Kώστα Βάρναλη laquo οι μοιραίοιraquo

Φύλλο εργασίας για όλες τις ομάδες

Επισκεφθείτε το ψηφιακό σχολείο και ανακαλύψτε το υπερκείμενο (πατώντας πάνω στις θερμές περιοχές ακούστε τον ίδιο τον Βάρναλη να απαγγέλει το ποίημά του)

Ακούστε μελοποιημένο το ποίημα από τον Μίκη Θεοδωράκη

Μες στην υπόγεια την ταβέρναμες σε καπνούς και σε βρισιές(απάνω στρίγκλιζε η λατέρνα)όλ η παρέα πίναμ εψέςmiddotεψές σαν όλα τα βραδάκιανα πάνε κάτου τα φαρμάκια

Ήλιε και θάλασσα γαλάζακαι βάθος τ άσωτ ουρανούΩ της αυγής κροκάτη γάζαγαρούφαλα του δειλινούλάμπετε σβήνετε μακριά μαςχωρίς να μπείτε στην καρδιά μας

Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλοκαι κάπου εφτυούσε καταγήςΩ πόσο βάσανο μεγάλοτο βάσανο είναι της ζωήςΌσο κι ο νους να τυραννιέταιάσπρην ημέρα δε θυμιέται

Του ενού ο πατέρας χρόνια δέκα παράλυτος ίδιο στοιχειότ άλλου κοντόημερ η γυναίκαστο σπίτι λιώνει από χτικιόmiddotστο Παλαμήδι ο γιος του Μάζηκι η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι

- Φταίει το ζαβό το ριζικό μας- Φταίει ο Θεός που μας μισεί- Φταίει το κεφάλι το κακό μας- Φταίει πρώτ απ όλα το κρασίΠοιος φταίει ποιος φταίει Κανένα στόμαδεν το βρε και δεν το πε ακόμα

Έτσι στη σκοτεινή ταβέρναπίνουμε πάντα μας σκυφτοίΣαν τα σκουλήκια κάθε φτέρναόπου μας εύρει μας πατείΔειλοί μοιραίοι κι άβουλοι αντάμαπροσμένουμε ίσως κάποιο θάμα

Διαβάστε το κείμενο του Καρβέλη Τάκη laquoΚώστας Βάρναλης Σκέψεις για τη γλώσσα και το ύφοςraquo

Διαβάστε τις παρακάτω απόψεις για την ποίηση του Κώστα Βάρναλη

laquoΗ ποίηση τοῦ Βάρναλη δὲ μύριζε ποτὲ γάλα Μύριζε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ μπαροῦτι κατέβηκε δηλαδὴ στὸ στίβο χωρὶς πάρα πολλὰ γυμνάσματα καὶ δοκιμὲς καὶ περιπλανήσεις στοὺς λειμῶνες τῶν ἀσφόδελων Μ᾿ ἄλλα λόγια χωρὶς αὐτὲς τὶς πεισιθάνατες κραυγὲς ποὺ ἔβγαζαν ὅλοι οἱ λυρικοί του καιροῦ του Ὄχι Ἡ Ποίηση τοῦ Βάρναλη ἦταν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἀρσενική λάσια μιὰ βολίδα ποὔπεσε μὲς στὰ στεκούμενα νερὰ τοῦ μελίπηχτου λυρισμοῦ

(Μενέλαος Λουντέμης)

laquoΟ Βάρναλης δε φέρνει καμιά σπουδαία ανανέωση στη μορφή του παραδοσιακού στίχου Άριστος τεχνίτης και δουλευτής ο ίδιος συνεχίζει τις έτοιμες παραδοσιακές φόρμες προβάλλοντας ένα καινούργιο περιεχόμενο και δίνοντας μια νέα απόχρωση στη γλώσσα του ρεαλισμού και της σάτιρας καθώς απrsquo τη μια ζωγραφίζει την κατάπτωση του αστικού κόσμου και την αθλιότητα των απόκληρων της κοινωνίας κι απrsquo την άλλη εκφράζει τα αντιπολεμικά κι επαναστατικά του συνθήματα Γιrsquo αυτό άλλωστε δεν αισθάνεται την ανάγκη να φύγει από την ως τότε καθιερωμένη στιχουργική που μιλάει αμεσότερα στις πλατιές μάζες [] Η προβολή των κοινωνικών θεμάτων από μια ορισμένη ιδεολογική σκοπιά η ανάμιξή τους με τη σάτιρα και το ρεαλισμό και η ταυτόχρονη συνύπαρξη του ρεαλισμού με κάποιους λυρικούς και θερμούς ανθρωπιστικούς τόνους εδραιωμένους σε μια μόνιμα προσγειωμένη αντίληψη ζωής είναι ότι τελικά χαρακτηρίζει την ιδιαίτερη παρουσία του ποιητή στα γράμματά μαςraquo

(Κ Στεργιόπουλος laquoΚώστας Βάρναληςraquo Η ελληνική ποίηση Η ανανεωμένη παράδοση Σοκόλης Αθήνα 1980 σελ 122)

Στα χαρτιά του Βάρναλη βρέθηκε και ένα αντίτυπο από την πρώτη έκδοση του Φωτός που καίει όπως το είχε δώσει στον πρωθυπουργό Μιχαλακόπουλο κάποιος καλοθελητής γεμάτο υποτιμητικά και δήθεν αγανακτισμένα σχόλια για να τιμωρήσει τον Βάρναλη Ο Γ Κατσίμπαλης συγγενής του πρωθυπουργού συνηγόρησε υπέρ του Βάρναλη κι ο Μιχαλακόπουλος του έδωσε το επίμαχο αντίτυπο κι αυτός το χάρισε στον Βάρναλη Η φωτογραφία του εξωφύλλου με τα χειρόγραφα σχόλια του εθνικόφρονα ρουφιάνου όπως δημοσιεύεται στην έκδοση του Κέδρου

Ο Βάρναλης στο δρόμο για την εξορία στον Αη- Στράτη

Εργασία Ο Βάρναλης είναι μια ξεχωριστή φωνή που κλείνει τον κύκλο της Νέας Αθηναϊκής σχολής Ποια στοιχεία κάνουν την ποίησή του ιδιαίτερη Εντοπίστε στο ποίημα laquoοι μοιραίοιraquo τα μορφικά και θεματικά στοιχεία που τον συνδέουν με την παραδοσιακή ποίηση και κείνα που τον ωθούν στον ρεαλισμό

Απάντηση

Για τις εργασίες των μαθητών αντλήθηκαν πληροφορίες από τους παρακάτω δικτυακούς τόπους

Οι αισθητικές δοκιμές του Κώστα Βάρναλη του Π Νούτσου Το Βήμα 191204

Ο Οδηγητής Ποιητής της εργατιάς Κώστας Βάρναλης-Τριάντα ένα χρόνια από το θάνατό του του Γ Πετρόπουλου Ριζοσπάστης 181205

Δυσεύρετα και άγνωστα κείμενα του Κ Βάρναλη από τις σελίδες του Νίκου Σαραντάκου

απάνθισμα κειμένων του κ Βάρναλη (Λογομνήμων) Καρβέλης Τάκης laquoΚώστας Βάρναλης Σκέψεις για τη γλώσσα και το ύφοςraquo

(ΠΟΘΕΓ) httpwwwos3grarhive_afieromatagr_afieromata_kostas_varnalishtml

Κώστας Βάρναλης (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)