Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής, τεύχος 26 •...

32
Θέματα του Κλάδου: Εφημερίες Φαρμακο-επαγρύπνηση: Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση Επιστημονικό άρθρο: Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομεία Νοσοκομειακή Φαρμακευτική στην Ευρώπη: Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων; ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ οσοκομειακής ΔΕΛΤΙΟ Ν περίοδος Β’ | Τεύχος 26 | Δεκέμβριος 2012 / Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2013 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) ΑΘΗΝΑΣ 15 018673

description

Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής, τεύχος 26 • Δεκέμβριος 2012 / Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2013

Transcript of Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής, τεύχος 26 •...

Θέματα του ΚλάδουΕφημερίες

Φαρμακο-επαγρύπνησηΗ νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Επιστημονικό άρθροΔίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομεία

Νοσοκομειακή Φαρμακευτική στην ΕυρώπηΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣοσοκομειακήςΔ

ΕΛΤ

ΙΟ Νπερίοδος Βrsquo | Τεύχος 26 | Δεκέμβριος 2012 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2013

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (ΠΕΦΝΙ)

ΑΘΗΝΑΣ 15

018673

περιεχόμενα

4 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

6 | θέματα του Κλάδου

6 | Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριών

14 | θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας14 | Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία14 | Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Περί ΗΔΙΚΑ15 | Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των

πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

16 | φαρμακοεπαγρύπνηση

16 | ΕΟΦ-ΕΜΑ Βιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα Βιο-ομοειδή Φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)17 | Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

22 | επιστημονικές εργασίες - άρθρα

22 | Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομεία

26 | νοσοκομειακή φαρμακευτική στην Ευρώπη

26 | Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκων

28 | συνέδρια - σεμινάρια

28 | Generics Conference 2013

30 | εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

30 | Παρουσίαση βιβλίου Βάνα Παπαθανασίου laquoΟ καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα τουraquo

18 | χρηστικός οδηγός διαδικασιών του νοσοκομειακού φαρμακείου

18 | Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο 19 | Πρωτόκολλο Επιθεώρησης20 | Εμπειρίες συναδέλφων

Σχεδιασμός amp επιμέλεια έκδοσης

Περίοδος Βrsquo | Τεύχος 26 Δεκέμβριος 2012 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2013

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΕΦΝΙ Πρόεδρος Δέσποινα ΜακριδάκηΑντιπρόεδρος Κατερίνα ΣπυριδάκηΓεν Γραμματέας Βασίλης ΓούλαςΟργανωτικός Γραμματέας Βασιλική ΑγγελοπούλουΤαμίας Τοδούλου ΡάνιαΑναπληρωματική ταμίας Δήμητρα ΓεννηματάΜέλη Μαρίνος Πετρόγγονας Ελένη Ρηνάκη Ρούλα Ευσταθίου

ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΕΦΝΙ Μιχαλακοπούλου 99 115 27 Αθήνατηλfax 210 7753104e-mail pefniathforthnetgrhttpwwwpefnigr

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Δέσποινα Μακριδάκη

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑΔήμητρα Γεννηματά

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΒασιλική Αγγελοπούλου Ρούλα Ευσταθίου Βάσια Κακαλιούρα Κατερίνα Παραρά Ελένη Ρηνάκη Κατερίνα Σπυριδάκη

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο laquoΔελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικήςraquo αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του περιοδικού και δεν επιτρέπεται η ολική ή μερική αναδημοσίευσή τους χωρίς την έγγραφη άδεια του Διευθυντή Σύνταξήςraquo

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝΚέλλυ Περδικούρη Βασίλης Δήμος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΧρύσα Βαρυμπομπιώτου

ΕΚΤΥΠΩΣΗPressiousArvanitidis

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣοσοκομειακήςΔ

ΕΛΤ

ΙΟ Ν

5δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

editorial

Δυο λόγια για τη νέα εικόναhellip

Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι

Μετά από ολιγόμηνη απουσία κρατάτε στα χέρια σας το αποτέλεσμα της πρώτης laquoεκδοτικήςraquo προσπάθειας του νέου ΔΣ του συλλόγου μας Το ΔΝΦ είναι laquoεργαλείο-βοή-θημαraquo για κάθε νοσοκομειακό φαρμακοποιό και μέσω αυ-τού επιδιώκουμε τη μεταφορά πληροφόρησης και γνώσης σε θέματα που άπτονται της επαγγελματικής μας καθημερι-νότητας και των επιστημονικών μας ενδιαφερόντων

Ο ρόλος των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών είναι σί-γουρα τρισδιάστατος αφού η δουλειά μας αναπτύσσε-ται παράλληλα σε 3 επίπεδα i) Επιστημονικό Συμπερι-λαμβάνει το σύνολο των γνώσεων που απαιτούνται για την παροχή ολοκλη-ρωμένων υπηρεσιών νοσοκομειακής φαρμακευτικής Η συνεχής εκπαίδευ-ση και εξειδίκευση είναι ο μόνος δρό-μος που θα μας βοηθήσει να ανταπο-κριθούμε στις ανάγκες των καιρών ii) Οργανωτικό Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αλλαγών που επηρεάζουν τη δημόσια υγεία αλλά και όλους εμάς τους εργαζόμενους γιrsquo αυτή Διασυν-δέσεις νοσοκομείων νέοι οργανισμοί συγχωνεύσεις τμημάτων έχουν ήδη μπει στο τραπέζι των συζητήσεων χω-ρίς όμως πολλές πληροφορίες Το πλαί-σιο λειτουργίας των νοσοκομειακών φαρμακείων μέσα από το ΠΔ 10893 είναι από καιρό παρωχημένο οι σύγ-χρονες απαιτήσεις επιβάλλουν λειτουρ-γικές αναδιαρθρώσεις των νοσοκομειακών φαρμακείων με υποστήριξη του υφιστάμενου προσωπικού και αναβάθμιση των διαδικασιών που υπάρχουν σήμερα iii) Διαχειριστικό Την τελευταία 3ετία ως διαχειριστές δημόσιου χρήματος και παρά τις αντίξοες συνθήκες την τραγική έλλειψη προ-σωπικού την έλλειψη διαδικασιών την έλλειψη υποστήρι-ξης κάναμε ουσιαστικές παρεμβάσεις προβήκαμε σε κάθε δυνατή ενέργεια για να καλύψουμε τους ασθενείς μας και καταφέραμε μέσα από διαπραγματευτικές διαδικασίες και άλλους εξορθολογιστικούς μηχανισμούς να εξοικονομή-σουμε σημαντικούς πόρους προς όφελος του ΕΣΥΟ ρόλος της ΠΕΦΝΙ είναι διττός α) Σαν συνδικαλιστικό όρ-γανο ασχολείται με θέματα που αφορούν την αναγνώριση και διασφάλιση του υπεύθυνου ρόλου του νοσοκομειακού

φαρμακοποιού στο σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης αλλά και την προώθηση και προάσπιση επαγγελματικών συμφερόντων των μελών της β) Λόγω του επιστημονικού της χαρακτήρα οφείλει να καλύπτει κάθε πτυχή που αφορά το πρόσωπο του σύγχρονου νοσοκομειακού φαρμακοποιούΜέλημά μας είναι μέσα από το ανανεωμένο σε εμφάνιση και ύλη περιοδικό να καλύπτονται όλα τα πεδία δράσης και οι ανάγκες των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στη δύσκολη και απαιτητική περίοδο που διανύουμε Να κατα-γράφονται οι θέσεις και οι δράσεις μας για επαγγελματικά ζητήματα αιχμής αλλά και να προβάλλονται θέματα επι-στημονικού ενδιαφέροντος που αφορούν τον κλάδο μας

Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους ndashεντός και εκτός ΔΣndash που με την ενεργό συμμετοχή τους συνέβαλαν ουσιαστικά στην έκδοση αυτού του τεύχους Είμαι βέβαιη ότι η όρεξη για ομαδική δουλειά και το πνεύμα συλλογι-κότητας και συνεργασίας θα βοηθήσουν τον κλάδο να ξα-ναβρεί το βηματισμό του και να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από πρω-τόγνωρη αστάθεια εργασιακή ανατροπή και μισθολογική υποβάθμιση Για το λόγο αυτό ο δίαυλος επικοινωνίας μας θα είναι πάντα ανοιχτός για προβληματισμούς προτάσεις και επιστημονικές παρουσιάσεις

Δέσποινα Μακριδάκη Πρόεδρος ΠΕΦΝΙ

θέματα του κλάδου

6 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΕΞ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα 13022013ΑΠ Υ10βΓΠ οικ 16980

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΠΤΜΗΜΑ Β΄ ΤΑΧ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Αριστοτέλους 17ΤΑΧ ΚΩΔΙΚΑΣ 10187 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Α ΣακκάΤΗΛ 213 2161217 210 5247421

ΑΠΟΦΑΣΗΘΕΜΑ laquoΚατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημερι-ών Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμα-κοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσι-κών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣΈχοντας υπόψη1 Τις διατάξεις του άρθρου 20 του Νόμου 402411 (ΦΕΚ

226271011Α΄) laquoΣυνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ενιαίο μι-σθολόγιο - βαθμολόγιο εργασιακή εφεδρεία και άλ-λες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαι-σίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015raquo όπως τροποποιήθηκε με την παρ 6 του άρθρου 32 του Ν 403812 (ΦΕΚ 14020212Α΄) την παρ 2 του άρθρου 16 και την παρ 2 του άρθρου 32 του Ν 405812 (ΦΕΚ 63220312Α΄) και τις παρ 1 και 13 του άρθρου 45 του Ν 407112 (ΦΕΚ 85110412Α΄) τις διατάξεις του άρθρου 30 του Ν 405212 (ΦΕΚ 41010312Α΄)

2 Τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 320403 (ΦΕΚ 296 2003 τ Α΄)

3 Τις αποφάσεις ενοποίησης οργανισμών Νοσοκομεί-ων (ΦΕΚ 3486Β΄311212 3499Β΄311212 3510Β΄ 311212 3515Β΄311212 και 3521Β΄311212)

4 Την αρ Υ10βΓΠ οικ12358228122012 (ΦΕΚ 3562Β 311212 Απόφαση laquoΕνεργείς εφημερίες Χημικών Βιοχημι-κών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκκών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων-Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo η οποία αναρτήθηκε με ΑΔΑ ΒΕΥΗΘ-ΞΥΒ

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕΚατανέμουμε το ποσό των έντεκα εκατομμυρίων τετρακοσί-ων είκοσι χιλιάδων ευρώ (11420000euro) για την αποζημίωση ενεργών εφημεριών των Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χη-μικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμα-κοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσι-κών και Κτηνιάτρων έτους 2013 ως εξής

Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριώνΧημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρων

Πάγια θέση της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι η κατανομή των εφη-μεριών που αφορούν τους επιστήμονες - μη ιατρούς της Ιατρικής Υπηρεσίας να γίνεται σε ξεχωριστό και μοναδικό ΚΑΕ έτσι ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατανομής των ποσών εφημεριών και υπερωριών κατά το δοκούν από τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων Το επόμενο βήμα διεκδίκησης θα είναι σίγουρα ο μοναδικός και ξεχωριστός ΚΑΕ των φαρμακοποιών Υπενθυμίζουμε ότι οι εφημερίες των Φαρμακοποιών των Δημόσιων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι όλες ενεργείςΗ απόφαση που αφορά στην αποζημίωση πρόσθετων αμοιβών με αρ πρωτ ΔΥ5αοικ 27300090313 έχει αναρτηθεί στις 020413 στην ιστοσελίδα της ΠΕΦΝΙ (wwwpefnigr)

εφημ

ερίε

ς

7δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

περιεχόμενα

4 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

6 | θέματα του Κλάδου

6 | Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριών

14 | θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας14 | Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία14 | Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Περί ΗΔΙΚΑ15 | Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των

πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

16 | φαρμακοεπαγρύπνηση

16 | ΕΟΦ-ΕΜΑ Βιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα Βιο-ομοειδή Φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)17 | Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

22 | επιστημονικές εργασίες - άρθρα

22 | Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομεία

26 | νοσοκομειακή φαρμακευτική στην Ευρώπη

26 | Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκων

28 | συνέδρια - σεμινάρια

28 | Generics Conference 2013

30 | εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

30 | Παρουσίαση βιβλίου Βάνα Παπαθανασίου laquoΟ καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα τουraquo

18 | χρηστικός οδηγός διαδικασιών του νοσοκομειακού φαρμακείου

18 | Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο 19 | Πρωτόκολλο Επιθεώρησης20 | Εμπειρίες συναδέλφων

Σχεδιασμός amp επιμέλεια έκδοσης

Περίοδος Βrsquo | Τεύχος 26 Δεκέμβριος 2012 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2013

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΕΦΝΙ Πρόεδρος Δέσποινα ΜακριδάκηΑντιπρόεδρος Κατερίνα ΣπυριδάκηΓεν Γραμματέας Βασίλης ΓούλαςΟργανωτικός Γραμματέας Βασιλική ΑγγελοπούλουΤαμίας Τοδούλου ΡάνιαΑναπληρωματική ταμίας Δήμητρα ΓεννηματάΜέλη Μαρίνος Πετρόγγονας Ελένη Ρηνάκη Ρούλα Ευσταθίου

ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΕΦΝΙ Μιχαλακοπούλου 99 115 27 Αθήνατηλfax 210 7753104e-mail pefniathforthnetgrhttpwwwpefnigr

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Δέσποινα Μακριδάκη

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑΔήμητρα Γεννηματά

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΒασιλική Αγγελοπούλου Ρούλα Ευσταθίου Βάσια Κακαλιούρα Κατερίνα Παραρά Ελένη Ρηνάκη Κατερίνα Σπυριδάκη

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο laquoΔελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικήςraquo αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του περιοδικού και δεν επιτρέπεται η ολική ή μερική αναδημοσίευσή τους χωρίς την έγγραφη άδεια του Διευθυντή Σύνταξήςraquo

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝΚέλλυ Περδικούρη Βασίλης Δήμος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΧρύσα Βαρυμπομπιώτου

ΕΚΤΥΠΩΣΗPressiousArvanitidis

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣοσοκομειακήςΔ

ΕΛΤ

ΙΟ Ν

5δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

editorial

Δυο λόγια για τη νέα εικόναhellip

Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι

Μετά από ολιγόμηνη απουσία κρατάτε στα χέρια σας το αποτέλεσμα της πρώτης laquoεκδοτικήςraquo προσπάθειας του νέου ΔΣ του συλλόγου μας Το ΔΝΦ είναι laquoεργαλείο-βοή-θημαraquo για κάθε νοσοκομειακό φαρμακοποιό και μέσω αυ-τού επιδιώκουμε τη μεταφορά πληροφόρησης και γνώσης σε θέματα που άπτονται της επαγγελματικής μας καθημερι-νότητας και των επιστημονικών μας ενδιαφερόντων

Ο ρόλος των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών είναι σί-γουρα τρισδιάστατος αφού η δουλειά μας αναπτύσσε-ται παράλληλα σε 3 επίπεδα i) Επιστημονικό Συμπερι-λαμβάνει το σύνολο των γνώσεων που απαιτούνται για την παροχή ολοκλη-ρωμένων υπηρεσιών νοσοκομειακής φαρμακευτικής Η συνεχής εκπαίδευ-ση και εξειδίκευση είναι ο μόνος δρό-μος που θα μας βοηθήσει να ανταπο-κριθούμε στις ανάγκες των καιρών ii) Οργανωτικό Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αλλαγών που επηρεάζουν τη δημόσια υγεία αλλά και όλους εμάς τους εργαζόμενους γιrsquo αυτή Διασυν-δέσεις νοσοκομείων νέοι οργανισμοί συγχωνεύσεις τμημάτων έχουν ήδη μπει στο τραπέζι των συζητήσεων χω-ρίς όμως πολλές πληροφορίες Το πλαί-σιο λειτουργίας των νοσοκομειακών φαρμακείων μέσα από το ΠΔ 10893 είναι από καιρό παρωχημένο οι σύγ-χρονες απαιτήσεις επιβάλλουν λειτουρ-γικές αναδιαρθρώσεις των νοσοκομειακών φαρμακείων με υποστήριξη του υφιστάμενου προσωπικού και αναβάθμιση των διαδικασιών που υπάρχουν σήμερα iii) Διαχειριστικό Την τελευταία 3ετία ως διαχειριστές δημόσιου χρήματος και παρά τις αντίξοες συνθήκες την τραγική έλλειψη προ-σωπικού την έλλειψη διαδικασιών την έλλειψη υποστήρι-ξης κάναμε ουσιαστικές παρεμβάσεις προβήκαμε σε κάθε δυνατή ενέργεια για να καλύψουμε τους ασθενείς μας και καταφέραμε μέσα από διαπραγματευτικές διαδικασίες και άλλους εξορθολογιστικούς μηχανισμούς να εξοικονομή-σουμε σημαντικούς πόρους προς όφελος του ΕΣΥΟ ρόλος της ΠΕΦΝΙ είναι διττός α) Σαν συνδικαλιστικό όρ-γανο ασχολείται με θέματα που αφορούν την αναγνώριση και διασφάλιση του υπεύθυνου ρόλου του νοσοκομειακού

φαρμακοποιού στο σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης αλλά και την προώθηση και προάσπιση επαγγελματικών συμφερόντων των μελών της β) Λόγω του επιστημονικού της χαρακτήρα οφείλει να καλύπτει κάθε πτυχή που αφορά το πρόσωπο του σύγχρονου νοσοκομειακού φαρμακοποιούΜέλημά μας είναι μέσα από το ανανεωμένο σε εμφάνιση και ύλη περιοδικό να καλύπτονται όλα τα πεδία δράσης και οι ανάγκες των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στη δύσκολη και απαιτητική περίοδο που διανύουμε Να κατα-γράφονται οι θέσεις και οι δράσεις μας για επαγγελματικά ζητήματα αιχμής αλλά και να προβάλλονται θέματα επι-στημονικού ενδιαφέροντος που αφορούν τον κλάδο μας

Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους ndashεντός και εκτός ΔΣndash που με την ενεργό συμμετοχή τους συνέβαλαν ουσιαστικά στην έκδοση αυτού του τεύχους Είμαι βέβαιη ότι η όρεξη για ομαδική δουλειά και το πνεύμα συλλογι-κότητας και συνεργασίας θα βοηθήσουν τον κλάδο να ξα-ναβρεί το βηματισμό του και να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από πρω-τόγνωρη αστάθεια εργασιακή ανατροπή και μισθολογική υποβάθμιση Για το λόγο αυτό ο δίαυλος επικοινωνίας μας θα είναι πάντα ανοιχτός για προβληματισμούς προτάσεις και επιστημονικές παρουσιάσεις

Δέσποινα Μακριδάκη Πρόεδρος ΠΕΦΝΙ

θέματα του κλάδου

6 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΕΞ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα 13022013ΑΠ Υ10βΓΠ οικ 16980

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΠΤΜΗΜΑ Β΄ ΤΑΧ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Αριστοτέλους 17ΤΑΧ ΚΩΔΙΚΑΣ 10187 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Α ΣακκάΤΗΛ 213 2161217 210 5247421

ΑΠΟΦΑΣΗΘΕΜΑ laquoΚατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημερι-ών Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμα-κοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσι-κών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣΈχοντας υπόψη1 Τις διατάξεις του άρθρου 20 του Νόμου 402411 (ΦΕΚ

226271011Α΄) laquoΣυνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ενιαίο μι-σθολόγιο - βαθμολόγιο εργασιακή εφεδρεία και άλ-λες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαι-σίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015raquo όπως τροποποιήθηκε με την παρ 6 του άρθρου 32 του Ν 403812 (ΦΕΚ 14020212Α΄) την παρ 2 του άρθρου 16 και την παρ 2 του άρθρου 32 του Ν 405812 (ΦΕΚ 63220312Α΄) και τις παρ 1 και 13 του άρθρου 45 του Ν 407112 (ΦΕΚ 85110412Α΄) τις διατάξεις του άρθρου 30 του Ν 405212 (ΦΕΚ 41010312Α΄)

2 Τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 320403 (ΦΕΚ 296 2003 τ Α΄)

3 Τις αποφάσεις ενοποίησης οργανισμών Νοσοκομεί-ων (ΦΕΚ 3486Β΄311212 3499Β΄311212 3510Β΄ 311212 3515Β΄311212 και 3521Β΄311212)

4 Την αρ Υ10βΓΠ οικ12358228122012 (ΦΕΚ 3562Β 311212 Απόφαση laquoΕνεργείς εφημερίες Χημικών Βιοχημι-κών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκκών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων-Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo η οποία αναρτήθηκε με ΑΔΑ ΒΕΥΗΘ-ΞΥΒ

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕΚατανέμουμε το ποσό των έντεκα εκατομμυρίων τετρακοσί-ων είκοσι χιλιάδων ευρώ (11420000euro) για την αποζημίωση ενεργών εφημεριών των Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χη-μικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμα-κοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσι-κών και Κτηνιάτρων έτους 2013 ως εξής

Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριώνΧημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρων

Πάγια θέση της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι η κατανομή των εφη-μεριών που αφορούν τους επιστήμονες - μη ιατρούς της Ιατρικής Υπηρεσίας να γίνεται σε ξεχωριστό και μοναδικό ΚΑΕ έτσι ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατανομής των ποσών εφημεριών και υπερωριών κατά το δοκούν από τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων Το επόμενο βήμα διεκδίκησης θα είναι σίγουρα ο μοναδικός και ξεχωριστός ΚΑΕ των φαρμακοποιών Υπενθυμίζουμε ότι οι εφημερίες των Φαρμακοποιών των Δημόσιων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι όλες ενεργείςΗ απόφαση που αφορά στην αποζημίωση πρόσθετων αμοιβών με αρ πρωτ ΔΥ5αοικ 27300090313 έχει αναρτηθεί στις 020413 στην ιστοσελίδα της ΠΕΦΝΙ (wwwpefnigr)

εφημ

ερίε

ς

7δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

5δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

editorial

Δυο λόγια για τη νέα εικόναhellip

Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι

Μετά από ολιγόμηνη απουσία κρατάτε στα χέρια σας το αποτέλεσμα της πρώτης laquoεκδοτικήςraquo προσπάθειας του νέου ΔΣ του συλλόγου μας Το ΔΝΦ είναι laquoεργαλείο-βοή-θημαraquo για κάθε νοσοκομειακό φαρμακοποιό και μέσω αυ-τού επιδιώκουμε τη μεταφορά πληροφόρησης και γνώσης σε θέματα που άπτονται της επαγγελματικής μας καθημερι-νότητας και των επιστημονικών μας ενδιαφερόντων

Ο ρόλος των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών είναι σί-γουρα τρισδιάστατος αφού η δουλειά μας αναπτύσσε-ται παράλληλα σε 3 επίπεδα i) Επιστημονικό Συμπερι-λαμβάνει το σύνολο των γνώσεων που απαιτούνται για την παροχή ολοκλη-ρωμένων υπηρεσιών νοσοκομειακής φαρμακευτικής Η συνεχής εκπαίδευ-ση και εξειδίκευση είναι ο μόνος δρό-μος που θα μας βοηθήσει να ανταπο-κριθούμε στις ανάγκες των καιρών ii) Οργανωτικό Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αλλαγών που επηρεάζουν τη δημόσια υγεία αλλά και όλους εμάς τους εργαζόμενους γιrsquo αυτή Διασυν-δέσεις νοσοκομείων νέοι οργανισμοί συγχωνεύσεις τμημάτων έχουν ήδη μπει στο τραπέζι των συζητήσεων χω-ρίς όμως πολλές πληροφορίες Το πλαί-σιο λειτουργίας των νοσοκομειακών φαρμακείων μέσα από το ΠΔ 10893 είναι από καιρό παρωχημένο οι σύγ-χρονες απαιτήσεις επιβάλλουν λειτουρ-γικές αναδιαρθρώσεις των νοσοκομειακών φαρμακείων με υποστήριξη του υφιστάμενου προσωπικού και αναβάθμιση των διαδικασιών που υπάρχουν σήμερα iii) Διαχειριστικό Την τελευταία 3ετία ως διαχειριστές δημόσιου χρήματος και παρά τις αντίξοες συνθήκες την τραγική έλλειψη προ-σωπικού την έλλειψη διαδικασιών την έλλειψη υποστήρι-ξης κάναμε ουσιαστικές παρεμβάσεις προβήκαμε σε κάθε δυνατή ενέργεια για να καλύψουμε τους ασθενείς μας και καταφέραμε μέσα από διαπραγματευτικές διαδικασίες και άλλους εξορθολογιστικούς μηχανισμούς να εξοικονομή-σουμε σημαντικούς πόρους προς όφελος του ΕΣΥΟ ρόλος της ΠΕΦΝΙ είναι διττός α) Σαν συνδικαλιστικό όρ-γανο ασχολείται με θέματα που αφορούν την αναγνώριση και διασφάλιση του υπεύθυνου ρόλου του νοσοκομειακού

φαρμακοποιού στο σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης αλλά και την προώθηση και προάσπιση επαγγελματικών συμφερόντων των μελών της β) Λόγω του επιστημονικού της χαρακτήρα οφείλει να καλύπτει κάθε πτυχή που αφορά το πρόσωπο του σύγχρονου νοσοκομειακού φαρμακοποιούΜέλημά μας είναι μέσα από το ανανεωμένο σε εμφάνιση και ύλη περιοδικό να καλύπτονται όλα τα πεδία δράσης και οι ανάγκες των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στη δύσκολη και απαιτητική περίοδο που διανύουμε Να κατα-γράφονται οι θέσεις και οι δράσεις μας για επαγγελματικά ζητήματα αιχμής αλλά και να προβάλλονται θέματα επι-στημονικού ενδιαφέροντος που αφορούν τον κλάδο μας

Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους ndashεντός και εκτός ΔΣndash που με την ενεργό συμμετοχή τους συνέβαλαν ουσιαστικά στην έκδοση αυτού του τεύχους Είμαι βέβαιη ότι η όρεξη για ομαδική δουλειά και το πνεύμα συλλογι-κότητας και συνεργασίας θα βοηθήσουν τον κλάδο να ξα-ναβρεί το βηματισμό του και να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από πρω-τόγνωρη αστάθεια εργασιακή ανατροπή και μισθολογική υποβάθμιση Για το λόγο αυτό ο δίαυλος επικοινωνίας μας θα είναι πάντα ανοιχτός για προβληματισμούς προτάσεις και επιστημονικές παρουσιάσεις

Δέσποινα Μακριδάκη Πρόεδρος ΠΕΦΝΙ

θέματα του κλάδου

6 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΕΞ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα 13022013ΑΠ Υ10βΓΠ οικ 16980

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΠΤΜΗΜΑ Β΄ ΤΑΧ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Αριστοτέλους 17ΤΑΧ ΚΩΔΙΚΑΣ 10187 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Α ΣακκάΤΗΛ 213 2161217 210 5247421

ΑΠΟΦΑΣΗΘΕΜΑ laquoΚατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημερι-ών Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμα-κοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσι-κών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣΈχοντας υπόψη1 Τις διατάξεις του άρθρου 20 του Νόμου 402411 (ΦΕΚ

226271011Α΄) laquoΣυνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ενιαίο μι-σθολόγιο - βαθμολόγιο εργασιακή εφεδρεία και άλ-λες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαι-σίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015raquo όπως τροποποιήθηκε με την παρ 6 του άρθρου 32 του Ν 403812 (ΦΕΚ 14020212Α΄) την παρ 2 του άρθρου 16 και την παρ 2 του άρθρου 32 του Ν 405812 (ΦΕΚ 63220312Α΄) και τις παρ 1 και 13 του άρθρου 45 του Ν 407112 (ΦΕΚ 85110412Α΄) τις διατάξεις του άρθρου 30 του Ν 405212 (ΦΕΚ 41010312Α΄)

2 Τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 320403 (ΦΕΚ 296 2003 τ Α΄)

3 Τις αποφάσεις ενοποίησης οργανισμών Νοσοκομεί-ων (ΦΕΚ 3486Β΄311212 3499Β΄311212 3510Β΄ 311212 3515Β΄311212 και 3521Β΄311212)

4 Την αρ Υ10βΓΠ οικ12358228122012 (ΦΕΚ 3562Β 311212 Απόφαση laquoΕνεργείς εφημερίες Χημικών Βιοχημι-κών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκκών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων-Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo η οποία αναρτήθηκε με ΑΔΑ ΒΕΥΗΘ-ΞΥΒ

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕΚατανέμουμε το ποσό των έντεκα εκατομμυρίων τετρακοσί-ων είκοσι χιλιάδων ευρώ (11420000euro) για την αποζημίωση ενεργών εφημεριών των Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χη-μικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμα-κοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσι-κών και Κτηνιάτρων έτους 2013 ως εξής

Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριώνΧημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρων

Πάγια θέση της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι η κατανομή των εφη-μεριών που αφορούν τους επιστήμονες - μη ιατρούς της Ιατρικής Υπηρεσίας να γίνεται σε ξεχωριστό και μοναδικό ΚΑΕ έτσι ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατανομής των ποσών εφημεριών και υπερωριών κατά το δοκούν από τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων Το επόμενο βήμα διεκδίκησης θα είναι σίγουρα ο μοναδικός και ξεχωριστός ΚΑΕ των φαρμακοποιών Υπενθυμίζουμε ότι οι εφημερίες των Φαρμακοποιών των Δημόσιων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι όλες ενεργείςΗ απόφαση που αφορά στην αποζημίωση πρόσθετων αμοιβών με αρ πρωτ ΔΥ5αοικ 27300090313 έχει αναρτηθεί στις 020413 στην ιστοσελίδα της ΠΕΦΝΙ (wwwpefnigr)

εφημ

ερίε

ς

7δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

θέματα του κλάδου

6 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΕΞ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα 13022013ΑΠ Υ10βΓΠ οικ 16980

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΠΤΜΗΜΑ Β΄ ΤΑΧ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Αριστοτέλους 17ΤΑΧ ΚΩΔΙΚΑΣ 10187 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Α ΣακκάΤΗΛ 213 2161217 210 5247421

ΑΠΟΦΑΣΗΘΕΜΑ laquoΚατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημερι-ών Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμα-κοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσι-κών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣΈχοντας υπόψη1 Τις διατάξεις του άρθρου 20 του Νόμου 402411 (ΦΕΚ

226271011Α΄) laquoΣυνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ενιαίο μι-σθολόγιο - βαθμολόγιο εργασιακή εφεδρεία και άλ-λες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαι-σίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015raquo όπως τροποποιήθηκε με την παρ 6 του άρθρου 32 του Ν 403812 (ΦΕΚ 14020212Α΄) την παρ 2 του άρθρου 16 και την παρ 2 του άρθρου 32 του Ν 405812 (ΦΕΚ 63220312Α΄) και τις παρ 1 και 13 του άρθρου 45 του Ν 407112 (ΦΕΚ 85110412Α΄) τις διατάξεις του άρθρου 30 του Ν 405212 (ΦΕΚ 41010312Α΄)

2 Τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 320403 (ΦΕΚ 296 2003 τ Α΄)

3 Τις αποφάσεις ενοποίησης οργανισμών Νοσοκομεί-ων (ΦΕΚ 3486Β΄311212 3499Β΄311212 3510Β΄ 311212 3515Β΄311212 και 3521Β΄311212)

4 Την αρ Υ10βΓΠ οικ12358228122012 (ΦΕΚ 3562Β 311212 Απόφαση laquoΕνεργείς εφημερίες Χημικών Βιοχημι-κών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκκών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων-Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρωνraquo η οποία αναρτήθηκε με ΑΔΑ ΒΕΥΗΘ-ΞΥΒ

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕΚατανέμουμε το ποσό των έντεκα εκατομμυρίων τετρακοσί-ων είκοσι χιλιάδων ευρώ (11420000euro) για την αποζημίωση ενεργών εφημεριών των Χημικών Βιοχημικών Κλινικών Χη-μικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμα-κοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσι-κών και Κτηνιάτρων έτους 2013 ως εξής

Κατανομή ποσού για αποζημίωση ενεργών εφημεριώνΧημικών Βιοχημικών Κλινικών Χημικών Βιολόγων Φαρμακοποιών Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ψυχολόγων Φυσικών Νοσοκομείων Ακτινοφυσικών και Κτηνιάτρων

Πάγια θέση της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι η κατανομή των εφη-μεριών που αφορούν τους επιστήμονες - μη ιατρούς της Ιατρικής Υπηρεσίας να γίνεται σε ξεχωριστό και μοναδικό ΚΑΕ έτσι ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατανομής των ποσών εφημεριών και υπερωριών κατά το δοκούν από τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων Το επόμενο βήμα διεκδίκησης θα είναι σίγουρα ο μοναδικός και ξεχωριστός ΚΑΕ των φαρμακοποιών Υπενθυμίζουμε ότι οι εφημερίες των Φαρμακοποιών των Δημόσιων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων είναι όλες ενεργείςΗ απόφαση που αφορά στην αποζημίωση πρόσθετων αμοιβών με αρ πρωτ ΔΥ5αοικ 27300090313 έχει αναρτηθεί στις 020413 στην ιστοσελίδα της ΠΕΦΝΙ (wwwpefnigr)

εφημ

ερίε

ς

7δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

7δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

8 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

9δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

10 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

12 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

θέματα του κλάδου

Αλληλογραφία συναδέλφων σχετικά με τις εφημερίες

Όταν 20 νοσοκομεία δεν έχουν φαρμακοποιό και στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχεί ένας φαρμακο-ποιός ανά 150 κλίνες είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυθαίρετες περικοπές από τις Διοικήσεις των Νοσοκο-μείων Θα έπρεπε να έχουν αντιληφθεί και αναγνωρίσει την συμβολή των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και στην διασφάλιση της Δημόσιας ΥγείαςΠαρατίθεται αλληλογραφία από τα εξής νοσοκομεία ΓΝ laquoΑγ Δημήτριοςraquo Θεσσαλονίκης ΓΝ Πτολεμαΐδας ΓΝ Ζακύνθου ΓΝ Σερρών ΓΝ Πατησίων ΓΝ Νάξου ΓΝ Ληξουρίου ΓΝ Παίδων Πάτρας laquoΚαραμανδάνειοraquo

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

13δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέματα του κλάδου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

θέσεις ΠΕΦΝΙ

14 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Περί αποφάσεων του Υπουργείου Υγείας

Πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία

Με βάση το Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 2522013 (βλ wwwpefnigr) σχετικά με πρόσληψη επικουρικού προσωπικού στις νοσοκομειακές δομές όλων των Υγειονομικών Περιφερειών ουδεμία πρό-σληψη έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση του παρόντος Δελτίου Τα φαρμακεία των νοσοκομείων παραμένουν υποστελεχωμένα ενώ μεταξύ άλλων σε 20 από αυτά δεν υπηρετεί νοσοκομειακός φαρμακο-ποιός με αποτέλεσμα να λειτουργούν παράνομαΣημαντική είναι όμως όχι μόνο η ποσοτική στελέχωση των φαρμακείων μας αλλά και η ποιοτική με έμπειρο προσωπικό σε θέματα νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Οικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείας

Σχετικά με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας αρ πρωτ οικ 98492512012 που έχει αναρτηθεί στην ιστο-σελίδα της ΠΕΦΝΙ στις 05022013 και αφορά την laquoΟικονομική διαχείριση ενοποιημένων μονάδων υγείαςraquoΓια άλλη μια φορά η προχειρότητα η έλλειψη προετοιμασίας οι πυροσβεστικές δράσεις και η αντιμετώπι-ση των προβλημάτων με ευχολόγια αντί ενός καλά μελετημένου και οργανωμένου σχεδίου που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί της έκδοσης μιας ακόμη εγκυκλίου που αφορά στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία εμπλέ-κουν το νοσοκομειακό φαρμακείο

Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Ν 405212 τα διασυνδεόμε-να νοσοκομεία θα αποτελούσαν ενιαία και αυτοτελή ΝΠΔΔ από 01012013 Η εν λόγω εγκύκλιος όμως που αφορούσε στην Οικονομική Διαχείριση Ενοποιημένων Μονάδων Υγεί-ας εκδόθηκε 21012013 με αποτέλεσμα σε κανένα από τα διασυνδεόμενα να μην έχει γίνει αλλαγή της επωνυμίας και του ΑΦΜ από την αρχή του τρέχοντος έτουςΣυνέπεια των παραπάνω ήταν να απαιτείται η ακύρωση όλων των παραστατικών που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση των οργανισμών των νέων φορέων και η αντικατάστασή τους επ΄ ονόματι του νέου φορέα αφού έχουν γίνει οι απαραίτητες μηχανογραφικές παρεμβάσεις για την τροποποίηση του λο-γότυπου της επωνυμίας κλπ των ενοποιημένων νοσοκομεί-

ων στα βιβλία και στα παραγόμενα στοιχεία ώστε να προκύ-πτει η νέα του ονομασίαΤελικά αυτό μεταφράστηκε για τα Φαρμακευτικά Τμήματα αφενός σε δυσκολία προμήθειας φαρμάκων και υλικών κα-θώς οι εταιρείες αρνούνταν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και αφετέρου σε διπλή δουλειά ndashκαι ειδικά για εκείνα τα Φαρμακεία όπου ο Φαρμακοποιός ανάμεσα σε όλες τις άλλες αρμοδιότητές του παριστάνει και το διοικητικό καταχωρώ-ντας τιμολόγιαΕπιπλέον και παρά τη διαπίστωση του προβλήματος των πολλαπλών μηχανογραφικών συστημάτων και τις κυβερνη-τικές εξαγγελίες για παρεμβάσεις ουδεμία ενέργεια έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

15δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

θέσεις ΠΕΦΝΙ

Περί ΗΔΙΚΑ

Ως γνωστόν στα φαρμακεία των νοσοκομείων στα οποία δεν είναι εγκατεστημένο το μηχανογραφικό σύστη-μα ΗΔΙΚΑ αλλά υποστηρίζονται από συστήματα άλλων εταιρειών οι ηλεκτρονικές συνταγές καταχωρούνται δύο φορές Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η επιπλέον εργασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε λάθη η ΗΔΙΚΑ διέθεσε στην ΠΕΦΝΙ οδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑΌποιο νοσοκομείο επιθυμεί να αναπτύξει σχετικό πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει με την ΠΕΦΝΙΕπισημαίνουμε ότι η εταιρεία που υποστηρίζει μηχανογραφικά το νοσοκομείο είναι πιθανόν να ζητήσει οικο-νομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη και εγκατάσταση της συγκεκριμένης εφαρμογής

Oδηγίες για τη δημιουργία προγράμματος-γέφυρας μεταξύ των πληροφοριακώνσυστημάτων των νοσοκομείων και της ΗΔΙΚΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Στα πλαίσια ανανέωσης της ύλης του Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής πρόκειται να συμπεριλη-φθεί μόνιμη στήλη με άρθρα συναδέλφων που αφορούν συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα είτε πρωτό-τυπες εργασίες είτε παρουσίαση κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων είτε κάποιας συγκεκριμέ-νης διαδικασίαςΌσοι από τους συνάδελφους επιθυμούν να στείλουν κάποιο άρθρο μπορούν να το κάνουν μέσω e-mail που θα αποστείλουν προς

Δέσποινα Μακριδάκη | Πρόεδρος | despinamakridakiyahoogrΒασιλική Αγγελοπούλου | Οργανωτική Γραμματέας | farm182004yahoogrΔήμητρα Γεννηματά | Αν Ταμίας | dimigennyahoogr

Οι ιδέες και η συμμετοχή όλων είναι ευπρόσδεκτες

Πρόσκληση για συμμετοχή με άρθρα και εργασίες στο Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

φαρμακοεπαγρύπνηση

16 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Έχοντας υπόψη τα ακόλουθα1 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανι-

σμού Υγείας (ΠΟΥ) 2009 2 Τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανι-

σμού Φαρμάκων EMA Guidelines CHMP4370420053 EMA8378052011 Questions and answers 27 September

2012 European Medicines Agency4 EU Commission Directive 201252EU Official Journal of

the EU l35665 221220125 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3αοικ 82161 (ΦΕΚ 2374

Β2012)

6 Την Υπουργική Απόφαση ΔΥΓ3(α)οικ 104744 (ΦΕΚ 2912 Β30102012)

7 Την ΕΜΠ4 (ΦΕΚ 3057Β18112012)Σύμφωνα με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπrsquo όψιν ότι τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προϊόνταα) δεν είναι πανομοιότυπα ή ταυτόσημα με τα βιολογικά

προϊόντα αναφοράς καθώς δεν ακολουθείται η ίδια ακρι-βώς διαδικασία παραγωγής και

β) εξ ορισμού δεν θεωρούνται γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα

Διευκρινίζουμε ότι1 Δεν ενδείκνυται η αυτόματη υποκατάσταση των βιολογι-

κών προϊόντων αναφοράς με τα βιο-ομοειδή φαρμακευ-τικά προϊόντα τους καθώς και η ανταλλαξιμότητα μεταξύ τους Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε το συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων

2 Συστήνεται η συνταγογράφηση τόσο των βιολογικών προϊόντων αναφοράς όσο και των βιο-ομοειδών φαρ-μακευτικών προϊόντων να γίνεται με την εμπορική τους ονομασία προκειμένου να είναι εφικτή η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος της ασφάλειας του ασθενή που λαμβάνει τα εν λόγω προϊόντα

Τέλος εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους εμπλεκόμε-νους για τη συνταγογράφηση των βιολογικών προϊόντων αυστηρά σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από τις άδειες κυ-κλοφορίας τους ήτοι τις εγκεκριμένες ενδείξεις και το εγκε-κριμένο δοσολογικό σχήμα Τα ανωτέρω ισχύουν μέχρι νεωτέρας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΕΟΦΚΑΘ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΝΤΑΣ

ΕΟΦ-ΕΜΑΒιο-ομοειδή Διευκρινιστική εγκύκλιος για τα βιο-ομοειδή φαρμακευτικά προιόντα (bio-similar)

Επισημαίνουμε το κίνδυνο υποκατάστασης που ενέχει η προκήρυξη και ολοκλήρωση διαγωνισμών για βιοφαρμακευτικά προϊόντα (βλ Filgrastim) στα Δημόσια Νοσοκομεία Τα εν λόγω φάρμακα είναι συ-νήθως Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) με αποτέλεσμα η χορήγηση τους να γίνεται από φαρμακεία Δημόσιων Νοσοκομείων ήκαι τον ΕΟΠΥΥ Κατά συνέπεια οι κινήσεις της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) σχετικά με το διαγωνισμό βιο-ομοειδών έρχονται σε αντίθεση με τις συστάσεις του ΕΟΦ Η ΕΠΥ οφείλει να αντιμετωπίσει το θέμα με μεγαλύτερη προσοχή και επιστημονικότητα

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

17δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

φαρμακοεπαγρύπνηση

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και επιλεγμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας Τον Δεκέμβριο του 2010 η ΕΕ υιοθέτησε νέα νομο-θεσία φαρμακοεπαγρύπνησης με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγοράΑυτή η νομοθεσία η οποία τροποποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στους κανονι-σμούς που διέπουν τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης στην ΕΕ από το 1995 Στοχεύει στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας σώζοντας δυνητικά χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο καθώς Ενδυναμώνει το ευρωπαϊκό σύστημα επαγρύπνησης για

την ασφάλεια και τη χρήση των φαρμάκων Διευκρινίζει και απλοποιεί τις διαδικασίες και τα καθήκο-

ντα των εμπλεκόμενων μερών Ενισχύει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και μειώνει τα

διαχειριστικά κόστη Προωθεί την επικοινωνία και εξασφαλίζει τη διαφάνεια

αναφορικά με την ασφάλεια των φαρμάκωνΟ ΕΜΕΑ (European Medicine Agency) και τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεχίζουν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός εγχειριδίου ορθής πρακτικής φαρμακοεπαγρυπνησης (Good Pharmacovigilance Practice GVP) και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση του νέου κανονισμού Λεπτομέ-ρειες σχετικά με τις ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες εχουν δρομολογηθεί παρέχονται σε ξεχωριστά φυλλάδια τα οποία είναι διαθέσιμα στο διαδυκτιακό τόπο του πανευ-ρωπαικού φορέα (wwwemeaeuropaeu) και συγκεκριμένα ΗοmegtRegularorygtHuman medicinesgtPharmacovigilance Τα φυλλάδια αυτά καλύπτουν τέσσερεις τομείς δραστηρι-οτήτων Συλλογή κρίσιμων πληροφοριών για τα φάρμακα Βελτίωση της ανάλυσης και της κατανόησης των δεδομέ-νων και των πληροφοριών Ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας

Επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσηςΣτα πλαίσια των δράσεων αυτών και σύμφωνα με απόφαση της κομισιόν που εκδόθηκε το Μάρτιο ειδικό σήμα με την μορφή μαύρου ανεστραμμένου τριγώνου θα εμφανίζεται στα Φύλλα Οδηγιών Χρήσης (ΦΟΧ) κάποιων φαρμάκων από τον Σεπτέμβριο του 2013 Τα εν λόγω φάρμακα θα βρίσκο-νται υπό laquoκαθεστώς συμπληρωματικής παρακολούθησηςraquo και το ειδικό αυτό σήμα όχι μόνο θα επιτρέπει τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας να τα αναγνω-ρίζουν αλλά και θα τους ενθαρρύνει ώστε να αναφέρουν κάθε μη αναμενόμενη παρενέργεια μέσω των εθνικών συ-στημάτων αναφοράςO αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ δήλωσε (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σελ 11 080313) laquoΗ πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη-σης και ndashαφού καθιερωθείndash το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίωςraquoΣύμφωνα με τον ΕΜΕΑ περίπου 197000 άνθρωποι στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση (ΕU) πεθαίνουν κάθε χρόνο από παρενέρ-γειες φαρμάκων (Adverse Drug Reaction ADRs) Το σύστη-μα επαγρύπνησης εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ήτοι φαρμακοβιομηχανίες ασθενείς επαγγελματίες υγείας εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων τον ΕΜΕΑ και την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Εκτιμάται ότι οι νέες δράσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση μπορούν δυνητικά να σώσουν περί-που 5000 ζωές ενώ θα επιστρέψουν στην κοινωνία πόρους ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο στην ΕΕΟ Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός και δη ο Κλινικός Φαρ-μακοποιός κατέχει τη θέση κλειδί για τη διαπίστωση καταγραφή και αναφορά στα αρμόδια όργανα τέτοιων περιστατικών συμβάλλοντας καθοριστικά στην προα-γωγή της δημόσιας υγείας αφενός αλλά και στην εξοικο-νόμηση των σπάνιων πόρων από την άλλη Ας είμαστε σε εγρήγορση λοιπον

Η νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

18 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σύμφωνα με το ΠΔ 1081993 η διοίκηση του κάθε νο-σηλευτικού ιδρύματος υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση (Δημόσιας) Υγείας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που ανήκει ώστε να επιθεωρηθεί το φαρμακείο που διαθέτει Οι χώροι εγκατάστασης και οι προδιαγραφές που απαι-τούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε φαρμακείο νοσηλευτικού ιδρύματος καθορίζονται στο ΠΔ 1081993 (ΦΕΚ Α 5093) laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo ενώ τα βιβλία στοιχεία και παραστατικά τα οποία είναι απαραίτητο να τηρούνται καθορίζονται στην Υ6γοικ655193 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 41993) laquoΚαθορισμός του σχήματος της μορφής και των άλλων στοιχείων που απαιτούνται να αναγράφο-νται στα τηρούμενα βιβλία και παραστατικά στοιχεία από το Νοσοκομειακό Φαρμακείο καθώς και του τρόπου χρη-σιμοποιήσεώς τουςraquoΤα δικαιολογητικά που απαιτούνται για έκδοση άδειας λειτουργίας είναι τα κάτωθι1 Αίτηση επιθεώρησης του Νοσοκομειακού Φαρμακείου

από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της οικείας Νομαρ-χιακής Αυτοδιοίκησης που υποβάλλει η διοίκηση του νοσηλευτικού ιδρύματος

2 Κάτοψη από microηχανικό (η Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκο-μείου μπορεί να αναλάβει την έκδοσή της) όπου να φαί-νονται οι χώροι microε το εμβαδόν του κάθε χώρου όπως περιγράφονται στο άρθρο 8 του ΠΔ 1081993 (Ελάχιστο συνολικό εmicroβαδόν 200τmicro) και υπεύθυνη δήλωση από το microηχανικό για την ακρίβεια των στοιχείων της κάτο-ψης

3 Βεβαίωση πυροσβεστικής ότι το φαρμακείο πληροί τους όρους πυρασφάλειας

4 Βεβαίωση πολεοδοmicroίας ότι το φαρmicroακείο στεγάζεται σε ανεξάρτητο ισόγειο και ενιαίο χώρο και δεν είναι αυ-θαίρετο και δεν περιλαmicroβάνει αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες

5 Αντίγραφο του Οργανισμού του Νοσηλευτικού Ιδρύμα-τος που περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φαρμακείου

6 Κατάσταση microε το προσωπικό που υπηρετεί στο Φαρ-μακείο καθώς και επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων σπουδών του και της άδειας άσκησης εφόσον υπάρχει

7 Δικαιολογητικά για το Διευθυντή Φαρμακοποιό

Αντίγραφο πτυχίου φαρμακευτικής (επικυρωμένο) Αντίγραφο άδειας άσκησης επαγγέλματος (επικυρωμέ-νο) Φωτοτυπία ταυτότητας Υπεύθυνη Δήλωση ότι

α) laquoΔεν λαmicroβάνω σύνταξη εκ του Δηmicroοσίου ή ΤΣΑΥ ή από οποιοδήποτε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλι-σηςraquo

β) laquoΔεν διευθύνω άλλο φαρmicroακείο φαρmicroακαποθήκη ή εργαστήριο φαρmicroακευτικών προϊόντωνraquo

γ) laquoΔεν τιmicroωρήθηκα δια παραβάσεις Φκης Νοmicroοθεσί-ας microε ανάκληση φαρmicroακείου ή φαρmicroακαποθήκηςraquo

δ) laquoΔεν κατέχω άλλη ουδεmicroία Δηmicroόσια Δηmicroοτική Κοι-νοτική ή ιδιωτική θέσηraquo

Μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών οι ελεγκτές της Νομαρχίας προχωρούν σε επιθεώρηση του Νοσοκομεια-κού Φαρμακείου για να διαπιστώσουν εάν τηρούνται οι όροι και οι προδιαγραφές προκειμένου να χορηγήσουν την Άδεια Λειτουργίας του Μέχρι σήμερα τρία μόνο φαρμακεία δημόσιων νοσηλευτι-κών ιδρυμάτων στη χώρα μας έχουν λάβει άδεια λειτουρ-γίας και προσκλήθηκαν οι συνάδελφοι να μας στείλουν μια σύντομη περιγραφή της εμπειρίας τους από τις προετοιμα-σίες για τη χορήγησή της

Έκδοση άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείο

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

19δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Πρωτόκολλο ΕπιθεώρησηςΤου Φαρμακείου του Νοσοκομείου

(τόπος) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ημερομηνία) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (ώρα) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

οι υπογραφ

Επιθεωρήσαμε παρουσία του

το Φαρμακείο του Νοσοκομείου

(οδός) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip (αρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Κατά την επιθεώρηση παρατηρήθηκαν τα εξής1) Το Φαρμακείο ιδρύθηκε με τον υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Οργανισμό του Νοσοκομείουκαι λειτουργεί με την υπ αριθμ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip Άδεια ΛειτουργίαςΚατά την επιθεώρηση ο η Δντής- Δντρια υπεύθυνος Φαρμακοποιός ήταν παρώνούσα2) Στο Φαρμακείο υπηρετεί το ακόλουθο προσωπικό

3) Το Φαρμακείο είναι ανεξάρτητος ενιαίος ισόγειος χώρος με συνολική επιφάνεια τμ (ελάχιστο εμβαδόν 200 τμ)4) Είναι σύμφωνο με τις πολεοδομικές διατάξεις

5) Διαθέτει φυσικό amp τεχνητό φωτισμό

6) Διαθέτει αερισμό κλιματισμό

7) Διαθέτει επαρκή μέτρα πυρασφάλειας

8) Το Φαρμακείο περιλαμβάνει τους εξής ιδιαίτερους χώρους α) Γραφείο Δντού φαρμακοποιού- Γραμματείας- Διαχείρισης (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) β) Αίθουσα Διανομής (ελάχιστο εμβαδόν 40 τμ) γ) Αποθήκη Φαρμάκων- Αντιδραστηρίων (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) δ) Αποθήκη Υγειονομικού- Επιδεσμικού Υλικού (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ε) Αποθήκη Εύφλεκτων Υλικών (ελάχιστο εμβαδόν 10 τμ)στ) Αποθήκη Ραδιοφαρμάκων (ελάχιστο εμβαδόν 5 τμ) ζ) Διαμέρισμα ανάπτυξης Εργαστηριακών Μονάδων (ελάχιστο εμβαδόν 45 τμ) η) Εργαστήριο Φαρμακοτεχνικών Σκευασμάτων (ελάχιστο εμβαδόν 15 τμ) (ανεξάρτητος χώρος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip με νεροχύτη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip προθήκες με συρτάρια helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip τράπεζα εργασίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip) θ) Άλλες εργαστηριακές μονάδες (ελάχιστο εμβαδόν 30 τμ) ι) Τουαλέτα σύμφωνα με τον υγειον κανονισμό

ια) Ιδιαίτερο χώρο ληγμένων- ανακληθέντων μη εγκεκριμένων φαρμάκων δωρεάν φαρμάκων προς κλιν μελέτη

9) Το Φαρμακείο διαθέτει φάρμακα που φυλάσσονται σε ιδιαίτερο ερμάριο

10) Διαθέτει ναρκωτικά του Κρατικού Μονοπωλίου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp χρηματοκιβώτιο για τη φύλαξή τους helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

11) Διαθέτει τουλάχιστον 3 ζυγούς 1 ζυγό ακριβείας (ευπάθειας 0005 γρ) helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1 ζυγό για ζύγιση μέχρι 30 γρ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip amp 1 ζυγό για ζύγιση μεγάλων ποσοτήτων στερεών amp υγρών helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

12) Διαθέτει σκεύη amp όργανα ιγδία σπαθίδες χύτρες χωνιά ογκομ δοχεία 5-1000cc οινοπνευματόμετρο κτλ

13) Διαθέτει ηλεκτρικά ψυγεία

14) Διαθέτει αποστακτήρα

15) Διαθέτει εργαστηριακό θάλαμο ροής αέρα

16) Διαθέτει κλιματισμό

17) Διαθέτει μηχανοργάνωση

18) Διαθέτει τα εξής βιβλία amp στοιχεία α) Την ελληνική φαρμακοποιία β) Την κρατική διατίμηση φαρμάκωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip γ) Επιστημονική βιβλιοθήκη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip δ) Βιβλία amp στοιχεία που προβλέπει το αρθ 10 amp το αρθ 11 του ΠΔ 1081993 για τη διαχείριση Φαρμακευτικού amp λοιπού Υλικού

ε) Πλήρη στοιχεία διακίνησης φαρμάκων του Ν 172987

19) Γενική εντύπωση

20) Προηγούμενη επιθεώρηση και αποτέλεσμα

21) Προθεσμία για τη συμπλήρωση των ελλείψεων

Το παρόν συντάχθηκε σε (2) αντίγραφα amp υπογράφεται ως ακολούθως

Οι ενεργήσαντες Ο συμπαραστάς Ο Η υπεύθυνος φαρμακοποιός την επιθεώρηση κατά την επιθεώρηση

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

20 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Άδειας λειτουργίας σε νοσοκομειακό φαρμακείοΕμπειρίες συναδέλφων

Είναι εμφανές από το πρωτόκολλο επιθεώρησης ότι οι απαιτήσεις για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου χρειάζονται εκσυγχρονισμό Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς αν η παρωχημένου τύπου διαδικασία αδειοδότησης που σήμερα προβλέπεται πιστοποιεί την ποιοτική παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών στον 21ο αιώνα Επίσης παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο σε Φαρμακευτικά Τμήματα πιστοποιημέ-να με ISO να μην έχει εγκριθεί η χορήγηση άδειας λειτουργίαςΣτα πλαίσια επικαιροποίησης του ΠΔ 1081993 και της αποσαφήνισης της λειτουργίας του Νοσοκομει-ακού Φαρμακείου η ΠΕΦΝΙ ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα και σύντομα θα επανέλθει Ακολουθεί μικρή αναφορά από τα νοσοκομεία που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

του νοσοκομειακού φαρμακείου

Γενικό Noσοκομείο Χανίων

Μετά από έγγραφο της 7ης ΥΠε Κρήτης (06092012) με το οποίο ζητήθηκε από το Νοσοκομείο Χανίων να οριστεί υπεύθυνος παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότη-σης του Φαρμακευτικού Τμήματος ο Διοικητής του Νοσο-κομείου Χανίων όρισε υπεύθυνο για το συντονισμό της δια-δικασίας μία Αρχιτέκτονα Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας (04102012) η οποία και ανέλαβε τη συλλογή των κατάλλη-λων δικαιολογητικών σύμφωνα με το ΠΔ 108 Στις 05122012 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση στο χώρο του Φαρμακευτικού Τμήματος από την αρμόδια επιτροπή της Περιφερειακής Ενό-τητας Χανίων οπότε και χορηγήθηκε η Άδεια Λειτουργίας στο Νοσοκομειακό Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων laquoΆγιος Γεώργιοςraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ampΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣΔΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp ΚΟΙΝ ΜΕΡΙΜΝΑΣΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΧΑΝΙΩΝΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Ηρ Πολυτεχνείου 11 Ταχ Κώδικας 73100Πληρ Κ Φαλαγγάρης Τηλ 28213 44213 Fax 28210 20105Ηλεκκή Διεύθυνση ygfysikchaniaeu

ΘΕΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΠΟΦΑΣΗΈχοντας υπόψη1 Τον Ν 38522010 (ΦΕΚ 87ΤΑ07-06-2010) Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδσης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης2 Το ΠΔ 1492010 (ΦΕΚ 242ΤΑ27-12-2010) Οργανισμός Περιφέρειας Κρήτης3 Την υπ αριθ Οικ 86027-01-2011 Απόφαση Περιφερειάρχη Κρήτης laquoΜεταβί-βαση αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων κλπraquo4 Το ΠΔ 108 (ΦΕΚ 50ΤΑ07-04-1993) Συγκρότηση Οργάνωση και Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείου5 Την υπ αριθ Οικ 3783624-08-1995 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 695Τ ΤΕΤΑΡ-ΤΟ13-09-1996 laquoΠαρέκκλιση και άδεια οικοδομής για το νέο Νοσοκομείο Χανίωνraquo6 Το από 05-12-2012 Πρωτόκολλο επιθεώρησης της αρμόδιας επιτροπής

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Χορηγούμε άδεια Λειτουργίας στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων Ο Άγιος Γεώργιος Το Φαρμακείο λειτουργεί εντός του κτη-ρίου του Νοσοκομείου στη Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερίου Βενιζέλου του Δήμου Χανίων

Με ΕΑ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ

1 2 3

4

1 Ο χώρος αποθήκευσης δισκίων 2 Προθήκη εργαστηρίου 3 Προθήκες φαρμά-κων και ψυγείο τύπου βιτρίνας 4 Χώρος εξυπηρέτησης Εξωτερικών Ασθενών

Χανιά 05-12-2012Αριθμός Πρωτοκόλλου 5135

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

21δεκέμβριος - ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

του νοσοκομειακού φαρμακείου

χρηστικός οδηγός διαδικασιών

Συνά

δελφ

οι π

ου έ

χουν

λάβ

ει ά

δειε

ς λε

ιτου

ργία

ς π

αρακ

αλού

με ν

α εν

ημερ

ώσο

υν τη

ν Π

ΕΦ

ΝΙ

Γενικό Noσοκομείο

ΓN Noσημάτων Θώρακος Αθηνών

Αγαπητοί συνάδελφοιΗ άδεια λειτουργίας του Νοσοκομειακού Φαρμακείου προ-βλέπεται από το ΠΔ 10893 και ισχύουν και διατάξεις των Ν 56071932 και Ν 20711992 και αναφέρονται οι ελάχιστες προϋ-ποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομειακού Φαρμακείου (χώροι υποδομές εξοπλισμός βοηθήματα) Η 1η ΥΠΕ Αττικής στις 17082012 με το υπrsquo αριθμ 15906 έγγραφό της αναφέρεται στις άδειες των νοσοκομειακών φαρμακείων Τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά είναι 1) Αίτηση για αδειοδότηση του νοσοκομειακού φαρμακεί-ου (προς την περιφέρεια που ανήκει το νοσοκομείο Διεύθυνση Υγείας τμήμα Φαρμακείων) 2) Άδεια ιδρύσεως (Οργανισμός του νοσοκομείου που αναφέρει την ύπαρξη του φαρμακείου) 3) Άδεια οικοδομής (κατό-ψεις του κτιρίου ή του χώρου) όπου φαίνονται οι διαστάσεις του και ότι

δεν είναι αυθαίρετο (εις διπλούν) 4) Βεβαίωση Πυροσβεστικής (επαρκή μέτρα πυρασφάλειας) 5) Κατάσταση υπηρετούντος προσωπικού (φαρ-μακοποιοί - βοηθοί και λοιπό προσωπικό)Το Φαρμακείο του νοσοκομείου laquoΣωτηρίαraquo είναι ένα ανεξάρτητο κτίριο σχεδιασμένο για τις ανάγκες που καλύπτει ένα νοσοκομειακό φαρμακείο (φάρμακα υγειονομικό υλικό αντιδραστήρια κλπ) και με ειδικές μονάδες (διάλυσης χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) Πλήρως μηχανογραφημένο και με πιστοποιητικό ποιότητας ISO 90012008 και με αυτονομία κάλυψης των αναγκών του ενεργειακά (ανεξάρτητη γεννήτρια για το φαρμακείο ειδικό αυτοκίνητο μεταφοράς φαρμάκων και υλικών) Είναι σχεδιασμός της διεύθυνσης του Φαρμακείου και του ιδρύματος ΘΩΡΑΞ του οποίου αποτελεί και δωρεά και της κατασκευα-στικής ΤΕΡΝΑ (2007) Το φαρμακείο απέκτησε άδεια λειτουργίας μετά από επιθεώρηση από το αντίστοιχο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής με αριθμ Πρωτ 1365626-10-2012Η ανάγκη λειτουργίας νοσοκομειακών φαρμακείων σε όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας τις περισσότερες φορές συνετελέσθη κάτω από συνθή-κες μη ικανοποιητικές (ακατάλληλοι χώροι πολλές φορές υπόγειοι χω-ρίς φυσικό φωτισμό χωρίς εξοπλισμό ούτε σκέψη για πυρασφάλεια) και ο καθένας μας να παλεύει να προσφέρει σε ένα χώρο ακατάλληλο για την δουλειά του (κάτι που ίσχυε σε μας μέχρι το 2004)Η μη λήψη της άδειας λειτουργίας γιατί το κτίριο ή οι χώροι του φαρ-μακείου για το κάθε νοσοκομείο είναι ακατάλληλοι επrsquoουδενί πρέπει να αποτελέσει κριτήριο αξιολό-γησης της προσφοράς του κάθε συναδέλφου στη λειτουργία του νοσοκομείου του Η οργάνωση όμως ενός σύγχρονου νοσοκο-μειακού φαρμακείου και τα επα-κόλουθα σωστής λειτουργίας του πρέπει να τονισθεί ότι προσφέ-ρουν τα μέγιστα στην καθημερι-νή λειτουργία του νοσοκομείου (ασφαλής φαρμακοθεραπεία για τον ασθενή κάλυψη στο Γιατρό και το νοσηλευτή για φάρμακα και υλικά εξοικονόμηση πόρων και συνετή διαχείριση (διαγωνισμοί κε-ντρικοί διαγωνισμοί νοσοκομείου)Η ανάγκη συνέχειας και ύπαρξης νοσοκομειακών φαρμακείων και κατrsquo επέκταση νοσοκομειακών φαρμακοποιών σε νοσοκομεία που λόγω μνημονίου συγχωνεύονται καταργούνται ή μεταφέρονται θα πρέπει να συνδυαστεί από εμάς τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς με προτάσεις και ιδέες όπως αυτή της λειτουργικής διασύνδεσης δηλαδή κάλυψη ειδικών αναγκών νοσοκομείων από φαρμακεία όμορων νο-σοκομείων που έχουν δυνατότητα (πχ χημειοθεραπείες Παρεντερική σίτιση ασθενών) ή της υιοθεσίας μικρών περιφερειακών νοσοκομεια-κών φαρμακείων από μεγάλα κεντρικά φαρμακεία με στόχο πχ προ-μήθεια υλικού σε τιμές κόστους επάρκεια υλικών καλύτερη οργάνωση περιφερειακών φαρμακείων εκπαίδευση προσωπικού μόνιμου ή επι-κουρικού στο κεντρικό φαρμακείο πριν αναλάβει υπεύθυνη θέση στο περιφερειακό νοσοκομειακό φαρμακείο κλπ) συνδυαστικές προμή-θειες ανά group σε μεγάλα κεντρικά Φαρμακεία (πολύ χαμηλότερες τιμές παράδειγμα laquoΣωτηρίαraquo ndash laquoΓεννηματάraquo ndash Διαγωνισμοί)Η άδεια λειτουργίας λοιπόν είναι η επιβεβαίωση της λειτουργίας μας κάτω από κανόνες και με τα σωστά μέσα Δεν είναι το μόνο που χρειάζε-ται αυτή τη στιγμή ο νοσοκομειακός φαρμακοποιός και το Νοσοκομείο

ΕυχαριστώΞ Θειακός Δντης Φαρμακείου laquoΣωτηρίαraquo

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ amp

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ amp ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

Ταχ Δνση Διοικητήριο Ταχ Κώδικας 67100 Ξάνθη

Πληροφορίες Π Κοσμίδου Τηλέφωνο 2541350136

Fax 2541083367 E-mail ddygeiasxanthipamthgovgr

ΘΕΜΑ laquoΧορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου

στο Γενικό Νοσοκομείο ΞάνθηςraquoΑΠΟΦΑΣΗ

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερεια-

κής Ενότητας Ξάνθης έχοντας υπόψη 1) Τις διατάξεις α) Του Ν 38522010 laquoΝέα

Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ndash Πρόγραμμα

Καλλικράτηςraquo β) Του ΠΔ 1442010 laquoΟργανισμός της Περιφέρειας Ανατολικής

Μακεδονίας και Θράκηςraquo γ) Του ΠΔ 1081993 laquoΣυγκρότηση Οργάνωση και

Λειτουργία του Νοσοκομειακού Φαρμακείουraquo 2) Το υπrsquo αριθ πρωτ 282421-2-

2011 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης καθώς και

τη συνημμένη σε αυτό κάτοψη της Πολιτικού Μηχανικού κ Σοφίας Θ Παπαδοπού-

λου (υποδιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ΓΝ Ξάνθης) 3) Την από 15-4-2011 Έκθεση

Ελέγχου της Δνσης Δημόσιας Υγείας amp Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής

Ενότητας ΞάνθηςΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Νοσοκομειακού Φαρμακείου στο Γενικό Νοσο-

κομείο Ξάνθης

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΑΡΧΟΥ

Ξάνθη 12 Μαΐου 2011

Αριθμός Πρωτοκόλλου ΔΥ 902

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

22 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Σκοπός και περιεχόμενο του δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ νοσοκομείων - Δίκτυα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Η ύπαρξη έγκαιρων δεδομένων για τη χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη για την ερμηνεία των συνηθειών συντα-γογράφησης την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες την παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής ανά περίοδο και την πραγματοποποίηση φαρμακοοικονομικών μελετών ανάλυσης κόστους-οφέλους Έτσι σε αρκετές χώρες έχουν δημιουργηθεί εθνικά δίκτυα καταγραφής των δεδομένων που αφορούν τόσο την κατανάλωση των αντιβιοτικών όσο και της μικροβιακής αντοχής στις ουσίες αυτές Τέτοια δίκτυα έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης όπως το SWEDRES στη Σουηδία το DANMAP στη Δανία και το NETHMAP στην ΟλλανδίαΣτην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια περίπου έχει αναπτυ-χθεί το ελληνικό δίκτυο μελέτης της μικροβιακής αντοχής (WHONET GREECE) που εδράζεται στο εργαστήριο μικρο-βιολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Σκοπός

του WΗΟΝΕΤ είναι η μόνιμη καταγραφή των απομονούμε-νων παθογόνων μικροβίων και των ποσοστών αντοχής αυ-τών στα διάφορα αντιβιοτικά κάθε έξι μήνεςΑντίθετα δεν έχει δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο ένα αντίστοιχο δίκτυο μόνιμης καταγραφής της κατανάλωσης των διαφόρων κατηγοριών αντιβιοτικών στα ελληνικά νο-σοκομεία Η δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρ-μακευτικών τμημάτων των νοσοκομείωνΗ συλλογή των δεδομένων που από κάθε νοσοκομείο θα αφορούν την κατανάλωση θα μπορούσε να πραγματοποι-ηθεί κάθε εξάμηνο ανά κατηγορία κλινικών (παθολογικές χειρουργικές και ΜΕΘ) όπως στο WHONET για να υπάρχει άμεση συσχέτιση με τα αντίστοιχα δεδομένα των ποσο-στών αντοχής στα αντιβιοτικά για το κάθε νοσοκομείο που ενδεχομένως θα μετέχει και στα δύο δίκτυα

Προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

Η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας πιλοτικού δικτύου κατα-νάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών

Δίκτυο κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών στα ελληνικά νοσοκομείαΠολύτιμο εργαλείο στο σχεδιασμό πολιτικών χρήσης αντιβιοτικών και στην παρακολούθηση του κόστους της αντιμικροβιακής αγωγής

του Αντώνη ΜαρκογιαννάκηΒPharm MPH PhD ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

23δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομείων πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια και συμμετείχαν σε αυτή τρία νοσοκομεία (ΓΝΑ laquoΛαϊκόraquo ΓΝΑ laquoΣισμανόγλειοraquo Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού) Συλλέχθηκαν δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ου-σιών για το έτος 2010 και ομαδοποιήθηκαν ανά είδος κλινι-κών (παθολογικές χειρουργικές ΜΕΘ) και εξήχθησαν χρή-σιμα συμπεράσματα όσον αφορά το προφίλ κατανάλωσης αντιβιοτικών του κάθε νοσοκομείου Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν με προφορική ανακοίνωση στο 14ο Πανελ-λήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο (Μάιος 2011) Στη συνέχεια προστέθηκαν στο πιλοτικό αυτό δίκτυο άλλα τρία νοσοκο-μεία (ΓΝ Μεσολογγίου ΓΝ Αγρινίου και ΓΝΑ laquoΠολυκλινικήraquo) και συλλέχθηκαν δεδομένα αντιμικροβιακής κατανάλωσης για το 1ο και για το 2ο εξάμηνο του 2011 Τα αποτελέσμα-τα της ανάλυσης των δεδομένων αυτών ανακοινώθηκαν στο 22ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοι-μώξεων (Απρίλιος 2012) και στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών (Μάιος 2012)

Καθορισμένες ημερήσιες δόσεις ορισμός τρόπος υπολογισμού μέσω της εφαρμογής ABC calc

Τα δεδομένα κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών αν μετατραπούν σε μετρητικές μονάδες με τη χρήση ενός διεθνώς αποδεκτού συστήματος τότε θα μπορούμε να έχουμε στοιχεία συγκρίσιμα με τοπικά ή διεθνή δεδομένα καταγραφής της κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών Μια τέτοια διεθνής μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης των αντιβιοτικών είναι η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose ή DDD) Η DDD (εκφρασμένη σε γραμμάρια είναι η μέση δόση συντήρησης ανά ημέ-ρα για ένα φάρμακο όταν αυτό χορηγείται για τη βα-σική του ένδειξη σε έναν ενήλικο σωματικού βάρους 70 κιλών και αφορά μόνο τα φάρμακα στα οποία έχει δο-θεί κωδικός ATC και υπολογί-ζεται διαιρώντας το συνολι-κό αριθμό γραμμαρίων του συγκεκριμένου φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκαν δια του αριθμού των γραμμα-ρίων μιας μέσης ημερήσιας δόσης του φαρμάκου αυτού Η μέση ημερήσια δόση κα-

θορίζεται από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της Παγκό-σμιας Οργάνωσης Υγείας Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η DDD αποτελεί μονάδα μέτρησης και δεν αντανακλά απαραιτήτως την προτεινόμενη δόση ή την ημερήσια δόση που συνταγογραφείται στην πραγ-ματικότητα -παρrsquo όλο που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμπίπτει με αυτές τις τιμές Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αντιβιοτικών και εκφράζονται σε συ-νολικές DDD έχουν μικρή αξία όταν δεν εκφράζονται με τον κατάλληλο παρανομαστή Είναι χρήσιμο να χρησιμο-ποιούνται τυποποιημένοι παρανομαστές για τη μέτρηση της χρήσης των αντιβιοτικών έτσι ώστε να διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η σύγκριση με άλλες δημοσιεύσεις Στην κοινότητα η κατανάλωση εκφράζεται συνήθως ως DDD1000 ημέρες-κατοίκων ενώ ο ΠΟΥ συστήνει τη χρή-ση των DDD100 ημέρες νοσηλείας για τα νοσοκομεία Η προαναφερόμενη μετατροπή μπορεί να πραγματοποι-ηθεί με τη χρήση του προγράμματος που περιέχει ένα μετρητή της κατανάλωσης των αντιβιοτικών (Antibiotic Consumption Calculator ndash ABC calc) που απλοποιεί κατά πολύ την όλη διαδικασία Το πρόγραμμα αυτό αναπτύ-χθηκε στο Statens Serum Institute της Κοπεγχάγης από τον Dr Dominique Monnet ως τμήμα του προγράμματος Danish Integrated Antimicrobial Resistance Monitoring and Research Program (DANMAP) Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα απλό υπολογιστικό εργαλείο και περιλαμ-βάνει μια εφαρμογή του Microsoft Excelreg περιέχει όλα τα υπάρχοντα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά ανά δραστική ου-σία και έχει τη μορφή που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

24 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Η συμπλήρωση των δεδομένων μπορεί πολύ απλά να γίνει ως ακολούθως1 Στη στήλη D (Name of the product) αναγράφεται είτε η

συγκεκριμένη εμπορική ονομασία και η φαρμακοτεχνική μορφή του σκευάσματος για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία Μπορούν να δημιουργηθούν και άλλες οριζόντιες σειρές που να αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη δραστική ουσία και η κάθε σειρά να αντιστοιχεί σε μια συγκεκρι-μένη φαρμακοτεχνική μορφή μιας εμπορικής ονομασίας Πχ για τη δραστική Ciprofloxacin μπορούν να δημι-ουργηθούν ξεχωριστές σειρές για τις διάφορες εμπορι-κές ονομασίες που υπάρχουν στο κάθε νοσοκομείο πχ Ciproxin 200mg inj Ciproxin 400mg inj Ciproxin 500mg tabl Nafloxin 200mg inj Ciprofal 400mg κοκ

2 Στη στήλη E της εικόνας αναγράφεται ο αριθμός των γραμμαρίων που περιέχονται σε κάθε δόση φαρμάκου

3 Στη στήλη F αναγράφεται ο αριθμός των δόσεων που πε-ριλαμβάνονται στην κάθε συσκευασία

4 Στη στήλη L πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός των συ-σκευασιών που καταναλώθηκαν την εξεταζόμενη χρονι-κή περίοδο (πχ εξάμηνο)Το πρόγραμμα μόνο του έχει τη δυνατότητα να αθροίζει των αριθμό των συσκευασιών ανά δραστική ουσία και να τον με-τατρέπει από γραμμάρια (στήλη Μ) σε DDD (στήλη Ν)

5 Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα έκφρασης των δεδο-μένων σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Απαιτεί όμως την εισαγωγή σε ξεχωριστό πεδίο είτε του συνολικού αριθμού ημερών νοσηλείας είτε την πληρότητα των κλινών (που εκφράζεται μέσω του δείκτη Occupancy Index) για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπως φαίνεται στην πα-ρακάτω εικόνα

Όπως φαίνεται επίσης στην εικόνα τα δεδομένα αθροίζονται και ομαδοποιούνται ανά θεραπευτική κατηγορία (τετρακυ-κλίνες πενικιλλίνες) αλλά και υποκατηγορίες (πχ για τις κε-φαλοσπορίνες σε 1ης 2ης 3ης 4ης γενιάς)Για την αυτόματη εισαγωγή των δεδομένων κατανάλωσης ανά δραστική ουσία που όπως είπαμε γίνεται στη στήλη L της πρώτης εικόνας θα πρέπει να γίνεται εξαγωγή των αριθ-μητικών δεδομένων κατανάλωσης ανά σκεύασμα από το μηχανογραφικό σύστημα του φαρμακείου του νοσοκομείου σε ένα αρχείο Excel με την προϋπόθεση να υπάρχει σε κάθε σκεύασμα και ο αντίστοιχος κωδικός κατά ATC της δραστικής του ουσίας Μόλις γίνει αυτό το μόνο που απομένει είναι να γίνει αντιγραφή (copy) και επικόλληση (paste) του αρχείου αυτού στο ήδη δημιουργημένο και προσαρμοσμένο για τις ανάγκες του νοσοκομείου φύλλο Excel του ABC calc το οποίο θα πρέπει να περιέχει όλα τα σκευάσματα (ανά φαρμακοτε-χνική μορφή) που έχει το φαρμακείο του κάθε νοσοκομείου Το Excel του ABC calc επειδή περιλαμβάνει κωδικωποίηση κατά ATC όλων των δραστικών ουσιών (στήλη Η της πρώτης εικόνας) θα αναγνωρίσει και θα μετατρέψει αυτόματα τον αριθμό συσκευασιών του κάθε σκευάσματος σε DDD

Μελλοντικές προοπτικές ndash Προτάσεις

Η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου καταγραφής της κατανάλωσης σε τακτική βάση των διαφόρων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία μπορεί να καταστεί εφικτή με τη συνεργασία των αντίστοιχων φαρμακευτικών τμημάτων των νοσοκομείων με την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον μεταξύ τους συντονισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκο-μειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ)

Πολύ πρόσφατα (Μάρτιος 2013) συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας μια ειδική Επιτροπή για τον Περιορισμό των Νοσοκομειακών Λοιμώ-ξεων και της Αντίστασης στα Αντιβιοτικά (ΔΥ1δοικ 30674-29032013) Έχει προταθεί από την Επιτροπή αυτή η τα-κτική συλλογή (ανά εξάμηνο) δεδομένων από το κάθε νοσο-κομείο τα οποία θα υποβάλ-λονται στο Υπουργείο Υγείας και θα περιλαμβάνουν μια σειρά από δείκτες αξιολόγη-σης μεταξύ των οποίων και η κατανάλωση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία εκφρασμένη

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

25δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Θα μπορούσε η συλλογή δεδομένων όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη να πραγμα-τοποιείται μέσω του εκτεταμένου δικτύου της κατανάλωσης των αντιβιοτικώνΒασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του δι-κτύου κατανάλωσης αντιβιοτικών είναι η δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος το οποίο θα διασυνδέει το μη-χανογραφικό σύστημα του φαρμακευτικού τμήματος του κάθε νοσοκομείου με το ABC calc και μέσω του οποίου θα γίνεται με αυτοματοποιημένο τρόπο η μετατροπή των δε-δομένων κατανάλωσης σε DDD100 ημέρες νοσηλείας Η χρηματοδότηση για την κατασκευή και τη συντήρηση ενός ιστότοπου στον οποίο θα αναρτώνται τα δεδομένα κατανά-λωσης αντιβιοτικών ανά νοσοκομείο θα μπορούσε να επι-τευχθεί μέσω ειδικών προγραμμάτων όπως για παράδειγ-μα το Πρόγραμμα ΠΑΝΔΩΡΑ - Δράσεις Εθνικής Εμβέλειας για την Επιτήρηση και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοι-μώξεων και την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών στα Δημόσια Νοσοκομεία (το οποίο υποστηρίζεται από το Ευ-ρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ένας από τους σκοπούς του οποίου είναι η εκπόνηση οδηγιών και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ορθολογι-κής χρήσης των αντιβιοτικών σε επίπεδο νοσοκομείου πε-ριφέρειας και χώρας

Ιστότοποι στο διαδίκτυο εθνικών δικτύων κατανάλωσης αντιβιοτικών

SWEDERSS httpwwwswabnlswab en stramase DANMAP httpwwwdanmaporg NETHMAP httpwwwswabnlswab

Ανακοινώσεις σε συνέδρια του πιλοτικού δικτύου κατανάλωσης αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων

1 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Μακριδάκη Δ Δεδομένα κατανάλωσης μεταξύ αντιμικροβιακών ουσιών σε τρία ελληνικά νοσοκομεία πρώτη προ-σπάθεια δημιουργίας δικτύου αντιμικροβιακών ουσιών μεταξύ των ελληνικών νοσοκομείων 15Ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 13-15 Μαΐου 2011 Αθήνα Ξενοδοχείο Royal Olympic Προφο-ρική ανακοίνωση Σάββατο 14 Μαΐου 2011

2 Markogiannakis A Gennimata D Goulas V Tzortzo-poulou K Aggelopoulou V Makridaki D Antibiotic consuption among six general hospitals results from a Greek surveillance network 22nd ECCMID 31 March-3 April 2012 London Abstract No R2577

3 Μαρκογιαννάκης Α Γεννηματά Δ Γούλας Β Τζωρ-τζοπούλου Α Αγγελοπούλου Β Μακριδάκη Δ Κατανάλωση αντιβιοτικών σε έξι ελληνικά νοσο-κομεία ανάλυση αποτελεσμάτων προερχομένων από το Δίκτυο Επιτήρησης Αντιμικροβιακών Ουσι-ών στα Νοσοκομεία κατά το Α΄ και Βrsquo εξάμηνο του 2011 1ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών 27-30 Απριλίου 2012 Αθήνα Poster No AA053

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1 DL Monnet Measuring antibiotic resistance the way forward Clin Microbiol Infect 2007 44 671-6732 DL Monnet DL LK Archibald L Phillips FC Tenover JE MCGowan RP Gaynes Antimicrobial use and resistance in eight US hospitals

complexities of analysis and modeling Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology Project and National Nosocomial Infections Surveillance System Hospitals Infect Control Hosp Epidemiol 199819 388-94

3 CE Curtis Indicators for monitoring of antimicrobial use J Infect Prevent 2010 11 124-1264 DN Fish SC Piscitelli and LH Danziger Development of resistance during antimicrobial therapy a review of antibiotic classes and patient

characteristics in 173 studies Pharmacotherapy 15 (1995) 279-2915 AC Fluit J Verhoef FJ Schmitz et al Frequency of isolation and antimicrobial resistance of gram-negative and gram-positive bacteria from

patients in intensive care units of 25 European university hospitals participating in the European arm of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1997-1998 Eur J Clin Microbiol Infect Dis 20 (2001) 617-625

6 SK Fridkin JR Edwards FC Tenover RP Gaynes JE McGowan Jr Intensive Care Antimicrobial Resistance Epidemiology (ICARE) Project National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System Hospitals Antimicrobial resistance prevalence rates in hospital antibiograms reflect prevalence rates among pathogens associated with hospital-acquired infections Clin Infect Dis 2001 33 324-330

7 RP Gaynes The impact of antimicrobial use on the emergence of antimicrobial-resistant bacteria in hospitals Infect Dis Clin North Am 11 (1997) 757-765

8 C Gentry DJ Flournoy and R Reinert Analysis of antimicrobial resistance among gram-negative bacilli and antimicrobial use in intensive care unit patients for 5 years in a Veterans Affairs medical center Am J Infect Control 30 (2002) 411-416

επιστημονικές εργασίες - άρθρα

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

νοσοκομειακή φαρμακευτική

26 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Ευρωπαϊκή Πολιτική στο θέμα των ελλείψεων των φαρμάκωνΤι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (European Association of Hospital Pharmacists - ΕΑΗΡ) συνέταξε και απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καταγραφόμενες ελλείψεις φαρμάκων στην Ευρώπη Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα μας στις 14022013 (βλ wwwpefnigr) και το συμπλήρωσαν διαδικτυακά Έλληνες Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί Τα αποτελέσματα αυτής της ευρωπαϊ-κής έρευνας συζητήθηκαν με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου και παρουσιάστη-καν στο 18o Συνέδριο της ΕΑΗΡ στο Παρίσι 13 έως 15 Μαρτίου 2013 Ακολούθως παρατίθεται μετάφραση του σχετικού κειμένου από το Programme Book του Συνεδρίου

Τι συμβαίνει με τις ελλείψεις φαρμάκων

Αν το 2012 ήταν το έτος κατά το οποίο οι ελλείψεις φαρ-μάκων άρχισαν πραγματικά να μπαίνουν στην πολιτική ατζέντα (τόσο η EAHP όσο και οι εκπρόσωποι των φαρμα-κοποιών της κοινότητας στην Ευρώπη υιοθέτησαν μια νέα πολιτική ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία μελών της σχετικά με το θέμα) τότε το 2013 θα είναι το έτος όπου το αίτημα για λύσεις θα ακουστεί τόσο επιτακτικά ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να αναγκαστούν να αναλάβουν δράση

Πρέπει να ελπίζουμε σε κάτι τέτοιο διότι ακόμα και τα προσωρινά αποτελέσματα των ερευνών της EAHP για τις

ελλείψεις φαρμάκων (τα συνολικά και τελικά αποτελέσμα-τα έχουν προγραμματιστεί για να δημοσιευτούν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου) δείχνουν μια ανησυχητική εικό-να όσον αφορά τις εκτεταμένες ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία σε ολόκληρη την Ευρώπη την ανησυχία των νοσοκομειακών φαρμακοποιών βλέποντας το πρόβλημα συνεχώς να επιδεινώνεται καθώς και την επίπτωση που αυτό έχει στο χαμένο χρόνο για την αντιμετώπιση των ελ-λείψεων δεδομένου ότι ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιείται για την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι ελλείψεις των φαρμάκων αποτελούν ένα απλό ζήτημα Οι παράλλη-λες εξαγωγές η μικρή εγχώρια αγορά προβλήματα που αφορούν τον ποιοτικό έλεγχο κατά τη διαδικασία παραγω-γής η φύλαξη των φαρμάκων οι αιφνίδιες αυξομειώσεις στη ζήτηση η πολιτική τιμών η αδυναμία έγκαιρης προει-δοποίησης πιθανών προβλημάτων εφοδιασμού καθώς και η πρόσφατη ανησυχία λόγω της σχετικής κοινοτικής οδη-γίας για πλαστά φάρμακα όσον αφορά την προμήθεια των φαρμάκων και των πρώτων υλών τους από κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτές είναι μόνο μερικές από τις αι-τίες που αναφέρονται

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει ένα μαγικό ρα-βδί για την επίλυση του προβλήματος Μπορούν όμως όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμβάλουν στο να οδη-γηθούμε σε μια καλύτερη πραγματικότητα από την σημε-ρινή

Μετά από την γενική συνέλευση της EAHP (με τη συμμετο-χή εκπροσώπων από τα 32 κράτη-μέλη) η οποία ενέκρινε την πολιτική που αφορά στις ελλείψεις φαρμάκων τον Ιού-νιο του 2012 αυτό που έγινε σαφές ήταν ότι ενώ τα ανε-πίσημα στοιχεία που προέρχονται από την εμπειρία των

στην Ευρώπη

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

27δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

νοσοκομειακών φαρμακοποιών ήταν εξαιρετικά ισχυρά αυτό που έλειπε ήταν μια σειρά από εξίσου ισχυρά στοι-χεία εκ μέρους της ευρωπαϊκής κομισιόν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων

Επίσης μετά το φθινόπωρο του 2012 κατέστη σαφές ότι το ίδιο πρόβλημα ανεπάρκειας στατιστικών στοιχείων για πραγματικά σημαντικές ελλείψεις το αντιμετώπιζαν ndashεκτός των νοσοκομειακών φαρμακοποιώνndash και άλλες επαγγελ-ματικές ομάδες όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας οι φαρμακοποιοί της βιομηχανίας οι ογκολόγοι και οι αιμα-τολόγοι Αν και οι επιμέρους επαγγελματικές παράμετροι διέφεραν όλοι οι παραπάνω μοιράζονται την κοινή αγωνία για την άμεση επίλυση του προβλήματος

Έτσι αργά αλλά σταθερά σημειώθηκε μια αυξανόμενη σύγκλιση απόψεων στις Βρυξέλλες καθώς ευρωπαϊκές ορ-γανώσεις εστιάζοντας στα κοινά χαρακτηριστικά του προ-βλήματος οδηγούνται σε συμμαχίες και κοινές δράσεις

Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από προσεχείς συναντή-σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο σχετικά με το θέμα των ελλείψεων που θα παρέχουν μια εξαιρετική βάση για την κοινοποίηση των αποτελε-

σμάτων της έρευνας της EAHP από την εμπειρία των νο-σοκομειακών φαρμακοποιών Η EAHP επωφελείται της ευ-καιρίας να ευχαριστήσει όλα εκείνα τα ανώνυμα πρόσωπα που ξόδεψαν χρόνο για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της έρευνας για τη συλλογή πληροφοριών Δεν είναι πά-ντα δυνατό να δείξουμε τη χρησιμότητα και την αξία της συνεισφοράς του καθενός αλλά είναι σαφής ποια είναι η διαφορά μεταξύ του να παρουσιάσει κανείς αδιάσειστες αποδείξεις και όχι απλά ισχυρισμούς στις αρχές

Εν κατακλείδι συνασπισμοί και κοινά ενδιαφέροντα μπο-ρούν να οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος με τις ελλείψεις φαρμάκων Η EAHP διέπεται από ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας και πιστεύει ότι αν υπάρξει συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθε-νείς το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την πρόοδο τόσο στον καθορισμό των λύσεων όσο και στην πραγματοποί-ηση των δράσεων Από την άλλη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να μην είναι τόσο ταχεία και η EAHP μπορεί να συγκαλέσει και πάλι τα μέλη της για την παροχή συμπληρωματικών στοιχείων Ωστόσο πρέπει να ενώσου-με τις δυνάμεις μας και να αυξήσουμε τη πίεση για αλλαγή

νοσοκομειακή φαρμακευτική

στην Ευρώπη

H Ελλάδα έχει την τιμή και την ευχαρίστηση να φιλοξενήσει φέτος τη

Γενική Σύνοδο της ΕΑΗΡ η οποία θα πραγματοποιηθεί στην

Αθήνα στις 13-16 Ιουνίου 2013

Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσουν ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελλάδας

στην ΕΑΗΡ συνάδελφος κ Λεωνίδας Τζίμης η πρόεδρος της ΠΕΦΝΙ

κ Δέσποινα Μακριδάκη και

το μέλος του ΔΣ κ Δήμητρα Γεννηματά

Τα αποτελέσματα της Γενικής Συνόδου θα ανακοινωθούν σε επόμενο τεύχος

ΠΕΦΝΙ

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

συνέδρια - σεμινάρια

28 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

Generics Conference 2013

Η συνάντηση Generics Conference 2013 διοργανώθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental από την Ethos Media SA και το περιοδι-κό Pharma amp Health Business υπό την αιγίδα της Πανελ-λήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) του Συνδέ-σμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ)

Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ομιλητές και πάνω από 400 σύνεδροι (επαγγελματίες υγείας στελέχη της ελληνικής και διεθνούς φαρμακευτικής αγοράς θεσμικοί παράγο-ντες) οι οποίοι επιχείρησαν να διερευνήσουν και να πα-ρουσιάσουν τις πολιτικές εκείνες που θα δώσουν ώθηση στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα ενισχύο-ντας την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε ενδεικτικά τα ακόλουθα βασικά θεματικά πεδία Ανάλυση των διεθνών τάσεων στην αγορά γενοσήμων

φαρμάκων Πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς για την

προώθηση της χρήσης γενοσήμων Τιμολόγηση και αποζημίωση γενοσήμων και εκτός πατέ-

ντας φαρμάκων διεθνώς και στην Ελλάδα Κίνητρα και πολιτικές προώθησης για τη χρήση γενοσή-

μων φαρμάκων Συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία Πορεία

εφαρμογής του μέτρου προκλήσεις προοπτικές Ελληνική φαρμακοβιομηχανία Προβλήματα τάσεις

προοπτικές Προμήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσο-

κομεία

Κεντρικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι laquoτα γενόσημα καλύπτουν μόλις το 15 της αγοράς φαρμάκων στην Ελλάδα

όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αγγίζει το 70 Η ελληνική αγορά γενοσήμων φαρμά-κων μπορεί να αναδειχθεί σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αν δημιουργηθεί ξεκάθαρο πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση τουςraquo Οι παρουσιάσεις και ο απολογισμός του συ-νεδρίου έχουν αναρτηθεί και είναι διαθέσιμα στην ιστοσε-λίδα του συνεδρίου httpwwwmoneyconferencescomuploadsfileGENERICS_CONF2013Apologismosindex_localhtml

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυ-μάτων (ΠΕΦΝΙ) εκπροσωπήθηκε από την πρόεδρο της κ Ειρήνη Τσικαλάκη σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα laquoΠρο-μήθεια γενοσήμων φαρμάκων από τα κρατικά νοσοκο-μεία Διαγωνισμοί διαπραγματεύσεις ηλεκτρονικές δημο-πρασίεςraquo Συντονίστρια ήταν η κα Δήμητρα Ευθυμιάδου δημοσιογράφος περιοδικό Pharma amp Health Business και συμμετείχαν επίσης ως ομιλητές οι κκ Βασίλης Κοντοζα-μάνης Πρόεδρος Α΄ ΥΠΕ Αττικής Αικατερίνη Καστανιώ-τη Πρόεδρος Επιτροπής Προμηθειών Υγείας Δημήτρης Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ Αντιπρόεδρος DΕΜΟ ΑΒΕΕ και Δημήτρης Βαρνάβας Πρόεδρος Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ)

Στη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκε ότι τα γενό-σημα υπήρχαν για πολλά χρόνια στα νοσοκομεία πριν την υποχρεωτική καταγραφή του ποσοστού χορήγησής τους αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουν τα νοσοκο-μεία φάρμακα και όχι τι ποσοστό γενοσήμων φαρμάκων χρησιμοποιούν Για τους διαγωνισμούς στα νοσοκομεία τονίστηκε ότι δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο η χαμηλότερη τιμή και να υπάρχει μόνο ένας μειοδότης αλλά laquoπρέπει να υπάρχουν 2 με 3 μειοδότες στους διαγωνι-σμούς και να μπουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά Μόνο ένας μειοδότης υπάρχει σε διαγωνισμούς χωρών όπως το Ιράκ και η Τυνησίαraquo Ασφαλώς οι διαγωνισμοί αλλάζουν εντελώς

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

την κουλτούρα εισαγωγής και χρήσης γενοσήμων και το ποσοστό τους στα νοσοκομεία αλλά το ζητούμενο δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση του ποσοστού τους στα νοσοκομεία Ο στόχος θα πρέπει να είναι πάντα η ασφα-λής και ανταποδοτική φαρμακοθεραπεία Για τις διαγωνι-στικές διαδικασίες τονίστηκε ότι πρέπει να laquoμελετηθούνraquo περισσότερο και ότι θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε επι-τυχημένα μοντέλα από το εξωτερικό στη χώρα μας αρκεί να καταφέρουμε να τα προσαρμόσουμε στο πολιτισμικό και νομοθετικό μας υπόβαθρο Υπήρξαν ιδιαίτερες ανα-φορές στο θέμα ελλείψεων φαρμάκων και κυρίως φαρμα-κοποιών που παρατηρείται στα νοσοκομεία αφού laquoέχουμε πολλά παραδείγματα περιφερειακών κυρίως νοσοκομείων που ξεμένουν από φάρμακα καθώς υπάρχει έλλειψη φαρ-μακοποιών στα νοσοκομείαraquo Επίσης μπορεί τα νοσοκο-μεία να τάσσονται υπέρ των γενοσήμων αλλά οι ηγεσίες των υπουργείων δεν φρόντισαν να δώσουν κίνητρα για τη χρήση τους Η κ Τσικαλάκη αναφέρθηκε στη συμβολή των laquoυποστελεχωμένων και με ελλιπείς υποδομέςraquo φαρμακευτι-

κών τμημάτων στoν έλεγχο και τη μείωση της φαρμακευ-τικής δαπάνης στα νοσοκομεία από 11 δις ευρώ σε 800 εκατ ευρώ και επισήμανε ότι αν υπήρχε η πολιτική βού-ληση να στελεχωθούν τα φαρμακεία των νοσοκομείων με το απαραίτητο προσωπικό αυτή η μείωση θα ήταν μεγα-λύτερη και η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών καλύτερη Το βίντεο της συζήτησης είναι δια-θέσιμο στην ιστοσελίδα httpwwwmoneyconferencescomconferenceaspcatid=1964

Η συνάντηση έκλεισε με μια διαπίστωση των οργανωτών ότι το βασικό πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα σχετίζε-ται με τη διοίκηση καθώς τα ίδια προβλήματα αντιμετωπί-ζουν όλοι οι κλάδοι laquoΟ δημόσιος τομέας είναι δυσλειτουρ-γικός χωρίς οργανόγραμμα και σκοπό Η κουλτούρα επίσης του δημόσιου είναι τυχαία ορισμένη χωρίς καμία διεύθυνση και είναι εσωστρεφής Κυρίως δεν υπάρχει κεντρική ιδέα Η φαρμακοβιομηχανία είναι ο τρίτος πιο σημαντικός κλάδος στην Ευρωπαϊκή΄Ενωση Είναι εξωστρεφής και οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον υποστηρίξουμεraquo

29δεκέμβριος 2012 ιανουάριος - φεβρουάριος 2013

συνέδρια - σεμινάρια

Προσεχή συνέδρια

bull 16ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο 31 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

bull 7ο Συνέδριο - Επιστημονικό Κέντρο Mamagement Νοσοκομείων 14-15 Ιουνίου 2013 Aμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν ΑθήναlaquoΣυντονισμός για τον έλεγχο του κόστους Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός δαπανών χωρίς την εισαγωγή σύγχρονων δομών Διακυβέρνησηςraquo

bull 35th ESPEN Congress 2013 ON CLINICAL NUTRITION AND METABOLISM 31 August - 3 September 2013 Leipzig GermanyldquoTearing down barriers ndash nutrition brings people togetherrdquo

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου

30 δελτίο νοσοκομειακής φαρμακευτικής

εναλλακτικές δράσεις συναδέλφων

Βάνα Παπαθανασίου

Ο ΚΑΝΑΠΕΣ Ο ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ ΤΟΥ

laquoτα είχε βρει σκούρα με την Αγγελικήhellip Ήταν πολύ καλή για να την απομυθοποιήσει και να την κάνει πέραhellip Τόσο καλή που καταλάμβανε ολοένα μεγαλύτερο χώρο μέσα του κι αυτό τον πίεζε τον έκανε να ασφυκτιά γιατί εκείνος δεν είχε χώρο για κανένα με το ζόρι ανέπνεε για να κρατηθεί ο ίδιος στη ζωήhellip Κάθε όμορφη στιγμή μαζί της έκρυβε έναν ύπουλο και επικίνδυνο εχθρό της μοναχικότητάς του που στο κάτω κάτω της γραφής ήταν το άλφα και το ωμέγα του είναι του της ασφάλειάς τουraquo

Έρωτας στη μέση ηλικία

Ο Μάρκος ένας σύγχρονος μαγκούφης στα πενήντα πέντε του αναρωτιέται δυσανασχετεί αρνείται να το δεχτεί

Πόσω μάλλον όταν ο έρωτας αυτός γίνεται η αφορμή για να αποκαλυφθούν μυστικά του παρελθόντος αμφιβολίες και φόβοι που για πολλά χρόνια τον είχαν ακινητοποιήσει

Θα παραμείνει στον καναπέ οχυρωμένος σε μια ψευδαί-σθηση ασφάλειας που του προσφέρει η φτωχή συναισθη-ματικά ζωή του ή θα καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αγάπη και την αλήθεια

Κατηγορία ελληνική πεζογραφία (μυθιστόρημα)

ISBN 978-960-04-4380-6 | σελ 312 | Ιούνιος 2013

Βιογραφικό σημείωμα

Η Βάνα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1961 Σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστή-μιο της Αθήνας κι αυτό το επάγγελμα εξασκεί μέχρι σήμερα Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση Έχει εκδώσει τα βιβλία Το σενάριο (Καστανιώτης 1991 - Κέδρος 2003) Άσε την πόρτα ανοιχτή (Κέδρος 1995) Οι ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη (Κέδρος 1997) Θάλεια (Κέδρος 2001) Διάφανη ζωή (Κέδρος 2006) και Ο καναπές ο μαγκούφης και η μοτοσικλέτα του (Κέδρος 2013)

παρουσίαση βιβλίου