ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ

download ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ

of 94

description

Electrical measurements notes

Transcript of ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ

  • .

    2012

    1

  • 2

  • 3

  • 4

  • :

    (). ,

    /:

    . ()

    .

    :

    1. , ..

    2. , ..

    3. , ..

    (Measurements and Instrumentation)

    :

    /

    / Soft measurements

    /

    (.. )

    , ..

    .

    ( ) .

    ( !)

    . ,

    .

    5

  • , ,

    .

    Oscilloscopes, Analyzers, Meters (5) Oscilloscopes (1) Spectrum Analyzer (Signal Analyzer) (2) Network Analyzer (1) Logic Analyzers (1) EMI/EMC, Phase Noise, Physical Layer Test (2) Bit Error Ratio Test (BERT) Solutions (2) Digital Multimeter, Voltmeters (1) Power Meters & Power Sensors (1) Frequency Counter Products (1) Noise Figure Analyzers & Noise Sources (1) LCR Meters & Impedance Measurement Products (1) Dynamic Signal Analyzers, Mechanical & Physical Test (1) Generators, Sources, Supplies (5) Signal Generator (Signal Source) (1) Pulse Generator Product Portfolio (1) Data Generators & Analyzers (1) DC Power Supplies (3) DC Electronic Loads (3) AC Power Sources / Power Analyzers (2) Modular Products and Systems (3) Modular Mainframes and Controllers (1) Modular Bit Error Rate Test Systems (1) Modular Data Acquisition and Switching (1) Modular Digital IO (1) Software for Modular Products and Systems (1) Accessories & Options for Modular Products (1) Additional Test & Measurement Products (11) Data Acquisition - DAQ (3) Wireline Communications Test Equipment (2) Application-Specific Test Systems and Components (2) Photonic Test & Measurement (3) GPIB, USB, Accessories, Racks (3) Used Agilent T&M Equipment (4) Services (1) Application Engineering Services (1)

    6

  • 1.

    -

    2. , ,

    3.

    ,

    4. , ,

    Wheatstone Kelvin , , RC, RL Q Maxwell Hay Owen, Schering Wien

    [ ]

    5.

    6.

    [ ] [ ] []

    7. -

    7

  • 8

  • 1.

    1. -

    2.

    3.

    4.

    5.

    9

  • 10

  • 1.1 -

    [d Arsonval-1890]

    FD: (deviation)

    FC:

    ( [Weston-1900])

    F: (damping)

    .

    (eddy currents)

    .

    FD FC

    11

  • :

    ( ),

    .

    (taut band) ,

    .

    , .

    :

    1. 5 50

    2. () 1 k 50 k

    3. 5 mV 250 mV

    F = B I l (= Tesla m)

    ,

    F = 2 B I l

    F = 2 B I l

    ( r

    )

    TD = F r = 2 B I l N r [Nm]

    A ( = 2 r l)

    TD = B I N A [Nm]

    . ,

    TC = K0, :

    TC = TD,

    B I N A = K 0

    0 = c I, c: , :

    1.

    2. ( ) 12

  • 1.2

    , (1)

    (2).

    , .

    / (

    ).

    ,

    .

    :

    TD = K I I , : 13

  • (

    , TD = K I2).

    .

    ,

    .

    . (

    ).

    :

    1. 0,02 0,1

    2. () 7,5 k

    3. 30 V 600 V

    4. 25 500 Hz

    5. 0,1 0,25 %

    1.3

    :

    , . ,

    .

    14

  • ( ).

    , . ,

    , ( marketing ),

    .

    . , ,

    .

    () . , ,

    .

    .

    15

  • :

    , ..

    .

    -1. ( )

    -2. ,

    -3. , , .

    -4.

    +1.

    +2.

    :

    1. 50 m

    2. () 10 k

    3. 10 V 750 V

    4. 15 150 Hz

    5. 0,5 %

    16

  • 1.4

    : ()

    . .

    , 1-200 kV.

    , -

    . = V2, .

    .

    :

    1. 30 V 50 kV

    2. 15 Hz 300 kHz

    3. 0,5 %

    1.5

    ( )

    . , ,

    . ,

    . (

    )

    . mm

    ( ).

    17

  • ,

    .

    .

    R = 0 ( )

    .

    , .

    R 0 .

    .

    .

    G

    R

    18

  • 2. , ,

    1.

    2.

    3.

    4.

    5.

    19

  • 20

  • 2.1

    .

    , . , ..

    V kV .

    , .. nV.

    .

    . ,

    ,

    . ,

    . ,

    , .

    .

    , R

    , () .

    Rm . , Rm

    .

    sm

    vIR R

    =+

    svIR

    =

    A

    vs

    R

    Rm vs

    R

    21

  • ()

    . .

    () Rm

    Rm. , Rm

    .

    R.

    1ss m s sm m

    v Rv RI v R vR R R R

    = = + +

    vs

    : 1.

    .

    2.

    .

    =

    . ,

    2 Vm

    m

    RV VW V R V

    = = =

    ,

    :

    1mm

    RV I

    = =

    50 10 100 k/V.

    , .

    V vs Rm

    I = 0

    vs

    R R Im

    22

  • . = 100 k/V. , 61 1 10 10 A 10 A100000m

    I

    = = = = .

    Rm = 2000 ,

    3 6 32 10 10 10 20 10 V 20 mVm m mV R I = = = =

    20 mV .

    (. ).

    2.2

    , .. ,

    . ,

    .

    .

    Rsh, , (shunt resistance).

    . 99

    () 0,1 mA. Rsh 1 .

    (1) (2)

    (3) .

    (1) Vm = Rm Im = 0,1 mA 99 = 9,9 mV.

    Vm = Rsh Is Is = Vm / Rsh = 9,9 mV / 1 = 9,9 mA.

    , : I = Is + Im =9,9 + 0,1 = 10 mA.

    (2) (3) , .

    50 % 25 % . .

    , .

    ,

    Is

    Rm

    Rsh

    m

    23

  • (

    ).

    ,

    . make-before-break (. . ).

    :

    , Ayrton:

    : (R1 + R2 + R3) || Rm (R1 + R2) || (Rm + R3) (R1) || (Rm + R2 +

    R3). 24

  • . 10

    10 V.

    () 0,1 () 1 .

    () Rm = 0,1 10/(10 + 0,1) = 0,99 . 1 ,

    (1 0,99)/1 100 = 1%.

    () Rm = 1 10/(10 + 1) = 0,909 . 1 ,

    (1 0,909)/1 100 = 9,1%.

    .

    ,

    .

    . ,

    .

    (clamp meter),

    .

    2.3

    ,

    . ,

    . , ,

    . ,

    RS, (multiplier resistance).

    9 Rm

    10 .

    25

  • . 100 Rm = 1 k

    .

    100 V 0,75 , 0,5

    0,25 ;

    ( )m S m S m S mm m

    V VV I R R R R R RI I

    = + + = =

    100 V m = 100 , RS =999 k.

    , 75 V, 50 V 25 V ( ).

    , .

    ,

    (

    ).

    :

    RS Rm

    26

  • 12 V

    70 k

    50 k +

    V

    .

    50 , Rm = 1700 10, 50 100 V.

    61 1 1 110 50 10 1700 198,3 km m m mR R V I R V I R R R

    + = = = =

    V = 50 100 V:

    62 2 2 250 50 10 1700 998,3 km m m mR R V I R V I R R R

    + = = = =

    63 3 3 3100 50 10 1700 1,9983 Mm m m mR R V I R V I R R R

    + = = = =

    1 198,3 kR = 10 V

    1 2 2 16

    2 250 50 10 1700 998300 800 km m m mR R R V I R V I R R

    R R+ + = =

    = =

    1 2 3 3 1 26

    3 3100 50 10 1700 998300 800000 1 Mm m m mR R R R V I R V I R R R

    R R+ + + = =

    = =

    .

    , 1

    100 V. , = 1 / 100 V = 10 k/V. .

    .

    . 5 V (, ) () 20 k/V

    () 200 k/V, ( ).

    27

  • () 20 k/V 5 V 20 k/V = 100 k. ,

    50 k 50 k || 100 k = 33,3 k, 12 33,3/(70 +

    33,3) = 3,87 V.

    (B) 200 k/V 5 V 200 k/V = 1 M. ,

    50 k 50 k || 1 M = 47,62 k, 12 47,62/(70 +

    47,62) = 4,86 V.

    . 200 500 k/V

    , .

    10 /V

    10 G/V.

    2.4

    ( )

    . ,

    :

    : 10 Hz 300 kHz

    : 300 kHz 3 GHz

    : 3 GHz 30 GHz

    : > 30 GHz

    nV kV n

    k . ,

    50/60 Hz 1 V 10 kV 1 10 kA.

    : (peak), (RMS) (average)

    .

    28

  • 1.

    .

    2. , ,

    (Square), (Mean)

    (Root):

    ( )2

    1

    2

    2 1

    1 TRMS

    T

    f f t dtT T

    =

    1 = 0.

    3. , ,

    ( )2

    12 1

    1 TAVG

    T

    f f t dtT T

    =

    RMS.

    (dc-direct current). , .. RMS

    Vdc VRMS.

    (

    Hz)

    , . , ,

    .

    29

  • , ,

    , .

    (rectification) (rectifiers)

    , (diodes).

    -.

    ,

    . ,

    (.. , Zener, Schottky, Gunn, LED, . ) (, ,

    .). :

    .

    :

    ( )

    30

  • (

    ) .

    .

    = 0,637

    = / 2 = 0,707

    ,

    (. 0,637 ). ,

    (. 0,707

    ). 0,707/0,637 = 1,11.

    .

    . 100

    Rm = 1 k 100 VRMS.

    31

  • .

    .

    IAVG = 100 .

    100 A 157 A

    0,637 0,637AVG

    peak mII I= = = = .

    ( ) ( )

    mI

    =

    2 VF,

    ( , ).

    VF = 0,7 V. 1,414

    VRMS,

    61, 414 2 1,414 2 1,414 100 2 0,7 1000

    157 10890,7 k

    RMS F RMS Fm S m

    m S m

    S

    V V V VI R RR R I

    R

    = = =

    +

    =

    , .. 75 V.

    75 , . .

    , Im = 157 , IRMS = 0,707 Im = 111 ()

    VRMS = 100 V (), R = 100 V / 111 = 900,9 k,

    = 900,9 k / 100 V = 9 k/V

    () () .

    () ,

    ( 100 mV). , 0,5

    0,7 V ,

    .

    ( ) 32

  • .

    .

    . (. ) 250 mA.

    1 mA Rm = 1700 .

    Np = 4 Ns = 500

    (VF = 0,7 V). 20 k.

    RL.

    ,

    1. ( ) Im = IAVG/0,637 = 1 mA/0,637 = 1,57

    mA

    2. ( )

    Em = Im (Rs + Rm) + 2 VF = 1,57 103 (20000 + 1700) + 1,4 = 35,5 V

    3. ( RMS)

    Es = 0,707 35,5 V = 25,1 V [RMS]

    4. ( RMS)

    Im = 1,11 IAVG = 1,11 mA [RMS]

    5. ( RMS)

    Is = Ip Np / Ns = 250 mA 4/500 = 2 mA

    6. , Is = +

    2 mA = 1,11 mA + IL IL = 2 1,11 = 0,89 mA

    RL = Es / IL = 25,1V / 0,89 mA = 28,2 k

    33

  • 2.5

    .

    . (

    ) ,

    , .

    . (break-in cable)

    .

    34

  • 35

  • 36

  • 3.

    1.

    2. ,

    3.

    4.

    5.

    6.

    37

  • 38

  • . , , ,

    , . ,

    / ,

    . ,

    .

    3.1

    100 , (tolerance) 10 .

    90 110

    100 10 . .

    (). , 1000 900 1100 .

    |1000 900| / 1000 = 0,1 10 %.

    - .

    , * , :

    : | *| ( )

    : | *| / (, , .. %)

    , , 3 V 1%,

    2,97 V 3,03 V, . 0,06 V. ,

    400 V 1%, 396 V 404 V,

    . 8 V.

    ppm (parts-per-million)

    , ..

    ppm/C. 2 100 ppm/C,

    39

  • 100 2000000 2001000000

    =

    , 2 200 .

    . 1,14 k 1,26 k

    1,2 k. ; ,

    25 C 500 ppm/C,

    75 C;

    1,26 k 1,2 k = +0,06 k

    1,2 k 1,14 k = 0,06 k

    = 0,06 k

    0,06 k 100% 5%1,2 k

    =

    25 C R = 1,2 + 0,06 k = 1,26 k

    500500 ppm 1,26 k 0,63 C1000000

    R = =

    = 75 25 = 50 C

    R = 0,63 /C 50C = 31,5

    , 75 C 1,26 k = 1,2915 k

    3.2 ,

    1% 1 .

    , 1 1% = 0,99 1,01 .

    1%

    (accuracy) .

    .

    40

  • !: .

    100 V 2% (.

    2 V 100 V) 10 V

    2 V 100% 20%

    10 V

    = , . 8 12 V.

    ,

    .

    (resolution)

    . .., ,

    (

    . ,

    . , (

    ) .

    , , 1 ( ).

    (

    ) . ,

    /(max Xmin)

    .

    (precision) , :

    . ..

    41

  • (, -, .) (

    ). ,

    .

    , .

    .. ,

    10:43:20. ,

    !

    .

    ,

    : 1/100

    . , 1/10

    !

    , .

    ( ).

    , .

    : , ,

    .

    , (calibration error)

    . -

    ( ). 42

  • , .

    ( )

    . ,

    .

    .

    .

    3.3

    . :

    . ,

    .

    ( )

    - ( , )

    .

    . ,

    ( ).

    . ,

    (..

    V ).

    ,

    ,

    . .

    43

  • 3.4

    ,

    , ,

    .

    . , ,

    .

    .

    :

    . ( , ..)

    . (nulling) .

    . .

    . , ,

    , (.. ), .

    .

    , .

    ( )

    (. ).

    , Murphy

    .

    = , = [( ) + ( )]

    = , % = [(% ) + (% )]

    = / , % = [(% ) + (% )]

    = , % = (% )

    44

  • 3.5

    , .

    . ,

    ,

    .

    ( ), ,

    , .

    (outliers) .

    .

    3.6

    , ,

    ,

    .

    (..

    ) 0

    :

    (swamping resistance)

    . ,

    Rm

    Rsh

    .

    45

  • 9 ,

    1% 0,1%. :

    ,

    . , ,

    ( ) Rm.

    .

    0,004 /C.

    0,0002 /C

    0,0006 /C. 0C,

    2 ;

    :

    R =

    R =

    RT =

    = = 0,004 /C

    = = 0,0002 /C

    = = 0,0006 /C

    0C: R + R

    C:

    RT = R (1 + ) + R (1 + )

    :

    RT = (R + R) (1 + )

    ,

    R (1 + ) + R (1 + ) = (R + R) (1 + )

    :

    R (1 + 0,004 ) + R (1 + 0,0002 ) = (R + R) (1 + 0,0006 )

    :

    0,0034 R = 0,0004 R

    0,0034 8,50,0004

    RR R = =

    8,5 2 17R = =

    46

  • 4. , ,

    1.

    2. Wheatstone Kelvin

    3.

    4. , , RC, RL Q

    5. Maxwell Hay

    6. Owen, Schering Wien

    47

  • 48

  • 4.1

    Ohm,

    .

    . (

    ):

    ;

    ,

    . , . ,

    .

    , ,

    , ( )

    . ,

    . :

    A IV +

    V

    A

    I + IV

    +

    R E

    I

    +

    + A

    E + EA

    +

    R E

    I

    V

    + EA

    I

    B

    : IV

  • vo vs Rs RX

    RX vo vs Rs

    VH

    IH

    IL

    VL

    vs ( Rs)

    ( ). . .

    vo vs Rs

    VH

    IH

    IL

    VL RX

    50

  • 4.2 WHEATSTONE KELVIN

    4.2.1 Wheatstone (Samuel Hunter Christie in 1833, Sir Charles Wheatstone 1843)

    Wheatstone (

    ):

    S .

    x

    SPRQ

    =

    0, 1

    Rx, 2, VP = VQ VR = VS

    1 P = I2 Q I1 Rx = I2 S.

    .

    . P

    Q ( ), 0,05%

    0,1% S, Rx ( P +

    S + Q) (0,05 + 0,05 + 0,1)%, .

    0,2%.

    ,

    .

    Thevenin (

    ):

    G

    +

    + G

    S Rx

    +

    VP +

    VQ

    VR

    +

    VS

    Q P

    I1 I2

    51

  • r = P || Rx + Q || S

    xR S B

    x

    R SV V ER P S Q

    = + +

    .

    Wheatstone. P = 3,5 k, Q = 7 k, S = 4 k, R = 2 k.

    = 10V, 1 /mm

    2,5 k. R .

    ,

    r = P || R + Q || S = 3,5 k || 2 k + 7 k || 4 k = 3,82 k

    ( ) ( )1 A 3,82 k + 2,5 k 6,32 mVR S g gV V I r r = + = =

    66,32 mV 632 10

    10 VR S

    B

    V VR SR P S Q E

    = = = + +

    R, :

    6632 10R R SR R P S Q

    + = + + +

    R Sg

    g

    V VIr r

    =+

    G

    rg r

    VR VS

    Ig

    52

  • R = 5,46772

    4.2.2 Kelvin (William Thomson Lord Kelvin, 1861)

    Wheatstone, ,

    , 5 ( 1012 ).

    Kelvin, (

    Q S Wheatstone). Kelvin

    (: Q

    Qx):

    : , .

    , 1 2i R i r IS= + 1 2 1 2rIS i R i r IS R i iR

    = =

    .

    1 2 1 2 1 2x x xpi P i p IQ IQ i P i p IQ P i iP

    = + = =

    .

    +

    G EB

    S R

    Qx P i1

    I

    r

    p

    i1

    i2

    i2

    I i2

    I

    I + i1

    53

  • 1 2

    1 2

    x

    pP i iIQ P

    rIS R i iR

    =

    , p rP R= xQ P

    S R= ,

    Wheatstone. P, R, p, r

    . Qx:

    xSPQR

    =

    10 1 0,2%.

    0,1 .

    4.2.3

    (.. )

    , . .

    . , ,

    (..

    ).

    (

    (surface leakage current).

    .

    , .

    , (guard

    wire)

    (surface leakage current)

    .

    V

    V E

    I I

    I +

    +

    54

  • :

    , , ,

    (megohmeter megger [

    ]).

    ( 100 5000 V)

    ( ) .

    V V = E

    +

    I

    55

  • 4.3

    ,

    , , , .

    /

    .

    :

    .

    .

    , :

    : 1 2

    3 4

    Z ZZ Z

    =

    ,

    .

    1

    G

    2

    3 4

    56

  • 4.4 , , RC, RL Q

    4.4.1 ( De Sauty)

    , 1/3 = 2/4.

    31 13 4 1 3 4 4

    1 1xx

    x

    jjC RC C C

    R R C R C R R

    = = =

    ,

    . , C1 .

    : (G) ()

    (null detector) D.

    4.4.2 CR LR

    Cp

    ( , ,

    ). ()

    ( ) (

    ).

    .

    :

    2 2 2 2

    ,s s s sp ps s

    R X R XR XR X+ +

    = =

    ()

    2 2

    2 2 2 2,p p p p

    s sp p p p

    R X R XR X

    R X R X= =

    + +

    D

    Cx

    R3 R4

    C1

    Cp Rp

    Ls Rs

    57

  • (

    ).

    , .

    , s sLs s

    X LQR R

    = = , QL [5, 1000]

    , 1p

    Cp p p

    XD

    R C R= = , DC [0,0001, 0,1]

    .

    4.4.3 CR, LR, Q

    4.4.3.1 -

    1 4

    3

    1 3

    4

    s

    s

    R RRR

    C RCR

    =

    =

    () Rs R1.

    D

    Cs

    R3 R4

    C1

    R1 Rs

    p pL

    p p

    R RQ

    X L= =

    sC s s

    s

    RD C RX

    = =

    58

  • 4.4.3.2 -

    1 4

    3

    1 3

    4

    p

    p

    R RRR

    C RCR

    =

    =

    ( )

    4.4.3.3

    , .

    1 4

    3

    1 4

    3

    s

    s

    R RRR

    L RLR

    =

    =

    4.5 MAXWELL HAY

    4.5.1 Maxwell

    Maxwell ( Maxwell-Wien) .

    D

    Cp

    R3 R4

    C1

    R1

    Rp

    D

    R3 R4

    L1

    R1

    Ls

    Rs

    59

  • ():

    1

    3 4

    sRRR R

    =

    :

    3 1

    4

    sLC RR

    =

    :

    1 4

    3

    3 1 4

    s

    s

    R RRR

    L C R R

    =

    =

    4.5.2 Hay

    Hay .

    :

    1 4

    3

    3 1 4

    p

    p

    R RRR

    L C R R

    =

    =

    , .

    D

    R3 R4

    R1 Ls

    Rs

    C3

    D

    R3 R4

    R1

    C3

    Rp

    Lp

    Maxwell

    Hay

    60

  • 4.6 OWEN, SCHERING WIEN

    4.6.1 Owen

    Owen

    /.

    :

    21

    3

    1 2 3

    s

    s

    RR CC

    L C R R

    =

    =

    4.6.2 Schering

    Schering /.

    :

    43

    1

    31

    4

    s

    s

    RR CCRC CR

    =

    =

    4.6.3 Wien ()

    :

    3 4 3 4

    12

    fR R C C

    =

    R2

    Ls

    Rs

    D

    R3

    C3

    C1

    R4 R3

    Cs C1

    Rs

    D

    C3

    D

    R3

    R4

    R1

    C3

    R2

    C4

    61

  • 62

  • 63

  • Agilent-E4981A Capacitance Meter

    64

  • 5.

    1.

    2.

    3.

    65

  • 66

  • 5.1

    (operational amplifier op-amp)

    .

    : !

    o ( ) o o o

    ()

    6

    Out

    +

    V+

    V 4

    5

    Offset null

    1

    7

    2

    3

    Inverting input

    Non-inverting input

    67

  • 1 2oi i i i i+ = + + +

    : offset null ( ) .

    2 1dv v v=

    ( )2 1 , : o dv Av A v v A= =

    , 105 108 , Ri 105 1013 , Ro 10 100 0 , VCC 5 24 V

    +

    VCC

    VCC

    i1

    i2

    io

    i+

    i

    Avd

    Ro Ri

    vd vo

    v1

    v2

    68

  • vout VCC ():

    CC out CCV v V

    .

    ( ) ( ).

    .

    vout/vin .

    .

    , 741 :

    , = 2105

    ++

    10 k

    1

    o

    i

    vs

    20 k

    741

    vo

    i

    +

    10 k

    vd

    vs

    20 k

    2 M

    50

    200000 v1

    i o

    69

  • , Ri = 2

    , Ro = 50

    ;

    , :

    1 11

    1

    1

    1

    10000 2000000 20000200 301 1002 3

    23

    s o

    s o

    s o

    s o

    v v v vv

    v v vv v v

    v vv

    = +

    =

    +=

    vd = v1,

    ( )1 0 0 1400 200000v v v v = +

    0 26667067 53333333 1,9999699oo s

    s

    vv vv

    + =

    .. vs = 2 V, v= 3,9999398 V v1 = 20,066667 V

    1 0 0,19999 mA20000v vi = =

    .

    .

    .

    .

    io

    +

    v1

    v2

    + 741

    vo 5 k 40 k

    vs

    20 k

    70

  • 9 io vs = 1 V 0,65 mA. , .

    , : = 9,00041 io

    = 0,657 mA vs = 1 V. .

    5.1.1

    (inverting amplifier)

    :

    1 11 2

    1

    i o

    f

    v v v vi iR R

    = =

    1 2 0v v= = ()

    1

    i o

    f

    v vR R

    =

    1

    fo i

    Rv v

    R=

    :

    v1

    +

    v2 = v1

    +

    vo

    +

    i2 = 0

    i1 = 0

    +

    +

    vi Ri

    +

    vo

    ++

    R1 0 A

    vi

    Rf

    vo

    v1

    v2

    i1

    i2

    71

  • 5.1.2

    (non-inverting amplifier)

    1

    1 fo iR

    v vR

    = +

    = 1 Rf = 0 (.)

    R1 = (.)

    ( = 1 voltage follower

    )

    5.1.3 ()

    (summer)

    1 2 31 2 3

    f f fo

    R R Rv v v v

    R R R

    = + +

    +

    v1

    + R1 0 A

    vi

    Rf

    vo

    v2

    +

    v3

    v1

    v2

    R1

    R2

    R3

    + 0 A

    Rf

    vo

    0 A

    72

  • 5.1.4 (differential amplifier)

    12

    2 22 1

    131

    4

    1

    1o

    RRR Rv v v

    RRRR

    +

    = +

    ,

    vo = 0 v1 = v2.

    312 4

    RRR R

    =

    ( )2 2 11

    oRv v vR

    =

    R2 = R1 R3 = R4 (v2 v1).

    .

    5.1.5

    .

    :

    ( )32 2 11 4

    21oRRv v v

    R R

    = +

    v2

    R1

    +v1 R3

    +

    va

    R2

    vo

    vb

    R4

    73

  • ( RG):

    : 21v

    G

    RAR

    = +

    v1

    R1

    R2

    R3

    +

    R2

    +

    vo

    0 A

    +

    +

    v2

    R3

    R4

    R1

    0 A

    R

    R

    RG

    v1 (inverting) R

    R

    +

    R

    vo

    +

    +

    v2 (non-inverting)

    R

    74

  • 5.1.6

    :

    ( ) ( )0

    1 to iv t v z dzRC

    =

    :

    ( ) ( ) ( )

    0

    1 10

    R Ct

    i oo i o o i

    i i

    v dvC dv v dt v t v v z dzR dt RC RC

    =

    = = =

    5.1.7

    :

    ( ) ( )iodv t

    v t RCdt

    =

    :

    R +

    vi

    iR

    C

    iC

    +

    +

    vo

    +

    R

    +

    vi

    C

    +

    vo

    75

  • 5.2

    ( ):

    :

    oi

    RKR

    =

    .

    1. (zero drift) 2. (bias)

    (nulling) . www.analog.com/static/imported-files/tutorials/MT-055.pdf

    :

    ( . 31).

    Ri

    +

    vi +

    Ro

    vo

    Rs

    Rm

    Ri

    +

    vi +

    Ro

    vo R1

    C

    Rm

    76

  • 5.3

    1 fA (femto: 1015) 50 .

    ,

    .

    Rs

  • 741 (IC741, : Philips)

    78

  • 6.

    1.

    2.

    3.

    4.

    5.

    6.

    79

  • 80

  • 6.1

    (

  • 2. (2 1)

    .

    . [: , .]

    0 8 V 3

    . ADC :

    , 1,5 2,5 V, 2 (0102) V.

    , Vin, (

    ),

    Vin k k:

    , :

    ADC:

    : 1

    2 1N [ LSB (least significant bit)]

    . 800-1500 mV 8

    010100002 (8010) 100101102 (15010). k 10mV.

    :

    111

    110

    101

    100

    011

    010

    001

    000 1 3 4 5 2 6 7 8

    1 V

    ( 0 )

    max

    2 1NX

    82

  • = 1500 800150 80 1

    +

    = 700 mV/71 = 9,86 mV = 81

    2 1= 1

    255= 0,4%

    ,

    . ,

    . ,

    .

    6.3

    :

    V ( 0 V).

    .

    ( - 0).

    Vin

    V0

    t1 t2

    t

    V0

    (gating)

    0 t

    83

  • ( ) 0rampV t V mt=

    m . ,

    ( )1 0 1ramp inV t V mt V= =

    ( )2 0 2 0rampV t V mt= =

    ,

    2 1 inVt t tm

    = =

    ( , ),

    int n V nmT

    T

    = = ( : 1tn

    T = +

    )

    , .

    (comparator).

    (1) LOGIC HIGH

    (0) LOGIC LOWin ref o

    in ref o

    V V V V V VV V V V V V

    +

    +

    > > = =

    < < = =

    , 1 ( )

    0 .

    84

  • 6.4 ()

    :

    .

    .

    ( - 0).

    Vin

    C

    R

    +

    Vout Vref

    Vin

    C

    R

    +

    Vout Vref

    1: C Vin (, VC(0) = 0).

    2: C Vref Vout = 0. ( , Vref . .).

    85

  • ,

    ( ) inoutV TV TRC

    =

    T s, T .

    , .

    Tx :

    ( ) ( )ref x inout x out xref

    V T V TV T T V T TRC V

    + = + =

    . ()

    .

    R C

    . ,

    .

    ,

    ( ).

    :

    Vin1

    Vin2

    Vin1 < Vin2

    t

    Vout

    0

    86

  • . ADC R = 100 k C =

    0,01 F. Vref 10 V 10 ms.

    6,8 V.

    6,810ms 6,8ms10

    inx

    ref

    VT TV

    = = =

    10 + 6,8 = 16,8 ms.

    ( 10 V 10 + 10 = 20 ms 30 mV 10 +

    0,03 = 10,03 ms.)

    6.5

    :

    .

    .

    (bit 1)

    (bit 0) ( , ).

    :

    1. (most significant bit-MSB) 1

    87

  • 2.

    (digital-to-analog converter, DAC)

    3. ( ) DAC.

    ,

    1, 0.

    .

    ( 4 )

    .

    1000 8

    1100 12

    0100 4

    1010 10

    1110 14

    0110 6

    0010 2

    1001 9

    1011 11

    1101 13

    0111 7

    1111 15

    0101 5

    0011 3

    0001 1

    DAC Digital-to-Analog Converter

    ( )

    START

    Vref

    MSB

    88

  • .

    ,

    s (, 10 20 s).

    DAC (

    ):

    6.6

    ,

    : (1) , (2) (3) .

    , ,

    () .

    . ,

    , +1

    ( ) 0 1 (

    !). 1 0

    . , 3 0,000

    1,999, ( ,000 1,999) 89

  • 1 2000 (2103). 5 1

    200000. 4

    . ,

    .

    .

    .

    . ,

    ( % + [LSD])

    ( % + [LSD])

    LSD (least significant digit) ,

    , . ,

    3 (0,7% + 1).

    , %, .

    20 V, ; 3 ,

    20,0 V ( ,

    ), 1 0,1 V. , ,

    (0,7 20/100 + 0,1) = 0,24 V.

    0,24 V 100% 1, 2%20 V

    = , .19,86 20,24 V.

    ,

    1,2 V. 3 (0,5 % + 3)

    , 200, 20 2 V.

    ;

    ,

    200 V ( , ). .

    01.2. 1,2 0,5/100

    = 0,006, .

    1 8 8 8 8

    90

  • , . 3 , 1,2

    0,3, . 0,9 1,5 V, 25% ( !) ,

    . .

    20 V, .

    1.20 ,

    (1,20 0,5/100 + 0,03) = 0,036 V. 1,16 1,24 V

    , 3%,

    .

    2 V, .

    1.200 (1,200 0,5/100 + 0,003) = 0,009 V.

    1,191 1,209 V 0,75%

    ( 1,200 V 0,75%).

    ,

    /

    .

    (sampling),

    (Sa/s, Samples per second),

    .

    !:

    (, , .)

    (, ).

    . ,

    ()

    ( 85%) .

    91

  • 92

  • :

    [1] Bell, D.A.: Electronic Instrumentation and Measurements, Reston (Prentice-Hall),

    Reston,VA, 1983.

    [2] , .-.: , , , 2001.

    [3] Webster, J.G. (Ed.): Electrical Measurement, Signal Processing, and Displays, CRC

    Press, Boca Raton FL, 2004. [ ] [ !]

    [4] Sanderson, M. L.: Electrical Measurements, Chapter 27, pp. 439-498, in W. Boyles,

    (Ed.): Instrumentation Reference Book, 4th Ed., Elsevier, 2010. [ ]

    [5] Application Notes Agilent ( , .. Fluke,

    Hameg, Tektronix, Metrix, Keithley Instruments, Honeywell, Gould, .):

    http://www.home.agilent.com/agilent/facet.jspx?t=79831.g.1&cc=GR&lc=eng&sm=g&

    pageMode=TM&pageMode=TM

    :

    [4A] 8 Hints for Making Better Digital Multimeter Measurements

    [4B] 8 Hints for Successful Impedance Measurements

    [4] Impedance Measurement Handbook, 4th Edition

    :

    [] Bentley, J.P.: Principles of Measurement Systems, 4th Edition, Pearson Education,

    Harlow, England, 2005. [, ]

    [] Regtien, P.P.L.: Electronic instrumentation, 2nd edition, VSSD, Delft, The

    Netherlands, 2005.

    [] Witte, R.A.: Electronic Test InstrumentsAnalog and Digital Measurements, 2nd

    Edition, Pearson Education Press, New York, 2003.

    :

    [] Fraden, J.: Handbook of Modern SensorsPhysics, Designs, and Applications, 4th

    Edition, Springer, New York, 2010. [ ]

    93

  • :

    1. [1]

    2. http://www.tpub.com/neets/book3/7b.htm

    3. http://electricinnn.blogspot.com/2009/11/galvanometer.html

    4. http://www.geofex.com/

    5. http://commons.wikimedia.org

    6. http://www.csgnetwork.com/dimmerdelayproj.html

    7. www.analog.com/static/imported-files/tutorials/MT-055.pdf 8. http://www.globalspec.com/

    9. http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~tarporn/311/HandOut/DmmPPT.pdf

    94