Πολιτιστικοί Σύλλογοι Σιδηροκάστρου

Project τμήματος Α1

Οι πολιτιστικοί σύλλογοι του Σιδηροκάστρου

Υπεύθυνη καθηγήτρια : Χρυσοπούλου Αγγελική ΠΕ06

OI KOMNHNOI

Ο σύλλογος για τον οποίο πραγματοποιήθηκε έρευνα από την ομάδα μας είναι ο σύλλογος των Κομνηνών. Ο σύλλογος επίσημα ιδρύθηκε το 1976 αλλά υπήρχε ανεπίσημα από το 1973

Ομάδα εργασίας

Αραφαήλίδης ΝίκοςΒεντούζης ΚωνσταντίνοςΔάγκου ΚατερίναΖαφειρίδης Λευτέρης

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Τα μέλη του συλλόγου είναι ποντιακής καταγωγής. Συγκεκριμένα προέρχονται από τα παραθαλάσσια κυρίως μέρη αλλά και από κάποιες εσωτερικές πόλεις του Πόντου όπως την Τραπεζούντα, την Αργυρούπολη, την Κερασούντα και άλλα πολλά μέρη του Πόντου.

Ο λόγος που άφησαν τον τόπο καταγωγής τους ήταν η συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμών ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Οι μετακινήσεις των πληθυσμών άρχισαν από την άνοιξη του 1914 και ολοκληρώθηκαν το 1923. Ένα μέρος του πληθυσμού μεταφέρθηκε με πλοίο στην Θεσσαλονίκη και το Ελληνικό κράτος παραχώρησε στους πρόσφυγες την περιοχή της Καλαμαριάς. Βέβαια λόγω της ελονοσίας κάποιοι από αυτούς αποφάσισαν να μετακινηθούν βορειότερα και εγκαταστάθηκαν στο Σιδηρόκαστρο. Ένα άλλο μέρος των προσφύγων μεταφέρθηκε επίσης με πλοίο στην Αθήνα αλλά κι αυτοί αποφάσισαν να κινηθούν προς τα βόρεια.

Η ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ

Η ποντιακή διάλεκτος που μιλούσαν η οποία έχει πολλά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας έκανε ακόμη δυσκολότερη την αποδοχή τους από τον ντόπιο πληθυσμό. Οι ντόπιοι ήταν πολύ επιφυλακτικοί μαζί τους γιατί πίστευαν ότι είναι φορείς ασθενειών και πως ήταν άνθρωποι “κακοί”. Δεν του βοήθησαν δεν τους εμπιστεύτηκαν και δυσκόλεψαν λίγο ακόμη τη ζωή τους.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

Ο σύλλογος σήμερα έχει 250 ενεργά έλη τα οποία συμμετέχουν με την εκμάθηση Ποντιακής διαλέκτου και νταουλιού. Ακόμη υπάρχουν τέσσερα χορευτικά τμήματα εκμάθησης των παραδοσιακών τους χορών. Τέλος ο σύλλογος συμμετέχει σε όλες τις πολιτιστικές και εκκλησιαστικές εκδηλώσεις του Σιδηροκάστρου καθώς και στις παρελάσεις, οργανώνουν όμως και εκδρομές σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Το Λάβαρο του συλλόγου

Χορός στην πλατεία του Σιδηροκάστρου

Παραδοσιακοί χοροί από τα παλαιότερα χρόνια…

…Έως σήμερα

Οι Βλάχοι του τόπου μας Με αφορμή το δίωρο μάθημα της διερευνητικής εργασίας, κοινώς project,μας δόθηκε η ευκαιρία να μελετήσουμε σε βάθος τις ρίζες των προγόνων μας, τον τρόπο ζωής τους αλλά και να ανακαλύψουμε,

συγχρόνως, στοιχεία για τον ίδιο μας τον εαυτό και τις δικές μας ρίζες. Η ομάδα μας, γνωστή με το

όνομα Κεράσια, ανέλαβε να βρει και να παρουσιάσει όλα όσα σχετίζονται με τον τοπικό σύλλογο Βλάχων

του τόπου μας!

Μέλη της ομάδας :

Αλελή ΖωήΑλελής ΤιμόθεοςΓκόγκας Άγγελος

Ζωηρός Πάρης

Έτος ίδρυσης-ΣκοπόςΟ πολιτιστικός Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Σιδηροκάστρου ιδρύθηκε στις 25-11-1990 με σκοπό τη διατήρηση της λαϊκής παράδοσης των ηθών, εθίμων, την εκμάθηση λαϊκών χορών και τραγουδιών, τη συγκρότηση μουσείων με λαϊκά όργανα, φορεσιές, έπιπλα και σκεύη λαϊκής τέχνης προκειμένου οι Βλάχοι να αναπολούν και να διαδίδουν στους ντόπιους την ζωή και τη παράδοση τους

Καταγωγή-Ιστορία

Η καταστροφή της Μοσχόπολης από τους Τούρκους γύρω στα 1769 μ.Χ. σηματοδοτεί την απαρχή της μεγάλης εξόδου και διασποράς των Βλάχων από τις Μητροπολιτικές τους εστίες κατά μήκος της οροσειράς της Πίνδου. Ένα σημαντικό κομμάτι εγκαταστάθηκε στη γη των Σερρών. Σύμφωνα με τωρινές μαρτυρίες οι περισσότεροι Βλάχοι του Σιδηροκάστρου κατάγονται από το Μέτσοβο. Αναγκάστηκαν, επιπλέον, να αφήσουν τους τόπους τους διότι ο Αλή Πασάς άρπαξε τις όμορφες, κυρίως, Βλάχες και τις έβαζε με το ζόρι στο χαρέμι. Γι’αυτό οι Βλάχοι αποφάσισαν να πάρουν τις οικογένειες τους και να ξενιτευτούν.

Αρχική εγκατάσταση-Mεταγκατάσταση

Τα βουνά Μπέλλες, Λαϊλιάς και Μενοίκιο δέχθηκαν αλλεπάλληλα προσφυγικά κύματα Βλάχων, κυρίως Αβδελλιωτών και Γραμμουτσιάνω. Το χωριό Καλύβια στο βουνό Λαϊλιάς αποτέλεσε το καταφύγιο όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόγονοι των σημερινών Βλάχων του Σιδηροκάστρου, οι οποίοι μετέπειτα χρησιμοποίησαν το Σιδηρόκαστρο για τη χειμερινή τους κατοικία, ενώ το καλοκαίρι συνέχιζαν να ζουν στα Καλύβια. Ο οικισμός αυτός, δηλαδή τα Βλάχικα Καλύβια απαρτιζόταν από δυο μαχαλάδες των Αβδελλιωτών, που ήταν ο πάνω μαχαλάς και των Γραμμουτσιάνων, που ήταν ο κάτω μαχαλάς, Μέχρι το καλοκαίρι του 1938 οι Βλάχοι ζούσαν εκεί, από άγνωστη αιτία όμως το χωριό τότε κάηκε και οι κάτοικοί του διασκορπίστηκαν στο Σιδηρόκαστρο και στις Σέρρες.

Συνθήκες διαβίωσης

Οι Βλάχοι ήταν μια φυλή απομονωμένη, ζούσαν όλοι μαζί και παντρεύονταν αυστηρά μόνο μεταξύ τους. Οι γυναίκες ζούσαν στα Καλύβια, τα οποία ήταν φτιαγμένα από άχυρα και στη συνέχεια από κεραμύδια, το δάπεδο ήταν χωματικό και κάθε δεκαπέντε μέρες τα περνούσαν με κοκκινόχρωμα. Οι γυναίκες ασχολούνταν με τις δουλειές του σπιτιού, κλώθανε στον αργαλειό και πλέκανε τη προίκα των κοριτσιών. Οι άνδρες ασχολούνταν μόνο με τα κοπάδια. Με τη πάροδο του χρόνου και όταν εγκαταστάθηκαν στο Σιδηρόκαστρο οι άνδρες απέκτησαν και άλλα επαγγέλματα, Αρχικά έγιναν ράφτες, καθώς η ραφτική και ι χρυσοκεντική ήταν επάγγελμα που το ασκούσαν κατεξοχήν Βλάχοι τεχνίτες. Έγιναν, επιπλέον, τυροκόμοι, καλαϊτζήδες, σιδεράδες και αγωγιάτες.

Πώς τους δέχτηκαν;

Η γη των Σερρών αποτέλεσε φιλόξενο μέρος για τους πρόσφυγες Βλάχους. Οι ντόπιοι πληθυσμοί τους δέχτηκαν χωρίς να υπάρχουν μεταξύ τους εντάσεις ή συγκρούσεις. Με το πέρασμα του χρόνου αναμείχθηκαν και με τους γηγενείς χωρίς όμως να ξεχάσουν τις ρίζες και τις παραδόσεις τους.

Διάλεκτος

Η Βλάχικη γλώσσα αποτελεί μια μορφή λατινικής διαλέκτου, διότι οι λέξεις που χρησιμοποιούσαν είχαν ως θεμέλιο και ως πρότυπο τη λατινική γλώσσα. Παραδείγματα γυρέσκο = φωνάζω, ντουκέσκο = καταλαβαίνω, τζόνα = μέρα, μπούνα φιάτα = καλό κορίτσι.

Ο Σύλλογος σήμεραΟ Σύλλογος έχει τέσσερα χορευτικά τμήματα, αρχάριων, ενηλίκων προχωρημένων, ενηλίκων, μικρό παιδικό και εφηβικό. Διατηρεί τράπεζα αίματος. Έχει εκδώσει CD με παραδοσιακά Βλάχικα τραγούδια. Από το 2006 έχει αδερφοποιηθεί με την Κοινότητα Μαρί της Κύπρου. Συμμετέχει σε εκδηλώσεις τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στο εξωτερικό, στα ανταμώματα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Βλάχων, της οποίας είναι και μέλος. Πραγματοποιεί κάθε χρόνο την << Γιορτή της Μητέρας >> , το << έθιμο της συγχώρεσης >> την τελευταία Κυριακή των Απόκρεων, και κάθε καλοκαίρι οργανώνει την εκδήλωση << Καλοκαίρι και Πολιτισμός >>.

ΤΕΛΟΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟΥ

Η ομάδα του project

Αποστολίδου Σταματία

Δαλαγκόζης θόδωροςΑβράμης ΝίκοςΓαβριήλ Μάριος

Ημερομηνία ίδρυσης• 2001 ίδρυση συλλόγου Θρακιωτών Όνομα Συλλόγου• Γεώργιος Βιζυηνός Ανατολικής Θράκης• Ιδρυτές• Φωτεινή Κατσάνη• Σκαρλάτος Νικόλαος Καταγωγή Βυζώ Τοπτσίκιο Χάζμπουγα

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟΥ

Παρόν ΠροεδρείοΠρόεδρος: Χατζής ΠέτροςΤαμίας: Κατσάνη ΦωτεινήΓραμματέας: Ράτσης ΠαύλοςΕπιτροπή: Γκουγκλέρη Ειρήνη Κωτόγλου Γεώργιος

Δραστηριότητες: Κατάθεση στεφάνου προς τιμήν των νεκρών και μνημόσυνο στις 14 Οκτωβρίου.

Στόχος του συλλόγου είναι η ανάλυση , η περιγραφή και η ενασχόληση με τα ήθη και τα έθιμα όλων των Θρακιωτών.

Λόγος ίδρυσης του συλλόγου είναι η λεπτομερής παρουσίαση του πολιτισμού και της καθημερινότητας των κατοίκων της Ανατολικής Θράκης.

Δυστυχώς δεν υπάρχουν εκδηλώσεις και τα τμήματα δεν λειτουργούν λόγω έλλειψης πόρων.


Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Για ποιον λόγο και ποια χρονολογία αναγκάστηκαν οι πρόγονοι σας

να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους;

Το 1919-20,λόγω της σύμβασης που είχε προκύψει (Συνθήκη Σεβρών) και προϋπόθετε την ανταλλαγή πληθυσμών, ο προπάππος μου και γενικότερα

όλη του η οικογένεια, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το Τοπτσίκιο από όπου καταγόταν, και πολλοί ακολούθησαν τον δρόμο της προσφυγιάς. Εγκαταστάθηκαν σε διάφορα μέρη, ανάλογα με τον τόπο όπου ο καθένας διέθετε συγγενείς.

Πως και με ποια μέσα έγινε η μετακίνηση τους, και πως κατάφεραν να φτάσουν στο Σιδηρόκαστρο;

Καθώς ξεκίνησαν μια διαφορετική πορεία, και εφόσον έπρεπε να φύγουν από τα μέρη τους, αναγκάστηκαν να κάνουν ορισμένες υποχωρήσεις και διαπραγματεύσεις. Οι δύσκολοι καιροί, και η πίεση ορισμένων Τούρκων, είχαν ως αποτέλεσμα την περίπλοκη μετακίνηση των προγόνων μου.


Υποχρεώθηκαν να αλλάξουν το επίθετο τους και να φύγουν με ορισμένους Πόντιους, ώστε να μην γίνουν αντιληπτοί. Κύριο μέσο μεταφοράς, τότε ήταν τα κάρα, με τα οποία μετακινούνταν οι περισσότεροι. Η μετάβαση στο Σιδηρόκαστρο οφείλεται στα συγγενικά πρόσωπα, που είχαν εγκατασταθεί εδώ λίγο νωρίτερα, το 1913.

Ποιες ήταν οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που είχαν εγκατασταθεί στο Σιδηρόκαστρο και στα γύρω χωριά;

Λόγω των δύσκολων συνθηκών που επικρατούσαν, οι άνθρωποι δυσανασχετούσαν και πάλευαν καθημερινά για να αποκτήσουν τα απαραίτητα για την διαβίωση τους.


Όσοι είχαν εγκατασταθεί εδώ έγιναν εύκολα αποδεκτοί από τους ντόπιους κατοίκους;

Όχι ! Υπήρχαν διενέξεις και συγκρούσεις, καθώς και αντιπαλότητες μεταξύ τους, γεγονός που προκαλούσε σύγχυση στην καθημερινή ζωή όλων. Ο καθένας διεκδικούσε μόνος του ένα κομμάτι γης και αποκτούσαν τα χωράφια ανάλογα με τις ικανότητες του.

Ποια ήταν τα επαγγέλματα με τα οποία ασχολήθηκαν;

Οι Θρακιώτες, ανέκαθεν έψαχναν μέρη τα οποία βρίσκονταν κοντά σε ποτάμι, ώστε να έχουν πρόσβαση στα απαραίτητα αγαθά ως προς το ζην.

Για τον λόγο αυτό τόσο η γεωργία όσο και η κτηνοτροφία με την χρήση βουβαλιών. Παράλληλα, σημαντικός τομέας ενασχόλησης ήταν το εμπόριο, που σχετιζόταν με την παραγωγή κάρβουνου και μεταξιού.


Ποια ήταν η διάλεκτος των Θρακιωτών;

Εξαιτίας της συσχέτισης των Θρακιωτών με την Μακεδονία, όλοι οι Θράκες μιλούσαν την καθαρή ελληνική γλώσσα και δεν επηρεάστηκαν από τους Τουρκόφωνους σε διάλεκτο, θρησκεία και πολιτισμό.Η συνέντευξη παραχωρήθηκε από τον κ.Δημήτριο Αντωνιάδη, κάτοικο Σιδηροκάστρου.


ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

• Υποστηρίζεται ότι οι Θρακιώτες μια από τις φυλές του Μ. Αλεξάνδρου.

• Φήμες λένε ότι σαν λαός, ανέκαθεν έψαχναν περιοχές κοντά σε ποτάμια και λίμνες, ώστε να τους ευνοούν στην καθημερινή τους ζωή.

• Πολλές οικογένειες Θρακιωτών προκειμένου να ξεφύγουν, υποχρεώθηκαν έναν αξιωματικό που κατέφευγε σε βιαιότητες.

Πολιτιστικοί Σύλλογοι Σιδηροκάστρου

Education

Transcript of Πολιτιστικοί Σύλλογοι Σιδηροκάστρου