1

ΔΙΑΘΕΜΑΣΙΚΟ ΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΙΑ

ΜΕ ΘΕΜΑ :

«ΣΟ ΝΕΡΟ ΣΗ ΖΩΗ ΜΑ»

ΤΠΕΤΘΤΝΕ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ:

Ηιρου Αικατερίνθ

Κεοδϊρου Γεωργία

Μπαηιάνα Βαςιλικι

Μπουηϊνα Καλλίνα

Πουλοποφλου οφία

8ο Νηπιαγωγείο Αγίασ Παραςκευήσ

χολικό ζτοσ : 2013-2014

2

ΕΡΕΘΙΜΑ – ΑΦΟΡΜΗ ΕΝΑΡΞΗ ΘΕΜΑΣΟ :

Αφορμι για τθν ζναρξθ του προγράμματοσ ςτάκθκε μια ξαφνικι νεροποντι τθν

ϊρα του διαλζιμματοσ. Σα παιδιά πζραςαν ςτθν αίκουςα διδαςκαλίασ για να μθν

βραχοφν και εκδιλωςαν ζντονο ενδιαφζρον για το καιρικό φαινόμενο τθσ βροχισ!

ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ :

Σο πρόγραμμα ξεκίνθςε τον Νοζμβριο του 2013 και ολοκλθρϊκθκε τον Μάρτιο του

2014. Χωρίςτθκε ςτισ εξισ υποενότθτεσ: α) το νερό ςτθν κακθμερινότθτά μασ, β) το

νερό ςτθ λαϊκι μασ παράδοςθ, γ)τρόποι χριςθσ του νεροφ για τθν εξοικονόμθςι

του.

ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕ ΓΝΩΣΙΚΕ ΠΕΡΙΟΧΕ:

Σο ςχζδιο εργαςίασ ζδωςε ζμφαςθ ςτθ διακεματικότθτα, τθν ολιςτικι προςζγγιςθ

τθσ γνϊςθσ και τθν αξιοποίθςθ του ενδιαφζροντοσ και των ιδεϊν των παιδιϊν ςτθ

διαδικαςία τθσ μάκθςθσ. Για το λόγο αυτό περιλαμβάνει δραςτθριότθτεσ από όλα

τα γνωςτικά αντικείμενα που εμπεριζχονται ςτο ΔΕΠΠ για το νθπιαγωγείο όπωσ:

Παιδί και Γλϊςςα, Παιδί και Μακθματικά, Παιδί και Περιβάλλον, Παιδί και

Δθμιουργία και Ζκφραςθ και Παιδί και Πλθροφορικι.

ΤΜΒΑΣΟΣΗΣΑ ΜΕ ΣΟ ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ :

Σο ςχζδιο εργαςίασ είναι ςυμβατό με το ΑΠ και ΔΕΠΠ, το οποίο προτείνει τισ

λεγόμενεσ κεματικζσ προςεγγίςεισ που ζχοντασ ςαν κεντρικό κζμα το νερό,

εξακτινϊνεται και ταυτόχρονα αλλθλεπιδρά με όλα τα γνωςτικά αντικείμενα του

προγράμματοσ, προάγοντασ κατά αυτόν τον τρόπο τθν ολόπλευρθ ςωματικι ,

ςυναιςκθματικι, νοθτικι και κοινωνικι ανάπτυξθ του παιδιοφ.

ΣΑΞΗ ΣΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΛΟΠΟΙΗΘΗΚΕ:

Σο ςχζδιο εργαςίασ υλοποιικθκε με παιδιά προςχολικισ θλικίασ , νιπια και προνιπια.

3

ΜΟΝΣΕΛΟ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ:

Ωσ μοντζλο διδαςκαλίασ επιλζγεται θ «ςυνεργατικι, κακοδθγοφμενθ ανακάλυψθ»,

ςτο πλαίςιο τθσ οποίασ οι μακθτζσ με ςυγκεκριμζνεσ δραςτθριότθτεσ διερευνοφν το

διδακτικό υλικό, οικοδομοφν ςυνεργατικά τθ νζα γνϊςθ και εκφράηονται

δθμιουργικά.

ΚΟΠΟ:

Πρωταρχικόσ ςκοπόσ μασ ιταν θ ςυνειδθτοποίθςθ των παιδιϊν τθσ αξίασ του νεροφ

για τθ ηωι και τθν επιβίωςθ των ηωϊκϊν και φυτικϊν οργανιςμϊν.Σαυτόχρονα

κζλαμε να ευαιςκθτοποιιςουμε τα παιδιά για το φαινόμενο τθσ λειψυδρίασ, να

δθμιουργιςουμε καταςτάςεισ προβλθματιςμοφ και να προςπακιςουμε να βροφμε

από κοινοφ λφςεισ.

ΣΟΧΟΙ:

ΓΝΩΣΛΚΟΛ ΣΟΧΟΛ:

Σα παιδιά ενκαρρφνονται:

Να βελτιϊνουν και να εμπλουτίηουν τον προφορικό τουσ λόγο.

Να απομνθμονεφουν μικρά κείμενα.

Να αναγνωρίηουν οικείεσ λζξεισ μζςα ςτο κείμενο.

Να ςυνκζτουν λζξεισ.

Να αντιγράφουν λζξεισ που καλφπτουν λειτουργικζσ ανάγκεσ και

ανταποκρίνονται ςτα ενδιαφζροντα τουσ.

Να αναπτφξουν ικανότθτεσ ςυνεργαςίασ και να κατανοοφν τθν αξία τθσ

ομαδικισ εργαςίασ.

Να εξοικειϊνονται με βαςικζσ ερευνθτικζσ εργαςίεσ.

Να οργανϊνουν και να επεκτείνουν τισ γνϊςεισ τουσ ςχετικά με τουσ

αρικμοφσ.

Να ανακαλφπτουν βαςικά χαρακτθριςτικά γφρω από τθ δομι και τισ

ιδιότθτεσ των υλικϊν.

Να διευρφνουν τισ γνϊςεισ τουσ για τουσ φυτικοφσ οργανιςμοφσ.

Να γνωρίηουν ζργα μεγάλων ηωγράφων.

4

Να πειραματίηονται με διάφορα υλικά και χρϊματα.

Να εκφράηονται με το δθμιουργικό δράμα και να αναπτφςςουν τθ γλϊςςα,

να καλλιεργοφν τθν επικοινωνία.

Να αναπτφςςουν τθν κινθτικότθτά τουσ.

Να ςυνεργάηονται και να δθμιουργοφν από κοινοφ.

ΣΟΧΟΙ :

Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΚΘΛΑΚΘ ΔΛΑΔΛΚΑΛΑ:

Να αναπτφξουν κριτικι ςκζψθ.

Να κινθτοποιιςουν τθ δθμιουργικι τουσ ςκζψθ και φανταςία

Να αξιοποιιςουν τισ υπάρχουςεσ γνϊςεισ και να τισ ςυνδυάςουν με τισ νζεσ

που κα αποκτιςουν (μεταγνωςτικζσ ικανότθτεσ).

Να κατανοιςουν τθν αξία τθσ ομαδικισ εργαςίασ και τθν ανακάλυψθ μζςα από τθ ςυνεργατικι μάκθςθ.

Να αυτενεργοφν, να πειραματίηονται με τθ μζκοδο τθσ αυτοκακοδιγθςθσ.

ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΕ:

Όςον αφορά τθ γλώςςα:

Ανζφεραν ότι γνϊριηαν για το μεγάλο ταξίδι τθσ ςταγόνασ...

υηιτθςαν για τον κφκλο του νεροφ.

Άκουςαν ιςτορίεσ, ποιιματα ςχετικά με το νερό.

Γνϊριςαν μζςα από τθ Βίβλο τθν ιςτορία του κατακλυςμοφ.

Άκουςαν αινίγματα, παροιμίεσ, λαϊκζσ εκφράςεισ.

Ζλυςαν ςταυρόλεξο με λζξεισ ςχετικζσ με το κζμα.

Ανακάλυψαν ςχετικζσ λζξεισ μζςα από κρυπτόλεξο.

Ζφτιαξαν το δικό τουσ «νερολεξικό» λζγοντασ λζξεισ που τουσ ζρχονται ςτο

μυαλό ακοφγοντασ τθ λζξθ νερό.

Αναγνϊριςαν μζςα ςε κείμενα τθ λζξθ «βροχι» και «νερό».

5

Ζκαναν ταφτιςθ λζξεων ςχετικζσ με το νερό ςε ςχετικό φφλλο εργαςίασ.

Ζγραψαν όπωσ μποροφν τθ λζξθ «νερό» πάνω ςε ομαδικι εργαςία ςχετικά

με τον κφκλο του νεροφ.

Εξοικειϊκθκαν με το γράμμα «Ν,ν» και βρικαν λζξεισ που ξεκινοφν από

αυτό.

Γνϊριςαν τθ φωνοφλα «νε», βρικαν λζξεισ που ξεκινοφν από τθ φωνοφλα

«νε», ανάμεςα ςε άλλεσ λζξεισ.

Ζμακαν τθν αλφαβιτα του νεροφ.

υηιτθςαν και επιχειρθματολόγθςαν πάνω ςτο κζμα τθσ λειψυδρίασ.

Πρότειναν τρόπουσ εξοικονόμθςθσ του νεροφ και τισ υπαγόρευςαν ςτθν

εκπαιδευτικό ϊςτε να φτιάξουν αντίςτοιχθ αφίςα για τθν παγκόςμια θμζρα

νεροφ.

Ανακάλυψαν το ςφμβολο τθσ μονάδασ μζτρθςθσ του νεροφ, πάνω ςε

μπουκάλια νεροφ.

Βρικαμε ςφνκετεσ λζξεισ ςχετικζσ με το νερό.

Κατανόθςαν τθ διαφορά υγροφ- ςτερεοφ, βρεγμζνου-ςτεγνοφ.

Όςον αφορά τα μαθηματικά:

Μζτρθςαν ποςότθτεσ νεροφ με ςυμβατικό και μθ τρόπο.

Μζτρθςαν τθ κερμοκραςία κρφου κια ηεςτοφ νεροφ.

Γνϊριςαν τθ μονάδα μζτρθςθσ του νεροφ.

φγκριναν ποςότθτεσ νεροφ.

Γνϊριςαν τουσ αρικμοφσ ενϊ ζκαναν μετριςεισ.

Ιρκαν ςε επαφι με τθν ζννοια του όγκου του νεροφ.

Ζκαναν απλζσ μακθματικζσ πράξεισ.

Δοφλεψαν πάνω ςε φφλλα εργαςίασ ςχετικά με το κζμα.

Παρατιρθςαν τισ διαβακμίςεισ τθσ ποςότθτασ του νεροφ επάνω ςτο

«βροχόμετρο» που καταςκευάςαμε ομαδικά.

Εξοικειϊκθκαν με τθν ζννοια «τόςα...όςα».

Ανακάλυψαν τισ διαβακμίςεισ ςτθν ζνταςθ τθσ βροχισ.

Όςον αφορά τθ δημιουργία και ζκφραςη:

Δθμιοφργθςαν καταςκευζσ με διάφορα υλικά: ομπρζλεσ, ςφννεφα

μόμπιλε, όργανο τθσ βροχισ, χιονάνκρωπουσ , πιγκουίνουσ.

6

Πειραματίςτθκαν με διάφορα υλικά όπωσ νερομπογιζσ.

Καταςκεφαςαν τθ μακζτα ενόσ χωριοφ με πλαςτελίνθ (λίμνθ,

ποτάμι).

Καταςκεφαςαν τθν κιβωτό του Νϊε.

Χόρεψαν το χορό τθσ βροχισ.

Δραματοποίθςαν τον κφκλο του νεροφ.

Εκφράςτθκαν μζςα από παντομίμα.

Μιμικθκαν με κινιςεισ τθ βροχι.

Δραματοποίθςαν το τραγοφδι θ «Πινεηοβροχι».

Σραγοφδθςαν τθ «βροχι» , το «ςυννεφάκι» και τθ ¨υννεφοφλα».

Σραγοφδθςαν τραγοφδια που ανζφεραν πράγματα ςχετικά με το νερό,

όπωσ το πθγάδι.

Χόρεψαν παραδοςιακοφσ χοροφσ ςχετικοφσ με το νερό, όπωσ θ

«γερακίνα», «ζνα νερό κυρά Βαγγελιϊ», «κάτω ςτο γιαλό», «το

Πλατανιϊτικο νερό».

Δραματοποίθςαν το ποίθμα «ποταμάκι» του Ηαχαρία Παπαντωνίου.

Διαςκζδαςαν χρθςιμοποιϊντασ το νερό (ζκαναν μπουρμπουλικρεσ).

Δραματοποίθςαν το ζκιμο τθσ Περπεροφνασ.

Καταςκεφαςαν το Βροχόμετρο.

Άκουςαν τουσ διαφορετικοφσ ιχουσ που κάνει το νερό.

Δθμιοφργθςαν ομαδικι εργαςία με τα επαγγζλματα του «νεροφ».

Ηωγράφιςαν το άκλθμα που ςχετίηεται με το νερό και το οποίο

αγαποφν πιο πολφ.

Παρατιρθςαν ζργα τζχνθσ ςχετικά με το νερό.

7

Όςον αφορά τθν πληροφορική:

Αναηιτθςαν πλθροφορίεσ ςτο διαδίκτυο, με τθ βοικεια των γονιϊν

τουσ, και ςτθ ςυνζχεια παρουςίαςαν τα « ευριματά» τουσ ςτθν

ολομζλεια τθσ τάξθσ.

Ζμακαν για τον κφκλο του νεροφ με τθ βοικεια του λογιςμικοφ

GCompris.

Με τθ βοικεια του λογιςμικοφ Google maps ανακαλφψαμε μζρθ όπου

υπάρχει νερό.

Παρακολοφκθςαν παρουςίαςθ τθσ αλφαβιτασ του νεροφ μζςω

λογιςμικοφ παρουςίαςθσ POWER POINT.

Ζγραψαν με τθ βοικεια τθσ εκπαιδευτικοφ τα μζτρα εξοικονόμθςθσ

νεροφ και τα εκτφπωςαν.

Πζραςαν ςτον υπολογιςτι με τθ βοικεια τθσ εκπαιδευτικοφ, τισ

φωτογραφίεσ που τράβθξαν κατά τθ διάρκεια του προγράμματοσ και

τισ εκτφπωςαν.

Ηωγράφιςαν ςτον Θ/Τ με τθ βοικεια λογιςμικοφ ςχεδίαςθσ Tux Paint

χιονάνκρωπουσ.

Ζγραψαν ςτον Θ/Τ τθ λζξθ ΝΕΡΟ, και τθ λζξθ ΧΛΟΝΛ.

Όςον αφορά το περιβάλλον φυςικό και ανκρωπογενζσ:

Γνϊριςαν τισ ιδιότθτεσ του νεροφ (διαλυτότθτα, εξάτμιςθ, τιξθ,

άνωςθ) μζςα από ςειρά πειραμάτων κατόπιν επίςκεψθσ τθσ ομάδασ

«ΔΡΩ».

Ανακάλυψαν τα χαρακτθριςτικά του νεροφ (χρϊμα, υφι, γεφςθ,

μυρωδιά, ςχιμα)

Μζςα από εποπτικό υλικό γνϊριςαν το ςφςτθμα φδρευςθσ.

Ιρκαν ςε επαφι με τθ δφναμθ του νεροφ μζςα από παιχνίδια ςτθν

αυλι.

Ζμακαν για το νερόμυλο και τουσ παραδοςιακοφσ τρόπουσ

υδροδότθςθσ, (πθγάδια, πθγζσ).

Βρικαν ςτο χάρτθ ςθμεία όπου υπάρχει νερό(κάλαςςα, ποτάμια,

λίμνεσ).

8

Μίλθςαν για τα ονόματα των ποταμϊν και των λιμνϊν και το πϊσ

ςυνδζονται με τθ λαϊκι μασ παράδοςθ.

Πειραματίςτθκαν με τθ ςχζςθ του νεροφ ςτθν ανάπτυξθ των φυτϊν.

Μιλϊντασ για το νερό τονίςαμε τθ ςθμαςία του ςτον ανκρϊπινο

οργανιςμό.

Ανακάλυψαν τα ακλιματα που ςχετίηονται με το νερό.

Ανακάλυψαν τα επαγγζλματα που ςχετίηονται με το νερό.

υςχζτιςαν τον καιρό με τθν φπαρξθ του νεροφ.

Γνϊριςαν τθ ηωι των ηϊων που ηουν ςτουσ πάγουσ.

Γνϊριςαν το ζκιμο τθσ «Περπεροφνασ» και του «Αμίλθτου νεροφ».

Παρουςίαςαν τισ εμπειρίεσ που αποκόμιςαν από το πρόγραμμα

ςτουσ γονείσ τουσ, ςτα πλαίςια τθσ αποχαιρετιςτιριασ γιορτισ τουσ.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ:

Διαμορφωτικι :

Κακόλθ τθ διάρκεια του προγράμματοσ αξιολογοφςαμε όλθ τθν πορεία του

αναφορικά με τουσ ςτόχουσ, τθν καταλλθλότθτα των διδακτικϊν ςτρατθγικϊν,

κακϊσ και το ενδιαφζρον και το είδοσ τθσ ςυμμετοχισ των παιδιϊν. Μζςα από τον

ςυνεχι αναςτοχαςμό οδθγοφμαςταν ςτθν ανατροφοδότθςθ τθσ διδαςκαλίασ.

Σελικι :

Οι ςτόχοι του ςχεδίου εργαςίασ (ωσ προσ τισ γνϊςεισ και τθ μακθςιακι διαδικαςία)

επιτεφχκθκαν ςε ικανοποιθτικό βακμό κι αυτό το ςυμπζραςμα προκφπτει από τθν

ανταπόκριςθ, το ενδιαφζρον και τo βακμό εναςχόλθςθσ των παιδιϊν με τισ

δραςτθριότθτεσ. Δόκθκαν πολλζσ ευκαιρίεσ να εκφραςτοφν με ποικίλουσ τρόπουσ,

να πλουτίςουν το λεξιλόγιό τουσ, να βελτιϊςουν τισ προςωπικζσ τουσ ςχζςεισ, να

κατανοιςουν τθ διαφορετικότθτα, να αποκτιςουν κατανόθςθ και αλλθλοςεβαςμό.

υγκεκριμζνα, παρατθρικθκε ότι κατά τθ διάρκεια των δραςτθριοτιτων τα παιδιά

ςυνεργάςτθκαν με ενκουςιαςμό και αποτελεςματικότθτα. Σα παιδιά ςτο τζλοσ του

προγράμματοσ πιραν φάκελο με τισ εργαςίεσ τουσ ςχετικά με το κζμα.

9

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ- ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΕ:

Σα παιδιά διαςκεδάηουν με το νερό κάνοντασ μπουρμπουλίκρεσ.

10

Κάνουν πειράματα επίπλευςθσ και βφκιςθσ.

11

Κάνουν μετριςεισ...

Μετροφν τθ κερμοκραςία του νεροφ.

12

Βρίςκουν τρόπουσ να μεταφζρουν το νερό...κατανοοφν τισ μορφζσ που

παίρνει.

Μετροφν τθ ςτάκμθ τθσ βροχισ με το Βροχόμετρο.

13

Λζξεισ με πρϊτο ςυνκετικό το νερό.

14

φνκετεσ λζξεισ με το νερό.

15

Αναγνωρίηω τθ λζξθ νερό ανάμεςα ςε άλλεσ.

16

Βρίςκω ςτο χάρτθ όπου υπάρχει νερό!

17

18

Πλθκτρολογοφν και εκτυπϊνουν λζξθ ςχετικι με το νερό.

19

Θ κιβωτόσ του Νϊε.

Ηωγραφίηουν με νερομπογιά τθν κιβωτό του Νϊε.

20

Ομαδικι εργαςία για τα επαγγζλματα του νεροφ.

21

Ακλιματα ςχετικά με το νερό!

22

Πειράματα...τι γίνεται αν δεν ποτίςουμε ζνα φυτό;

23

Οι λιμνοφλεσ και το ποτάμι ενόσ χωριοφ ςε μακζτα από πλαςτελίνθ.

24

25

Φτιάχνουμε χιονάνκρωπουσ από χαρτόνι.

26

Χιονάνκρωποι με πλαςτελίνθ.

27

Θ ηωι ςτου Πάγουσ- ομαδικι εργαςία.

28

Αφίςα για τθν Παγκόςμια Θμζρα Νεροφ.

29

Δραματοποίθςθ « θ Περπεροφνα»

30

Ηωγραφίηουμε με νερομπογιζσ.

31

Γράφουμε τθν αλφαβιτα του νεροφ.