Αρχαίες ελληνικές θεότητες

33
ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ Μελετώντας τη διάσταση «φύλο» και τα στερεότυπά της μέσα από τις ανθρώπινες και εργασιακές αξίες στην αρχαία ελληνική μυθολογία

description

gods

Transcript of Αρχαίες ελληνικές θεότητες

ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ

Μελετώντας τη διάσταση «φύλο» και τα στερεότυπά της

μέσα από τις ανθρώπινες και εργασιακές αξίεςστην αρχαία ελληνική μυθολογία

ΟΙ ΤΙΤΑΝΕΣ

Στην ελληνική μυθολογία, οι Τιτάνες ανήκουν σε μια σειρά θεών,

από τους οποίους, μερικοί, αντιτάχθηκαν στον Δία και τους Ολύμπιους θεούς,

στην άνοδό τους, στην εξουσία.

Οι ελληνικοί μύθοι, για την Τιτανομαχία,

εντάσσονται σε μια τάξη παρόμοιων μύθων,

από την Ευρώπη και την Εγγύς Ανατολή,

Όπου, μια γενιά ή ομάδα θεών,

αντιτίθενται στους κυρίαρχους.

Μερικές φορές οι γηραιότεροι θεοί εκτοπίζονται.

Άλλες φορές, οι επαναστάτες χάνουν,

και είτε εκδιώκονται ολοκληρωτικά

από την εξουσία

ή ενσωματώνονται στο πάνθεον.

Παιδιά της Γαίας και του Ουρανού

Ωκεανός Τηθύς Κοίος Φοίβη Υπερίων Θεία Κρίος Ιαπετός Θέμις Μνημοσύνη Κρόνος και Ρέα

Παιδιά του Ιαπετού και της Ωκεανίδας

Κλυμένης

Άτλας

Προμηθέας

Επιμηθέας

Μενοίτιος

Παιδιά του Υπερίωνα και της Θείας

Ήλιος

Σελήνη

Ηώς

ΘΕΟΓΟΝΙΑ

Η Θεογονία, είναι ένα ποίημα του Ησίοδου,που περιγράφει την καταγωγή των θεών

της ελληνικής μυθολογίας. Αποτελεί μία μακροσκελή σύνθεση,

μιας τεράστιας ποικιλίας τοπικών ελληνικώνΠαραδόσεων, που αφορούν τους θεούς,

Οργανωμένη, ως μία διήγηση, που αναφέρει, πώς δημιουργήθηκαν και πώς εγκαθίδρυσαν μόνιμο έλεγχο

στον κόσμο.

Στην Θεογονία του Ησίοδου,

οι δώδεκα Τιτάνες ακολουθούν

τους Εκατόγχειρες και τους Κύκλωπες,

ως παιδιά του Ουρανού και της Γαίας.

Ο Ουρανός θεωρεί τον Κρόνο, τερατώδη και γι’ αυτό, τον φυλακίζει στα έγκατα της γης.

Αλλά ο Κρόνος, με τη βοήθεια των Εκατόγχειρων και των Κυκλώπων, επιτίθεται στον πατέρα του,

τον ευνουχίζει και γίνεται ο ίδιος βασιλιάς των θεών, με τη Ρέα ως σύζυγό του και βασίλισσα.

Η Ρέα γεννά μια νέα γενιά θεών, με τον Κρόνο, αλλά από φόβο, μήπως τον ανατρέψουν,

ο Κρόνος καταβροχθίζει τα παιδιά του. Ο μόνος που διασώζεται είναι ο Δίας:

η Ρέα δίνει στον Κρόνο να καταπιεί, στη θέση του, μία πέτρα τυλιγμένη με ρούχα

και μεταφέρει το Δία, στην Κρήτη.

Όταν ο Δίας ενηλικιώνεται,

υποτάσσει τον Κρόνο με τη βία

και του ανοίγει την κοιλιά για να απελευθερώσει

τα αδέλφια του.

Αρχίζει έτσι ένας πόλεμος, μεταξύ των νεώτερων

και γηραιότερων θεών.

Μετά από μια μακρά μάχη, ο Δίας νικά

και ρίχνει στον Τάρταρο πολλούς από τους Τιτάνες.

Παρ' όλα αυτά, οι γηραιότεροι θεοί

αφήνουν το σημάδι τους, στον κόσμο.

ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

Οι δώδεκα Θεοί του Ολύμπου

είναι οι κύριοι θεοί της ελληνικής μυθολογίας

και κατοικούσαν στην κορυφή του Ολύμπου.

Οι Ολύμπιοι θεοί κέρδισαν την εξουσία

νικώντας τους Τιτάνες στην Τιτανομαχία.

ΔΙΑΣ ή ΖΕΥΣ

Ο πατέρας των Θεών

και ο σπουδαιότερος

από αυτούς.

Θεός των καιρικών φαινομένων,

προστάτης των ξένων,

της οικογένειας

και της γονιμότητας.

Λατρευόταν, ως ο σοφός θεός,

που καθόριζε τις τύχες των ανθρώπων

και ρύθμιζε την ηθική τάξη του κόσμου.

ΗΡΑ

Αδελφή και σύζυγος του Δία.

Ήταν προστάτιδα του γάμου

και της συζυγικής πίστης.

ΠΟΣΕΙΔΩΝ

Θεός της θάλασσας, των ποταμών,

των πηγών, των πόσιμων νερών

και γενικά του υγρού στοιχείου.

ΔΗΜΗΤΡΑ

Θεά της γης, της γεωργίας,

της χλωρίδας, της τροφής, του γάμου

και προστάτιδα των γεωργών.

ΑΘΗΝΑ

Θεά της σοφίας, των τεχνών

και του σώφρονος πολέμου.

ΗΦΑΙΣΤΟΣ

Θεός της φωτιάς,

των ηφαιστείων,

της μεταλλουργίας

και προστάτης των τεχνιτών.

Ήταν, ακόμη, ο κατασκευαστής

των όπλων των θεών.

ΑΡΗΣ

Θεός της μάχης και του πολέμου.

ΑΦΡΟΔΙΤΗ

Θεά της ομορφιάς και του έρωτα.

ΑΠΟΛΛΩΝ

Θεός της μαντικής τέχνης,

της μουσικής και του χορού,

της ηθικής τάξης

και της λογικής.

Επίσης, ήταν θεραπευτής-θεός.

ΑΡΤΕΜΙΣ

Θεά της άγριας φύσης, του κυνηγιού,

των ζώων και της γονιμότητας.

ΕΡΜΗΣ

Ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών,

κήρυκας και ψυχοπομπός,

προστάτης του εμπορίου,

των ταξιδιωτών

αλλά και των ληστών.

ΕΣΤΙΑ

Θεά της οικογένειας, της οικίας, της φωτιάς και των υφαντικών τεχνών.

Στην πραγματικότητα, οι αρχαίοι Έλληνες

δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο δωδεκάθεο,

αλλά υπήρχαν μεγάλοι και μικρότεροι θεοί

και άλλοι που λατρεύονταν τοπικά.

ΑΛΛΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ

Πλούτωνας ή Άδης, θεός του Κάτω Κόσμου.

Γαία, θεά της Γης.

Διόνυσος, θεός του κρασιού και των σαρκικών απολαύσεων.

Εκάτη, θεά της νύχτας.

Έρως, θεός του έρωτα.

Ήβη, θεά της νεότητας.

Ιασώ, θεά της ίασης.

Παν, θεός της πανίδας και των ποιμένων.

Ίρις, αγγελιαφόρος των θεών.

Περσεφόνη, θεά του Κάτω Κόσμου.

Οι 9 Μούσες, προστάτιδες των Καλών Τεχνών

Αρχηγός τους ήταν ο θεός Απόλλωνας.

Κλειώ: Ιστορία Μελπομένη: Τραγωδία

Καλλιόπη: Επική Ποίηση Θάλεια: Κωμωδία

Ουρανία: Αστρονομία Πολύμνια: Ιερή Ποίηση

Ευτέρπη: Μουσική Τερψιχόρη: Χορός

Ερατώ: Λυρική Ποίηση

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Στόχος

Η ιδεολογία της ισότητας των φύλων στο επίκεντρο

των εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποφάσεων

και των άλλων σημαντικών επιλογών ζωής των εφήβων

• Λέγεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες έπλασαν τους θεούς τους, σύμφωνα με τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά. Νομίζετε ότι αυτό το γεγονός απέδωσε ειδικές ιδιότητες στις θεότητες σύμφωνα με το φύλο τους;

• Με βάση τους εργασιακούς τομείς που προστάτευαν οι αρχαίες ελληνικές θεότητες, σχολιάστε τι είδους τομείς προστάτευαν οι θεοί και τι είδους οι θεές καθώς και με ποιες αξίες συνδέονται οι τομείς αυτοί.

• Αν ταξινομούσατε τους εργασιακούς αυτούς τομείς, με βάση τη θεωρία του Holland, με ποιους τύπους συνδέονται περισσότερο οι θεοί και με ποιους οι θεές;

• Ποιο είναι το φύλο των θεοτήτων που εμφανίζονται σε αρχηγικές θέσεις;

• Σύμφωνα με τα πληροφοριακά δεδομένα που αναδύονται από την αρχαία ελληνική μυθολογία, πώς χαρακτηρίζονται και πώς συμπεριφέρονται οι θεοί και πώς οι θεές;

• Σχολιάστε τη διάσταση της βιαιότητας στο χαρακτήρα των θεοτήτων με βάση το φύλο τους.

• Θεωρείτε ότι η νοοτροπία, οι στάσεις και οι αξίες των συγκεκριμένων θεοτήτων εμπίπτουν σε στερεότυπα φύλων; Υπάρχουν εξαιρέσεις; Εξηγήστε γιατί.

• Διακρίνετε αξίες που συνδέονται με την οικογενειακή ζωή και συμπεριφορές φροντίδας στις ανδρικές ταυτότητες;

• Πιστεύετε ότι οι αρχαίοι θεοί/θεές λειτουργούσαν ως πρότυπα, για τους ανθρώπους εκείνης της εποχής;

• Αν αντιμεταθέτατε τις ιδιότητες και τους τομείς που προστάτευαν οι θεοί και οι θεές, τι ακριβώς θα κάνατε και γιατί;

• Αναζητήστε το πλήθος των θεοτήτων ανάλογα με το φύλο τους στις κατηγορίες: ανώτερες / κατώτερες θεότητες.

• Αν, σύμφωνα με τα στερεότυπα για τα δύο φύλα, οι θεοί και οι θεές λειτουργούσαν με αντίστροφο τρόπο (π.χ. οι θεοί προστάτευαν το γάμο, το σπίτι, τη συζυγική πίστη, την υφαντική τέχνη και οι θεές ήταν αρχηγοί, προστάτευαν τα γλέντια, τις μάχες, τη σιδηρουργική τέχνη) θεωρείτε ότι θα είχε αλλάξει ο ρους της ιστορίας σε σχέση με τους κοινωνικούς ρόλους, τις ταυτότητες και την ισοτιμία ανδρών και γυναικών;

• Αναφέρετε έναν αρχαίο θεό και μία αρχαία θεά που νομίζετε ότι σας αρέσει περισσότερο και γιατί.

• Δημιουργήστε ένα νέο φανταστικό πάνθεο, με νέα σύμβολα, με βάση την ισοτιμία των φύλων και την εξάλειψη αρνητικών στερεοτύπων για τα δύο φύλα.

Αναφέρετε τις δικές σας σκέψεις, πάνω σε θέματα

προσωπικών επιλογών σπουδών και επαγγελμάτων

και αναζητήστε, πόσο ο παράγοντας φύλο

θα μπορούσε να σας επηρεάσει

στη λήψη αποφάσεων…