ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

1ο Δημοτικό Σχολείο Ευκαρπίας Τάξη ΣΤ2

Όρος Μαζάμα

Kαλδέρα Crater LakeΗ καλδέρα Crater Lake. Βρίσκεται στο Oregon (ΗΠΑ) και έχει διαστάσεις 8x10 km. Σχηματίστηκε πριν από 6.850 χρόνια από μία από τις μεγαλύτερες εκρήξεις κατά τη διάρκεια του Ολοκαίνου. Η έκρηξη είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση του ηφαιστείου Mazama που ήταν ένα πολυσύνθετο ηφαίστειο αποτελούμενο από αλλεπάλληλα στρωματοηφαίστεια και ασπιδόμορφα ηφαίστεια. Το νησί Wizard μέσα στην καλδέρα αντιπροσωπεύει ένα κώνο που σχηματίστηκε μεταγενέστερα.

Το μικρό ηφαιστειακό νησί Κρακατόα,

βρίσκεται μεταξύ της Ιάβας και της

Σουμάτρας στην Ινδονησία.

Κάποτε το νησί ήταν μεγαλύτερο, αλλά τη

νύχτα της 26ης Αυγούστου του 1883

ανατινάχτηκε καθώς το νησί ήταν η κορυφή ενός ηφαιστείου. Η

ανατίναξη προήλθε από μία έκρηξη τόσο βίαιη, που μεγάλο μέρος της

κορυφής τινάχτηκε ψηλά στον αέρα.

ΚΡΑΚΑΤΟΑ

ΙΣΤΟΡΙΑΑπό το 1877 το ηφαίστειο αυτό, έπειτα από μία περίοδο ησυχίας 200 ετών, άρχισε θορυβώδεις προειδοποιήσεις. Κανείς όμως δε φαντάστηκε ότι η έκρηξη αυτή θα ήταν μία από τις βιαιότερες των νεότερων χρόνων. Όταν, ύστερα από 36 ώρες, έπαψαν οι εκρήξεις, το μισό νησί είχε εξαφανιστεί.

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣΤις μεγαλύτερες όμως καταστροφές επέφεραν όχι οι ίδιες οι εκρήξεις, αλλά τα τεράστια τσουναμί, που οι εκρήξεις αυτές προκάλεσαν στον ωκεανό. Τα κύματα ύψους 15 μέτρων έπεσαν πάνω στις γύρω ακτές. Τριακόσια χωριά καταστράφηκαν τελείως και 36.417 άτομα πνίγηκαν από τα μεγάλα κύματα.

Στη θέση του Κρακατόα δημιουργήθηκε ένα νέο νησί, το Ανακρακατόα, που σημαίνει παιδί του Κρακατόα. Το νησί αναδύθηκε το 1930 από τα νερά στη θέση του Κρακατόα. Το νησί ενεργό και σε κατάσταση έκρηξης, αυξάνοντας το ύψος του περίπου 7 μέτρα κάθε χρόνο.

NEBADΟ DEL RUIZ(ΝΕΒΑΔΟ ΝΤΕΛ ΡΟΥΙΣ)

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙΤο Νεβάδο ντελ Ρουίς (ισπανικά: Nevado del Ruiz) είναι ενεργό ηφαίστειο

στην κεντρική Κολομβία, στα διαμερίσματα Κάλντας και Τολίμα, 129 χιλιόμετρα νότια της Μπογκοτά. Είναι ένα στρωματοηφαίστειο το οποίο

αποτελείται από αλλεπάλληλα στρώματα λάβας και συμπυκνωμένης στάχτης και πυροκλαστικών υλικών.

Η κορυφή του καλύπτεται με παγετώνες, αλλά από το 1985 έχουν υποχωρήσει αισθητά. Το ηφαίστειο εξακολουθεί να αποτελεί μια απειλή για τις κοντινές πόλεις και χωριά, και υπολογίζεται ότι συνολικά 500.000

άνθρωποι κινδυνεύουν από λαχάρ μελλοντικών εκρήξεων.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Το Νεβάδο ντελ Ρουίς είναι ενεργό περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια και έχει γνωρίσει τρεις

περιόδους αυξημένης δραστηριότητας. Ο σημερινός κώνος, ύψους 5.321 μέτρων, αναπτύχθηκε στην παρούσα περίοδο, η οποία άρχισε πριν

150.000 χρόνια

..ΠΥΡΟΚΛΑΣΤΙΚΕΣ ΡΟΕΣ..(ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΥ)

Οι εκρήξεις του ηφαιστείου είναι συνήθως πλινιακές και παράγουν κατολισθήσεις καυτών υλικών, γνωστές ως πυροκλαστικές ροές. Αυτές οι εκρήξεις μπορούν να προκαλέσουν μεγάλα

λαχάρ (ροές λάσπης και ηφαιστειακών υλικών), οι οποίες αποτελούν ένα μεγάλο κίνδυνο για

τους ανθρώπους και το περιβάλλον.

Τις 13 Νοεμβρίου 1985 μια μικρή έκρηξη προκάλεσε ένα τεράστιο λαχάρ, το οποίο

έθαψε και κατέστρεψε την πόλη Αρμέρο στη Τολίμα, προκαλώντας περίπου 25.000 θανάτους. Το λαχάρ αυτό είναι το πιο

θανάσιμο στην καταγεγραμμένη ιστορία. Παρόμοια μεγάλα λαχάρ που προκλήθηκαν

από μικρές εκρήξεις συνέβησαν ξανά το 1595 και 1845.

ΗΦΑΙΣΤΙΟ PARICUTIN

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗΤο Paricutin βρίσκεται περίπου 350 km από την πόλη του Μεξικού. Είναι το νεότερο από τα ηφαίστεια του ηφαιστειακού πεδίου Michoacan-Guanajuato που είναι ένα βασαλτικό υψίπεδο όπου επικρατούν οι κώνοι σκωριών, υπάρχουν όμως και ασπιδόμορφα ηφαίστεια, maar, δακτύλιοι τόφφων και θόλοι λάβας.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Το ηφαίστειο Paricutin (Παρικουτίν) αποτελείται από ένα κώνο σκωριών. Είναι κλασικό παράδειγμα ηφαιστειακής δράσης τύπου Στρόμπολι. Το Paricutin είναι γνωστό ως το ηφαίστειο που σχηματίστηκε από το πουθενά μέσα σε ένα χωράφι με καλαμπόκι. Η έκρηξή του το 1943-1952 έγινε αφορμή ώστε οι επιστήμονες να παρακολουθήσουν για πρώτη φορά ολόκληρο τον κύκλο της ζωής ενός ηφαιστείου από τη γέννησή του έως το θάνατό του. Γεωλόγοι από όλο τον κόσμο προσήλθαν για να μελετήσουν αυτό το πρωτοφανές γεγονός. Η γνώση που αποκτήθηκε από αυτήν την εμπειρία διευρύνει γενικότερα την κατανόηση της ηφαιστειακής δράσης, αλλά και ειδικότερα τη δημιουργία κώνων σκωριών.

ΕΚΡΗΞΗ

Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε η σχισμή άρχισε μία στρομπόλια πυροκλαστική δράση και μέσα σε 24 ώρες είχε δημιουργηθεί ένας κώνος σκωριών ύψους 50 m. Μέσα σε μία εβδομάδα αυξήθηκε σε ύψος 100 m από τη συσσώρευση λιθαριών και βολίδων, ενώ πύρινη βροχή από λεπτότερη τέφρα έπεφτε στο διπλανό χωριό Paricutin. 

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα εντάθηκε το Μάρτιο σχηματίζοντας εκρηκτικές στήλες ύψους μερικών χιλιομέτρων. Περιστασιακά, τα ηφαιστειακά επεισόδια ήταν Βουλκάνιου τύπου με μεγάλες εκρήξεις σαν κανονιές με σύντομα διαλείμματα ηρεμίας.Στις 12 Ιουνίου 1943 ένα ρεύμα λάβας προχώρησε προς το χωριό Paricutin, του οποίου οι κάτοικοι άρχισαν να το εγκαταλείπουν. Το ίδιο συνέβη και με το χωριό San Juan Parangaricutiro μερικούς μήνες αργότερα. Μέχρι τον Αύγουστο του 1944 τα δύο χωριά καλύφθηκαν από λάβα και στάχτη. Ό τι απέμεινε από το San Juan ήταν δύο καμπαναριά που ξεπρόβαλαν πάνω από τα ρεύματα λάβας.

Πινατούμπο

.

Το όρος Πινατούμπο είναι ένα ενεργό ηφαίστειο στο νησί Λουζόν στις Φιλιππίνες. Το ηφαίστειο βρίσκεται στα όρη Cabusilan και πριν την έκρηξή του το 1991, η ηφαιστειακή δραστηριότητά του ήταν άγνωστη στους ανθρώπους.

Το βουνό ήταν έντονα διαβρωμένο και καλυπτόταν από πυκνό δάσος στο οποίο κατοικούσε η φυλή Αέτας, η οποία φυγαδεύτηκε στο βουνό όταν οι Ισπανοί κατέκτησαν τις Φιλιππίνες.

Η έκρηξή του τις 15 Ιουνίου 1991 ήταν η δεύτερη ισχυρότερη χερσαία έκρηξη του 20ου αιώνα. Η έκρηξη του ηφαιστείου συνέπεσε με την άφιξη του τυφώνα Yunya, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας θανάσιμης ανάμειξης ηφαιστειακής στάχτης και βροχής. Η έγκαιρη προειδοποίηση και απομάκρυνση των κατοίκων της γύρω περιοχής έσωσε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους της περιοχής και τελικά πέθαναν μόνο 847 άνθρωποι. Όμως η γύρω περιοχή καταστράφηκε από πυροκλαστικές ροές, τη στάχτη και τα λαχάρ.

Τα αποτελέσματα της έκρηξης του Πινατούμπο έγιναν αισθητά σε όλο τον κόσμο. Από το ηφαίστειο βγήκαν 10 κυβικά χιλιόμετρα μάγμα και είκοσι εκατομμύρια τόνοι διοξείδιο του θείου, ενώ στην ήδη μεγάλη ποσότητα προστέθηκε και αυτή από μια αντίστοιχα μεγάλη έκρηξη του όρους Χάντσον δύο μήνες μετά. Το διοξείδιο του θείου που εκλύθηκε από το ηφαίστειο ανακλούσε μέρος της ακτινοβολίας του Ήλιου πίσω στο διάστημα, με αποτέλεσμα η παγκόσμια θερμοκρασία για ένα χρόνο να πέσει κατά μισό βαθμό.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΤΑΜΠΟΡΑ

ΝΑΝΣΥ & ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Το όρος Ταμπόρα είναι ένα ενεργό στρωματοηφαίστειο, έχει ύψος 2.722 μέτρα και η ηλικία του είναι 57.000 ετών . Είναι η υψηλότερη κορυφή του νησιού της Ινδονησίας Σουμπάουα. Η Σουμπάουα πλαισιώνεται τόσο προς τα βόρεια και νότια από ωκεάνιο φλοιό και το Ταμπόρα σχηματίστηκε από την ενεργή ζώνη υποβύθισης κάτω από αυτό. Αυτό ανύψωσε το Ταμπόρα σε ύψος μέχρι 4.300 μέτρων, καθιστώντας το στο παρελθόν μια από τις ψηλότερες κορυφές του αρχιπελάγους της Ινδονησίας.

Με εκτιμώμενο όγκο εκτινασώμενου υλικού ίσο με 160 χλμ, η έκρηξη του 1815 ήταν η μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη στην καταγραμμένη ιστορία. Η έκρηξη ακούστηκε μέχρι το νησί Σουμάτρα, περισσότερα από 2.000 χιλιόμετρα μακριά. Οι περισσότεροι θάνατοι από την έκρηξη ήταν από την πείνα και τις ασθένειες, καθώς το ηφαιστειακό νέφος κατέστρεψε την αγροτική παραγωγικότητα στην τοπική περιοχή.

Η έκρηξη προκάλεσε παγκόσμιες κλιματικές ανωμαλίες που περιελάμβανε το φαινόμενο που είναι γνωστό ως «ηφαιστειακός χειμώνας » το 1816 έγινε γνωστό ως το "έτος χωρίς καλοκαίρι» λόγω της επίδρασης στο βορειοαμερικανικό και ευρωπαϊκό καιρό. Γεωργικές καλλιέργειες καταστράφηκαν και το ζωικό κεφάλαιο πέθανε στο μεγαλύτερο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου.

Η ΕΚΡΗΞΗ

Στοιχεία

Ο Βεζούβιος είναι βουνό-ηφαίστειο στις δυτικές ακτές της Ιταλίας και σε απόσταση 12 χλμ. από τη Νάπολη. Μέχρι το 79 μ.Χ., το θεωρούσαν σαν ένα απλό βουνό.

Βεζούβιος

Ιστορία

Η πρώτη έκρηξη του Βεζούβιου σύμφωνα με τους ιστορικούς, που κατάστρεψε ολοκληρωτικά και εξαφάνισε μέσα στη λάβα τις τρεις μεγάλες πόλεις, την Πομπηία, το Ηράκλειο και τις Σταβίες, έγινε το 79 μ.Χ.

Στην περιοχή ευδοκιμούν τα αμπέλια από αρχαιότατα χρόνια. Τα κρασιά του Βεζούβιου τα εκτιμούσαν ιδιαίτερα από τη Ρωμαϊκή εποχή και είναι περιζήτητο το θαυμάσιο κρασί «Λάκριμα Κρίστι».

Άλλες μεγάλες εκρήξεις έγιναν το 1794, το 1872 και το 1906, που προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές και θανάτους πολλών ανθρώπων. Σήμερα, οι περιοχές γύρω από τον Βεζούβιο είναι ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες, παρά τον κίνδυνο που γνωρίζουν ότι διατρέχουν οι κάτοικοι, καθώς το ηφαιστειογενές έδαφος του βουνού είναι ιδιαίτερα εύφορο.(προσχωσιγενές)

ΑίτναΗ Αίτνα είναι ενεργό ηφαίστειο στις

ανατολικές ακτές της Σικελίας, το μεγαλύτερο και υψηλότερο ενεργό

ηφαίστειο στην Ευρώπη (ύψος 3.350 μέτρα). Η Αίτνα καλύπτει έκταση 1190

τετραγωνικών χιλιομέτρων με περιφέρεια βάσης 140 χιλιόμετρα, δηλαδή είναι τρεις

φορές μεγαλύτερη από τον Βεζούβιο.Είναι από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στον κόσμο. Αν και οι εκρήξεις του μπορεί να

είναι μερικές φορές πολύ καταστροφικές, γενικά δεν θεωρείται ιδιαίτερα επικίνδυνο

και χιλιάδες κάτοικοι ζουν στις πλαγιές του ηφαιστείου και τις γύρω περιοχές. Το

γόνιμο έδαφος είναι κατάλληλο για εκτεταμένες γεωργικές δραστηριότητες.

Τον Ιούνιο του 2013, η UNESCO ανακοίνωσε την ένταξη της Αίτνας στον κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας

Κληρονομιάς.

Όνομα• Η ονομασία Αίτνα μπορεί να προέρχεται

από την ελληνική λέξη αίθω, που σημαίνει «καίγομαι», ή τη φοινικική λέξη «attano». Οι Άραβες ονόμαζαν το βουνό Gibel Utlamat, το βουνό της φωτιάς. Η ονομασία αυτή εξελίχτηκε αργότερα σε Mons Gibel κι έτσι στην τοπική διάλεκτο το ηφαίστειο ονομάζεται Mongibeddu.

• Στην Ελληνική μυθολογία, ο Αίολος είχε φυλακίσει τους ανέμους στις σπηλιές κάτω από την Αίτνα. Ο Γίγαντας Τυφών καταπλακώθηκε από το όρος Αίτνα, σύμφωνα με τον ποιητή Αισχύλο, και ήταν η αιτία των ηφαιστειακών εκρήξεων. Στη Ρωμαϊκή μυθολογία, ο Βούλκαν, θεός της φωτιάς, είχε το εργαστήριό του κάτω από την Αίτνα .

Ιστορία• Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Αίτνα ξεκίνησε περίπου πριν 500.000 χρόνια, με υποθαλάσσιες εκρήξεις κατά

μήκος των ακτών της Σικελίας.

• Πριν 35.000 χρόνια και για μια χρονική περίοδο περίπου 20.000 χρόνων, έλαβαν χώρα μερικές ιδιαίτερα ισχυρές εκρήξεις, στάχτη από τις οποίες είχε φτάσει ακόμα και μέχρι τη Ρώμη, περίπου 800 χιλιόμετρα βόρεια της Αίτνας. Πριν 3.500 χρόνια, μια ηφαιστειακή έκρηξη προκάλεσε μια γιγάντια κατολίσθηση στην ανατολική πλαγιά του βουνού. Το γεγονός μνημονεύει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης και αποτελεί την πρώτη γνωστή μαρτυρία για έκρηξη της Αίτνας. Η επόμενη κατολίσθηση θα γινόταν μετά από 1500 περίπου χρόνια, δημιουργώντας καλντέρα.

• Το 396 π.Χ. λέγεται ότι μια έκρηξη της Αίτνας ματαίωσε τα σχέδια των Καρχηδονίων για εισβολή στις Συρακούσες κατά τον Πρώτο Σικελικό Πόλεμο.

Εικόνες