Eμτιioτcυv φiλcov, εiναt καΙ fl κατωτEρcυoτιxoμvΘiα:

_Γιατi θνδ ψηφioαμε δλor δiν yραφovν oi iφημερiδε5 6τι f1 ovμμετo-xη flταv 100 o)o;

_Κovτδ5 εioαι καημEvε; "oλoι ψηφιoαν' τδ δi 99 o)o πov yραφovvod ovμμετoxη εlvαι yραφικδ λαθos ! τδ oωoτδ θd flταν ν& θyρ&φετo θτoι

α) Eλαβov μEρo5 εi5 τηv ψηφoφoρiαv (δ λα65). 99 o)o

β) Eλαβov μθρo5 εi9 τi1ν Eκλoyηv (oi Κoμ. 'Eτrlτρoπ. 1 o)o

ovvoλov ψηφιoαvταrv 100 o)o

"Ετo-ι λoιτrδy oτδ Παρατrθταoμα τα παtδιd τoσ τrαιδoμαζcbματo5δoκrμαζovv τα dγαθα τfr5 <λεvτερι&5> EκεT τδ κ6μμα θκλEyει καi δ λαδ5 ψη-φiζει.


η,) ,)Δ')')

μvαλ6, μrα o-vζητηor_τrερi τ& κoμματικα.Tδ κ6μμα ooo καθoρiζει τi θα λθs oτovs λ6γov5 oov, τi θ& ζηταlκραv_

τερι& καi κε fl δovλεiα !

Καi τr τιδs oτδ Κ6μμα oov, vd μην ζχη τδ θρ&o'o5 ν& μιλfrδια <πανανΘρcbτrιvη> λεvτερtα !

'Η α'i1Θιxdυ διαπαιδαγιilγηoη τδν παιδιδν.

κfl5 π&ληs τoΟ τrρoλεταρtατow (Λ€vιν).Ti εivαι λotτrδν Eκεiνo τrov Θd ovvτελθoη oτδ <γκρθμιoμα τfl5 παλη&5

ycoyη (o. 1a). 'Αyατrη oτi5 θΘvrκ6τητε5 τrov κατoικoσv oτη xδρα μα5καi dycoνiζoνται &δελφlκα μαζi μα5 yια τ& 1δια iδανlκα (o. 7). Ayα-


,1 )/.

θlκ κoμμouvιστικθ5 α0τξ fl-

Πα Ιι:':::'T:<&y&πη τfr5. δ yκρθμιoμα τfr5 τrαληd5

((εK

Kαl α&γdπηυ oτfrν Πατρ(δα.


2,),t

αιiτην, dφoσ θλλειψαv τ& ΘεμEλια τfr5 dyατrη5, δηλαδη f1 oiκoyενειακη&yατrη ;

Tδ τrαιδoμαζcομα <δrδασκεται> τηv &yατrη τrρδ5 την τrατρiδα. Tηvτrατρiδα δμω5 δθv την EvvoεT θvιαiα_ζτoι διδαακεται-dλλα x<i:ραv τrovκατα κακi1v τ01ηv κοcτoικoσv <φαo'iατε5> καi fl do'τrκη '"ξη fl δτroiα βα-oανiζεl τδ λα6' δραματiζεται μlα μελλoντrκη 'Ελλ&δα, τηv <τrραyματικηπατρiδα> oτην δτroiα θα κατoικoσν μ6νoν oi κovκovEδε5 καi δ λα65 τov !

"As iδoUμε oi τi ovνio_ταται'f1 λαμτrρi1 αιΗ δrδαoκαλiα τrερi dyαπη5τfr5 τrατρiδo5.

<<...Tδν TΓαTρια)τισμ6 τov5 θα τδv δεixvovv &τrδ τcbρα τα τrαιδr&μθ ζfrλo, μd τδν δπoTo θ& ρixvcυvται o'τη μ6ρφcυoι καi o'τηv &o'κηo'r'Θ& €τoιμαζcυνταt, δoo μτroρεT καλ0τερα, yια v& θκτrληρcboovv αΟτατ& καθηκoντ& τov5.'.> (o'ελ. 107).

τrov λ6yετα1 TΓατρι(υτισμ65. Ποrrρiδα δvoμαζει τδ o_vμφθρo τη5. KαΙτδ ovμφθρo τηs μi καvθιrα τρ6τro δtv ovμβιβαζεται μθ τα o'υμφ6ρoντατoσ λαoo...> (oελi5 108).

<...Tα τrαιδι& κι' oi νθoι πov μoρφcbνoνται τrρEτrεr vα εivαι dφo-αtcoμθνoι μ' δλη τηv ψv1η τov5 oτηv Οτ16Θεoη τoσ ooo'tαλlσμoσ...>(αελ. 10).Κωr& την τrαrδοcyωyικη ματo5 τδ

oτα μαθημωτα τfr5 iατoρiα5, τιoμ65, f1

Ποrrρiδα. 'Αλλd τrατρiδα τrov v &τrδ τδθδωv καi 61ι &τrδ τη oημεριvη ταξl τrov <δiv Ξxει καμμι& ox6or μi α0τδ τδαioθημα τroν λθyεται τrατριcoτιoμ65>.

Δr& μι& τ6τotα λotπδv <<Πατρiδα>-κouκovθδικη-ζκπαιδεOεται καi δr&μια τθτotα κotvωviα Eτoιμαζεταr τδ τιαιδoμ&ζ<oμα. Kαi πρoετolμαζεταιμθ δ0o τρ6τrov5 :

1) Στ{ μ6ρφοroι. Mθ dφooiωoι o'τα iδαyικα τoσ κ6μματo5 καi oτηv0π6θεoη τoσ oooιαλro'μo0. Στi1v &τcλfr καi μεθoδικη Eκμ&θηoι τοΟ Mαρ-ξιoμoσ καΙ oτην Mαρξιoτrκηv θξηyηo'ι τδv φαιvoμθvcυv. Στδv τρ6τro με-τασχημαTισμoσ τfl5 κoιVωviαs oθ doτrκη, oooιαλιoτικη καi κoμμovvιστlKη.Στδ vα γiνoνν τ& τrαtδια &νθρωτroι ovνειδητoΙ, s καi θεμελιcυτθsτfr5 Σooιαλιoτικfr5 Koιvcoνiα5 (oελ. 18), ν& εivαι 0 ι δι& τov5 <dτιε_

2) Στ{ν πραxτιxi1 doxηoι, μ&5 λθyow παλrv oi 1διoι, δτt :


23ιi

ι τrλ6ov, Θεαrρητικα καi τrρακτικα,τrρ€τrει v& φταo-oνv τα τrαrδl&oτδ ρασμα v& τrlατε0ovv, δτι <τrρθτrεl τδ τrαλtδ καθεoτδ5 μθ τi5 τrα-λιcoμ6vε5 καi yεραoμθνε5 iδEε5 ν& yκρεμιo'τfr> (oελi5 125).

"oτr δ &vτωycυvιoμδg &v&μεoα oτi5 τdξει5 λ0νεται μov&1α μδ τηv Eτrα_vαoταoι (oελ. 100).

Εiρηvη, , &yατrη, λεvτερια, δια την Πατρiδα τδνΚovκoν6δωv ! αoτασι, μτσos, σKλ oμα δι& τηv Παrρiδατflν &oτικη l τα δ0o (μ6ρφcoo'ι- τrκα, αΟτθ5 oi δvo θv-νoιε5 τrερi <Πατρι<υτιoμoσ> κvρtαρxoσu oτδ πvεσμα, α0τθ5 ouvθxovv τηvψvxη τδv παιδιδv. Παvω o' α0τi5 κoιμoσνται, μt α0τθ5 oηκcbvoνταl, α0τθsεiναl δ φαρo5 τrov τ& δδηyεT oτη ζcoη !

Eiδιx{ διδαoxαλiα περΙ θπαναoτ*σ€&)ν.

<Πρθτrει ν& δεiξovμε o'τα παιδια, μi ovyκεκριμθvα παραδεiyμοrrατfr5 ioτoρiαS, ]τδS δ &νταy<oνroμδ5 dvαμεoα oτi5 κoιvcυvικδ5 τdξει9λ0νεται μoνα1α μθ την θτrαv&oταoι> (Διδακτικη ioτoρiα5, oελ.100).

<...'o δαoκαλo5 τιρEτrει να δiνη μεyαλη τrρooo1η oτδ oνyκινητικδoτot1εio τfl5 διηyηoη5... ΠρEτrει να ξvπvl1oη τηv &yανακτηoι καi τδμioos θvαντlα oτov5 θκμεταλλεvτ65. N& δτrλiζη διαρκδ5 τα παιδια μδτη θ6ληoι τoΟ dyδvα να τoν5 μoρφcbvη τδ ovvαio'θημα τηs &τoμrκfr5dξroπρθτrεrα5, τηv πετroiθηoι τrδ5 εiναt τrtδ καλα νd τrεθαivη5, τrαρd v&ζfr5 ντρoπιαoμEvo5, oκλ&βo5 κατcυ dπ'τδ ζvy6...> (Διδακτrκη oελ. l30)'

<...Δd,oxαλo5 ; Σττ\v θτrαvασταση τoσ Φλεβ&ρη dvατρατrηκε ηδuναμη τoσ Toαρoν. 'Ατrελεvθερδθηκαv, δμco5, oi θρy&τε5 &τr' τi1vκατατriεoι ;

MαΘητ€5 : "o1ι l'1 καταπiεoι Ξμεlvε.

Δcioxαλo6 : Πorδ5 κοrτατriεζε τov5 iρyατε5 ;

MαΘητ€5 : oi τoιφλiκαδε5 καi oi κατrιταλιoτθ5.

Δ'&ouαλaE: T voμiζετε; Ti Eτrρεπε vα κ&voνv για να θλεvθερωΘoσvdτr' τδ ζvyδ δv καπιταλloτδν καi τδν τo'ιφλικαδωv ;

MαΘητ€5 : "Επρετrε v& &vαrρEψovv τη δ0vαμη τδv κατrιταλιoτδν.Kι' δ δαoκαλo5 θξηyεT oτov5 μαθητE5, δτι f1 oooιαλtατικη Eτrαv&oταoι

Eπρεπε vα dvατρEψη τηv θξovoiα τδv κατrtταλιoτδν καi να EyκαθιδρOoη,μθ 'τ"ηv καθoδηyηo'ι τδν Bρyατδν, τηv θξovoiα τδv θρyατδv... κ.λ.π.>('Yτroδειyuατικη διδαoκαλiα yι& τδ τrδ5 τrρoετorμαζεται μια Eπαvαoταoι...:oελi' 166).

Noμiζcυ, δτι dπδ μια τ6τorα διδαoκαλiα, μ' δλα τα <λαμτrρ& Trαρα-δεiyματα> τη5 δια τδ τrδ5 τrρθτrεt v& yivη μια θπαναoταoι5, 61ι μ6νo τδτrαιδoμ&ζωμα μπoρεi v& τρελλ&vη &πδ τηv Eτrιθvμiα v& βαλη φωτtd 6πovo-vvαντηoη <θκμεταλλεvor>, &λλd καi δ dvαytνc,:o'κ<υv τθτoιε5 0πoβλητrκi5δrδαoκαλiε5 διατρ€1ει τδν κivδvνo ν& yivη, θεωρητικ& τoιiλd1roτov θπα-vαoτατη5 ! ! !

Ti dλλo θα μτoρoΟoε v& τrρoετorμαo-η καλ0τερα τα τrαιδι& δι& μιαμελλoντικη θτrαv&oταoι oτηv Πατρiδα ; Θεcυρητrκδ5, τoΟλd1roτoν, τi-τroτε &λλo, ΕΤναι δλα Eτoιμα !


,)')?

α'EΘνιπτ]ll ζω{ oτδ παραπ€ταoμα.

τrεταoμωro5'

1θρια τov !


'2?,8

"Α5 dvαλOo'ovμε, λoιπ6ν, τα o'τoι1εiα τfl5 κoνcoνrκfrs ζ<ρfrs τδv .Ελ-λfvcοv τoσ Παρατrεταoματos καi τηv θτriδραoi τη5 oτα τrαlδr& :

ναπατρισμoσ, τi1s <εiρηvη5> τfr5 <ληθη5> τoσ τrαρελθ6vτo5, τfr5 <<voμo-τroιfo'εα:5> τoσ Κ.Κ.Ε., &yατrτOo-ooνταt αiδτrov ζoσν (oτραroλoγiα5, ξΞvη9 iΘcryεvεiα.τημοrτα dvερyiα5 τδν νEcov, τδ ζητημα τfr5 κμ6vιμo θ€μα κ.λ.τr. Στδ τ€λo5 τrρooφEρovται oτδ yραμματθα dτrδ δρyα-vo)μEνεs δμαδεs Trαιδιδv, dνθoδEoμε5 καi xειρoκρoτηματα. oUτε Eκατooτ6,oιiτε xrλιooτδ δδv θπιτρEτrεται νd ξεφtyn καvεi5 &τr' -it yραμμη τoσ K6μ-μοcτo5 !

τi1v <&βρη> φραoεoλoyiα, τroU μετα1ειρiζεταr τδ Κ.Κ.E. δι& να δrαφcυτioητfl vε6τητα! M6vιμo oOvΘημα τδv τελεuταTo καιρ6, εiyαι τδ α0vθημα τfl5<dλλαyfr5> oτηv τroλιτικη τfr5'Ελλαδos! Καi δταv yivη i <dλλαyη> o0μ-φorνα μδ τov5 ε0oεβεT5 τr6Θov5 τoσ Κ6μματo5, €ξυπαxoιiεται f1 λιio-l5 6λ6-κληρηs oεlρ&5 'Ελληvικδv τrρoβληματων !

3) "Ειταxτ€6 συγx€ντριiloει5. Α0τθ5 γivovται o'δ Hκτακτε5 τrεριoτ&-oει5, 6τrο:5 €γιναν o_τα ζητfμωrα τoσ Mπελoyrαvvη, τoσ Γλ6ζov, &λλ&καi δταv θτrlακθτrτoyταl τδ τrαρατrθταoμα Bovλεvταi &π' τηv'Ελλdδα καiμερικi5 dλλε5 <<τrρooαrτrικ6τητε5>> θτrαvαατατtκ€g, 6τrα15 δ Λovντθμη5, καidιλλoι τrov κατd καιρovs μπflκαv oτflv 'Eλλdδα τrαραvoμα καi ιioτερα y0-ρtoαv καΙ τrερrθyραγαv τηv <&Θλiαv> καταoταoi τη5. "Eκεακτεs σUyKεv-τρcboει5 γΙνoντατ καi διd ζητημωrα τιoU dφoρoσv τi5 5 τoσ τrαραπε-τdoματos, 6τrco5 θανατol Κoμμowlατικδν TΓρoσωτΓικoτ fl καi δι& &λλατroλιτικ& ζητf μωrα oτ& δτroΤα τδ Κoμ. Κ6μμα θθλει v& δcboη ooβαρ6τητα.

4) Φιλoλoγιxδ5 βραδι€5. Σ' αQτig ovμμετExovν δλor yεvrκd oi vθoι,


239

(.H(η'ΑΘ ζ:ιi:J]κ.λ.τr' μ} θ6μα :('H

(κΔιδαι.ιτιxfiυ, oελ' 240 xαi 2411.


24υ

&vcbτερα o_τελθxη τoσ Κoμμ. K6μματo5'Ελλαδos καi oτi5 τrρ6βε5 τou τδτrαρακoλovθoσoε δ Στρiyκo5, μθλos τis Κεvτρlκfr5 'Ετrιτρoτrfr5 τoσ KK.Ε.δrα vd iδfl &ν θ& dπoδcboη καi &v τελtκα θα κρrΘfr καταλληλo.

6) Tιiπo5. 'H διαφcbτιoι5 τδν ν6<υν oτi5 'Ελληvlκis κotv6τητε5 yivεταικαi μt τδν τ0τro. ΚνκλoφoρεT 2-3 φoρi5 την Eβδoμαδα l] Eφημερiδα τδv'Ελληvcυν καθε x<bρα5. Περrλαμβαvει τα τroλιτικα γεyoν6τα τfr5 'Ελλαδo5,τfr5 xcbρα5, δπov iκδiδεται, καi τrαγκ6oμιε5 εiδηoεr5. Παvτα δτrω5 τ& θ€λειτδ κ6μμα. 'Εvημερcbνεταr θτrioη5 f1 νε6τητα καi μi τflν <AΟyη> δr& τδ δια-βαoμα τfr5 δτroiα5 yivεται μεy&λη καi o'uo'τημαrlκfl πρooπ&θεια: "oταv

ν& διαβαζεταl &τrδ δλovsl Tδ θεα:ρητrκδ 6ρyαvo τo0 K.Κ.Ε. <NEosΚ6oμos>&τroτελεT τδ <Ει}ωyyθλlo> τo0 (πρoσφUylKoΟ> κ6o'μoυ ! Tδ περιεx6μεν6 τov,καi &v δθv τδ δlαβαoow oi &vθρωτror, θα τδ dκoUoovy dπδ τoσ βηματo5τfl5 κoμματlκfr5 τrρoτrαyανδα5' Tα τελεvταTα xρ6νtα, τδ μεyαλOτερo μ6-

ρo5 τoo θντ0τrov τo0τoυ καλ0π'τει τδ <Ε0αyy6λtov> κατ&..'Mαρκov Bα-φεrαδηv μθ τrαραδεiyματα &τrδ τi5 <φραξrovιoτtκθ5>> Eκδηλcboεt5 τoσ Mαρ-κov, καi μi κατ&λληλε9 φραo-εr5 δrα ν& θξαiρεταl l] δρΘ6τη5 τfl5 τroλιτικfr5yραμμis τfr5 νθα5 f1yεoiα5 τoσ Κ.Κ.Ε.

7) 'EΘνιxt6 €oρτ€6. Tδ Eoρτoλ6yιo τot TΓρoσφνyιKoΟ κ6oμov dτroτε-λεiταt &τr' τΙ5 τrαρακατo: Eoρτθ5 τi5 δτroiε5 dvfyαyε τδ KoμμouvloτικδΚ6μμα oθ θθνικθ5 ; α) Πρcbτη διεθνηs Eoρτη, fl 7η Noεμβρioν, l'1μ6ρα τfr5κoμμoUvlo-τικfr5 θπαvαo'τ&oεωg oτi1 Pωoiα, β)'H πρδτη Mαioν, &λλη δrεΘvη5

Σεπτεμβρiov μεyαλη Eoρτη τo0 <'Εαμικo0 κ6o'μov>. 'Η f1μ€ρα τfr5 iδριioεω5τoC, Ε.A,M. δ) 'H 28η 'oκτωβρioυ, iμiρo iδρ0oε<υ5τoΟ<yεvικoσdρxηyεiouτoΟ Δημoκρατικo0 Στρατoσ>>'Ελλαδos (Κατroτε iiμovv oδ μiατ16λι τfl5Pov-μαviαs. "Hταv h 27η 'oκτcυβρiov 1954. Σa μια ovζητηo't, €να5 εiπε: Θα

<& ! vαi ! θd δoσμε τi θα μ&s τ'oσv δια τδu dλβανrκδ τ16λεμo !> ΠραyuατrκαdvEφερα, xα:ρΙ5 vα κη θoρτi1

ηλαδi1 την θπθτεlo vs ! T6τεμo0 εiτrαv μδ Evα o μ&s λθs, !


ψP

bαι:

aΦδαaμaι}

-s-ι)

Ξ

δ

οΞo

Χ

δ.E

ιn α

ι-F\>3d

}:οaω

ιiΞ

:3υμ*qδΞι- ι':_

)a-Χ

.a

.qΧ

aι-tlαxoF

ι<

δx-F

ΦΞ

n

t)

,i-it

$.

1!

?ror!,

ι|)

, t".,

15


213

Kαραiακ&κη καΙ τδν Koλoκoτρcbvη τoυ5 oθβovταl τrερloo6τερo 1oco5 δ5<ovvτρ6φov5>> καΙ λιy<bτερoν δ5 flyε'εs τfr5 iπαvαoταoεωs τo0 1821. 'Ετriτo0 τrαρ6ντo5 δθv &vτικcrτθoτηoαν τηv περικεφαλαiα τoσ Koλoκoτρcbνηκαi τδ oκoUφo τoσ ΚαραΙoκ&κη uδ καvθvα κouκouθδlκo τrερικαλvμμα. "[oω5καi α0τδ ν& γivη dρy6τερα !

'Η θΘvικη oημαiα E1ει μαoκαρεvτfr. "Εxει oτi1 μθoη €vα μεyαλo (Δ).Ε1vαι f1 oημαiα τδν Κouκovθδcυv καΙ oημαlvει 'Ελλαδα ouν ΔημoκρατiαIoov Λαoκραriα. "Eτoι τi1ν γνcιρiζει καi δ ξdvos κ6oμos.

8) oi Λθoxε5 oτi5 δτroiε5 yivoνταr 6λεs oi ovνεδριαoεt5 oi θoρτδ5 καiτ& θθοcrρα εTvαι &ληθιvδ Mαρξιατικδ εiκoνooταo_to. Εivαι yεματε5 μθ φω-τoμoιπαζ &τrδ τηu dvταρoiα τo0 Ε.Α,M καi τoU Κ.K.Ε. o'δλε9 τΙ5 τrερι6-δov5, ovvθηματα κoμμovvrατικα,€φημερiδε5 τδv ν€ωv yελoloyραφiε5 πoλl-τtκδv πρoαcoτrcov τfr5 <μovαρ1oφαolατικfrg>'Ελλ&δos κ.λ.τr.

oi vθoι E1ovv δ5 <θΘyικ&> o0μβoλα κovκdρδε5 τoσ Mαρξ i\ τoσ ΛθvιvκαΙ τ& μικρα φoρoσν αvνηθcυ5 κ6κκιvε5 yραβατε9 καi oηματα τoσ <Δημo-κρccτικoU ατρατo0'Ελλαδos>.

'Ατr' τ& ραδι6φcυνα &κoOvε μ6vo τi5 θκτroμτrθs τδν ραδιoφcoνtκδyoταθμδv τo0 Παραπεταoματo5. Καθε dλλη θκτroμπη, θεαrρεTται TΓρoTΓα-yανδtoτικt'1 δ δδ, &κovcυv καi ovλλαuβαv6μεvo5, riτroβdλλεταl τrρδτα oiαιio-τηρ& αvαταoιν, ζτrειτα παρατιθμτrεται oτηv ovvθλευoι καi...dναλ6ycυ5oτδ yραμμαrθα καi τηv κoμμαrικτ\ iτrιτρoτrf ! "oταv τEτolεs 0τroθθoει5τr&ρovν τδ δρ6μo τoσ yραμμccr6α d1ovv &oxημo ξEμπλεyμα.

"oλη αΟτη l'r ζ-η μθoα oτi5 <'Ελληνικδ5>> λεy6μεvε5 κotν6τητε5, δληα0τη f1 διδαακαλiα καΙ fl διαιπΦrοcrcoyησι τδy vθωv &λλ& καi δλων τδv'Ελλl1νων yεvικα, Exει δ5 κνριov5 ατ6xov5 Ι 1) Tηv Σoβrετικη'Εvωoι,2) Tξ xδρε5 τo0 Παραπετ&oμοcτos, 3) Tflv Eκαατoτε τroλιτικη yραμμητoσ K.Κ.Ε. καi 4) Tηv <φαoιατικτ\ 'Eλλαδα>. Δ0o τrρdyμοcrα τrρ6πει v& δι-δαxθoiv : Tηv τroλιτικη Ξvημθρωot καi τδv Eτrαvαoτατικδ τrαλμ6. Σ' α0τ&τα δ0o &τroβλθτrει δλη fr τrαιδαyo:yικη τrρooτr&Θεlα τoσ K.K.Ε. Γενrκα δθovvθηματα εiναl :

1) Xρovoτocoφικη εiρηvη, 2) Δovλεια ylα dvolκoδ6μηo'ι τoΟ Κoμμov-vroμo0. 3) Σ1ετικ& μθ τi1v 'Ελλdδα : <Λflθη-dμvηoτεiα_Noμιμoτroiηoι τoσΚ.K.Ε._ivτιμo5 θτrαναπατρroμδ5 καΙ &λλαyη>, ('Eπεlδη εivαι ειiκoλcbτερημθ <dλλωyη> τδv θθvικδν Kuβερvηo'εα:v, f1 πραyucrτoτroiηol5 τo0 ε0oεβoΟ9τ16θoυ τoσ Κ.Κ.Ε.)

Α0τη λolτrδv εivαι f1<'Εθvικi1> ζωη τδν'Ελληvoπαiδcoν, &λλ& καi 6λωvτδν <τιρooφνyωv> 'Ελληνων ατδ Παρατr€ταo'μα.


244

'H αμ6pφωσι6)) rαi τ& κiδαvιx&ll τoδ παιδoμαζιbματo5'

φραoεoλoyiα.


2ηJ

σKoτΓoνs τov.tloαμε oτι τα παιδια πoν δδηyηθηoαν &τδ τδ Κ'Κ'Ε' o'τδ Παρατθ-


24(;

_ , Εiyqι.]eojnλos f &τrooννδεoι5 τδν'Ελληνoτrαiδcυv, &τrδ δ,τt τιερι-κλεiει fl λθξιs Πατρi5!

vιKov κoμμoUν1σμov,


247

<δμoρφri5>.

<f1 μεyαλη oootαλιο-τικη'oκτcυβρrανη Eτrαv&oταoι5'>

τrεTρα καi εivαι θτoιμα διoικητικ&, πoλtτικα καi κoμματtκd ατελθxη>. 'Ε-xovv τrεTρα dπ' την κoμμoννιατrκτ\ ζ.η.


248

Aιrr& εivαι τ& θλιβερ& <πρoν6μια> τιov Eκληρoδoτηoε τδ Κ.K.Ε. oεμια yεvεα'Ελληνoτrαiδcεv.

Αιrrη εiναι fl doπiδα μi την δτroiα τα cυπλιoε.Αιrrθ5 τi5 &ρετi5 #xoνv uα Ξπιδεiξoνv.

'Eπiτeυξι6 (πρo6δα)ν )).


r -:',

Τi ζηταει λoιτrδυ το Κ.Κ.Ε. αrτδ τδν',ικ6σLιoι'>l το\J τo\, δποio','i.τ:.-

τατη>.'Αλλ& δια πoTov oκoπδv καi δια πoiαν xδραv yiνεται δ κατα:τ.:μo5

τδv <<τroλUTiμων> αιrτδν oτελε1δν ;

Tην &lτ&ντηoιν μds τηv δiνει τ\ <τrαιδαy<οyικτ\> τo'i Κ.Κ.Ε.ε μι& yεvναiα ν€α Υεvια πov

vα v& εΤναι €τoιμη yια να τoακiαηδλ & κι' Eτrαvαατατlκη δρuη αιrr&τ& yνcoρioματα τoΟ Mτroλoεβiκικov Χαρακτfrρα πρ€πει ι'α &ι'απτv-xθoσν ατη vθα yεvι& &τr' τα oxoλικα θρανiα...>

(', Ι..iδιzi] |1'\o7.7:7i, ο,) Ι:).

'lδov καi i xcυρo δι& την δτroiαv γ(vεται f1 <πρoετoιμαoiα> :

<λEyoντα5 6τι θ& δcbooνμε oτov5 vθoυ5 κoμμouvιατικn μ6ρφωoη,ivνooΟμε, τrδ5 πρEπει να τov5 μoρφδooνμε μE τθτoιοv τρoπo cboτεuα μτroρθoow ν& βoηθηoovν &τroφασ1στικ& cτηv &πε-λεvθEρcoαη καΙ oτην &νoικoδ6μηση τfr5πατρiδosμαs (oi

'iτroyραμμiαει5 δικ65 μoν). (διδακτικη oελi5 7)."Αρα yε &vτατroκρiθηκε δ κ6oμo5_iδrαiτερα oΙ vdol, διoτι δ τrαληoq.

κ6oμos <Eφαyε τδ ψωμi τov>_oτα <καθηκoντα> ToU ; &s δo,jμε κατ<υτdρcυ:Tδv Noθμβριoν τo0 1960 Eyιvε ατδ Bovκovρ€oτι τfl5 Povμανlαs μiα

iκθεoι5 <Eτrιτε0ξεcoν> dτr' τov5 νEoν5 "Ελληνε5, oi δπo1oι <oττovδαζoυν>καi <μoρφcbνoνται> o-τδ <λαΤκo-δημoκρατrκδ κρ&τo5>.

Kαi f1 Ξκθεoι5 Eyραφε :

<<2l2 νiol καi νdεs &τroφoiτηoαν δ5 τcbρα &τr' τ& &vδτερα iκπαι_δειrτικα iδρνματα τfr5 Povμανiα5, flτoι: 49 μηxαvικoi, 11 yεα:τr6νoι,14 yιατρoi, 40 φιλ6λoyoι καi'.. oθ δι&φoρoυ5 κλ&δovp.Δiv &μφιβ&λλovμε' μαλιoτα E1ovμε να πρooθdoovμε, δτι &τroφoiτηoαν

καi δlcoρioθηoαν oτi5 xδρε5 τo0 Παραπεταoμcrτo5 <δtκηy6ρoι>, <δικαoταi>,καi <εioαyyελεig> τo0 ΚoμμoνvιoτικoΟ δtκαiov. <Καθηyηταi>, καi <αxε-διααταΙ> κoμμovνιστικδν oxεδi<υν. Kαθηyηταi τfl5 Po0ooικη5 φιλoλoyiα5.Kαθηγηταi καi δ&oκαλoι αi κoμμovνιo-τικt5 o1oλi5 τo0 Παραττεταoματo5.Mi τθτoια διπλcbματα Oπαρxοvν &ρκετoi. "loo:s πολλoi E1ovν κι6λα5TΓαραση μoφoρηθi.

'Aλλd θ& θ€λαμε ν& iδoOμε oτην Eκθεoι <Eπιτεvξεα:v> καi iκεivou5 πoν&τrεφoiτηααν dτrδ κ&πoιε5 dλλε5 oxoλi5 καi καTrolα &λλα <dv<bτερα>Eκπαιδεvτικ& iδρ0ματα καi τδ εiδo5 τfr5 <0τrηρεoiα5> πov τrρooφθρovvo'τ& <λαiκo-δημoκρατικ& κρατη>.

ΣνyκεκριμμEνα:5 θ& i1θθλαμε να iδoσμε :

-Π6o'oι ν€oι iξετrαιδε0θηααν καi 0ττηρετoΟv δ5 &ξια:ματικoΙ εi5 τov5oτρατov5 τoU Παρατrετ&αματos (Povμανiαv, Boνλγαρiαν κ.λ.τc.)

_Π6ooι iξετιαιδε0θησαv δs dξl<oμccτrκoi εi5 oxoλαg <EφEδρcυν> &ξιcυ-μαιικδν. (εi5 τ&5 σTραT. oxoλα5 oτηv Ταακθνδηι, κ.λ.τr.).

-Π6ooι ν6o1 0τrl.1ρετoΟv oττ\ν καταoκoτrεiα τδν κoμμccrικδν η διoι-xητικδν μη1ανιoμδv τδν x.ωρδν τo0 παρατrετααματo5.


b0

τfl5 Πατρiδo5>).

-Π6ooι νdoι Eoτro0δαo'αv καi oπovδ&ζovν oτi5 μoνoετεi5 τrερlφερειακθ9κoμμovvιστικt5 oxoλθ5 τδν ξEνorν *oμμorir'o-r'κ6v κoμματ.r, 'r.δoot

'r-λεicυoαν τi5 oxoλθ5 τδv κoμμovvιoτικδv Νεoλαιδν καi τι6ooι dπoφoiτηo'αν&πδ τi5 3ετεΙ5 Mαρξιoτικi5 o1oλθ5, δτrαr5 τδ κoμμolJνtστικδ iνoτrτoστo<Zτανδφ>.

-Π6ooι νEoι 0τrηρετo0ν δ5 o'τελE1η oτovs κoμματικov5 μηxαvιαμov5τδν ξθvcoν Κoμμovνto-τtκδν κoμμ&τ<υν, (<iνατρo01τoρε5>, yεαrρylκ&,iρyατικα, 0παλληλrκ& oτελd1η καi τr&oη5 φvoεco5 καΘoδηyηταi καi δ&-oκαλoι).

-Π6ooι iφoiτηoαν oτΙ5 καταoκoτrεντrκδ5 oxoλθ5, καΙ π6oot εi5 τovs<Mαρξιoτικov5 κvκλov5> τoν5 δτroioν5 iδρvαε τo K.Κ.Ε. o'δλε5 τi5 δρyα-vcboει5 τo0 Παρατrεταoματo5 πρδ5 <μετεκταiδεvoιv> 6λωv τδν κoμματlκδν_καi iξcoκoμματικδν μελδν τov. Καi.

-Π6ooι ν6oι χρησ1μoTΓoιoσvται ατδv κoμματικδ μηxανιoμδν τoσΚ.Κ.Ε. δ5 <iνoτρo0χτoρεs), o0vδεo'μoι τδν κoμματcov, μEλη καi πρ6εδρoιovμβoνλicυv τδv λεyoμ€vcoν <Σvλλ6ycov Eκτrατριo'μθv<υν'Ελληνων>.

Καi θρcoτδμεν, διd μiαν &κ6μη φoραv: Δια τroiov oκoτrδv yivεταr f1

<ττoλvτιμo5> αν-rη μ6ρφcοαι5 τδv ν6<oν καi εi5 τroiαv 1cbραv θτorμαζoνταιvα μεταφEρovv τα <φδτα)) τovs αιiτα ;


]1 Ιi Ρ () Σ _\'.

l'-\ ιΙ.\ ΙlΑΣΙiΙ]N t,\']]() ]' ΓΙ,\lΔOλΙΑZ()λt.\TOΣ

]i Ιiq). .-\'.

ιι oΙ ,\ }J ΙΙ l'] (] Ιll

'O 7'ιδ: o:''r, ιι,r'βeρi' ^-α','iδz-

τ.,,υ Ιi[(Ι']. _''|i' -.7)'Eι11μ.r' (ΣΞ/.. ll-11).

Ι(ιj(D. ]}'.

ΙJ -\PΧΗ l'Ol' ]ι-\ΙΔo}Ι-\ZΩ1Ι.\TΟΣ

'O 'J''ρμα^iεδ-δ-ι]lγ ;rri συμ|-ιoριτισμC,i") - 'Η 1ιι.oι-ι:.,] l(.Ιi.Ε. ;7δ ': zυ-tιι|υ'l

τ,'ij !i'z):'r1ul'':oc -7'zρ''rμα.ψe τo') γλυτι6oα.ψe ).;' ':',:': ' \zpινi:ι: - "Εz?υ'!eτδ τl-''δ',. τ'ηΞ στ'iι ^,''ζ - αΘ}. δι1'ioιυ τ)' τy'''δ''!l. ιoυ "ι}. ',)- o'1"r,uι-:'υacινι eι'L /l-ν_

'τ)'ρ:zc ιι7''i, i'δeα''(''). μ4να.ll - Σ;}" δ&.,sτ' ;ρδ: &-ιι|''r,:'r,o''ι τzιδιδγ -Σ;)'pr'\'"α- -- KαL... ι' Β}'ανrd.c' - ''Ε^,'''uυ' ιαi'... \ζι?α-^,'7,.l'Υ.τβ - Ε'[ψαoτe φι-o'taτε -<

Pι,',clo,'ι)' &'ερoπ),&'να ψaτL,ρερLν πy.ιδιd'_ :,'\ ;z'ioψ'ιiιilγzτo3-'H τρι.1ο-iδiz'

iιυilr,?'γ-o^,r''r|y.:--lΙi&-ρπιξl.νr'i'}.'11y.v1ηriψ4δe: ...'.(Σε)'.. tιl-l]6).

ΓtΙΣ() ΑΙΙ' TO l Ι.\Ρ-\ΙΙΙ1'Γ-\Σ1Ι'\

Oi ιιΙΙ3:oβ:'ιΞzi'll -_|ζηψ1η''1'1''r1-.'.z''r, ι-o''νli:'r'τz- }[^-r,iλze; -- \''η?'ιζrriιι-'.Γ:νιzδ3 'Επ'.Θeιυ?'rι:''r':l'l :ηil τι-''δ,rψq.ζc!'iιι.:,'Ξ Ι1ριilτη ^γeνυι'i, ι-εριoδεiα ατδ

Ιlα-ρα"τ!.':α-oγιrl. _ !ν:''lτ<'!:'ol'.'- )'π' τ'i,ν τΞρLcJδΞιr. o;δ παραπtτασ|Lα -'Γραγιυ-δi,εc oτδ ;αρα.πε':ιoψz -'-\τ' :δ πιτρυν.δ ,sτi'τ'' aτδ rττρατG:nι. _ Στ');ν i^,-

zq.'i'''.)-':7:;α'ρl'iι)-'ιl.: '....(Σελ. i]7-52)'

Ι(ΙΙΦ. Δ'.

EΙiΠ'\HΞEΙΣ Ι(ΛΙ .\ ΠOΓoHTEΤΣΙrΙΣ

'Ez-πzιδευτιzi.l ?^'η'lτ'.,i'τ"iριoν δ'ι..) ιαταρτι,ι;ψδν δαoziλων - \'.i)''lο'.::i.l'l'E),λ-ηvιzδlν o'η'c,λε.ι,lν 'Γδ ααiτ6νoμoν λ,Ια.y.εδoγιxδνν zρ&.τo.' -Tδ Ιi.Ιi.Ε.διδi,oz-:ι :η',: "Ιι7Jirινι: τ-i,ν d'αrβ''z},ν ^γ7,eιooιν - Πρδs Εi.ρτ1ν'.ι.i,ν it,'-'τ,','i, τ.,-i'εμον; λρcι.^1L.:o/ιν'' ΓενLτoω9r'ι -'Eπiλsxτo τ&7',ια ι<Φα:ol-ν,';u.Σ'i''r,-1'i'

μoiρα.:δlν<al=ηoι.}'λ!z:ο.)γ)) ... .'.'. (Σ:7 .l.l-{;rj).


2i2

ΙiEΦ. Ι''.

((l'Π oΤΡΓEΙ ON ΙΙ ΑΙΔO]ΙΑZΩ1'1_\ToΣll

',\',,rαυ'..xο6τηoι6 ττΙζ <<Κεντρ'"ι:i'i 'ΙΙπιτρoτigll -_ i{1ε; i!il-oe'.:' Ξzπιι-$"96''4 zι.i' δια.παιδαγ<iγ'ησLζ -':\πoo;oλi πxιδιδjν oτ-|ν '_\ν. Γερ',L-α.ν'υα - Ιζυ'i'.'.

ιι:4',rzοτο4 -'' Q (σ,1r7δq''l ι-α(.\'r,.γ^ητ''ηΞ .. '. (Σaλ' ()7-76) '

,\ΙΙJΙJ(JΣ ]]',.

}t.Δ.ΧΙl'Ι'oΙ' Πo,\ΙTΙΣλΙtaΝι)Ι' KoΣλΙι))'

-\Ι.\ TΙ-Ι}i l]lΙΙΣTΡOΦΙΙN ]'(2N Ι'Ι.ηΙΔΙ(JN

](ΙjΦ. Σ1''.

EΞL]ΓΕPΣΙΣ'Γ()]' Ι1Θ\o]'Σ

]'ε'l'.y-''r' Z|'')'rιa.)τηιι"rρ|'1 :,:riι !'0νrr''l.. διd'' τδ !.γz);r,υ"L '_'ll 'Εzzt:r,o|.ι- τ},e,

'Ε}'l4-δι1- 'C.}'Ιi7,t'r,ι. 'Ιiου03δ:Στι.'lρδ'= -- ..':'..)......,"..(Σε)'. 7]_82)

Ιζb)Φ' Ζ'.

EΞEΓEΡΣΙΣ THΣ ΙΙAΓΙ(oΣλΙΙo]' KoΙNHΣ Γ}iΩ}ΙHΣ

'H διJ-αιυoιg τδν παιδιδγ oτ|ν 'Bλ)'ctδα. (πειδoφυλ'.^(ψq) -'Η '5π6θεoι;τδν 'E).).ηνοταiδων oτ}. διεθνi oυν*δρια - τρooφυγ'| oτδν δρ1'ανιoμ.δ 'Hνωμ.'Eθνδν (oΗE)-'l''π6ψν'ηψα. τδν Koμμoυνιoτδν oτδν oHE. __ }'Ιιi &.π&ντ'r,-

oι'q (δυιΙ,, ψ.ι':) o:δ '\π6μ.ντ1ψω τoi ΝΙd,ρzoυ -'H Χατζ'ηpαoι),e'υο''ι ιαi.;rι Ζα.-

7'αρ''iLδa''l διz' τδ τl-υEoψιζωνα ..1..).... ...,(Σεl'. 83-100)

ΚΙΙΦ' rΙ'.

ΑtΙι]ΦΑΣΙiΙΣ'Γ()Ν tΙO,\ΙTΙΚΩΝ ΣΩ1ΙΑT()λ

'\π1,,2αo'"c τoi oHΙl. - Kρυβι,υν τJ'. πα'ιδιj,_ oτi δ'doη τ'i''- ΙΙo7'ωνιιc-Νt,L !νταoι: τoU παιδoμαζιΔματoq - αΘλ θπιατρ6Qoυν τ&. παιδι& μδ τ'iν Nizηll

- αΔδν τρ6ιευτα,. ν& πi,ρoυν πioω πα.ιδι}.ll - Tδ δυo7ερδq jργ.-,,ν τoδ E.E.Σταυρoδ oi ιLτb,oει.q τοδ E.]r,Σ. oτi.. aiρια τrιi K.K.E. - Πρδq Za'τα-

σ7eνιν 616'.'1εi.ω'ι διi τδγ Βr'o[ιoγ-ν- λ[αδρι ψ"ιντiτα &.τ' τ'iν 'Eλ-λdδα - Δρu'',ια-.tx''r' €z-ν.}"ηrsη .ila ΒαcιλLoo'ηΞ Φr, 'Eλλdδoq πρδq τδν

τo')'ι;υιlψtνoν ι6oψoν -'Ε^;z},τ1ιατ';Σc ,iπexφυγi6 -- Δι)'- 1]' φoρ)ν ei:

τδν oHE - oi 'Eρυθρoi ΣταυρoΙ εiq εiδιz'iν o$oxεΟω; _--'\ρν''ηoευq' &-να-

poλαi.' τρr,o7-\ι,ιυ';.L zei δυoy-6ρεια,. - Στδ Συμβoιiλιo τδν Συλλ6γιi',l τδν'1iρυ0ρο1ν Στl.ι,οζyl. -- Δι& 1'' φορ}.ν oτδγ OHE - 11i; τ!ν "Ι],lι,ioιν τδlν Συλ-7'6γc,;ν τoi Διε(Jν.:δ; 'Ι!ρυθρ,lδ Σταυpo'j - 'ΙJ δπ6θεoιq τδν '}iλληνoπαiδοlν


25?'

διJ Δ' 7ορ}., 1 2i4 τδν o}Ιtr__Eiq τ'i;t δια'pα}'ια.νιι:i,ν'lΙπι;ροτiν Στδ Δι:0νδ3

o,ιμ(!oi'lλ,'υν ^,,υναιz'δν -- Tδ πα'ιδoψl.ζιoiια. ια.i. ''r, Ι'υr'ντy'clo'i'ι'ι'l'α -'LΙ θLo'':

:'},Ξ Γ,'r"υ^ly-cleυ).'ι-,ltα5 !νι.ντ,' τoi' ' Ετυ'να'7a-ι-ρι'6'11r'i: τiυν πzδιδγ - ' LlψL7l-ι

τξν()ο', δι.}' ;δ Ι(.K.E. -.bl')'t)]"rl')Ξ:'. ....... . (Σe7'. t01-l34) .

ΙiΙ:]Φ. t)'.

TUΕΡΓoNTΗΣlΙ.\Σ()ΣEΩΣT.()NΙΙ.\ΙΔΙΩ\Σ,ΓHliΙj,\,\,\Δ.$ Ι Ι -\ ι lι)Φl' \ΑΙ'}l,$

'ΙΙ o,',,'ι7''ρ)- ').τi' '.t' ;αJ.δo1ι.ll-ζιuγ.α. Κα.). '7, 1ι'lri, τo\J (6τi'.!.':'|iγoill _\Ιd.ρ-

ιου γ'.l'i' :'i'C Ζα.'1'α-ρ,.l.δο'-., - ,\'Ιoνα.διu-δν jρ^,'r,ν ei- τ'i,'l olr'γ'1'ρ'',ν''γ i'o:''?Lc' :Gyt

'E(]γiilν _ 'Ι'L Ξθν,.γ-Lν zυ.i' Ξxτ,'7.,';,.51l'7i'1 !i;1r"γ a6", ^-α'ιδo;i]i,ειο'l oτ'i'ν 'Ιi)'-

(Σε7. l35-146).

\t ]i Ι, Ο r. Γ,.

ΙΙZΩH \''Γ(-) ΙΙ''\ t]-\ Π l']'t'_\Σ \ι \

1i1.ι1l. l'.

ι) Σl'\ι\Ι()PΙ'ΓΙΣ.\Ιι)Σ }ΙΙi'Ι',\'Γll\ Ιi'\]'-{t'f'ΕTΣΙ]'i

ΙiEΦ' t γ

'l'() Π \Ιlo\Ι_\Zc)]l \ }ΙliT'\ 'ΓΙl \-ΙL{l'.\Ρι'ι'])'ΣΙ

ΙiΙiΦ. ΙlJ'

Η \Ι'ΩΙrΑ \ΙO\ΙιΙ() ΦAΙN()λlΙΙN() Σ'1',\ Ι]ΑΙΔΙΑ


2-c4

|1|'y'?7ιc| 'ΙΙυ'ιδc'τη/'ε''< .:'l':= Ι)ο0'"iαρ'ιι-3 Σ:ο,)ξ τy_ιi}ιιo|:_ oτ,ι()v.,'υ; Ι}ου7,_

γα'ρLαc' "Ι|να τe'υρα-1lα ψδ !νι.ν Ξι αγeνeτ'i'qll y.λ!τ'-'rΡ -_ Στδν τιιδ,'zt' o;υ'-θiιiι Γα.ψpρξ(1oυ _ Βo[)elα.ac.,: &.,ττ,'nl'ι,ιoc pυ4ζει !.να γ-r'?,.τriLy-'' - Ιf q',.8rlπ(l},ευζ

o '-'i'ν oι'ti^γι'ρi.ι' - Σ7-r')eii αΓΙα'ταρρ'i1^,,aζl' - 'Ετινι.πατριoμδq (Σε)'. 161-t9t]).

\ΙΙiΡoΣ l''ΙΙ .\ΓΩΓΙ{ TΩN Π \ΙΔΙ()N ΣTo ΙΙ,\Ι;\o.\laΖΩ]Ι.\

KΕΦ. tΓ'.

Ζ Ι_Ι T lt lΙ.\ T.\ Θ Ρ Ιl ΣKΕΙ'\Σ Σ'l'ο Ι Ι.\ Ι -\υ,\l.\ ZΩλΙ-{

Γeν,'γ.)' -'Αντι0οηoy'€\)aL/''|i διzπα'ιδα.-,,cbi.ηιτ''c' zι'Ι. ,\,'lL-cyυ),!υ. - 1'i,- δδρz

it,Ξ Πρι,:':cl'1.9oν'.iζ -- 'ΙΙ Πcι,lτr,iιtτ'.). -_ _\Ιiy. t'τi'ozτ'!ri c;:i.l Ξργaa:&.o,.r'.

(Σ:λ. 197-2Ο4).

Ι{ΕΦ. 1Δ'

Ξ Ιj $) ι Ι1.\Ι],\ Γ()1\TΙiΣ -\ Γ() Γ ιΙ Σ'Γι) Ι' ΙΙ.\ Ι lO \ t'\ Z l).\ t \]'ι)Σ

[.q'"y6i19^γιυ' ιαΘ'\ν'oν.:L ιsτ^i|l ι<ιαtνο'Jογιαll ζιυη - [Ιρoo6ντι παιδιδν διd.oπoυδig

-Βαa'.y-,'|' τιρdγrlνllq &^γω^γ'i,q τoδ πα'ιδouα'ζιbψατa;-''Ez.παiδ'ευoιg:ii,ν ταιδιδν oτ). ξLνι o'1-o)'eΤ'α--'Ez-παiδευσLζ σι /.O|\ι|J.σ)$ι.σΞl'ιΣc' c7-oλ!q

-'E;iδρα.oι;:7i.- '-!ν'r1c z.j|.ν(a.,)Lziρ ζοll; . (Σ:7.. 2υc-2|2).

Ι(ιjΦ. lΙi,.

1],\'\ΙΙNΙΙi(JΙ ιl.\Ρ \Γ()\'ΓΕΣ \Ι.()Ι.t.lΣ

H 3zταiδευoιg τ.;U παιδ'οψαζ6ψα'τoc )-τ' τoi'lc' "Eλληνεq. Σi ποι4-c πα_ι-}α.1ιυγιzδc &'ρ7Εc oττ1ρi'(ετα'' τδ τα.'.δoιιl. '(ιlψα.-'ΙΙ διδαoι-ι.)'i'.l' τ,-ηc'Ελkr,νυι-\:^r'i''ι3co"r,q -- FΙ διδααzαλLα τ71C Ι'ειι^γ9ιφLιc - Η διδα'oy-υ"}'i.α τ:i'3'lo-:,'ci'.Lζ

- Kομμoυνιoψδ3 ια'i. 3λsυ0ερiα" - H ιι'Η0ιr..ill δια-παιδz.^J<3^,.r,o,': -:δν ;ι,.-δ'ιδν. Kα-). ιι&'^ι'α.π'rρl oτiρ τατρ''.δα. Eiδ'ιz-i 8υδιoy'α).i'q. πegi. }'τ^t'νL-o:ι-oeο.ιν-ιι'[iθνιz-iυ ζινi, c;:δ ΙΙι.ρα.πL:ι-o1ιc. -'ΙΙ κυ'('ρφιιa,.:ν zy'\' :). <'Ιδ:'νιz'}.> :oU;υ.υ8r,''ιι'ζΔι,l'1-ao.-'Ε;i.:ε'l'._,':αΓ[ρr-;6δοlνll-_Eδpετ.ξριιν....(Σeλ,2-ι :]-256).


ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ - ΤΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΚΚΕ

Documents

Transcript of ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ - ΤΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΚΚΕ