Βιωματικές δράσεις Α΄ Γυμνασίου, Φροντίζω τον εαυτό...

156
ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑ – ΑΛΚΟΟΛ ΣΩΜΑ ΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ ΑΤ ΥΧΗΜΑΤΑ 2 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ

Transcript of Βιωματικές δράσεις Α΄ Γυμνασίου, Φροντίζω τον εαυτό...

ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ – ΑΛΚΟΟΛ

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013-14

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

I. ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΚΑΛΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΟΝΟΜΑΤΑ

II. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Α. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

1) Συστατικά και ομάδες τροφίμων

2) Διατροφικές ανάγκες στην εφηβεία

3) Μεσογειακή διατροφή

4) Βιολογικά τρόφιμα

5) Μεταλλαγμένα τρόφιμα

6) Πρόσθετα τροφίμων

7) Τρόφιμα ως φάρμακα

8) Πρόγραμμα διατροφής που καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες των εφήβων

Β. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΙΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

1) Πώς ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιδρά στις διατροφικές συνήθειες;

2) Πώς επηρεάζομαι από τους άλλους στα θέματα διατροφής (συνομηλίκους, ΜΜΕ, διαφήμιση);

3) Ανάλυση εμπορικών και διαφημιστικών τεχνικών προώθησης των προϊόντων

4) Διατροφικές διαταραχές (νευρική ανορεξία, βουλιμία, παχυσαρκία)

Γ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

1) Παραδοσιακά εθνικά πιάτα

2) Σχέση διατροφής – πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου

Δ. ΚΑΝΟΝΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ – ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΡΟΦΩΝ

1) Ασφαλής παρασκευή – αποθήκευση τροφίμων (συνθήκες υγιεινής κατά την παρασκευή, ψύξη – απόψυξη)

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΑΛΚΟΟΛ

Α. Καπνός και κάπνισμα

1) Είδη και σύσταση καπνού

2) Αίτια – αρνητικά πρότυπα (οικογένεια, φίλοι, ΜΜΕ..)

3) Συνέπειες

4) Παθητικό – περιστασιακό – τακτικό κάπνισμα: το ίδιο επικίνδυνα (έμφαση στο παθητικό και περιστασιακό κάπνισμα)

5) Τρόποι αντιμετώπισης

6) Διάσημοι εθισμένοι

7) Το κάπνισμα στην Ελλάδα

Β. Αλκοόλ

1) Τι είναι ο αλκοολισμός; Γνωρίσματα.

2) Φάσεις - στάδια αλκοολισμού

3) Αίτια – αρνητικά πρότυπα

4) Άμεσες και μακροχρόνιες συνέπειες

5) Τρόποι αντιμετώπισης – πού μπορεί να αναζητήσει βοήθεια ένας αλκοολικός;

6) Το αλκοόλ και οι έφηβοι

7) Διάσημοι αλκοολικοί

ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

Α. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

1) Ατυχήματα και δράση: οι μαθητές αναγνωρίζουν τους κινδύνους που υπάρχουν στο σχολείο / μαθαίνουν κανόνες σε σχέση με την πρόληψη ατυχημάτων

2) Κυκλοφοριακή αγωγή: οδικά ατυχήματα, αιτίες πρόκλησής τους, στοιχεία συνετού οδηγού - πεζού

Β. ΑΤΥΧΗΜΑ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

1) Φορείς άμεσης βοήθειας

2) Βασικές πρώτες βοήθειες

Γ. ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

1) Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων (σεισμός, πυρκαγιά)

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

Α. ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

1) Η σωματική υγιεινή στην εφηβεία: κανόνες φροντίδας και υγιεινής

2) Εφηβεία και ακμή: αίτια και τρόποι θεραπείας

Β. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ

1) Ανατομία – σύσταση – λειτουργίες δοντιών

2) Οι λειτουργίες του στόματος (σύνδεση του στόματος με την ανθρώπινη ζωή και την επικοινωνία)

Γ. Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ

1) Η στοματική υγεία και η διατροφή

2) Οι παθήσεις των δοντιών και του περιοδοντίου

3) Η στοματική υγεία και η συμβολή της στην γενική υγεία (σχέση με τα καρδιαγγειακά και άλλα νοσήματα)

4) Τα δόντια και η αισθητική (σημασία της εικόνας των δοντιών στη γενική εικόνα του προσώπου και στην επικοινωνία/σχέσεις)

III. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η ενότητα της Βιωματικής Δράσης που αναλάβαμε ως μαθητές

της Α΄ τάξης του Γυμνασίου για το Σχολικό έτος 2013-2014 έχει

τίτλο : « ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ».

Αποτελέσαμε ένα από τα τέσσερα Τμήματα Ενδιαφέροντος που

σχηματίστηκε στο 2Ο Γυμνάσιο Νέου Ψυχικού στα πλαίσια του

μαθήματος της Ερευνητικής Εργασίας με επιβλέπων καθηγητή τον

κ. Χαβαλέ Νικόλαο (Φιλόλογος). Είμαστε μαθητές προερχόμενοι από

το Α΄3 και το θέμα που αναλάβαμε έχει ως υποενότητες τις

ακόλουθες: α) Διατροφή, β) Κάπνισμα και Αλκοόλ, γ) Ατυχήματα, δ)

Σωματική Υγιεινή. Το ερευνητικό μας τμήμα αποτελείται από 17

μαθητές και χωριστήκαμε εξαρχής σε τέσσερις ομάδες των 4-5

μαθητών.

Ως κριτήριο επιλογής του θέματος ήταν να μάθουμε

αυτόνομα και υπεύθυνα να παίρνουμε αποφάσεις που προστατεύουν

την υγεία και την ασφάλειά μας.

Στόχοι μας ήταν να διαμορφώσουμε κριτική στάση και να

αναπτύξουμε δεξιότητες σωστής διατροφής, συμπεριφορές

αναφορικά με την αποφυγή του καπνού και του αλκοόλ, άμυνες

αποφυγής ατυχημάτων και δεξιότητες σωστής σωματικής υγιεινής.

Αναφορικά με τα μεθοδολογικά εργαλεία, ακολουθήθηκε η

μεθοδολογία της ιστορικής έρευνας, της οποία η πρακτική απαιτεί:

1.Οριοθέτηση της περιοχής μελέτης.

2.Διατύπωση ενός συνόλου ερωτημάτων που καθοδηγούν στη

συγκέντρωση υλικού (από ποικίλα μέσα) και την ανάλυση των

δεδομένων.

3.Επιλογή και οργάνωση των δεδομένων.

4.Κριτική αποτίμηση και αξιολόγηση των δεδομένων.

5.Αντικειμενική σύνθεσή τους.

Ως προς τις πηγές άντλησης των δεδομένων για την έρευνά

μας το διαδίκτυο προσφέρθηκε ως η καταλληλότερη πηγή, καθώς

περιέχει άφθονες ιστοσελίδες με άρθρα, μελέτες, συνεντεύξεις,

βίντεο σχετικά με τα υποθέματά μας. Επιπλέον η διερεύνηση σε

περιοδικά, εφημερίδες, εγκυκλοπαίδειες, οδηγούς υγείας ήταν πολύ

διαφωτιστική ως προς την έρευνά μας.

Όσον αφορά τις σχολικές τεχνικές δομές, αξιοποιήθηκαν

κατά τη διάρκεια των μαθημάτων διαδραστικοί πίνακες και η

σχολική βιβλιοθήκη.

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΚΑΛΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

☺ Σεβασμός ☺ Κατανόηση

☺ Αλληλοβοήθεια ☺ Εμπιστοσύνη

☺ Ηρεμία ☺ Ευγένεια

☺ Ησυχία ☺ Ειρήνη

☺ Συνεργασία ☺ Αλληλοϋποστήριξη

☺ Συνέπεια ☺ Χιούμορ

ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ

ΠΡΟΥΝΤΖΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΡΙΑ

ΡΙΖΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ ΕΛΕΝΑ

ΣΓΟΥΝΤΖΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΙΝΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΣΚΥΛΟΓΙΑΝΝΗ ΕΛΕΝΗ ΣΠΑΝΟΥ ΕΝΙ

ΤΟΜΑΡΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΟΥΛΜΠΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ

ΤΟΥΛΜΠΟΥ ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΑΝΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ

ΤΣΙΡΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΥΡΙΟΣ ΜΑΝΟΣ

ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΗΡΩ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΧΟΤΖΑ ΜΠΡΙΣΑ

ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

ΧΑΒΑΛΕΣ ΝΙΚΟΣ (ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ)

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Α. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΩΝ

ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ

Οι υδατάνθρακες αποτελούν μια ομάδα οργανικών ουσιών που ως προς το χημικό τους τύπο, είναι ενυδατωμένος άνθρακας. Οι υδατάνθρακες ονομάζονται και σάκχαρα ή γλυκίδια. Αρχίζουν απ΄ τους μονοσακχαρίτες (π.χ. γλυκόζη, φρουκτόζη) και φτάνουν μέχρι σύνθετα μόρια, που λέγονται πολυσακχαρίτες (π.χ. άμυλο, κυτταρίνη). Οι υδατάνθρακες που λαμβάνει ο άνθρωπος μετατρέπονται σε γλυκόζη που σχηματίζει μόρια γλυκογόνου. Ο άνθρωπος , επιπλέον , δεν διαθέτει τα κατάλληλα ένζυμα για να συνθέσει γλυκόζη απ΄ το αποθηκευμένο λίπος. Η απελευθέρωση γλυκόζης στο αίμα επιτρέπει στο γλυκογόνο να λειτουργεί ως προσωρινό απόθεμα ενέργειας για την κάλυψη άμεσων αναγκών σε γλυκόζη.

Από που τους παίρνουμε ;

Οι υδατάνθρακες βρίσκονται σε διάφορες τροφές όπως στο ψωμί, στα δημητριακά, στα ζυμαρικά, στις πατάτες και στο ρύζι. Κάποιοι υδατάνθρακες καίνε το λίπος γιατί περιέχουν το ανθεκτικό άμυλο.

Γιατί τους χρειαζόμαστε ;

Οι υδατάνθρακες είναι η βασική πηγή ενέργειας του εγκεφάλου μας και του νευρικού μας συστήματος. Προσφέρουν την ενέργεια που χρειαζόμαστε για να κινηθούμε, να σκεφτούμε και γενικά να γίνουν όλες οι απαραίτητες λειτουργίες του σώματός μας.

Απλοί υδατάνθρακες

Οι απλοί υδατάνθρακες λέγονται αλλιώς και σάκχαρα. Τους βρίσκουμε στη ζάχαρη και σε όλα τα τρόφιμα που φτιάχνονται απ΄ αυτή. Οι απλοί υδατάνθρακες ωστόσο βρίσκονται και σε πιο θρεπτικά τρόφιμα (π.χ. φρούτα και γάλα). Τα σάκχαρα δίνουν τη γλυκιά γεύση στα τρόφιμα και γι΄ αυτό έχουμε την τάση να μας αρέσουν περισσότερο. Είναι προτιμότερο να τρώμε σάκχαρα από φρούτα, λαχανικά και γάλα γιατί αυτά τα τρόφιμα εκτός από σάκχαρα είναι γεμάτα από τόσα άλλα θρεπτικά συστατικά (π.χ. βιταμίνες , φυτικές ίνες και ασβέστιο).

Σύνθετοι υδατάνθρακες

Ο πιο γνωστός σύνθετος υδατάνθρακας είναι το άμυλο. Τα τρόφιμα που παίρνουμε απ΄ τη φύση έχουν κι άλλα θρεπτικά συστατικά εκτός απ΄ το άμυλο. Υπάρχουν τρόφιμα που περιέχουν επεξεργασμένο άμυλο, το οποίο είναι άμυλο που του έχουμε αφαιρέσει θρεπτικά συστατικά, όπως οι φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες όμως μας δίνουν το αίσθημα του κορεσμού και όταν τις αφαιρέσουμε από ένα τρόφιμο μας κάνει να θέλουμε να φάμε μεγαλύτερη ποσότητα. Γι΄ αυτό, ένα μπολ δημητριακά μας χορταίνει πιο πολύ απ΄ ότι ένα μπολ ζαχαρωτά.

ΛΙΠΗ

Γενικές Πληροφορίες

Τα λίπη είναι απαραίτητα για ένα υγιές σώμα καθώς παρέχουν ενέργεια και ζωτικά θρεπτικά συστατικά. Τα λίπη επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή και το μαγείρεμα των τροφίμων, κάνοντας τα φαγητά μας πιο νόστιμα. Για καλύτερη υγεία, είναι σημαντικό να προσέχουμε τόσο τη συνολική ποσότητα όσο και τον τύπο λίπους στη διατροφή. Η υπερβολική κατανάλωση λίπους, γενικά, και των κορεσμένων λιπών, ειδικότερα, είναι γνωστός παράγοντας που επηρεάζει την ανάπτυξη ασθενειών, όπως η στεφανιαία νόσος και η παχυσαρκία.

Σε ποιες τροφές υπάρχει το λίπος;

Τα διάφορα λάδια (ελαιόλαδο, αραβοσιτέλαιο, ηλιέλαιο, κ.α.) μας δίνουν το απαραίτητο λίπος, νοστιμίζουν τα φαγητά μας, αλλά η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στην υγεία μας (π.χ. παχυσαρκία,…). Άλλα τρόφιμα που περιέχουν λίπη είναι οι σπόροι των φυτών, το κρέας, το γάλα, τα αβγά και ορισμένα φρούτα.

Ποια είναι τα καλά και κακά λιπαρά;

Το φαγητό όταν είναι λιπαρό είναι νόστιμο, όταν όμως είναι στεγνό και αλάδωτο, δεν τρώγεται με τίποτα. Το ίδιο είναι ένα τηγανητό αυγό και το ίδιο είναι ένα βραστό; Όχι βέβαια. H νοστιμιά λοιπόν είναι ίσως ο βασικός λόγος που προσθέτουμε παραπάνω λάδι στο φαγητό ή στη σαλάτα μας. Ένας άλλος λόγος είναι ότι το λιπαρό φαγητό χορταίνει. Τα λιπαρά αργεί να τα πέψει ο οργανισμός, για αυτό, όταν δεν πετάμε το λίπος από το σουβλάκι ή την πέτσα από το κοτόπουλο, χορταίνουμε περισσότερο από ότι αν τρώγαμε σκέτο το κρέας τους. Ταυτόχρονα, όμως, η υπερκατανάλωση λιπαρών που κάνουμε σχετίζεται με τα

καρδιαγγειακά νοσήματα, τον καρκίνο του εντέρου, τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης αλλά και την παχυσαρκία. Για να μη μας φαίνεται λοιπόν το φαγητό άνοστο σαν "χόρτο", για να μην πεινάμε συνέχεια, αλλά και για να μην κινδυνεύουμε να αρρωστήσουμε, μια λύση υπάρχει: Να μάθουμε ποια είναι τα καλά και ποια τα κακά λιπαρά.

Ποια είναι τα κακά λιπαρά;

Με μία λέξη κακά λιπαρά είναι τα ζωικά. Αυτά δηλαδή που περιέχονται στο κρέας, στο αυγό, στο γάλα και σε όσα προϊόντα γίνονται με αυτά τα τρόφιμα (π.χ., αλλαντικά, μαγιονέζα, γιαούρτι). Τα λιπαρά αυτά λέγονται κορεσμένα. Σε μια συνηθισμένη θερμοκρασία δωματίου τα κορεσμένα λιπαρά είναι στερεά, ή αλλιώς σκληρά. Για παράδειγμα, το βούτυρο που το παίρνουμε από το γάλα, αν το αφήσουμε στο δωμάτιο παγώνει, αν όμως το βάλουμε στο τηγάνι λιώνει. Τα κορεσμένα λιπαρά έχουν τη φήμη των κακών λιπαρών, γιατί αυξάνουν τη χοληστερίνη στο αίμα και κάνουν κακό στα αγγεία μας. Εξίσου κακά λιπαρά έχουν και οι μαργαρίνες που αλείφουμε στο ψωμί ή τα μαγειρικά λίπη που βάζουμε στο φαγητό. Τις μαργαρίνες και τα μαγειρικά λίπη τα παρασκευάζει η βιομηχανία τροφίμων με μία μέθοδο που λέγεται υδρογόνωση. Τα υδρογονωμένα λιπαρά συμπεριφέρονται στον οργανισμό όπως ακριβώς τα κορεσμένα λιπαρά των ζωικών τροφίμων.

Ποια είναι τα καλά λιπαρά;

Υπάρχουν τρόφιμα που περιέχουν καλά λιπαρά και αυτά είναι κυρίως τα φυτικά (ελιές, δημητριακά, ξηροί καρποί). Τα καλά λιπαρά είναι τα ακόρεστα λιπαρά. Αυτά είναι πάντα ρευστά και δεν παγώνουν, ακόμη και στο ψυγείο. Τα ακόρεστα λιπαρά διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: στα πολυακόρεστα (περιέχονται κυρίως στα δημητριακά, στα λιπαρά ψάρια και στους ξηρούς καρπούς) και στα μονοακόρεστα. Τα καλύτερα από τα καλά λιπαρά είναι τα μονοακόρεστα (ελαιόλαδο). Τα ακόρεστα λιπαρά θεωρούνται τα καλά λιπαρά της διατροφής, γιατί ο οργανισμός μας τα χρειάζεται και κάποια από αυτά δεν μπορεί να τα συνθέσει από μόνος του. Επίσης, κάνουν το αντίθετο από αυτό που πετυχαίνουν τα κακά λιπαρά. Μειώνουν τη χοληστερίνη στο αίμα και ελαττώνουν τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια. Προσέξτε τις εξαιρέσεις στον κανόνα. Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα καλά λιπαρά είναι τα φυτικά και τα κακά λιπαρά τα ζωικά. O κανόνας όμως αυτός δεν θα ίσχυε αν δεν υπήρχαν και οι εξαιρέσεις. H εξαίρεση είναι ότι υπάρχουν φυτικά τρόφιμα που περιέχουν κακά λιπαρά και ζωικά τρόφιμα που περιέχουν καλά λιπαρά.

Φυτικά λιπαρά που όμως είναι κορεσμένα (κακά) είναι το λίπος του κακάο και το φοινικέλαιο. Τα λιπαρά αυτά τα χρησιμοποιεί πολύ η βιομηχανία τροφίμων στις σοκολάτες και στα διάφορα γλυκίσματα (μπισκότα, γκοφρέτες, κρουασάν), στα τσιπς και σε άλλα σνακ. Αν λοιπόν διαβάσετε στην ετικέτα ενός τροφίμου ότι περιέχει γενικά και αόριστα φυτικά λιπαρά, μην επαναπαύεστε ότι αυτά είναι ακόρεστα, γιατί μπορεί να προκύψουν και κορεσμένα.

Αντίθετα, ζωικά τρόφιμα που περιέχουν ακόρεστα (καλά) λιπαρά είναι τα ψάρια και τα πουλερικά χωρίς την πέτσα. Γι΄ αυτό, αν και κάνει να τρώμε κόκκινο κρέας 1 φορά στις 10-15 μέρες, μπορούμε να τρώμε κοτόπουλο ή γαλοπούλα 1-2 φορές την εβδομάδα και ψάρι συχνότερα (2-3 φορές την εβδομάδα).

Πόσο μεγάλη ποσότητα έχει το λίπος του κρέατος;

Το λίπος του κρέατος είναι πολύ σημαντική πηγή ενέργειας, πολλών λιποδιαλυτών βιταμινών και απαραίτητων λιπαρών οξέων. Τα είδη των λιπαρών οξέων που υπάρχουν στο κρέας είναι σχεδόν ομοιόμορφα κατανεμημένα ανάμεσα στα κορεσμένα και τα ακόρεστα λιπαρά. Μικρά ποσοστά πολυακόρεστων λιπαρών μπορεί να υπάρχουν στο κρέας. Αυτά είναι υψηλότερα στο κρέας ζώων ελευθέρας βοσκής ή στο κρέας ζώων που έχουν καταναλώσει συγκεκριμένου τύπου τροφής, σε σύγκριση με αυτά που τρέφονται με παραδοσιακά σιτηρά.

Η σχέση των θερμίδων με τα λιπαρά

Για να υπολογίσει κάποιος πόσα λιπαρά έχει ανάγκη, πρέπει να γνωρίζει πόση ενέργεια (θερμίδες) χρειάζεται την ημέρα. Αυτό συμβαίνει γιατί τις ανάγκες μας σε λιπαρά οι ειδικοί τις έχουν ταυτίσει με τις ανάγκες μας σε ενέργεια. Σύμφωνα λοιπόν με τις οδηγίες, από τα λιπαρά της διατροφής μπορεί κάποιος να καλύπτει μόνο το 30-35% της ενέργειας που παίρνει καθημερινά. Για παράδειγμα, αν ένα διαιτολόγιο είναι 2.000 θερμίδων, τότε οι 600-700 θερμίδες πρέπει να καλύπτονται από λιπαρά. Επειδή το 1 γρ. λιπαρών δίνει 9 θερμίδες, τότε οι 600-700 θερμίδες αντιστοιχούν σε 67-78 γρ. λιπαρών (600:9=67, 700:9=78). H ποσότητα αυτή δεν είναι μεγάλη, αν σκεφτούμε ότι σχεδόν καλύπτεται μόνο με 2 χούφτες ξηρούς καρπούς ή με 4-5 παϊδάκια. Το πρόβλημα γίνεται δυσκολότερο γιατί τα λιπαρά αυτά δεν αρκεί να είναι μόνο λίγα, αλλά και συγκεκριμένα. Ναι μεν πρέπει το 30-35% της ενέργειας που παίρνουμε καθημερινά να προέρχεται από λιπαρά, αλλά αυτά τα λιπαρά πρέπει να είναι μέχρι 10% κορεσμένα, 10% πολυακόρεστα και το υπόλοιπο 10-15% μονοακόρεστα.

ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

Οι πρωτεΐνες είναι τα δομικά υλικά ή αλλιώς τα «τούβλα» του οργανισμού μας. Με αλλά λόγια, το σώμα μας χρησιμοποιεί τις πρωτεΐνες για να χτίσει, να συντηρήσει και να επισκευάσει τους ιστούς του και γενικά οτιδήποτε άλλο φτιάχνει το σώμα. Πρωτεΐνες είναι οι μύες μας, τα όργανά μας και η άμυνα του οργανισμού μας.

Το σώμα μας χρησιμοποιεί πολύ εξειδικευμένες πρωτεΐνες για να κάνει συγκεκριμένες εργασίες. Για παράδειγμα, το σώμα χρησιμοποιεί πρωτεΐνη για να φτιάξει την πεψίνη, μία ουσία (ένα ένζυμο συγκεκριμένα) που υπάρχει στο στομάχι και είναι υπεύθυνη να διαλύει το κρέας σε μικρότερες πρωτεΐνες ή την αιμοσφαιρίνη που μεταφέρει το οξυγόνο στο αίμα. Επίσης οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται για να χτίσουν τον καρδιακό μυ, δηλαδή την καρδιά μας. Δηλαδή, είτε τρέχουμε, είτε καθόμαστε, η πρωτεΐνη κάνει πολύ σημαντική δουλειά για να κουνήσει τα πόδια μας, να κινήσει τους πνεύμονές μας και να μας προστατεύσει από τις ασθένειες.

Που βρίσκονται οι πρωτεΐνες;

Οι πρωτεΐνες που βρίσκονται σε τρόφιμα που προέρχονται από ζώα λέγονται πλήρεις πρωτεΐνες, γιατί περιέχουν απαραίτητα συστατικά που τα χρειάζεται το σώμα μας και που δεν μπορεί να τα φτιάξει μόνο του. Πλήρεις πρωτεΐνες βρίσκουμε στα κρέατα (χοιρινό, μοσχάρι, κατσίκι, αρνί), στα πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα, κυνήγια), στα γαλακτοκομικά, στα τυριά και σε ό,τι φτιάχνεται από αυτά.

Πρωτεΐνες, ωστόσο υπάρχουν και σε φυτικά τρόφιμα, όπως τα όσπρια, το καλαμπόκι, το ρύζι, τα δημητριακά - δηλαδή το σιτάρι, τη βρώμη, τη σίκαλη -, τον αρακά, το σουσάμι, τη σόγια και τους ξηρούς καρπούς. Οι φυτικές πρωτεΐνες θεωρούνται ελλιπείς γιατί δεν περιέχουν τα παραπάνω απαραίτητα συστατικά.

Έλλειψη και υπερβολική πρόσληψη πρωτεϊνών

Μια μικρής διάρκειας έλλειψη πρωτεϊνών δεν απειλεί την υγεία αλλά μια μεγάλης διάρκειας έλλειψη είναι ικανή να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Τέτοια προβλήματα προκαλούνται όπου η πρόσληψή τους είναι ανεπαρκής για πολιτικούς, οικονομικούς και για άλλους λόγους. Ο πρωτεϊνικός θερμιδικός υποσιτισμός είναι ένα από τα μεγαλύτερα διατροφικά προβλήματα στον κόσμο, ειδικά για τα μικρά παιδιά. Έλλειψή της μπορεί να παρατηρηθεί επίσης σε άτομα που ακολουθούν μη υγιεινές διαιτητικές συνήθειες και άτομα που εφαρμόζουν δίαιτες χαμηλής πρωτεΐνης ή νέοι αθλητές που κάνουν δίαιτες με σκοπό να χάσουν βάρος σε αθλήματα, όπως η πάλη, η ενόργανη, το μπαλέτο. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί το άτομο να έχει αρνητικό ισοζύγιο αζώτου, που σημαίνει ότι περισσότερο άζωτο αποβάλλεται, παρά προσλαμβάνεται στο σώμα. Ιστοί του σώματος, όπως ο μυϊκός και η αιμοσφαιρίνη, μπορούν να χαθούν, με πιθανή μείωση της δύναμης και της αντοχής. Έτσι λοιπόν η επαρκής πρόσληψη της πρωτεΐνης είναι απαραίτητη για την φυσιολογική λειτουργία τόσο των δραστήριων, όσο και των μη δραστήριων ατόμων.

Όμως δεν είναι μόνο η ανεπάρκεια πρωτεϊνών μέσω διατροφής που εκθέτει το άτομο σε προβλήματα υγείας, αλλά κι η υπερβολική πρόσληψή της. Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι τα υψηλά επίπεδα πρόσληψης πρωτεϊνών αυξάνουν την αποβολή ασβεστίου στα ούρα και πιθανά οδηγούν σε μείωση της πυκνότητας των οστών. Επίσης, η υπερβολική κατανάλωση συγκεκριμένων αμινοξέων μπορεί να επιφέρει κάποια προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως μία νευρομυική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από αδυναμία, πυρετό, οίδημα και οστικό πόνο ή ανεπάρκεια βιταμινών και ανόργανων συστατικών, όπως ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος. Στοιχεία από έρευνες δείχνουν πως τα ελεύθερα αμινοξέα επεμβαίνουν στην απορρόφηση άλλων απαραίτητων αμινοξέων, μειώνουν την όρεξη και την πρόσληψη τροφής και προκαλούν βλάβη των ιστών.

ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ

Με τον όρο φυτικές ίνες ή ακατέργαστες ίνες ή διαιτητικές ίνες εννοούμε το σύνολο των οργανικών συστατικών μεμβράνων των φυτικών κυττάρων και των σκελετικών γενικά συστατικών του φυτού, οι οποίες παραμένουν κατά την χημική ανάλυση των τροφίμων μετά την απομάκρυνση της πρωτείνης ,του λίπους και των μη αζωτούχων εκχυλίσιμων υλών. Στις φυτικές ίνες περιλαμβάνονται η κυτταρίνη, οι ημικυτταρίνες και άλλα συστατικά των κυτταρικών τοιχωμάτων, όπως η λιγνίνη και οι πηκτίνες.

Πηγές των φυτικών ινών

Οι φυτικές ίνες υπάρχουν στα φρούτα (αχλάδια, μήλα, φράουλες, ροδάκινα, βερίκοκα, πορτοκάλια), στα λαχανικά (λάχανο, μαρούλι, αγκινάρες, κρεμμύδια, καλαμπόκι, ντομάτες, αρακάς, φασολάκια, μπρόκολο), στα όσπρια (φακές, ρεβίθια, φασόλια), καθώς και σε όλα τα προϊόντα δημητριακών ολικής αλέσεως (δημητριακά που περιέχουν πίτουρο, ψωμιά ολικής αλέσεως και πολύσπορα).

ΜΕΤΑΛΛΑ ΚΑΙ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία ήταν γνωστά πολύ πριν ανακαλυφθούν οι βιταμίνες. Όταν όμως στις αρχές του 20ου αιώνα ανακαλύφθηκαν οι βιταμίνες τα επισκίασαν. Τα μέταλλα δίνουν στερεότητα και αντοχή στο σκελετό, χρησιμοποιούνται σαν συστατικά οργανικών ενώσεων, ρυθμίζουν την ισορροπία υγρών

στο σώμα και παίρνουν μέρος σε πολλές διεργασίες του μεταβολισμού. Η λήψη μετάλλων έχει ως κύρια αποτελέσματα την ρύθμιση του οργανικού ισοζυγίου σε νερό, την ομαλότερη διακίνηση των θρεπτικών συστατικών, τη σχετική διατήρηση της φυσιολογικής οξύτητας του αίματος και την καλύτερη λειτουργία εξωκρινών και ενδοκρινών αδένων. Τα σημαντικότερα μέταλλα για τον οργανισμό μας είναι το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο φώσφορος, το κάλιο, το νάτριο, το φθόριο, το χλώριο, το ιώδιο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος…

Τα μέταλλα-Ιχνοστοιχεία-βαριά μέταλλα-τοξικά μέταλλα

Τα μέταλλα τα εντοπίζουμε σε ανόργανα στοιχεία που είναι και τα πλέον απαραίτητα. Βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στον οργανισμό μας. Τα λιγότερο απαραίτητα που τα ονομάζουμε ιχνοστοιχεία βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες στον οργανισμό μας. Τέλος, υπάρχουν και τα βαριά μέταλλα ή τοξικά που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας, για αυτό και πρέπει να τα αποφεύγουμε. Τοξικά μέταλλα είναι ο μόλυβδος, ο υδράργυρος, το κάδμιο και το αλουμίνιο.

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ

Οι βιταμίνες είναι απλές χημικές ενώσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για την αύξηση και τη συντήρηση του ανθρώπινου οργανισμού ο οποίος δεν είναι σε θέση να τις παράγει. Γι’ αυτό, η πρόσληψή τους γίνεται από τη διατροφή, δρουν ακόμη και όταν βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες, ενώ δεν έχουν θερμιδική αξία. Βοηθούν στην ρύθμιση των μεγάλων διεργασιών και μετατροπών του ανθρώπινου οργανισμού. Υπάρχουν 13 είδη βιταμινών και τις διακρίνουμε σε υδροδιαλυτές και λιποδιαλυτές. Οι βιταμίνες βρίσκονται στα φρούτα, λαχανικά, κάστανα και καρύδια κ.τ.λ.

Τι θα πάθουμε λόγω της έλλειψης των βιταμινών;

Ακόμα και μία πολύ μικρή έλλειψη βιταμινών στον οργανισμό μας, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ατονίας, εκνευρισμού, υπνηλίας, άγχους, μειωμένης ενεργητικότητας, κακής διάθεσης, ευαισθησία σε κρυολογήματα, έλλειψη συγκέντρωσης, παχυσαρκία… Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τις συνθέσει από μόνος του και έτσι προσλαμβάνει τις απαραίτητες για τη ζωή βιταμίνες από την τροφή ή τα συμπληρώματα διατροφής.

Η έλλειψη κάθε μιας από τις βιταμίνες συνοδεύεται από συγκεκριμένα συμπτώματα:

Ξηροδερμία και προβλήματα όρασης; -λείπει βιταμίνη Α

Επίσης, η οριακή έλλειψή της αυξάνει την ευαισθησία σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και δερματικές παθήσεις.Θα τη βρεις στο γάλα, στον κρόκο αβγού, στο βούτυρο, το συκώτι, τα λαχανικά και τα φρούτα με έντονο κίτρινο- πορτοκαλί χρώμα, π.χ., καρότο, γλυκοπατάτα, πεπόνι, καθώς και σε μαργαρίνη και χυμούς φρούτων.

Ψυχολογική κατάπτωση; -λείπει Βιταμίνη C

Βοηθά στη σύνθεση των ορμονών που ρυθμίζουν τη διάθεση. Η παρατεταμένη οριακή έλλειψη βιταμίνης C μπορεί να μην οδηγήσει σε κλινικά συμπτώματα, αλλά όπως δείχνουν πρόσφατες έρευνες προδιαθέτει υπέρ μιας ενδεχόμενης πάθησης της καρδιάς και εξασθένισης του ανοσοποιητικού συστήματος. Θα τη βρεις στα φρούτα κυρίως στα εσπεριδοειδή (ακτινίδιο, φράουλα, παπάγια, μάνγκο, πεπόνι), τα λαχανικά (μπρόκολο, κόκκινη πιπεριά, κουνουπίδι), το μοσχαρίσιο συκώτι, τα στρείδια…

Άφθες στο στόμα, κάψιμο στα χείλη και ενοχλήσεις στη γλώσσα; -λείπει ριβοφλαβίνη (Β2)

Η έλλειψή της οδηγεί και στη δερματίτιδα κάτω ή δίπλα στη μύτη. Τα μάτια μπορούν επίσης να προσβληθούν και να παρουσιαστεί αίσθηση καψίματος, κνησμός και παρουσία κούρασης σε αυτά.Θα τη βρεις σε μαγιά, συκώτι, εμπλουτισμένα δημητριακά, αβγό, γάλα, κοτόπουλο.

Κόπωση, κατάθλιψη ή έχεις απώλεια μνήμης; -λείπει νιασίνη

Θεωρείται μία από τις πιο σταθερές βιταμίνες του συμπλέγματος Β και η σημαντική απώλειά της παρατηρείται συνήθως με το μαγείρεμα (υπερβολικό βράσιμο). Θα τη βρεις σε ρύζι (λευκό και καστανό), τόνο, κοτόπουλο, μπρόκολο.

Αυστηρές δίαιτες; -έλλειψη βιταμίνης ΕΒέβαια η έλλειψη της δεν οδηγεί βραχυπρόθεσμα σε κάποια συγκεκριμένη ασθένεια, αλλά η χρόνια έλλειψη θεωρείται ότι συμβάλλει στην εμφάνιση καρκίνου και παθήσεων της καρδιάς.Θα τη βρεις στο ελαιόλαδο, στους ξηρούς καρπούς, στη μαργαρίνη, τα σπαράγγια, το αβοκάντο, το αβγό, τα θαλασσινά και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα κράκερ, στους χυμούς φρούτων και στα δημητριακά πρωινού. Η απορρόφηση της γίνεται καλύτερα όταν συνδυάζεται με την κατανάλωση λιπών και ελαίων.

ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Τα τρόφιμα που τρώμε χωρίζονται σε πέντε ομάδες:1. Φρούτα και λαχανικάΤα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και βιταμίνες. Όπως φαίνεται και στο πιάτο της καλής διατροφής περίπου το 1/3 των τροφών που καταναλώνουμε καθημερινά είναι καλό να προέρχεται από αυτή την ομάδα. Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να καταναλώνουμε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.Μία μερίδα μπορεί να είναι:

1 μέτριου μεγέθους φρούτο, όπως μπανάνα/μήλο/πορτοκάλι 2 μικρού μεγέθους φρούτα, όπως βανίλιες, 10-15 ρώγες σταφύλι/κεράσια/μούρα 1 μπολ δημητριακών φρέσκια σαλάτα 3 γεμάτες κουταλιές της σούπας μαγειρεμένα λαχανικά, όπως αρακάς 3 γεμάτες κουταλιές της σούπας μαγειρεμένα όσπρια, όπως φασόλια 1 κουταλιά της σούπας αποξηραμένα φρούτα, όπως σταφίδες/βερίκοκα 1 μικρό ποτήρι φυσικός χυμός

2. Γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα και εναλλακτικάΤα τρόφιμα από αυτή την ομάδα μας προσφέρουν ασβέστιο που είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών και των δοντιών μας. Καλό θα ήταν να συμπεριλάβουμε καθημερινά στο διαιτολόγιό μας γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα, κατά προτίμηση με μειωμένα λιπαρά.3. Ψωμί, άλλα δημητριακά και πατάτεςΗ ομάδα αυτή μας δίνει την απαραίτητη ενέργεια για τις καθημερινές ανάγκες του οργανισμού μας. Περίπου το 1/3 των τροφών που καταναλώνουμε είναι καλό να προέρχονται από αυτή την ομάδα. Είναι καλύτερο  να προτιμάμε τις λιγότερο επεξεργασμένες μορφές αυτών των τροφίμων, όπως ολικής άλεσης ψωμί, δημητριακά πρωινού, ζυμαρικά και αναποφλοίωτο ρύζι, τα οποία έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, κάλιο και φυτικές ίνες.4. Κρέας, ψάρι και εναλλακτικάΤα τρόφιμα αυτής της ομάδας είναι καλές πηγές πρωτεϊνών που είναι βασικές δομικές και λειτουργικές μονάδες όλων των κυττάρων του σώματός μας. Περίπου 15% της ενέργειάς μας καθημερινά είναι καλό να προέρχεται από πρωτεΐνες.5. Λιπαρά/με ζάχαρη τρόφιμα και ποτάΤα τρόφιμα από αυτή την ομάδα είναι καλό να τα καταναλώνουμε περιστασιακά καθώς είναι πλούσια σε ενέργεια αλλά φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. 

 Το πιάτο της καλής διατροφής απεικονίζει τις διαφορετικές ομάδες τροφίμων στις αναλογίες που χρειάζεται ο μέσος άνθρωπος για καλή υγεία (οι αναλογίες μπορεί να αλλάξουν σε άτομα με αυξημένη φυσική δραστηριότητα).

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

Εφηβεία είναι η περίοδος της φυσικής διαμόρφωσης του παιδιού σε ενήλικο. Κάθε άτομο κατά την περίοδο αυτή παίρνει το 20% του τελικού ενήλικου ύψους και το 50% του τελικού ενήλικου βάρους.

Κατά την περίοδο της εφηβείας συμβαίνουν ραγδαίες ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές. Η διατροφή του έφηβου της εποχής μας όμως παρουσιάζει σημαντική έλλειψη θρεπτικών συστατικών, παρόλο που η θερμιδική πρόσληψη όχι μόνο επαρκεί, αλλά συχνά πλεονάζει. Το θετικό ισοζύγιο ενέργειας που προκύπτει έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση παχυσαρκίας, ιδιαίτερα όταν

απουσιάζει η σωματική άσκηση. Για την αποφυγή της παχυσαρκίας θα πρέπει να υιοθετηθεί μία ισορροπημένη διατροφή βασισμένη στους κανόνες της υγιεινής διατροφής, σε συνδυασμό πάντα με άσκηση.

Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, κατά την περίοδο της εφηβείας, θα πρέπει να παρέχει τις απαραίτητες θερμίδες, καθώς και να καλύπτει και τις ανάγκες στα επιμέρους θρεπτικά συστατικά. Η κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων θα εξασφαλίσει την πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών. Ο σύγχρονος έφηβος, λόγω του υπερβολικά φορτωμένου προγράμματός του με το σχολείο, τα φροντιστήρια και άλλες δραστηριότητες, συχνά δεν καταναλώνει τα τρία γεύματα ημερησίως και τα δύο ενδιάμεσα ελαφριά γεύματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ και κατά συνέπεια την αυξημένη πρόσληψη κορεσμένου λίπους. Ωστόσο, θα πρέπει να δίνεται διατροφική έμφαση σε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, βιταμίνη D και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αρχικά, το ασβέστιο, είναι ίσως το πιο σημαντικό συστατικό, αφού οι απαιτήσεις σχετίζονται με την σκελετική ανάπτυξη. Το 45% του συνόλου των οστών συμβαίνει να μεγαλώνει καθ’ όλη την περίοδο της εφηβείας. Συγκεκριμένα, τα αγόρια έχουν μεγαλύτερες ανάγκες από τα κορίτσια. Κάθε παιδί στην περίοδο της εφηβείας, πρέπει να λαμβάνει καθημερινά 3-4 μερίδες γαλακτοκομικών. Σε περίπτωση δυσανεξίας ή αποστροφής θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εναλλακτικές πηγές ασβεστίου για την κάλυψη των ημερήσιων αναγκών. Για τον σίδηρο, οι απαιτήσεις επίσης αυξάνονται λόγω της μυϊκής αύξησης αλλά και της αύξησης του όγκου αίματος. Συγκεκριμένα τα κορίτσια και οι αθλούμενοι έφηβοι παρουσιάζουν αυξημένες ανάγκες. Το κόκκινο κρέας προσφέρει τον πιο βιοδιαθέσιμο σίδηρο, δηλαδή τον σίδηρο που απορροφάται και χρησιμοποιείται ευκολότερα από τον οργανισμό τους. Δεν είναι όμως εφικτή η τακτική λήψη κόκκινου κρέατος, αφού η συχνή χρήση του αντιτίθεται στις γενικές αρχές σωστής διατροφής. Μπορούν αντ’

αυτού να χρησιμοποιηθούν συχνά το αυγό, τα άλιπα λευκά κρέατα, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί για την συμπλήρωση της πρόσληψης και την κάλυψη των αναγκών. Ο Ψευδάργυρος είναι άλλο ένα θρεπτικό συστατικό με μεγάλη σημασία κατά την  εφηβεία. Είναι απαραίτητο όχι μόνο για την σωστή ανάπτυξη, αλλά και για την σεξουαλική ωρίμανση. Συνήθως όμως, καταναλώνοντας τρόφιμα για την κάλυψη των αναγκών σιδήρου, καλύπτονται αυτόματα και οι ανάγκες σε ψευδάργυρο.

Τέλος, στην κατηγορία των βιταμινών, προσοχή πρέπει να δοθεί στην κάλυψη των αναγκών σε βιταμίνη D επειδή συμμετέχει στην ενίσχυση των οστών. Δεν υπάρχουν πολλά τρόφιμα που να περιέχουν σημαντικά ποσά βιταμίνης D. Την βρίσκουμε όμως στο γάλα και σε εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού. Επίσης, η βιταμίνη D, συντίθεται στην επιδερμίδα κατά την έκθεση της στον ήλιο. Ακόμα και 10 λεπτά καθημερινής έκθεσης του προσώπου και των χεριών μπορεί να είναι αρκετά για την κάλυψη των αναγκών. Κλείνοντας, δεν πρέπει να παραλείψουμε το γεγονός ότι, για την κάλυψη των επιθυμητών ποσοτήτων ενέργειας και κάθε θρεπτικού συστατικού, βασικός παράγοντας επιτυχίας είναι η συνειδητή συνεργασία και ευαισθητοποίηση του ίδιου του εφήβου.Ημερήσιες ανάγκες εφήβων σε ενέργεια και πρωτεΐνη

Ηλικία Ενέργεια Ανάλογο Ενέργεια Πρωτεΐνη(έτη) (θερμίδες) ύψος (cm) (θερμίδες/cm) (γρ./ cm )

Aγόρια11-14 2500 157 15.9 0.2915-18 3000 176 17.0 0.34

Κορίτσια11-14 2200 157 14.0 0.2915-18 2200 163 13.5 0.27

Διατροφικές συστάσεις για εφήβους

Κατάλληλες Τροφές Ποσότητα

Γάλα, γιαούρτι, τυρί3-4 μερίδες / ημέρα ( 1 μερίδα = 1 φλιτζάνι γάλα ή γιαούρτι ή 60 γρ. τυρί)

Κρέας, πουλερικά, ψάρια, Αυγά

2-3 μερίδες / ημέρα ( 1 μερίδα = 90 γρ. κρέας ή πουλερικά ή ψάρι ή 60 γρ κρέας + 30 γρ τυρί )

Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, Ζυμαρικά

6- 11 μερίδες / ημέρα ( 1 μερίδα = ¾ φλιτζ. δημητριακά ή ½ φλιτζ. ρύζι ή ζυμαρικά)

Λαχανικά3-5 μερίδες /ημέρα ( 1 μερίδα = 1 φλιτζ. ωμά, ½ φλιτζ. βρασμένα, ή ¾ φλιτζ. ζωμός λαχανικών)

Φρούτα3-4 μερίδες / ημέρα ( 1 μερίδα = 1 μέτριοφρούτο ή ½ φλιτζάνι φρουτοχυμός )

Λίπη και έλαια 3-4 κουταλιές της σούπαςΓλυκά 2-3 γλυκά επιλογής/εβδομάδα

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και περιλαμβάνει ζυμαρικά, ψωμί, δημητριακά, ρύζι και πατάτες, πουλερικά και ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, μερικά πολύ λίγο επεξεργασμένα εποχιακά τρόφιμα και ελάχιστο κρέας. Περιλαμβάνει όμως δύο βασικά συστατικά: το ελαιόλαδο που είναι η κύρια πηγή λίπους και το κρασί.

Η Παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή, ύστερα από μελέτες και στη χώρα μας και αλλού, έχει αποδειχτεί ως η πιο υγιεινή διατροφή. Η Μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου…

Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής (η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ακόρεστων λιπαρών), προστατεύουν εκτός των άλλων, και το δέρμα από τα σημάδια του χρόνου, δηλαδή τις ρυτίδες. Και σε συνδυασμό με καθημερινή σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα, χορός, κλπ) το Μεσογειακό διατροφικό μενού αποτελεί συνταγή για μακροζωία, υγεία και ομορφιά.

Η μεσογειακή δίαιτα παρουσιάζει αρκετές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα της Μεσογείου. Αυτό οφείλεται στην τοπική

χλωρίδα και πανίδα κάθε περιοχής. Όμως, υπάρχουν κοινά σημεία στις διατροφικής συνήθειες όλων των λαών της Μεσογείου, όπως είναι το ελαιόλαδο και η αφθονία των φρούτων, των οσπρίων και των χορταρικών που συνθέτουν τα βασικά χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Είναι κυρίως, αλλά όχι μόνον, Αγροτικά Προϊόντα που η παραγωγή τους στηρίχθηκε σε φυσικές διεργασίες. Αυτό σημαίνει χρησιμοποίηση εναλλακτικών, προς τα χημικά, μεθόδων αντιμετώπισης εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων (όχι χρήση συνθετικών φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων), καθώς και τεχνικών παραγωγής, όπως η εναλλαγή των καλλιεργειών, η ανακύκλωση φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων, η χρήση, κατά το δυνατόν, ιθαγενών φυλών ζώων και φυτών, η φυσική διατροφή, η ελεύθερη και υγιεινή βόσκηση…

Τι παραπάνω προσφέρουν σε όλους μας τα Βιολογικά Προϊόντα;

Είναι σαφώς πιο υγιεινά, καθώς δεν αναπτύχθηκαν με παρεμβάσεις που είναι έξω από την «φυσιολογική» τους ζωή, όπως ορμόνες, συνθετικά λιπάσματα, βιταμίνες, αντιβιοτικά. Είναι ασφαλή για την υγεία μας, μια και δεν έχουν υπολείμματα λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων που, πιθανώς, αθροιστικά και στη διάρκεια, μπορεί να προκαλέσουν σωρεία προβλημάτων υγείας,

ιδίως στα παιδιά. Έχουν ανώτερη διατροφική αξία και, συχνά, είναι πιο γευστικά και μυρωδάτα. Τέλος, καλλιεργούνται με μεθόδους που είναι πολύ πιο φιλικές για το περιβάλλον, συντελώντας, έτσι, στην αειφορία του πλανήτη.

Πώς διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα που αγοράσαμε είναι βιολογικά;

Υπάρχουν ανεξάρτητοι φορείς, διαπιστευμένοι από το κράτος, που ελέγχουν, σε όλη την διάρκεια της καλλιέργειας, της ζωής αλλά και της μεταποίησης των Αγροτικών Προϊόντων, ότι αυτά παράχθηκαν με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται ώστε να είναι Βιολογικά. Εάν όλα είναι σύμφωνα με τις αρχές της Βιολογικής καλλιέργειας, τότε πιστοποιούνται από τους φορείς αυτούς με «σφραγίδα» που υπάρχει στην συσκευασία και που εγγυάται ότι το προϊόν είναι Βιολογικό. Επίσης, απαιτείται ο συσκευαστής και ο λιανοπωλητής των προϊόντων αυτών να είναι πιστοποιημένος από τους ίδιους ελεγκτικούς φορείς, ώστε να μπορεί να μεταποιεί ή να πουλά τα προϊόντα αυτά, σε «χύμα» μορφή, με δική του ευθύνη. Η λεπτομερής αυτή σειρά ελέγχων, εγγυάται ότι τα προϊόντα που Θα αγοράσουμε, εφ' όσον είναι από πιστοποιημένους φορείς, είναι απολύτως σίγουρα Βιολογικά. Εξ' άλλου, το ελεγκτικό αυτό σύστημα εφαρμόζεται παγκοσμίως και, για την σωστή του υλοποίηση, παρεμβαίνουν φορείς και εκτός της Ελληνικής επικράτειας.

Γιατί τα βιολογικά προϊόντα δεν βρίσκονται παντού σε ικανοποιητικές ποσότητες και ποικιλία;

Οι Βιολογικές καλλιέργειες στην Ελλάδα, παρ' όλο που ξεκίνησαν εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, δεν αναπτύχθηκαν, για διάφορους λόγους, στο μέτρο που θα μπορούσαν. Σήμερα, καλλιεργούνται στην χώρα μας μόλις 300 χιλ. στρ. περίπου ή το 0,8% της συνολικής έκτασης (στην Ιταλία καλλιεργούνται 11,5 εκατ. στρεμ.). Τεράστιο και σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η ανυπαρξία συντονισμού παραγωγής και εμπορίου και η ερασιτεχνική προσέγγιση του θέματος από την πλευρά κάποιων παραγωγών και εμπόρων. Επίσης, σημαντικό στοιχείο καθυστέρησης αποτελεί και η μη ικανοποιητική στήριξη της Βιολογικής καλλιέργειας από την πλευρά του κράτους, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Ευρώπη. Για τους λόγους αυτούς, τα Βιολογικά Προϊόντα, συχνά, ή δεν παράγονται, ή παράγονται αλλά δεν φτάνουν εγκαίρως στον καταναλωτή, ή τέλος, όταν φτάσουν, δεν καλύπτουν την ποικιλία και τις ποσότητες που απαιτούνται.

Γιατί τα Βιολογικά Προϊόντα είναι πιο ακριβά από τα συμβατικά;

Κατ' αρχήν, τα βιολογικά προϊόντα χρησιμοποιούν καλλιεργητικές μεθόδους που δεν βοηθούν στην ποσοτική ανάπτυξη της παραγωγής. Η έλλειψη συνθετικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, μειώνει τις παραγωγές και, συχνά, τις ελαχιστοποιεί (ασθένειες και έντομα που προκαλούν ζημίες). Το ίδιο συμβαίνει με τα ζιζάνια, που αντιμετωπίζονται με σκάλισμα με το χέρι, πράγμα που ανεβάζει το κόστος παραγωγής. Στην κτηνοτροφία, πάλι, το πρόβλημα εμφανίζεται με την ίδια ένταση. Οι φυσικές τροφές και όχι τα κάθε είδους «συνθετικά πρόσθετα» με τις γνωστές επιπτώσεις υγείας στον άνθρωπο, δεν προσφέρουν τους όγκους παραγωγής των συμβατικών μεθόδων. Παρ' όλα αυτά, εφ' όσον οι Βιολογικές καλλιέργειες αναπτυχθούν και πάρουν την θέση που τους αξίζει, το κόστος και οι τιμές θα πέσουν σε επίπεδα που θα είναι απολύτως ανταγωνιστικά. Να σημειωθεί ότι η κατανάλωση των Βιολογικών Προϊόντων στην Ελλάδα καλύπτει μόλις το 0,4% του συνόλου, σε σχέση με το 2-5% της μέσης κατανάλωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γιατί η εξωτερική εμφάνιση των Βιολογικών Φρούτων και Λαχανικών δεν είναι το ίδιο καλή μ' αυτή των συμβατικών;

Οι ποικιλίες των φυτών, η διατροφή (λιπάσματα, ορμόνες), η φυτοπροστασία και μια σειρά ακόμη καλλιεργητικών φροντίδων, «αναγκάζουν» τα φρούτα και λαχανικά να αποκτήσουν όψη, σχήμα και χρώμα, που είναι μεν συμβατά με τις ανάγκες του μάρκετινγκ, δεν είναι όμως καθόλου συμβατά με την φυσική τους μορφολογία. Πόσο μάλλον που, οι ποικιλίες που προτιμά η Βιολογική Γεωργία είναι τοπικές, με ελάχιστη έως καθόλου «εξωγενή» βελτίωση. Οι λόγοι αυτοί κάνουν τα Βιολογικά Προϊόντα να είναι πιο «άσχημα» από τα συμβατικά, ταυτόχρονα όμως, πιο νόστιμα και υγιεινά.

Μπορούν τα Βιολογικά Προϊόντα να καλύψουν το σύνολο των αναγκών του σημερινού καταναλωτή;

Ασφαλώς. Εκτός από Λαχανικά, Φρούτα και Γαλακτοκομικά προϊόντα και Κρέας, τα Βιολογικά Προϊόντα καλύπτουν μια ποικιλία από προϊόντα καθημερινής χρήσης, όπως Ψωμί και προϊόντα Αρτοποιείου, Χυμούς, Μπύρες και Αλκοολούχα ποτά, Λάδια, Μεταποιημένα τρόφιμα (μακαρόνια, ρύζια, έτοιμα φαγητά κ.λπ.), Παιδικές τροφές, Καλλυντικά, Χαρτικά…

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ: ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΙΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ

Τα μεταλλαγμένα ή γενετικά τροποποιημένα προϊόντα είναι αποτέλεσμα της βιοτεχνολογίας, μιας νέας τεχνολογίας στην οποία έχουν επενδύσει υπερεθνικές επιχειρήσεις με στόχο τον έλεγχο του γενετικού υλικού, την πλήρη εξάρτηση των παραγωγών, την ρύθμιση της παγκόσμιας παραγωγής της τροφής και ουσιαστικά της ίδιας της ζωής.

Γενετικά μεταλλαγμένος οργανισμός είναι ένας ζωντανός οργανισμός ο οποίος δημιουργήθηκε τεχνητά, αλλοιώνοντας τη γενετική του ταυτότητα με την προσθήκη ή την αφαίρεση γονιδίων που προέρχονται από άλλους εντελώς διαφορετικούς οργανισμούς (π.χ σε ένα φυτό μπορούν να εισαχθούν γονίδια από ιούς, παθογόνα βακτήρια, φυτά, ζώα έτσι ώστε το φυτό να παράγει τοξίνες εναντίον κάποιων εντόμων ή να αποκτήσει ανθεκτικότητα σε κάποιο ζιζανιοκτόνο). Πετυχαίνουν, υποτίθεται, με αυτόν τον τρόπο οργανισμούς που έχουν βελτιωμένες αποδόσεις, αντοχή σε εχθρούς και ασθένειες, προσαρμοστικότητα στο περιβάλλον, εμπλουτισμό σε βιταμίνες, φαρμακευτικές ουσίες και άλλα. Μέχρι σήμερα όμως και παρόλο που έχουν διατεθεί για καλλιέργειες και εμπορική διάθεση, δεν έχουν δοθεί επαρκή επιστημονικά στοιχεία για τα αποτελέσματα της απελευθέρωσης των οργανισμών αυτών στα οικοσυστήματα. Και αυτό γιατί η αφαίρεση ενός γονιδίου μπορεί να γίνει με ακρίβεια, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για την τοποθέτησή του στον οργανισμό που θα το δεχτεί, εξ αιτίας της απρόβλεπτης συμπεριφοράς των γονιδίων και των μηχανισμών ρύθμισης.

Οι κίνδυνοι για το περιβάλλον εντοπίζονται μέχρι τώρα:

μεταφορά διαγονιδίων μέσω γύρης

επίδραση βιοεντομοκτόνου σε έντομα μη στόχους

δημιουργία εντόμων ανθεκτικών στο βιοεντομοκτόνο

επικράτηση υπερανθεκτικών ζιζανίων που για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται όλο και πιο ισχυρό ζιζανιοκτόνο

Οι κίνδυνοι για την υγεία των καταναλωτών είναι:

αλλεργικές αντιδράσεις

τοξικότητα

αντιθρεπτικές επιδράσεις

μεταφορά γονιδίου (κυρίως ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά)

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Με τον όρο προσθετικά τροφίμων, ή πρόσθετα τροφίμων, χαρακτηρίζονται γενικά διάφορες ουσίες που προστίθενται στις τροφές, συνηθέστερα έτοιμες για κατανάλωση, καθώς και σε ποτά - αναψυκτικά, με σκοπό να πετύχουν ένα τεχνολογικό αποτέλεσμα, όπως συντήρηση, τροποποίηση του χρώματος, της γεύσης, της υφής. Οι κυριότερες ομάδες προσθέτων είναι οι χρωστικές, τα συντηρητικά, τα αντιοξειδωτικά, τα πηκτωματογόνα, τα ενισχυτικά

γεύσης κ.ά. Πολλά τυποποιημένα "σνακς", ζαχαρώδη, γλυκίσματα και αναψυκτικά, που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο, περιέχουν μεγάλο αριθμό τέτοιων ουσιών, γνωστών και ως ουσίες Ε, όπως συστηματοποιήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα προσθετικά τροφίμων διακρίνονται, ανάλογα με την προέλευσή τους, σε φυσικά προσθετικά και σε συνθετικά προσθετικά. Η προσθήκη πρόσθετων ουσιών με αριθμό Ε στα τρόφιμα είναι ένα ζήτημα τρέχουσας ανησυχίας για την υγεία εδώ και πολλά χρόνια.

Γενικά, πολλά εκλαϊκευμένα δημοσιεύματα ενοχοποιούν κατά καιρούς συγκεκριμένα προσθετικά τροφίμων ότι προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στη συμπεριφορά, την πνευματική κατάσταση και την υγεία των καταναλωτών, ότι συνδέονται με διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιών, των νευρολογικών διαταραχών, των διαταραχών εντέρων, του καρκίνου,

των καρδιακών παθήσεων και της αρθρίτιδας. Η επιστημονική έρευνα δεν επιβεβαιώνει αυτούς τους φόβους.

ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΩΣ ΦΑΡΜΑΚΑ

A . Τρόφιμα για υγιή μαλλιά

Εάν έχετε ξηρά μαλλιά ή τα μαλλιά σας έχουν αρχίσει να πέφτουν, τότε τα τρόφιμα πλούσια σε Ω3 λιπαρά και σε βιταμίνη Ε μπορούν να βοηθήσουν πολύ καθώς πολλές μελέτες δείχνουν ότι αυτά τα θρεπτικά συστατικά συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της υγείας των μαλλιών, σταματούν την τριχόπτωση αλλά και βελτιώνουν την συνολική υγεία και εικόνα των μαλλιών σας.Για να βοηθήσετε λοιπόν τα μαλλιά σας δείτε μερικά τρόφιμα τα οποία είναι ιδανικά για αυτό το σκοπό: σπανάκι, μπρόκολο, φασόλια, σολομός, στρείδια, ξηροί καρποί, αυγά, άπαχο γάλα, γιαούρτι, καρότα.

  Β. Τρόφιμα που θεραπεύουν

αβοκάντο

Καταπολεμά τον διαβήτη

Μειώνει τη χοληστερίνη

Αποτρέπει τα εμφράγματα

Ρυθμίζει τη πίεση

Απαλύνει το δέρμα

αγκινάραΒοηθά στη πέψη

Μειώνει τη χοληστερίνη

Προστατεύει τη καρδιά μας

Σταθεροποιεί το ζάχαρο

Προστατεύει από ηπατίτιδες

ανανάςΔυναμώνει τα οστά

Απαλύνει το κρύωμα

Βοηθά τη πέψη

Εξαφανίζει οζίδια

Σταματά τη διάρροια

ΒερίκοκοΚαταπολεμά τον καρκίνο

Ρυθμίζει τη πίεση

Προστατεύει την όραση

Προστατεύει από Alzheimer

Επιβραδύνει τη γήρανση

Βρώμη Μειώνει τη Καταπολεμ Καταπολεμ Θεραπεύει Απαλύνει

χοληστερίνη

ά τον καρκίνο

ά τον διαβήτη

την δυσκοιλιότητα

το δέρμα

ΓιαούρτιΠροστατεύει από έλκη

Δυναμώνει τα οστά

Μειώνει τη χοληστερίνη

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Βοηθά τη πέψη

Γκρέιπφρουτ

Προστατεύει από τα εμφράγματα

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Καταπολεμά τον καρκίνο του προστάτη

Μειώνει τη χοληστερίνη

Γλυκοπατάτα

Προστατεύει την όραση

Φτιάχνει τη διάθεση

Καταπολεμά τον καρκίνο

Δυναμώνει τα οστά

Δαμάσκηνο

Επιβραδύνει τη γήρανση

Θεραπεύει την δυσκοιλιότητα

Ενισχύει τη μνήμη

Μειώνει τη χοληστερίνη

Προστατεύει από καρδιακές παθήσεις

ελαιόλαδο

Προστατεύει την καρδιά μας

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Καταπολεμά τον καρκίνο

Καταπολεμά τον διαβήτη

Απαλύνει το δέρμα

ΚαρόταΠροστατεύουν την όραση

Προστατεύουν τη καρδιά μας

Αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Βοηθούν στην απώλεια βάρους

ΚαρπούζιΠροστατεύει τον προστάτη

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Μειώνει τη χοληστερίνη

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Ρυθμίζει τη πίεση

Καρύδια

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Ενισχύουν τη μνήμη

Φτιάχνουν τη διάθεση

Προστατεύουν από καρδιακές παθήσεις

Κάστανα

Βοηθούν στην απώλεια βάρους

Προστατεύουν τη καρδιά μας

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Ρυθμίζουν τη πίεση

Κεράσια

Προστατεύουν τη καρδιά μας

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Θεραπεύουν την αϋπνία

Επιβραδύνουν τη γήρανση

Προστατεύουν από την νόσο Αlzheimer

Κουνουπίδι

Προστατεύει από τον καρκίνο

Καταπολεμά τον καρκίνο

Δυναμώνει τα οστά

Εξαφανίζει τις μελανιές

Προφυλάσσει από καρδιακέ

του προστάτη

του μαστού

ς παθήσεις

κρεμμύδι

Μειώνουν τον κίνδυνο εμφράγματος

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Σκοτώνουν τα βακτηρίδια

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τους μύκητες

λάιμΚαταπολεμά τον καρκίνο

Προστατεύει την καρδιά μας

Ρυθμίζει τη πίεση

Απαλύνει το δέρμα

Θεραπεύει το σκορβούτο

λάχανοΚαταπολεμά τον καρκίνο

Αποτρέπει τη δυσκοιλιότητα

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Προστατεύει τη καρδιά μας

Βοηθά στις αιμορροϊδες

λεμόνιαΚαταπολεμούν τον καρκίνο

Προστατεύουν την καρδιά μας

Ρυθμίζουν τη πίεση

Απαλύνουν το δέρμα

Θεραπεύουν το σκορβούτο

Λιναρόσποροι

Βοηθούν τη πέψη

Καταπολεμούν τον διαβήτη

Προστατεύουν την καρδιά μας

Βελτιώνουν την πνευματική μας υγεία

Ενισχύουν το ανοσοποιητικό

μάνγκοΚαταπολεμά τον καρκίνο

Ενισχύει τη μνήμη

Ρυθμίζει τον θυρεοειδή

Βοηθά τη πέψη

Προστατεύει από την Νόσο του Alzheimer

Μανιτάρια

Ρυθμίζουν τη πίεση

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Σκοτώνουν τα βακτηρίδια

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Δυναμώνουν τα οστά

ΜέλιΕπουλώνει πληγές

Βοηθά τη πέψη

Προστατεύει από έλκη

Αυξάνει την ενέργεια

Καταπολεμά τις αλλεργίες

μήλαΠροστατεύουν τη καρδιά

Αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα

Σταματούν τη διάρροια

Καταπολεμούν τη Νεφρική Ανεπάρκεια

Μαλακώνουν τις αρθρώσεις (αποτρέπουν την αρθρίτιδα)

ΜούραΚαταπολεμούν τον καρκίνο

Προστατεύουν τη καρδιά μας

Σταθεροποιούν το ζάχαρο

Ενισχύουν τη μνήμη

Αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα

Μπανάνα

Προστατεύει τη καρδιά μας

Μαλακώνει τον βήχα

Δυναμώνει τα κόκαλα

Ρυθμίζει τη πίεση

Σταματά τη διάρροια

Μπρόκολο

Δυναμώνει τα οστά

Προστατεύει την όραση

Καταπολεμά τον καρκίνο

Προστατεύει τη καρδιά μας

Ρυθμίζει τη πίεση

Νερό

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Καταπολεμά τον καρκίνο

Καταπολεμά τη πέτρα στα νεφρά

Απαλύνει το δέρμα

παντζάρια

Ρυθμίζουν τη πίεση

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Δυναμώνουν τα κόκαλα

Προστατεύουν τη καρδιά μας

Βοηθούν στην απώλεια βάρους

ΠεπόνιαΠροστατεύουν την όραση

Ρυθμίζουν τη πίεση

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Ενισχύουν το ανοσοποιητικό

Πίτουρο

Καταπολεμά τον κολονιαίο προστάτη

Θεραπεύει την δυσκοιλιότητα

Μειώνει τη χοληστερίνη

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Βελτιώνει την πέψη

Πορτοκάλια

Ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Προστατεύουν την καρδιά μας

Ρυθμίζουν την αναπνοή

πράσινο τσάι

Καταπολεμά τον καρκίνο

Προστατεύει την καρδιά μας

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Βοηθά στην απώλεια βάρους

Σκοτώνει τα βακτηρίδια

Ροδάκινα

Θεραπεύουν την δυσκοιλιότητα

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Βοηθούν στην αποτροπή εγκεφαλικών

Βοηθούν τη πέψη

Βοηθούν στις αιμορροΐδες

Ρύζι

Προστατεύει την καρδιά μας

Καταπολεμά τον διαβήτη

Καταπολεμά τη πέτρα στα νεφρά

Καταπολεμά τον καρκίνο

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Σιτάρι

Καταπολεμά τον κολονιαίο προστάτη

Θεραπεύει την δυσκοιλιότητα

Μειώνει τη χοληστερίνη

Βοηθά στην αποτροπή εγκεφαλικών

Βελτιώνει τη πέψη

ΣκόρδοΜειώνει τη χοληστερίνη

Ρυθμίζει την πίεση

Καταπολεμά τον καρκίνο

Σκοτώνει τα βακτηρίδια

Καταπολεμά τους μύκητες

ΣταφύλιαΠροστατεύουν την όραση

Καταπολεμούν τη πέτρα στα νεφρά

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Βελτιώνουν τη κυκλοφορία του αίματος

Προστατεύουν την καρδιά

Σύκα

Βοηθούν στην απώλεια βάρους

Βοηθούν στην αποτροπή εγκεφαλικών

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τον καρκίνο

 Ρυθμίζουν την πίεση

τομάταΠροστατεύει τον προστάτη

Καταπολεμά τον καρκίνο

Μειώνει τη χοληστερίνη

Προστατεύει την καρδιά

ΤσίλιΒοηθά τη πέψη

Απαλύνει τον πονόλαιμο

Θεραπεύει την ιγμορίτιδα

Καταπολεμά τον καρκίνο

Ενισχύει το ανοσοποιητικό

φασόλια

Αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα

Βοηθούν τις αιμορροΐδες

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Καταπολεμούν τον καρκίνο

Σταθεροποιούν το ζάχαρο

φράουλεςΚαταπολεμούν τον καρκίνο

Προστατεύουν την καρδιά μας

Ενισχύουν τη μνήμη

Μειώνουν το άγχος

Φιστίκια

Προστατεύουν από καρδιακές παθήσεις

Βοηθούν στην απώλεια βάρους

Καταπολεμούν τον καρκίνο του προστάτη

Μειώνουν τη χοληστερίνη

Δημιουργούν / επιδεινώνουν πεπτικές διαταραχές

Ψάρι

Προστατεύει την καρδιά μας

Ενισχύει τη μνήμη

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Καταπολεμά τον καρκίνο

 

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη

Πέμπτη Παρασκευή

Σάββατο Κυριακή

Πρωινό

Γάλα με δημητριακά ολικής άλεσης

Ψωμί με τυρί

Ψωμί με ταχίνι (ή βούτυρο) και μέλι

Ψωμί με βούτυρο και μαρμελάδα

Ψωμί με ελιές και τομάτα

Γάλα με δημητριακά

Ψωμί με βούτυρο και μέλι ή μαρμελάδα

Δεκατιανό

Κουλούρι σουσαμένιο

Σταφιδόψωμο

Σπανακόπιτα ή τυρόπιτα

Σάντουιτς από ψωμί ολικής άλεσης με τυρί και τομάτα

Ένα κομμάτι κέικ ή τσουρέκι

Φρούτο Τοστ με τυρί

Μεσημεριανό

Φακές ή φασολάδα ή ρεβίθια ή άλλο όσπριο με ψωμί, ελιές, τυρί ή ψάρι καπνιστό

Κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο

Λαδερό, όπως φασολάκια, αρακάς, αγκινάρες, ιμάμ, μπριάμ με ψωμί και τυρί

Μακαρόνια με σάλτσες, ή παστίτσιο, ή γεμιστά

Ψάρι/ΘαλασσινάΜε χόρτα ή πλακί ή ψαρόσουπα ή τηγανισμένο

Κόκκινο κρέας με ρύζι (π.χ. λεμονάτο, κοκκινιστό) ή κρέας με λαχανικά και ψωμί (π.χ. φρικασέ, χοιρινό σελινάτο μοσχάρι με μελιτζάνες

Ό,τι επιθυμήσαμε ή ό,τι προκύπτει στη βόλτα με την οικογένεια ή τους φίλους μας

Απογευματινό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Φρούτο ή ένα ποτήρι χυμό

Βραδινό

Ψωμί με τυρί

Ψωμί με αβγό

Ψωμί με ελιές

Γιαούρτι με φρούτα και ξηρούς καρπούς

Κρέμα ή ρυζόγαλο

Το ίδιο φαγητό με το μεσημεριανό, αλλά σε μικρότερη ποσότητα

Χορτόπιτα ή τυρόπιτα

Β. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει φέρει αλλαγές στις διατροφικές μας συνήθειες. Τα παιδιά της πόλης που άλλοτε έτρωγαν το σπιτικό φαγητό που ετοίμαζε η μητέρα τους, καταναλώνουν τουλάχιστον μια φορά την ημέρα γρήγορο φαγητό. Όντας φθηνό, γευστικό και διαθέσιμο σε κάθε γωνιά της πόλης αποτελεί μια καλή λύση, κυρίως για τους γονείς με χαμηλό εισόδημα. Επιπλέον, οι σημερινές οικονομικές συνθήκες αναγκάζουν τη μητέρα να εργάζεται, συνεπώς ο χρόνος για την παρασκευή σπιτικού φαγητού για τα παιδιά συρρικνώνεται ή εξαφανίζεται.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΙΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Όταν το άτομο μπει στην εφηβεία, οι διατροφικές του συνήθειες επηρεάζονται από διάφορες πληροφορίες που λαμβάνει από διάφορες πηγές. Επίσης το βαρύ πρόγραμμα, λόγω μαθημάτων και άθλησης, αναγκάζει τον έφηβο να τρώει στο πόδι και συχνά μακριά από το σπίτι του. Άλλοι παράγοντες είναι :

Η Οικογένεια: Το διατροφικό περιβάλλον που παρέχουν οι γονείς στα παιδιά τους, ξεκινώντας από την ηλικία των 3-4 χρόνων, διαμορφώνει τις διατροφικές τους συνήθειες σε μεγάλο βαθμό. Έτσι ένα παιδί που σε μικρή ηλικία τρώει φρούτα και λαχανικά καθημερινά, το πιθανότερο είναι να συνεχίσει να τα περιλαμβάνει στη διατροφή του και ως έφηβος. Αντίθετα, αν κάποιο παιδί τρώει σε μικρή ηλικία πληθώρα τροφών πλούσιων σε λίπος και ζάχαρη, όπως είναι τα γλυκά και το έτοιμο φαγητό, δύσκολα στην εφηβεία θα αλλάξει διατροφικές συνήθειες.

Η Τηλεόραση - Διαφήμιση: Παρατηρείται πως οι επιλογές των εφήβων όσον αφορά το φαγητό σχετίζονται με τη συχνότητα που βλέπουν στην τηλεόραση να διαφημίζονται κάποια τρόφιμα και με

το τρόπο που αυτά διαφημίζονται (πχ. μέσω ηθοποιών, αθλητών, μοντέλων που οι έφηβοι έχουν ως πρότυπα) και τα οποία τελικά τα υιοθετούν στο διαιτολόγιό τους. Επιπλέον, η αισθητική του σώματος, όπως αναπαράγεται από τα τηλεοπτικά πρότυπα, πολλές φορές διαμορφώνει τροφικές επιλογές, ειδικότερα στα κορίτσια που ενδιαφέρονται περισσότερο για την εικόνα του σώματός τους. Τα Έτοιμα Τρόφιμα : οι έφηβοι καταναλώνουν με μεγάλη συχνότητα και σε σημαντικές ποσότητες τρόφιμα, όπως πατατάκια, γλυκά, αναψυκτικά, χάμπουργκερ, πίτσες, δηλαδή τρόφιμα που τα βρίσκουν εύκολα εκτός σπιτιού και είναι έτοιμα να φαγωθούν χωρίς να χρειαστεί να τα ετοιμάσουν οι ίδιοι, ευχάριστα στη γεύση, συνήθως πλούσια σε λίπος, ζάχαρη και αλάτι, και λιγότερο πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.

Διάθεση για αυτονομία: ο αριθμός των γευμάτων που αποφεύγει ο έφηβος ή καταναλώνει "εκτός σπιτιού" αυξάνεται από την αρχή της εφηβείας ως το τέλος, αντικατοπτρίζοντας την όλο και μεγαλύτερη ανάγκη για αυτονομία και διάθεση για ελεύθερο χρόνο μακριά από το σπίτι και την οικογένεια. Διάθεση - Στρες: Το ψυχολογικό στρες είναι κοινό χαρακτηριστικό της σύγχρονης ζωής και μπορεί να αλλάξει συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία. Η επίδραση του στρες στην επιλογή τροφίμων είναι σύνθετη, ειδικά εξαιτίας των διαφόρων τύπων στρες που μπορεί να βιώσει κανείς. Η επίδραση του στρες στην πρόσληψη τροφής εξαρτάται από το άτομο, τον παράγοντα που προκαλεί το στρες και τις συνθήκες. Γενικά, κάποια άτομα τρώνε περισσότερο από το κανονικό, ενώ κάποια άλλα λιγότερο, όταν βιώνουν καταστάσεις στρες. Γενικότερα, η διάθεση επηρεάζει έντονα την επιλογή των τροφίμων.  Οικονομική ευχέρεια: Είναι φανερό ότι η διατροφή του κάθε ανθρώπου, άρα και των εφήβων, επηρεάζεται από την οικονομική του άνεση. Όσο περισσότερα χρήματα μπορεί να διαθέσει τόσο καλύτερη ποιότητα τροφής αλλά και προϊόντα μπορεί να αγοράσει. Για παράδειγμα, τα βιολογικά προϊόντα παρουσιάζουν μια άνθιση την εποχή που ζούμε και κοστίζουν πολύ περισσότερο από τα συμβατικής καλλιέργειας. Το φρέσκο ψάρι είναι πολύ πιο ακριβό από το κατεψυγμένο και το κονσερβοποιημένο και, φυσικά, έχει περισσότερες θρεπτικές ουσίες και βιταμίνες και καθόλου συντηρητικά. Το ίδιο συμβαίνει με τα κρεατικά αλλά και με τα φρούτα και τα λαχανικά. Κάποιος λοιπόν που μπορεί να διαθέσει ένα

μέρος από το εισόδημά του χωρίς να στερηθεί κάτι άλλο, εξασφαλίζει μια καλύτερη και πιο υγιεινή διατροφή από κάποιον άλλον που λόγω οικονομικής στενότητας καταφεύγει σε τυποποιημένα προϊόντα . Η Θρησκεία: Η κάθε θρησκεία έχει την δική της φιλοσοφία και μέρος αυτής είναι και η διατροφή. Για παράδειγμα, οι Ινδουϊστές απαγορεύεται να τρώνε βοδινό γιατί θεωρείται ιερό ζώο. Η μουσουλμανική θρησκεία απαγορεύει το χοιρινό γιατί το θεωρεί βρόμικο κρέας. Στο χριστιανισμό υπάρχουν περίοδοι νηστείας όπου οι χριστιανοί πρέπει να αποφεύγουν συγκεκριμένα τρόφιμα για κάποιες μέρες, ενώ οι μουσουλμάνοι έχουν την περίοδο του Ραμαζανίου κατά την οποία δεν πρέπει να τρώνε τίποτα από την ανατολή έως την δύση του ηλίου. Βλέπουμε λοιπόν πως η θρησκεία επηρεάζει άμεσα τα ήθη και τα έθιμα του κάθε τόπου και των πολιτών του.

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΙΘΟΥΣ

χρησιμοποιούνται μέθοδοι της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας στοχεύοντας στην αξιοποίηση της γνώσης των ευαίσθητων σημείων των πολιτών προς χειραγώγησή τους… η διαφήμιση καταφεύγει σε παραπληροφόρηση (ισχυρισμοί για το μέγεθος και τη θρεπτικότητα του αγαθού), αποπροσανατολισμό, αποφεύγει τη λογική και αποδίδει φανταστικές ιδιότητες στα προβαλλόμενα αγαθά, υπερβάλλοντας στους επαίνους και στα πλεονεκτήματά τους (η κατανάλωση του προϊόντος προσδίδει ενέργεια, βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και την υγεία).. επιχειρείται συναισθηματική προσέγγιση των δεκτών (το προϊόν αλλάζει τη διάθεση) και υιοθετείται η τεχνική του λανθάνοντος αξιολογικού χαρακτηρισμού, σύμφωνα με την οποία τα αγαθά ταυτίζονται με ανθρώπινες αξίες (η μητρική αγάπη εξαντλείται στην αγορά συγκεκριμένου γάλακτος για το μωρό..)… γίνεται κατάχρηση επίκλησης αυθεντιών (συνήθως, τα αγαθά παρουσιάζονται από δημοφιλή πρόσωπα που είναι άριστα στην επιτέλεση των εργασιακών τους καθηκόντων, αλλά δεν έχουν καμία γνώση επί του προϊόντος που διαφημίζουν… ωστόσο, λόγω του υψηλού κύρους τους και της εκτίμησης που απολαμβάνουν από τους πολίτες, εύκολα, αν εκφράσουν μια θετική άποψη για ένα προϊόν, τους συμπαρασύρουν στην αγορά του)… κακοπροαίρετη σύγκριση με αντίστοιχα αγαθά άλλων εταιρειών (επίθεση στο ήθος του αντιπάλου, συκοφαντίες)… επαναλαμβάνεται πολλαπλές φορές το διαφημιστικό μήνυμα με στόχο την καταγραφή του στο υποσυνείδητο των καταναλωτών, την πλύση εγκεφάλου τους και την εξασθένιση των όποιων αντιστάσεών τους… γνωρίσματα του λεκτικού πληθωρισμού (εξεζητημένοι όροι, διαμόρφωση λέξεων προς εντυπωσιασμό, κατάχρηση παραθετικών

επιθέτων και επιρρημάτων: «σοκό..λαση», «το καλυτερότερο»), ο λόγος είναι σκόπιμα συνθηματικός (ευκολομνημόνευτος και ταυτόχρονα δογματικός: «ΑΒ Βασιλόπουλος και του πουλιού το γάλα») και αξιοποιείται κατάλληλα η δύναμη του ήχου και της εικόνας…

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Α. ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ

Η νευρική ανορεξία (Anorexia nervosa), πιο γνωστή ως ανορεξία, είναι μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται κυρίως από άρνηση για διατήρηση ενός υγιούς φυσιολογικού βάρους και έναν μανιώδη φόβο για την απόκτηση βάρους. Τα άτομα με νευρική ανορεξία συνεχίζουν να νιώθουν πείνα αλλά επιτρέπουν στους εαυτούς τους μόνο πολύ μικρές ποσότητες φαγητού. Η μέση ημερήσια πρόσληψη θερμίδων για άτομα με ανορεξία είναι 600-800 θερμίδες αλλά υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις ολικής αθρεψίας. Είναι μια σοβαρή ψυχική αρρώστια με υψηλό ποσοστό παρενεργειών και το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από όλες τις ψυχικές ασθένειες. Η νευρική ανορεξία εκδηλώνεται συνήθως στην εφηβεία και είναι πιο συχνή στις έφηβες. Παρόλο που μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους κάθε ηλικίας, φυλής και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης η νευρική ανορεξία επηρεάζει τις γυναίκες 10 φορές περισσότερο από τους άντρες. Ο όρος νευρική (ανορεξία) καθιερώθηκε το 1873 από τον Σερ Γουίλλιαμ Γκαλ, έναν από τους προσωπικούς γιατρούς της Βασίλισσας Βικτωρίας. Ο όρος έχει ελληνική προέλευση από το αν -( πρόθημα που δηλώνει άρνηση) και το ὄρεξις (όρεξη). Άρα, σημαίνει έλλειψη της επιθυμίας του ατόμου να τραφεί.

Ένα άτομο με ανορεξία μπορεί να εμφανίσει κάποια συμπτώματα, μερικά από τα οποία υπάρχουν παρακάτω. Οι μορφές τους καθώς και η σοβαρότητά τους διαφέρουν σε κάθε περίπτωση και μερικές φορές μπορεί να υπάρχουν αλλά να μην είναι ορατά. Η νευρική ανορεξία και ο υποσιτισμός που τη χαρακτηρίζει και που είναι αποτέλεσμα της λιμοκτονίας που επιβάλλουν τα άτομα στους εαυτούς τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές σε πολλά σημαντικά όργανα του σώματος.

Προφανής, γρήγορη και δραματική απώλεια βάρους.

Λανούγκο: Μικρές ανοιχτού χρώματος τρίχες φυτρώνουν στο κεφάλι και το σώμα.

Εμμονή με τις θερμίδες και την ποσότητα των λιπαρών στα τρόφιμα.

Απασχόληση με την τροφή, τις συνταγές και την μαγειρική. Μπορεί να μαγειρεύουν πολύπλοκα φαγητά για άλλους αλλά να μην τα καταναλώνουν οι ίδιοι/ίδιες.

Κάνουν δίαιτες παρόλο που είναι αδύνατοι/αδύνατες ή επικίνδυνα ελλιποβαρείς.

Φόβος μήπως πάρουν κιλά ή γίνουν υπέρβαροι. Τελετουργικά: κόβουν το φαγητό σε μικρά κομμάτια, αρνούνται

να φάνε μπροστά σε άλλους, κρύβουν ή πετάνε φαγητό. Χρησιμοποιούν καθαρτικά, διαιτητικά χάπια, εμετικά,

διουρητικά ή πηγαίνουν γρήγορα στο μπάνιο μετά τα γεύματα για να προκαλέσουν οι ίδιοι εμετό στον εαυτό τους και να αποβάλλουν τις περιττές θερμίδες.

Κάνουν συχνή και επίπονη άσκηση. Θεωρούν τους εαυτούς τους υπέρβαρους ακόμη και αν οι άλλοι

τους λένε ότι είναι υπερβολικά αδύνατοι. Δεν αντέχουν το κρύο και δηλώνουν συχνά πόσο κρυώνουν

εξαιτίας της έλλειψης μονωτικού λίπους ή κακής κυκλοφορίας του αίματος λόγω πολύ χαμηλής πίεσης. Εμφανίζουν επίσης πολύ χαμηλή θερμοκρασία σώματος (υποθερμία) καθώς το σώμα προσπαθεί να εξοικονομήσει ενέργεια.

Κατάθλιψη: μπορεί να βρίσκονται συχνά σε μια λυπημένη και ληθαργική κατάσταση.

Απομόνωση: αποφεύγουν τους φίλους και την οικογένεια τους, αποτραβιούνται κοινωνικά και γίνονται μυστικοπαθείς.

Φορούν φαρδιά ρούχα για να κρύψουν την απώλεια βάρους τους αν τους κάνουν σχόλια για την υγεία τους και θέλουν να τα αποφύγουν, ενώ κάποιοι άλλοι/άλλες φορούν φαρδιά ρούχα για να κρύψουν το σώμα τους καθώς το θεωρούν μη γοητευτικό και υπέρβαρο.

Τα μάγουλα τους μπορεί να είναι πρησμένα εξαιτίας της μεγέθυνσης των σιελογόνων αδένων που προκαλείται από την υπερβολική και συχνή πρόκληση εμετού.

Πρησμένες αρθρώσεις Κοιλιακό φούσκωμα

Δερματολογικά σημάδια της ανορεξίας

Δερματίτιδα Φλεγμονή (ιδιαίτερα στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών) Effluvium Telogen (ένα είδος σταδιακής λέπτυνσης της τρίχας

που οδηγεί σε τριχόπτωση) Ακροκυάνωση Παρονυχία Οίδημα Καροτένωση (κιτρίνισμα του δέρματος από υπερβολική

κατανάλωση λαχανικών που περιέχουν Α- και Β-καροτίνη, λουτεΐνη, λυκοπένιο, κρυπτοξανθίνη και ζεαξανθίνη, π.χ καρότα, μήλα κ.α.)

Χιονίστρες Κνησμός (φαγούρα)

Ερύθημα (ερυθρότητα του δέρματος) Ακμή Πετέχεια (δερματική ασθένεια που περιλαμβάνει πορφυρά

σημάδια στο δέρμα) Ραβδώσεις στο δέρμα Εντεροπαθική ακροδερματίτιδα ή σύνδρομο του Μπραντ

(συγγενής ανεπάρκεια ψευδαργύρου) Υπέρχρωση Δικτυωτή πελίδνωση Γωνιακή χειλίτιδα Πελλάγρα

Άλλες πιθανές ιατρικές επιπλοκές της νευρικής ανορεξίας

Δυσκοιλιότητα Διάρροια Αστάθεια ηλεκτρολυτών Τερηδόνα

.

Το είδος της κοινωνίας μέσα στην οποία μεγαλώνει ένα άτομο φαίνεται να είναι πολύ σημαντικό για το αν θα αναπτύξει κάποια διαταραχή διατροφής ή όχι. Τα τελευταία είκοσι χρόνια στις δυτικές κοινωνίες, όλο και πιο πολύ προβάλλεται το αδύνατο σώμα όχι μόνο σαν πρότυπο ομορφιάς αλλά και σαν προϋπόθεση για αυτοεκτίμηση, επιτυχία κι ευτυχία. Ταυτόχρονα όλο και πιο πολύ αυξάνονται τα ποσοστά των διαταραχών διατροφής. Σε μη δυτικές κοινωνίες που δεν υπήρχαν αυτά τα δυτικά πρότυπα δεν αναφέρονταν περιστατικά ανορεξίας. Με την εισβολή των δυτικών προτύπων ομορφιάς και κομψότητας μέσα από διαφημίσεις, περιοδικά και σταρ του κινηματογράφου άρχισαν να αναφέρονται όλο και πιο πολλά περιστατικά ανορεξίας. Ακόμη, τα παιδιά των οικογενειών χωρών της μέσης ανατολής και της Ασίας που πήγαν στην Αγγλία π.χ. ανέπτυξαν διαταραχές διατροφής με το που ήρθαν

σε επαφή με τις νέες αξίες, ενώ στις χώρες τους τα ποσοστά ανορεξίας είναι κοντά στο 0. Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα των ερευνών είναι πως οι έγχρωμες γυναίκες της Αμερικής δεν θεωρούν πως ένα αδύνατο σώμα είναι απαραίτητο για να είναι επιτυχημένες και ελκυστικές αλλά αντίθετα πως η ελκυστικότητα εξαρτάται από τη συνολική στάση και προσωπικότητα της γυναίκας. 70% των έγχρωμων γυναικών δηλώνουν ευχαριστημένες με το σώμα τους, ενώ μόλις 11% των λευκών γυναικών της Αμερικής δηλώνουν το ίδιο. Συνολικά πολύ λίγες έγχρωμες αμερικάνες έχουν νευρική ανορεξία σε σχέση με τις λευκές αμερικάνες και οι έγχρωμοι αμερικάνοι είναι πολύ πιο πρόθυμοι από τους λευκούς να φλερτάρουν με μια παχύτερη γυναίκα.

Β. ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑ

Ο όρος ψυχογενής ή νευρική ή νευρογενής βουλιμία (ΨΒ, ΝΒ, επιστ. ονομασία: bulimia nervosa) περιγράφει μια διαταραχή στην πρόσληψη τροφής. Η νευρογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από επεισοδιακή υπερφαγία (κατανάλωση πολύ μεγάλης ποσότητας φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα ), η οποία ακολουθείται από την προσπάθεια απαλλαγής από τις περιττές θερμίδες συνήθως μέσω εμετού, καθαρτικών, διουρητικών και υπερβολικής άσκησης. Οι γυναίκες έχουν εννέα φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν νευρική βουλιμία από τους άντρες. Τα αντικαταθλιπτικά χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της νευρικής βουλιμίας.

Διακρίνονται δύο τύποι Νευρογενούς Βουλιμίας:

Ο τύπος κάθαρσης στον οποίο το άτομο εμπλέκεται συστηματικά στην πρόκληση εμετού και κάνει κατάχρηση καθαρτικών, διουρητικών..

Ο τύπος μη-κάθαρσης στον οποίο το άτομο δε χρησιμοποιεί την κάθαρση αλλά άλλες αντισταθμιστικές συμπεριφορές (όπως νηστεία, υπερβολική άσκηση)..

Ετυμολογία

Η λέξη βουλιμία είναι συνένωση των λέξεων βοῦς (βόδι) και λιμός (πείνα). Στα αρχαία ελληνικά σήμαινε υπερβολικά μεγάλη πείνα και υποδήλωνε μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία κάποιος ήταν ικανός να καταναλώσει ένα ολόκληρο βόδι.

Ιστορικά στοιχεία

Ο όρος νευρογενής βουλιμία εισήχθηκε το 1979 από τον Βρετανό ψυχίατρο Τζέραλντ Ράσελ για να περιγράψει μια παθολογική οντότητα διαφορετική από τη ψυχογενή ανορεξία. Πρώιμες περιγραφές για τη βουλιμία υπάρχουν, όπως και για την ανορεξία, ήδη από το 18ο αιώνα (R.Whytt 1767, αλλά και από τις αρχές του 20ού αιώνα (P.Janet,1903)

Επιδημολογία

Εξαιτίας της σχετικά πρόσφατης ταξινόμησης της νευρογενούς βουλιμίας ως ξεχωριστής νοσολογικής οντότητας, τα επιδημιολογικά δεδομένα για τη διαταραχή αυτή είναι περιορισμένα.

Η ετήσια εξάπλωση της διαταραχής έχει υπολογιστεί στο 11,5 - 13,5‰ ετησίως. Το ποσοστό αυτό τριπλασιάζεται όταν συμπεριληφθούν και οι υποκλινικές περιπτώσεις νευρογενούς βουλιμίας. Οι μετρήσεις της επίπτωσης της διαταραχής παρουσίασαν αύξηση μέσα στη δεκαετία 1980-1990, αλλά αυτό πιθανώς να οφείλεται στη βελτίωση της διαγνωστικής μας ικανότητας και όχι σε πραγματική αύξηση των περιστατικών.

Όπως και η ψυχογενής ανορεξία, η βουλιμία εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες. Μόνο το 5-10% των πασχόντων είναι άρρενες, η δε ηλικιακή ομάδα στην οποία συνήθως παρουσιάζεται η διαταραχή είναι αυτή των 20-24 ετών.

Υπάρχουν μεγαλύτερα ποσοστά διατροφικών διαταραχών σε ομάδες που ασχολούνται με δραστηριότητες που έχουν

εξιδανικεύσει ένα αδύνατο σώμα όπως ο χορός, η ενόργανη γυμναστική, το μόντελινγκ, οι μαζορέτες, το τρέξιμο, το καλλιτεχνικό πατινάζ , η ηθοποιία και η κωπηλασία. Η βουλιμία είναι πιο συχνή στους Καυκάσιους.

Σημάδια και συμπτώματα

Οι κύκλοι νευρικής βουλιμίας συχνά περιλαμβάνουν έντονα και ανεξέλεγκτα επεισόδια υπερφαγίας τα οποία μπορεί να σταματήσουν εάν κάποιο άλλο άτομο διακόψει τον ασθενή ή εάν το στομάχι τους πονάει από την υπερέκταση, η οποία ακολουθείται από αυτοπροκαλούμενους εμετούς. Ο κύκλος αυτός μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές την εβδομάδα και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις αρκετές φορές την ημέρα και μπορεί να προκαλέσει άμεσα:

Χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος.

Αφυδάτωση και υποκαλεμία οι οποίες προκαλούνται από τους συχνούς εμετούς.

Αστάθεια των ηλεκτρολυτών η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή αρρυθμία, καρδιακή συγκοπή ακόμη και θάνατο.

Οισοφαγίτιδα ή φλεγμονή.

Ρήξη των τοιχωμάτων του οισοφάγου

Στοματικό τραύμα, στο οποίο η επαναλαμβανόμενη εισαγωγή των δαχτύλων ή άλλων αντικειμένων μπορεί να προκαλέσει κοψίματα στην εσωτερική επένδυση του στόματος ή του λαιμού.

Γαστροπάρεσις (καθυστερημένη γαστρική εκκένωση ).

Δυσκοιλιότητα.

Στειρότητα.

Διογκωμένοι αδένες κάτω από το σαγόνι.

Έλκη.

Κάλοι ή ουλές στο πίσω μέρος των χεριών εξαιτίας του επαναλαμβανόμενου τραύματος από τους τομείς των δοντιών.

Συνεχείς αυξομειώσεις βάρους.

Η συχνή επαφή μεταξύ των δοντιών και του γαστρικού οξέος μπορεί να προκαλέσει συγκεκριμένα:

Σοβαρή διάβρωση των δοντιών.

Διάβρωση του σμάλτου των δοντιών.

Πρησμένοι σιελογόνοι αδένες.

Όπως σε πολλές ψυχιατρικές ασθένειες, μπορεί επίσης να υπάρξουν και παραισθήσεις μαζί με τα άλλα σημάδια και συμπτώματα αφήνοντας το άτομο με μια ψευδή πεποίθηση που κανονικά δεν γίνεται αποδεκτή από άλλους. Τα άτομα αυτά μπορεί επίσης να υποφέρουν από σωματικές επιπλοκές, όπως τετανία, επιληπτικές κρίσεις, καρδιακή αρρυθμία και μυϊκή αδυναμία. Τα άτομα με βουλιμία μπορεί επίσης να ασκούνται σε τέτοιο βαθμό που αποκλείει όλες τις άλλες δραστηριότητές τους.

Σχετικές διαταραχές

Οι βουλιμικοί έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους μη βουλιμικούς να έχουν μια συναισθηματική διαταραχή, όπως η μείζων καταθλιπτική διαταραχή ή μια γενική αγχώδη διαταραχή.

Αιτιολογία

Οι απεικονίσεις των μέσων μαζικής ενημέρωσης για ένα ιδανικό σχήμα σώματος θεωρούνται ευρύτατα καθοριστικός παράγοντας για τη νευρική βουλιμία (Μπάρκερ 2003). Μία έρευνα μαθητριών λυκείου 15-18 χρονών στη Ναντρόγκα των νησιών Φίτζι βρήκε ότι τα αυτοαναφερόμενα περιστατικά πρόκλησης εμετού ανέβηκαν από 0% το 1995 (λίγες εβδομάδες μετά την εισαγωγή της τηλεόρασης στην περιοχή) στο 11.3% το 1998. Το ιδανικό του λεπτού σώματος λοιπόν είναι ιδιαίτερα υπεύθυνο για την αιτιολογία της βουλιμίας. Η υπερβολική ανησυχία για το βάρος σε συνδυασμό με χαμηλά ποσοστά αυτοεκτίμησης οδηγούν σε αυστηρούς, άκαμπτους και μη ελαστικούς διαιτητικούς κανόνες. Αναλόγως όμως αυτό επιφέρει περιορισμένη διατροφή. Ως ψυχολογική αντίδραση προκαλείται στη συνέχεια ένα <<γλίστρημα>> όπου το άτομο κάνει μια μικρή παράβαση στους αυστηρούς και μη ελαστικούς διαιτητικούς κανόνες και συχνά φτάνει στην κραιπάλη. Ακολούθως, θα πρέπει να προκαλέσει ένα αντιληπτό χάσιμο βάρους (εμετός), για να ισοφαρίσει την κραιπάλη. Ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται και τελικά διαιωνίζεται. Τα παραπάνω ωστόσο είναι περισσότερο περιγραφικά παρά διευκρινιστικά, καθώς δεν εξηγούν αναγκαστικά πως δημιουργείται η βουλιμία.

Θεραπεία

Υπάρχουν διάφορες εμπειρικά υποστηριγμένες ψυχοκοινωνικές θεραπείες για τη νευρική βουλιμία. Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία η οποία περιλαμβάνει τη διδασκαλία των ασθενών να δοκιμάζουν αυτόματες σκέψεις και να συμμετέχουν σε συμπεριφορικά πειράματα (για παράδειγμα να τρώνε <<απαγορευμένα φαγητά κατά τις συνεδρίες) έχει επιδείξει αποτελεσματικότητα και με την ταυτόχρονη χρήση αντικαταθλιπτικής αγωγής. Έρευνα προτείνει ότι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι η καλύτερη ψυχοθεραπευτική θεραπεία για τη νευρική βουλιμία. Μία εξαίρεση ήταν μια μελέτη η οποία προτείνει ότι η διαπροσωπική θεραπεία μπορεί να είναι το ίδιο αποτελεσματική με τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, παρόλο που επιτυγχάνει τα αποτελέσματα της αργότερα. Χρησιμοποιώντας τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία οι ασθενείς καταγράφουν πόσο φαγητό τρώνε και τις περιόδους που κάνουν εμετό με τον σκοπό να αναγνωρίσουν και να αποφύγουν συναισθηματικές διακυμάνσεις που προκαλούν επεισόδια βουλιμίας σε καθημερινή βάση (Γκέλντερ, Μάγιου και Γκέντες. 2005).

Γ. ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Παχυσαρκία είναι κλινική κατάσταση στην οποία η υπερβολική αποθήκευση λίπους μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία του ατόμου. Σύμφωνα με το ΔΜΣ (δείκτης μάζας σώματος) ως παχύσαρκοι χαρακτηρίζονται τα άτομα με ΔΜΣ μεγαλύτερο από 30. Κατά μέσο όρο, οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη δαπάνη ενέργειας από λεπτότερους, λόγω της ενέργειας που απαιτείται για να διατηρηθεί μια αυξημένη μάζα σώματος.

Ορμονικοί παράγοντες

Παρά την αρχική αισιοδοξία (με την ανακάλυψη της λεπτίνης που θεωρήθηκε ορμόνη «κλειδί» για την παχυσαρκία), πολύ σπάνια η παχυσαρκία οφείλεται σε έλλειψη λεπτίνης. Ενδιαφέρον έχει η σχέση των δύο ορμονών της λεπτίνης και της ινσουλίνης. Τόσο η λεπτίνη όσο και η ινσουλίνη αναστέλλουν την πρόσληψη της τροφής. Έχει προταθεί επίσης ότι η αυξημένη συγκέντρωση ινσουλίνης μπορεί να είναι η αρχική αιτία της παχυσαρκίας, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι στους περισσότερους ανθρώπους η παχυσαρκία και η αντίσταση στην ινσουλίνη συνυπάρχουν.

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι η συσσώρευση σωματικού λίπους στο πάγκρεας εμποδίζει την παραγωγή ινσουλίνης, προκαλώντας διαβήτη τύπου 2. Όταν αυτό το λίπος αφαιρείται, αποκαθίσταται η κανονική λειτουργία του οργάνου. Ωστόσο, επειδή στις έρευνες έως τώρα χρησιμοποιείται ένα ακραίο διατροφικό πλάνο, καθίσταται αναγκαία η ελεγχόμενη εφαρμογή του και η διερεύνηση ευκολότερων μεθόδων αδυνατίσματος με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

Θεραπεία

Σε ιατρικό επίπεδο χρησιμοποιούνται διάφοροι τρόποι για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, ωστόσο, χωρίς να υπάρχει πάντα επιτυχία. Ανάμεσα στις ιατρικές μεθόδους που ακολουθούνται για τη μείωση του σωματικού λίπους συμπεριλαμβάνονται ειδικές δίαιτες, σωματική άσκηση, φαρμακευτική αγωγή και χειρουργικές επεμβάσεις.

Δίαιτα

Η δίαιτα που ακολουθεί ο ασθενής παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ασθένειας, ωστόσο στην επιστημονική κοινότητα υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με τις αρχές στις οποίες πρέπει να βασίζεται η διαμόρφωση του διαιτολογίου ενός ασθενή. Οι δίαιτες που έχουν κατά καιρούς προταθεί, ανάλογα με την προσέγγιση που ακολουθούν, εντάσσονται συνήθως σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες:

δίαιτες με χαμηλά ποσοστά λιπαρών

δίαιτες με χαμηλά ποσοστά υδατανθράκων

δίαιτες υγρών

υποθερμιδικές δίαιτες

Σωματική άσκηση

Η σωματική άσκηση συνιστάται συχνά για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, υπάρχουν ωστόσο αμφιβολίες για το είδος της σχέσης της με την παχυσαρκία και την αποτελεσματικότητα της στην καταπολέμησή της. Κοινωνιολόγοι εκφράζουν το φόβο ότι η έμφαση που δίνεται στη σωματική άσκηση από τους παγκόσμιους φορείς και τα Μ.Μ.Ε. εμπίπτει σε μια ευρύτερη στρατηγική με την οποία προωθούν τα οικονομικά τους συμφέροντα μεγάλες εταιρίες στον τομέα της παραγωγής και διάθεσης τροφίμων.

Φαρμακευτική αγωγή

Προς υποστήριξη της δίαιτας ή σε περίπτωση αποτυχίας της θεραπείας, φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μπορούν να ληφθούν για τη μείωση της όρεξης. Ωστόσο, τα φάρμακα αυτά είναι αμφιλεγόμενα ως προς την αποτελεσματικότητά τους, αλλά και την ασφάλειά τους.

Χειρουργικές επεμβάσεις

Σε σοβαρές περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση εκτελείται ή ένα ενδογαστρικό μπαλόνι είναι σε θέση να μειώσει τον όγκο στο στομάχι και / ή το μήκος του εντέρου, οδηγώντας σε πρόωρο κορεσμό και μειωμένη ικανότητα απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές.

Γ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΘΝΙΚΑ ΦΑΓΗΤΑ

Ελλάδα

Ξεκινώντας από την πατρίδα μας, το φόρτε της ελληνικής κουζίνας είναι φυσικά οι φρέσκιες πρώτες ύλες, το αγνό ελαιόλαδο, τα ζαρζαβατικά και τα λαχανικά. Έτσι, οι κατεξοχήν επιλογές των τουριστών είναι ο διάσημος και περιζήτητος μουσακάς, η φασολάδα (αν και εφόσον την βρουν) αλλά και η αυθεντική πληθωρική χωριάτικη σαλάτα. Τα θαλασσινά και τα ψάρια έχουν πιστούς υποστηρικτές επειδή είναι φρέσκα, ενώ το σουβλάκι βρίσκεται σε περίοπτη θέση και συχνά, νικά κατά κράτος.Ιταλία Η γειτονική μας Ιταλία έχει δανείσει σε πολλές χώρες τις συνταγές που εκείνη πρώτη έφερε στο φως και έκανε πολλούς πολίτες άλλων χωρών να τις λατρέψουν και να τις εισάγουν στο καθημερινό τους διαιτολόγιο.

Η μακαρονάδα carbonara είναι μια εξαιρετική ιταλική συνταγή, πολύ αγαπημένη σε όλους, μικρούς και μεγάλους, σε όλο τον κόσμο. Η παραδοσιακή της εκδοχή δεν έχει κρέμα γάλακτος αλλά αυγό για να δέσει η σάλτσα και αξίζει να τη δοκιμάσετε. Η pizza είναι η δεύτερη σπεσιαλιτέ της χώρας με παγκόσμια φήμη, μετά τα κάθε

είδους ζυμαρικά που μπορείτε να βρείτε στη χώρα. Τα πρωτεία κρατά φυσικά, η pizza margherita. Τα gniocchi πατάτας είναι ένα εξίσου νόστιμο φαγητό που σερβίρεται συνήθως με κόκκινη σάλτσα.

Ισπανία Εκτός από τα tapas, που υποδηλώνουν τη μικρή μερίδα φαγητού και είναι γνωστά στην Ισπανία επειδή συνοδεύουν ιδανικά το κρασί ή προτιμώνται για ένα ελαφρύ βραδινό φαγητό, η paellia έχει την πρωτοκαθεδρία. Μοιάζει με το ριζότο αλλά είναι πιο στεγνή και με περισσότερα συστατικά. Γίνεται με κρέας, κοτόπουλο, λαχανικά ή θαλασσινά κι άλλοτε με όλα αυτά μαζί (πολύ πιο σπάνια

βέβαια στα σπίτια, αφού αυτό αποτελεί μάλλον τουριστική «παραλλαγή» του πιάτου). Η ισπανική tortilla επίσης, είναι μια πολύ νόστιμη ομελέτα με κρεμμύδι, πατάτες και αυγά, στην οποία μπορεί να προσθέσει κανείς ό,τι τραβάει η όρεξή του, από μανιτάρια και πιπεριά μέχρι chorizo (είδος λουκάνικου) και jamon (ισπανικό λουκάνικο). Επίσης γνωστά, είναι το Cochinillo Asado (ψητό γουρουνάκι), βραστό χταπόδι με πάπρικα, γαρίδες στο τηγάνι με σκόρδο (Gambas Ajillo), μικρά καναπεδάκια με jamon και φυσικά, η κρύα σούπα ντομάτας γκασπάτσο.

Γαλλία Η Γαλλία, μια χώρα με μακρόχρονη και ιδιαίτερα αξιόλογη γαστρονομική κουλτούρα, εκτός από τα γνωστά φιλέτα με το μπέρδεμα στον χρόνο ψησίματός τους, διαθέτει πολλά «διαμάντια» στην εθνική της κουζίνα. Ένα από αυτά είναι ο κρασάτος κόκορας ή αλλιώς Coq au vin, η ντελικάτη κρεμμυδόσουπα (soupe a l’oignion) που σερβίρεται συνήθως με φέτες ψημένης μπαγκέτας και μερικές φορές με ψημένο μπέικον και το γνωστό επίσης, boeuf bourguignon -κάτι σαν το δικό μας κοκκινιστό αλλά αρκετά πιο βαρύ- με κρασί Βουργουνδίας, μανιτάρια και καρότα. Νόστιμο και διάσημο επίσης, πιάτο της Γαλλίας είναι το κασουλέ (cassoulet). Μοιάζει πολύ με την ελληνική φασολάδα, αλλά έχει περισσότερα συστατικά και η γεύση του είναι πιο ιδιαίτερη. Και φυσικά, η λίστα των γαλλικών σπεσιαλιτέ δεν έχει τελειωμό…

Γερμανία H Γερμανία με αρκετά λιπαρά στα πιάτα της, πολύ κρέας, λουκάνικα και μπίρα, συνθέτει ένα εξαιρετικό μενού για να καλύψει τις θερμίδες που χρειάζεται κανείς για να ζήσει σε ένα ιδιαίτερα κρύο περιβάλλον. Ξεκινώντας, το Bratwurst με sauerkraut (ψητό λουκάνικο με ξινολάχανο) αποτελεί ένα από τα πλέον συνηθισμένα γερμανικά πιάτα. Πολλές φορές, αντί για λουκάνικα, οι Γερμανοί προτιμούν το κότσι, σε όλες του τις μορφές: βραστό, ψητό ή καπνιστό. Η πατάτα έχει ιδιαίτερη θέση στο μενού της χώρας. Οι Bratkartoffeln είναι πατάτες κυδωνάτες τηγανητές, με κρεμμύδι, ενώ η kartoffelsalat είναι η γνωστή πατατοσαλάτα που συνοδεύει άριστα τα λουκάνικα και συνήθως έχει μαγιονέζα. Για τα λουκάνικα δεν κάνουμε ειδική μνεία καθώς μπορείτε να τα βρείτε παντού και σε όλες τις παραλλαγές. Όσο για τις μπίρες, αυτές συνοδεύουν όλα σχεδόν τα γεύματα (εκτός του πρωινού) και ταιριάζουν με όλες τις γεύσεις των πιάτων τους, αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος του γερμανικού γεύματος.

Αυστρία

Το βιεννέζικο σνίτσελ είναι ίσως, το πιο γνωστό αυστριακό πιάτο παγκοσμίως. Μια χοντρή και μεγάλη φέτα λεπτού και χτυπημένου μοσχαριού, περνιέται σε αυγό και γαλέτα και τηγανίζεται, χωρίς να αφήνει ίχνη λαδιού στο πιάτο. Συνοδεύεται συνήθως με πατάτες τηγανητές, αν και αυτές δεν αποτελούν αυστριακή σπεσιαλιτέ ή πουρέ.

Το γκούλας (goulash) επίσης, είναι από τα γνωστότερα πιάτα της χώρας, αν και προέρχεται για την ακρίβεια από την Ουγγαρία. Παρ’ όλα αυτά τιμάται ως εθνικό πιάτο στην Τσεχία, την Αυστρία και τη Σλοβακία. Πρόκειται για μια κόκκινη σούπα με κομματάκια μοσχαριού, πατάτες και λαχανικά. Παραδοσιακά σερβίρεται σε αυτοσχέδιο πιάτο από σκαμμένη στρογγυλή ψωμένια φρατζόλα, με knödel (μια περίεργη αυστρουγγρικογερμανική σπεσιαλιτέ από βρασμένη πατάτα ή ψωμί που θυμίζει κεφτέ). Τα knödel ρίχνονται μέσα στη σούπα και τραβούν το ζουμί της. Το tafelspitz αν και όχι τόσο γνωστό, είναι μια λεπτοκομμένη φέτα βραστού μοσχαριού που σερβίρεται με βολβούς ή λαχανικά, βραστές πατάτες, λίγη σάλτσα horseradish και πολτό μήλου και οι Αυστριακοί το αγαπούν πολύ.

Αγγλία Η Αγγλία από την πλευρά της, εκτός από τα διάσημα fish ‘n’chips, λατρεύει τα λουκάνικα, τα αυγά και τα φασόλια για το πρωινό, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο γεύμα των Άγγλων. Φυσικά, δεν γυρνούν την πλάτη τους ποτέ σε ένα καλοψημένο ζουμερό κότσι αλλά και γενικότερα στο ψητό κρέας.

Διάσημο είναι το Sunday roast, το βασικό πιάτο που έτρωγαν κατά παράδοση οι Άγγλοι στα κυριακάτικα τραπέζια τους. Πρόκειται για μοσχαρίσιο μπούτι, ψημένο στο φούρνο και λεπτοκομμένο, με πατάτες φούρνου ή πουρέ και σάλτσα gravy (μια καφετιά σάλτσα από το ζωμό του κρέατος). Όσο για τα γλυκά τους, εκτός από την γνωστή πουτίγκα που τιμούν ιδιαίτερα, παρασκευάζουν πολλά γλυκά με φύλλο και κρέμα ζαχαροπλαστικής.

Κίνα Γνωστές σπεσιαλιτέ από τα κινέζικα εστιατόρια της Ελλάδας είναι το γλυκόξινο χοιρινό, το τηγανητό ρύζι, τα spring rolls και η πάπια Πεκίνου. Είναι όμως, μόνο αυτά τα καθημερινά πιάτα των Κινέζων; Τα noodles προτιμώνται πολύ από τους ντόπιους, κυρίως ως street food. Άλλοτε με λαχανικά, άλλοτε με κοτόπουλο, άλλοτε με κρέας κι άλλοτε σκέτα, αποτελούν βασική πηγή καθημερινής ενέργειας μαζί με το ρύζι, βραστό ή τηγανητό με αυγό και λαχανικά. Τα dumplings, ως είδος μαγειρέματος που υποδηλώνει το γεμιστό ορεκτικό με ζύμη, είναι από τα πιο δημοφιλή πιάτα των Κινέζων, ίσως περισσότερο ακόμα και… από τα spring rolls. Γίνονται με γέμιση από λαχανικά, κρέας ή ακόμα και γλυκά.

Ινδία Η ινδική κουζίνα φημίζεται για τα αμέτρητα μπαχαρικά της και τα πικάντικα πιάτα της. Το roti είναι το διάσημο ψωμί τους το οποίο λέγεται ότι παραδοσιακά ψήνεται στα εσωτερικά τοιχώματα ενός μαντεμένιου τσουκαλιού. Το chicken tike massala είναι ένα από τα δημοφιλέστερα ινδικά πιάτα, που γίνεται με ψημένο κοτόπουλο, σε πορτοκαλί κρεμώδη σάλτσα από κάρυ, ντομάτα και μπαχαρικά.

Το chicken korma επίσης, είναι πολύ γνωστό και φτιάχνεται με κοτόπουλο, κάρι, γάλα καρύδας και γιαούρτι, ενώ το tandoori chicken φτιάχνεται με κοτόπουλο, σκόρδο, γιαούρτι, κύμινο, κόλιναδρο, τσίλι και κανέλα. Το basmati είναι το δημοφιλές ρύζι με το οποίο συνοδεύον όλα σχεδόν τα πιάτα τους, «σβήνοντας» την πικάντικη γεύση.

Αμερική Η αμερικανική κουζίνα έχει συνδέσει άρρηκτα και όχι άδικα, το όνομά της με το κρέας, το bbq και τα burger. Οι Αμερικανοί συνηθίζουν στην πραγματικότητα να επιδίδονται χειμώνα-καλοκαίρι στο… άθλημα του ψησίματος με φίλους, πίνοντας λεμονάδα και αυτό δεν αποτελεί μόνο σκηνή από ταινία του Hollywood. Έτσι, από τα διάσημα αμερικανικά πιάτα είναι τα κάθε λογής burger με το αφράτο ψωμάκι, την κέτσαπ και τα κρεμμύδια, το t-bone steak στο bbq συνοδευόμενο από bbq sauce, τα λουκάνικα στα κάρβουνα, αλλά και οι φτερούγες buffalo wings. Η pizza επίσης, αν και ιταλικής προέλευσης, έχει συνδεθεί και «εξαμερικανοποιηθεί», ενώ από τα γλυκά φημισμένο είναι το Νew York cheesecake, το carrot cake, τα cup cakes, οι μηλόπιτες, οι lemon pies, τα donuts, το brownie και όλα τα κεϊκ-οειδή, καθώς και τα pancakes με maple syrup (τα τελευταία κυρίως για πρωινό).

Κούβα Εκτός από τα διάσημα mojito, το καλύτερο μαύρο ρούμι και τα μεγάλα πούρα, οι Κουβανοί έχουν και αρκετά νόστιμα πιάτα να επιδείξουν, σαφώς επηρεασμένα από την λατινοαμερικανική κουζίνα. Τα μαύρα φασόλια (Frijoles Negros) υπάρχουν σε πολλά

παραδοσιακά πιάτα, με πιο γνωστό το ρύζι με φασόλια πουρέ τα οποία ανακατεύονται κι αν και δεν προσελκύουν ιδιαίτερα εμφανισιακά, είναι πεντανόστιμα. Το ίδιο και το cuban style χοιρινό με σάλτσα papaya-mango, που είναι εξωτικό και νόστιμο.

Ιαπωνία Η ιαπωνική κουζίνα δεν είναι μόνο το ωμό ψάρι. Μεγάλο λάθος και μεγάλη παρεξήγηση. Σίγουρα το sushi και το sashimi είναι από τα πιάτα που πρέπει να δοκιμάσετε σε ένα παραδοσιακό γιαπωνέζικο εστιατόριο, όμως δεν είναι μόνο αυτά. Το βραστό κολλώδες ρύζι συνοδεύει αρκετά πιάτα, όπως το Kare Raisu (ρύζι με σάλτσα κάρυ). Αν και δεν είναι παραδοσιακό ιαπωνικό προϊόν, το κάρυ χρησιμοποιείται για περισσότερο από έναν αιώνα στην Ιαπωνία. Επίσης, τα soba και udon noodles συναντώνται συχνά στην ιαπωνική κουζίνα και φτιάχνουν εξαιρετικές σούπες με μπόλικη δόση ginger, μπόλικο φρέσκο κρεμμύδι και θαλασσινά (βραστά ή τηγανητά κι όχι ωμά).

Αίγυπτος

Οι αιγυπτιακοί ρεβυφοκεφτέδες (Φαλάφελ), τυλιγμένοι σε πίτα με

παραλλαγές που περιλαμβάνουν φάβα και λαχανικά ή με τη

συνοδεία χούμους (σάλτσα από ταχίνι), είναι πολύ διάσημοι, εντός

και εκτός της χώρας.

Νέα Ζηλανδία

Η Νέα Ζηλανδία κατοχυρώθηκε ως η πατρίδα της αέρινης γλυκιάς

Πάβλοβα, μόλις το 2010. Ο έτερος διεκδικητής ήταν η γειτονική

Αυστραλία. Η ελαφριά Πάβλοβα ουσιαστικά είναι μαρέγκα

γαρνιρισμένη με φρέσκα φρούτα και κρέμα ζαχαροπλαστικής και το

όνομά της το πήρε από την επίσης αέρινη Ρωσίδα μπαλαρίνα Άννα

Πάβλοβα.

Λίβανος – Συρία Το να καλοφάς στον Λίβανο σημαίνει να επικεντρώνεσαι στους θεσπέσιους μεζέδες, δηλαδή στα ορεκτικά. Το Kibbeh, ένα εξαίσιο παρασκεύασμα από αρνί, πλιγούρι και καρυκεύματα, είναι βασικό στοιχείο των λιβανέζικων μεζέδων. Τηγανίζεται πολλές φορές σε σχήμα τορπίλης, φουρνίζεται ή βράζεται, αν και μερικοί το προτιμούν ωμό.

Λατινική Αμερική

Μεξικό: Όλοι λίγο πολύ έχουν ακούσει τουλάχιστον μια φορά κάτι

για τα tacos , τα burritos ή τις enchiladas που έχουν

χαρακτηριστική βάση τις πιπεριές τσίλι και γενικότερα ότι

κυκλοφορεί σε καυτερή γέυση.

Χιλή: Τυπικό πιάτο θεωρούνται οι empanadas που είναι μικρά

τυροπιτάκια στο φούρνο ή στο τηγάνι με κάθε είδους γέμιση, όπως

τυρί, κρέας ή  φρούτα.

ΣΧΕΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ

Τα πολιτισμικά στοιχεία κάθε τόπου επηρεάζουν την διατροφή των κατοίκων του. Ο κάθε τόπος διέπεται από κοινές κλιματικές και οικολογικές παραμέτρους. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με πολλές κοινές ιστορικές εμπειρίες συνέτεινε στη διαμόρφωση ορισμένων κοινών χαρακτηριστικών που μοιράζονται όλα τα παραδοσιακά/τοπικά διατροφικά συστήματα της κάθε περιοχής.

Ακόμη και σήμερα υπάρχουν κάποιες προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις που αποδεικνύουν την σχέση διατροφής –πολιτισμικών στοιχείων κάθε περιοχής: Οι εθνοβοτανικές γνώσεις, οι τρόποι καλλιέργειας της γης, οι διάφορες τεχνικές για τη συλλογή, την παρασκευή και την κατανάλωση της τροφής, αλλά και οι διάφορες εθιμικές πρακτικές που σχετίζονται με αυτήν αποτελούν μέρος της συλλογικής εμπειρίας και μνήμης των μεσογειακών κοινωνιών που μεταβιβάζονται προφορικά από γενιά σε γενιά. Δεν πρέπει επίσης να λησμονούμε τις κοινωνικές πρακτικές, τις τελετουργίες και τους εορτασμούς. Η τροφή συνδέεται με όλες τις σημαντικές στιγμές του ανθρώπινου βίου και χρησιμοποιείται ως μέσο για τη μετάδοση πολιτισμικών μηνυμάτων (π.χ. η τροφή ως δώρο). Οι διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις που επιστεγάζονται με κοινή εστίαση και συμποσιασμό, όπως και η εκτεταμένη χρήση των τροφών στις θρησκευτικές τελετουργίες, καθιστούν φανερή τη σημασία της τροφής στις κοινωνικές σχέσεις.

Δ. ΚΑΝΟΝΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ - ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΡΟΦΩΝ

1. Ατομική υγιεινή των εργαζομένων που χειρίζονται τρόφιμα

Μη ξεχνάτε να πλένετε συχνά τα χέρια σας κατά τη διάρκεια της εργασίας και οπωσδήποτε:

μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα

μετά το διάλειμμα, την κατανάλωση φαγητών ή το κάπνισμα

μετά το φτέρνισμα ή το βήξιμο

μετά την επαφή με τα μαλλιά, τη μύτη, το πρόσωπο ή το στόμα

πριν και μετά τον χειρισμό νωπών τροφίμων

μετά τη χρήση χημικών καθαριστικών για τον καθαρισμό του εξοπλισμού

μετά την απομάκρυνση σκουπιδιών

μετά την επαφή με χρήματα

Εάν χρησιμοποιείτε γάντια θα πρέπει να τα αφαιρείτε πριν από κάθε μία από τις παραπάνω ενέργειες ή να τα αλλάζετε αμέσως μετά.

Η ενδυμασία του προσωπικού κατά την εργασία πρέπει να είναι κατάλληλη:

καθαρή στολή εργασίας

απομάκρυνση κοσμημάτων

χρήση κατάλληλου καλύμματος των μαλλιών (σκούφος...)

χρήση και συχνή αλλαγή γαντιών, όπου χρειάζεται

νύχια κομμένα, κοντά και καθαρά (όχι τεχνητά )

χρήση αδιάβροχου επιδέσμου σε περιπτώσεις τραυμάτων ή αδιάβροχης επικάλυψης του επίδεσμου

Να θυμάστε ότι: απαγορεύεται να καπνίζετε όταν χειρίζεστε τρόφιμα και να τρώτε

από αυτά

απαγορεύεται να βήχετε ή να φτερνίζεστε απευθείας πάνω στα τρόφιμα. Χρησιμοποιείστε χαρτί μίας χρήσεως

πρέπει να αναφέρετε στον υπεύθυνο της επιχείρησης οποιαδήποτε αδιαθεσία έχετε που σχετίζεται με πυρετό, διάρροια, εμετό, κρύωμα, βήχα, πονόλαιμο...

Απαγορεύεται να κρατάτε προσωπικά αντικείμενα στο χώρο της κουζίνας (τσάντες, παλτά..)

2. Αποθήκευση των πρώτων υλών

Στο ψυγείο: ελέγχετε τη θερμοκρασία του ψυγείου και σημειώνετε την δύο

φορές την ημέρα στο ημερολόγιο που έχετε τοποθετήσει επάνω στο ψυγείο. Η θερμοκρασία πρέπει να είναι 1 C - 5 C.

μην υπερφορτώνετε το ψυγείο και μην το ανοιγοκλείνετε χωρίς λόγο

μη βάζετε στο ψυγείο τρόφιμα που δεν τα έχετε καλύψει ή τοποθετήσει σε κλειστά δοχεία. Γράψτε με ένα μαρκαδόρο επάνω στο τάπερ ή στο διαφανές που τα τυλίξατε την ημερομηνία αποθήκευσης.

τοποθετήστε τα νωπά κρέατα, πουλερικά ή ψάρια σε δοχεία ώστε να μη στάζουν σε άλλα τρόφιμα. Φροντίστε να τοποθετούνται πάντα στα χαμηλά ράφια μέσα στο ψυγείο.

τοποθετείστε τα ωμά τρόφιμα σε χωριστά ράφια από τα μαγειρεμένα αν συντηρούνται στο ίδιο ψυγείο. Είναι καλύτερα να συντηρούνται, εάν είναι δυνατόν, σε χωριστά ψυγεία.

μην χρησιμοποιείτε τα προϊόντα που παραλάβατε πρόσφατα εάν υπάρχουν παλαιότερα στο ψυγείο σας, για να μη ξεπεραστεί η ημερομηνία λήξης τους.

Στην κατάψυξη: η θερμοκρασία του καταψύκτη πρέπει να είναι μικρότερη των -18 C

και να ελέγχεται τακτικά.

μην υπερφορτώνετε τον καταψύκτη.

μην χρησιμοποιείτε τα προϊόντα που παραλάβατε πρόσφατα εάν υπάρχουν παλαιότερα στο ψυγείο σας, για να μη ξεπεραστεί η ημερομηνία λήξης τους.

μη βάζετε στην κατάψυξη τρόφιμα αν δεν τα έχετε καλύψει ή τοποθετήσει σε κλειστά δοχεία.

μην καταψύχετε ποτέ προϊόντα που είχαν προηγουμένως αποψυχθεί.

Σε θερμοκρασία περιβάλλοντος: χρήση ραφιών ώστε να μην ακουμπάνε τα τρόφιμα στους τοίχους ή

στο δάπεδο.

διαχωρισμός των διαφορετικών προϊόντων στο ράφι.

τοποθετήστε τα προϊόντα σε κλειστά δοχεία ή συσκευάστε τα ώστε να αποφεύγονται διαρροές και σταξίματα στο δάπεδο.

μην αποθηκεύετε ποτέ ποτά ή εμφιαλωμένα νερά εξωτερικά του κτηρίου, εκτεθειμένα στον ήλιο.

Σωστή απόψυξη των τροφίμων τοποθετείτε τα τρόφιμα μέσα σε κατάλληλα δοχεία ώστε τα υγρά

τους να μη στάζουν και μολύνουν τα άλλα τρόφιμα.

αποψύχετε τα τρόφιμα σε ειδικούς θαλάμους απόψυξης ή σε ψυγείο θερμοκρασίας 2-5 C ή τοποθετείστε τα σε λεκάνη στην οποία τρέχει άφθονο κρύο νερό.

ποτέ μη καταψύχετε τρόφιμα τα οποία έχουν αποψυχθεί.

μη διατηρείτε τρόφιμα που έχουν αποψυχθεί για περισσότερο από 2 ημέρες στο ψυγείο.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ - ΑΛΚΟΟΛ

Α. ΚΑΠΝΟΣ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΠΝΟΥ

Ο καπνός περιέχει 4000 περίπου χημικές ουσίες περιλαμβανομένων των παρακάτω επικίνδυνων ουσιών:

Πίσσα : Αποτελεί μίγμα βλαβερών χημικών ουσιών και χρησιμοποιείται στην ασφαλτόστρωση των δρόμων. Περίπου το 70% της πίσσας του τσιγάρου, εναποτίθεται στους πνεύμονες των καπνιστών με αποτέλεσμα να τους φράζει.

Νικοτίνη : Είναι το εθιστικό ναρκωτικό που εμπεριέχει ο καπνός. Ανεβάζει την πίεση του αίματος και τους παλμούς της καρδιάς κάθε φορά που κάποιος καπνίζει.

Αμμωνία : Ένα καυστικό συστατικό που χρησιμοποιείται στα λιπάσματα και τα οικιακά καθαριστικά. Προστίθεται για να βελτιώσει τη γεύση του τσιγάρου αλλά παράλληλα βοηθάει τον

καπνιστή να απορροφήσει περισσότερη νικοτίνη, αυξάνοντας τον εθισμό.

Αρσενικό : Κάνει τα χείλη σας να καίνε και είναι υπεύθυνο για την δυσάρεστη αναπνοή.

Βενζοπυρένιο : Ένα από τα πιο ισχυρά καρκινογόνα χημικά στον κόσμο. Συναντάται στην πίσσα από κάρβουνα και στον καπνό των τσιγάρων.

Βενζόλιο : Ένα εργοστασιακό χημικό και συστατικό της βενζίνης. Είναι καρκινογόνο ομάδας 1 και υπεύθυνο για την πρόκληση λευχαιμίας και πλαστικής αναιμίας.

Βουτάνιο : Ένα βασικό συστατικό της βενζίνης, εξαιρετικά εύφλεκτο.

Διοξείδιο του άνθρακα: Ένα άχρωμο και άοσμο αέριο που στερεί το ανθρώπινο σώμα από το υπάρχον οξυγόνο.

Κάδμιο : Χρησιμοποιείται στις μπαταρίες και στις λαδομπογιές. Είναι καρκινογόνο ομάδας 1. Προκαλεί ζημιές στο συκώτι, τα νεφρά και τον εγκέφαλο και παραμένει στο σώμα για χρόνια

(περισσότερα από 10). Εκκρίνεται επίσης στο γάλα των μητέρων που θηλάζουν.

Μόλυβδος : Από την ομάδα των βαρέων μετάλλων. Εμποδίζει την ανάπτυξη και προκαλεί ζημιές στον εγκέφαλο, τα νεφρά και το νευρικό σύστημα. Ο μόλυβδος απορροφάται εύκολα από σώματα που βρίσκονται σε ανάπτυξη, συνεπώς τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευπαθή σε αυτόν.

Υδράργυρος : Ένα βαρύ μέταλλο, επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η έκθεση σε αυτό προκαλεί τρεμούλες, απώλεια μνήμης και ασθένεια των νεφρών.

Φαινόλη : Χρησιμοποιείται στα απολυμαντικά και στο πλαστικό. Η έκθεση προκαλεί ερεθισμό του δέρματος, των ματιών και του βλεννογόνου.

Πολώνιο : Ένα καρκινογόνο ραδιενεργό στοιχείο.

ΑΙΤΙΑ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

1. ΜΙΜΗΣΗ: Βλέποντας μεγαλύτερους ανθρώπους υιοθετείται η συνήθεια του καπνίσματος από τους νεώτερους σε ηλικία. Κάποιες φορές μπορεί να γίνεται και υποσυνείδητα.

2. ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ: Λόγω της φύσης του ανθρώπου να δοκιμάζει πρωτόγνωρα πράγματα για αυτόν, το έμφυτο αυτό χαρακτηριστικό αποτελεί μια αιτία για το κάπνισμα.

3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ: Επειδή οι νέοι είναι αλαζόνες από τη φύση τους θέλουν να αντιδρούν και να «παραβιάζουν» τους κανόνες οι οποίοι πρέπει να τηρούνται.

4. ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΟΥΝ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ ΣΥΝΟΜΙΛΗΚΩΝ: Θέλοντας να αναδειχτούν και να γίνουν αποδεκτοί στο κοινωνικό περιβάλλον επιλέγουν να ξεκινήσουν το κάπνισμα από πίεση συνομηλίκων.

5. ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΔΙΔΕΙ ΣΤΥΛ: Επειδή η εφηβεία είναι μια παρορμητική ηλικία που η παρέα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την ψυχολογία του νέου, επιδιώκουν την αποδοχή από τον κοινωνικό περίγυρο, με οποιονδήποτε τρόπο.

6. ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ - ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣ: Πολλές φορές καταφεύγοντας στο τσιγάρο οι νέοι νιώθουν πιο ασφαλείς, πιο κοινωνικοί και πιο σίγουροι για τον εαυτό τους.

7. ΑΓΧΟΣ: Το άγχος είναι μία από τις κυριότερες αιτίες για την

έναρξη του καπνίσματος, τόσο στους ενηλίκους όσο και στους εφήβους, λόγω των πολλών υποχρεώσεων που έχουν.

8. ΑΜΗΧΑΝΙΑ: Η αμηχανία δημιουργείται από τις ανασφάλειες που έχουν οι έφηβοι.

9. ΤΟ ΘΕΩΡΟΥΝ ΔΕΙΓΜΑ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ: Οι νέοι διαλέγουν το κάπνισμα έτσι ώστε να δείχνουν πιο απελευθερωμένοι και πιο ώριμοι στα «μάτια» των μεγαλύτερων.

10. ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΗ ΜΟΔΑ: Όπως είναι γνωστό, οι νέοι ακολουθούν πάντοτε τη μόδα για να είναι πιο αποδεκτοί και να έχουν μια θέση στον οποιοδήποτε κοινωνικό περίγυρο. Από τη στιγμή, λοιπόν, που το κάπνισμα έχει θεωρηθεί ως η νέα μόδα, δεν έχουν να κάνουν τίποτα άλλο παρά να την ακολουθήσουν.

11. ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΣΟΒΑΡΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ (ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ, ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΩΝ): Ως γνωστόν λέγεται ότι το τσιγάρο σε βοηθάει στην αποβολή του καθημερινού άγχους και της στεναχώριας. Συνεπώς, και τα προσωπικά προβλήματα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ψυχολογία του καθενός.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Το κάπνισμα του τσιγάρου αποτελεί έναν μεγάλο κίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό και, κατά συνέπεια, οι επιπτώσεις του καπνίσματος μπορεί να είναι ακόμα και θανατηφόρες! Οι κυριότερες βλάβες εντοπίζονται στα μέρη του σώματος που έρχονται απευθείας σε επαφή με τον καπνό. Συγκεκριμένα:

1. Στο στόμα:

Καταστροφή των δοντιών.

Προβλήματα στα ούλα.

Δυσάρεστη αναπνοή που έχει συνέπειες στις κοινωνικές συναναστροφές.

Καρκίνος της στοματικής κοιλότητας.

Καρκίνος του λάρυγγα.

2. Στο αναπνευστικό σύστημα:

Εμφύσημα.

Βήχας, δύσπνοια, αλλοίωση και κόπωση φωνής.

Άσθμα, βρογχίτιδα και άλλες ασθένειες των πνευμόνων.

Καρκίνος του πνεύμονα.

3. Στο πεπτικό σύστημα:

Καρκίνος στομάχου.

Καρκίνος σε διάφορα άλλα μέρη του πεπτικού συστήματος.

Προβλήματα χώνεψης. Ένα μόνο τσιγάρο μετά το φαγητό καθυστερεί την χώνεψη κατά μία ώρα περίπου.

Καταστροφή θρεπτικών στοιχείων και βιταμινών με

αποτέλεσμα την κακή θρέψη του σώματος.

Καρκίνος του οισοφάγου.

4. Στο κυκλοφορικό σύστημα:

Θρόμβοι και στενώσεις αιμοφόρων αγγείων και αρτηριών.

Εγκεφαλικά επεισόδια, από τις πιο συχνές αιτίες θανάτου σήμερα.

Γάγγραινα, εξαιτίας της παρακώλυσης της κυκλοφορίας του αίματος στα πόδια και τα χέρια.

Σεξουαλική ανικανότητα.

Μείωση της καλής χοληστερίνης με συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος αρτηριοσκλήρυνσης.

5. Στην καρδιά:

Στεφανιαία νόσος, καρδιακή προσβολή και άλλες ασθένειες.

Καρδιακές παθήσεις.

6. Στο δέρμα:

Ο καπνιστής έχει τριπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξει κακοήθη καρκίνο του δέρματος από ένα μη καπνιστή. Εκτός από την περιοχή των χειλιών που η καταστροφή του δέρματος είναι εμφανής, όλο το δέρμα του καπνιστή γερνάει με ταχύτερους ρυθμούς από αυτό του μη καπνιστή.

7. Στα μάτια:

Τύφλωση από διάφορες αρρώστιες όπως καταρράκτης, εκφύλιση ωχράς κηλίδας και άλλες.

Διατάραξη της όρασης (νικοτινική αμβλυωπία – μια από τις πιο επικίνδυνες επιπτώσεις του καπνίσματος στην όραση).

8. Μερικές ακόμα συχνές ασθένειες:

Στειρότητα.

Φαρυγγίτιδα (εμφανίζεται συχνά και σε νέα άτομα).

Αλλοίωση της γεύσης, της ακοής και της όσφρησης.

Μείωση της αντοχής.

Τρεμούλιασμα των άκρων.

Ίλιγγος.

Νευραλγίες.

Εγκεφαλική υπεραιμία με βάρος και ζάλη.

Παλμοί.

Πόνοι στομάχου και εντέρων – δυσκοιλιότητα.

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός και κυρίως ο καπνός που εξέρχεται από την άκρη του τσιγάρου μεταξύ δύο εισπνοών, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και των μη καπνιστών. Μόλις το 26% των προϊόντων και υποπροϊόντων καπνού μένει μέσα στο τσιγάρο (φίλτρο), το 28% εισπνέεται από τον καπνιστή και το 46% σκορπίζεται στον αέρα.

Στα ούρα και στο αίμα των ατόμων που εκτέθηκαν σε παθητικό κάπνισμα εντοπίζονται νικοτίνη, κοτίνη (το μεταβολικό της προϊόν) και καρκινογόνες ουσίες. Στους μη καπνιστές ο καπνός (ιδιαίτερα σε κλειστούς χώρους) ερεθίζει τα μάτια, προδιαθέτει σε συχνές φλεγμονές του επιπεφυκότα και ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα. Επίσης, προκαλεί ρινικά συμπτώματα, βήχα και κεφαλαλγίες, καθώς και κρίσεις βρογχικού άσθματος ή άλλες αλλεργικές αντιδράσεις. Οι επιδράσεις αυτές είναι πιο έντονες στα παιδιά. Γενικότερα, η δευτερογενής έκθεση στον καπνό προκαλεί στον οργανισμό μεταβολές παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στους καπνιστές, έστω και σε μικρότερο, κατά κανόνα, βαθμό.

  Εκτός από τις άμεσες επιδράσεις, ο καπνός του τσιγάρου αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο για όλα τα βασικά νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα. H περιβαλλοντική έκθεση στον καπνό συνδέεται αιτιολογικά με αύξηση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας από στεφανιαία νόσο κατά 25%-30%, με πιθανή αύξηση της επίπτωσης αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Ο σχετικός κίνδυνος για ισχαιμική νόσο του μυοκαρδίου έχει αναφερθεί 1, 3 φορές μεγαλύτερος σε όσους μη καπνιστές εκτίθενται συστηματικά στον καπνό του τσιγάρου σε σχέση με μη καπνιστές που δεν εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα. Η σχέση του παθητικού καπνίσματος με τον καρκίνο του πνεύμονα έχει τεκμηριωθεί ερευνητικά.

Εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα, το παθητικό κάπνισμα συσχετίζεται και με τον καρκίνο του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστης, του νεφρού, του παγκρέατος, του εγκεφάλου, του θυρεοειδούς και του μαστού. Ακόμη, αυξάνει τη συχνότητα και άλλων παθήσεων και διαταραχών του αναπνευστικού συστήματος, ιδιαίτερα στα βρέφη και στα παιδιά με γονείς καπνιστές. Σημαντικές είναι επίσης οι αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη, καθώς επηρεάζεται σημαντικά η αναπνευστική λειτουργία των νεογνών,

αυξάνεται η συχνότητα των αναπνευστικών νοσημάτων κατά την παιδική ηλικία και ο κίνδυνος για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κατά την ενήλικη ζωή.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Το σταμάτημα του καπνίσματος πρέπει να είναι καθαρά προσωπική επιλογή. Για να βοηθηθούν όμως οι καπνιστές να διακόψουν το κάπνισμα, έχουν πλέον στη διάθεσή τους περισσότερα εργαλεία παρά ποτέ. Όποια μέθοδο και να επιλέξει πάντως κανείς, θα πρέπει να θυμάται ότι ακόμη κι αν αποτύχει μία, δύο, τρεις ή περισσότερες φορές, πρέπει να ξαναπροσπαθήσει.

Τα υποκατάστατα. Πολλά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά μπορεί να αμβλύνουν ή να εξαλείψουν τα σωματικά στερητικά συμπτώματα. Η θεραπεία υποκατάστασης της νικοτίνης θεωρείται ασφαλής ακόμη και για τους καρδιοπαθείς. Η μέθοδος δεν φέρει κανέναν από τους κινδύνους του αληθινού καπνίσματος. Τα προϊόντα υποκατάστασης διατίθενται ως επιθέματα, τσίχλες, καραμέλες, εισπνοές και σπρέι για τη μύτη και μπορεί να χρησιμοποιούνται μεμονωμένα ή σε συνδυασμούςΤα φάρμακα. Για τη διακοπή του καπνίσματος έχουν εγκριθεί και δύο φάρμακα. Το ένα είναι μια μορφή σταθερής αποδέσμευσης του αντικαταθλιπτικού βουπροπιόνη που βοηθά στην καταπολέμηση της αύξησης του σωματικού βάρους των πρώην καπνιστών και το άλλο είναι η σχετικά νέα βαρενικλίνη.

Η βαρενικλίνη είναι το πρώτο, μη νικοτινούχο προϊόν που δημιουργείται ειδικά για τη διακοπή του καπνίσματος και δρα δεσμεύοντας τους υποδοχείς της νικοτίνης, αποτρέποντας έτσι τα στερητικά συμπτώματα.Ψυχολογική υποστήριξη. Οι καπνιστές μπορούν να βοηθηθούν επίσης από ατομικά και ομαδικά προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης, τα οποία αντιμετωπίζουν τα συναισθηματικά και συμπεριφορικά εμπόδια στην προσπάθεια διακοπής. Εναλλακτικές μέθοδοι. Υπάρχουν ορισμένοι πρώην καπνιστές, οι οποίοι βοηθήθηκαν από την ύπνωση ή τον βελονισμό, αν και η αξία τέτοιου είδους μεθόδων δεν έχει ακόμη διερευνηθεί πλήρως σε καλά σχεδιασμένες κλινικές μελέτες.

ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Η γυναικεία χειραφέτηση, η θηλυκή φινέτσα, ο ανδρισμός, η δυναμικότητα και το στυλ που αντιπροσώπευσαν ταυτίστηκαν με το τσιγάρο που βρισκόταν κολλημένο στα χείλη τους.

Οι περισσότεροι το πλήρωσαν με τίμημα βαρύ. Αρειμάνιοι καπνιστές ή διάσημα

«φουγάρα» που έμειναν στην ιστορία συνδεδεμένοι με τον εθισμό τους στη νικοτίνη. Κάποιες φορές η εξάρτηση ήταν τόσο έντονη που συνοδεύτηκε από εντυπωσιακά «ανέκδοτα» ή φήμες.

Παρακάτω παρουσιάζονται μερικοί από τους εκατοντάδες ανά τον κόσμο διάσημους φανατικούς καπνιστές που η ζωή τους απέδειξε πως δύσκολα θα προσαρμόζονταν σε αντικαπνιστικά μέτρα.

MARC ΤWΑΙΝ

«Με τσιγάρο από 9 ετών»

Εζησε 75 χρόνια Πέθανε από καρδιακή

προσβολή

«Το φαγητό και ο ύπνος είναι οι μόνες δραστηριότητες που επιτρέπεται να διακόψουν την απόλαυση ενός τσιγάρου», συνήθιζε να λέει, ενώ στην ιστορία έχει μείνει και η

περίφημη φράση του «εάν δεν μπορώ να καπνίσω τσιγάρα στον άλλο κόσμο, τότε δεν υπάρχει περίπτωση να πάω!».

Ο συγγραφέας Μαρκ Τουέιν ξεκίνησε να καπνίζει από την ηλικία των 9 ετών και σταμάτησε μόνο όταν έφυγε από τη ζωή ύστερα από 66 χρόνια. Είχε αναπτύξει τις δικές του θεωρίες για το άρωμα και τη γεύση ενός καλού τσιγάρου, ενώ δεν δίσταζε να αυτοσαρκαστεί για την εξάρτησή του: «Καπνίζω με μέτρο», έλεγε. «Μόνο ένα τσιγάρο τη φορά!»

WΑLΤ DΙSΝΕΥΚάπνιζε μέχρι τη γόπα

Εζησε 65 χρόνια

Πέθανε από επιπλοκές εξαιτίας καρκίνου του πνεύμονα

Ήταν ένας φανατικός καπνιστής. Απέφευγε να καπνίζει σε δημόσιους χώρους και ειδικά εκεί όπου θα μπορούσε να γίνει ορατός από μικρά παιδιά. Οι συνεργάτες του, όμως, περιγράφουν με γλαφυρότητα πως όταν επισκεπτόταν αιφνιδιαστικά τα κινηματογραφικά στούντιο, ακόμη και οι πιο τεμπέληδες εργαζόμενοι προλάβαιναν να ανασκουμπωθούν: Ο καπνός και η μυρωδιά του τσιγάρου του προηγείτο πάντα, δείγμα του ότι ο κ. Disney πλησίαζε... Οι φίλοι τον θυμούνται να συζητά ενθουσιώδης με ένα τσιγάρο στο χέρι, ώσπου η καύτρα τού έκαιγε τα δάκτυλα.

HUMPHREY BOGARTO σκληρότερος των σκληρών αρρώστησε...

Εζησε 58 χρόνια Πέθανε: Από καρκίνο του

οισοφάγου

Ήταν ο σκληρότερος των σκληρών. Στους ρόλους του κάπνιζε, έπινε, τσακωνόταν και πάντα είχε δίπλα του ένα

όμορφο κορίτσι. Κάπως έτσι προσέδωσε στο κάπνισμα μια νέα διάσταση δημοφιλίας. Παρότι οι ήρωες που ενσάρκωσε έμειναν αλώβητοι από το ζην επικινδύνως, δεν ίσχυσε το ίδιο και για εκείνον που ήταν σχεδόν μονίμως με ένα τσιγάρο στο χέρι. Ο ηθοποιός, το όνομα του οποίου έμεινε στην ιστορία ως συνώνυμο του καπνιστή, πέθανε ύστερα από επίπονη ασθένεια, έχοντας

κατρακυλήσει στα 36 κιλά και ενώ καμία θεραπεία δεν ήταν πλέον ικανή να τον βοηθήσει.

ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗΑμετανόητη καπνίστρια έως την τελευταία μέρα

Εζησε 74 χρόνια Πέθανε: Από καρκίνο

Αμετανόητη καπνίστρια μέχρι την τελευταία ημέρα της

ζωής της η Μελίνα Μερκούρη συμβόλισε τη γυναικεία χειραφέτηση με το τσιγάρο στο στόμα. Τα «σέρτικά» της στο κυλικείο της Βουλής έχουν αφήσει ιστορία, ενώ το κάπνισμα έγινε αναπόσπαστο στοιχείο της κινηματογραφικής της εικόνας. Προκλητικός άνθρωπος με πάθος για τη ζωή, κάποιοι είπαν ότι με τις επιλογές της προκάλεσε και τον θάνατο. Μετά τη διάγνωση του καρκίνου εκείνη εξακολούθησε να καπνίζει, ενώ λίγα χρόνια αργότερα η ασθένεια χτύπησε την πόρτα της για δεύτερη φορά.

JOHN WΑΥΝΕΟ σκληρός καουμπόης με 5 πακέτα την ημέρα

Εζησε 72 χρόνια Πέθανε: Από καρκίνο του στομάχου και

των πνευμόνων

Με ένα τσιγάρο να κρέμεται διαρκώς από τα χείλη του πρωταγωνίστησε στους ρόλους του σκληρού καουμπόη και ταύτισε την εικόνα του με τον καπνό. Στην πραγματική του ζωή κάπνιζε 5 πακέτα τσιγάρα την ημέρα, ενώ συνήθιζε να λέει ότι το κάπνισμα τον βοήθησε να διαμορφώσει το

χαρακτηριστικό ηχόχρωμα της φωνής του.

Μετά την εγχείρηση στην οποία υπεβλήθη όταν αρρώστησε, προσπάθησε να απαλλαγεί από τη συνήθεια στην οποία είχε εθιστεί από την εφηβεία του. Ξεκίνησε να μασά καπνό και τελικά άρχισε πάλι να καπνίζει τσιγάρα.

ALBERT ΕΙΝSΤΕΙΝΚάπνιζε για πνευματική διαύγεια

Εζησε 75 χρόνια

Πέθανε από ρήξη ανευρύσματος στην κοιλιακή χώρα

Αισθανόταν ότι το κάπνισμα διευκόλυνε την πνευματική του διαύγεια όταν έπρεπε να επεξεργαστεί μια δύσκολη υπόθεση. Οι καπνιστές πίπας συνηθίζουν ακόμη και σήμερα να αναφέρονται σε μία από τις γνωστότερες σχετικές ρήσεις του Αϊνστάιν, ο οποίος έλεγε: «Πιστεύω ότι το κάπνισμα της πίπας συμβάλλει σε μια πιο ήρεμη και αντικειμενική κρίση για όλες τις ανθρώπινες σχέσεις πέρα από τα στερεότυπα».

ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΠΟΥ ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΚΟΨΕΙ

Οι celebrities δεν διαφέρουν σε τίποτα απ’ όλους εμάς όταν πρόκειται για κακές συνήθειες. Πολλοί προσπάθησαν να κόψουν το κάπνισμα και άλλοι παλεύουν ακόμα. Κάποιοι όμως τα κατάφεραν, ο καθένας με το δικό του τρόπο και για τον δικό του λόγο.

Vince Vaughn: Σε σχέση με άλλους διάσημους, ο γνωστός κωμικός ξεκίνησε το κάπνισμα σε ηλικία 24 ετών. Όπως είχε δηλώσει δεν ήθελε να φαίνετε «ψεύτικος» σε σκηνές που έπρεπε να κρατά τσιγάρο κι έτσι έγινε καπνιστής. Η διακοπή του καπνίσματος γι’ αυτόν έγινε από τη μια στιγμή στην άλλη. Στα γυρίσματα της ταινίας "Wedding Crashers" πήρε την απόφαση μετά από μια ειλικρινή ματιά στον εαυτό του.

Barack Obama: Ακόμα και ο πλανητάρχης κατάφερε να κόψει το κάπνισμα. Η αιτία ήταν η σύζυγος του. Όταν της ανακοίνωσε ότι σκέφτεται να βάλει υποψηφιότητα για πρόεδρος των ΗΠΑ του είπε ότι θα τον στήριζε μόνο εάν έκοβε το τσιγάρο. Και ήταν πολύ σκληρή μαζί του στο να μην καπνίσει υπό την πίεση και το άγχος της προεκλογικής του καμπάνιας. Ξεκίνησε έτσι να μασά τσίχλες νικοτίνης. Έχει παραδεχτεί ότι που και που έχει παρεκκλίνει από τις διαταγές της συζύγου κι ότι έχει ανάψει ένα τσιγαράκι. Ακόμα παλεύει με τον εαυτό του να διακόψει μια για πάντα το κάπνισμα.

Jennifer Aniston

Ήταν καπνίστρια για πολλά χρόνια και κατανάλωνε πολλούς καφέδες την ημέρα. Όλα άλλαξαν για την Aniston

το 2007 όταν αποφάσισε να αποτοξινώσει το οργανισμό της. Δεν στράφηκε σε ειδικούς. Όπως δήλωσε βρήκε την ψυχική δύναμη ν’ αποτοξινωθεί από την καφεΐνη και την νικοτίνη μέσα από την άσκηση. Ξεκίνησε να κάνει γιόγκα και διαλογισμό και αυτά ήταν που την βοήθησαν να χτίσει ένα τοίχος απέναντι στις κακές συνήθειές της.

ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η απαγόρευση του καπνίσματος στην Ελλάδα όπως και σε άλλες χώρες, επικεντρώνεται κυρίως γύρω από την απαγόρευση σε δημόσιους χώρους (η απαγόρευση εντός δημοσίων κτιρίων που είναι χώροι εργασίας ισχύει δια νόμου ήδη από το 1856) και σε χώρους εργασίας για την προστασία της υγείας των καπνιστών και των μη καπνιστών, από τα αποτελέσματα του καπνίσματος, ιδιαίτερα τον καρκίνο.

Ο νόμος του 2002 απαγόρευε φαινομενικά το κάπνισμα, αλλά παρέμεινε από σχεδιασμού στο μεγαλύτερο μέρος ανεφάρμοστος καθώς οι διαχειριστές εργασιακών μονάδων μπορούσαν να επιτρέψουν εξαίρεση. Το 2008 ψηφίστηκε αυστηρότερος νόμος, που άρχισε να εφαρμόζεται την 1η Ιουλίου του 2009. Το 2009 η Ελλάδα είχε τα υψηλότερα ποσοστά καπνιστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ άλλες χώρες - ακόμα και πολλές που θεωρούνται λιγότερο ανεπτυγμένες - είχαν επιτύχει μείωση του ποσοστού των καπνιστών. Ως αποτέλεσμα, είναι χαρακτηριστική η συμφωνία πολιτικών πάνω στο θέμα.

Αφού λοιπόν ο προηγούμενος νόμος του 2002 αποδείχτηκε πρακτικά ανεπαρκής, έγινε προσπάθεια αναθεώρησης του εγχειρήματος - δεδομένης και της σαφούς χαμηλής θέσης της Ελλάδας στο θέμα σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας είχε θέσει ως έναρξη ισχύος του

νόμου την 1η Ιουλίου 2009 μετά από αναθεώρηση της προηγούμενης ημερομηνίας 1/1/2010 (η αναθεώρηση έγινε διότι θεωρήθηκε από τον Υπουργό Υγείας ότι το καλοκαίρι θα ήταν ευνοϊκότερη περίοδος για προσαρμογή). Ωστόσο, 5 χρόνια μετά, στην πραγματικότητα και ο νέος νόμος παραμένει ανενεργός.

Β. ΑΛΚΟΟΛ

Ο αλκοολισμός και τα γνωρίσματά του

Αλκοολισμός ονομάζεται η παθολογική σχέση που μπορεί να αναπτύξει το άτομο με το αλκοόλ. Ο συγκεκριμένος όρος υποδηλώνει την πλήρη εξάρτηση του ατόμου στο αλκοόλ. Με τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τη λέξη "αλκοολισμός" στην καθημερινή γλώσσα είναι δυνατόν να αναφερόμαστε σε δύο ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με τη χρήση οινοπνεύματος.

Η πρώτη ονομάζεται "κατάχρηση οινοπνεύματος" και αφορά σε ένα δυσπροσαρμοστικό πρότυπο χρήσης του οινοπνεύματος. Το άτομο μπορεί να έχει πρόβλημα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του (δεν εκτελεί τα καθημερινά του καθήκοντα, έχει μειωμένη επίδοση στον ακαδημαϊκό ή στον εργασιακό του χώρο, απουσιάζει από τις σπουδές του ή την εργασία του λόγω της χρήσης οινοπνεύματος). Μπορεί να κάνει χρήση οινοπνεύματος σε συνθήκες που να είναι απειλητικές για τη σωματική του υγεία (π.χ. ενώ οδηγεί αυτοκίνητο) ή να αντιμετωπίζει προβλήματα με το νόμο (π.χ. σύλληψη για τη συμπεριφορά του σε κατάσταση μέθης). Τέλος, το άτομο μπορεί να συνεχίζει τη χρήση οινοπνεύματος παρότι γνωρίζει ότι η συνεχής κατανάλωση του προκαλεί σημαντικά προβλήματα στην κοινωνική ή στη διαπροσωπική του ζωή.

Αν υπάρχουν ενδείξεις ανοχής, στερητικών συμπτωμάτων ή καταναγκαστικής λήψης οινοπνεύματος, τότε μιλάμε για "εξάρτηση από το οινόπνευμα". "Ανοχή" σημαίνει ότι το άτομο χρειάζεται ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες οινοπνεύματος για να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα "στερητικά συμπτώματα" εμφανίζονται μετά τη διακοπή της λήψης οινοπνεύματος και σχετίζονται κυρίως με έντονη σωματική διέγερση (εφίδρωση, αυξημένος καρδιακός ρυθμός, τρόμος στα χέρια, αϋπνίες, αίσθημα ναυτίας ή τάση προς έμετο). Για "καταναγκαστική λήψη" μιλάμε όταν το άτομο μπορεί να αφιερώσει σημαντικό χρόνο για να εξασφαλίσει και να καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά. Το άτομο συνεχίζει να κάνει χρήση οινοπνεύματος παρά τις αποδείξεις που έχει στα χέρια του ότι αυτό του προκαλεί ψυχολογικά ή σωματικά προβλήματα (π.χ. επεισόδια απώλειας συνειδήσεως, προβλήματα στο συκώτι κλπ.).

Ωστόσο μία διάγνωση πρέπει να γίνει μόνο σε συνεργασία με έναν ειδικό ψυχικής υγείας ο οποίος είναι σε θέση να αξιολογήσει κατά πόσο ισχύουν τα παραπάνω κριτήρια και αυτό γιατί πολύ συχνά η χρήση οινοπνεύματος αποτελεί δευτερογενή αντίδραση στην ύπαρξη κάποιου άλλου ψυχικού προβλήματος, όπως η κατάθλιψη.

Πολλά άτομα καταφεύγουν στη χρήση οινοπνεύματος για να "ξεφύγουν από ένα πρόβλημα". Όμως, η χρήση οινοπνεύματος δεν αλλάζει την πραγματικότητα. Ως προς το αν ένα άτομο που συμπεριφέρεται καταστροφικά προς τον εαυτό του και τους τρίτους ή παρουσιάζει διακυμάνσεις στη διάθεσή του είναι δυνατόν να υποφέρει από κάποια ψυχική διαταραχή η απάντηση είναι σίγουρα θετική. Σαφώς, λοιπόν, μπορούμε να "υποθέσουμε" ότι το

άτομο αυτό έχει κάποιο πρόβλημα, αλλά η επιβεβαίωση αυτής της υπόθεσης απαιτεί τη συνεργασία με έναν ειδικό. Μέσα από τη συνεργασία αυτή θα εξακριβωθεί η ακριβής φύση του προβλήματος και θα γίνουν κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπισή του.

Τα στάδια του αλκοολισμού

Στάδια του αλκοολισμού:

Ο αλκοολισμός είναι μια προοδευτική ασθένεια που θα εμφανίσει τα συμπτώματα της απώλειας ελέγχου, δυσλειτουργία στα διάφορα μέρη των οργάνων και ούτω καθεξής. Ο αλκοολισμός μελετάται μέσω τεσσάρων σταδίων:

Πρώτη φάση του αλκοολισμού:

1. Ο πότης θα ψάξει πάντα μια ευκαιρία να πιει.

2. Η κατανάλωση δεν θα είναι κοινωνική αλλά θα γίνει ουσιαστική για να ξεφορτωθεί τα προβλήματα και την πίεση.

3. Θα πιει συχνότερα και σε μεγαλύτερα ποσά.

4. Το σώμα του συνηθίζει το οινόπνευμα. Κατά συνέπεια το σώμα του αναπτύσσει την αυξανόμενη ανοχή.

Δεύτερο στάδιο του αλκοολισμού:

1. Ο πότης δεν θα είναι σε θέση να το εγκαταλείψει.

2. Το όριο ανοχής του σώματος στο οινόπνευμα θα αυξηθεί.

3. Ο πότης θα επιδιώξει το πρόσθετο ποτό σε οποιαδήποτε κοινωνικά γεγονότα.

4. Απώλεια ελέγχου.

5. Ο πότης μπορεί να αντιμετωπίσει αυξανόμενα ζητήματα υγείας.

Τρίτο στάδιο του αλκοολισμού:

1. Ο πότης θα ξεχάσει τις υποχρεώσεις και τις υποσχέσεις του.

2. Κάποια βίαια συμπεριφορά μπορεί να εμμείνει.

3. Ο πότης θα χρειαστεί λίγη τροφή ή θα την παραμελήσει.

4. Μπορεί να έχει οικονομικά προβλήματα και εργασίας.

5. Ο πότης θα αποφεύγει την οικογένεια και τους φίλους.

Τέταρτο στάδιο του αλκοολισμού:

Αυτό είναι η τελική φάση του αλκοολισμού. Ο πότης θα αρχίσει νωρίς το πρωί και θα συνεχίσει να πίνει καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Θα προκύψουν προβλήματα συκωτιού. Η δυσλειτουργία εγκεφάλου μπορεί επίσης να εμφανιστεί δεδομένου ότι τα κύτταρα εγκεφάλου βλάπτονται από το οινόπνευμα. Ο πότης θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα της δυσλειτουργίας σχεδόν σε όλα τα μέρη του σώματος. Θα αντιμετωπίσει επίσης το πρόβλημα της εξασθενημένης σκέψης. Εν ολίγοις, η τελική φάση στον αλκοολισμό είναι ο θάνατος.

ΑΙΤΙΑ – ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Οι Ιάπωνες λένε το εξής εύστοχο ρητό: ‘πρώτα το άτομο παίρνει ένα ποτό, μετά το ποτό παίρνει ένα ποτό, και στο τέλος το ποτό παίρνει το άτομο’. Η Ελλάδα, παραδοσιακά, είναι μια χώρα που παράγει κρασί, οι τιμές στο αλκοόλ είναι προσιτές, και το χειρότερο, η πρόσβαση και αγορά στα οινοπνευματώδη είναι εύκολη για όλες τις ηλικίες. Ακόμη, η διαφήμιση στην τηλεόραση, στο σινεμά στα περιοδικά, στις γιγαντοαφίσες, στα σίριαλ, δίνει την ψευδαίσθηση ότι το αλκοόλ είναι μια γοητευτική και συνάμα ασφαλής επιλογή που συνδέεται με όμορφες και χαλαρωτικές

στιγμές απόλαυσης. Τα αίτια του αλκοολισμού προέρχονται είτε από κοινωνικούς, είτε από ψυχολογικούς, είτε ακόμα και από γενετικούς παράγοντες.

Αναλυτικότερα, ο πιο συχνός λόγος χρήσης αλκοόλ στην εφηβεία είναι η ‘φαντασίωση’ της ενηλικίωσης. Οι έφηβοι αντιδρούν, ανυπομονούν να μεγαλώσουν, να φύγουν από την επίβλεψη και των έλεγχο των γονιών τους, να νιώσουν μεγάλοι. Επίσης η χρήση αλκοόλ γοητεύει και απεικονίζει την περιέργειά τους για την ενήλικη ζωή και συμπεριφορά. Ας μην ξεχνάμε ότι οι νέοι ζουν σε μια εξαρτημένη από ουσίες κοινωνία. Το αλκοόλ αλλά και άλλες βαρύτερες εξαρτήσεις, αποτελούν παράδειγμα μίμησης για τους εφήβους. Βλέπουν τους ενήλικες να πίνουν ένα δυνατό καφέ το πρωί για να ξυπνήσουν, να ανάβουν τσιγάρο για να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση, να πίνουν ένα ποτό για να ηρεμίσουν και να χαλαρώσουν. Γιατί λοιπόν όχι και αυτοί; Είναι γεγονός ότι το αλκοόλ, όταν καταναλώνεται σε μικρές ποσότητες, μειώνει το

άγχος και τις αναστολές, χαλαρώνει, δημιουργεί ευδιαθεσία και διευκολύνει τις συναναστροφές.

Παιδιά που έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες στην παιδική τους ηλικία, που παραμελούνται, που εισπράττουν απόρριψη, που έχουν σοβαρά προβλήματα στη σχέση

τους με τους γονείς τους και που εξαιτίας αυτής της σχέσης τους χτίζουν κακή εικόνα για τον εαυτό τους και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, βρίσκονται σε ομάδα υψηλού κινδύνου για εξάρτηση από το αλκοόλ. Η χρήση αλκοόλ στην περίπτωση αυτή, οφείλεται κυρίως στην ανάγκη τους να χαλαρώσουν ή να ξεχάσουν ό,τι τους ‘πονάει’ ψυχικά. Συχνά τα παιδιά αυτά πάσχουν από κατάθλιψη λόγω των βιωμάτων τους και βέβαια, όπως όλοι γνωρίζετε, το αλκοόλ επιδεινώνει την κατάθλιψη.

Τέλος ένας από τους γενετικούς παράγοντες κατανάλωσης αλκοόλ, είναι το οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού. Μελέτες σε όλο τον κόσμο, εστιάζουν στη δομή της οικογένειας και στην κληρονομική προδιάθεση του αλκοολισμού από τη μια γενιά στην επόμενη. Παιδιά αλκοολικών γονέων έχουν 4 φορές περισσότερο πιθανότητα, σε σχέση με άλλα παιδιά, να γίνουν και τα ίδια αλκοολικά. Σ’ αυτό το συμπέρασμα δεν συνηγορεί μόνο το γονεϊκό πρότυπο μίμησης, αλλά και ο ρόλος των γονιδίων που έχουν κληρονομήσει από τους γονείς τους.

ΑΜΕΣΕΣ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛ

Το αλκοόλ επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα αρχικά ως καταπραϋντικό. Η δράση του είναι ηρεμιστική, αλλά επιβραδύνει τον κινητικό συντονισμό και τον χρόνο αντίδρασης. Παράλληλα μειώνει την ικανότητα κρίσης, τον αυτοέλεγχο, προκαλεί διαταραχές στην μνήμη και επηρεάζει την ικανότητα παραγωγής λογικών σκέψεων και πράξεων. Παραδόξως, με την υποχώρηση των επιδράσεών του, το αλκοόλ προκαλεί διαταραχές και στον ύπνο και θεωρείται μια σημαντική αιτία αϋπνίας. Η ποσότητα οινοπνεύματος που μπορεί να βλάψει τον ανθρώπινο οργανισμό διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με τη φυσική αντοχή, καθώς και με την ύπαρξη ή μη άλλων επιβαρυντικών παραγόντων. Επίσης, για κάθε κατηγορία παθολογικών καταστάσεων μεταβάλλεται και η αντίστοιχη ποσότητα οινοπνεύματος που απαιτείται για την πρόκλησή τους.

Εξ αιτίας του αλκοόλ μπορεί ένας πότης να κάνει πράγματα που δε θα έκανε αν δεν έπινε (καυγάδες, διατάραξη οικογενειακών σχέσεων, οικονομικές σπατάλες…). Αυτό δεν είναι πάντα επιθυμητό και ευχάριστο. Το αλκοόλ συνεπάγεται προβλήματα με το στομάχι (γαστρίτιδες), απώλεια αισθήσεων και μπορεί να φέρει ακόμα και το θάνατο. Όταν πίνεις για μεγάλο διάστημα, μπορεί να αποκτήσεις πολλά παθολογικά προβλήματα. Από τα πιο συνηθισμένα είναι τα προβλήματα στο συκώτι, που είναι πιθανόν να εξελιχτούν σε κίρρωση, ενώ αυξάνεται και η πιθανότητα να εμφανιστούν διάφορες μορφές καρκίνου, ιδιαίτερα του πεπτικού συστήματος. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει οξεία παγκρεατίτιδα, καρδιακή ανεπάρκεια, μυοκαρδίτιδα, εγκεφαλική αιμορραγία, υπέρταση, μυϊκή αδυναμία και πόνους στους μύες, αναιμία, δερματίτιδα. Οι μεγάλες ποσότητες αλκοόλ μπορούν να προκαλέσουν ψύχωση (παραληρητικές ιδέες- συνήθως με διωκτικό ή ζηλοτυπικό περιεχόμενο- και ψευδαισθήσεις- ακουστικές, οπτικές ή απτικές), συναισθηματική διαταραχή (κατάθλιψη ή μανία) ή αγχώδεις διαταραχές (έντονο άγχος, κρίσεις πανικού).

Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι αυξάνει κατά πολύ το κίνδυνο για ατυχήματα, ιδιαίτερα όταν το άτομο οδηγεί. Το αλκοόλ μπορεί ακόμη να συμβάλλει στην αυτοκτονία. Έχει βρεθεί ότι πάνω από τους μισούς αυτόχειρες είχαν κάνει χρήση αλκοόλ προτού αυτοκτονήσουν. Όταν κάποιος πίνει πολύ και συστηματικά, είναι πιθανό να νιώθει λύπη και απογοήτευση. Το αλκοόλ επιδρά στη χημεία του εγκεφάλου αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης κατάθλιψης. Δυστυχώς, επιδρά δυσμενώς και στην εγκυμοσύνη. Μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στη διάπλαση του εμβρύου ή να προκαλέσει θάνατο και αποβολή του εμβρύου. Τέλος, όταν κάποιος

είναι εξαρτημένος από το αλκοόλ και σταματήσει να πίνει, παρουσιάζει σύνδρομο στέρησης με τρόμο, εκνευρισμό, εφίδρωση, ναυτία, ανησυχία, αϋπνία, περιστασιακές ψευδαισθήσεις, ακόμα και επιληπτικές κρίσεις.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Αναγνώριση, αποδοχή και αξιολόγηση του προβλήματος. Κατάρτιση θεραπευτικού προγράμματος. Ανάλογα με την κλινική

εικόνα του προβληματικού πότη, τα πρώτα στάδια ενός θεραπευτικού προγράμματος μπορεί να απαιτήσουν:

1. Αποτοξίνωση. Η αποτοξίνωση δεν είναι θεραπεία για αλκοολισμό αλλά είναι μια περίοδο αποχής από το αλκοόλ με στόχο την προετοιμασία του ατόμου για απεξάρτηση και ανάρρωση.

2. Αντιμετώπιση οργανικών ή και ψυχιατρικών διαταραχών.

Θεραπευτικό πρόγραμμα. Θα πρέπει η σχέση του θεράποντος και του θεραπευόμενου να είναι ειλικρινής και να υπάρχει μεταξύ τους εμπιστοσύνη. Επιπλέον, απαραίτητη είναι η υποστήριξη της οικογένειας του αλκοολικού.

Διαχρονική παρακολούθηση. Η διαχρονική παρακολούθηση του προβληματικού πότη και η συνεχής υποστήριξη του ίδιου και της οικογένειάς του επιβάλλεται για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους.

Γενικότερα, απαιτείται εγρήγορση για αναγνώριση των

συμπτωμάτων πριν η χρήση γίνει εξάρτηση. Σημαντικός είναι και ο

ρόλος της οικογένειας, καθώς η πίεση που αυτή ασκεί ώστε το

εξαρτημένο άτομο να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του είναι μία από

τις κύριες πηγές κινητοποίησής του. Τέλος, πολύτιμη ψυχολογική

υποστήριξη παρέχεται από κοινωνικές ομάδες, π.χ Ανώνυμοι

Αλκοολικοί.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΛΟΟΛΙΚΟΥΣ

Μπορεί να ζητηθεί βοήθεια από: Οικογενειακό γιατρό, Γενικό Ιατρό

σε Κέντρο Υγείας, Ψυχίατρο σε Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής ή σε Γενικό

Νοσοκομείο, Εξειδικευμένα Κέντρα Απεξάρτησης από το αλκοόλ,

Ομάδες Αυτοβοήθειας, όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί.

ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ

Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής περισσότερο από 4 εκατομμύρια έφηβοι κάθε χρόνο αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το αλκοόλ και οι επιπτώσεις του είναι εμφανείς όχι μόνο στο σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον αλλά οδηγεί και σε παραβατικές συμπεριφορές. Στην Ελλάδα το πρόβλημα της κατανάλωσης του αλκοόλ δεν περνάει απαρατήρητο, αφού σύμφωνα με έρευνες το 15% των εφήβων ηλικίας 11 έως 15 ετών καταναλώνει αλκοόλ στο διάστημα μίας εβδομάδας. Πρώτη στις προτιμήσεις των εφήβων είναι η μπύρα, δεύτερα έρχονται τα σκληρά ποτά και τρίτο το κρασί.

Στην εφηβική ηλικία το αλκοόλ μειώνει τη σχολική απόδοση, την ικανότητα απορρόφησης της γνώσης και τη συγκέντρωση. Η κατανάλωση αλκοόλ σε αυτές τις ηλικίες έχει δραματική επίδραση στην προσωπικότητα, προκαλεί ευερεθιστότητα, εχθρικότητα και επιθετικότητα, αυξάνοντας τον κίνδυνο πειραματισμού και με άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες.

Οι έφηβοι που πίνουν έχουν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από πνιγμό, πτώσεις ή αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει διάλογος μέσα στην οικογένεια έτσι ώστε τα παιδιά από νεαρή ηλικία να μάθουν τις επιπτώσεις των οινοπνευματωδών ποτών. Οι γονείς θα πρέπει να μάθουν στα παιδιά τους να μη μπαίνουν ποτέ σε αμάξι του οποίου ο οδηγός έχει πιεί, πολύ δε περισσότερο αν βρίσκεται σε κατάσταση μέθης και να παρέχεται η διαβεβαίωση ότι οι γονείς θα περάσουν να πάρουν τα παιδιά τους ανεξαρτήτως ώρας.

Ο λόγος ο οποίος οδηγεί τους εφήβους στην (υπέρμετρη συνήθως) κατανάλωση αλκοόλ είναι γιατί πιέζονται από το κοινωνικό τους περιβάλλον. Δεν πρέπει να παραλειφθεί το γεγονός ότι στη φάση της εφηβείας το άτομο προσπαθεί να είναι μέρος του κοινωνικού συνόλου και παράλληλα να εξερευνήσει τα όριά του. Όταν οι έφηβοι δέχονται πιέσεις για να καταναλώσουν αλκοόλ μπορεί να αισθάνονται θυμό, άγχος, ενοχές, αίσθηση δειλίας και απογοήτευση σχετικά με τον εαυτό τους. Έτσι, καταλήγουν να κάνουν πράξεις που κανονικά δε θα τις έπρατταν και οι λόγοι είναι αρκετοί: ο φόβος της απόρριψης ή ότι θα χάσουν ένα φίλο, η επιθυμία για να αρέσουν ή και να φαίνονται μεγαλύτεροι και η αποφυγή του χλευασμού. Επιπλέον, αρκετοί είναι οι νέοι οι οποίοι πέφτουν στον πειρασμό να πιούν αλκοόλ με την παρέα τους επειδή δεν είναι σίγουροι τι θέλουν ή επειδή δε γνωρίζουν πώς να χειριστούν την κατάσταση.

Παρόλα αυτά υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος για αυτό μη διστάσετε να χρησιμοποιήσετε τις συμβουλές προκειμένου να αρνηθείτε κάτι που δεν εγκρίνετε: πρώτον πες όχι κατηγορηματικά κοιτώντας τον συνομιλητή σου στα μάτια (δισταγμοί και παύσεις αφήνουν χώρο στους άλλους να συνεχίσουν την πίεση). Πρότεινε αντί για να πιείτε αλκοόλ να κάνετε κάτι διαφορετικό (παιχνίδια, σπόρ, ψυχαγωγία). Αν παρόλα αυτά η παρέα σου συνεχίζει να σε πιέζει για να πιεις αλκοόλ, το καλύτερο είναι να φύγεις όταν εκείνοι πίνουν. Εναλλακτικά μπορείς να βρεις ενδιαφέροντες δραστηριότητες με άλλες παρέες.

ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΙ

 Τζορτζ Μπεστ

Ο Βορειοϊρλανδός σταρ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν ο πρώτος διάσημος ποδοσφαιριστής που είχε προβλήματα με το ποτό και ένα από τα μεγαλύτερα χαμένα ταλέντα του ποδοσφαίρου. Το 1968, ο Μπεστ συγκέντρωνε πάνω του όλα τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς είχε ανακηρυχθεί Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής της χρονιάς. Η φήμη αυτή, φαίνεται πως είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τον θρυλικό ποδοσφαιριστή, καθώς άρχισε την υπερβολική κατάχρηση αλκοόλ. Το 1973 αναγκάστηκε να σταματήσει την καριέρα του σε ηλικία μόλις 27 χρονών. Από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ο Μπεστ δεν μπορούσε ούτε να καταλάβει τι του έλεγε ο προπονητής του, ενώ είχε παχύνει υπερβολικά. Οι Άγγλοι τηλεθεατές τον ξαναείδαν το 1996 καλεσμένο σε μια εκπομπή για την Εθνική Αγγλίας σε άθλια κατάσταση, καθώς είχε παραμορφωθεί από το αλκοόλ. Ο ίδιος κάποια στιγμή δήλωσε: «Αν κρατούσα τα καπάκια από τα μπουκάλια που έχω πιει, θα ήμουν πλούσιος». O Mπεστ συνέχισε να πίνει και αναγκάστηκε να προχωρήσει σε μεταμόσχευση ήπατος. Ο οργανισμός του δεν δέχθηκε το μόσχευμα και ο θρυλικός ποδοσφαιριστής «έσβησε» άδοξα στις 25 Νοεμβρίου του 2005.

Εϊμι Γουάινχάουζ

Ο θάνατος της Εϊμι Γουάινχάουζ αποτελεί μια άλλη περίπτωση ενός πολύ ταλαντούχου ανθρώπου, ο οποίος δεν άντεξε τις υπερβολικές πιέσεις του star system. Η διάσημη τραγουδίστρια R&B, είχε χρόνια προβλήματα με το αλκοόλ αλλά και με τη χρήση ναρκωτικών από το 2005 και μετά, τα οποία σημάδεψαν την καριέρα της. Το 2007 μάλιστα οι παπαράτσι την απαθανάτισαν να περπατάει

ξυπόλητη και χωρίς μπλούζα έξω από το σπίτι της σε εμφανή κατάσταση μέθης. Το 2008 κόβοντας τα ναρκωτικά, η σχέση της με το ποτό έγινε ακόμα χειρότερη και τον Οκτώβριο 2011 η Γουάινχάουζ πέθανε από υπερβολική δόση αλκοόλ.

Ντέιβιντ Χάσελχοφ

Μία από τις ιστορίες αλκοολισμού η οποία είχε «happy end», είναι αυτή του Ντέιβιντ Χάσελχοφ. Ο γνωστός ηθόποιος του «Baywatch» και συμπρωταγωνιστής της Πάμελα Αντερσον, παραλίγο να

καταστρέψει τη ζωή του από την αγάπη του για το αλκοόλ. Οπως παραδέχεται και ο ίδιος, όταν έπινε μεταμορφωνόταν σε τέρας. Σε μια κρίση απελπισίας παρακάλεσε την κόρη του να τον τραβήξει βίντεο στο επόμενο μεθύσι. Εκείνη το έκανε και πλέον υπάρχει στο youtube ένα ντροπιαστικό βίντεο που τον δείχνει στο πάτωμα να μην μπορεί να μιλήσει. Με αφορμή αυτό το περιστατικό, ο Χάσελχοφ αποφάσισε ότι ήταν καιρός να σταματήσει να πίνει και ζήτησε τη βοήθεια ειδικών, σώζοντας τη ζωή του.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

Α. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Οι συνηθέστερες αιτίες ατυχημάτων στα σχολεία είναι

• Η προσωπική αμέλεια και η απροσεξία

• Η υπερπροσπάθεια και η υπέρβαση των ατομικών δυνατοτήτων στις αθλητικές δράσεις

• Οι σπρωξιές στο προαύλιο και στις σκάλες, καθώς και οι τρικλοποδιές

• Τα άσχημα αστεία και οι κακόγουστες φάρσες

• Ο εκφοβισμός, η επίδειξη δύναμης και η άσκηση βίας

• Οι κτιριακές κακοτεχνίες

• Η έλλειψη επίβλεψης στο διάλειμμα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

• Αν τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο με ποδήλατο, πρέπει να φορούν πάντα κράνος και να διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό, κατάλληλα προσαρμοσμένο στον σωματότυπό τους, καθώς και να γνωρίζουν καλά και να ακολουθούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας. 

•  Όλα τα σχολεία πρέπει συνεχώς να ελέγχουν τις κτιριακές τους εγκαταστάσεις ώστε να είναι ασφαλείς για τα παιδιά που στεγάζουν. 

• Στην αρχή κάθε σχολικού έτους απαιτείται να γίνεται μια ανοικτή συζήτηση μεταξύ δασκάλων και μαθητών, για θέματα πρόληψης παιδικών ατυχημάτων, κυρίως στους σχολικούς χώρους.

• Η ύπαρξη συστήματος πυρασφάλειας είναι απαραίτητη σε κάθε σχολείο. Επιπλέον, θα πρέπει κάθε χρόνο να γίνεται

άσκηση ασφαλούς εγκατάλειψης του κτιρίου σε περίπτωση φωτιάς. 

• Σε περίπτωση σεισμού υπάρχει μεγάλος κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος όχι μόνον εξαιτίας της σεισμικής δόνησης αλλά και λόγω του πανικού που δημιουργείται. Μόνος τρόπος για την προσπάθεια ελέγχου μιας τέτοιας κατάστασης είναι η πραγματοποίηση σε τακτά χρονικά διαστήματα ασκήσεων σεισμού. 

•  Όλα τα σχολεία πρέπει να διαθέτουν πλήρες φαρμακείο για την παροχή Α' Βοηθειών, με κάποιον υπεύθυνο γι' αυτό και, αν είναι δυνατόν, έναν νοσηλευτή ή μια νοσηλεύτρια.

• Την ώρα του διαλείμματος επιβάλλεται πάντα να είναι παρόντες κάποιοι υπεύθυνοι.

• Τέλος, εάν το σχολείο διαθέτει γήπεδα, γυμναστήριο, πρέπει να γίνεται συνεχής έλεγχος, ώστε το υλικό (μονόζυγα, μπασκέτες) και ο γύρω χώρος να πληρούν τους κανόνες ασφαλείας.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ

Οδικά ατυχήματα: αίτια πρόκλησής τους

Απόσπαση προσοχής..

Υπερβολική ταχύτητα..

Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ..

Απερίσκεπτη οδήγηση..

Βροχή..

Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη..

Παραβίαση πινακίδας διακοπής πορείας..

Νυχτερινή οδήγηση..

Ατέλειες κατά την κατασκευή οχημάτων..

Οδήγηση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας..

Οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών..

Πάγος, χιόνι..

Εξοργισμός, νευρικότητα..

Λακκούβες..

Ομίχλη..

Σκάσιμο ελαστικού..

Θανάσιμες καμπύλες – στροφές..

Πέρασμα άγριων ή οικόσιτων ζώων..

Παράνομες κόντρες..

Ο Δεκάλογος του καλού οδηγού1. Φοράει ζώνη ασφαλείας και κράνος.2. Ελέγχει και προσέχει την ταχύτητα.3. Δεν καταναλώνει αλκοόλ.4. Δε συνομιλεί στο κινητό τηλέφωνο.5. Δεν αποσπά την προσοχή του και δε συζητά με τους

συνεπιβάτες του.6. Προσέχει τους πεζούς.7. Βάζει τα παιδιά στο πίσω κάθισμα.8. Προσέχει τα σήματα και τις οδηγίες των τροχονόμων.9. Έχει πάντα μαζί του την άδεια οδήγησης.10. Ελέγχει τακτικά την κατάσταση του αυτοκινήτου.

Οδηγίες για μοτοσικλετιστές:

Να φορούν, τόσο οι ίδιοι όσο και οι συνεπιβάτες τους, κράνος, άνετα παπούτσια και δερμάτινα ενδύματα, που προστατεύουν σε περίπτωση ατυχήματος.

Να ελέγχουν σε τακτά χρονικά διαστήματα την ημερομηνία λήξης του κράνους.

Να είναι προσεκτικοί και να έχουν πάντα την άδεια οδήγησης. Να προσέχουν τους οδηγούς των αυτοκινήτων, τις λακκούβες των

δρόμων, να αποφεύγουν τη μεγάλη ταχύτητα και να εφαρμόζουν τον Κ.Ο.Κ.

Να προσέχουν τις στροφές των δρόμων, τις στάσεις των λεωφορείων και τους φωτεινούς σηματοδότες.

Να ασκούνται στα πάρκα Κυκλοφοριακής Αγωγής. Να μην κάνουν άστοχες ακροβατικές κινήσεις (π.χ. «σούζες») οι οποίες

μπορεί να οδηγήσουν σε ατυχήματα.

Κανόνες που πρέπει να ακολουθούν οι πεζοί για την πρόληψη των ατυχημάτων:

Ακολουθούμε τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας. Βαδίζουμε στο πεζοδρόμιο. Διασχίζουμε τις διαβάσεις προσεκτικά.

Κατά τις βραδινές ώρες φοράμε ανοιχτόχρωμα ρούχα και έχουμε μαζί μας φακό.

Β. ΑΤΥΧΗΜΑ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΦΟΡΕΙΣ ΑΜΕΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

Αρκεί να συμβεί ένα τραγικό γεγονός για να φανούν το μέγεθος του προβλήματος και η οργανωτική μας αδυναμία για την αντιμετώπιση ενός ασθενούς που καλώς ή κακώς έχει χαρακτηρισθεί επείγουσα. Αρκεί μια μαζική καταστροφή, όπως σεισμός, ναυάγιο ή ένα δυστύχημα που ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη, για να ακουστούν επικριτικές κορόνες από ανευθυνοϋπεύθυνα χείλη. Το θέμα προβάλλεται με τρόπο εντυπωσιακό από έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και βέβαια

καταζητούνται ένοχοι «χωρίς λύπην και χωρίς αιδώ», όπως στην προκειμένη περίπτωση το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ).

Κατά τα άλλα, στα ενδιάμεσα μεγάλα χρονικά διαστήματα τηρείται μια προκλητικά αδικαιολόγητη και ένοχη σιωπή για τους 20-25 νεκρούς της ασφάλτου που καταγράφονται κάθε Σαββατοκύριακο, για τους θανάτους από εγκληματικές ενέργειες, για τα περίπου 50.000 εργατικά ατυχήματα τον χρόνο και τέλος για το τεράστιο κοινωνικό κόστος που προκύπτει για τη χώρα μας το οποίο υπολογίζεται σε 30 δισ. τον χρόνο. Δεν θα παραλείψουμε βέβαια να αναφέρουμε και την τεράστια δημογραφική κρίση της χώρας μας. Το πρόβλημα της αντιμετώπισης του επείγοντος, είτε λέγεται τραύμα, είτε έμφραγμα, δεν είναι μονοσήμαντο αλλά πολυδιάστατο και περιγράφεται στο τρίπτυχο προνοσοκομειακή φροντίδα, νοσοκομειακή αντιμετώπιση και τέλος αποκατάσταση.

Είναι γεγονός ότι η προνοσοκομειακή φροντίδα (ΠΦ) έχει ξεχωριστές δυσκολίες, γι' αυτό και κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) έχει το δικό της πρότυπο ανάλογα και με τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και με την κατανομή του πληθυσμού της στην επικράτεια. Για τον ίδιο λόγο οι αρμόδιες αρχές της ΕΕ αναφέρονται σε αρχές στην ΠΦ και όχι σε συγκεκριμένο μοντέλο. Άλλες οι γεωγραφικές συνθήκες της Γαλλίας ή της Φινλανδίας και άλλες της Ελλάδας. Η χώρα μας έχει ξεχωριστές δυσκολίες εξαιτίας της γεωγραφικής της μορφολογίας. Τα 4/5 της χώρας (συνολική έκταση 131.957 τ.χ.) είναι ορεινές και δύσβατες περιοχές, στις οποίες οι κάτοικοι είναι εγκατεστημένοι σε μικρές κοινότητες, γεγονός που καθιστά τη μεταφορά ιδιαίτερα δύσκολη και πολλές φορές επικίνδυνη. Η νησιωτική εξάλλου Ελλάδα με τα 150 κατοικημένα νησιά της καλύπτει έκταση 25.000 τ.χ. Σε αυτή λοιπόν την ιδιόμορφη εξωαστική περιοχή όπου κατοικεί το 58% του πληθυσμού καλείται το ΕΚΑΒ να επιτελέσει τις διακομιδές του. Είναι αυτονόητο ότι εδώ ο ιδανικός χρόνος διακομιδής που έχει τόσο μεγάλη σημασία έχει σχετική αξία. Αντίθετα σε περιοχές

αστικής ευθύνης οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι το ΕΚΑΒ τα πάει καλά, αν και ο χρόνος διακομιδής επιδέχεται ακόμη βελτίωση.

Κρίσιμο ερώτημα όμως παραμένει ποιος θα χαρακτηρίσει ένα περιστατικό επείγον που χρήζει άμεσης μεταφοράς στο κοντινότερο κατάλληλο νοσοκομείο. Το ερώτημα αυτό έχει ξεχωριστό βάρος όταν αφορά διακομιδές από τα νησιά και μάλιστα με ιδιαίτερα αντίξοες καιρικές συνθήκες. Η ταυτοποίηση ενός επείγοντος περιστατικού και η επιλογή του για άμεση μεταφορά είναι ομολογουμένως μια δύσκολη υπόθεση ιδιαίτερα σε μαζικές καταστροφές, γι' αυτό και είναι επιτρεπτό ως και 10% υπέρβαση, δηλαδή άδικη διακομιδή. Άλλωστε, οι νέοι ή ακόμη και οι ειδικευμένοι γιατροί δεν έχουν τις εξειδικευμένες γνώσεις για σωστές εκτιμήσεις και αποφάσεις ιδιαίτερα κάτω από το κράτος της ενδεχόμενης ποινικής ευθύνης.

Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται στην Ελλάδα το διεθνώς καταξιωμένο ταχύρρυθμο πρόγραμμα εκπαίδευσης στο τραύμα και στην επείγουσα χειρουργική (ATLS), διάρκειας δύο ημερών, του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών. Το πρόγραμμα στοχεύει στη μετάδοση στους εκπαιδευομένους το ελάχιστο των θεωρητικών γνώσεων και της πρακτικής εμπειρίας που θεωρούνται απαραίτητα για την αποφυγή λαθών ή παραλείψεων κατά την αρχική εκτίμηση ενός τραύματος ή ενός ασθενούς της επείγουσας ιατρικής. Προς το παρόν λειτουργούν στη χώρα μας δύο κέντρα εκπαίδευσης ATLS, ένα στην Πάτρα και ένα στην Αθήνα, με ετήσια εκπαίδευση 80-100 γιατρών, στην πλειονότητα νέων. Οι βασικοί προβληματισμοί της προνοσοκομειακής φροντίδας είναι η παροχή ιατρικής βοήθειας ή όχι στον τόπο που συνέβη το επείγον, το είδος της στελέχωσης των ασθενοφόρων, τα προγράμματα εκπαίδευσης, η σύνθεση των πληρωμάτων.

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

Πρώτες βοήθειες είναι η άμεση ιατρική περίθαλψη που δίνεται σε άτομα που έπεσαν θύματα ατυχήματος ή υπέστησαν αιφνίδια προσβολή από ασθένεια ή των οποίων η ζωή ή η υγεία διατρέχει, από

οποιοδήποτε αιτία, κίνδυνο.

Όταν πρόκειται για σοβαρές περιπτώσεις, οι πρώτες βοήθειες αποβλέπουν κυρίως στην πρόληψη χειροτέρευσης της κατάστασης

του αρρώστου και τη διατήρησή του στη ζωή μέχρι την άφιξη του γιατρού ή μέχρι τη μεταφορά του σε νοσοκομείο, όπου θα τύχει

συστηματικής περίθαλψης. Σε ελαφρότερες όμως περιπτώσεις είναι δυνατόν η πρώτη βοήθεια να αποβλέπει και στην τελική θεραπεία, χωρίς να είναι απαραίτητη η επέμβαση του γιατρού.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ

Βλαβερές επιδράσεις από υψηλή θερμοκρασία :

ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ

Ανάλογα με τη βαρύτητά τους , τα εγκαύματα διακρίνονται σε τρεις βαθμούς :

- Α βαθμού : ερυθρότητα- Β βαθμού : φυσαλίδες- Γ βαθμού : νέκρωση

Η βαρύτητα του εγκαύματος εξαρτάται από την έκταση (επιφάνεια του σώματος που πιάνει το έγκαυμα ) και λιγότερο από το βαθμό .

Πρώτες βοήθειες :

Στο έγκαυμα Α βαθμού, αν είναι περιορισμένο, μπορεί να γίνει επάλειψη με βαζελινούχο ή ελαιούχο αλοιφή. Αν είναι εκτεταμένο, πιο χρήσιμα είναι τα κρύα επιθέματα.

Σε έγκαυμα Β βαθμού χρειάζεται αποστειρωμένη αλοιφή και

επίδεση. Αν είναι εκτεταμένο, χρειάζονται και αντιβιοτικά και πολλά

υγρά από το στόμα.

Τα βαρύτερα εγκαύματα θέλουν περίθαλψη σε νοσοκομείο.

Σε ηλιακό έγκαυμα επιβάλλεται γρήγορη απομάκρυνση του ατόμου από την επίδραση των ηλιακών ακτίνων, η κατάκλιση σε δροσερό περιβάλλον και η χορήγηση άφθονων υγρών. Τοπικά συνιστώνται επαλείψεις με κρέμες, λάδια ή κομπρέσες με σοδόνερο.

ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ – ΗΛΙΑΣΗ

Η παρατεταμένη παραμονή σε περιβάλλον υψηλής θερμοκρασίας, αν μάλιστα δεν λαμβάνονται αρκετά υγρά, μπορεί να προκαλέσει βαριά κατάσταση με θερμό και ξηρό δέρμα, ταχύπνοια, ταχυκαρδία και άλλα συμπτώματα.

Πρώτες βοήθειες :

Μεταφορά του ατόμου σε δροσερό μέρος. Πλύση με ψυχρό ή δροσερό νερό ή περιτυλίξεις με βρεγμένα κρύα σεντόνια. Δροσερά επιθέματα στο μέτωπο. Χορήγηση ψυχρών υγρών. Σε βαρύτερες περιπτώσεις, χορήγηση ορών, καρδιοτόνωση, τεχνητή αναπνοή και παροχή οξυγόνου.

Βλαβερές επιδράσεις από χαμηλή θερμοκρασία :

ΚΡΥΟΠΑΓΗΜΑΤΑ :

Δημιουργούνται είτε από άμεση τοπική επαφή με ψυχρό σώμα (π.χ. παγοκύστη ) είτε από γενική έκθεση του σώματος στο ψύχος, οπότε προσβάλλονται τα μέρη του σώματος που προέχουν, όπως αυτιά, μύτη,

δάκτυλα.

Πρώτες βοήθειες :

Μεταφορά του ατόμου σε ζεστό χώρο. Κάλυψη της περιοχής με ζεστά ρούχα. Αποφυγή εντριβών. Βάπτισμα του πάσχοντος μέλους

σε νερό του οποίου αυξάνουμε προοδευτικά τη θερμοκρασία ( στην αρχή είναι 10ο C ). Χορήγηση ζεστών ροφημάτων.

Βλάβες από ηλεκτρική εκκένωση :

ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ :

Είναι η διοχέτευση ηλεκτρικού ρεύματος στον ανθρώπινο οργανισμό, συνήθως από χαλασμένες ηλεκτρικές συσκευές.

Πρώτες βοήθειες :

Αν είναι δυνατόν, διακόπτουμε την παροχή του ρεύματος, με κατέβασμα του τοπικού ή του γενικού διακόπτη. Διακοπή της επαφής του θύματος με το ηλεκτρικό ρεύμα, με τέτοιο τρόπο ώστε αυτός που δίνει τη βοήθεια να μην έρθει σε επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα (πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα ξύλο ή ένα στεγνό ύφασμα). Στη συνέχεια τεχνητή αναπνοή και καρδιακές μαλάξεις. Περιποίηση των εγκαυμάτων, αν υπάρχουν. Χορήγηση αλκαλικών ποτών (σόδα) για πρόληψη ενδεχόμενων επιπλοκών από τους νεφρούς.

Ατυχήματα από το νερό :

ΠΝΙΓΜΟΣ :

Πνιγμός είναι η ασφυξία που προκαλείται από είσοδο νερού ή άλλου υγρού στους πνεύμονες .

Πρώτες βοήθειες :

Πρέπει να δοθούν αμέσως. Τεχνητή αναπνοή και, αν δεν υπάρχει σφυγμός, συγχρόνως καρδιακές μαλάξεις. Απαγορεύεται η μετακίνηση αν δεν βελτιωθεί η κατάσταση αλλά η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί με υπομονή για πολλή ώρα.

Βλάβες από χημικοτοξικά αίτια :

ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ :

Οι ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν δηλητηρίαση είναι αέρια, που μπαίνουν στον οργανισμό με την εισπνοή, στερεά ή υγρά. Τα συμπτώματα είναι ανάλογα με τη φύση του δηλητήριου.

Πρώτες βοήθειες :

Ι. Απομάκρυνση του δηλητήριου από τον οργανισμό

ΙΙ. Εξουδετέρωση της ουσίας στον οργανισμό

ΙΙΙ. Διευκόλυνση και επιτάχυνση της αποβολής της ουσίας από τον οργανισμό

IV. Συμπτωματική αγωγή για ενίσχυση των ζωτικών λειτουργιών του σώματος

Πριν από οποιαδήποτε ενέργεια , τηλεφωνική επαφή με το Κέντρο δηλητηριάσεων τηλ. 210-7793777

Κακώσεις του οργανισμού :

Κακώσεις είναι οι βλάβες του οργανισμού τοπικές ή γενικές, που δημιουργούνται από την επίδραση κάποιου εξωτερικού βλαπτικού παράγοντα.

Γενικές οδηγίες :

1. Απαγορεύεται η πρόχειρη μετακίνηση του τραυματία, ιδίως από αυτοκινητιστικά ατυχήματα και πτώσεις (μπορεί π.χ. ένα κάταγμα της σπονδυλικής στήλης να προκαλέσει, σε μια κακή μετακίνηση, βλάβη του νωτιαίου μυελού).

2. Να μην παρέχονται πρώτες βοήθειες από άτομα αδαή γιατί αυτό μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση.

3. Αν υπάρχει εξωτερική αιμορραγία πρέπει να τη σταματήσουμε πιέζοντας το τραύμα με τα δάκτυλα ή με ένα επίδεσμο.

4. Αν ο τραυματίας έχει χάσει την επαφή με το περιβάλλον ή κάνει εμετούς, πρέπει να τοποθετηθεί σε οριζόντια θέση με το κεφάλι προς τα πλάγια.

5. Δεν πρέπει να χορηγούνται υγρά από το στόμα και ιδίως οινόπνευμα.

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ :

Αιμορραγία λέγεται η ροή του αίματος έξω από τα αιμοφόρα

αγγεία. Όταν το αίμα ρέει στην εξωτερική επιφάνεια του σώματος, ονομάζεται εξωτερική αιμορραγία ενώ όταν το αίμα χύνεται μέσα στους ιστούς ή σε φυσιολογικές κοιλότητες του σώματος ονομάζεται εσωτερική αιμορραγία.

Πρώτες βοήθειες :

1. Κατάκλιση του θύματος για να εμποδίσουμε την αναιμία του εγκέφαλου

2. Πίεση με πολλές γάζες ή με οποιοδήποτε τυλιγμένο ύφασμα του σημείου που αιμορραγεί μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία. Αυτές τις γάζες δεν πρέπει να τις αλλάζουμε, όταν ματώνουν, για να μην καταστρέψουμε την προσπάθεια δημιουργίας θρόμβου. Μπορούμε όμως να προθέτουμε νέες γάζες.

3. Εφαρμογή πιεστικού επιδέσμου, που όμως δεν πρέπει να πιέζει υπερβολικά.

Τραυματικές κακώσεις :

ΘΛΑΣΕΙΣ :

Θλάση είναι η κάκωση που δεν συνοδεύεται από ανοικτό τραύμα.

Εκδηλώνεται με τοπικό πόνο, εκχυμώσεις (μελανιές) και αιματώματα.

Πρώτες βοήθειες :

Ακινητοποίηση του μέλους και κρύα ( παγοκύστη ) ή θερμά επιθέματα με οινόπνευμα.

ΑΜΥΧΕΣ . ΕΚΔΟΡΕΣ :

Μικροτραύματα, συνήθως της επιδερμίδας, που επουλώνονται γρήγορα

και δεν αφήνουν σημάδια.

Πρώτες βοήθειες :

- Καλός καθαρισμός του τραύματος με άφθονο νερό και σαπούνι ή κάποιο αντισηπτικό

- Επίθεση αντιβιοτικής σκόνης ή κάποιου αντισηπτικού- Επίδεση με αποστειρωμένες γάζες- Εμβολιασμός με αντιτετανικό ορό- Χορήγηση αντιβιοτικών, αν το τραύμα μολυνθεί (πόνος,

ερυθρότητα, πρήξιμο) .ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ :

Είναι η ρήξη των συνδέσμων μιας άρθρωσης λόγω κάποιας βίαιης κάμψης ή έκτασης. Εκδηλώνεται με τοπικό οίδημα (πρήξιμο), πόνο και δυσκολία στη χρήση της άρθρωσης.

Πρώτες βοήθειες :

- Χορήγηση παυσίπονων- Εφαρμογή κρύων επιθεμάτων- Ακινητοποίηση της άρθρωσης για 8-12 μέρες

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ :

Κάταγμα είναι η λύση της συνέχειας του οστού (σπάσιμο). Μπορεί να είναι απλό (δεν συνοδεύεται από τραύμα) ή επιπλεγμένο (συνυπάρχει τραύμα που επικοινωνεί με την εστία του κατάγματος). Εμφανίζεται με πόνο, παραμόρφωση, αδυναμία χρησιμοποίησης του μέλους.

Πρώτες βοήθειες :

Επιβάλλεται η γρήγορη ακινητοποίηση του μέλους, με σκοπό την ανακούφιση από τον πόνο και την αποφυγή χειροτέρευσης της

κατάστασης. Αν πρόκειται για επιπλεγμένο κάταγμα, προηγείται επίδεση

του τραύματος. Χορηγούνται παυσίπονα και τοποθετείται τοπικά πάγο.

Προβλήματα από το κυκλοφορικό σύστημα :

ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ :

Είναι η προσωρινή απώλεια της συνείδησης που οφείλεται σε στιγμιαία έλλειψη αίματος από τον εγκέφαλο. Εμφανίζεται με ωχρότητα του προσώπου, κακοδιαθεσία, αίσθημα εξάντλησης, ιδρώτες

και απώλεια των αισθήσεων, που μερικές φορές δεν είναι πλήρης.

Πρώτες βοήθειες :

- Κατάκλιση του αρρώστου με το κεφάλι χαμηλότερα- Χαλάρωμα των ρούχων ( γραβάτα, ζώνη κ.λ.π. )- Τοποθέτηση κρύων επιθεμάτων στο μέτωπο και στο κεφάλι- Εισπνοή από τον άρρωστο κολόνιας ή αμμωνίας- Χορήγηση, μόλις συνέλθει, ζεστού ποτού ( καφέ ή τσάι )

Αν η λιποθυμική κατάσταση κρατήσει πάνω από 5-10 λεπτά πρέπει να γίνει γρήγορη μεταφορά σε νοσοκομείο.

Προβλήματα από το αναπνευστικό σύστημα :

ΑΣΦΥΞΙΑ :

Λέγεται το σύνολο των συμπτωμάτων και συνεπειών σε παύση της κανονικής λειτουργίας της αναπνοής για παρατεταμένο χρονικό διάστημα .

Πρώτες βοήθειες :

- Απομάκρυνση του αίτιου- Αν υπάρχει αέριο ή καπνός, μεταφορά του αρρώστου έξω στον

καθαρό αέρα- Κατάκλιση του αρρώστου με το κεφάλι προς τα πλάγια- Τεχνητή αναπνοή

Τεχνητή αναπνοή

Είναι η εισαγωγή στους πνεύμονες αέρα με διάφορους τρόπους. Πρέπει να ξεκινά αμέσως και να συνεχίζεται με υπομονή, ρυθμικά, χωρίς βίαιες και σπασμωδικές κινήσεις ακόμα και για ώρες αν

χρειάζεται.

Η πιο απλή μέθοδος είναι η τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα :

- καθάρισμα του στόματος και της μύτης του θύματος από ξένες ουσίες

- ανασήκωμα του αυχένα με το ένα χέρι ενώ με το άλλο εκτείνεται η κεφαλή

- τοποθέτηση του στόματος του ανανήπτη πάνω από το στόμα του θύματος

- αποκλεισμός της μύτης και φύσημα αέρα μέσα στο στόμα με

δύναμη, ώστε να ανυψωθεί ο θώρακας

- απομάκρυνση του στόματος μέχρις ότου ακουστεί η έξοδος του αέρα

- επανάληψη της διαδικασίας με ρυθμό 1 αναπνοή κάθε 5

δευτερόλεπτα.

Γ. ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟΥΣ

► Τι πρέπει να κάνεις ΑΠΟ ΤΩΡΑ:   Προετοιμάσου 1. Ενημερώσου για το σεισμό, τη σεισμικότητα της περιοχής και τα

μέτρα προστασίας.2. Συζήτησε με τα μέλη της οικογένειάς σου και επισήμανε ποια είναι

τα κατάλληλα σημεία προφύλαξής σου ανά χώρο, πώς κλείνει ο γενικός διακόπτης του ηλεκτρικού ρεύματος, ποια  είναι τα χρήσιμα

τηλέφωνα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (π.χ. Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης 112), ποιος είναι ο κοντινός ασφαλής χώρος που θα καταφύγετε και θα συναντηθείτε μετά από ένα σεισμό.

3. Εφοδιάσου με μερικά είδη πρώτης ανάγκης, όπως φαρμακείο, φορητό ραδιόφωνο, φακό, κ.λπ.

4. Μερίμνησε ώστε να είναι ασφαλές το σπίτι σου. Επισήμανε επικινδυνότητες και προσπάθησε να τις μειώσεις. Τοποθέτησε σε χαμηλά ράφια τα βαριά ή εύθραυστα αντικείμενα. Στήριξε κατάλληλα τα ογκώδη έπιπλα, τα φωτιστικά, τους ανεμιστήρες οροφής κ.ά.. Μην κρεμάς βαριά αντικείμενα στους τοίχους πάνω από τα κρεβάτια. Διόρθωσε βλάβες που τυχόν υπάρχουν στο κτίριο π.χ. διαρροές, ρωγμές.

5. Λάβε μέρος σε ασκήσεις ετοιμότητας. 

► Τι πρέπει να κάνεις ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ του σεισμού:   Προστάτευσε τον εαυτό σου

Εάν είσαι μέσα σε κτίριο:

1.     Μείνε στο χώρο που βρίσκεσαι  και διατήρησε την ψυχραιμία σου.

2.     Σκύψε, καλύψου κάτω από ένα γερό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο) και κράτησε με τα χέρια σου το πόδι του. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κατάλληλο έπιπλο σκύψε στο μέσον του δωματίου μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σου και προστάτευσε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σου. Απομακρύνσου από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, φεγγίτες ή γυάλινα χωρίσματα) ή  έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σε τραυματίσουν.

Εάν βρίσκεσαι σε εξωτερικό χώρο:

1.     Απομακρύνσου από τις προσόψεις των  κτιρίων, στύλους με ηλεκτροφόρα καλώδια ή άλλα επικίνδυνα σημεία (όσο αυτό είναι δυνατόν), και προφυλάξου κατάλληλα.

2.     Απομακρύνσου από την ακτή. Ύστερα από ισχυρό σεισμό μπορεί να δημιουργηθούν θαλάσσια κύματα (tsunamis).

3.     Μείωσε την ταχύτητα του αυτοκινήτου σου, εάν οδηγείς, και  στάθμευσε στο πιο κοντινό, ασφαλές σημείο, μακριά από προσόψεις κτιρίων, αερογέφυρες, ηλεκτροφόρα καλώδια κ.ά. Φρόντισε να μην  εμποδίζεις την κυκλοφορία.

► Τι πρέπει να κάνεις ΜΕΤΑ το σεισμό:   Εφάρμοσε το προσεισμικό σχέδιο σου

1. Εκκένωσε το κτίριο από το κλιμακοστάσιο, αφού πρώτα κλείσεις τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού, φορέσεις κατάλληλα για την εποχή ρούχα και παπούτσια και πάρεις μαζί σου τα εφόδια έκτακτης ανάγκης που θεωρείς απαραίτητα.

2. Προσπάθησε να μην χρησιμοποιήσεις άσκοπα το τηλέφωνό σου ή το αυτοκίνητό σου. Οι γραμμές τηλεφωνίας πρέπει να παραμείνουν σε λειτουργία και οι οδικοί άξονες πρέπει να είναι ελεύθεροι.

3. Κατέφυγε στον προεπιλεγμένο ανοιχτό, κοντινό, ασφαλή χώρο (πάρκο, πλατεία κ.λπ.), μακριά από τις προσόψεις των κτιρίων ή άλλα επικίνδυνα σημεία.

4. Περίμενε μετασεισμούς. Οι μετασεισμοί που ακολουθούν έναν ισχυρό σεισμό μπορεί να προξενήσουν επίσης βλάβες στα κτίρια.

5. Βοήθησε συνανθρώπους σου που έχουν ανάγκη. Μην μετακινήσεις βαριά τραυματισμένους, παρά μόνο αν υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστούν περισσότερο. Ενημέρωσε σχετικά τις αρμόδιες υπηρεσίες (Πυροσβεστική: 199, Ε.Κ.Α.Β.: 166).

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΠΥΡΚΑΓΙΑ

► ∆ράσεις κατά τη διάρκεια της φωτιάς

Εάν τα ρούχα σας πιάσουν φωτιά πρέπει:

• να σταµατήσετε, να πέσετε στο πάτωµα και να κυλιστείτε µέχρι να σβήσει η φωτιά. Το τρέξιµο κάνει τη φωτιά να αρπάζει γρηγορότερα.

Για να ξεφύγετε από τη φωτιά πρέπει:

• να ελέγξετε αν οι πόρτες είναι ζεστές πριν τις ανοίξετε. Αν η πόρτα διαφυγής είναι κλειστή, χρησιµοποιείστε τη ράχη του χεριού σας για να νιώσετε το πάνω µέρος της πόρτας, το πόµολο και τη χαραµάδα µεταξύ της πόρτας και του κουφώµατος, πριν την ανοίξετε. Μη χρησιµοποιείτε ποτέ το εσωτερικό της παλάµης σας ή τα δάχτυλά σας για να ελέγξετε τη θερµοκρασία (ενδεχόµενο έγκαυµα στα συγκεκριµένα σηµεία, µπορεί να µειώσει την ικανότητά σας να διαφύγετε)

Ζεστή Πόρτα: Μην την ανοίξετε. Φύγετε απ’ το παράθυρο. Αν δε µπορείτε να φύγετε κρεµάστε ένα λευκό ή ανοιχτόχρωµο σεντόνι έξω απ’ το παράθυρο για να ενηµερώσετε τους πυροσβέστες για την παρουσία σας.

Κρύα Πόρτα: Ανοίξτε σιγά και βεβαιωθείτε ότι δε φράζει το δρόµο διαφυγής σας καπνός. Αν ο δρόµος διαφυγής φράσσεται από καπνό, κλείστε την πόρτα αµέσως και χρησιµοποιείστε µία εναλλακτική µέθοδο διαφυγής όπως το παράθυρο. Αν ο δρόµος είναι ανοιχτός, φύγετε αµέσως και κλείστε την πόρτα πίσω σας. Να είστε έτοιµοι να συρθείτε στο πάτωµα. Η θερµότητα και ο καπνός πάνε προς τα πάνω. Ο αέρας είναι καθαρότερος και πιο ψυχρός κοντά στο πάτωµα.

• Συρθείτε χαµηλά κάτω απ’ τον καπνό, προς την έξοδο. Ο βαρύς καπνός και τα δηλητηριώδη αέρια συγκεντρώνονται αρχικά στο ταβάνι.

• Κλείστε τις πόρτες πίσω σας κατά τη διαφυγή σας για να καθυστερήσετε την εξάπλωση της φωτιάς.

• Όταν βγείτε έξω ασφαλώς, παραµείνετε έξω και καλέστε την πυροσβεστική υπηρεσία.

► ∆ράσεις µετά τη φωτιά

• Αν υπάρχουν τραυµατίες, ή είσαστε ο ίδιος τραυµατίας, καλέστε την πυροσβεστική υπηρεσία: ψυχράνετε και καλύψτε τα τραύµατα για να µειώσετε την πιθανότητα περαιτέρω τραυµατισµού ή µόλυνσης.

• Αν εντοπίσετε ζέστη ή καπνό µπαίνοντας σε ένα κατεστραµµένο κτίριο, εκκενώστε το αµέσως.

• Αν είστε ένοικος, επικοινωνήστε µε το σπιτονοικοκύρη σας.

• Αν διαθέτετε χρηµατοκιβώτιο, µην προσπαθήσετε να το ανοίξετε. Μπορεί να έχει θερµανθεί επί ώρες. Αν η πόρτα ανοίξει πριν κρυώσει, τα περιεχόµενα µπορεί και ν’ αρπάξουν φωτιά.

• Αν πρέπει να φύγετε απ’ το σπίτι σας γιατί ο επιθεωρητής κρίνει το κτίριο ως µη ασφαλές, ζητήστε από κάποιον να το επιβλέπει κατά τη διάρκεια της απουσίας σας.

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

Α. ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΗ ΗΓΙΕΙΝΗ

Η ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

Η σωματική υγιεινή είναι η πρωτογενής φροντίδα του σώματος, την οποία πρέπει να εφαρμόζει συστηματικά κάθε άτομο. Έχει ως στόχο την πρόληψη της ασθένειας, τη διατήρηση της υγείας και

την καλλιέργεια της αισθητικής που είναι έμφυτη στον άνθρωπο από την πρωτόγονη εποχή. Η σωματική υγιεινή περιλαμβάνει την καθαριότητα του σώματος, τον υγιεινό ύπνο, τη στοματική υγιεινή και άλλες υγιεινές καθημερινές συνήθειες.

Για να έχουμε μια καλή σωματική υγιεινή πρέπει να τηρούμε τους παρακάτω κανόνες:

1. Τακτικό πλύσιμο χεριών και νυχιών.2. Καθημερινό λουτρό, λούσιμο.3. Καθαριότητα αυτιών, ματιών, ποδιών.4. Τακτικό βούρτσισμα δοντιών.5. Τακτικό πλύσιμο προσώπου.6. Υποδήματα καλής ποιότητας και καθαρές κάλτσες.7. Καλή ατομική ένδυση (που δεν σφίγγει το σώμα, δεν

εμποδίζει τις κινήσεις και τις αναπνευστικές λειτουργίες, δεν ερεθίζει το δέρμα και προστατεύει το σώμα από τις ηλιακές ακτίνες..).

8. Επιδίωξη σωματικής και στοματικής περιποίησης, χρησιμοποιώντας ατομικές πετσέτες, οδοντόβουρτσες και χτένες.

9. Τακτική άσκηση.10. Προσεγμένη διατροφή.11. Κανονικής διάρκειας ύπνος.

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΚΜΗ

Περίπου το 80% των εφήβων έρχεται κάποια στιγμή αντιμέτωπο μαζί της. Ο λόγος φυσικά για την ακμή, το συνηθέστερο δερματολογικό πρόβλημα της εφηβείας, η οποία ωστόσο βρίσκει πολλές φορές πρόσφορο έδαφος εκδήλωσης και σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Η ακμή είναι χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή του δέρματος, η

οποία οφείλεται σε δυσλειτουργία των σμηγματογόνων αδένων. Οι συγκεκριμένοι αδένες είναι σχηματισμοί που βρίσκονται σε όλη την επιφάνεια του σώματος, εκτός από τις παλάμες και τα πέλματα, και είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή σμήγματος. Σε περίπτωση που οι σμηγματογόνοι αδένες παρουσιάσουν πρόβλημα στη λειτουργία τους, παράγεται μεγαλύτερη ποσότητα σμήγματος από τη φυσιολογική, με αποτέλεσμα το φράξιμο των δερματικών πόρων και τον σχηματισμό λιπαρής επιδερμίδας.

Η εμφάνιση του βακτηριδίου της ακμής ταυτίζεται συνήθως με την περίοδο της εφηβείας, καθώς τότε αναπτύσσεται η λειτουργία των γεννητικών ορμονών, των ανδρογόνων, τα οποία προκαλούν υπερδραστηριότητα των σμηγματογόνων αδένων. Σχεδόν όλοι οι έφηβοι παρουσιάζουν κάποια στιγμή από ένα έως πολλά σπυράκια, με τη μεγάλη πλειονότητα (περίπου 80%) να εμφανίζει τη λεγόμενη «φυσιολογική κοινή ακμή». Υπάρχει, όμως, κι ένα περίπου 20% με πιο ενοχλητική και επίμονη ακμή, που θα χρειαστεί τη γνώμη ενός δερματολόγου.

Η ακμή πλήττει εξίσου γυναίκες και άνδρες, με τις πρώτες πάντως να προσβάλλονται νωρίτερα, περίπου στην ηλικία των 9 – 10 ετών. Μετά τα 19 έτη η ακμή αρχίζει να υποχωρεί, πολλοί όμως εξακολουθούν να έχουν προβλήματα μέχρι και τα 35 χρόνια τους, τα οποία απαιτούν πολλές φορές θεραπεία. Στις ηλικίες πάνω από 40, το 1% των ανδρών και το 5% των γυναικών χρειάζονται θεραπεία.

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ

Ο ακριβής λόγος που οι άνθρωποι εμφανίζουν ακμή δεν είναι ακόμα γνωστός. Αρκετοί παράγοντες λέγεται ότι συνδέονται με την ακμή:

Οικογενειακό ιστορικό: Η τάση να δημιουργείται ακμή είναι

κληρονομική

Ορμονική δραστηριότητα

Στρες

Συσσώρευση νεκρών κυττάρων του δέρματος

Βακτήρια στους πόρους

Ερεθισμός του δέρματος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή

Η χρήση αναβολικών στεροειδών

Οποιαδήποτε φάρμακα περιέχουν αλογόνα, ανδρογόνα

Έκθεση σε υψηλά επίπεδα χλωρίου

Έκθεση σε συγκεκριμένα φάρμακα και χημικές συστάσεις όπως

τα ναρκωτικά

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ

Ανάλογα με τον βαθμό βαρύτητας της νόσου, η θεραπεία διακρίνεται σε:

Γενικά μέτρα υγιεινής: Συνίστανται στον σωστό καθαρισμό του δέρματος και τη χρήση κατάλληλων καλλυντικών προϊόντων για κάλυψη των ουλών και μακιγιάζ.

Τοπική θεραπεία: Πραγματοποιείται με ουσίες όπως το υπεροξείδιο του βενζοϋλίου και το ρετινοϊκό οξύ, οι οποίες εφαρμόζονται τοπικά στο δέρμα, σε μορφή κρέμας ή τζελ, για να αντιμετωπίσουν τους φαγέσωρες και τις φλεγμονές. Η τοπική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σε όλο το πρόσωπο και όχι τοπικά σε κάθε βλάβη. Μπορεί να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ξηρότητα, ερυθρότητα και απολέπιση του δέρματος, οι οποίες όμως είναι παροδικές και ελέγχονται με μείωση της συχνότητας εφαρμογής. Κατά την εφαρμογή τοπικής θεραπείας, ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται από τον γιατρό κάθε 1 – 1,5 μήνα.

Συστηματική θεραπεία: Πραγματοποιείται με τη λήψη φαρμάκων από το στόμα και χορηγείται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με τοπικά φάρμακα. Μπορεί να περιλαμβάνει:

1) Αντιβιοτικά: Χορηγούνται με στόχο να καταπολεμηθούν τα βακτηρίδια που προκαλούν τη φλεγμονή.

2) Ορμονικά σκευάσματα (π.χ. οιστρογόνα και αντιανδρογόνα): Ρυθμίζουν τις ορμόνες που προκαλούν αυξημένη σμηγματόρροια.

3) Ισοτρετινοΐνη: Μειώνει την παραγωγή σμήγματος και κερατίνης, ενώ παράλληλα καταπολεμά τα βακτηρίδια που συνδέονται με την ακμή. Επιλέγεται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις, καθώς πρόκειται για πολύ ισχυρό φάρμακο.

Όπως και η τοπική θεραπεία, έτσι και η συστηματική μπορεί να αναπτύξει διάφορες παρενέργειες, συνεπώς απαιτούνται τακτική παρακολούθηση και εργαστηριακές εξετάσεις.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η ακμή διαρκεί κατά μέσο όρο 8 χρόνια και υποχωρεί συνήθως από μόνη της. Εκείνο που μπορεί να προσφέρει ο δερματολόγος είναι να κρατά υπό έλεγχο τα σπυράκια και το πρόσωπο σε αισθητικώς αποδεκτά επίπεδα, ώστε ο ασθενής να νιώθει άνετα. Επίσης, όλες οι θεραπείες είναι μακρόχρονες, με αργό ρυθμό βελτίωσης. Τα διαχρονικά στοιχεία δείχνουν ότι το 92% εμφανίζει βελτίωση κατά 80% σε 6 μήνες, ενώ πολλοί χρειάζονται θεραπεία για αρκετά χρόνια.

Αν η ακμή αντιμετωπιστεί σωστά, αφήνει ελάχιστα έως και καθόλου σημάδια. Σε περίπτωση, πάντως, που αφήσει «ίχνη», οι σημερινές δυνατότητες της επιστήμης μπορούν πραγματικά να κάνουν θαύματα.

Μικρά μυστικά για την αντιμετώπιση της ακμής

Καθαρίζετε πάντα προσεκτικά την επιδερμίδα σας: Πλένετε το πρόσωπό σας 2 φορές την ημέρα με ήπιο σαπούνι και ζεστό νερό. Αν αθλείστε, μην ξεχνάτε ποτέ μετά την άσκηση να πλένετε το πρόσωπο, ώστε να φεύγουν ο ιδρώτας και οι

ακαθαρσίες. Μετά το πλύσιμο, το πρόσωπο πρέπει να στεγνώνεται απαλά, με καθαρή και στεγνή πετσέτα. Μην τρίβετε ποτέ δυνατά την επιδερμίδα σας με σαπούνια που δεν είναι κατάλληλα. Τα σαπούνια αυτά περιέχουν ερεθιστικές ουσίες που αυξάνουν τον κίνδυνο για σπασίματα και κοκκίνισμα του δέρματος.

Μην σπάτε ποτέ τα σπυράκια: Τα βακτήρια μπαίνουν πιο βαθιά στο δέρμα, με αποτέλεσμα περισσότερο πόνο, εντονότερο κοκκίνισμα ή ακόμη και βαθύτερες ουλές.

Χρησιμοποιείτε καλλυντικά χωρίς λιπαρές ουσίες, τα οποία δεν κλείνουν τους πόρους του δέρματος.

Αποφύγετε να φέρετε σε επαφή με την επιδερμίδα προϊόντα όπως τα ζελέ και οι λακ μαλλιών.

Χρησιμοποιείτε πάντα αντιηλιακή κρέμα: Μπορεί το μαύρισμα στον ήλιο να κρύβει προσωρινά το κοκκίνισμα του δέρματος από τα σπυράκια, αλλά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τα θεραπεύσει. Αντίθετα, μάλιστα, μπορεί να επιβαρύνει αρκετά την κατάσταση του δέρματος.

Καθιερώστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής: Υιοθετήστε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, προσπαθήστε να κοιμάστε τουλάχιστον 8 ώρες την ημέρα και αθληθείτε! Όλες οι ανωτέρω ενέργειες βοηθούν σημαντικά στην καταπολέμηση της ακμής.

Αποφύγετε φαγητά που σας προκαλούν αλλεργίες.

Αποφύγετε καταστάσεις που σας προκαλούν στρες, όσο βέβαια αυτό είναι εφικτό. Επιπλέον, μάθετε να χρησιμοποιείτε τεχνικές χειρισμού του στρες και χαλάρωσης

Συμμορφωθείτε πλήρως με τις οδηγίες του γιατρού. Μην απογοητεύεστε με τη μη επίτευξη άμεσων αποτελεσμάτων, γιατί όλες οι θεραπείες απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα για να αποδώσουν το ιδανικό αποτέλεσμα.

Β. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΔΟΝΤΙΩΝ

Τα δόντια στον άνθρωπο διακρίνονται σε δύο γενιές , τους νεογιλούς που είναι είκοσι και εµφανίζονται περίπου στον έκτο µήνα, και τους µόνιµους, που είναι τριάντα δύο και εµφανίζονται το έκτο µε δεκατοτρίτο έτος. Τα δόντια τα διαιρούµε σε τοµείς (κόβουν τις τροφές), κυνόδοντες (σχίζουν), προγοµφίους-γοµφίους (αλέθουν). Το ορατό τµήµα του δοντιού, αυτό που προβάλει πάνω από τα ούλα λέγεται µύλη. Το τµήµα του που υποβαστάζεται από τις γνάθους λέγεται ρίζα.

Η µύλη (το ορατό τµήµα του δοντιού) αποτελείται εξωτερικά από αδαµαντίνη (το σµάλτο των δοντιών). Κάτω από την αδαµαντίνη βρίσκεται µία λιγότερο σκληρή οδοντική ουσία η οδοντίνη. Η οδοντίνη αποτελείται από ένα µεγάλο αριθµό µικροσκοπικών πόρων οι οποίοι επικοινωνούν µε τα νεύρα που βρίσκονται στον πολφό . Η ρίζα αποτελείται από οστείνη όπου κι σε αυτή βρίσκονται µικροσκοπικοί πόροι. Στο εσωτερικό του δοντιού υπάρχει ο οδοντικός πολφός. Ο πολφός αποτελείται κυρίως από ένα δίκτυο αγγείων και νεύρων που έχουν ως λειτουργική αποστολή να διατηρούν υγιή τα δόντια. H αδαµαντίνη και η οδοντίνη έχουν το δικό τους χρώµα, µε την οδοντίνη πιο κιτρινωπή από ότι η αδαµαντίνη. Ο συνδυασµός των χρωµάτων τους δίνει το χρώµα στα δόντια, το οποίο ποικίλλει από το "λευκό", µέχρι βαθειά κίτρινα, καφέ ή γκρίζα δόντια. Το χρώµα των δοντιών είναι συνάρτηση της φυλής και του χρώµατος της επιδερµίδας. Ξανθά άτοµα και βόρειοι λαοί έχουν πιο ανοιχτόχρωµα δόντια.

ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ

Το στόμα θεωρείται τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος αλλά αυτός δεν είναι ο μοναδικός ρόλος του. Οι κύριες λειτουργίες του στόματος περιλαμβάνουν την μάσηση, γεύση, ομιλία, και έκφραση. Η ανατομία του στόματος είναι επίσης σημαντική και για την εμφάνιση μας. Οι διάφορες χρήσεις του στόματος γίνονται δυνατές μέσω της συγχρονισμένης λειτουργίας των διάφορων τμημάτων του στόματος. Η συντονισμένη δράση διαφόρων τμημάτων του στόματος συμβάλλει στην εκτέλεση των βασικών λειτουργιών του:

Μάσηση και κατάποση

Το στόμα αποτελεί όχι μόνο το σημείο εισόδου της τροφής στον οργανισμό μας αλλά και το σημείο της αρχικής προπαρασκευής της για την χώνεψη. Τα δόντια μας συγκρατούν, σκίζουν, τεμαχίζουν, και πολτοποιούν τις τροφές ώστε να μπορούν να καταποθούν. Παρ' ότι η βασική λειτουργία της μάσησης εκτελείται από τα δόντια, υπάρχουν και άλλα τμήματα του στόματος που συμβάλλουν στην διαδικασία:

Τα χείλη και τα μάγουλα συγκρατούν την τροφή μέσα στο στόμα, και με την βοήθεια της γλώσσας την κατευθύνουν πάνω στα δόντια για να μασηθεί.

Οι μύες του στόματος κινούν την κάτω σιαγόνα ώστε να γίνει η μάσηση.

Το σάλιο μαλακώνει την τροφή διευκολύνοντας την μάσηση και την κατάποση. Επίσης με τα ένζυμα που περιέχει ξεκινά τη χημική διαδικασία επεξεργασίας της τροφής.

Η γλώσσα κατευθύνει το φαγητό μέσα στο στόμα και τελικά συγκεντρώνει το μασημένο φαγητό σε ένα σβώλο και το προωθεί στον φάρυγγα για κατάποση.

Η ικανότητα μάσησης είναι βασική για την επιβίωση του ανθρώπου. Λειτουργικά προβλήματα του στόματος πχ. εκτεταμένη απώλεια δοντιών που δεν επιτρέπει τη σωστή διατροφή μπορεί να προκαλέσουν γενικότερα προβλήματα υγείας του ανθρώπινου οργανισμού και να μειώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.

Γεύση

Η γλώσσα μας, εκτός από ένας πολύ δυνατός μυς που κατευθύνει το φαγητό στο στόμα, είναι και το κύριο όργανο που μας παρέχει την αίσθηση της γεύσης. Η γλώσσα μπορεί να διακρίνει 4 βασικούς τύπους γεύσεων: γλυκό, ξινό, πικρό, και αλμυρό. Περίπου 10.000 μικροί 'γευστικοί κάλυκες' που βρίσκονται στα πλάγια και τη βάση της γλώσσας, μας δίνουν τη δυνατότητα να διακρίνουμε τις γεύσεις και να καταλαβαίνουμε πότε ένα φαγητό δεν είναι κατάλληλο για να το φάμε.

Ομιλία

Το στόμα είναι το βασικό όργανο και για τη λειτουργία της ομιλίας. Η σχετική τοποθέτηση των δοντιών, χειλιών και της γλώσσας μας βοηθά να κατευθύνουμε ανάλογα την ροή του αέρα και να μορφοποιούμε τους ήχους που παράγονται από τις φωνητικές χορδές σχηματίζοντας τους διάφορους φθόγγους που δημιουργούν τις λέξεις όταν μιλάμε. Τα ορθοδοντικά προβλήματα ή η απώλεια ενός ή περισσότερων μπροστινών δοντιών μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ικανότητα μας να μιλάμε σωστά και καθαρά, δημιουργώντας ψεύδισμα.

Εμφάνιση

Το σχήμα του στόματος, της σιαγόνας, των χειλιών, και φυσικά των δοντιών καθορίζουν την εμφάνιση του προσώπου μας. Ανωμαλίες σε κάποιο τμήμα του στόματος όπως στραβά ή κίτρινα δόντια μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την εμφάνιση μας.

Έκφραση

Οι εκφράσεις του προσώπου είναι ένα σημαντικό στοιχείο της ανθρώπινης επικοινωνίας. Σε πολλές από αυτές τις εκφράσεις με σημαντικότερες το χαμόγελο και το φίλημα είναι απαραίτητη η συμμετοχή του στόματος.

Αναπνοή

Η αναπνοή είναι μια λειτουργία που υπό κανονικές συνθήκες εκτελείται μέσω της μύτης. Σε περιπτώσεις που η αναπνοή από τη μύτη είναι ανεπαρκής, πχ. γιατί είναι βουλωμένη από ένα συνάχι, το στόμα χρησιμοποιείται εναλλακτικά ως δίοδος του αέρα προς τους πνεύμονες.

Γ. Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ

Η ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ

1. Γλυκά και τερηδόνα

Η κύρια αιτία για το χάλασμα των δοντιών είναι η ζάχαρη που προκαλεί τερηδόνα. Γλυκά, παγωτά και αναψυκτικά (κυρίως στις μικρές ηλικίες) είναι οι λόγοι που οδηγούν κατευθείαν στην καρέκλα του οδοντιάτρου, πολλές φορές συνοδεία πόνου.

2. Πώς μπορείτε να προστατέψετε τα δόντια σας ;

Η διατροφή συμβάλλει στη στοματική υγεία, στο σωστό σχηματισμό των δοντιών και των ούλων, ενώ η πρόσληψη βιταμινών, μετάλλων και απαραίτητων ιχνοστοιχείων, βοηθά στη επούλωση των πληγών και των μολύνσεων. Δοκιμάστε τροφές που είναι σφριγηλές ακόμα και σκληρές. Μη διστάζετε να γυμνάσετε τα ούλα σας. Οι μαλακές τροφές κολλάνε σε δόντια και ούλα, ενώ οι σκληρές (π.χ. δοκιμάστε να δαγκώσετε ολόκληρα φρούτα, μήλα, αχλάδια ή να μασήσετε την κόρα του ψωμιού κι όχι την ψίχα) βοηθούν στον καθαρισμό και εκγύμναση των ούλων. Δείξτε προσοχή μόνο σε αιχμηρές τροφές που μπορεί να τραυματίσουν τα ούλα σας. Οργανώστε τα γεύματά σας. Μην υποκύπτετε σε ενδιάμεσα μικρογεύματα που συνήθως είναι γεμάτα λιπαρά και ζάχαρη, ενώ λόγω συνθηκών –συνήθως βρίσκεστε εκτός- δεν μπορούν να ακολουθηθούν από ένα καλό βούρτσισμα δοντιών.

3. Τι να προτιμάτε, τι να αποφεύγετε;

Προτιμάτε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.

Αποφύγετε μαλακές, αμυλώδεις τροφές που κολλάνε στα δόντια και ευνοούν το σχηματισμό πλάκας.

Μειώστε την κατανάλωση ζάχαρης και γλυκαντικών ουσιών. Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα κάνει γενικά κακό και βέβαια και

δρα καταστροφικά στην στοματική κοιλότητα. Μειώστε ή αποφύγετε την κατανάλωση αναψυκτικών και

αεριούχων ποτών. Περιέχουν οξέα που καταστρέφουν την αδαμαντίνη.

Βουρτσίστε τα δόντια σας το αργότερο 20 λεπτά μετά το φαγητό. Αν δεν μπορείτε να τα βουρτσίσετε, χρησιμοποιήστε μια τσίχλα χωρίς ζάχαρη ως υποκατάστατο. Οι τσίχλες διεγείρουν το σιελογόνο αδένα με αποτέλεσμα την έκκριση σάλιου που αποτελεί τη φυσική άμυνα του οργανισμού εναντίον της πλάκας.

ΔΙΑΤΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η πρόληψη νόσων της στοματικής κοιλότητας, όπως είναι η τερηδόνα, η ουλίτιδα, οι ορθοδοντικές ανωμαλίες, οι δυσχρωμίες, οι απασβεστιώσεις, πρέπει να κατευθύνεται προς τρεις βασικούς στόχους.

Σωστή διατροφή Τήρηση των κανόνων υγιεινής του στόματος Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο για ενημέρωση,

πρόληψη, θεραπεία.

Διατροφή και στοματική υγεία.

Οι βασικοί κανόνες διατροφής που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς για να προστατεύσουν τη υγεία των δοντιών των παιδιών τους είναι:

1. Η διατροφή ενός παιδιού πρέπει να περιέχει τις ακόλουθες ομάδες τροφών

o Το γάλα και τα παράγωγά του, που περιέχουν πρωτεΐνες, ασβέστιο, βιταμίνες A. και D.

o Το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά, το κοτόπουλο, τους ξηρούς καρπούς που περιέχουν πρωτεΐνες, ασβέστιο, βιταμίνες A,B,D και νιασίνη.

o Τα λαχανικά και τα φρούτα που περιέχουν υδατάνθρακες, βιταμίνες A και C και ιχνοστοιχεία.

o Τα δημητριακά και τα παράγωγά τους που περιέχουν υδατάνθρακες, σύμπλεγμα βιταμινών Β και σίδηρο.

2. Περιορισμός στην ποσότητα και κυρίως στην συχνότητα κατανάλωσης ζαχαρούχων τροφών.

3. Αποφυγή κρυφών μορφών ζάχαρης όπως: αναψυκτικά, κορν-φλέικς, χυμοί, γιαούρτι με πρόσθετα, κέτσαπ, μουστάρδα, ξηρά φρούτα…

4. Κατανάλωση σκληρών τροφών, όπως μήλο, καρότο, αγγούρι, ψωμί ολικής αλέσεως. Οι τροφές αυτές συντελούν στην υγεία των ούλων και στη σωστή διάπλαση των γνάθων και μυών του προσώπου. Βοηθούν επίσης στον φυσικό αυτοκαθαρισμό δοντιών.

5. Το διαιτολόγιο του παιδιού πρέπει να είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες που βοηθούν τον μεταβολισμό της ζάχαρης και έτσι περιορίζεται η βλαπτική της επίδραση. Η καλύτερη πηγή τους είναι οι ωμές σαλάτες που περιέχουν διαλυτές φυτικές ίνες. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες που βρίσκουμε στα δημητριακά είναι σχετικά δύσκολο να αφομοιωθούν από το αναπτυσσόμενο πεπτικό σύστημα του παιδιού.

6. Το παιδί πρέπει να τρώει 3 πλήρη γεύματα (πρωί – μεσημέρι - βράδυ). Έτσι χορταίνει και δεν έχει ανάγκη από ζαχαρούχες τροφές μεταξύ των γευμάτων. Φροντίζουμε πάντα να υπάρχει μαγειρεμένο φαγητό στο σπίτι.

7. Ένα χορταστικό σπιτικό γλυκό με μειωμένη ζάχαρη μπορεί να καταναλωθεί αμέσως μετά το γεύμα, όταν η έκκριση του σάλιου είναι αυξημένη.

8. Κάθε αλλαγή στη διατροφή του παιδιού πρέπει να γίνεται σταδιακά.

Σε γενικές γραμμές τί πρέπει να:

1. Τί να αποφεύγεις:

- Ζάχαρη: Γλυκιά αλλά καθόλου αθώα, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε όλοι. Ειδικά ως προς την υγεία των δοντιών παίρνει πρωτεία ενοχής και μπορεί να ξεγελάσει ακόμα και τα πιο γερά δόντια. Είναι από τις σημαντικότερες απειλές για την υγεία του στόματος. - Καραμέλες: Ακόμα και εκείνες που ισχυρίζονται ότι δεν περιέχουν ζάχαρη, ωθούν το παιδί να τις δαγκώνει και να τις σπάει, με αποτέλεσμα να καταστρέφει σιγά-σιγά τα δόντια του. - Συσκευασμένα και επεξεργασμένα τρόφιμα: Πέρα από τη ζάχαρη που περιέχουν, είναι πλούσια σε ενώσεις φωσφόρου που δεσμεύουν το πολύτιμο για τα δόντια μας ασβέστιο. - Συσκευασμένους χυμούς: Έχουν κατηγορηθεί ότι δεν ευνοούν τη στοματική υγεία των παιδιών, καθώς έχουν πολλή ζάχαρη και άλλα μη ωφέλιμα συστατικά. Οι οδοντίατροι συνιστούν να καταναλώνονται καλύτερα με καλαμάκι ώστε να πορεύονται στοχευμένα προς τον οισοφάγο χωρίς να γεμίζουν όλη τη στοματική κοιλότητα. 

2. Τι

να προτιμάς:

- Γαλακτοκομικά: Οι πρωτεΐνες, το ασβέστιο και οι βιταμίνες που περιέχουν τα γαλακτοκομικά κάνουν καλό στην υγεία των δοντιών.

- Λαχανικά και φρούτα: βιταμίνες Α και C, απολύτως απαραίτητες. Ειδικά τα πιο «σκληρά» φρούτα δρουν ως φυσικό καθαριστικό για τα υπολείμματα τροφών.

- Κρέας, ψάρια, αυγά: πλούσια σε πρωτεΐνες που ομορφαίνουν το χαμόγελό.

- Δημητριακά: Σύμπλεγμα βιταμινών Β και σίδηρος θωρακίζουν τη στοματική υγεία.

ΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΟΥ

Παθήσεις των δοντιών

Τερηδόνα: Η τερηδόνα είναι η νόσος των δοντιών. Η επίδραση της αρχίζει με την τοπική διάλυση των συστατικών του δοντιού, από τα οξέα που παράγουν διάφορα μικρόβια που βρίσκονται μέσα στο στόμα τα οποία καταναλώνουν υπολείμματα των τροφών που τρώμε.

Οξεία πολφίτιδα : Οξεία πολφίτιδα καλείται η έντονη φλεγμονή του πολφού του δοντιού, που εκδηλώνεται με έντονο στιγμιαίο ή και συνεχή πόνο μετά την επίδραση κάποιου ερεθίσματος πάνω στο δόντι. Πολλές φορές ο πόνος εκδηλώνεται και αυτόματα, χωρίς δηλαδή να τον προκαλέσει κάποιο ερέθισμα.

Υπεραιμία του πολφού: Με τον όρο υπεραιμία του πολφού εννοούμε την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος στα αγγεία που βρίσκονται μέσα στο δόντι εξαιτίας κάποιου ερεθίσματος (π.χ. τερηδόνα). Αυτή η αυξημένη ροή προκαλεί αύξηση του όγκου των αγγείων, με αποτέλεσμα να πιέζονται τα παρακείμενα νεύρα και να

προκαλείται πόνος. Με την διακοπή του ερεθίσματος παύει και η υπεραιμία και συνεπώς και ο πόνος.

Ακρορριζικό απόστημα οξύ : Το οξύ ακρορριζικό απόστημα είναι μια πυώδης φλεγμονή των περιρριζικών ιστών (οι ιστοί που περιβάλλουν την ρίζα του δοντιού), η οποία οφείλεται σε επέκταση μολύνσεως που υπάρχει στους ριζικούς σωλήνες (το κεντρικό μέρος κατά μήκος της ρίζας του δοντιού από όπου διέρχονται τα αγγεία και τα νεύρα του δοντιού).

Περιστεφανίτιδα οξεία και χρονία : Οξεία περιστεφανίτιδα είναι η φλεγμονή που μπορεί να προκαλέσουν μικρόβια στα μαλακά μόρια (κυρίως στα ούλα) του φρονιμίτη της κάτω γνάθου όταν αυτός δεν έχει ανατείλει εντελώς μέσα στο στόμα. Παρουσιάζει έντονα συμπτώματα και αντιμετωπίζεται κυρίως με αντιβιοτικά.

Η χρόνια περιστεφανίτιδα είναι μια ήπια φλεγμονή που μπορεί να προκαλέσουν μικρόβια στα μαλακά μόρια (κυρίως στα ούλα) του φρονιμίτη της κάτω γνάθου όταν αυτός δεν έχει ανατείλει εντελώς μέσα στο στόμα. Οι ασθενείς συνήθως δεν πονάνε ή πονάνε λίγο και η οριστική λύση του προβλήματος είναι η εξαγωγή του φρονιμίτη.

Κατάγματα δοντιών : Με τον όρο κάταγμα εννοούμε το σπάσιμο, σε οποιοδήποτε σημείο, του δοντιού έπειτα από κάποιο βίαιο κτύπημα ή μετά από κάποια οδοντιατρική εργασία. Κατάγματα μπορεί να επισυμβούν είτε στην μύλη των δοντιών (το μέρος του δοντιού που προβάλει στο στόμα), είτε στην ρίζα τους ή να επεκτείνονται και στα δύο.

Αποτριβή δοντιών : Με τον όρο αποτριβή εννοούμε την φυσιολογική ή παθολογική σταδιακή απώλεια των σκληρών ουσιών (αδαμαντίνη, οδοντίνη) από τις οποίες είναι κατασκευασμένο το δόντι λόγω της χρόνιας επίδρασης των μασητικών ή άλλων δυνάμεων ή κάποιων άλλων παραγόντων.

Δοντιών διάβρωση : Με τον όρο διάβρωση εννοούμε την προοδευτική επιφανειακή απώλεια των σκληρών ουσιών (αδαμαντίνη, οδοντίνη) από τις οποίες είναι κατασκευασμένο το δόντι λόγω της χρόνιας επίδρασης κάποιου χημικού παράγοντα (συνήθως οξύ) που δεν έχει σχέση με την τερηδόνα.

Ξηρό φατνίο : Το ξηρό φατνίο είναι μια επώδυνη κατάσταση που παρουσιάζεται 2 με 3 μέρες μετά από την εξαγωγή ενός δοντιού, κατά την οποία η περιοχή μέσα στο κόκαλο όπου βρίσκονταν οι ρίζες του δοντιού (φατνίο) μολύνεται, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να κλείσει η πληγή που άφησε η εξαγωγή.

Χασμοδοντία : ονομάζεται η ανωμαλία κατά την οποία τα δόντια της πάνω και της κάτω γνάθου δεν έρχονται σε επαφή όταν το στόμα είναι κλειστό, αλλά μεταξύ τους μένει ένα κενό, ένα χάσμα.

Υπερσύγκλειση : Υπερσύγκλειση ονομάζεται εκείνος ο τρόπος επαφής των δοντιών κατά τον οποίο τα επάνω μπροστινά δόντια (τομείς) καλύπτουν τα κάτω μπροστινά δόντια σε βαθμό μεγαλύτερο από τον φυσιολογικό, όταν το στόμα είναι κλειστό.

Σταυροειδής σύγκλειση: Με τον όρο σταυροειδή σύγκλειση χαρακτηρίζουμε την κατάσταση εκείνη κατά την οποία τα δόντια της πάνω γνάθου βρίσκονται πιο μέσα (πιο γλωσσικά) από τα δόντια της κάτω γνάθου, με τέτοιο τρόπο μάλιστα που σχηματίζεται ένα είδος σταυρού.

Φθορίαση: Με τον όρο φθορίαση εννοούμε την χρόνια δηλητηρίαση από υπερβολική λήψη φθορίου (π.χ. όταν το νερό έχει φθόριο αρκετά πάνω από την επιθυμητή ποσότητα που είναι 0,8-1ppm ). Προκαλεί βλάβες στα οστά και τα δόντια. Η φθορίαση των δοντιών προκαλεί αλλοιώσεις στην επιφάνεια των δοντιών με την μορφή κηλίδων, στιγμάτων ή γραμμώσεων.

Παθήσεις του περιοδοντίου

Πλάκα, Τρυγία: Μετά τη λήψη ενός γεύματος, επάνω στις οδοντικές επιφάνειες σχηματίζεται από τα υπολείμματα των τροφών μια μαλακή άμορφη μάζα που ονομάζεται οδοντική μικροβιακή πλάκα. Η πλάκα αρχικά έχει μαλακή σύσταση και μπορεί να αφαιρεθεί με το σωστό και τακτικό βούρτσισμα. Εάν αφεθεί, σταδιακά αυξάνεται σε ποσότητα και πυκνότητα, αποκτά σκληρότερη σύσταση και τελικά σχηματίζεται η λεγόμενη τρυγία (ή πέτρα). Η πέτρα, εφόσον σχηματιστεί, μπορεί να αφαιρεθεί μόνο από τον Οδοντίατρο.

Ουλίτιδα :  Ουλίτιδα είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε τη φλεγμονή των ούλων. Τα δόντια μας βρίσκονται μέσα σε υποδοχές στο οστό της γνάθου, στα λεγόμενα φατνία. Το οστό καλύπτεται από τα ούλα. Στην ουλοδοντική σχισμή (τη σχισμή ανάμεσα στο δόντι και στα ούλα) μαζεύονται υπολείμματα τροφών. Αν δεν βουρτσίζουμε τακτικά τα δόντια μας, τα υπολείμματα αυτά παραμένουν εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε έρχονται και "κατασκηνώνουν" μικρόβια τα οποία προκαλούν φλεγμονή στα ούλα, τη λεγόμενη ουλίτιδα. Η κοινή ουλίτιδα είναι πολύ διαδεδομένη νόσος. Προσβάλλει το μεγαλύτερο ποσοστό των ενηλίκων αλλά και σημαντικό ποσοστό παιδιών. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η διόγκωση (πρήξιμο) των ούλων, το έντονο κόκκινο χρώμα και η αιμορραγία κυρίως κατά το βούρτσισμα, με τη χρήση οδοντογλυφίδας κ.λ.π. Η ουλίτιδα δεν προκαλείται μόνο από τη συσσώρευση πλάκας και μικροβίων στα δόντια. Μπορεί να προκληθεί και από κακότεχνες αποκαταστάσεις (στεφάνες, γέφυρες, εμφράξεις).

Περιοδοντίτιδα : Η ουλίτιδα μπορεί να θεωρηθεί ως το πρόδρομο  στάδιο μιας περιοδοντίτιδας. Ο  κίνδυνος στον ασθενή που πάσχει από ουλίτιδα είναι ότι αν την παραμελήσει και δεν τη θεραπεύσει έγκαιρα με τη βοήθεια του Οδοντιάτρου, μπορεί να προχωρήσει και να καταστρέψει το οστό των φατνίων στο οποίο στηρίζεται το δόντι.

Μπορεί δηλαδή να εξελιχθεί σε μία καταστρεπτική για τα δόντια φλεγμονή, την περιοδοντίτιδα. Η φλεγμονή αυτή βλάπτει το κόκαλο και το συνδετικό ιστό που υποστηρίζει τα δόντια. Τα ούλα υποχωρούν και η ενισχυτική δομή του οστού χάνεται. Τότε τα δόντια χαλαρώνουν, αρχίζουν να κινούνται, μπορεί να μετατοπιστούν σε άλλη θέση και όταν χάσουν μεγάλο μέρος από τη στήριξή τους θα πρέπει να εξαχθούν. Η περιοδοντίτιδα θεωρείται η πιο συνηθισμένη αιτία απώλειας δοντιών στους ενήλικες.

Η υποχώρηση των ούλων : Υφίζηση των ούλων είναι η υποχώρησή τους, με αποτέλεσμα την απογύμνωση των ριζών των δοντιών. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την υπερευαισθησία του δοντιού, τον εύκολο τερηδονισμό του αλλά και την εμφάνιση αισθητικών προβλημάτων όταν αυτή αφορά ένα πρόσθιο δόντι. Η υφίζηση αποτελεί ένα συχνό σύμπτωμα της περιοδοντίτιδας.

Η ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Οι φλεγμονές των ούλων είναι από τις πιο συχνές παθήσεις στον άνθρωπο. Οι περισσότεροι που πάσχουν από νοσήματα των ούλων δεν το γνωρίζουν αλλά και συχνά δεν θεραπεύονται σωστά. Η πιο σημαντική φλεγμονή είναι η περιοδοντίτιδα. Τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια γίνονται έρευνες οι οποίες έχουν συνδέσει την περιοδοντίτιδα με αλλά νοσήματα του οργανισμού, όπως με τις καρδιαγγειακές παθήσεις, τις επιπλοκές της εγκυμοσύνης, τα πνευμονοαναπνευστικά νοσήματα, το σακχαρώδη διαβήτη και άλλα.

Οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα αφορούν τη σχέση της περιοδοντίτιδας με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Έχει διαπιστωθεί ότι η στοματική υγεία ασθενών με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι σημαντικά χειρότερη από ότι σε υγιείς ανθρώπους, καθώς επίσης και το ότι η στοματική υγεία είναι ένας παράγοντας κίνδυνου για θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα. Η μόλυνση των ούλων μπορεί να επηρεάσει τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών και να οδηγήσει σε μια πιθανή μελλοντική εμφάνιση οξέων συμβάντων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Μελέτες αναφέρουν ότι άτομα με ήδη εγκατεστημένη περιοδοντίτιδα είχαν 25% περισσότερο κίνδυνο να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο σε σύγκριση με ανθρώπους με υγιές περιοδόντιο, ενώ άλλοι ερευνητές έχουν αναφέρει ότι το ποσοστό αυτό μπορεί να κυμαίνεται από 20% έως και 80%. Είναι πάντως σαφές ότι στα άτομα με περιοδοντίτιδα τα μικρόβια της οδοντικής πλάκας αλλά και οι τοξικές ουσίες που αυτά παράγουν περνούν μέσω των ματωμένων και εξελκουμένων ούλων στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν επαναλαμβανόμενα παροδικά επεισόδια βακτηριαιμίας. Μέσω της κυκλοφορίας του αίματος μπορούν άμεσα να επιδράσουν στο τοίχωμα των αγγείων, στις ήδη υπάρχουσες αθηρωματικές βλάβες, καθώς και στο υπόλοιπο σώμα. Επίσης, η περιοδοντίτιδα προκαλεί την παραγωγή συγκεκριμένων ουσιών από τον ανθρώπινο οργανισμό οι οποίες με τη σειρά τους παίζουν αρνητικό ρόλο στην εξέλιξη άλλων νοσημάτων.

Γίνεται λοιπόν όλο και πιο φανερό ότι η στοματική υγεία επιδρά στην γενική υγεία του οργανισμού και ότι πρέπει να λαμβάνει ιδιαίτερη προσοχή. Ο Ιπποκράτης είχε ήδη κάνει αυτό τον συσχετισμό από το 400 π.Χ. Τα ερωτήματα είναι ακόμη πολλά αλλά οι υπάρχουσες ενδείξεις δεν μπορούν να παραμεληθούν.

ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΚΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής σε συνδυασμό με τις προόδους στην

τεχνολογία που έκαναν την αισθητική οδοντιατρική πιο προσιτή σε

ένα ευρύτερο κοινό, είναι οι κύριοι λόγοι για την αύξηση της

ζήτησης για υπηρεσίες αισθητικής οδοντιατρικής. Μια μελέτη

(2004) της Αμερικανικής Ακαδημίας Αισθητικής Οδοντιατρικής

(AACD) έδειξε ότι σχεδόν το 75% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι

οι πιθανότητες για επιτυχία στον εργασιακό χώρο θα μπορούσαν να

μειωθούν εξαιτίας ενός μη ελκυστικού χαμόγελου.

Ο καθένας από εμάς μπορεί να χρειάζεται τη βοήθεια της

αισθητικής οδοντιατρικής για διάφορους λόγους. Η αλήθεια είναι

ότι όλοι θα θέλαμε τα δόντια μας να είναι πιο λευκά, υγιή και

ευπαρουσίαστα όταν χαμογελάμε. Πολλοί άνθρωποι που θεωρούν

ότι το χαμόγελό τους δεν είναι ελκυστικό, αποφεύγουν να

χαμογελούν ή ασυναίσθητα καλύπτουν το στόμα τους με το χέρι

τους όταν γελάνε. Αυτή η ανασφάλεια για την εμφάνιση του

χαμόγελού τους μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την

αυτοεκτίμησή τους, και κατ’ επέκταση τις προσωπικές και

επαγγελματικές σχέσεις τους. Άλλοι απλά θέλουν να δείχνουν

νεότεροι, και θέλουν να κρύψουν τα σημάδια της γήρανσης στα

δόντια τους (όπως το κιτρινωπό χρώμα και οι φθαρμένες άκρες

των δοντιών).

Ένα όμορφο χαμόγελο μπορεί να κάνει τον καθένα να νιώθει

καλύτερα σωματικά και ψυχικά. Ένα φωτεινό υγιές χαμόγελο μπορεί

να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση του ατόμου και την εμπιστοσύνη

στον εαυτό του, βελτιώνοντας την απόδοσή του σε κάθε τομέα της

ζωής.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://el.wikipedia.org/wiki

http://www.foodgrade.gr/food-science/food-science-articles/53-

nutrients

https://www.google.gr/search?q=%CF%83%CF%85%CF%83%CF

%84%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B1+%CF%84%CF

%81%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BC%CF%89%CE

%BD&newwindow=1&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=igh

6U43JNeS5yAPGwoCICA&ved=0CE4QsAQ&biw=1366&bih=667

http://www.foodbites.eu/j15/trofima/systatika

https://www.google.gr/search?q=%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE

%B4%CE%B5%CF%82+%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE

%B9%CE%BC%CF%89%CE

%BD&newwindow=1&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=3Q

l6U_q1OJCT0AWv-YDoCg&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bih=667

http://users.sch.gr//thomalekos/omades.htm

http://www.paidiaskisidiatrofi.gr/el/symvoules-gia-efhvous/item/57-

oi-omades-trofimwn-sto-piato-mou

https://www.google.gr/search?q=%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE

%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%B7+%CE

%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE

%B7&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=hgp6U6CJFqaN0AXipoHABg&ved=0CDcQsAQ&biw=1366&b

ih=667

http://users.sch.gr//thomalekos/mesdiatrofi.htm

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE

%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CE%B4%CE

%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE

http://mesogeiakidiatrofi.blogspot.gr/

https://www.google.gr/search?q=%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE

%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%B1+%CF%80%CF

%81%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE

%B1&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=DQt6U-

_wBsH60gW4n4HICw&ved=0CFMQsAQ&biw=1366&bih=667

http://www.biomelissanthi.gr/viologika-proionta.html

https://www.google.gr/search?q=%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE

%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B5%CE%BD

%CE

%B1&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=lAt6U-

mDIsaR0AWLmoBY&ved=0CC8QsAQ&biw=1366&bih=667

http://www.greenpeace.org/greece/el/campaigns/gmo/

http://www.biozo.gr/node/15

https://www.google.gr/search?q=%CF%80%CF%81%CE%BF%CF

%83%CE%B8%CE%B5%CF%84%CE%B1+%CF%84%CF%81%CE%BF

%CF%86%CE%B9%CE%BC%CF%89%CE

%BD&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=WQx6U5CiJOnW0QW5woHIDw&ved=0CCwQsAQ&biw=136

6&bih=667

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CE

%B8%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%84%CF

%81%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%BC%CF%89%CE%BD

http://www.experimentalphysiology.gr/UserFiles/Research/

psyYgeia/DIATROFI_KAI_EFIVEIA.pdf

http://www.giannischrysou.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=156:diatrofikes-anagkes-

efiveia&catid=45:2011-07-01-11-53-15&Itemid=125

http://www.myworld.gr/site/content.php?artid=567563

http://www.fooditerraneanproject.com/2012/05/blog-post.html

http://www.eligast.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=1687:2013-12-27-10-33-

55&catid=14:2011-12-01-20-42-17&Itemid=34

http://www.ucy.ac.cy/fmweb/el/tomeas-foiththkhs-merimnas/

counseling-office/9-gr-articles/67-eatingdisorders

http://www.iatropedia.gr/articles/read/5515

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%85%CF%81%CE

%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE

%B5%CE%BE%CE%AF%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%87%CF%85%CF

%83%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%B1

http://www.epipsi.gr/pdf/2011/10_HBSC_2010_EPIPSI_2012.pd

http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=129194

http://oikologiko.blogspot.gr/2010/06/blog-post_27.html

http://www.chefsofcrete.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=128&Itemid=129&lang=el

http://forum.bodybuilding.gr/showthread.php?13092-%CE%9A%CE

%91%CE%9D%CE%9F%CE%9D%CE%95%CE%A3-%CE%A5%CE

%93%CE%99%CE%95%CE%99%CE%9D%CE%97%CE%A3-%CE

%A3%CE%A4%CE%97-%CE%9A%CE%9F%CE%A5%CE%96%CE

%99%CE%9D%CE%91

http://www.clickatlife.gr/geusi/story/6213

http://www.logodiatrofis.gr/2012-06-28-06-36-42/2012-06-28-07-06-

11/1155-10-e9nika-piata-grhgorou-faghtou-pou-prepei-na-

dokimasete

http://users.auth.gr/ibkirkenidis/plant/species/Plant_Sp_1201.htm

https://www.google.gr/url?

sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=12&ved=0CDsQFjABOAo

&url=http%3A%2F%2Flyk-lefkimm.ker.sch.gr%2Fautosch

%2Fjoomla15%2Fimages%2Fdocuments

%2F15.doc&ei=VBR6U6iWJcSo0AWrmIDQBQ&usg=AFQjCNHclYmxh

Xg_MuEiprMoXbi0AdOBMQ

http://www.slideshare.net/xpapas/power-point-12082565

http://www.musicheaven.gr/html/modules.php?

name=Blog&file=page&op=viewPost&pid=6086

http://www.tlife.gr/Article/family-kapnisma/0-12-23932.html

http://www.ethnos.gr/article.asp?

catid=22768&subid=2&pubid=4460849

https://www.google.gr/search?q=%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE

%BF%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF

%82&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=YxZ6U5r7N-

Hb0QWj1ICgBQ&ved=0CDQQsAQ&biw=1366&bih=667

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CE

%BF%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82

http://medicalblogger.pblogs.gr/2010/01/573048.html

http://www.bestrong.org.gr/el/health/alcoholrestriction/alcoholism/

alcoholtreatmentanddetoxification/

http://www.fee.org.gr/alcoholism-pieria/196-psychological-

factors.html

https://www.google.gr/search?q=%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE

%BF%CE%BF%CE%BB+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%B5%CF

%86%CE%B7%CE%B2%CE%BF%CE

%B9&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=Jxd6U6PnFY_s0gW284C4Dw&ved=0CEoQsAQ&biw=1366&

bih=667

https://www.google.gr/search?q=%CE%B1%CF%84%CF%85%CF

%87%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1+%CF%83%CF

%84%CE%BF+%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE

%B9%CE

%BF&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=oBd6U_OJEomZ0QX92ICQCA&ved=0CCwQsAQ&biw=1366

&bih=667

http://www.atiximata.gr/arthra/kindinoi-sta-sxoleiaatyximata-sto-

sxoleio/

http://www.tospititisxaras.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=137:atiximata-

sxoleio&catid=18:public-relations

http://www.lsamaras.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=64:-25-&catid=18:2011-01-

27-20-42-18&Itemid=61

http://www.chania.gr/files/2/20801/

i_prolipsi_ton_trohaion_atyhimaton.pdf

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=130202

http://www.jenny.gr/efiviki-akmi/

http://www.advancehealth.gr/el/sections/66/articles/183-akme-

aities-emphanises-and-methodoi-antimetopises

http://www.beautifulskin.gr/1/therapeia-akmis-c25.html

http://ygeia.tanea.gr/default.asp?

pid=8&ct=13&articleID=14315&la=1

http://www.diatrofi.gr/index.php/bri-i/child/item/164-%CF%83%CF

%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-

%CF%85%CE%B3%CE%B9%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%AE-%CE

%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF

%81%CE%BF%CF%86%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-

%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE

%B7%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1

https://www.google.gr/search?q=%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF

%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B7+%CE%BA%CE%B1%CE

%B9+%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE

%B9%CE%BA%CE%B7+%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE

%B1&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=zxp6U6q9Aeic0AWbm4DIBg&ved=0CHIQsAQ&biw=1366&

bih=667

http://www.colgate.com.gr/app/CP/GR/OC/Information.cvsp

http://www.dontiastoma.gr/path/gums/oulitida-kardiakes-

pathiseis.htm

http://ygeiaontime.gr/%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%AE-

%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE

%BA%CE%AE-%CF%85%CE%B3%CE%B9%CE%B5%CE%B9%CE%BD

%CE%AE-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF

%81%CE%B3%CE%B5%CE%AF-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE

%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE

%B1%CE%BA%CE%AC-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%BB

%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1

https://www.google.gr/search?q=%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE

%B8%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7+%CE%B4%CE

%BF%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%89%CE

%BD&newwindow=1&es_sm=93&tbm=isch&tbo=u&source=univ&s

a=X&ei=2xt6U77LMeia0QXo4IGYDw&ved=0CHYQsAQ&biw=1366&

bih=667

http://www.lsamaras.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=64:-25-&catid=18:2011-01-

27-20-42-18&Itemid=61

http://library.tee.gr/digital/m2100/m2100_spiropoulou.pdf

http://www.inewsgr.com/199/poies-einai-oi-kyrioteres-aities-

trochaion-atychimaton.htm

http://www.dontiastoma.gr/info/mouth/leitourgies-stomatos.htm

http://www.mpes.uoa.gr/node/319

http://www.oasp.gr/node/116

http://www.chefsofcrete.gr/

http://www.dontia.gr/

http://www.care.gr/

http://tsepi95.weebly.com/

http://ygeia.tanea.gr/

http://www.healthview.gr/

http://www.imlarisis.gr/

http://www.xaraygi.gr/

http://psi-gr.tripod.com/alcoholism_causes.html

http://www.boro.gr/

http://www.pi-schools.gr/

http://ebooks.edu.gr/

http://el.wikipedia.org/wiki

http://eureka.lib.teithe.gr:8080/

http://www.dontiastoma.gr/

http://www.advancehealth.gr/

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BA%CE%BC%CE%AE

newwwaygeia.g

www.iefimerida.gr

www.lookabout.gr

Πρώτες βοήθειες . Δρ. Αθ. Ν. Κωνσταντόπουλος

Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης

Βιβλίο οικιακής οικονομίας Α΄ γυμνασίου

http://portal.tee.gr/p