4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015 Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο

πλευρό των Ελλήνων

υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 1

Άγγλος ποιητής, γνωστός ως Λόρδος Βύρων,

αριστοκρατικής καταγωγής.

Από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του

ρομαντισμού και από τους σημαντικότερους

φιλέλληνες.

Το 1823 ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε

στο Μεσολόγγι όπου και πέθανε από υψηλό

πυρετό ένα χρόνο αργότερα.

George Gordon Byron, (1788 – 1824)

Νησιά της Ελλάδας (απόσπασμα) Στου Σουνίου θα καθίσω το μαρμαρένιο βράχο, Σύντροφό μου το κύμα του Αιγαίου θα κάνω, Από μένα ν’ ακούγει, κ’ εγώ εκείνο μονάχο,

Κ’ εγώ πάνω σαν κύκνος με τραγούδι ας πεθάνω, Δεν σηκώνει η ψυχή μου σκλαβιά γη! Χτυπά κάτω της σκλαβιάς το ποτήρι , κι ας πάει να’ ναι γεμάτο!

μτφ. Αργύρης Εφταλιώτης (1849-1923)

*********** Σχολιασμός του ποιήματος ως δείγματος Ρομαντικής ποίησης

Στο ποίημα του Byron «Τα νησιά της Ελλάδας» είναι έντονος ο ρομαντισμός. Μπορούμε να

διακρίνουμε τα εξής ρομαντικά στοιχεία:

1. Ο ποιητής εκδηλώνει την ιδιαίτερη αγάπη του για τους αγώνες των λαών με σκοπό την αποτίναξη της δουλείας και της καταπίεσης. Εδώ βέβαια μιλάει για τους αγώνες των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων. Η αναφορά στην Ελλάδα είναι σαφής, αφού δηλώνει πως βρίσκεται στο Σούνιο.

4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015 Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο

πλευρό των Ελλήνων

υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 2

2. Στο ποίημα του Byron φαίνεται καθαρά μια συναισθηματική ένταση, αφού ο ήρωας με πάθος δηλώνει πως προτιμά να πεθάνει παρά να ανεχτεί τη σκλαβιά, αν αυτή εξακολουθεί να υφίσταται (κι εγώ …να’ ναι γεμάτο). Χαρακτηριστικός του ρομαντικού πνεύματος είναι και ο παραλληλισμός του με τον κύκνο, ένα επιβλητικό και όμορφο πτηνό, γνωστό για το μελωδικό επιθανάτιο τραγούδι του. 3. Σαφέστατη είναι και η αγάπη για τη Φύση, που εμπνέει και απελευθερώνει. Ο ποιητής δημιουργεί ως σκηνικό την κυματιστή θάλασσα και παρουσιάζεται να κάθεται στο Σούνιο, σε ένα βράχο κοντά της, απολαμβάνοντας το ελληνικό τοπίο, (Στον …θα κάνω). 4. Το ποίημα είναι γραμμένο στο πρώτο πρόσωπο, αναμενόμενο αφού ο Ρομαντισμός προβάλλει το ατομικό στοιχείο. Ο Byron μιλά για τα δικά του αισθήματα και, βεβαίως, για τις δικές του προτεραιότητες: προτιμά να πεθάνει, αψηφώντας «το γεμάτο ποτήρι» της ζωής, αν πρόκειται να είναι υποδουλωμένος.

Ειρήνη Πουλίδα

Σχολιασμός του ποιήματος ως δείγματος Φιλελληνικής ποίησης

Αυτός ο μεγαλειώδης ύμνος του Byron για την Ελλάδα, αποτελεί χαρακτηριστική έκφραση του φιλελληνικού πνεύματος του ποιητή.

Στο ποίημα υποδηλώνεται η άθλια κατάσταση της Ελλάδας πριν την έναρξη του αγώνα: κατάσταση σκλαβιάς, που έρχεται σε έντονη αντίθεση με το ειδυλλιακό φυσικό τοπίο της και με το αρχαίο παρελθόν της. Η επιλογή του Σουνίου αποτυπώνει τα ιδεώδη του ποιητή: ο «μαρμαρένιος

βράχος» του αρχαιοελληνικού ναού του Ποσειδώνα και η αίσθηση της ελευθερίας που δίνει το παραθαλάσσιο τοπίο.

Το απόσπασμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα είδος παρότρυνσης για όλους τους Έλληνες με σκοπό την αρχή μιας εξέγερσης.

Ο Byron φαίνεται να είναι προσκολλημένος στο ιδεώδες της ελευθερίας για την οποία αξίζει να θυσιάσει ακόμα και τον εαυτό του. Αυτή η συγκινητική στάση προβάλλει την αδύναμη αλλά ηρωική

μορφή του ποιητή, ο οποίος μάχεται για την απελευθέρωση από την πικρή σκλαβιά.

Η πληθώρα της συναισθηματικής φόρτισης αλλά και ο θαρραλέος χαρακτήρας του ποιήματος ενθαρρύνει τον

αναγνώστη εκείνης της εποχής να αγωνιστεί για το όραμα του λογοτέχνη.

Όλες οι παραπάνω σκέψεις και επιδιώξεις του Byron επιτυγχάνονται ευκολότερα με τη χρήση του α΄

προσώπου, που προσδίδουν στο ποίημα ένα ύφος άμεσο, ειλικρινές και οικείο.

Άρτεμις Αντιβάκη – Γαλάτεια Απαλίδη

«Ο λόρδος Byron στο Μεσολόγγι» Πίνακας του Θόδωρου Βρυζάκη