καβάφης και ποιήματα

17
Δξγαζία ηνπ Άγγεινπ Παπαδεκεηξίνπ ζην κάζεκα ηεο Λνγνηερλίαο κε ζέκα: Ο Καβάθεο θαη ηα πνηήκαηα

Transcript of καβάφης και ποιήματα

Page 1: καβάφης και ποιήματα

Δξγαζία ηνπ

Άγγεινπ

Παπαδεκεηξίνπ

ζην κάζεκα ηεο

Λνγνηερλίαο κε

ζέκα:

Ο Καβάθεο θαη

ηα πνηήκαηα

Page 2: καβάφης και ποιήματα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΔ ΗΜΔΙΩΔΙ

Page 3: καβάφης και ποιήματα

ΚΑΒΑΦΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Γελλήζεθε ζηελ

Αιεμάλδξεηα ηεο

Αηγύπηνπ ην 1863.

Ήηαλ ην έλαην θαη

ηειεπηαίν παηδί

γνλέσλ από ηελ

Κσλζηαληηλνύπνιε

(Πέηξνο θαη

Χαξίθιεηα Καβάθε).H Xαρίκλεια Kαβάυε, μετέρα τοσ

ποιετή, στα πρώτα τρόνια τοσ γάμοσ

τες, στεν Aγγλία. H υωτογραυία

αστή βρισκόταν κορνιδαρισμένε στο

σαλόνι τοσ Kαβάυε.

Page 4: καβάφης και ποιήματα

Τρεις από ηοσς αδερθούς ηοσ ποιηηή:

Ο Ιωάννης-Κωνζηανηίνος (ηζον), ο Παύλος και ο Αριζηείδης.

Όηαλ ν παηέξαο ηνπ Πέηξνο πέζαλε ην 1870, ε νηθνγέλεηα

κεηαθόκηζε ζηελ Αγγιία (1872) θαη ν κεγαιύηεξνο αδεξθόο ηνπ

πνηεηή, Γεώξγηνο, αλέιαβε ηε δηαρείξηζε ηεο εηαηξείαο. Η απεηξία

ηνπ νδήγεζε ζηελ πηώρεπζε θαη ηελ νηθνλνκηθή θαηαζηξνθή ηεο

νηθνγέλεηαο. Δπηά ρξόληα κεηά, ην 1879 ε νηθνγέλεηα επηζηξέθεη

πάκθησρε ζηελ Αιεμάλδξεηα.

Page 5: καβάφης και ποιήματα

ΚΑΒΑΦΗ

<<ΟΟ ΜΠΟΡΔΙ>>

Ο Καβάθεο ζην παξαηλεηηθό απηό πνίεκα πξνηείλεη έλαλ θώδηθα ζπκπεξηθνξάο ζηελ αηνκηθή θαη θνηλσληθή δσή. πκβνπιεύεη ηνλ λνεξό απνδέθηε ηνπ πνηήκαηνο λα δηαζθαιίζεη ηελ πξνζσπηθή ηνπ ειεπζεξία θαη λα ππεξαζπηζηεί ηελ αμηνπξέπεηά ηνπ κέζα ζηελ θνηλσληθή δσή, όζν απηό είλαη δπλαηό («όζν κπνξείο»).

Page 6: καβάφης και ποιήματα

ΑΚΟΜΗ…

Ο πνηεηήο γλσξίδεη όηη ν πιήξεο έιεγρνο ηεο

πξνζσπηθήο ειεπζεξίαο ηνπ αλζξώπνπ, κέζα

ζηελ θαζεκεξηλή «ζπλάθεηα» θαη «ζηηο θηλήζεηο

θαη νκηιίεο», πνπ απαηηεί ε θνηλσληθή δσή, είλαη

κάιινλ αλέθηθηνο (=αθαηόξζσηνο).

Page 7: καβάφης και ποιήματα

ΚΑΒΑΦΗ <<ΑΠΟΛΔΙΠΔΙΝ Ο ΘΔΟ

ΑΝΣΩΝΙΟΝΌηαλ ν πνηεηήο πξνηξέπεη ηνλΑληώλην λα απνραηξεηήζεη ηελΑιεμάλδξεηα πνπ ράλεη, ελλνεί όηηζα πξέπεη λα απνδερηεί ηνγεγνλόο όηη ήξζε ε ζηηγκή πνπ ζαράζεη όια όζα έρεη απνθηήζεη ζηεδσή ηνπ κε πνιινύο αγώλεο. ΗΑιεμάλδξεηα ζπκβνιίδεη όια ηααγαζά πνπ θάπνηνο έρεηαπνθηήζεη, αιιά πνιύπεξηζζόηεξν θάζε ηη πνπ απνηειείην πνιπηηκόηεξν όλεηξν ελόοαλζξώπνπ, πνπ γηα θάπνηνδηάζηεκα θαηάθεξε λα ηνπινπνηήζεη θαη πιένλ ην ράλεη.

Page 8: καβάφης και ποιήματα

Ο Αληώληνο ζπκβνιίδεη θάζε άλζξσπν

πνπ έρεη επηηύρεη ζεκαληηθά πξάγκαηα

ζηε δσή ηνπ θαη θάπνηε έξρεηαη

αληηκέησπνο κε ηελ απώιεηα όισλ

απηώλ ησλ επηηεπγκάησλ. Ο πνηεηήο

ρξεζηκνπνηεί ηελ ηζηνξία ηνπ Αληώληνπ

γηα λα απεπζπλζεί ζε όινπο ηνπο

αλζξώπνπο πνπ είλαη πηζαλό θάπνηα

ζηηγκή λα βξεζνύλ αληηκέησπνη κε κηα

ζεκαληηθή απώιεηα. Όπσο πξνηξέπεη

ηνλ Αληώλην λα ζηαζεί ζην ύςνο ηνπ

θαη λα αληηκεησπίζεη ηελ θαηάζηαζε κε

αμηνπξέπεηα, ην ίδην αθξηβώο δεηάεη ν

πνηεηήο θη από ηνπο αλαγλώζηεο ηνπ.

Page 9: καβάφης και ποιήματα

<<ΚΕΡΙΑ>>Ο πνηεηήο δειώλεη πσο δε ζέιεη λα θνηηάδεη

ηα ζβεζκέλα θεξηά, ηηο κέξεο πνπ

πέξαζαλ, γηαηί ζηελατσξηέηαη όηαλ ζπκάηαη ην

θσο πνπ είραλ πξώηα, όηαλ ζπκάηαη δειαδή

πσο θάπνηε νη πεξαζκέλεο απηέο εκέξεο

απνηεινύζαλ ην παξόλ θαη ην κέιινλ ηνπ.

Ό,ηη θάπνηε απνηεινύζε ην πνζεηό

κέιινλ, έρεη πηα πεξάζεη θαη βξίζθεηαη ζην

παξειζόλ. Κάζε θεξί δε δηαξθεί παξά

ειάρηζηα θαη ζύληνκα έρεη θη απηό

ζβήζεη, θάζε κέξα πξνζθέξεη γηα ιίγν ην θσο

ηεο θη ακέζσο πεξλά θαη γίλεηαη κέξνο ηεο

ζιηβεξήο γξακκήο ησλ ζβεζκέλσλ θεξηώλ.

Page 10: καβάφης και ποιήματα

<<ΚΕΡΙΑ>>Ο πνηεηήο θνηηά εκπξόο, ηα αλακκέλα ηνπ

θεξηά, ηηο κέξεο πνπ πξόθεηηαη λα έξζνπλ θαη

πξνζπαζεί λα επηθεληξσζεί ζην κέιινλ ηνπ. Οη

κέξεο βέβαηα ηνπ κέιινληνο δελ είλαη

δεδνκέλεο, νύηε αλ ζα έξζνπλ νύηε πόζεο ζα

είλαη, ην κόλν δεδνκέλν είλαη απηό πνπ έρνπκε

ήδε δήζεη, απηό πνπ έρεη πηα ηειεηώζεη, θη απηό

δπζηπρώο δελ κπνξεί πηα λα επαλέιζεη.

Γε ζέιεη, δειώλεη ν πνηεηήο, λα γπξίζεη πίζσ

ην βιέκκα ηνπ, γηα λα κε δεη πόζν γξήγνξα ε

ζθνηεηλή γξακκή καθξαίλεη, πόζν γξήγνξα

πιεζαίλνπλ ηα ζβεζκέλα θεξηά.

Page 11: καβάφης και ποιήματα

<<ΦΩΝΕΣ>>

ην πνίεκα <<Φσλέο>> ηνπ Καβάθε θπξηαξρεί ελνζηαιγία γηα ηα αγαπεκέλα πξόζσπα ηεο δσήο ηνππνπ ράζεθαλ θαη σζεί ηνλ πνηεηή ζε κηα αλαδξνκήζην παξειζόλ κε βαζηθό εξέζηζκα ηελ αλάθιεζε ηνπήρνπ ηεο θσλήο ησλ αγαπεκέλσλ ηνπ αλζξώπσλ Οπνηεηήο ραξαθηεξίδεη ηδαληθέο θαη αγαπεκέλεο ηηοθσλέο ησλ αλζξώπσλ πνπ πέζαλαλ ή έρνπλ πηααπνκαθξπλζεί από ηε δσή ηνπ πνηεηή, ηνπηθά ήζπλαηζζεκαηηθά, ηόζν ώζηε λα ζεσξνύληαη ρακέλνηζα λα έρνπλ ήδε πεζάλεη.

Page 12: καβάφης και ποιήματα

«CHE FECE

.... IL GRAN

RIFIUTO»

Οη εηζαγσγηθνί ζηίρνη ηνπ πνηήκαηνο καο παξνπζηάδνπλ εμαξρήοηνλ πξνβιεκαηηζκό ηνπ πνηεηή. Κάπνηα ζηηγκή «κεξηθνίάλζξσπνη» θαινύληαη λα επηιέμνπλ γηα θάηη εμαηξεηηθά ζεκαληηθόζηε δσή ηνπο, έξρνληαη δειαδή αληηκέησπνη κ’ έλα θαίξηνδίιεκκα, κε κηα ηόζν ζεκαληηθή απόθαζε πνπ ζα θαζνξίζεηζπλνιηθά ηε δσή ηνπο. Είλαη ε ζηηγκή πνπ ζα πξέπεη λα πνπλ ηνκεγάιν Ναη ή ην κεγάιν Όρη. Σν λαη απηό κπνξεί λα αθνξά είηε ηνζπκβηβαζκό κε θάηη πνπ απαηηείηαη από απηνύο είηε ηελ αλάιεςεκηαο εμαηξεηηθά ζεκαληηθήο επζύλεο, θαη αληηζηνίρσο, ην όρηιεηηνπξγεί σο άξλεζε ζε επηβεβιεκέλνπο ζπκβηβαζκνύο ή ζεεπζύλεο πνπ βαξύλνπλ ππέξκεηξα.

Page 13: καβάφης και ποιήματα

<<ΔΕΗΣΙΣ>>ην πνίεκα «Γέεζηο» ν Καβάθεο

θαηνξζώλεη κε νθηώ κόιηο ζηίρνπο λα αλαδείμεη ηε δηάζηαζε πνπ ππάξρεη

αλάκεζα ζηελ επηζπκία ησλ αλζξώπσλ λα βξίζθνληαη ππό ηε ζπλερή πξνζηαζία ηνπ Θενύ θαη ζηε

ζθιεξή, κα αλαπόθεπθηε, πξαγκαηηθόηεηα ηνπ ζαλάηνπ. Η κεηέξα, κε γλσξίδνληαο

πσο ν γηνο ηεο έρεη ήδε πληγεί, αλάβεη έλα ςειό θεξί ζηελ Παλαγία θαη

πξνζεύρεηαη -κάηαηα- γηα ηελ αζθαιή επηζηξνθή ηνπ παηδηνύ ηεο. Η ηξαγηθή

εηξσλεία πνπ πξνθύπηεη από ηελ άγλνηα ηεο κεηέξαο, πξνζδίδεη κηα

πηθξή αίζζεζε ζην πνίεκα, ε νπνία εληζρύεηαη από ηε ιππεκέλε έθθξαζε ηεο εηθόλαο, πνπ γλσξίδεη ηελ αιήζεηα

γηα ην ρακό ηνπ παηδηνύ.

Page 14: καβάφης και ποιήματα

<<ΤΕΙΧΗ>>

Ο Κσλζηαληίλνο Καβάθεο δεκηνπξγεί εδώ έλαηδηαίηεξν πνίεκα κε ην νπνίν εθθξάδεη ηελ αίζζεζή ηνππσο βξίζθεηαη εγθισβηζκέλνο από κηα ζεηξάπεξηνξηζκώλ θαη νξίσλ -ηείρε-, πνπ ηνπ επηβιήζεθαλρσξίο ν ίδηνο λα θαηαιάβεη ην πόηε θαη ην πώο. Οπνηεηήο ζπλεηδεηνπνηεί πσο ε ειεπζεξία πνπ πίζηεπεόηη έρεη ζηε δσή ηνπ, δελ είλαη πηα δεδνκέλε.

Page 15: καβάφης και ποιήματα

<<ΙΘΑΚΗ>>

Page 16: καβάφης και ποιήματα

<<ΘΔΡΜΟΠΤΛΔ>>Ο πνηεηήο ζεσξεί πσο ζα πξέπεη λα ηηκνύκε ηνπο αλζξώπνπο πνπ έρνπλ θαζνξίζεη ζηε δσή ηνπο θάπνηεο ζεκαληηθέο αξρέο, θάπνηνπο πνιύηηκνπο ζθνπνύο θαη θξνληίδνπλ λα ηνπο ππεξαζπηζηνύλ κε θάζε ηξόπν. Ο Καβάθεο, βέβαηα, δελ θαζνξίδεη ηη αθξηβώο ζπκβνιίδνπλ νη Θεξκνπύιεο ησλ εξώσλ ηεο θαζεκεξηλόηεηαο, αθήλνληαο έηζη ζηνλ αλαγλώζηε ηελ ειεπζεξία λα νξίζεη ν ίδηνο πνηνο ζθνπόο κπνξεί λα είλαη ηόζν ηεξόο θαη ζεκαληηθόο, ώζηε λα ιεθζεί σο Θεξκνπύιεο πνπ αμίδεη λα θπιαρηνύλ. Μπνξνύκε, πάλησο, λα δνύκε ζ’ απηό ην ζπκβνιηζκνύ ηνπο αλζξώπνπο εθείλνπο πνπ δνπλ κε εζηθέο αξρέο θαη δελ αθήλνληα ζηα θειεύζκαηα ηεο επθνιίαο θαη ηεο αλεζηθόηεηαο.

Page 17: καβάφης και ποιήματα

ΤΕΛΟΣ