η Μέθοδος Κρίνε Το Έργο Τέχνης Ολγας Ζιρώ

78
΄Όλγα Ζιρώ ©2015 η μέθοδος «κρίνε το έργο της τέχνης»

description

Μετά απο 33 χρόνια διδακτικής εμπειρίας και εφαρμογής της μεθόδου μου αποφάσισα να την παρουσιάσω. Πρόκειται για μία Μέθοδο βιωματικής ανάγνωσης των Έργων της Τέχνης. Η Μέθοδος εκκινεί από την αισθητηριακή εμπειρία και έχει στόχο την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, τόσο απαραίτητης όχι μόνο για την Τέχνη αλλά γενικά για τη ζωή.

Transcript of η Μέθοδος Κρίνε Το Έργο Τέχνης Ολγας Ζιρώ

΄Όλγα Ζιρώ ©2015

η μέθοδος «κρίνε το έργο της τέχνης»

1

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Τη ζνπ έξρεηαη ζην κπαιό όηαλ ζνπ ιέεη θάπνηνο θξίλε ην

έξγν ηέρλεο;

Μήπσο ζεσξείο όηη θξίζε ζεκαίλεη επίθξηζε;

Γηαηί επηκέλνπκε όηη ε ηέρλε πξνάγεη ηελ θξηηηθή ζθέςε;

Δίζαη έηνηκνο λα δηεξεπλήζεηο ηε ζηάζε ζνπ απέλαληη

ζηελ ηέρλε εηδηθά θαη απέλαληη ζηα πξάγκαηα γεληθόηεξα;

Θέιεηο πξαγκαηηθά λα ζθεθηείο ηηο πεπνηζήζεηο ζνπ μαλά;

Οη εξσηήζεηο πνπ πξνηείλνληαη κε ηε Μέζνδν «θξίλε ην

έξγν ηέρλεο» ζνπ δεηάλε πξώηα λα θξίλεηο θαη κεηά λα

δηεξεπλήζεηο ην έξγν ηεο ηέρλεο. Δίλαη εξσηήζεηο

πξνζσπηθέο, εζσηεξηθέο, πνπ απαληηνύληαη κέζα από

ηελ παξαηήξεζε ηνπ έξγνπ θαη ησλ ζπλαηζζεκάησλ πνπ

εγείξνληαη εληόο ζνπ.

Δίηε ζνπ αξέζεη ην έξγν είηε όρη, ζην ηέινο δελ ζα ζνπ

δεηεζεί λα αιιάμεηο γλώκε. Θα έρεηο δεη όκσο ην έξγν

ρσξίο ηελ εζσηεξηθή ζνιή ζθέςε, πνπ ελδερνκέλσο έρεη

πξνθύςεη από ζηεξεόηππα θαη πξνηηκήζεηο ή

απνθιεηζκνύο, πνπ νύηε θη εζύ μέξεηο πώο

δεκηνπξγήζεθαλ. Πνηα λνκίδεηο όηη είλαη θαιύηεξε σο

2

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

δήισζε: «κνπ αξέζεη/δελ κνπ αξέζεη αιιά δελ μέξσ

γηαηί» ή «ην δηεξεύλεζα θαη κνπ αξέζεη/δελ κνπ αξέζεη»;

η μέθοδος «κρίνε ηο έργο ηέτνης»

Το έπγο ηέσνερ ζε πεπημένεη αθίνεηο.

Το έπγο ηέσνερ δεν έσεη θανένα νόεμα συπίρ ηε

μαηηά ζος.

Το έπγο ηέσνερ παίπνεη δυή όηαν εζύ ηο θοηηάρ, ή ηο

αθούρ, ή ηο δηαβάδεηρ.

Έηζη θαη νη εξσηήζεηο πνπ πξνηείλνπκε εδώ. Γελ δεηάλε

λα απαληεζνύλ. Γελ έρνπλ θαλέλα λόεκα αλ δελ

απαληεζνύλ από εζέλα. Γελ κπνξεί θαλείο λα ηηο

απαληήζεη γηα εζέλα. Μόλνλ εζύ κπνξείο λα ηηο

απαληήζεηο θαη κόλνλ ηόηε ζα απνθηήζνπλ λόεκα. Απηό

πνπ ζα απνθνκίζεηο από ηηο απαληήζεηο ζνπ δελ ζα είλαη

κόλν λα ζθεθηείο θαη λα εκβαζύλεηο γηα ην έξγν ηέρλεο

αιιά λα ζθεθηείο ζε πην βαζύ επίπεδν γηα ην πώο

ζθέθηεζαη, πώο ηα ζηεξεόηππα καο θιεηδώλνπλ ζε

κνλόδξνκνπο ζθέςεο, πώο ην ίδην ην κπαιό έρεη κάζεη λα

βγάδεη ζπκπεξάζκαηα γξήγνξα.

3

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Σνπ δεηάκε λα ζηαζείο αξθεηή ώξα κπξνζηά ζην έξγν

ηέρλεο. Να ζηαζείο ακίιεηε –νο κπξνζηά ζηελ εηθόλα θαη

λα παξαηεξήζεηο, παξαηεξώληαο ηελ, ηα ζπλαηζζήκαηα

πνπ αλαδύνληαη εληόο ζνπ. Ψο ζπλαηζζήκαηα ελλννύληαη

ε γξήγνξε καηηά, ην ζηξηθνγύξηζκα ηνπ βιέκκαηνο ζηελ

επηθάλεηα ηνπ έξγνπ, ε αλεζπρία, ε επηζπκία λα δεηο έλα

άιιν έξγν, ε βαξεκάξα, ην έληνλν ελδηαθέξνλ, ε αίζζεζε

ηνπ «εληάμεη θαηάιαβα», ε αλππνκνλεζία.

Σνπ δεηάκε λα παξαηεξήζεηο ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ

αλαδύνληαη θαζώο παξαηεξείο ην έξγν. Σνπ δεηάκε λα

εζπράζεηο ηελ αλεζπρία, λα θαζπζηεξήζεηο ην βιέκκα

ζνπ, λα πεξηεξγαζηείο ηα «γεγνλόηα» ζην έξγν, λα

δηεξσηεζείο γηαηί θεύγεηο από ην έλα ζρήκα, ρξώκα ή

πξάγκα θαη πξνρσξάο γξήγνξα ζην επόκελν. Σνπ

δεηάκε λα γπξίζεηο ηε καηηά ζνπ πίζσ, λα παξαηεξήζεηο

αξγά ηα πξάγκαηα ζην έξγν, λα μαλαδείο ην ρέξη, ην

πξόζσπν, ην ρξώκα, ην ζρήκα, ηε γξακκή. Να

πεξηεξγαζηείο ηελ έθθξαζε ζην πξόζσπν, ηε ζηάζε ηνπ

ζώκαηνο, ηελ θαηεύζπλζε ηνπ βιέκκαηνο, ηε ζύλδεζε

κεηαμύ ησλ πξαγκάησλ θαη ησλ ρξσκάησλ, ηε ζρέζε

κεηαμύ ησλ πξαγκάησλ κε ην ρώξν, ην δηάινγν αλάκεζα

ζηα θσηεηλά θαη ζηα ζθηεξά κέξε ζην έξγν, αλάκεζα ζηα

4

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

άδεηα ζεκεία θαη ζηα γεκάηα ηνπ έξγνπ, ζηα κηθξά θαη ζηα

κεγάια, ζηηο γξακκέο θαη ζηα ζρήκαηα.

Σνπ δεηάκε λα ζθεθηείο γηα ηνπο εηθνληδόκελνπο, γηα ηα

εηθνληδόκελα πξάγκαηα, γηα ηνλ θαιιηηέρλε, γηα ην έξγν

ηνπ, γηα ηε δσή ηνπ, γηα ηελ επνρή ηε δηθή ηνπ θαη ηε δηθή

ζνπ, γηα ηα κελύκαηα ηνπ έξγνπ θαη ηελ ηζρύ ηνπο

ζήκεξα.

Ζ κέζνδνο δεηάεη από εζέλα ην ρξόλν ζνπ.

Άιισζηε, ηόζν θαηξό πεξίκελε ην έξγν λα ην δεηο θαη λα

ην εμεηάζεηο, λα ην πεξηεξγαζηείο θαη λα ην εθηηκήζεηο.

ν ζθνπόο ηεο κεζόδνπ

ηαλ επηζθεπηόκαζηε έλα Μνπζείν, κία Πηλαθνζήθε, κία

γθαιεξί, όηαλ μεθπιιίδνπκε έλα βηβιίν ηζηνξίαο ηεο

ηέρλεο, κπξνζηά ζηα έξγα πνπ βιέπνπκε, θξίλνπκε: απηό

κνπ αξέζεη, απηό δελ κνπ αξέζεη. Κξίλνπκε ζησπειά. Γελ

ιέκε ηε γλώκε καο εύθνια, θπξίσο όηαλ ε γλώκε καο

είλαη αξλεηηθή γηα ην έξγν. Σπλήζσο ζθεθηόκαζηε: δελ

μέξσ αξθεηά γηα ην έξγν, δελ μέξσ αξθεηά γηα ηελ Τέρλε,

ίζσο ζα έπξεπε λα κάζσ πεξηζζόηεξα θαη κεηά λα θξίλσ.

5

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Ζ κέζνδνο μεθηλάεη από ην ηέινο πξνο ηελ αξρή.

Εεηάεη πξώηα ηελ θξηηηθή ζνπ. Θεηηθή ή αξλεηηθή, ρσξίο

ελδνηαζκνύο ή θαζσζπξεπηζκνύο. Καηόπηλ ζνπ δεηάεη ηε

βησκαηηθή κέζεμε κε ην έξγν, ηε βησκαηηθή θαηαλόεζή

ηνπ ζε αληηιεπηηθό θαη ζε ζπλαηζζεκαηηθό επίπεδν.

Όζηεξα, επηζηξαηεύεη ηε ινγηθή ζνπ: δεηάεη λα

ππνζηεξίμεηο ην έξγν κε δηθά ζνπ επηρεηξήκαηα. Τέινο,

θαη κεηά από ηελ πξνζσπηθή βησκαηηθή-ζπλαηζζεκαηηθή-

ινγηθή πεξηήγεζε, ζνπ δεηάεη λα ςάμεηο εζύ γηα ηηο

γλσζηηθέο πιεξνθνξίεο, πνπ ζα γελλεζνύλ από ηε δηθή

ζνπ πεξηέξγεηα. Τν μύπλεκα ηεο πεξηέξγεηαο ζα γίλεη ε

πξνζσπηθή ζνπ επηζπκία λα δηεξεπλήζεηο θαη ζα ζε

νδεγήζεη λα αλαδεηήζεηο ην πιηθό, πνπ ζα ζνπ δώζεη

ζηνηρεία γηα ηα γεγνλόηα, ηζηνξηθά θαη κνξθνινγηθά, πνπ

ζρεηίδνληαη κε ην έξγν, ηνλ θαιιηηέρλε, ηελ επνρή ηνπ, ην

ξόιν ηεο ηέρλεο, ηε γιώζζα ηεο ηέρλεο.

Ο ζθνπόο ηεο κεζόδνπ είλαη ε αλάπηπμε ηεο θξηηηθήο

ζθέςεο. Δθείλνο πνπ ζα κπεη ζηε δηαδηθαζία ηεο

δηεξεύλεζεο ηεο ηέρλεο, ζα δηεξεπλήζεη ηαπηόρξνλα θαη

ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν ζθέθηεηαη ηε δσή γεληθά θαη ζα

θαηαλνήζεη δηαθνξεηηθά ηα θαζεκεξηλά ηνπ γεγνλόηα.

6

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Καηαλόεζε ζεκαίλεη αθ ελόο όηη ηε γλώζε πνπ

απόθηεζεο από ηε δηεξεύλεζε ηεο ηέρλεο κπνξείο λα ηε

κεηαθέξεηο, λα ηε ρξεζηκνπνηήζεηο ζηελ πξαγκαηηθή ζνπ

δσή θαη δεύηεξνλ όηη κπνξείο, κε δηθά ζνπ ιόγηα, λα ηελ

εμεγήζεηο, αθεγεζείο, ή κεηαδόζεηο ζε θάπνηνλ άιινλ.

Αλ γηα ηελ ελίζρπζε ηεο θαηαλόεζεο ζνπ ρξεηαζηεί έλαο

δάζθαινο, θάπνηνο πνπ ζέιεηο λα ζε βνεζήζεη λα

εκβαζύλεηο, δάζθαινη ππάξρνπλ πνιινί. Μπνξείο λα

πάξεηο πξώηα κία γεύζε ησλ εξσηεκάησλ πνπ ζνπ

γελλήζεθαλ, κε κία δηθή ζνπ δηεξεύλεζε ζε βηβιία θαη ζε

ηζηνζειίδεο θαη ύζηεξα λα ζειήζεηο λα εκβαζύλεηο κε

θάπνηνλ, πνπ μέξεη λα ζε θαζνδεγήζεη. Καη ζηηο δύν

πεξηπηώζεηο ε σθέιεηα είλαη ζεκαληηθή. Δίζαη ήδε

ππνςηαζκέλνο-ε από κόλνο–ε ζνπ θαη αλαδεηάο ην

δάζθαιν ή ηε δαζθάια, πνπ λνκίδεηο όηη ζα ζε θαιύςεη.

Πεγαίλεηο ζηε δηάιιεμε ή ζην ζεκηλάξην μέξνληαο ηη

ζέιεηο, ηη ζα ξσηήζεηο, αλνηθηόο γηα ηηο επόκελεο

εξσηήζεηο πνπ ζα ζνπ γελλεζνύλ, γηα ηα επόκελα πεδία

πνπ ζα δηαλνηρηνύλ, έηνηκνο λα δερηείο λέεο απόςεηο θαη

λα ηηο ζπδεηήζεηο.

7

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ηα 6 βήμαηα ηης μεθόδοσ με μια μαηιά

Γηάιεμε έλα έξγν ηέρλεο. Κξίλε ην. ΄Υζηεξα

απάληεζε ζηηο εξσηήζεηο θάζε πξνηξνπήο.

Βήκα 1ν θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί…………………….

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί………………..

Ζ Μέζνδνο αξρίδεη δεηώληαο ζνπ λα θξίλεηο ην έξγν. Σνπ

δεηάεη λα πεηο ρσξίο ελδνηαζκό ό,ηη λνκίδεηο γηα ην έξγν

ηεο ηέρλεο, πνπ ην επέιεμεο είηε γηαηί ζνπ αξέζεη είηε γηαηί

δελ ζνπ αξέζεη. Γελ είλαη ώξα λα πξνζέμεηο πώο ζα

εθθξαζηείο ή ηη ζα πεηο. Καλείο δελ ζε ινγνθξίλεη. Άθεζε

ηελ θξίζε ζνπ λα είλαη όζν θαθή ή όζν θαιή ζνπ αξέζεη

θαη ζε ηθαλνπνηεί. Μελ ζθέθηεζαη όηη έρεηο δίθην ή άδηθν.

Γξάςε ηε γλώκε ζνπ γηα ην έξγν ρσξίο λα ζθεθηείο αλ

μέξεηο ή αλ δελ μέξεηο πεξηζζόηεξα γηα απηό, ρσξίο λα

ζθεθηείο αλ δηθαηνύζαη λα ην θξίλεηο επεηδή δελ έρεηο

πεξηζζόηεξεο γλώζεηο ηζηνξηθέο ή κνξθνινγηθέο.

8

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 2ν παπαηήπεζε ηο έπγο

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί;

Τώξα ε κέζνδνο ζνπ δεηάεη λα μαλαγπξίζεηο ζην έξγν.

Τν είδεο όιν; Τίπνηα κέζα ζην έξγν δελ είλαη πεξηηηό ή

ηπραίν. Πεξηεξγάζνπ ην κε ηελ εζπρία ζνπ. Γηα λα

παξαηεξήζεηο όια όζα ζπκβαίλνπλ ζην έξγν, ρξεηάδεηαη

λα δηαζέζεηο ρξόλν θαη λα αθήζεηο ην βιέκκα ζνπ λα ην

πεξηεξγαζηεί. Όζηεξα, έρεηο λα πεξηγξάςεηο κε ιόγηα

θάζε ζπκβάλ, θάζε ζρέζε, θάζε ιεπηνκέξεηα, πνπ είλαη

εθεί θαη πεξηκέλεη λα ηελ παξαηεξήζεηο.

Βήκα 3ν παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

9

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

ζθηέο; Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα

άθνπγεο;

Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ;

Σε απηή ηελ πξνηξνπή ε κέζνδνο ζνπ δεηάεη λα

παξαηεξήζεηο ηα ζπλαηζζήκαηά ζνπ. Αλ ήζνπλ κέζα ζην

έξγν ηη θαη πώο ζα αηζζαλόζνπλ; Σνπ δεηάεη λα αθήζεηο

ηε θαληαζία ζνπ λα ζε νδεγήζεη θαη λα βηώζεηο ην έξγν

από κέζα, ζαλ λα ήζνπλ κέζα ζην έξγν. Τν έξγν ηέρλεο

πξνζθέξεη ηελ επθαηξία, κε ηε βνήζεηα ηεο θαληαζίαο

καο, λα βαζύλνπκε ζηα ζπλαηζζήκαηά καο.

Βήκα 4ν ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ………………………………………………………………

10

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Σε απηή ηελ πξνηξνπή ε κέζνδνο ζνπ δεηάεη λα επηρεηξεκαηνινγήζεηο ζεηηθά γηα ην έξγν, είηε ζνπ άξεζε αξρηθά είηε όρη.

Αλ ζνπ άξεζε αξρηθά, ηώξα έρεηο παξαηεξήζεη

πξνζερηηθά ην έξγν, έρεηο δεη θαη έρεηο αηζζαλζεί γηα ην

έξγν, άξα ηα επηρεηξήκαηά ζνπ ζα αλαδπζνύλ από ην

βίσκά ζνπ. Αλ δελ ζνπ άξεζε ην έξγν αξρηθά, ηώξα ηα

επηρεηξήκαηα πνπ ζα βξεηο ζα έξζνπλ ελάληηα ζηελ

αξρηθή ζνπ θξίζε. Απηό όκσο είλαη ην δεηνύκελν. Να δεηο

κόλνο-ε ζνπ όηη ζηεξεόηππεο αληηιήςεηο θαη

αληαλαθιαζηηθέο αληηδξάζεηο ζε έθαλαλ λα θξίλεηο ην

έξγν αξρηθά. Τώξα είδεο κέζα ζην έξγν πξάγκαηα θαη

11

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ζπκβάληα πνπ δελ ηα είρεο μαλά παξαηεξήζεη, ηώξα

άθεζεο κε ηε θαληαζία ζνπ λα αηζζαλζείο πώο ζα ήηαλ

αλ ήζνπλ κέζα ζην έξγν. Τα επηρεηξήκαηά ζνπ είλαη ηώξα

ζηεξηγκέλα ζην βίσκά ζνπ. Δδώ, δελ ζνπ δεηάηαη λα

αιιάμεηο γλώκε γηα ην έξγν. Σνπ δεηάηαη λα δηεξεπλήζεηο

θαη ηελ «άιιε» άπνςε, πηέδνληαο ηνλ εαπηό ζνπ λα

επηρεηξεκαηνινγήζεη ελάληηα ζηελ αξλεηηθή ζνπ εθηίκεζε.

Τν έξγν ηεο ηέρλεο είλαη κία επθαηξία γηα λα ζθεθηείο

πάλσ ζηα πξάγκαηα πνπ απνξξίπηεηο ή απνδέρεζαη θαη

ζην κεραληζκό πίζσ από ηελ απόξξηςε ή ηελ απνδνρή.

Ζ πξνζσπηθή εμέηαζε ηνπ έξγνπ ζε έθαλαλ λα

εκβαζύλεηο ζην έξγν θαη ηώξα ε επηρεηξεκαηνινγία ζνπ

ζα πξνάγεη ηελ θξηηηθή ζνπ ζθέςε.

Βήκα 5ν δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν.

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

Τώξα ε κέζνδνο ζνπ δεηάεη λα πάξεηο ελεξγή ζέζε

απέλαληη ζην έξγν θαη ζηα πεξηερόκελά ηνπ. Τη ηίηιν ζα

12

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

βάιεηο εζύ ζην έξγν ηώξα, κεηά ην βίσκά ζνπ θαη ηε

βαζύηεξε θαηαλόεζε ηνπ έξγνπ. Μπνξείο λα αιιάμεηο ηνλ

ηίηιν νισζδηόινπ, κπνξείο λα ηνλ εκπινπηίζεηο ή λα ηνπ αθαηξέζεηο ιέμεηο. Ο ηίηινο πνπ ζα δώζεηο ζα ηαηξηάδεη

πεξηζζόηεξν ζηε δηθή ζνπ θαηαλόεζε ηνπ έξγνπ.

Βήκα 6ν ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

Σηελ πξνηξνπή ηνπ 6νπ βήκαηνο ζνπ δεηάηαη λα ζθεθηείο

πάλσ ζηηο ζθέςεηο πνπ ζνπ γελλήζεθαλ. Σνπ δεηάηαη λα

ζθεθηείο γηα ηνκείο ηνπ έξγνπ πνπ θίλεζαλ ηελ

πεξηέξγεηά ζνπ. Σε απηνύο ηνπο ηνκείο ρξεηάδεηαη λα

δώζεηο ρξόλν θαη λα θάλεηο εζύ κία δηεξεύλεζε ζε βηβιία

θαη ζε ηζηνζειίδεο. Ξεθίλα από ηηο δηεξσηήζεηο πνπ ζνπ

γελλήζεθαλ. Καιό είλαη λα μεθηλήζεηο κε απηό πνπ ζνπ

θίλεζε πεξηζζόηεξν ην ελδηαθέξνλ. Δθεί ζα εζηηάζεηο ηα

πξώηα βήκαηα ηεο έξεπλάο ζνπ. Θέινπκε λα μεθηλήζεηο

κε απηό πνπ πην εύθνια κπνξείο λα δηεξεπλήζεηο.

13

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Με απηό πνπ ζνπ είλαη πην νηθείν. Μπνξεί λα είλαη ε

βηνγξαθία ηνπ θαιιηηέρλε, ε δσή ηνπ, ν πεξίγπξόο ηνπ.

Γηα πνιινύο θαιιηηέρλεο ππάξρεη, πέξα από ηελ

βηβιηνγξαθία θαη ε θηλεκαηνγξαθηθή κεηαθνξά ηεο δσήο

ηνπο. ζν θη αλ είλαη πεξηιεπηηθή ή κπζηζηνξεκαηηθά

πξνζαξκνζκέλε ζύκθσλα κε ηε καηηά ηνπ ζθελνζέηε,

κπνξείο λα πάξεηο άκεζα κία γεύζε ηεο επνρήο, ηνπ

πεξίγπξνπ θαη θάπνησλ πηπρώλ ηεο δσήο ηνπ.

14

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ε κέζνδνο «θξίλε ην έξγν ηέρλεο»

αλαιπηηθά

Γηάιεμε έλα έξγν ηέρλεο. Κξίλε ην.

Βεκα 1ν θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί…………………….

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί………………..

Τη είλαη απηό πνπ ζνπ αξέζεη ή δελ ζνπ αξέζεη ζην έξγν;

Απάληεζε ζηηο εξσηήζεηο θάζε πξνηξνπήο.

Βήκα 2ν παπαηήπεζε ηο έπγο ηέσνερ

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί;

15

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

1. Παξαηεξώληαο ηα αλαπαξαζηαηηθά δσγξαθηθά

έξγα

Τα έξγα ηεο ηέρλεο είλαη είηε αλαπαξαζηαηηθά είηε κε

αλαπαξαζηαηηθά ή αθαηξεηηθά. Τα αλαπαξαζηαηηθά

είλαη εθείλα ηα έξγα ζηα νπνία ό,ηη απεηθνλίδεηαη είλαη

αλαγλσξίζηκν (άλζξσπνη, αληηθείκελα, ηνπία).

Δλδεηθηηθέο εξσηήζεηο πνπ αλαδύνληαη κπξνζηά ζε

αλαπαξαζηηθά έξγα ηέρλεο.

Οη εηθνληδόκελνη

Δηθνλίδεηαη έλαο άλζξσπνο ή πεξηζζόηεξνη; Πνύ

βξίζθεηαη ή πνπ βξίζθνληαη; Σε εμσηεξηθό ή ζε εζσηεξηθό

ρώξν; Υπάξρνπλ αληηθείκελα γύξσ ηξηγύξσ; Κξαηάεη ή

θξαηάλε θάηη; Τη θνξάλε; Από ηη ύθαζκα; Δίλαη

θαζεκεξηλνί ή ηππηθνί, ραξαθηεξηζηηθνί ηνπ αμηώκαηόο

ηνπο; Πώο ην θαηαιαβαίλεηο απηό; Κνηηάδεη εκάο ή θάπνπ

αιινύ; Τη θαίλεηαη λα αηζζάλεηαη; Πώο ζπλδέεηαη ε καηηά

ηνπ κε ηε δηθή καο πνπ ηνλ θνηηάκε, ή κε ηε καηηά ησλ

άιισλ πνπ απεηθνλίδνληαη κέζα ζην έξγν; Σπλδένληαη νη

ρεηξνλνκίεο ηνπο; Δίλαη ζαλ λα κηιάλε; Τη ζέινπλ λα καο

πνπλ; Τη είδνπο άλζξσπνη κπνξεί είλαη;

16

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Άξαγε ν ίδηνο ν εηθνληδόκελνο ή νη ίδηνη νη εηθνληδόκελνη

παξάγγεηιαλ ην έξγν; Γηαηί; Σήκεξα παξαγγέιλνπκε ζην

δσγξάθν λα καο δσγξαθίζεη; Ο εηθνληδόκελνο ή νη

εηθνληδόκελνη ζηέθνληαλ κπξνζηά ζην δσγξάθν αθίλεηνη

κέρξη λα νινθιεξσζεί ην έξγν; Ζ ζηάζε ηνπο είλαη

θπζηθή; Πόζελ ώξα ζα κπνξνύζε θαλείο λα ζηαζεί έηζη;

Άξαγε θάζε κέξα ν εηθνληδόκελνο πνδάξηδε κπξνζηά ζηνλ

θαιιηηέρλε; ζν πνδάξηδε άξαγε ηνπ κηινύζε

ηαπηόρξνλα; Αθνύγαλε κνπζηθή ή είρε εζπρία;

Μπνξεί λα ππήξραλ θη άιινη άλζξσπνη ζην ρώξν πνπ

εκείο δελ ηνπο βιέπνπκε; Τη λα έιεγε άξαγε ζην δσγξάθν

όηαλ ε πόδα ηέιεησλε; Δίηε απεηθνλίδεηαη έλαο άλζξσπνο

είηε πεξηζζόηεξνη, είραλ άπνςε γηα ηνλ ηξόπν πνπ

πξνρσξνύζε ε εξγαζία; ηνπο άξεζε ν εαπηόο ηνπο όπσο

ηνπο δσγξάθηζε ν θαιιηηέρλεο; Τη κπνξεί λα ηνπ

δεηνύζαλ λα ηνλίζεη ή λα θξύςεη από ηα ραξαθηεξηζηηθά

ηνπ πξνζώπνπ ηνπο ή ηνπ ζώκαηόο ηνπο; Άξαγε ηνλ

πιήξσλαλ θαιά; Μήπσο ηνπ θαζπζηεξνύζαλ ηελ ακνηβή

ηνπ; Τνλ ζεσξνύζαλ ίζν ή θαηώηεξό ηνπο, ήηαλ

ζεκαληηθόο γη’ απηνύο ν θαιιηηέρλεο ή ήηαλ έλαο

εμεηδηθεπκέλνο «εξγάηεο» ζηε δνύιεςή ηνπο; Μπνξεί λα

είραλ ζπκθσλήζεη θάπνηα άιιε ακνηβή εθηόο από

17

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ρξήκαηα π.ρ. λα ηξώεη θαη λα πίλεη; Πώο ηνλ είρε επηιέμεη

ν εηθνληδόκελνο; Πνύ ηνλ ήμεξε; Πώο ηνλ εκπηζηεύηεθε;

Δίραλ θάλεη θάπνηνπ είδνπο ζπκβόιαην πνπ λα

πεξηειάκβαλε έμνδα πιηθώλ, ηειηθή ακνηβή, ξήηξα

θαζπζηέξεζεο ηεο παξάδνζεο ηνπ έξγνπ;

Υπήξρε θάπνην ζσκαηείν θαιιηηερλώλ γηα λα

ππνζηεξίδεη ηνλ θαιιηηέρλε θαη λα εμαζθαιίδεη ηνλ

παξαγγέινληα;

2. Παξαηεξώληαο ηα αλαπαξαζηαηηθά γιππηά

Δηθνλίδεηαη ην γιππηό ελόο αλζξώπνπ ή είλαη

πεξηζζόηεξνη; Μήπσο είλαη δών ή αληηθείκελν;

Σηεξίδνληαη ζε βάζξν; Πνύ βξίζθεηαη ή πνπ βξίζθνληαη;

Σε εμσηεξηθό ή ζε εζσηεξηθό ρώξν; Δίλαη κάξκαξν ή

νξεηράιθηλν (κπξνύηδηλν) έξγν; Δίλαη αλαγλσξίζηκν απηό

πνπ αλαπαξηζηά ή κήπσο είλαη κία εθδνρή ηνπ

θαιιηηέρλε; Μπνξνύκε λα δηαθξίλνπκε όια ηα

ραξαθηεξηζηηθά από ην ζεκείν πνπ ζηεθόκαζηε ή πνπ

θσηνγξαθήζεθε ην έξγν ή κήπσο ζα έπξεπε λα πάκε

νιόγπξά ηνπ γηα λα δνύκε όια όζα ζπκβαίλνπλ ζηελ

αλαπαξάζηαζε;

18

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Κη άιιεο εξσηήζεηο

Τη κπνξεί λα ζθεθηόηαλ ν θαιιηηέρλεο ηελ ώξα πνπ

δεκηνπξγνύζε; Τη κπνξεί λα αηζζαλόηαλ; Πόζελ ώξα

κπνξεί λα ηνπ πήξε γηα λα νινθιεξώζεη ην έξγν;

Τη επηινγέο είρε; Γηαηί επέιεμε απηή ηε ζηάζε; Τνπο είπε

πώο λα θνηηάλε; Τνπο ζθελνζέηεζε; Τνπο πξόηεηλε πώο

λα ληπζνύλ; Γηαηί επέιεμε απηό ην δσκάηην, απηό ην ηνπίν,

απηό ην ρώξν πίζσ από ηνλ εηθνληδόκελν ή ηνπο

εηθνληδόκελνπο;

Πώο δνύζε; Τη ζα έθαλε κεηά ην «κεξνθάκαην»; Θα

ζρνινύζε; Θα ζπλέρηδε λα δνπιεύεη πάλσ ζην ίδην έξγν

κόλνο ηνπ ή ζα δνύιεπε άιιν έξγν; Ή ζα πήγαηλε λα

ζπλερίζεη λα δνπιεύεη ζην εξγαζηήξηό ηνπ; Θα εηνίκαδε ηα

ρξώκαηά ηνπ γηα ηελ επόκελε εκέξα;

Δίρε θάπνην βνεζό λα ηνπ καδεύεη ηα ρξώκαηα θαη ηα

θαβαιέηηα; Γνύιεπε κόλνο ηνπ ή κήπσο είρε βνεζνύο;

Δίρε κεγάιν ή κηθξό εξγαζηήξην; Πώο κπνξεί λα ήηαλ ην

εξγαζηήξηό ηνπ; Οη βνεζνί ηνπ δνπιεύαλε θη εθείλνη πάλσ

ζην ίδην έξγν ή ην νινθιήξσλε πέξα γηα πέξα κόλνο ηνπ;

19

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Πνηνη ήηαλ νη βνεζνί ηνπ; Γνπιεύαλε εθεί όιε κέξα;

Μήπσο κέλαλε εθεί; Πώο ηνπο επέιεγε; Πώο δηνηθνύζε ην

εξγαζηήξηό ηνπ; Ήηαλ θαιό ή θαθό «αθεληηθό» κε ηνπο

βνεζνύο ηνπ;

Τνπία ή Αληηθείκελα

Δηθνλίδεηαη έλα ηνπίν ζηελ εμνρή ή ζηελ πόιε; Τη είδνπο

θύζε απεηθνλίδεηαη; Υπάξρνπλ θηίξηα; Τη επνρήο; Μήπσο

είλαη ζάιαζζα; Έρεη θαξάβηα; Πνηάο επνρήο; Τη θάλνπλ;

Αλ είλαη πόιε ηη είδνπο πόιε είλαη; Πνηάο ηζηνξηθήο

επνρήο; Πνηα θηίξηα αλαγλσξίδεηο;

Τν ηνπίν μαλνίγεηαη ζην βάζνο κε βνπλά, θάκπνπο,

ζάιαζζα, νπξαλό ή ζηακαηάεη ζηα θνληηλά πξάγκαηα; Τη

είδνπο πξάγκαηα ππάξρνπλ ηξηγύξσ; Υπάξρνπλ

αληηθείκελα; Υπάξρνπλ δώα; Άλζξσπνη; Τη θάλνπλ; Τη

θνξάλε; Σε πνηα ηζηνξηθή επνρή αλήθνπλ; Δίλαη θνληά ή

καθξηά; Πνπ νδεγείηαη ε πξνζνρή ζνπ; Πώο είλαη ν

νπξαλόο; Πώο είλαη ηα βνπλά; Πώο είλαη ηα δέληξα; Τα

αλαγλσξίδεηο; Δίλαη έλα ηνπίν θσηεηλό ή ζθηεξό; Πνηα

επνρή ηνπ ρξόλνπ; Πνηα ώξα ηεο κέξαο; Πνύ κπνξείο λα

δεηο ζήκεξα θάηη αλάινγν;

20

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δηθνλίδεηαη έλα αληηθείκελν ή πεξηζζόηεξα; Τη αληηθείκελα

είλαη; Δίλαη θξνύηα; Φξεζθνθνκκέλα ή ζάπηα; Γεξά θαη

δνπκεξά ή ρηππεκέλα; Δίλαη δώα; Σθνησκέλα ή δσληαλά;

Δίλαη ινπινύδηα; Τα αλαγλσξίδεηο; Αλζηζκέλα ή

καξακέλα; Υπάξρνπλ έληνκα; Σε αλζνδνρείν πνιπηειέο ή

απιό; Υπάξρνπλ άιια αληηθείκελα; Δίλαη αθξηβά

αληηθείκελα ή θησρηθά; Μέζα ζε δσκάηην ή έμσ ζηελ

ύπαηζξν; Πάλσ ζε ηξαπέδη ή ζην πάησκα; Τη θάιπκκα

ππάξρεη ζην ηξαπέδη; Από ηη ύθαζκα; Βιέπεηο άιια

πθάζκαηα ή θνπξηίλεο; Υπάξρνπλ άιια ζηνηρεία ζην

πεξηβάιινλ; Υπάξρνπλ άλζξσπνη; Τη θάλνπλ; Δίλαη ηα

πξάγκαηα θσηηζκέλα έληνλα ή βξίζθνληαη ζηε ζθηά; Από

πνύ έξρεηαη ην θσο; Πνηα ώξα ηεο εκέξαο; Δίλαη έληνλα

ηα ρξώκαηα ή άηνλα;

Κη άιιεο εξσηήζεηο

Άξαγε δηάιεμε ν ίδηνο ν θαιιηηέρλεο ην ζέκα ή ηνπ ην

παξήγγεηιαλ; Γηαηί λα ήζειε έλα ηέηνην έξγν ν

παξαγγειηνδόηεο; Μήπσο απεηθνλίδνληαη ηα ρσξάθηα

ηνπ; Ζ ηδηνθηεζία ηνπ; Μήπσο απεηθνλίδνληαη ηα πνιύηηκα

αληηθείκελα πνπ είρε ζην ζπίηη ηνπ; Γηαηί δηάιεμε ν

δσγξάθνο απηό ην ζέκα;

21

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Σε πνηόλ απεπζπλόηαλ; Τη ήζειε λα δείμεη; Μήπσο είλαη

κία αιιεγνξία γηα θάπνην ζξεζθεπηηθό ή θνηλσληθό ζέκα;

Γηαηί ζα ήζειε θάπνηνο έλα ηέηνην έξγν ζην ζπίηη ηνπ; Τη

ζα ήζειε λα ηνπ ππελζπκίδεη; Τη ζα ήζειε λα ππελζπκίδεη

ζηνπο επηζθέπηεο ηνπ;

Δζύ, ζε πνην ρώξν ηνπ ζπηηηνύ ζνπ ζα έβαδεο ην έξγν αλ

ήηαλ δηθό ζνπ; Τη ζα ήζειεο λα ζνπ ππελζπκίδεη ή λα

δειώλεη ζηνπο θαιεζκέλνπο ζνπ; Μήπσο έρεη

αληηθαηαζηήζεη ε νζόλε ηεο ηειεόξαζεο ηε ιεηηνπξγία

πνπ θάπνηε επηηεινύζε ν δσγξαθηθόο πίλαθαο;

3. Παξαηεξώληαο ηα κε αλαπαξαζηαηηθά

δσγξαθηθά έξγα

Τα έξγα ηεο ηέρλεο είλαη είηε αλαπαξαζηαηηθά είηε κε

αλαπαξαζηαηηθά ή αθαηξεηηθά. Τα κε

αλαπαξαζηαηηθά ή αθαηξεηηθά είλαη εθείλα ηα έξγα

ζηα νπνία ό,ηη απεηθνλίδεηαη δελ είλαη αλαγλσξίζηκν

(άλζξσπνη, αληηθείκελα ηνπία) αιιά απεηθνλίδνληαη

ζεκεία, γξακκέο, ζρήκαηα, ρξώκαηα.

22

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Διεσκρίνιζη:

Όηαν ο καλλιηέτνης ζωγραθίζει ζτήμαηα και τρώμαηα

τωρίς να μπορούμε να αναγνωρίζοσμε δένηρα

ανθρώποσς ή πράγμαηα, ηόηε λέμε όηι έτει κάνει

αθαίρεζη. Έτει δηλαδή αθαιρέζει κάθε αναπαραζηαηικό

ζηοιτείο από ηη ζωγραθική επιθάνεια, και έτει

δημιοσργήζει ένα έργο, μία ζύνθεζη, με ηα πρωηαρτικά

ζηοιτεία ηης ζωγραθικής.

Ασηά ποσ ονομάζοσμε πρωηαρτικά ζηοιτεία ηης

ζωγραθικής είναι ηα ζηοιτεία από ηα οποία αποηελείηαι.

Ασηά είναι: Τα ζημεία, οι γραμμές, ηα ζτήμαηα, οι

καηεσθύνζεις, η κίνηζη, ηα τρώμαηα, οι ηόνοι, οι σθές ή

μαηιέρες.

Με ηα ζηοιτεία ασηά ο καλλιηέτνης δημιοσργεί ένα έργο,

μία ζύνθεζη.

Η ζύνθεζη μπορεί να έτει ή να μην έτει ηο

πρωηαγωνιζηικό ηης ζηοιτείο.

23

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δλδεηθηηθέο εξσηήζεηο πνπ αλαδύνληαη κπξνζηά ζε κε

αλαπαξαζηηθά έξγα ηέρλεο.

Τα εηθνληδόκελα ζηνηρεία

Δηθνλίδνληαη θειίδεο θαη ρξώκαηα; Υπάξρνπλ ζεκεία;

Μηθξά ή κεγάια; Χειά ζην ραξηί ή ρακειά; Αξηζηεξά ή

δεμηά; Μνηάδεη λα έρνπλ ξπζκό ή είλαη ηπραία; Έρνπλ

δηαθνξεηηθή κνξθή ή είλαη όκνηα; Οη γξακκέο είλαη

επζείεο, δηαγώληεο, ή θακπύιεο, θπκκαηηζηέο, ή

ηεζιαζκέλεο, ζπλερόκελεο ή δηαθεθνκκέλεο; Κάζεηεο ή

νξηδόληηεο; Δίλαη κόλεο ζην ρώξν ή κπιέθνληαη ζαλ ζε

δηάινγν; Τα ζρήκαηα είλαη ζύλζεηα ή απιά; Κιεηζηά ή

αλνηρηά; ΄Δρνπλ θαλνληθό πεξίγξακκα πνπ κπνξείο λα ηα

αλαγλσξίζεηο σο ηξίγσλα, ηεηξάγσλα ή θύθινπο ή έρνπλ

αθαλόληζην πεξίγξακκα;

Πεξηζηξέθνληαη θπθιηθά, ή κήπσο δηαηάζζνληαη θάζεηα ή

δηαγώληα; Τη ρξώκαηα παξαηεξείο; Απιά ή ζύλζεηα;

Μπνξείο λα εληνπίζεηο θαη λα νλνκαηίζεηο ην πξάζηλν, ην

θόθθηλν, ην θίηξηλν, ην κπιε θιπ; Υπεξηεξεί θάπνην ζε

κέγεζνο; Μήπσο θάπνην επαλαιακβάλεηαη; Μήπσο

κπεξδεύνληαη θαη δελ ππεξηεξεί θαλέλα;

24

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Οη απνρξώζεηο ηείλνπλ πξνο ην θόθθηλν θαη ην θίηξηλν ή

ηείλνπλ πξνο ην κπιε; Δίλαη δσεξά ή ζακπά;

Τη επηθάλεηεο δεκηνπξγνύληαη; Αδξέο ή ιείεο; Απαιέο ή

άγξηεο; Σθιεξέο ή καιαθηέο; Γπαιηζηεξέο ή ζακπέο;

Υπάξρνπλ ζηνηρεία πνπ εμέρνπλ, ραξηηά ή άιια

αληηθείκελα;

Τη ζύλζεζε λνκίδεηο όηη δεκηνπξγείηαη απιή ή πνιύπινθε;

Ηζνξξνπεκέλε ή έθθεληξε; Υπάξρεη θάπνην ζηνηρείν πνπ

ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Πνην ζηνηρείν ζα

κπνξνύζεο λα ραξαθηεξίζεηο σο πξσηαγσληζηηθό;

4. Παξαηεξώληαο ηα κε αλαπαξαζηαηηθά γιππηά

Δηθνλίδεηαη έλα γιππηό ζην ρώξν. Από ηη πιηθό;

Μάξκαξν, νξείραιθνο ή άιιν; Πώο ζηέθεηαη; Βξίζθεηαη

πάλσ ζε βάζε; Δίλαη νξζό ή μαπισκέλν; Δπζύ ή

θπκκαηηζηό; Ηζνξξνπεί θάζεηα πξνο ην έδαθνο ή κήπσο

ε ζρέζε ηνπ κε ην έδαθνο είλαη δηαγώληα ή παξάιιειε;

25

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Χειώλεη πξνο ηα επάλσ ή ζηακαηάεη ζύληνκα;

Τη επίπεδα παξαηεξείο; Έρνπλ παξόκνηα κνξθή ή

δηαθνξεηηθή; Δίλαη απνκνλσκέλα ζην ρώξν ή κπιέθνληαη

ζαλ ζε δηάινγν.

Μνηάδεη λα δεκηνπξγείηαη έλαο ξπζκόο ή είλαη ηπραία;

Δίλαη απιά ζρήκαηα ή ζύλζεηα; Κιεηζηά ή αλνηρηά;

Έρνπλ θαλνληθό πεξίγξακκα θαη ηα αλαγλσξίδεηο σο

θαλνληθά ζρήκαηα, παξαιιειεπίπεδα, θπιίλδξνπο,

θώλνπο, πνιύεδξα ή κήπσο έρνπλ αθαλόληζην

πεξίγξακκα.

Αλ παξαηεξείο έλα γιππηό από θνληά, παξαηήξεζε αλ ην

ζέκα ηνπ ή ην ζρήκα ηνπ γίλεηαη άκεζα θαηαλνεηό από

ηελ πιεπξά πνπ ζηέθεζαη ή κήπσο ππάξρνπλ ζηνηρεία

πνπ δελ θαίλνληαη θαη ζάπξεπε λα παο θαη πίζσ, λα ην

πεξηηξηγπξίζεηο, γηα λα ην δεηο. Αλ παξαηεξείο έλα

γιππηό από θσηνγξαθία πνπ ζην παξνπζηάδεη, θαίλεηαη

όιν από ηελ πιεπξά πνπ έρεη «ηξαβερηεί» ε θσηνγξαθία,

ή κήπσο ζα έπξεπε λα έρεη θσηνγξαθεζεί θαη από άιιεο

πιεπξέο γηα λα γίλεη πιήξσο θαηαλνεηό;

26

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Πώο ζα ραξαθηήξηδεο ηηο επηθάλεηεο, αδξέο ή ιείεο, άγξηεο

ή ιεηαζκέλεο, ζακπέο ή γπαιηζηεξέο; Οη επηθάλεηεο

αληαλαθινύλ ην θσο ή ην απνξξνθνύλ;

Ζ καηηά ζνπ θπιάεη απξόζθνπηα θαη καιαθά πάλσ ζηελ

επηθάλεηα ηνπ γιππηνύ ή κήπσο δηαθόπηεηαη από

εγθνπέο, ζπαζίκαηα, ζθνύξεο εζνρέο θαη ζθαιίζκαηα,

απόηνκεο αιιαγέο ηεο επηθάλεηαο;

Κη άιιεο εξσηήζεηο

Άξαγε δηάιεμε ν ίδηνο ν θαιιηηέρλεο ην ζέκα ή ηνπ ην

παξήγγεηιαλ; Γηαηί λα ήζειε έλα ηέηνην έξγν θάπνηνο

παξαγγειηνδόηεο; Γηαηί δηάιιεμε λα δσγξαθίζεη κε απηό

ηνλ ηξόπν ν θαιιηηέρλεο; Γηαηί δελ επέιεμε λα δσγξαθίζεη

αλαγλσξίζηκα πξάγκαηα π.ρ. αλζξώπνπο, ηνπία,

αληηθείκελα; Σε πνηνπο απεπζπλόηαλ; Τη ήζειε λα δείμεη;

Τη κήλπκα κπνξεί λα ήζειε λα ζηείιεη ζην ζεαηή; Σε

βνεζάεη ν ηίηινο ηνπ έξγνπ; Ζ ρξνλνινγία ηνπ έξγνπ; Τη

ζπκβαίλεη ζηελ επνρή πνπ δεκηνπξγήζεθε ην έξγν; Τη

ζπλέβαηλε ζηελ πνιηηηθή, ζηε ινγνηερλία, ζηε κνπζηθή;

27

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δίρε αλαθαιπθζεί ε θσηνγξαθηθή κεραλή, ππήξρε ν

θηλεκαηνγξάθνο; Πνηνο άξαγε έρεη αγνξάζεη ην έξγν

απηό; Τη ήζειε λα ηνπ ζπκίδεη; Τη ζα ήζειε λα δειώλεη

ζηνπο επηζθέπηεο ηνπ; Αλ ήηαλ δηθό ζνπ ην έξγν, πνύ ζα

ην ηνπνζεηνύζεο ζην ζπίηη ζνπ; Τη ζα ήζειεο λα ζεκαίλεη

γηα ζέλα, ηη ζα ήζειεο λα δειώλεη ζηνπο επηζθέπηεο ζνπ;

Σην εξγαζηήξηό ηνπ ν θαιιηηέρλεο εξγάζηεθε κόλνο ή

είρε βνεζνύο; Παίξλεη παξαγγειίεο ή θηηάρλεη έξγα ηα

νπνία δελ μέξεη αλ ζα αγνξαζηνύλ; Αλ δελ αγνξαζηνύλ

πώο δεη; Πώο πξνβάιιεη ηα έξγα ηνπ; Δίλαη απνδεθηόο

από ηελ θνηλσλία ή όρη; Πνηνο είλαη ν θνηλσληθόο ξόινο

ηνπ; Δίλαη «εξγάηεο» ή δηαλννύκελνο; Τη ζθέθηεζαη όηαλ

αθνύο όηη θάπνηνο είλαη θαιιηηέρλεο; Τη λνκίδεηο όηη

ραξαθηεξίδεη θάπνηνλ ν ηίηινο ηνπ θαιιηηέρλε; Τη

πεξηκέλεηο λα είλαη; Πώο πεξηκέλεηο λα είλαη; Πνηνπο

νλνκάδεηο εζύ θαιιηηέρλεο;

Βήκα 3ν παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

28

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ζθηέο; Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα

άθνπγεο; Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη

αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα

αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ;

Ζ κέζνδνο ζε πξνηξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζεηο ηε θαληαζία

ζνπ θαη λα θάλεηο έλα λνεξό ηαμίδη ζηνλ θόζκν ηνπ

πίλαθα ηεο δσγξαθηθήο ή ζην ρώξν ηνπ γιππηνύ πνπ

αλαπαξάγεηαη ζηε θσηνγξαθία.

Να θαληαζηείο πσο είζαη εθεί. Μέζα ζηνλ πίλαθα ή δίπια

ζην γιππηό. Να θαληαζηείο πσο αθνπκπάο ηηο επηθάλεηεο

ησλ πξαγκάησλ. Να αηζζαλζείο ηηο κπξσδηέο ηνπ ρώξνπ.

Να αθνύζεηο πηζαλνύο ήρνπο. Να ληώζεηο θξύν ή δέζηε.

Ννεξά θαιείζαη λα ηαμηδέςεηο κέζα ζηνλ πίλαθα ή κέζα

ζην ρώξν ηνπ γιππηνύ.

Γώζε ιίγν ρξόλν ζηνλ εαπηό ζνπ θαη ην ηαμίδη απηό ζα

ζνπ αθήζεη κία ζπνπδαία αίζζεζε. Πεξίγξαςέ ηα όια

ζην ραξηί, κε όζεο ιεπηνκέξεηεο κπνξείο.

29

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 4ν ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ………………………………………………………………

Α. Ζ κέζνδνο ζνπ δεηάεη λα ππνζηεξίμεηο ην έξγν ζαλ λα

ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ζηνλ θόζκν. Σαλ ν όξνο ηέρλε λα

θξεκόηαλ από απηό εδώ ην έξγν πνπ δηάιεμεο. Αθνύ ην

έρεηο παξαηεξήζεη θαη αθνύ έρεηο αηζζαλζεί ζα λα ήζνπλ

κέξνο ηνπ, ηώξα κπνξείο λα ην ππνζηεξίμεηο κε

30

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

επηρεηξήκαηα. Αλ κπνξείο λα βξεηο έλα, κπνξείο λα βξεηο

θαη δεύηεξν. Αλ κπνξείο λα βξεηο δύν, κπνξείο λα βξεηο

θαη ηξίην επηρείξεκα. Μελ ηζηγθνπλεύεζαη ηε ινγηθή θξίζε.

Υπνζηεξίδεηο ην κνλαδηθό έξγν ζηνλ θόζκν. Τώξα δελ

έρεη ζεκαζία αλ ζηελ αξρή έθξηλεο όηη δελ ζνπ αξέζεη.

Τώξα μέξεηο πεξηζζόηεξα πξάγκαηα γη απηό θαη κάιηζηα

από κέζα. Υπνζηήξημέ ην κε όιε ηε δύλακε ηεο ςπρήο

ζνπ. Κνληξάξηζε κε όια ηα ζηεξεόηππά ζνπ. Ζ κέζνδνο

ζνπ δεηάεη λα γίλεηο ζπλήγνξνο ηνπ έξγνπ πνπ δελ ζνπ

άξεζε. Κάλε ην κε ελζνπζηαζκό. Θα ζπλαληήζεηο ηηο

εκκνλέο θαη ηηο πεπνηζήζεηο ζνπ. Γηαηί ηηο είρεο; Δζύ ζα

απαληήζεηο ζηνλ εαπηό ζνπ. Μάιηζηα κπνξεί λα

αλαδπζνύλ θη άιιεο ζθέςεηο, θη άιιεο πεξηνρέο

πεπνηζήζεσλ θαη λα εμεηάζεηο ηελ πηζαλόηεηα όηη απηέο,

νη πεπνηζήζεηο ζνπ, ζνπ έρνπλ ζηεξήζεη ηε δπλαηόηεηα

λα δεηο ηελ νκνξθηά ή ηελ ειεπζεξία ησλ πξαγκάησλ.

Μέζα από ηελ ηέρλε, κπνξεί λα ζπλεηδεηνπνηήζεηο ηνλ

ηξόπν κε ηνλ νπνίν έρεηο δηακνξθώζεη ηε γλώκε πνπ

έρεηο γηα ηα πξάγκαηα, εθείλα ηα απόιπηα «έηζη

πηζηεύσ», «έηζη είλαη», «απηό είλαη απαξάδεθην» θιπ θιπ

πνπ καο θιεηδώλνπλ ζε κνλόδξνκνπο, ζηεξώληαο καο

ηελ ειεπζεξία λα βιέπνπκε κε αλνηρηή καηηά θαη κε

αλνηρηό κπαιό ηε δσή καο.

31

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Β. Ζ δεύηεξε πξνηξνπή ηεο κεζόδνπ είλαη λα

ππνζηεξίμεηο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε δσή γύξσ ζνπ.

Βξεο ηξία επηρεηξήκαηα πνπ λα ζπζρεηίδνπλ ηα

πεξηερόκελα ηνπ έξγνπ, όπσο αλαδύζεθαλ από ηελ

βησκαηηθή εκπεηξία ζνπ, κε ηελ επνρή ζνπ, ηε δσή γύξσ

ζνπ, ηελ θνηλσλία. Σύλδεζε απηά πνπ ζθέθηεθεο γηα ην

έξγν, κε ηελ επνρή θαη ηα πξάγκαηα ηεο θαζεκεξηλήο ζνπ

δσήο, κηθξά ή κεγάια, ζεκαληηθά ή αζήκαληα.

Αλ κπνξείο λα βξεηο έλα επηρείξεκα, κπνξείο λα βξεηο θαη

δεύηεξν. Αλ κπνξείο λα βξεηο δύν επηρεηξήκαηα, κπνξείο

λα βξεηο θαη ηξίην. Σπζρέηηζε ην έξγν κε ηελ επνρή, κε ηελ

πόιε, κε ηελ θνηλσλία, κε ηελ πνιηηηθή, κε ηελ εμνπζία, κε

ηελ νηθνλνκία, κε ηελ παγθνζκηνπνίεζε, κε ηελ

πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, κε ηνλ πιαλήηε, κε ηνπο

αλζξώπνπο, κε ηελ αδειθνζύλε, κε ην ξαηζηζκό, κε ηε

θηιία, κε ηελ παηδεία, κε ηελ θηώρεηα, κε ηνλ πινύην, κε

ηνπο ηζρπξνύο θαη ηνπο αλίζρπξνπο.

Σπζρέηηζε ην έξγν κε ό,ηη ζπλεηξκηθά ληώζεηο όηη

ζπλδέεηαη. Φηηάμε ηε δηθή ζνπ δήισζε, δηαηύπσζε ην

δηθό ζνπ κήλπκα. Γώζε ηξία επηρεηξήκαηα.

32

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 5ν δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν.

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

Σην ζεκείν απηό, ην έξγν κε κία έλλνηα έγηλε δηθό ζνπ.

Μπνξείο λα ηνπ αιιάμεηο ηνλ ηίηιν θαη λα δώζεηο έλαλ

άιιν, πνπ λα εθθξάδεη ηε δηθή ζνπ ζθέςε.

Μπνξείο λα ζθεθηείο όηη ζέιεηο λα πξνζζέζεηο θάηη κέζα

ζηελ εηθόλα ή λα αθαηξέζεηο θάηη, ή θάηη λα παξαιιάμεηο

από ηελ εηθόλα. Κάλε ό,ηη πξέπεη γηα λα δηαηππώλεη ην

έξγν ηε δηθή ζνπ δήισζε.

Τώξα ην έξγν ηεο ηέρλεο κπνξεί λα γίλεη κία λέα εηθόλα,

πνπ έρεη ηνλ ηίηιν πνπ εζύ ζα ηεο δώζεηο θαη ζα εθπέκπεη

ην κήλπκα πνπ εζύ ζέιεηο.

33

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 6ν ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

Αθνύ νηθεηνπνηήζεθεο ην έξγν, ηώξα ε κέζνδνο ζνπ

δεηάεη λα μαλαζθεθηείο. Πνηεο εξσηήζεηο ζνπ

γελλήζεθαλ; Τη ζέιεηο λα δηεξεπλήζεηο; Γηα ην έξγν, γηα

ηνλ θαιιηηέρλε, γηα ηελ ηέρλε, γηα ην ξόιν ηεο ηέρλεο ζηελ

θνηλσλία, γηα ην ξόιν ηνπ θαιιηηέρλε ζηελ θνηλσλία, γηα

ηε δεκηνπξγηθόηεηα θαη ηελ θαιιηέξγεηα ηεο

δεκηνπξγηθόηεηαο, γηα ηε ζρέζε ηεο ηέρλεο κε ηελ

πνιηηηθή, γηα ηε ζρέζε ηεο ηέρλεο κε ηελ νηθνλνκία.

Τη ζέιεηο λα δηεξεπλήζεηο γηα ηα νπηηθά κελύκαηα; Τη

ζέιεηο λα κάζεηο γηα ηα νπηηθά ζύκβνια; Μήπσο ζέιεηο λα

κάζεηο γηα ην ζπκβνιηζκό ησλ ρξσκάησλ;

Πεδία όια αλνηρηά γηα δηεξεύλεζε θαη ήδε κειεηεκέλα

από ζεσξεηηθνύο θαη θαιιηηέρλεο, βηβιία ησλ νπνίσλ

θπθινθνξνύλ ζηα βηβιηνπσιεία θαη ζην δηαδίθηπν.

34

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Άξρηζε λα πιεθηξνινγείο ιέμεηο ζηε κεραλή αλαδήηεζεο

ζην ζειιηδνκεηξεηή ζνπ: θαιιηηέρλεο, όλνκα, ηίηινο ηνπ

έξγνπ, θνηλσληθή ηζηνξία ηεο ηέρλεο, ηζηνξία ηεο ηέρλεο,

γηα ηε δεκηνπξγηθόηεηα, γηα ηελ έκπλεπζε, γηα ηηο κνξθέο,

ηα κνξθηθά ζηνηρεία, ηα ζύκβνια ζηελ ηέρλε θιπ θιπ.

Υπάξρνπλ ζπγγξαθείο θαη εηδηθνί κειεηεηέο, αιιά θαη

πιήζνο θηιόηερλσλ αλζξώπσλ, πνπ ζθέθηνληαη θαη

γξάθνπλ ηε γλώκε ηνπο θαη κεηαθέξνπλ ηε γλώζε ηνπο

ζε ηζηνιόγηα θαη ηζηόηνπνπο.

Χάμε ύζηεξα γηα βηβιία, εληόπηζε ηηο ιέμεηο πνπ ζε

θέληξηζαλ ζε ηίηινπο βηβιίσλ, θαη ύζηεξα βξεο κία

βηβιηνζήθε ή έλα βηβιηνπσιείν γηα λα ηα πάξεηο ζηα ρέξηα

ζνπ.

Αλαδήηεζε ρώξνπο ηέρλεο: Μνπζεία, Γθαιεξί, Δθζεζηαθά

θέληξα. Πήγαηλε λα δεηο έξγα από θνληά. Αλ ζε θέληξηζε

έλα έξγν από αλαπαξαγσγή ηνπ ζην ραξηί ή ζηνλ

ππνινγηζηή ζνπ, ε ηθαλνπνίεζε πνπ ζα πάξεηο όηαλ ην

δεηο από θνληά ζα είλαη ππεξπνιιαπιάζηα.

35

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Τν έξγν ηεο ηέρλεο δελ ζε απνγνεηεύεη πνηέ. Γηαηί δελ

είλαη κία κεηαθνξά (όπσο είλαη ε κεηαθνξά ελόο

ινγνηερληθνύ έξγνπ ζε θηλεκαηνγξαθηθή ηαηλία), αιιά

είλαη ην απζεληηθό πξάγκα. Πνηέ ε επαθή καο κε ην

απζεληηθό έξγν δελ κπνξεί λα ζπγθξηζεί κε απηό πνπ

αηζζαλόκαζηε από ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ.

Τν έξγν ηεο ηέρλεο είλαη απζεληηθό θαη ζε πεξηκέλεη λα ην

δεηο, λα ην αλαγλώζεηο, λα ην αλαγλσξίζεηο θαη λα ην

εθηηκήζεηο.

36

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Παραδείγμαηα

εθαρμογής ηης μεθόδοσ

37

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

1ν παξάδεηγκα

Βήκα 1ν θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Λενλάξλην ληα Βίληζη, Μόλα Λίδα, π.1510

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί…………………….

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί………………..

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί απεηθνλίδεη ηελ πεξίθεκε

Μόλα Λίδα. Μνπ αξέζεη γηαηί είλαη κία όκνξθε γπλαίθα,

κε έλα αηληγκαηηθό ρακόγειν πνπ κε θνηηάεη. Μνπ αξέζεη

γηαηί είλαη έλα έξγν παζίγλσζην.

38

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 2ν παπαηήπεζε ηο έπγο

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί;

Δηθνλίδεηαη κία όκνξθε θνπέιια. Δηθνλίδεηαη κπξνζηά

από έλα ηνπίν. Τν θάδξν πεξηιακβάλεη κέρξη θαη ηα ρέξηα

ηεο πνπ ηα θξαηάεη ζηαπξσκέλα, αθνπκπηζκέλα ζην ρέξη

ηεο θαξέθιαο όπνπ θάζεηαη. Φνξάεη έλα ξνύρν πινύζην

ζε πηπρώζεηο. Φηάλεη σο ηνπο αγθώλεο θαη από εθεί

πξνβάιινπλ ηα καλίθηα άιινπ ρξώκαηνο. Σηνπο ώκνπο

πέθηεη κία κπέξηα. Σην κέησπν θαηεβαίλεη ιίγν πην θάησ

από ηα καιιηά, θάηη ζαλ ηνύιηλν, δηαθαλέο πέπιν. Πέθηεη

καιαθά πάλσ από ηα ζγνπξά ρξπζνθόθθηλα καιιηά ηεο,

πνπ θαιύπηνπλ ηνπο ώκνπο ηεο. Τν δέξκα ζην ζηήζνο

είλαη αθάιππην θαη κόιηο δηαθξίλεηαη ε ζρηζκή πνπ

ρσξίδεη ηα ζηήζε ηεο. Με θνηηάδεη ζηα κάηηα. Μνπ

θαίλεηαη ζιηκκέλε, όκσο κπνξεί θαη λα ρακνγειάεη κε έλα

ρακόγειν πνπ δελ μέξσ λα ην πσ ζιηκκέλν ή ραξνύκελν.

39

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Ζ γπλαίθα κάιινλ θάζεηαη κπξνζηά ζε θάπνην αλνηρηό

παξάζπξν. Από εθεί θαίλεηαη έλα ηνπίν. Βιέπσ βνπλά,

θηδνγπξηζηά κνλνπάηηα πνπ πεξλάλε κέζα από θνηιάδεο.

Βξαρώδε βνπλά, ζάιαζζα, μαλά βξαρώδε βνπλά

ελαιιάζζνληαη κέρξη ηε γξακκή ηνπ νξίδνληα. Σηε δεμηά

πιεπξά ζηακαηάλε ηα βνπλά θαη έλα άλνηγκα αθήλεη ηε

ζάιαζζα λα ράλεηαη ζην βάζνο.

Τν ηνπίν δελ κνηάδεη λα είλαη όπσο ζα θαηλόηαλ έλα ηνπίν

ζε θσηνγξαθία. Γελ έρσ δεη έλα ηέηνην ηνπίν ζε

θσηνγξαθία ή ζηελ πξαγκαηηθόηεηα. Τα ρξώκαηα είλαη

δηαθνξεηηθά από ηελ πξαγκαηηθή θύζε. Τα βνπλά, νη

δξόκνη ζην βάζνο, ε ζάιαζζα, κάιινλ είλαη γελλεκέλα

από ην κπαιό ηνπ θαιιηηέρλε.

Βήκα 3ν παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

ζθηέο;

40

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα άθνπγεο;

Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ;

Θα κνπ άξεζε λα ήκνπλ εθεί. Μάιινλ ζα θξύσλα ιίγν.

Θα δηεξσηώκελ πόζελ ώξα ζα πξέπεη λα θάζεηαη ε

θνπέιια γηα λα ηε δσγξαθίδεη ν δσγξάθνο. Θα κνπ άξεζε

λα ζηέθνκαη πίζσ από ην δσγξάθν λα ηνλ βιέπσ λα

δσγξαθίδεη. Σην δσκάηην πηζηεύσ όηη ζα έξρνληαλ

δηάθνξνη άλζξσπνη λα πηάζνπλ θνπβέληα, λα κηιήζνπλ,

λα δνπλ πώο πάεη ν δσγξάθνο ζηε δνπιεηά ηνπ, θάπνηνο

ππεξέηεο λα ξσηήζεη αλ ρξεηάδνληαλ θάηη. Ηζσο εθείλνο

λα ήηαλ θαη ιίγν δπζαξεζηεκέλνο από ην πήγαηλε-έια

γηαηί ζα ηνλ απνζπνύζαλ από ηελ εξγαζία ηνπ. Δγώ ζα

ζηεθόκνπλ ήζπρε θαη δελ ζα κηινύζα. Θα

παξαθνινπζνύζα κε κεγάιε πξνζνρή. Θα άθνπγα

πνπιηά θαη ήρνπο ηεο εμνρήο πνπ ζα έκπαηλαλ από ην

αλνηρηό παξάζπξν. Θα ήηαλ θζηλόπσξν θαη ζα ήηαλ

απόγεπκα, ιίγν κεηά ηηο 5 θαη πξηλ ηηο 6. Θα κύξηδε

πγξαζία θαη λνηηζκέλνο αέξαο. Ίζσο θαη ιίγε κνύρια από

ηελ πέηξηλε επηθάλεηα ησλ ηνίρσλ.

41

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 4ν ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ………………………………………………………………

Α. Δπηρείξεκα 1. Δίλαη έλα έξγν ζεκαληηθό γηαηί

απεηθνλίδεη πώο είλαη κία όκνξθε γπλαίθα. Σην πξόζσπν

απηήο ηεο γπλαίθαο ζπκβνιίδεηαη ν Άλζξσπνο, ζίγνπξνο

θαη ήξεκνο ηεο αμίαο ηνπ θαη ηεο ζπνπδαηόηεηάο ηνπ.

42

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δπηρείξεκα 2. Δίλαη έλα έξγν ζεκαληηθό γηαηί απεηθνλίδεη

ηε ζρέζε ηνπ αλζξώπνπ κε ηε θύζε. Ο άλζξσπνο

βξίζθεηαη κέζα ζην δνκεκέλν πεξηβάιινλ ηνπ αιιά

ηαπηόρξνλα θαη κέζα ζηε θύζε, θπξίαξρνο θαη γλώζηεο

ηεο. Ζ θύζε βαζαίλεη θαη εζπράδεη θαη ηαπηόρξνλα

βαζαίλεη θαη εζπράδεη ν άλζξσπνο κέζα από ηελ

επίδξαζή ηεο.

Δπηρείξεκα 3. Δίλαη έλα έξγν ζεκαληηθό γηαηί απεηθνλίδεη

ηελ εζσηεξηθή δύλακε ηνπ Αλζξώπνπ, ηε γαιήλε θαη ηελ

θπξηαξρία ηνπ πάλσ ζηα ζπλαηζζήκαηά ηνπ. Ζ γπλαίθα

απηή απνπλέεη ηε γαιήλε θαη ηε δύλακε ηνπ Αλζξώπνπ.

Β. Δπηρείξεκα 1. Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο ζα έπξεπε λα

έρεη κεγαιύηεξε επαθή κε ηε θύζε

Δπηρείξεκα 2. Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο ζα έπξεπε λα

εκθνξείηαη από πεξηζζόηεξε γαιήλε θαη εζπρία κε ηελ

επίγλσζε ηεο ζπνπδαηόηεηάο ηνπ, ρσξίο θόβν θαη κε

πεπνίζεζε γηα ηνλ ίδην θαη ηνπο ζπλαλζξώπνπο ηνπ.

Δπηρείξεκα 3. Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο ζα έπξεπε κέζα

από ηε ζρέζε ηνπ κε ηε θύζε λα εζπράδεη, λα γαιελεύεη

θαη λα έρεη ακεζόηεξε θαη εηιηθξηλέζηεξε επηθνηλσλία κε

ηνπο ζπλαλζξώπνπο ηνπ.

43

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 5ν δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν.

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

Τν έξγν ζα ην νλόκαδα «ε εζσηεξηθή, ζησπειή δύλακε

ηνπ αλζξώπνπ»

Θα πξόζζεηα έλα θσο πάλσ από ην θεθάιη ηεο

εηθνληδόκελεο, ζαλ ζύκβνιν ηεο ιάκςεο θαη ηεο ζνθίαο

ηνπ αλζξώπνπ.

Βήκα 6ν ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

Θα ήζεια λα κάζσ πόζν κεγάινο είλαη ν πίλαθαο θαη πνπ

βξίζθεηαη.

44

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Θα ήζεια λα κάζσ πνηα είλαη απηή ε γπλαίθα, ζε πνηα

επνρή έδεζε, αλ απηή παξήγγεηιε ην έξγν, πνηα ήηαλ ε

θνηλσληθή ζέζε ηεο γπλαίθαο ζηελ επνρή ηεο.

Θα ήζεια λα κάζσ ηη άλζξσπνο ήηαλ ν θαιιηηέρλεο.

Πόζσλ εηώλ ήηαλ όηαλ δσγξάθηζε ηνλ πίλαθα. Αλ έρεη

θάλεη αλάινγνπ ζέκαηνο έξγα.

Θα ήζεια λα κάζσ ηη έθαλε ηνλ πίλαθα ν θαιιηηέρλεο, αλ

ππάξρεη θάπνηα πιεξνθνξία γηα ην ηη ζθεθηόηαλ γη’απηόλ,

αλ είπε θάηη γη’απηόλ.

Θα ήζεια λα κάζσ αλ ηελ επνρή πνπ δσγξαθίζηεθε ην

έξγν ήηαλ «ηεο κόδαο» λα δσγξαθίδνληαη πνξηξαίηα θαη

ζε πνηα θνηλσληθή ηάμε ήηαλ απηή ε ηάζε δηαδεδνκέλε.

45

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

2ν παξάδεηγκα

Βήκα 1ν θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Cézar (Σεδάξ), Αληίρεηξαο, 1965

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί…………………….

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί………………..

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί δείρλεη έλαλ αληίρεηξα. Γελ

θαηαιαβαίλσ ηη ζέιεη λα πεη. Γελ θαηαιαβαίλσ αλ ζέιεη λα

ζαηηξίζεη θάηη ή απιώο λα θνξντδέςεη.

46

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 2ν παπαηήπεζε ηο έπγο ηέσνερ

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί;

Δηθνλίδεηαη έλαο αληίρεηξαο, είλαη ξεαιηζηηθόο ζε όιεο ηηο

ιεπηνκέξεηεο. Τν κέγεζόο ηνπ είλαη ππεξθπζηθό. Δίλαη

ηνπνζεηεκέλνο ζε έλα πνιπζύρλαζην ζεκείν κηάο

πόιεο, όπνπ πεξλνύλ θαλνληθά άλζξσπνη θαη

παξθάξνπλ απηνθίλεηα. Κάπνηνη πεξαζηηθνί ην

παξαηεξνύλ κε πξνζνρή ή κε πεξηέξγεηα, όπσο ζα

παξαηεξνύζαλ ή ζα ζαύκαδαλ έλα θιαζηθό γιππηό, π.ρ.

έλαλ αλδξηάληα ζηελ πιαηεία ηεο πόιεο.

47

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 3ν παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

ζθηέο; Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα

άθνπγεο;

Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ;

Αλ βξηζθόκνπλ δίπια ζην έξγν ζα έλησζα πνιύ κηθξή

κπξνζηά ηνπ, γηαηί έρεη θνινζζηαίν κέγεζνο. Θα κνπ

έθαλε ηδηαίηεξε εληύπσζε ε απνηύπσζε ησλ

ιεπηνκεξεηώλ θαη ε θπζηθή αλαπαξάζηαζε ηεο ζάξθαο,

ησλ πόξσλ ηνπ δέξκαηνο, ην λύρη. Θα θνηηνύζα ην δηθό

κνπ αληίρεηξα λα δσ πώο κνηάδεη. Θα κύξηδα ηε κπξσδηά

ηεο πόιεο, ώξα ηεο κέξαο, ζα άθνπγα ηα θιάμνλ ησλ

απηνθηλήησλ θαη ηε βνή ησλ αλζξώπσλ ηεο πόιεο. Αλ ην

άγγηδα ζα έλησζα ην ηξαρύ ζθιεξό δέξκα ηνπ πιηθνύ,

ίζσο πιαζηηθό, από ην νπνίν λνκίδσ όηη είλαη θηηαγκέλνο

ν αληίρεηξαο.

48

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 4ν ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ………………………………………………………………

Α. Δπηρείξεκα 1. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί ιεηηνπξγεί

σο ζύκβνιν, θαζώο ν αληίρεηξαο είλαη ην ζύκβνιν ηνπ

εξγαδόκελνπ αλζξώπνπ, ηνπ εξγάηε, ηνπ αλζξώπνπ πνπ

κνρζεί γηα ηελ επηβίσζή ηνπ.

49

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δπηρείξεκα 2. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί ζπκβνιίδεη ην

πξσηαξρηθό πξνζόλ κε ην νπνίν γελληέηαη θάζε

αλζξώπηλν όλ θαη εμ απηνύ δεκηνπξγεί θάζε αλζξώπηλν

επίηεπγκα θαη έξγν. Αλ ν άλζξσπνο δελ είρε αληίρεηξα δε

ζα κπνξνύζε λα πηάζεη θαλέλα εξγαιείν θαη δελ ζα

κπνξνύζε λα θάλεη θακία εξγαζία, δελ ζα κπνξνύζε λα

νξγώζεη ηε γε, λα θηηάμεη κεραλήκαηα, νύηε λα

δεκηνπξγήζεη πνιηηηζκό θαη έξγα ηεο ηέρλεο.

Δπηρείξεκα 3. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί ππνλνεί όηη ν

άλζξσπνο πξέπεη πάληα λα δεκηνπξγεί θαη λα

θαηαζθεπάδεη κε ηα ρέξηα ηνπ πξάγκαηα. Δίλαη έλαο ύκλνο

ζηελ αλζξώπηλε δεκηνπξγηθόηεηα, επηλνεηηθόηεηα θαη

εξγαηηθόηεηα.

Β. Δπηρείξεκα 1. Ζ ζύγρξνλε επνρή ηεο ηερλνινγίαο

πξέπεη λα μαλαδεί θαη λα επαλεθηηκήζεη ηελ αλζξώπηλε

δεκηνπξγία.

Δπηρείξεκα 2. Ζ ζύγρξνλε πόιε πξέπεη λα ηηκήζεη μαλά

ην ρεηξώλαθηα, ηνλ άλζξσπν πνπ θηηάρλεη κε ηα ρέξηα

ηνπ πξάγκαηα.

Δπηρείξεκα 3. Ζ ζύγρξνλε επνρή πξέπεη λα

επαηζζεηνπνηεζεί θαη λα επαλεθηηκήζεη ηελ αμία ηεο

αλζξώπηλεο εξγαζίαο έλαληη ηεο ηερλνινγίαο.

50

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 5ν δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

Σην έξγν ζα έδηλα ηνλ ηίηιν «αλζξώπηλν εξγαιείν»

Θα πξόζζεηα δίπια ζηνλ αληίρεηξα έλα κπξνύηδηλν

ζηάρπ, ζε ππεξθπζηθό κέγεζνο.

Βήκα 6ν ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

Θα ήζεια λα δηεξεπλήζσ αλ ν ίδηνο θαιιηηέρλεο έρεη

δεκηνπξγήζεη άιια έξγα παξόκνηα θαη ζε πνηεο πόιεηο

ηνπ θόζκνπ.

Θα ήζεια λα δηαβάζσ θείκελα γηα ην δήηεκα ηνπ

αληίρεηξα σο ζύκβνιν ηνπ εξγαδόκελνπ αλζξώπνπ.

51

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Θπκάκαη όηη είρα θάπνηε δηαβάζεη ζε θάπνην θείκελν ηνπ

Έλγθειο, όηη «ην ρέξη δελ είλαη κνλάρα όξγαλν γηα ηε

δνπιεηά, είλαη επίζεο πξντόλ ηεο δνπιεηάο».

Θα ήζεια λα δηεξεπλήζσ ηη έρεη πεη ν ίδηνο ν θαιιηηέρλεο

γηα ην έξγν ηνπ.

Θα ήζεια λα κάζσ γηα ην πιηθό θαη ηελ ηερληθή κε ηελ

νπνία δεκηνύξγεζε ην έξγν.

52

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

3ν παξάδεηγκα

Βήκα 1ν θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Joan Miro (Φνπάλ Μηξό), Φηγνύξεο, πνπιηά, αζηέξηα, 1946

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί…………………….

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί………………..

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί κνηάδεη παηδηθό, έρεη

αθαηαιαβίζηηθα ζρήκαηα θαη κνηάδεη ην έθαλε θάπνηνο

πνπ δελ ήμεξε λα δσγξαθίδεη. Γελ είλαη απηό πνπ

νλνκάδσ έξγν ηέρλεο.

53

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Γελ είλαη σξαίν, θαη έηζη παηδηθό όπσο είλαη, λνκίδσ όηη

ζα κπνξνύζα λα ην θάλσ θη εγώ.

Βήκα 2ν παπαηήπεζε ηο έπγο

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί;

Δηθνλίδνληαη κηθξέο θαη κεγαιύηεξεο κνξθέο πνπ κνηάδεη

λα «θνιπκπάλε» κέζα ζε έλα κνλόρξσκν πεξηβάιινλ-

θόλην. Κάπνηεο από ηηο κνξθέο κνηάδνπλ κε αλζξώπνπο.

Παξαηεξώ γύξσ ηξηγύξσ πνπιηά ζρεδηαζκέλα κε ιεπηή

γξακκή. Πξάγκαηη, όπσο ιέεη ν ηίηινο, βιέπσ θαη αζηέξηα

κε κία ηξηρνεηδή γξακκή ζρεδίαζεο. Δληύπσζε κνπ θάλεη

ε κνξθή ζην θέληξν ηεο ζύλζεζεο πνπ θαίλεηαη λα είλαη

αλζξώπηλε γηαηί δηαθξίλσ έλα κεγάιν θεθάιη πάλσ ζε

έλα κηθξό καύξν ζρήκα πνπ κνηάδεη λα είλαη ην ζώκα ηνπ.

54

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 3ν παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

ζθηέο; Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα

άθνπγεο;

Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ;

Αλ ήκνπλ κέζα ζην έξγν ζα έπιεα, ζα θνιπκπνύζα

ρσξίο βαξύηεηα. Θα πήγαηλα θαη ζα άγγηδα ην έλα ή ην

άιιν πξάγκα. Δθείλν ζα καδεπόηαλ όπσο νη αλεκώλεο

ηεο ζάιαζζαο. Θα θνιπκπνύζα ρσξίο βαξύηεηα καδί κε

όια ηα άιια ζρήκαηα πνπ εηθνλίδνληαη θαη όια ζα

έπαηξλαλ δηαζηάζεηο όρη απεηιεηηθέο. Γελ ζα θνβόκνπλ.

Γελ ζα θξύσλα, ζα κύξηδα κπξσδηέο ηεο ζάιαζζαο. Θα

άθνπγα ζηξηγθνύο ήρνπο θάπνπ θάπνπ θαη κεηά απηή ηε

ζησπεξή βνή, πνπ αθνύο όηαλ είζαη θάησ από ηε

ζάιαζζα.

55

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 4ν ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ………………………………………………………………

Α. Δπηρείξεκα 1. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί

απεηθνλίδεηαη ε δσή ηνπ αλζξώπνπ κε ηε ξεπζηή ηεο

κνξθή, ηόζν πξηλ ηε γέλλεζή ηνπ όζν θαη κεηά.

56

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δπηρείξεκα 2. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί ιεηηνπξγεί σο

ζύκβνιν ηνπ κηθξόθνζκνπ από ηνλ νπνίν απνηειείηαη

όινο ν νξαηόο θόζκνο.

Δπηρείξεκα 3. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί κνηάδεη λα

καο θαλεξώλεη ηε δσή όπσο θαίλεηαη ζην κηθξνζθόπην.

Τε δσή, όρη όπσο θαίλεηαη, αιιά, όπσο είλαη, δειαδή

από ηα ζπζηαηηθά από ηα νπνία απνηειείηαη εζσηεξηθά,

ηνπο κηθξννξγαληζκνύο, ηελ θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο, ηα

κηθξόβηα, ηα έλδπκα θιπ.

Β. Δπηρείξεκα 1. Τν έξγν είλαη κία απεηθόληζε ηεο

ξεπζηόηεηαο ηεο ζύγρξνλεο πξαγκαηηθόηεηαο θαη ησλ

ζπλερώλ ελαιιαγώλ ηεο.

Δπηρείξεκα 2. Τν έξγν παξαπέκπεη ζηελ αλαδήηεζε ηεο

επηζηήκεο λα βξεη ηηο απαληήζεηο ηεο γηα ηε δνκή ησλ

όλησλ.

Δπηρείξεκα 3. Τν έξγν παξαπέκπεη ζηηο ζύγρξνλεο

ππθλνθαηνηθεκέλεο πόιεηο όπνπ νη άλζξσπνη, ηα δώα θαη

ηα πξάγκαηα δελ κπνξνύλ λα βξνπλ κία ζηαζεξή ζέζε

εληόο ηνπο.

57

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Βήκα 5ν δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

Θα έδηλα ηνλ ηίηιν «θνιπκπώληαο ζην θελό».

Θα πξόζζεηα ηνλ εαπηό κνπ αλάκεζα ζηα άιια ζρήκαηα,

σο κία ζπηξηόζρεκε κνξθή.

Βήκα 6ν ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

Θα ήζεια λα δηεξεπλήζσ γηα ηνλ θαιιηηέρλε. Πνηνο ήηαλ.

Πόηε έδεζε; Τη άιια παξόκνηα έξγα δεκηνύξγεζε. Τη

έιεγε ν ίδηνο γηα ην έξγν ηνπ. Αλ αλήθε ζε θάπνην

κνξθνινγηθό ύθνο, ή θίλεκα. Εσγξάθηδαλ θη άιινη

παξόκνηα έξγα ζηελ επνρή ηνπ;

58

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

η ζειρά ζοσ: κρίνε ηο έργο ηέτνης

Τώξα μέξεηο όζα ρξεηάδνληαη γηα λα δνθηκάζεηο ηε

κέζνδν. Γηάιεμε όπνην έξγν ηεο ηέρλεο ζέιεηο.

Γηάιεμε έλα έξγν πνπ ζνπ αξέζεη ή έλα έξγν πνπ δελ

ζνπ αξέζεη. Με δηζηάδεηο λα πεηο ηε γλώκε ζνπ. Γεο ην

έξγν θαιά. Πεξηεξγάζνπ ην. Μελ βηάδεζαη. Έρεηο ρξόλν.

Πάξε ην ραξηί θαη άξρηζε λα απαληάο ζηηο πξνηξνπέο.

Άθεζε ην έξγν λα ζε νδεγήζεη. Άθεζε λα αλαδπζνύλ νη

ζθέςεηο ζνπ. Φξεζηκνπνίεζε κηθξέο, απιέο πξνηάζεηο.

Μελ πξνζπαζείο λα γξάςεηο δύζθνια ή επηηεδεπκέλα.

59

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ε κέζνδνο «θξίλε ην έξγν ηέρλεο»

Γηάιεμε έλα έξγν ηέρλεο. Κξίλε ην. ΄Υζηεξα απάληεζε

ζηηο εξσηήζεηο θάζε πξνηξνπήο.

1. θπίνε ηο έπγο ηέσνερ

Μνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί……………………………......

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………

………………………………………………………………

Γελ κνπ αξέζεη ην έξγν γηαηί……………………………

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………

60

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

2. παπαηήπεζε ηο έπγο

Μπνξείο λα πεξηγξάςεηο ό,ηη βιέπεηο κε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο; (άλζξσπνη, ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο, ζρέζεηο κε ην ζεαηή, ηνπίν, επνρή, ώξα ηεο κέξαο. Γξακκέο, ζρήκαηα, επηθάλεηεο, επίπεδα, πθέο, θώηα-ζθηέο, ρξώκαηα, ηζνξξνπία, θίλεζε, ρώξνο βαζύο ή επίπεδνο). Τη ηξαβά πεξηζζόηεξν ηελ πξνζνρή ζνπ; Γηαηί; ………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

61

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

3. παπαηήπεζε ηα ζςναηζζήμαηά ζος

Αλ κπνξνύζεο λα θαληαζηείο ηνλ εαπηό ζνπ κέζα

ζην έξγν, ηη ζα αηζζαλόζνπλ γηα ηνπο αλζξώπνπο,

γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηα αληηθείκελα, γηα ηηο

γξακκέο, γηα ηα ζρήκαηα, γηα ηα επίπεδα, ηηο

επηθάλεηεο, γηα ηα ρξώκαηα, γηα ηα θώηα θαη ηηο

ζθηέο; Τη κπξσδηέο ζα κύξηδεο; Πνηνπο ήρνπο ζα

άθνπγεο;

Θα θξύσλεο ή ζα δεζηαηλόζνπλ; Τη αίζζεζε ζα είρεο αλ άγγηδεο ηα ξνύρα, ηα αληηθείκελα, ηηο επηθάλεηεο ησλ ζρεκάησλ; ………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

62

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

4. ςποζηήπηξε ηο έπγο

Α.Υπνζηήξημε ην έξγν κε 3 επηρεηξήκαηα ζαλ λα ήηαλ ην κνλαδηθό έξγν ηέρλεο ζηνλ θόζκν. Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Τν έξγν είλαη ζεκαληηθό γηαηί………………………… ……………………………………………………………… Β.Βξεο ηε ζρέζε ηνπ έξγνπ κε ηε ζεκεξηλή επνρή θαη ππνζηήξημέ ηε κε 3 επηρεηξήκαηα. Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… Ζ ζύγρξνλε επνρή/ Ο ζύγρξνλνο άλζξσπνο…….. ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

63

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

5. Δπάζε

Γώζε έλα δηθό ζνπ ηίηιν ζην έξγν

Σθέςνπ ηη ζα πξόζζεηεο ή ηη ζα αθαηξνύζεο από ην

έξγν γηα λα εθθξάζεη ηηο δηθέο ζνπ ζθέςεηο θαη ηα

δηθά ζνπ ζπλαηζζήκαηα.

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

64

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

6. ζθέτος ξανά

Σνπ δεκηνπξγήζεθαλ εξσηεκαηηθά; Τη ζα ήζειεο λα

δηεξεπλήζεηο ηώξα γηα ην έξγν / γηα ην ζέκα / γηα

ηνλ θαιιηηέρλε / γηα ηελ επνρή / γηα άιινπο

θαιιηηέρλεο / γηα άιια έξγα ηέρλεο;

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………..

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

……………………………………………………………….

………………………………………………………………..

………………………………………………………………..

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

65

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ζστνές ερωηήζεις

66

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δ. Γηαηί μεθηλάο από ην ηέινο πξνο ηελ αξρή;

Α. Ζ κέζνδνο ζνπ δεηάεη πξώηα λα θξίλεηο, γηαηί, έηζη θη

αιιηώο, απηό θάλεηο. Κξίλεηο ακέζσο κόιηο δεηο έλα έξγν

ηέρλεο.

Σην ινγνηέρλεκα θαζπζηεξείο ιίγν γηαηί ε αλάγλσζή ηνπ

απαηηεί ρξόλν. Τν ίδην ηζρύεη θαη γηα ην θηλεκαηνγξαθηθό ή

γηα ην κνπζηθό έξγν.

Σην εηθαζηηθό έξγν ηεο ηέρλεο όκσο, ν ρξόλνο θνληαίλεη

γηαηί εκθαλίδεηαη σο εηθόλα. Μπξνζηά ζηελ εηθόλα ηείλεηο

άκεζα λα βγάιεηο κία θξίζε θαη απηό κπνξεί λα είλαη

παξαπιαλεηηθό.

Ζ «αλάγλσζε» ηεο εηθόλαο ζέιεη ρξόλν, ζέιεη λα

κεηαθηλεζεί ην κάηη από πξάγκα ζε πξάγκα, από

επηθάλεηα ζε επηθάλεηα, από επίπεδν ζε επίπεδν.

Ο θαιιηηέρλεο έρεη ηνπνζεηήζεη ζηελ εηθόλα θάζε

ζηνηρείν, κε έλα ηξόπν ζθελνζεηεκέλν. Θέιεη λα ηα δεηο

όια, λα ηα παξαηεξήζεηο όια θαη λα ηα θξίλεηο.

67

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δ. Γηαηί δελ κνπ ιεο πξώηα απηά πνπ πξέπεη λα μέξσ

γηα ην έξγν ώζηε κεηά λα θξίλσ ζσζηά;

Α. Ζ κέζνδνο ζνπ δεηάεη πξώηα λα θξίλεηο, ζαλ κία

κνξθή εθαξκνζκέλεο αθόξκεζεο, ώζηε λα ελδηαθεξζείο

ν ίδηνο γηα ην Έξγν ηεο Τέρλεο. Τν λα κάζεηο, ην λα

απνθηήζεηο πεξηζζόηεξεο γλώζεηο γηα απηό ή γηα εθείλν,

πξηλ από ην βίσκα ηνπ έξγνπ, είλαη θάηη πνπ κπνξεί λα

θαιπθζεί ζε 5 ώξεο. Θα αθνξά όκσο κόλν ζην γλσζηηθό

επίπεδν θαη όρη ζην ζπλαηζζεκαηηθό θαη ην βησκαηηθό.

Δπίζεο ππάξρεη ε πηζαλόηεηα λα κελ θάλεηο ζπλδέζεηο κε

ηα δηθά ζνπ πηζηεύσ, κε ηε δηθή ζνπ δσή, κε ηε δηθή ζνπ

ζηάζε απέλαληη ζηα πξάγκαηα θαη λα κε βξεηο ηελ

επθαηξία λα δηεξσηεζείο γη’ απηά.

Ζ επηδίσμε ηεο κεζόδνπ είλαη λα ζνπ δώζεη, κέζα από

ηελ Τέρλε, ηελ αθνξκή λα δηεξεπλήζεηο γεγνλόηα ηεο

δηθήο ζνπ δσήο, πνπ ζε θνξηίδνπλ ζπλαηζζεκαηηθά, θαη

θαη επέθηαζηλ ζε εκπνδίδνπλ λα δεηο ηε δσή ζηελ

νιόηεηά ηεο. Να δηεξεπλήζεηο ηελ πεξηνρή έμσ από ηε

68

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

«θπιαθή» ησλ ζθέςεσλ, ησλ ζηεξεόηππσλ θαη ησλ

πεπνηζήζεώλ ζνπ, πνπ νύηε θη εζύ μέξεηο πώο θαη πόηε

δεκηνπξγήζεθαλ θαη αλ είλαη αθόκα ρξήζηκν λα ηηο

δηαηεξείο.

Δ. Έρσ έλα πξόβιεκα κε ηε ιέμε θξίζε θαη θξηηηθή.

Ννκίδσ όηη είλαη εμ ππαξρήο αξλεηηθά.

Α. Ζ θξίζε πνπ ζνπ δεηάεη ε κέζνδνο δελ είλαη εζηθήο

ηάμεο. Τν λα θξίλσ θάπνηνλ άλζξσπν κπνξεί λα ζε θέξεη

ζε ζύγθξνπζε κε ηελ εζηθή ζνπ.

Τν Έξγν ηεο Τέρλεο, όπσο θαη θάζε αληηθείκελν ηεο

επηζηήκεο, όρη κόλν αληέρεη, αιιά επηδηώθεη ηελ θξηηηθή.

Δίλαη ζηελ αλζξώπηλε θύζε λα θξίλεη. Αλ ν άλζξσπνο

δελ έθξηλε ηα πξάγκαηα ε αλζξσπόηεηα δελ ζα είρε

πξνρσξήζεη νύηε βήκα.

69

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δ. Μήπσο είλαη πνιύ εύθνιν;

Α. Πνηνο ζνπ είπε όηη ε Τέρλε είλαη θάηη δύζθνιν; Ζ

Τέρλε είλαη γηα ηα κάηηα όισλ. Αλ δελ θαηαξξίςνπκε απηή

ηελ πεπνίζεζε, ε ηέρλε ζα παξακέλεη ζην επίπεδν κίαο

κηθξήο ειίη επατόλησλ θαη όινη νη άιινη ζα ηελ

παξαγλσξίδνπλ, κε ηελ αηηηνινγία όηη δελ γλσξίδνπλ ή όηη

δελ είλαη γη’ απηνύο.

Ζ Τέρλε, από ηελ γέλλεζή ηεο, πξννξίδεηαη γηα λα

«κηιήζεη», λα επηθνηλσλήζεη θαη λα απεπζπλζεί ζε όινπο.

Δ. Πόζε ώξα ζα δηαζέζσ;

Α. Ζ κέζνδνο είλαη αξγή. Δπίζεο είλαη ελεξγεηηθή.

Πξέπεη λα ζέιεηο λα θάλεηο ηα 6 βήκαηα θαη λα έρεηο ηελ

επηζπκία λα ηα θάλεηο.

Ζ κέζνδνο δελ είλαη παζεηηθή, δελ έρεηο λα πεηο έλα λαη ή

έλα όρη θαη λα μεκπεξδεύεηο.

Σνπ δεηάεη λα είζαη εθηελήο θαη λα εκβαζύλεηο κε

παξαηεξεηηθόηεηα. Σνπ δεηάεη λα ειέγμεηο όιεο ηηο

70

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

παξακέηξνπο. Τα απιά «λαη» θαη «όρη» ζηεξίδνληαη ζε

αλαθιαζηηθέο ζθέςεηο. Ζ κέζνδνο, ζνπ δεηάεη λα

επηζηξαηεύζεηο ηε ινγηθή ζνπ θαη λα αλαδεηήζεηο ηηο

απνδείμεηο ησλ επηρεηξεκάησλ ζνπ από ηηο ίδηεο ηηο

εκπεηξίεο ηεο δσήο ζνπ.

Δ. Πόζν επηζηεκνληθό είλαη λα μεθηλάσ πξώηα από

ην βίσκα θαη κεηά λα πεξλάσ ζηε γλώζε;

Α. Δξγαιείν ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο είλαη ε όμπλζε

ηεο πεξηέξγεηαο θαη ε ελεξγεηηθή ζπκκεηνρή ζηε κάζεζε.

Ξεθηλώληαο από ην βίσκά ζνπ εζύ γίλεζαη ν/ε

δηεξσηώκελνο-ε θαη αλαιακβάλεηο δξάζε ζηελ

αλαδήηεζε ησλ απαληήζεσλ πνπ ρξεηάδεζαη. Γελ δέρεζαη

παζεηηθά ηε γλώζε ελόο δαζθάινπ πνπ ζνπ θάλεη

δηάιεμε, ηε γλώζε πνπ ζνπ παξέρεη ζαλ λα είζαη έλα

άδεην δνρείν, πνπ πξέπεη λα γεκίζεη.

71

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

ινη νη παηδαγσγνί ηα ηειεπηαία 50 ρξόληα ηνλίδνπλ όηη

απηό πνπ κέλεη ζηε κλήκε είλαη απηό πνπ πξώηα βηώζεθε

ζπλαηζζεκαηηθά. Ζ αίζζεζε ή ίδηα, είλαη κλήκε.

Δ. Πνηνο είκαη εγώ γηα λα θξίλσ;

Α. Δίζαη ν απόιπηνο απνδέθηεο ηνπ Έξγνπ ηεο Τέρλεο.

Τν Έξγν ηεο Τέρλεο δεη κέζα από εζέλα. Σε πεξηκέλεη

αθίλεην ώζπνπ λα ην αλαθαιύςεηο. Τν Έξγν ηεο Τέρλεο

ζε πεξηκέλεη λα ην πεξηεξγαζηείο θαη λα ην κειεηήζεηο.

Τν Έξγν ηεο Τέρλεο έρεη δεκηνπξγεζεί γηα λα ηνπ

αθηεξώζεηο ρξόλν από ην ρξόλν ζνπ.

Τν Έξγν ηεο Τέρλεο πεξηκέλεη ζησπειό. Πεξηκέλεη

εζέλα, ηνλ απνδέθηε. Σε πεξηκέλεη λα επηθνηλσλήζεηο

καδί ηνπ. Σε πεξηκέλεη λα ην θέξεηο από ην ρηέο ζην

ζήκεξα θαη λα ηνπ δώζεηο δσή.

72

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δ. Δπηλνώ θαη βγάδσ δηθά κνπ ζπκπεξάζκαηα. Δίλαη

ζσζηό απηό;

Α. Υπάξρνπλ ηόζεο όςεηο αλάγλσζεο ζε έλα Έξγν ηεο

Τέρλεο, πνπ θαλείο δελ κπνξεί λα βγάιεη έλα νξηζηηθό

θαη απαξαζάιεπην ζπκπέξαζκα γη’ απηό ή λα πεη όηη ην

θαηαλόεζε πιήξσο θαη νξηζηηθά.

Απηόο είλαη θαη ν ιόγνο πνπ ε δηθή ζνπ εκπεηξία είλαη

ζεκαληηθή.

Πξέπεη όκσο λα μέξεηο όηη όζν πεξηζζόηεξν παξαηεξείο,

ηόζν πεξηζζόηεξα πξάγκαηα ζα θαηαλνείο θαη όζν

πεξηζζόηεξα έξγα ηεο ηέρλεο ζα θξίλεηο κε ηε Μέζνδν

«θξίλε ην έξγν ηέρλεο», ηόζν πεξηζζόηεξν ζα

εκπινπηίδεηο ην νπηηθό ζνπ ιεμηιόγην.

ζν πεξηζζόηεξν αληρλεύεηο θαη δηεξεπλάο ηα πξάγκαηα,

πνπ αθνξνύλ ζην Έξγν ηεο Τέρλεο, ηόζν πεξηζζόηεξα

ζηνηρεία ζα έρεηο γηα λα επηρεηξεκαηνινγείο θαη λα

ηεθκεξηώλεηο ηηο απόςεηο θαη ηελ θξίζε ζνπ.

73

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Πξόθεηηαη γηα κία δηαξθή δηαδηθαζία, ζηελ νπνία ε

επόκελε γλώζε ρηίδεηαη θαη πξνζηίζεηαη ζηελ

πξνεγνύκελε, ελώ ηαπηόρξνλα αλαηξνθνδνηείηαη,

αλαζρεκαηίδεηαη θαη κεηαζρεκαηίδεηαη.

Δ. Έρσ κάζεη όηη ν θαιιηηέρλεο μέξεη θαη όρη εγώ.

Α. Πξαγκαηηθά, ν θαιιηηέρλεο μέξεη, γηαηί έθηηαμε ην έξγν.

κσο ην έθηηαμε γηα λα ην δεηο εζύ θη εγώ. Αλ ε πξόζεζή

ηνπ ήηαλ άιιε από απηή πνπ αληηιακβαλόκαζηε εκείο,

απηό έρεη λα θάλεη κε ην βαζκό πξνεηνηκαζίαο καο.

ζν πεξηζζόηεξν πξνεηνηκαζκέλνη είκαζηε, ηόζν

πεξηζζόηεξν κπνξνύκε λα θαηαλνήζνπκε ηηο κνξθέο θαη

ηα ρξώκαηα θαη αθόκα, ηηο έλλνηεο θαη ηα ζύκβνια.

κσο, θάζε ζεαηήο έρεη δηθαίσκα ζηελ έθθξαζε άπνςεο

θαη κάιηζηα από ηελ πξώηε ζηηγκή πνπ βιέπεη ην έξγν.

Αλ ζα δηαηεξήζεη ηελ ίδηα άπνςε κε ηελ αξρηθή, όηαλ ζα

έρεη θαηαλνήζεη, εκβαζύλεη θαη, ηέινο, δηεξεπλήζεη, είλαη

άιιε ππόζεζε.

74

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Δ. Δπηλνώ δηθέο κνπ εξκελείεο, όπσο εγώ ηηο

θαηαιαβαίλσ. Πνιιέο θνξέο δελ μέξσ πνηα λα

επηιέμσ.

Α. Κάζε ΄Δξγν ηεο Τέρλεο εκπεξηέρεη ην ζηνηρείν ηεο

επηινγήο. Τελ ώξα πνπ ν θαιιηηέρλεο δεκηνπξγεί θάλεη

ηηο επηινγέο ηνπ. Κάπνηεο ιύζεηο ηηο απνξξίπηεη άιιεο ηηο

θξαηάεη θαη πξνρσξάεη από εθεί.

Παξόκνηα θάλεηο θαη εζύ. ζν ζα εμνηθεηώλεζαη, κέζσ

ηεο Μεζόδνπ, κε ηα Έξγα ηεο Τέρλεο, ηόζν ζα

αληηιακβάλεζαη πνηεο από ηηο ζθέςεηο πνπ ζνπ

δεκηνπξγήζεθαλ είλαη πην ειεύζεξεο θαη δηθέο ζνπ,

θαη πνηεο πξνέξρνληαη από ζηεξεόηππα θαη απόςεηο, πνπ

άθνπζεο θαη πηνζέηεζεο από άιινπο.

Τν ίδην ζα ζπκβεί θαη κε ηελ θαηαλόεζή ζνπ γηα ην Έξγν

ηεο Τέρλεο. Θα αξρίζεηο λα ζθέθηεζαη αλ ζα κπνξνύζαλ

λα ππάξμνπλ θαη άιιεο ιύζεηο, γηα λα απνδνζεί απηό ην

ζέκα ή εθείλν ην ζπλαίζζεκα.

75

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Από ην ζεκείν απηό, ζα αλνηρηεί ν δξόκνο ησλ

ζπγθξίζεσλ, ησλ παξαιιειηζκώλ θαη ζα αξρίζεηο λα

αλαδεηάο θαη λα βξίζθεηο αλαινγίεο, δηαθνξέο, νκνηόηεηεο

θαη αληηζέζεηο αλάκεζα ζε ΄Δξγα ηεο Τέρλεο, ζε επνρέο,

ζε θαιιηηέρλεο, ζε θαιιηηερληθά ζηηι.

Δ. Έρσ δηθαίσκα ζηηο πξνηηκήζεηο κνπ;

Α. Έρεηο. Δίλαη αλαθαίξεην ην δήηεκα ηνπ γνύζηνπ.

Δθείλν πνπ όκσο είλαη απαξαίηεην, ζηελ ηέρλε όπσο θαη

ζηε δσή, είλαη λα εμεηάζεηο ην ιόγν γηα ηνλ νπνίν έρεηο

θάπνηεο πξνηηκήζεηο θαη όρη θάπνηεο άιιεο.

Πάξε γηα παξάδεηγκα ηε θξάζε: -απηή ε γπλαίθα δελ κνπ

αξέζεη. Γηαηί; -Γηαηί έρεη ζηξαβή κύηε. Σνπ θαίλεηαη κία

ινγηθή ή κία επαξθήο απάληεζε;

Τη ζα πεη «κνπ αξέζεη» ή «δελ κνπ αξέζεη»;

Σθέςνπ ζε έλα δηθαζηήξην λα δηθάδεηαη θάπνηνο

άλζξσπνο, πνιύ όκνξθνο εμσηεξηθά, γηα θάπνην έγθιεκα

θαη ν δηθεγόξνο λα ζηεξίμεη ηελ ππεξάζπηζή ηνπ κε ην

76

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

επηρείξεκα: -ζαο θαίλεηαη απηόο ν άλζξσπνο όηη κπνξεί

λα έρεη θάλεη απηό ή εθείλν;

Με άιια ιόγηα, ν ζθνπόο ηεο κεζόδνπ είλαη ε θξίζε-

θξηηηθή, ε νπνία δελ βαζίδεηαη ζε αλαθιαζηηθέο απηόκαηεο

ζθέςεηο, ε νπνία δελ βαζίδεηαη ζε δηακνξθσκέλα

ζηεξεόηππα, ηα νπνία νύηε θαλ ζπκόκαζηε ή μέξνπκε

πώο θαη πόηε καο δεκηνπξγήζεθαλ θαη καο

δηακόξθσζαλ.

Ο ζθνπόο ηεο κεζόδνπ είλαη λα αλαθαιύςνπκε, κέζα από

ηελ αλάγλσζε ηνπ Έξγνπ ηεο Τέρλεο, ηνλ ηξόπν κε ηνλ

νπνίν θαηαλννύκε θαη εξκελεύνπκε ηα πξάγκαηα ζηελ

πξαγκαηηθή καο δσή.

Δ. Όηαλ δελ έρσ ρξόλν ζην ζπίηη πώο κπνξώ λα

ρξεζηκνπνηήζσ ηε κέζνδν;

Α. Μπνξείο λα ηππώζεηο ηα θαξηειάθηα κε ηηο πξνηξνπέο

ηεο Μεζόδνπ «θξίλε ην έξγν ηέρλεο», ώζηε λα ηηο έρεηο

καδί ζνπ, κέζα ζην πνξηνθόιη ζνπ.

77

© 2015 Όιγα Εηξώ. Τα δηθαηώκαηα εθρσξήζεθαλ ζην Artspects.org

Θα ζνπ ρξεηαζηνύλ ζην δξόκν πνπ πεξπαηάο, γηα ην

γξαθείν ή γηα ην ζπίηη. Σην δξόκν ζπλαληάο έξγα ηεο

ηέρλεο ζε δεκόζηεο πιαηείεο, κπξνζηά από θηίξηα, ζε

θεληξηθά ή ζε απόθεληξα κέξε ηεο πόιεο ζνπ, κέζα ζε

εηζόδνπο δεκόζησλ ππεξεζηώλ.

Πάληα ππάξρνπλ γύξσ ζνπ έξγα ηεο Τέρλεο πνπ ζε

πεξηκέλνπλ λα ηα αλαγλσξίζεηο.

Τα θαξηειάθηα κε ηηο πξνηξνπέο ηεο Μεζόδνπ «θξίλε ην

έξγν ηέρλεο» ζα ζνπ ρξεηαζηνύλ επίζεο, όηαλ

απνθαζίζεηο λα θάλεηο κηα επίζθεςε ζε έλα ρώξν ηέρλεο,

ζε κία Γθαιεξί ή ζε έλα Μνπζείν.

Οη πξνηξνπέο ηεο Μεζόδνπ ζα ζε νδεγήζνπλ, βήκα

βήκα, ζε εξσηήζεηο πνπ ζα ζέζεηο ζηνλ εαπηό ζνπ, γηα ηα

έξγα πνπ ζα δεηο εθεί θαη ηε βαζύηεξε θαηαλόεζή ηνπο.