μεταφραστική θεωρία

2
Μετάφραση ( translation studies) Είδθ μετάφραςθσ: διαγλωςςική: π.χ. από τα αγγλικά ςτα ελλθνικά ενδογλωςςική: όταν μια γλϊςςα λόγω παλαιότθτασ, διαλεκτικότθτασ ι λογοτεχνικότθτασ αποδίδεται με μια νεότερθ μορφι, π.χ. Α.Ε → Ν.Ε. φιλολογικι : βάροσ ςτθ γλϊςςα του πρωτότυπου λογοτεχνικι/ κεατρικι : βάροσ ςτθ γλϊςςα τθσ μετάφραςθσ ςχολικι : ςυνικωσ μθχανικι και άψυχθ. Μήπωσ να προςπαθήςουμε αυτό να το αλλάξουμε; διαςημειωτική: ερμθνεία γλωςςικϊν ςθμείων με μθ γλωςςικά, π.χ. εικαςτικι απόδοςθ ενόσ ποιιματοσ ςτο you tube Γιατί μεταφράηει κάποιοσ; για τουσ άλλουσ: για να τουσ δϊςει νζεσ πνευματικζσ δυνάμεισ για τον εαυτό του: για να κατανοιςει βακφτερα το πρωτότυπο ζργο, να οξφνει τθ φανταςία του, τθν κρίςθ του, το γλωςςικό του αίςκθμα

Transcript of μεταφραστική θεωρία

Page 1: μεταφραστική θεωρία

Μετάφραση (translation studies)

Είδθ μετάφραςθσ:

διαγλωςςική: π.χ. από τα αγγλικά ςτα ελλθνικά

ενδογλωςςική: όταν μια γλϊςςα λόγω παλαιότθτασ, διαλεκτικότθτασ ι

λογοτεχνικότθτασ αποδίδεται με μια νεότερθ μορφι, π.χ. Α.Ε → Ν.Ε.

φιλολογικι: βάροσ ςτθ γλϊςςα του πρωτότυπου

λογοτεχνικι/ κεατρικι: βάροσ ςτθ γλϊςςα τθσ μετάφραςθσ

ςχολικι: ςυνικωσ μθχανικι και άψυχθ.

Μήπωσ να προςπαθήςουμε αυτό να το αλλάξουμε;

διαςημειωτική: ερμθνεία γλωςςικϊν ςθμείων με μθ γλωςςικά, π.χ.

εικαςτικι απόδοςθ ενόσ ποιιματοσ ςτο you tube

Γιατί μεταφράηει κάποιοσ;

για τουσ άλλουσ: για να τουσ δϊςει νζεσ πνευματικζσ δυνάμεισ

για τον εαυτό του: για να κατανοιςει βακφτερα το πρωτότυπο ζργο, να

οξφνει τθ φανταςία του, τθν κρίςθ του, το γλωςςικό του αίςκθμα

Page 2: μεταφραστική θεωρία

Μθχανιςμοί αποφόρτιςθσ μιασ ςυνκετικισ γλώςςασ (π.χ Α.Ε.)

μεταφραηόμενθσ ςε αναλυτικι (π.χ. Ν.Ε.)

περίφραςθ: 1 λζξθ → πολλζσ λζξεισ

λακωνίηω = είμαι φίλοσ με τουσ Λακεδαιμονίουσ

μετάςταςθ: 1 μζροσ του λόγου → ςε άλλο μζροσ του λόγου:

εἰςθγοῦντο πόρον χρθμάτων = ζδειχναν με ποιο τρόπο

κα μποροφςαν να βρεκοφν χριματα

(ουςιαςτικό → πρόταςθ)

απλοποίθςθ ςυντακτικών δομών:

καλζςασ λζγω = τον φϊναξα και του λζω

(μετοχι → πρόταςθ)

ςυμπλιρωςθ όρων τθσ πρόταςθσ:

τιν τε γὰρ πόλιν κοινὴν παρζχομεν = τθν πόλθ μασ τθν

κρατοφμε ανοιχτι ςε όλουσ

Η μετάφραςθ κυνθγάει το αδφνατο. Κι αυτι είναι θ αξία τθσ. Όπωσ θ επίγνωςθ

του πνευματικοφ ανκρώπου ότι ο πόκοσ του είναι πάντα μεγαλφτεροσ από τθ

δφναμι του δεν του κόβει τθν ορμι, ζτςι και θ επίγνωςθ του μεταφραςτι ότι

κυνθγάει κάτι που δεν κα φτάςει ποτζ, δεν του κόβει οφτε αυτοφ τθν ορμι.

Ι.Θ. Κακριδισ, Το μεταφραςτικό πρόβλημα