Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής

2 0 1 4 - 2 0 1 5Ειρήνη ΙατράκηΕλισσάβετ Μαυρομανωλάκη

Με λίγα λόγια…

Η σύγχρονη αντίληψη για το ρόλο που καλείται να αναλάβει το σχολείο ως φορέας που φροντίζει να προάγει την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και προσαρμογή των παιδιών, έχει δώσει μια νέα προοπτική για μία καλύτερη και περισσότερο ποιοτική εκπαίδευση η οποία θα παρέχει την απαιτούμενη ψυχοκοινωνική στήριξη των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον. Με βάση το όραμά μας αυτό σχεδιάσαμε ένα πρόγραμμα πρόληψης και παρέμβασης που αφορούσε τις τάξεις Γ’ και Δ’ του Ζαννείου Εκπαιδευτηρίου, απευθυνόταν σε όλους τους μαθητές και ειδικά σε εκείνους που διέτρεχαν κίνδυνο να εκδηλώσουν ή είχαν ήδη εκδηλώσει δυσκολίες προσαρμογής και συμπεριφοράς μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Καθ’ όλη τη διάρκεια του διδακτικού έτους υλοποιήθηκαν οργανωμένες δραστηριότητες με θεματικούς άξονες για κάθε τρίμηνο ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της τάξης.

Οι μαθητές να αναγνωρίσουν και να καταγράψουν τα συναισθήματά τους, να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους και τελικά να δημιουργήσουν στέρεες βάσεις για μια πραγματική φιλία και όμορφη συνύπαρξη με τους άλλους.

Στόχος μας

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ:

o Ομαδοσυνεργατική διδασκαλίαo Αποκαλυπτική – Διερευνητική μάθησηo Βιωματική μάθησηo Διαθεματική προσέγγιση του θέματος μέσα από

πολύπλευρη διερεύνηση και μελέτη που άπτεται πολλών γνωστικών αντικειμένων

o Δραματοποίηση – παιχνίδια ρόλωνo Νέες τεχνολογίες

Σύμφωνα με τον Goleman (1998) τα αποτελεσματικά προγράμματα

περιλαμβάνουν δραστηριότητες που εστιάζουν στους παρακάτω τομείς:

 

Συναισθηματικές Δεξιότητες

Γνωστικές Δεξιότητες

Δεξιότητες Συμπεριφοράς –Αποτελεσματικής Επικοινωνίας

 

Εντοπισμός και κατονομασία συναισθημάτων Έκφραση συναισθημάτων Αξιολόγηση έντασης συναισθημάτων Χειρισμός συναισθημάτων Χαλιναγώγηση ανυπομονησίας Έλεγχος παρορμήσεων Ελάττωση άγχους

Συναισθηματικές δεξιότητες

Διάλογος με τον εαυτό ως τρόπος αντιμετώπισης ενός ζητήματος ή μιας πρόκλησης Αντίληψη και ερμηνεία κοινωνικών σημάτων, καθώς και θεώρηση του εαυτού μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο Κατανόηση της άποψης των άλλων Κατανόηση των κανόνων συμπεριφοράς Υιοθέτηση θετικής διεκδικητικής συμπεριφοράς απέναντι στη ζωή Καλλιέργεια αυτοεπίγνωσης

Γνωστικές δεξιότητες

Μη λεκτικές δεξιότητες – επικοινωνία μέσω του βλέμματος, της έκφρασης του προσώπου, της

φωνής κλπ.

Λεκτικές δεξιότητες – σαφής έκφραση των αιτημάτων, αποτελεσματική ανταπόκριση στην κριτική, προσεχτική ακρόαση, παροχή βοήθειας, συμμετοχή σε θετικές δραστηριότητες μέσα σε

ομάδες συνομηλίκων και αντίσταση σε αρνητικές

επιρροές.

Δεξιότητες Συμπεριφοράς – Αποτελεσματικής Επικοινωνίας

Εκπαιδευτικοί στόχοι: • Αναγνώριση, καταγραφή και έκφραση των

συναισθημάτων• Ενίσχυση αυτοεκτίμησης του μαθητή• Καλλιέργεια αυτοεπίγνωσης και ανάπτυξη ρεαλιστικών

προσδοκιών για τον εαυτό• Αναγνώριση των ξεχωριστών ικανοτήτων και

χαρακτηριστικών κάθε παιδιού• Συνειδητοποίηση της μοναδικότητάς μας• Υγιής διαχείριση σφαλμάτων και απενεχοποίηση των

λαθών

Πώς εργαστήκαμε στο Α’ τρίμηνο: Ενότητα «Εγώ – Ένας ξεχωριστός

άνθρωπος»

Δραστηριότητες Α’ τριμήνου

Το θερμόμετρο συναισθημάτων

της τάξης μας

«Σήμερα είμαι χαρούμενος»

«Το κολάζ των χαρισμάτων»

«Τι με ενοχλεί;»

«Ο τροχός των συναισθημάτων»

«Το δέντρο: Θέλω και Μπορώ»

Τι θέλω & τι μπορώ να κάνω;

Τραγουδώντας την «Αγάπη»…

«Διώχνω μακριά τη μοναξιά…»

«Εξερεύνηση συναισθημάτων μέσα από πίνακες Ελλήνων

Ζωγράφων»

«Κοριτσάκι που παίζει», Ν. Γύζης

«Κορίτσι που γελά», Ιακωβίδης

«Ιταλόπαιδο που γελά», Ιακωβίδης

«Το θλιμμένο κορίτσι», Γύζης

«Το παιδί με το κερί»,Δ. Θεοτοκόπουλος

Εκπαιδευτικοί στόχοι:

Πώς εργαστήκαμε στο Β’ τρίμηνο: Ενότητα «Εγώ και οι φίλοι μου»

oΣυνειδητοποίηση της διαφορετικότητας ως γέφυρα επικοινωνίας με τον διπλανό μαςoΚατανόηση της σημασίας των φίλων και της φιλίας στη ζωή μαςo Κατανόηση των χαρακτηριστικών της καλής φιλίαςoΔιερεύνηση και εφαρμογή των συστατικών στοιχείων της καλής ακρόασης oΔημιουργία και εξέλιξη σχέσεων φιλίας σε υγιείς βάσεις για μια όμορφη συνύπαρξη με τους άλλουςoΕξάσκηση διαχείρισης συναισθημάτων και διαπραγμάτευσης σε ένα διάλογο

Δραστηριότητες Β’ τριμήνου

«Το ερωτηματολόγιο της φιλίας»

Συμπληρώσαμε το ερωτηματολόγιο και συζητήσαμε

τα αποτελέσματα στην ομάδα…

Φύλλο εργασίας:

«Πώς μπορούν να τα

ξαναβρούν δύο καλοί φίλοι;»

«Δώσαμε λύση σε μία παρεξήγηση με τους φίλους μας…»

Παιχνίδι ρόλων

«Η φιλία είναι σαν ένα λουλούδι που ανθίζει…»

Δημιουργούμε κολάζ με εικόνες και ιστορίες για

τη ΦΙΛΙΑ

Δημιουργήσαμε κολάζ για τη

ΦΙΛΙΑ με εικόνες και

λέξεις…

«Ποίημα στους φίλους», Χόρχε Λουίς Μπόρχες

«Μου αρκεί που με θέλεις

για φίλο.Ευχαριστώ που

είμαι.»

Φτιάξαμε τον φίλο του χειμώνα για την τάξη μας με απλά υλικά…

Δραστηριότητες Γ’ τριμήνου

Εκπαιδευτικοί στόχοι:

Πώς εργαστήκαμε στο Γ’ τρίμηνο: Ενότητα «Η διαφορετικότητα μάς

ενώνει»

oΚατανόηση ενός αποδεκτού πλαισίου συμπεριφοράςoΥιοθέτηση θετικής διεκδικητικής συμπεριφοράς απέναντι στη ζωήoΥγιής διαχείριση σφαλμάτων και απενεχοποίηση των λαθώνoΔιερεύνηση των ομοιοτήτων και των διαφορών ανάμεσα σε ανθρώπους στο κοινωνικό μας πλαίσιοoΑνάδειξη κοινωνικών αξιών: σεβασμός και αποδοχή στη διαφορετικότητα

«Η διαφορετικότητα μάς ενώνει»

«Ανάγνωση … με άλλα μάτια»

Μπαίνω στη θέση του άλλου…

«Ένα σχολείο χωρίς

επιθετικότητα»

«Δημιουργήσαμε κόμικ για το σχολικό εκφοβισμό»

«Δείξαμε το δρόμο για μια ανθρώπινη κοινωνία…»

Γράψαμε μηνύματα για

τη διαφορετικότ

ητα

Καζαντζάκης: «Εάν ξύσεις

έναν Κινέζο θα βρεις από κάτω έναν

Έλληνα και εάν ξύσεις έναν Έλληνα θα βρεις έναν Κινέζο».

«Φιλανθρωπικές δράσεις»Προσφέραμε

χριστουγεννιάτικες κατασκευές για το παζάρι

της Στέγης Ανηλίκων

Στολίσαμε την παιδιατρική πτέρυγα των

νοσοκομείων του Ηρακλείου

τελικά…Τελικά…o Ανακαλύψαμε καλύτερα τον εαυτό μας

και τους φίλους μας – συστηθήκαμε όλοι από την αρχή

o Γνωρίσαμε, εκφράσαμε και διαχειριστήκαμε τα συναισθήματά μας

o Παίξαμε και γελάσαμεo Προβληματιστήκαμε και δώσαμε λύσειςo Γίναμε ομάδα και συνεργαστήκαμεo Μπήκαμε στη θέση του άλλουo Συνειδητοποιήσαμε τη μοναδικότητά

μας

Σας ευχαριστώ πολύ…