ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ_ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΡΙΑΝΟ ΚΟΣΜΟ

download ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ_ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΡΙΑΝΟ ΚΟΣΜΟ

of 58

description

ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΡΙΑΝΟ ΚΟΣΜΟ

Transcript of ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ_ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΡΙΑΝΟ ΚΟΣΜΟ

  • , ,

    .

  • :

    RTD info (, , , ..). :

    European Commission Directorate-General for ResearchInformation and Communication UnitB-1049 Brussels: (32-2) 29-58220. : [email protected]: http://ec.europa.eu/research/rtdinfo/index_en.html

    :

    G G.4

    : . Renzo Tomellini, . Angela Hullmann

    . : [email protected], [email protected]

    Url: http://cordis.europa.eu/nanotechnology

  • (BMBF) (VDI-TZ). BMBF . . Rosita Cottone (BMBF) . Wolfgang Luther (VDI-TZ) .

    : ,

    : Bundesministerium fr Bildung und Forschung BMBF,

    : Future Technologies Division, VDI Technologiezentrum GmbH,

    : Dr. Mathias Schulenburg,

    : Suzy Coppens, BergerhofStudios,

    2007 EUR 21151EL

  • , .

    . .

    Europa (http://europa.eu.int).

    .

    : , 2007

    ISBN 92-79-00876-5

    European Communities, 2007 .

    .

    :

    00 800 6 7 8 9 10 11

  • : ( ) . . , .

    , . , , , . . , , , .

    . , 1990. , .

    ( ). , :

    ( ) . , .

    , , , .

    , . .

    ( , ) . .

    .

    Nicholas Hartley

  • 3

    4-5

    6-7 :

    8-13

    14-15

    16-17

    18-19

    20-21

  • 22-27 :

    28-29

    30-33

    34-37

    38-41

    42-43

    44-45

    46-47

    48 ; 49 , ,

    50-51

    52

  • 6

    : . 2.400 . , . , . 1.000.000.000.000.000.000.000 , , . .

    /

    /.

    !

    , .

    O , , : , , . ... , , , ....

    , . , .

    , , 1611 : , . , .

    (1776-1856),

    ,

    .

  • 7 .

    (STM), 1980, - - .

    .

    Berndt Christian-Albrecht .

    . 1912 : - , , .

    : , .

    , .

    . , , , , .

    Ada Yonath, DESY.

  • 8

    . , , , . , . .

    . . . , . , - - .

    Mimolette . . , , , Mimolette. . ESEM, . , . . . , DNA. 20 . . .

    1 m

    10 cm

    1 m

    m0,

    1 m

    m10

    mm

    10 n

    m

  • 9 & .

    . ESEM (Environmental Scanning Electron Microscope) . . . - Barthlott - , . .

    . . - - . Fraunhofer , .. , (lab-on-a-chip).

    , . . .

    1 m

    1 cm

    50 m

    m10

    m m

    1 m

    m10

    nm

    .

    ,

    (ESEM)

    .

  • 10

    :

    , . - - . . Van-der-Waals, , , . , . , . Geckolin.

    . , :

    , , , .

    . , . , , . . , - bonding on command.

    :

    - , , - . , , , , , . , . , .

    .

    , , ,

    Max-Planck, .

    ,

    Van-der-Waals.

    ,

    .

  • 11

    .

    Fraunhofer IFAM , . .

    . , , . . (abalone) 3000- . , , , .

    . (Venus flower basket). , , . . , . .

    .

    : , , . , ,

    - - .

    : .

    ,

    .

    SusTech ()

    , .

    .

  • 12

    .

    () , . , , SiO2 . , , , , . . , . , .

    , , ; . , , , 50 900 , , . ,

    -

    Menger (. . 21) , , ,

    ,

    ,

    .

    .

    ; 1867, , , , , , . , .

    Ophiocoma wendtii .: , : .

    . : Ophiocoma wendtil, , . , , , . , - . ; . , . Ophiocoma, Carl Zeiss .

  • 13

    : Ophiocoma wendtii, , . , . , . , . ; . . , ,

    , . Ophiocoma , .

    ,

    , : , . , - , , -

    , INM, .

    . , . , . , , , , , .

    , : . (CdTe) , .

    , . , . , (. ). , ,

    : , , .. . .

    . .

    , .

    Magnetotactikum bavaricum .

  • 14

    Newton ; , 58 , , . 0,4 - Carl Zeiss AG.

    . , . Fraunhofer , .

    : Euprymna scolopes ,

    (reflectine), , . A .

    , , kai , , , , , .

    :

    .

    :

    Newton

    0,4 ,

    ,

    .

    Quantum Corral, Don Eigler, IBM. .

  • , , . , - . : , . , , , . (AFM).

    ,

    .

    . - . , .

    15

    . .

    .

    ().

    : .

    ( )

    Euprymna scolopes . .

    .

  • 16

    .

    , 193 , 130, 90, , Optical Proximity Correction Phase Shifting. - EUV (Extreme Ultra Violett) - 13 35 . : , , . , .

    , () . - (wafer) - o . ( ) , , , . , , : . ,

    : , . 25 30 , . (waferstepper), o . .

  • 17

    , , . , . , , UV-Nano-Imprint , .. . , . , , , , . . .

    EUV .

    Zerodur .

    , , .. 10 . , . (Lab-on-a-Chip). UV-Nano-Imprint , . , UV-Nano-Imprint . - - UV-Nano-Imprint .

    . 16.000 . (BMBF) , 44 , 21 , (wafer) 300 . , , .

    : (Institut fr Halbleitertechnik, IHT) / 80 . : .

  • 18

    XFEL -

    , 2012 . (DESY), -Bahrenfeld, , 3,3 ,

    . : .

    . , (!)

    .

    ,

    .

    .

    Ludwig-Maximilian , . , (-273 C) , Bose-Einstein. , . , .. , Mott. . ; . , , . .

    .

    . .

    Mott - .

    .

  • 19

    .

    . .

    (cluster) ,

    , . : . 684 ( 2003) , , .

    femto (10 15) - , , - .

    .

    .

  • 20

    /:

    , Bearn. , , http://www.weltderphysik.de/de/1923.php, ( ) . .

    , . . / (sol/gel) .

    / , .. , ( ) , -. , - , . , .

    . / . , . , .

    / , , , , .. .

    , , , , .

    - :

    .

    : /.

  • 21

    A

    A . , . Baiser . . , , , . .

    , . . (mikron) , . . . .

    . : , , ,

    , , , . .

    CIDA, Hoerner & Sulger GmbH, 2004, 3,22 Wild 2.

    . , , Menger, . . . , 2.000 . . 2500 Farad, , .. . , , .. .

    .

    Wild 2 .

    Menger . .

    . .

  • 22

    :

    . , , . . , . , Flyer One Kill Devil Hills, , 1903, . ( , , 1901, .)

    20 , . , , - . DVD, 30 . . , . , .

    , , .

    : , , ,

    . ; , . Kitty Hawk ,

    Kill Devil Hills, . , , Britannica, . 1.200 rpm, , Chrysler. , . 12 , ,

  • Go nano!

    CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor/ ) , , , . 70 10 15 . . , : , , . , , , . , : ., CMOS , . ( ) , . . : , . , , ,

    . , . 20 . , , : . , . , , . . , , , , .

    23

    : , .

    64bit AMD , 106 130nm.

  • 24

    1965, , Intel, 18 . . 50 % , 20 % . 250 300 , . , . , . , CPU ( )

    100nm 100 . , , (2010) 45nm, . ,

    Christian-Albrechts . . .

    :

    450 .

    .

  • 25

    (PhaseChange RAM)

    , . - , , . (DRAM) , (refresh) . Flash, MP3-Players, , , DRAM 1 . , , , , MRAM ( ) Phase Change RAM, . : , , , , . , .. , , , . , , . .

    , , . , , DVD, DVD . , , bit. DVD., , Phase Change RAM. , . , , , , . , . Phase Change RAM terabit . (boot).

    : (PC-Layer) bit . IHT .

    : .

  • 26

    , . , . Infineon AG . , (wafer) , (CNT). , (vias) . , Infineon CNT, CNT, .

    :

    .

    10 m

    : - (spintronic) .

  • 27

    - (spintronics)

    , , - , , , . , , . - : spin valve,

    , , . (MRAM), . . , - , .

    . .

    .

    (IBM), . 9 .

    : Aharonov- Bohm, , Bochum, (AFM).

    . , , Bochum.

    : 20 .

  • 28

    , . , , , Enterprise Star Trek. , , . : . , . , , , .

    , , : , , , , , , . . , , PDA (Personal Digital Assistant/ ) ( , ). , , .

    buckytube

  • 29

    ,

    .

    ,

    ,

    .

    .

    .

    , , , , . , . , . , , , , , , , GPS, . , , , , , . , , .

    .

    (OLED)

    .

    p: .

    : , .

  • 30

    / (sol-gel), . , , . , .

    , . , , . .

    , , : (LED) , , LED , , . : LED , . . , LED , .

    , , . ..

    , :

    ,

    .

    .

    , , .

    LED . .

  • ( ). . ,

    . .

    , ., . .

    (. . 33) . , .

    31

    , ABS ESP, , .

    : : .

    (LED) , .

    : .

  • 32

    . , , . . , . , , , , , , , , , .

    . , , . , .

    . , . , . . , , , : , , , , . .

    .

    .

    ,

    .

    .

  • : . , . , . , (reformer), . , . , , . . , . . , .

    6-8 . . . ,

    -, .

    ( 1881).

    90 % , , .. , . .

    BASF , , .

    , .

    33

  • 34

    ( ) , , (. ). ( ) . , , , .

    , , .. , . . ; ; , , - , . , , , , . (drug delivery) . .

    , , (functional food) (OLED) . , , . , . :

    , 2020:

    ; , . ; , , , .

    :

    .

    :

    -

    .

    .

  • 35

    . ( ), , , . , , . , .

    M , . , .

    .

    , , . , , , , .. , , , .

    . .

    ( ), . . 2005.

  • 36

    : , , , , . , , , , , , ,

    . , , , . , , . . (lab-on-a-chip). , ,

    , . , , , , . , ., , . , .

    : . , ,

    .

    , lab-on-a-chip,

    .

    () , ..

    .

  • 37

    : , .. .

    : .

    (Retinitis pigmentosa), . , , . . , . , (man-machine interface) . , . , .

    , . :

    , . , , , , , , . , (MediVest) . GPS - Galileo ( Galileo GPS).

    /- /-

    , . , . .

    : MP3, - - .

    . , .

  • , 10 % . LED () , . ,

    LED 50 % . 77 %. , , (LCD) , , (OLED). 90 %. LED OLED . kilowatt, gigawatt . . , . ,

    , .

    la nano: .

    LED

    Shell:

    .

    38

  • , gigawatt. , . . , . . . , 50%. , , . . , LED OLED,

    100 watt 30 , Solarion . Siemens 5 % , . 100 , . 2005.

    : Weggis 84.000 LED Osram .

    OLED, LED, .

    39

  • 40

    , , . ,

    . , , -- , , 1834 , .

    , , . , , - . , , LED. , ,

    , . :

    ,

    : . , .

  • 41

    T . (TPV), , () . , .

    Aixtron () ()

    .

    .

    , . : , , . , , DNA . . , , , . . , , , . .

  • 42

    1979, , Gossamer Albatros , , 100.000 . Gossamer Albatros. 1981 , Solar Challenger . : 90, , ( ) . 1996 , , Icar 2, .

    HELIOS NAA , . : 30 . 2003 , , , , , , , , : 2009 , , 1999 . !

    , , , . , .

    Icar II,

    .

    :

    .

  • , pedelec, , , . .

    43

    MTU, Friedrichshafen, . , , , , , .

    . .

    Fuseproject: .

    Kopf Solardesign GmbH .

    , , , , Galileo . . .

  • : , (Betelgeuse), , . , , , , , , , . , 1985 . : . .

    M , . , , ,

    .

    , .

    ,

    , .

    . , , , , .

    .

    44

    , , .

    , , .

  • , , , , . , , ., . NAA . , , , . 100.000 , , . . . : , .. , , .

    45

    :

    , ,

    .

    :

    .

  • 46

    , , . , . , , , . , : . ; , , : - ,

    . , , (gray goo), .

    , , . , , , , .

    . , , 1996, , . , . , . : ,

    .

    .

  • 47

    , , , . , , . , , , , , : . , . . , ., . , .., , , ( ).

    , .. - , , . , . , , . , , . . , , . , , , , . , . , 20 . . , , , . . , .

    O , - .

  • 48

    ;

    : , , , , , . . , , , . , Alfred Forchel, , ( abi, 10/2003, ):

    ... , . , , . - - .

    , . , . - , (cluster), , , -

    . Alfred Forchel :

    , . : . , . , , . , , , .

    , , :

    . . , , . -.

    . , , , .

  • 49

    , ,

    (Nanostrukturtechnik) Wrzburg : http://www.physik.uni-wuerzburg.de/nano/: [email protected]

    - (Bio- und Nanotechnologien) Sdwestfalen : http://www2.fh-swf.de/fb-in/studium.bnt/bnt.htm: [email protected]

    (Molecular Science) - : http://www.chemie.uni-erlangen.de/Molecular-Science: [email protected]

    Master - : http://www.fh-muenchen.de/home/fb/fb06/studiengaenge/mikro_nano/home.htm: [email protected]

    (Nanomolecular Science) : http://www.faculty.iu-bremen.de/plathe/nanomol: [email protected]

    (Nanostructure andMolecular Sciences) Kassel Kassel : http://www.cinsat.uni-kassel.de/studiengang/studiengang.html: [email protected]

    Bachelor , Bielefeld Bielefeld : http://www.physik.uni-bielefeld.de/nano.html: [email protected]

    - Saarbrcken Saarland : http://www.uni-saarland.de/fak7/physik/NanoMikro/InfoMikroNano.htm: [email protected]

    BMBF-Programm IT-Forschung 2006 - Frderkonzept.: Bundesministerium fr Bildung und Forschung;Bonn, Mrz, 2002.

    Vom Transistor zum Maskenzentrum Dresden, fr den Menschen.: Bundesministerium fr Bildung und Forschung;Bonn, Oktober, 2002.

    Nanotechnologie erobert Mrkte- Deutsche Zukunftsoffensivefr NanotechnologieWyd.: Bundesministerium fr Bildung und Forschung;Bonn, marzec, 2004.

    Bachmann, G.Innovationsschub aus dem Nanokosmos: Analyse &Bewertung Zuknftiger Technologien (Band 28).: VDI-Technologiezentrum im Auftrag des BMBF; 1998.

    Luther, W.:Anwendungen der Nanotechnologie inRaumfahrtentwicklungen und systemenTechnologieanalyse (Band 43).: VDI-Technologiezentrum im Auftrag des DLR; 2003

    Wagner, V; Wechsler, D.:Nanobiotechnologie II: Anwendungen in der Medizinund PharmazieTechnologiefrherkennung (Band 38).: VDI-Technologiezentrum im Auftrag des BMBF; 2004.

    Hartmann, U.:Nanobiotechnologie Eine Basistechnologie des21.JahrhundertsZPT, Saarbrcken, 2001.

    Rubahn, H.-G.:Nanophysik und NanotechnologieTeubner Verlag 2002Werkstoffinnovationen fr Industrie und Gesellschaft-WING.: Bundesministerium fr Bildung und Forschung;Bonn, Oktober 2003.

    http://cordis.europa.eu/nanotechnology

    www.nanoforum.org

    Nanotruck- www.nanotruck.net

    - www.nanoreisen.de

    www.nano-invests.de

    (BMBF) http://www.bmbf.de/de/nanotechnologie.php

    (VDI-TZ)www.nanonet.de

    (BMBF) . , . , , , (http://cordis.europa.eu/nanotechnology).

  • CNT: Carbon Nano-Tubes, .

    DNA: Desoxyribonucleic acid, . , .

    ESEM: Environmental Scanning Electron Microscope - , . , .

    : , , , .

    (Reflectine): .

    Van-der-Waals: , . Vander-Waals .

    : , , , . , , .

    : , . , .

    (Lab-on-a-Chip): () , , , ,

    . , .

    : . , , , ..

    : . , . , .

    : , , , . .

    : ( ) .

    : .

    : , , , , , . .

    : , , , , , , .

  • : , (wafer).

    : o , , .

    : , .

    : , , .

    : . , , .

    : , , . , .

    : , . .

    : DNA.

    (clusters): , . , , , .

    : ()

    : , , : /, /.

    (Forisomes): .

    : , . . 80%.

  • 52

    .4 : Kompetenzzentrum Nanoanalytik,

    .4 : Lambda Physik AG, .5 : Infineon Technologies AG, .5 : BergerhofStudios, .6 : Chemical Heritage Foundation.6 + , : BergerhofStudios, .7 : /.7 : DESY, .7 : BergerhofStudios, .7 ,

    .8 : REM-Labor, .8 , : BergerhofStudios,

    . .REM-Labor, , ( .) DESY,

    .9 : , .9 : REM-Labor, .9 ,

    : BergerhofStudios, . Fraunhofer Gesellschaft , . ,

    .9 : BASF AG.10, + : MPI ,

    .10, : ESA.10, : MPI , .11, : Ostseelabor ,

    : BergerhofStudios, .11, : , .11, : , .11, : BergerhofStudios, .11, : SusTech, .12, , , : Bell Laboratories, .12 : , .13, : , .13, : Degussa AG Advanced Nanomaterials.13, : , .13, : , .14, + : .14, : IBM Corporation.15, + : IV,

    Augsburg.15, + : Kompetenzzentrum Nanoanalytik,

    .15, : BergerhofStudios, .15, : , .16, : Carl Zeiss SMT AG, Oberkochen.17, : Carl Zeiss SMT AG, Oberkochen.17, : IHT .17, : Schott AG, .18, : Bayer AG, .18, : MPI , Garching.19, : DESY, .20, : BergerhofStudios, .20, : , .21, : HILIT, Joule III .21, : /.21, : .22, : BergerhofStudios, .23, : National Semiconductor, Feldafing.23, : Advanced Micro Devices, .24, : Grafik: BergerhofStudios, .24, : IV,

    .24 , : ,

    .25, : Grafik: BergerhofStudios, .25, : IHT .26, : IBM Corporation.26, : Infineon Technologies AG, .26, : IBM/Infineon, MRAM Developement Alliance.27, : I, .27, : Kompetenzzentrum Nanoanalytik,

    .27, : , .27, : IBM Speichersysteme Deutschland GmbH, .28: Siemens AG, .29, : Nanosolutions GmbH, .29, : , .30, : Siemens AG, .30, : DaimlerChryler AG.30, : Fraunhofer Allianz Optical functional surfaces.30, : Wisconsin-Madison.31, : Robert-Bosch GmbH, .31, : Audi/Volkswagen AG.31, : VW .31, : Robert-Bosch GmbH, .32, : Bayer AG, .32, : , .32, : Keramag AG, Ratingen.33, : BASF AG, Ludwigshafen.33, : MTU Friedrichshafen.33, : Siemens AG, .34, : Bayer AG, .34, : Siemens AG, .34, : Infineon Technologies AG, .35, : Siemens AG, .35, : Siemens AG, .35 : Charit, / ,

    .36, : BergerhofStudios, .36, : Infineon Technologies AG, .36, : IIP Technologies, Bonn.37, : Siemens AG, .37, : Fraunhofer ISIT.37, : .37, , : Infineon Technologies AG, .38, : OSRAM Opto Semiconductors GmbH,

    .38, : Grafik: BergerhofStudios, .39, : Park Hotel Weggis, .39, : Siemens AG, .40, : BergerhofStudios, .40, : Bayer AG, .41, : AIXTRON GmbH, .41, : Fraunhofer ,

    .42: , .43, , : MTU Friedrichshafen.43, :

    .43, : Fuseproject.43, : Kopf Solardesign GmbH, .44, : : BergerhofStudios, .44, : .45, : Siemens AG, .45, : Infineon Technologies AG, .45, : .46, : BergerhofStudios, .47: IBM Corporation, Insert: Siemens AG,

  • European Commission

    EUR 21151EL

    Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities

    2007 56 pp. 21.0 x 29.7 cm

    ISBN 92-79-00876-5

  • .

    ;

    , .

    ;

    http://publications.europa.eu/ (352) 2929-42758

  • , , . .

    . , , , .

    15 KI-59-04-968-G

    R-C