Κονίες: γύψος & πηλός

71
Γ.Φοίβος Σαργέντης Κονίες: γύψος & πηλός Κονίες: γύψος & πηλός Απρίλιος 2015 www.ntua.gr/vitruvius www.ntua.gr/vitruvius

description

Κονίες: γύψος & πηλός. Παρουσίαση του Γ.-Φοίβου Σαργένη που έγινε στα πλαίσια του μαθήματος "Τεχνολογία Δομήσιμων Υλών 2" του 4ου εξαμήνου της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Ε.Μ.Π.

Transcript of Κονίες: γύψος & πηλός

Page 1: Κονίες: γύψος & πηλός

Γ.‐Φοίβος ΣαργέντηςΚονίες: γύψος & πηλόςΚονίες: γύψος & πηλός

β ς ργ ηςΑπρίλιος 2015

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 2: Κονίες: γύψος & πηλός

Περιεχόμενα παρουσίασηςΠεριεχόμενα παρουσίασης

• Κονίες‐κονιάματα • Γύψος 

– παραγωγή– δοκιμέςιδιότητες χρήση– ιδιότητες‐χρήση

– εργαλεία‐εφαρμογές• ΠηλόςΠηλός

– παραγωγή– δοκιμέςμ– ιδιότητες‐χρήση– εργαλεία‐εφαρμογές

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 3: Κονίες: γύψος & πηλός

ΚονίεςΚονίες

• Κονία είναι κάθε υλικό με συγκολλητικές ιδιότητες• Κονία+Αδρανή = Κονιάματα

Χαρακτηριστικές φάσεις:Χαρακτηριστικές φάσεις: • Προ πήξεως • Πήξεως 

» Στερεοποίηση λόγω εξάτμισης= ξήρανσηΣτερεοποίηση λόγω εξάτμισης  ξήρανση» Στερεοποίηση λόγω χημικών διεργασιών= πήξη 

• ΣκλήρυνσεωςΣκλήρυνσεωςwww.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 4: Κονίες: γύψος & πηλός

Κατηγοριοποίηση κονιώνΚατηγοριοποίηση κονιών 

Φυσικές κονίες Μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως βρίσκονται στην φυσικής τους κατάσταση χωρίς

δή ξ ί ( λ ί

Τεχνητές κονίεςΠαράγονται με την επεξεργασία πετρωμάτων (ασβέστης, γύψος, τσιμέντο), άλλ ώ λώ ( λ ώ ) ίοποιαδήποτε επεξεργασία (πηλοκονίαμα

ποζουλάνη)άλλων πρώτων υλών (ασφαλτικών), είτε με χημικές ουσίες (ρητίνες κ.α.)

ΑερικέςΑερικές ΥδραυλικέςΥδραυλικές ΚαταλυτικέςΚαταλυτικές

Όταν έρθουν σε επαφή με τον αέρα η κονία ξηραίνεται σταδιακά και το κονίαμα αποκτά τις θ έ έ (

Χάρη στην ειδική χημική τους σύνθεση, οι κονίες στερεοποιούνται μέσα στο νερό (π.χ. τσιμέντο)

Συνήθως ρητίνες που στερεοποιούνται με την παρουσία ενός άλλου στοιχείου (καταλύτη) που ενεργοποιεί την διαδικασίαεπιθυμητές αντοχές (πχ

άσβεστος)ενεργοποιεί την διαδικασία πήξης και σκλήρυνσης

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 5: Κονίες: γύψος & πηλός

ΚονιάματαΚονιάματα

Τα μόρια των συνδετικών υλών των κονιών δεν ενώνονται μόνο μεταξύ τους αλλά και με κόκκους άλλων αδρανών υλικών. Με την ανάμειξη των αδρανών αυτών υλικών και των συνδετικών υλικών (κονίας) είναι  δυνατόν να έχουμε μία πολύ μεγάλη ποικιλία πλαστικών μειγμάτων που ονομάζονται κονιάματα. Οι  ιδιότητες των υλικών αυτών εξαρτώνται τόσο από τα χρησιμοποιηθέντα υλικά ό ό ί ώόσο και από την αναλογία αυτών.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 6: Κονίες: γύψος & πηλός

ΓύψοςΓύψος

• Πρώτη ύλη για την παραγωγή κονιών γύψου είναι η ορυκτή φυσική γύψος που είναι ένυδρο θεϊκό ασβέστιο CaSO4 ∙2H2Oμε ξένες προσμίξεις συνήθως οδειδίου του σιδήρουμε ξένες προσμίξεις συνήθως οδειδίου του σιδήρου, ανθρακικού ασβεστίου, οξειδίων του αργιλίου. 

• Κοιτάσματα υπάρχουν άφθονα στην Ελλάδα και μάλισταΚοιτάσματα υπάρχουν άφθονα στην Ελλάδα και μάλιστα καλής ποιότητας κυρίως δε στην Ζάκυνθο, στην Σητεία της Κρήτης την Κώ και την Κάρπαθο. 

• Φυσική γύψος με ξένες προσμίξεις λιγότερο του 6% θεωρείται κατάλληλη για γυψουργία ενώ για ξένες προσμίξεις μεγαλύτερες του 30% απαράδεκτη γιατί μεγαλώνει ο χρόνος πήξεως και αλλοιώνονται οι αντοχές της. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 7: Κονίες: γύψος & πηλός

ΓύψοςΓύψος• Ονομάζεται πλαστική γύψος το προϊόν που προκύπτει από την όπτηση της 

φυσικής γύψου στην περιοχή των 120‐180 C και που φέρεται στο εμπόριο μεφυσικής γύψου στην περιοχή των 120 180 C και που φέρεται στο εμπόριο με την μορφή της λεπτής λευκής σκόνης. Η όπτηση της φυσικής γύψου γίνεται σήμερα σε περιφλεγή σιδηρά καμίνια γιατί η γύψος δεν πρέπει να έρχεται σε άμεσο επαφή με τις φλόγες της εστίαςάμεσο επαφή με τις φλόγες της εστίας. 

• Η πλαστική γύψος είναι λευκή σκόνη και έχει ελάχιστη φαινόμενη πυκνότητα (αφαιρουμένων  των κενών) 2.6‐2.65 gr/cm3  ενώ η φαινόμενη πυκνότητά της 

3είναι 0.8‐1.4 gr/cm3 ανάλογα με την συμπύκνωση που θα υποστεί κατά την αποθήκευση. 

• Η γύψος συσκευάζεται σε σάκους οι οποίοι πρέπει να• Η γύψος συσκευάζεται σε σάκους οι οποίοι πρέπει να διατηρούνται σε ξηρές αποθήκες γιατί απορροφά εύκολα υγρασία από τον αέρα Επίσης πρέπει ναεύκολα υγρασία από τον αέρα. Επίσης πρέπει να χρησιμοποιείται το ταχύτερο μετά την παρασκευή της. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 8: Κονίες: γύψος & πηλός

Δοκιμές της γύψουΔοκιμές της γύψου• Παρασκευή του γυψοπολτού.

Κοσκινίζεται γύψος έως ότου το διάλυμα καταστεί κορεσμένο και μένει υπόλειμα στην επιφάνεια

• Αρχή και τέλος πήξης• Αρχή και τέλος πήξης – Δημιουργούμε έναν πλακούντα

» Δημιουργείται η πλαστική γύψος» Δημιουργείται η πλαστική γύψος. » Μόλις αρχίσει και με το δάχτυλο και αφήνει σημάδι στο υλικό 

αρχίζει η πήξη του υλικού (3‐7 λεπτά μετά την δημιουργία του πλακούντα)πλακούντα).

» Τέλος της πήξης είναι όταν δεν αφήνει υλικό ο γύψος πάνω στο δάχτυλο.

• Ο χρόνος της πήξης της γύψου εξαρτάται από την ποιότητά της. Όσο λεπτότερη είναι η γύψος τόσο μικρότερος είναι ο χρόνος πήξης. Αντίθετα ο χρόνος γίνεται μεγαλύτερος όταν η γύψος περιέχει ξένα συστατικά, το άλεσμα είναι χονδρότερο, η όπτηση είναι μακρύτερη.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 9: Κονίες: γύψος & πηλός

Δοκιμές της γύψουήξ ί θ ί φό ά ό

Δοκιμές της γύψου• Η πήξη μπορεί να παραταθεί και εφόσον κατά τον σχηματισμό του 

πολτού αναμίχθηκαν και ξένες προσμίξεις όπως πριονίδια ξύλου φυτικές ή ζωικές ίνες κτλ. 

• Είναι δυνατόν να γίνει εύκολα επιβράδυνση της πήξης μιας κανονικής γύψου με προσθήκη αραιού διαλύματος ζωϊκής κόλλας (οπότε το αντίστοιχο πλάσμα γίνεται συνεκτικότερο στλιπνότερο και έχει ισχυρήαντίστοιχο πλάσμα γίνεται συνεκτικότερο στλιπνότερο και έχει ισχυρή πρόσφυση) και με διάφορα άλλα αδρανή προσμίγματα όπως βόρακας, φωσφορικό νάτριο, άμμος, βερολουνίτης, περλίτης. 

• Η προσθήκη διαλύματος μαγειρικού άλατος ή θειϊκού καλίου επιτυγχάνει αισθητή επιτάχυνση του χρόνου πήξης τηςτης. 

• Η πήξη μπορεί να επιταχυνθεί όταν αναμειχθεί έντονα η κονία κατά την παρασκευή της.κονία κατά την παρασκευή της.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 10: Κονίες: γύψος & πηλός

Δοκιμές της γύψουΔοκιμές της γύψου

• Μεταβολή όγκουπροσδιορισμός διαστολής γύψου κατά DIN

• Η γύψος μετακινείται γραμμικά κατά την διαδικασία της σκλήρυνσής της που είναι αντίδραση εξώθερμη. 

• Μετράμε Δl• Για μήκος ράβδου l βρίσκουμε Δl /l για να βρούμε το Δl/cm• Για να βρούμε την μεταβολή κατ' όγκο Δl /l *3 ≈ 0.01 cm/cm 

για την γύψο άρα ΔV/V ≈ +1%• για το τσιμέντο ΔV/V ≈ ‐6, ‐7 %

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 11: Κονίες: γύψος & πηλός

Μεταβολή όγκου κονιώνΜεταβολή όγκου κονιών• Όταν τελειώνει η πήξη ξεκινάει η σκλήρυνση και αρχίζει να γίνεται διάταξη των μορίων στο χώρο.χώρο. 

• Δημιουργία του ιστού του υλικού. – Μηχανικές αντοχές– Μεταβολή όγκου

–Γύψος διαστολή όγκου ΔV>0–Τσιμέντο συστολή όγκου ΔV<0–Τσιμέντο συστολή όγκου ΔV<0–Πηλός (ξήρανση) συστολή όγκου ΔV<0

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 12: Κονίες: γύψος & πηλός

Δοκιμές της γύψουΔοκιμές της γύψου

• Επειδή η γύψος διαστέλλεται με την σκλήρυνση της,  όταν χυτεύεται σε ένα καλούπι δημιουργεί τάσεις. 

• Συμπέρασμα του χαρακτηριστικού της μεταβολήςΣυμπέρασμα του χαρακτηριστικού της μεταβολής του όγκου των κονιών: Άμα πάμε να κλείσουμε μία τρύπα από υλικό που συστέλλεται, αυτό θα ραγίσει ρύ α α ό υ ό ου συσ έ ε α , αυ ό θα ραγ σεγιατί θα συρρικνωθεί. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 13: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές ιδιότητες της γύψουΓενικές ιδιότητες της γύψου

• Ο γύψος είναι θεϊκό ασβέστιο, έχει χημικά όξινη συμπεριφορά, άρα: δεν συνεργάζεται με τα μέταλλα σε αντίθεση με το τσιμέντο που έχει χημική συμπεριφορά βασική (οξειδώνει πολύ γρήγορα μεταλλικό 

ό ί έ ή )οπλισμό που μπορεί να εμπεριέχεται σε αυτήν)

• Παρατήρηση: το τσιμέντο συνεργάζεται με τονΠαρατήρηση: το τσιμέντο συνεργάζεται με τον χάλυβα όχι μόνο λόγω χημικής συμπεριφοράς του αλλά και λόγω του ότι ο χάλυβας έχει τον ίδιοαλλά και λόγω του ότι ο χάλυβας έχει τον ίδιο συντελεστή θερμικής διαστολής με το τσιμέντο.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 14: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές ιδιότητες της γύψουΓενικές ιδιότητες της γύψου

• Η γύψος είναι υδατοδιαλυτή άρα δεν μπαίνει σε εξωτερικό περιβάλλον κατασκευής.ξ ρ ρ β ής

• Μονωτικά γύψου: πράσινο σαπούνι που διαλύεται σε ξεστό νερό και απλώνεται με πινέλο και μετάσε ξεστό νερό και απλώνεται με πινέλο, και μετά ακολουθεί ελαφρά επάλειψη λαδιού. 

• Μονωτικά κατασκευής εκμαγείων από ζωντανά αντικείμενα (πρόσωπα, χέρια) λάδι και βαζελίνη.αντικείμενα (πρόσωπα, χέρια) λάδι και βαζελίνη.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 15: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές ιδιότητες της γύψου• Ωπλισμένο στοιχείο από γύψο: τζίβα, μαλί, πριονίδι κτλ.

Γενικές ιδιότητες της γύψουΩπλισμένο στοιχείο από γύψο: τζίβα, μαλί, πριονίδι κτλ.

• Τα γύψινα αντικείμενα είναι δυνατό να αποκτήσουν μεγαλύτερη αντοχή με ειδικές επιφανειακές κατεργασίες:μεγαλύτερη αντοχή με ειδικές επιφανειακές κατεργασίες:– εμποτισμός με διάλυμα παραφίνης σε βενζίνη ή κεριού σε τερεβινθέλαιο (νέφτι)τερεβινθέλαιο (νέφτι)

– χρωματισμός ή επιχρύσωση που συνήθως γίνεται με χρυσόχρωμο βερνίκι από λινέλαιο και σκόνη θειούσου χρ χρ μ β ρ ηκασσίτερου Sn S 2 (ψευδής χρυσός) σκλήρυνση της επιφάνειας με εμβάπτιση σε διάλυμα υδροξειδίου του βορίου Ba(OH)2 ή πυριτικού οξέος (SiO2)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 16: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 17: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 18: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Ο γλύπτης Γιάννης Μπάρδης με το έργο του Μέγας Αλέξανδρος στο εργαστήριο.

Page 19: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 20: Κονίες: γύψος & πηλός

Εργασίες συντήρησης του έργου Ηρακλής του FarneseFarnese

Λεβητοστάσιο Ε.Μ.Π. 

Οκτώβριος 2003 –Φεβρουάριος 2004

Συντηρητής: ΖανΖαν--Μαρκ ΚουσνερεφΜαρκ Κουσνερεφ

Page 21: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 22: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 23: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 24: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 25: Κονίες: γύψος & πηλός

• Συμπλήρωση ατελειών

• Διαμόρφωση υφής 

• Πατίνα

Page 26: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 27: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 28: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 29: Κονίες: γύψος & πηλός
Page 30: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός « καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς »«… καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς,…»Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, κεφ. 2, στ. 7

• Αλχημιστές: «το σκοτάδι και ο πηλός δημιουργούν ζωή».

• Bernal J D The physical basis of life εκδ Routledge and• Bernal J. D., The physical basis of life, εκδ. Routledge and Paul, London, 1951: σύνδεση των αργίλων με την ίδια την προέλευση της ζωής Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή έναπροέλευση της ζωής . Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, ένα είδος αργίλου, ο μοντμοριλλονίτης, αποτέλεσε το πρώτο υπόστρωμα για την καταλυτική σύνθεση των πρώτωνυπόστρωμα για την καταλυτική σύνθεση των πρώτων βιομορίων. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 31: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

Ο λό δ ή έ φ ίλ• Ο πηλός: δομική έκφραση της αργίλου. • Η άργιλος είναι προϊόν αποσάθρωσης αρχαϊκών πυριγενών πετρωμάτων, με βασικό συστατικό τον καολινίτη 2 SiO2∙2 Al2O3∙2H2O.καολινίτη 2 SiO2 2 Al2O3 2H2O. 

• Άργιλοι με περιεκτικότητα κόκκων μεγέθους ό 2 ά λ ίμικρότερου των 2 μm ονομάζονται πηλοί, με 

κόκκους 2 ÷ 63 μm χονδρόκοκκοι πηλοί ή ιλύς και με κόκκους μεγέθους μεγαλύτερου των 63 μmάμμος.άμμος.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 32: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

• Η άργιλος: το υλικό που υπάρχει σε περισσότερη αφθονία στην γη από οποιοδήποτε άλλο υλικό.

• Υπάρχουν 1025gr αργίλων (ή πηλού) στην γή. • Συνολική μάζα του πλανήτη είναι 6* 1027.Συνολική μάζα του πλανήτη είναι 6  10 . • Οι άργιλοι όμως είναι συγκεντρωμένοι στα εξωτερικά 2 5*1025grεξωτερικά 2,5 10 gr. 

• Για τον λόγο αυτό η άργιλος θεωρείται σημαντικό κλάσμα του μοναδικού τμήματος της γης πουκλάσμα του μοναδικού τμήματος της γης που μπορούμε να μελετήσουμε άμεσα. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 33: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

Ο ά λ λ ύ όΟι άργιλοι αποτελούσαν μια από τις σημαντικότερες πρώτες ύλες στην χώρα μας. Έως πριν λίγα χρόνια, η Ελλάδα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός αργίλου στον ρη μ γ ρη ρ γ γ ς ργκόσμο μετά τις ΗΠΑ.   

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 34: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

• Η πλαστικότητα και συγκολλητικότητα του πηλού οφείλεται στα πολύ μικρού μεγέθους κρυσταλλικά σωματίδια ορισμένων ορυκτών και τη συμπεριφορά τους με το νερόορισμένων ορυκτών και τη συμπεριφορά τους με το νερό. 

• Λόγω των ιδιαίτερα μικρών  διαστάσεων και της πλακειδοειδούς μορφής των αργιλικών ορυκτών ηπλακειδοειδούς μορφής των αργιλικών ορυκτών, η αλληλεπίδραση μεταξύ των πλακιδίων διέπεται και από άλλες δυνάμεις πέραν της βαρύτητας και της τριβής μεταξύ των πλακιδίων. Ειδικότερα η επιφάνεια των αργιλικών πλακιδίων είναι ηλεκτρικά φορτισμένη, οι άνω και κάτω 

άλ φά φέ ά φ ίμεγάλες επιφάνειες φέρουν αρνητικά φορτία και η περιφέρεια (το πάχος) φέρει ίσα και αντίθετα θετικά φορτία. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 35: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

• Η ειδική επιφάνεια ενός σφαιρικού ό ό ά ίκόκκου μεσόκοκκης άμμου είναι 2.3 m2 /Κg3 / g

• Η ειδική επιφάνεια του καολίνη είναι 15000 m2/Κg

• Η ειδική επιφάνεια του μοντμοριλλονίτη• Η ειδική επιφάνεια του μοντμοριλλονίτη είναι 800.000 m2 /Κg.

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 36: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός• Η συμπεριφορά των αργιλικών υλικών επηρεάζεται• Η συμπεριφορά των αργιλικών υλικών επηρεάζεται από την παρουσία και την ποσότητα του νερού στους πόρουςπόρους. 

• Η επιρροή του νερού οφείλεται κυρίως στην ηλεκτρική λλ λ ίδ ό φ έ φάαλληλεπίδραση από φορτισμένες επιφάνειες των 

αργιλικών πλακιδίων. • Το νερό, ενώ είναι ουδέτερο, λειτουργεί ως δίπολο και κολλάει πάνω στα πλακίδια σε στρώσεις. 

• Στα κεραμικά έχει απομακρυνθεί όλο το προσροφημένο νερό.ρ ρ φημ ρ

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 37: Κονίες: γύψος & πηλός

αλληλεπίδραση φορτισμένων επιφανειών των αργιλικών

παρουσία του νερού στους πόρους του πηλούεπιφανειών των αργιλικών

πλακιδίωνπόρους του πηλού

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 38: Κονίες: γύψος & πηλός

ΠηλόςΠηλός

• Για να μειωθεί η πλαστικότητα της πρώτης ύλης αναμιγνύεται ο πηλός με υλικό με κόκκους μεγαλύτερου μεγέθους Τέτοια υλικά είναι συνήθως η άμμος αλλά και ημεγέθους. Τέτοια υλικά είναι συνήθως η άμμος αλλά και η οπτή άργιλος (κεραμάλευρο). Η οπτή άργιλος είναι καλύτερη γιατί δεν επηρεάζει την υφή του τελικού προϊόντος. γ ηρ ζ η φή ρ ςΑργιλομάζα με περιεκτικότητα άμμου μικρότερη του 20% κ.β. ονομάζεται παχύς πηλός και με αναλογία 20% ÷ 60% ισχνός 

λόπηλός.• Μαρτυρίες αναφέρουν ότι εξαιρετικής ποιότητας πηλό 

ύ λύ Γ ύλ Χ λ ά Ο Χ λ άχρησιμοποιούσε ο γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς. Ο Χαλεπάς μάζευε πηλό με το κουταλάκι από τις ασυνέχειες ανάμεσα από τους μαρμάρινους όγκους στα λατομεία μαρμάρου.από τους μαρμάρινους όγκους στα λατομεία μαρμάρου. 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 39: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 40: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 41: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: αρχιτεκτονική με τη γηΠηλοκονιάματα: αρχιτεκτονική με‐τη‐γηΕνέργεια• Μικρή ενσωματωμένη ενέργεια• Μικρή ενσωματωμένη ενέργεια• Εξαιρετική ενεργειακή συμπεριφορά 

κατά τη χρήσηΥλικό

• Σήμερα‐πάλι ανακτούμε την «φιλοσοφία» της κατασκευής με τη γη και ψάχνουμε τη γνώσηΥλικό

• Αφθονία πρώτων υλών• Εύκολη ανακύκλωσηΠ ή λ ύ

τη γη και ψάχνουμε τη γνώση • Δεν υπάρχουν κανονισμοί για την 

δημιουργία Φ.Ο. από γηΠαραγωγή του υλικού• Ελάχιστη επεξεργασία• Χωρίς απόβλητα λόγω 

ξ ί / ή

• Δεν χτίζουμε «πολυκατοικίες» από γη

• Δεν υπάρχουνεπεξεργασίας/παραγωγήςΤοξικότητα• Εξαιρετικά υγιεινό υλικό στη χρήση 

( θ ή ί ό) ί

• Δεν υπάρχουν μαστόροι/συνεργεία

• Δεν υπάρχουν εργαλεία (σταθερή υγρασία στο εσωτερικό) χωρίς τοξική συμπεριφορά

ΚόστοςΜ έ ( ό ϋ θέ ) ?• Μειωμένο (υπό προϋποθέσεις) ?

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 42: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 43: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

Πηλός + νερό

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 44: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήμυρωδιών, αφής, υφής και χρώματος

• Αν προκαλούνται οσμές: μεγάλη συγκέντρωση οργανικών υλικών (ακατάλληλο).• Αν είναι σαθρό και δεν συγκρατεί νερό: (αμμώδες- ακατάλληλο).ρ γ ρ ρ ( μμ ς η )• Αν είναι γλιστερής υφής χωρίς συνεκτικότητα, εύκολα διαλυτό στο νερό: (πολύ νερό, ενδεχόμενη παρουσία ιλύος-ακατάλληλο).• Αν είναι σταθερό, απορροφά νερό και κολλώδες: περιέχει πηλό και είναι κατάλληλο.Όταν το υλικό ξεραθεί στο χέρι: • Είναι σταθερό και συνεκτικό: περιέχει πηλό. Έ ώδ ή ί ό έ ά• Έχει αμμώδη υφή χωρίς συνεκτικότητα: περιέχει άμμο.

• Φαίνεται να είναι συνεκτικό αλλά έχει αμμώδη υφή και θρυμματίζεται εύκολα: περιέχει ιλύ. Μ ά δ ή έ δ ξ λέ ύ λ ό λ ί• Μετά την δοκιμή, το χέρι δεν «ξεπλένεται» εύκολα από τα υπολείμματα:

περιέχει πηλό.www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 45: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήκλωστής και μπάλας (κανονικό νερό και συνεκτικότητα)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 46: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήτου μαχαιριού (σύσταση του χώματος)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 47: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήτου βάζου (σύσταση του χώματος)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 48: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήΔοκιμήμπάλας που πέφτει (συνεκτικότητα)

Page 49: Κονίες: γύψος & πηλός

Πηλοκονιάματα: Η γη ως υλικό 

ΔοκιμήΔοκιμήτου πούρου (συνεκτικότητα)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 50: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Ιδιότητες που επηρεάζουν το σχέδιοΙδιότητες που επηρεάζουν το σχέδιο

• οι αλλαγές φάσεως του υλικού που εξαρτώνται από το νερό

• η ιδιαίτερη σεισμική η ρη μ ήσυμπεριφορά (μικρές-σχετικά μηχανικές αντοχές του υλικού)αντοχές του υλικού)

• η θερμική συμπεριφορά του υλικούτου υλικού

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 51: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητεςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 52: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητεςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 53: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητεςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 54: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητεςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 55: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

ΣεισμόςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 56: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

ΣεισμόςΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 57: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

ΔιαστασιολόγησηΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 58: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

ΔιαστασιολόγησηΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 59: Κονίες: γύψος & πηλός

Γενικές αρχές Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

Τυπικά λάθηΣχεδιαστικές ιδιαιτερότητες

1. Λείπει η περίδεση (το σενάζ) της στέγης

2. Τα σενάζ των παραθύρων (ή της2. Τα σενάζ των παραθύρων (ή της πόρτας) είναι πολύ μικρά και δεν «πατάνε» στην τοιχοποιία

3. Η απόσταση μεταξύ πόρτας και παραθύρου είναι πολύ μικρήπαραθύρου είναι πολύ μικρή

4. Η απόσταση μεταξύ πόρτας και γωνίας τοίχου είναι πολύ μικρή

5. Λείπουν πλίνθοι 6. Το παράθυρο είναι πολύ μακρύ

σε σχέση με το ύψος7. Ο τοίχος είναι πολύ λεπτός σε

σχέση με το ύψοςχ η μ ψ ς8. Η ποιότητα της συνδετικής

λάσπης είναι κακή και λείπουν πλίνθοι

9 Η στέγη είναι πολύ βαριά9. Η στέγη είναι πολύ βαριά 10. Η στέγη δεν είναι επιμελώς

στερεωμένη επάνω στην τοιχοποιία www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 60: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής κανονικό νερό

ΠροετοιμασίαΠροετοιμασίακοσκίνισμα

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 61: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής 

ΠλίνθοςΠλίνθος

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 62: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής 

ΤσατμάςΤσατμάς

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 63: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής 

Ζυμωτός πηλός (Ζυμωτός πηλός (ccobob))

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 64: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής 

Συμπυκνωμένη γηΣυμπυκνωμένη γηΣυμπυκνωμένη γηΣυμπυκνωμένη γη

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 65: Κονίες: γύψος & πηλός

Τεχνικές κατασκευής 

άάΣάκοι με γηΣάκοι με γη

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 66: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 67: Κονίες: γύψος & πηλός

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 68: Κονίες: γύψος & πηλός

Περιβαλλοντική εκτίμηση ρ β ή μη η(κύκλος ζωής του υλικού)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 69: Κονίες: γύψος & πηλός

Περιβαλλοντική εκτίμηση ρ β ή μη η(ενεργειακή συμπεριφορά)

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 70: Κονίες: γύψος & πηλός

Γιατί αρχιτεκτονική με τη γηΓιατί αρχιτεκτονική με‐τη‐γη

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius

Page 71: Κονίες: γύψος & πηλός

Γιατί αρχιτεκτονική με τη γηΓιατί αρχιτεκτονική με‐τη‐γη

www.ntua.gr/vitruviuswww.ntua.gr/vitruvius