H δουλεία υπήρξε αρχαίος και διαπολιτισμικός H δουλεία υπήρξε αρχαίος και διαπολιτισμικός θεσμός που νομιμοποιούσε την μετατροπή του θεσμός που νομιμοποιούσε την μετατροπή του ανθρώπουανθρώπου σε  σε ιδιοκτησίαιδιοκτησία. Απαγορεύτηκε σταδιακά . Απαγορεύτηκε σταδιακά για οικονομικούς και ηθικούς λόγους στις για οικονομικούς και ηθικούς λόγους στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Η δουλεία περισσότερες χώρες του κόσμου. Η δουλεία συνεπαγόταν όχι μόνον τον συνεπαγόταν όχι μόνον τον κοινωνικό θάνατοκοινωνικό θάνατο του  του ατόμου, αλλά του αφαιρούσε αυτή καθαυτή την ατόμου, αλλά του αφαιρούσε αυτή καθαυτή την ανθρώπινη υπόσταση και το υποβίβαζε στο εξής σε ανθρώπινη υπόσταση και το υποβίβαζε στο εξής σε αντικείμενο προς ιδιοκτησία και χρήση (ιδιώτη ή αντικείμενο προς ιδιοκτησία και χρήση (ιδιώτη ή κράτους). Σε κατάσταση δουλείας ζούσε κατά κράτους). Σε κατάσταση δουλείας ζούσε κατά καιρούς και περιοχές το 20%- 40% του πληθυσμού καιρούς και περιοχές το 20%- 40% του πληθυσμού των κοινωνιών, ενώ υπήρξαν και κοινωνίες με πολύ των κοινωνιών, ενώ υπήρξαν και κοινωνίες με πολύ υψηλότερο ποσοστό δούλων.υψηλότερο ποσοστό δούλων.

Σκλαβοπάζαρο στην μεσαιωνική ΕυρώπηΣκλαβοπάζαρο στην μεσαιωνική Ευρώπη

ΕτυμολογίαΕτυμολογία

Η λέξη δουλεία προέρχεται από το επίθετο Η λέξη δουλεία προέρχεται από το επίθετο δούλοςδούλος, που προήλθε από την αρχαιότερη , που προήλθε από την αρχαιότερη λέξη λέξη δόελοςδόελος ή αλλού  ή αλλού δόερος δόερος (οι οποίες (οι οποίες προφέρονταν ασυναίρετες) και που πιθανόν με προφέρονταν ασυναίρετες) και που πιθανόν με τη σειρά τους προήλθαν από το τη σειρά τους προήλθαν από το ρήμαρήμα  δέωδέω (δένω). Αρχικά,  (δένω). Αρχικά, δούλοςδούλος χαρακτηριζόταν ο  χαρακτηριζόταν ο εκ γενετής σκλάβος, δηλαδή εκείνος που εκ γενετής σκλάβος, δηλαδή εκείνος που γεννιόταν από γονιό σκλάβο, σε αντιδιαστολή –γεννιόταν από γονιό σκλάβο, σε αντιδιαστολή –τότε- προς τον τότε- προς τον ανδράποδοανδράποδο, δηλαδή εκείνον που , δηλαδή εκείνον που υποδουλωνόταν σε πόλεμο. Εκείνος που οι υποδουλωνόταν σε πόλεμο. Εκείνος που οι γονείς του ήταν και οι δύο δούλοι, ονομαζόταν γονείς του ήταν και οι δύο δούλοι, ονομαζόταν αμφίδουλος. αμφίδουλος.

Μορφές δουλείαςΜορφές δουλείας

Η κυρίαρχη μορφή δουλείας ήταν συνήθως για τους μεν Η κυρίαρχη μορφή δουλείας ήταν συνήθως για τους μεν άνδρες η εξαναγκαστική εργασία μέχρι φυσικής άνδρες η εξαναγκαστική εργασία μέχρι φυσικής εξόντωσης, για τις δε γυναίκες η σεξουαλική εξόντωσης, για τις δε γυναίκες η σεξουαλική εκμετάλλευση. Τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, εκμετάλλευση. Τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, χρησιμοποιούνταν συνήθως για σκληρή εργασία ή, χρησιμοποιούνταν συνήθως για σκληρή εργασία ή, σπανιότερα, για υποχρεωτική ενσωμάτωση στον σπανιότερα, για υποχρεωτική ενσωμάτωση στον κυρίαρχο πληθυσμό, αλλάζοντας κυρίαρχο πληθυσμό, αλλάζοντας θρήσκευμαθρήσκευμα και  και εθνικότητα. Επίσης, όταν έφταναν στην εθνικότητα. Επίσης, όταν έφταναν στην εφηβείαεφηβεία ή και  ή και νωρίτερα, τα κορίτσια άρχιζαν να χρησιμοποιούνται ως νωρίτερα, τα κορίτσια άρχιζαν να χρησιμοποιούνται ως σεξουαλικά αντικείμενα και τα αγόρια μετά τα 13-14 σεξουαλικά αντικείμενα και τα αγόρια μετά τα 13-14 λογαριάζονταν συνήθως ως ενήλικες δούλοι. Τα αγόρια λογαριάζονταν συνήθως ως ενήλικες δούλοι. Τα αγόρια σε κάποιους πολιτισμούς γίνονταν σε κάποιους πολιτισμούς γίνονταν ευνούχοιευνούχοι ή  ή αφομοιώνονταν σε στρατιωτικές υπηρεσίες, εφόσον είχαν αφομοιώνονταν σε στρατιωτικές υπηρεσίες, εφόσον είχαν ασπασθεί το θρήσκευμα, την ιδεολογία και την ασπασθεί το θρήσκευμα, την ιδεολογία και την εθνικότητα της κυρίαρχης ομάδας. εθνικότητα της κυρίαρχης ομάδας.

Το φαινόμενο ήταν πιο ανεπτυγμένο στις Το φαινόμενο ήταν πιο ανεπτυγμένο στις κοινωνίες που είτε επειδή είχαν σχετικά χαμηλό κοινωνίες που είτε επειδή είχαν σχετικά χαμηλό πληθυσμό είτε για άλλους λόγους χρειάζονταν πληθυσμό είτε για άλλους λόγους χρειάζονταν περισσότερο και φθηνότερο εργατικό δυναμικό περισσότερο και φθηνότερο εργατικό δυναμικό για την ανάπτυξη της οικονομίας τους.για την ανάπτυξη της οικονομίας τους.

Η δουλεία εξακολουθεί να παρατηρείται και Η δουλεία εξακολουθεί να παρατηρείται και σήμερα με διάφορες μορφές, κυρίως σε βάρος σήμερα με διάφορες μορφές, κυρίως σε βάρος γυναικών (εξαναγκαστική γυναικών (εξαναγκαστική πορνείαπορνεία), παιδιών (), παιδιών (επαιτείαεπαιτεία, κακοποίηση, εργασία) και σπανιότερα , κακοποίηση, εργασία) και σπανιότερα ανδρών (εκμετάλλευση αιχμαλώτων πολέμου σε ανδρών (εκμετάλλευση αιχμαλώτων πολέμου σε μερικά αφρικανικά κράτη .μερικά αφρικανικά κράτη .

Ορισμένοι θεωρούν ότι μορφή δουλείας αποτελεί σήμερα Ορισμένοι θεωρούν ότι μορφή δουλείας αποτελεί σήμερα και η δουλειά σε οποιαδήποτε χώρα στηρίζει την και η δουλειά σε οποιαδήποτε χώρα στηρίζει την οικονομία της στο οικονομία της στο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημακαπιταλιστικό οικονομικό σύστημα, , λόγω της λόγω της a prioria priori εκμετάλλευσης της  εκμετάλλευσης της υπεραξίαςυπεραξίας των  των εργαζομένων, ενώ πολλοί ταυτίζουν τη δουλεία και με εργαζομένων, ενώ πολλοί ταυτίζουν τη δουλεία και με άλλες σκληρές, όμως σχετικά ηπιότερες μορφές άλλες σκληρές, όμως σχετικά ηπιότερες μορφές εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο –π.χ. της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο –π.χ. της δουλοπαροικίαςδουλοπαροικίας. Μορφή δουλείας συνιστά κατά . Μορφή δουλείας συνιστά κατά κάποιους και η σύγχρονη ποινή της προσωποκράτησης κάποιους και η σύγχρονη ποινή της προσωποκράτησης για οφειλές όπως και τα για οφειλές όπως και τα καταναγκαστικά έργακαταναγκαστικά έργα, στα οποία , στα οποία αρκετές χώρες υποβάλουν τους καταδίκους τους. Γενικά, αρκετές χώρες υποβάλουν τους καταδίκους τους. Γενικά, ως δουλεία μπορεί -με την ευρύτερη έννοια της χρήσης ως δουλεία μπορεί -με την ευρύτερη έννοια της χρήσης των ατόμων- να θεωρηθούν όλες οι διάδοχες των ατόμων- να θεωρηθούν όλες οι διάδοχες καταστάσεις οικονομικής εκμετάλλευσης και καταστάσεις οικονομικής εκμετάλλευσης και υποβιβασμού κοινωνικών ομάδων, αλλά οι περισσότεροι υποβιβασμού κοινωνικών ομάδων, αλλά οι περισσότεροι θεωρούν ότι η κυριολεκτική χρήση του όρου δουλεία θεωρούν ότι η κυριολεκτική χρήση του όρου δουλεία προϋποθέτει τη νόμιμη ή εθιμική αφαίρεση της ιδιότητας προϋποθέτει τη νόμιμη ή εθιμική αφαίρεση της ιδιότητας του υποκειμένου και την μετατροπή του ατόμου σε του υποκειμένου και την μετατροπή του ατόμου σε αντικείμενο (res) του νόμου. αντικείμενο (res) του νόμου.

Η Ιστορία της δουλείαςΗ Ιστορία της δουλείας

Η δουλεία παρατηρήθηκε ως «Η δουλεία παρατηρήθηκε ως «εθιμικό δίκαιοεθιμικό δίκαιο» σε όλους » σε όλους τους πολιτισμούς του κόσμου από τους τους πολιτισμούς του κόσμου από τους προϊστορικούς χρόνουςπροϊστορικούς χρόνους, όχι όμως και στις πρωτόγονες , όχι όμως και στις πρωτόγονες κοινωνίες, γιατί σε αυτές αρχικά δεν υπήρχε κοινωνίες, γιατί σε αυτές αρχικά δεν υπήρχε κοινωνική διαστρωμάτωσηκοινωνική διαστρωμάτωση ή  ή τάξειςτάξεις. Ως φαινόμενο . Ως φαινόμενο πρωτοεμφανίστηκε συστηματικά μόνον όταν ο άνθρωπος πρωτοεμφανίστηκε συστηματικά μόνον όταν ο άνθρωπος άρχισε να αποκτά μόνιμη εγκατάσταση και να καλλιεργεί άρχισε να αποκτά μόνιμη εγκατάσταση και να καλλιεργεί τη γη ή να αναπτύσσει τη γη ή να αναπτύσσει τέχνεςτέχνες. Η δουλεία πήγασε από . Η δουλεία πήγασε από την ανάγκη εξεύρεσης εργατικού και αγροτικού την ανάγκη εξεύρεσης εργατικού και αγροτικού δυναμικού, αλλά εξυπηρετούσε, παράλληλα, και άλλες δυναμικού, αλλά εξυπηρετούσε, παράλληλα, και άλλες ανάγκες. Συνήθως εφαρμοζόταν ως άγραφο «πολεμικό ανάγκες. Συνήθως εφαρμοζόταν ως άγραφο «πολεμικό δίκαιο» και ήταν η μοίρα των ηττημένων αλλοεθνών, δίκαιο» και ήταν η μοίρα των ηττημένων αλλοεθνών, όμως συχνά εφαρμοζόταν και σε βάρος ατόμων της ίδιας όμως συχνά εφαρμοζόταν και σε βάρος ατόμων της ίδιας φυλής για αδικήματα που σήμερα θα ενέπιπταν στο φυλής για αδικήματα που σήμερα θα ενέπιπταν στο ποινικόποινικό ή  ή αστικό δίκαιοαστικό δίκαιο, όπως της , όπως της κλοπήςκλοπής ή των  ή των χρεώνχρεών. .

Η δουλεία στην αρχαίαΗ δουλεία στην αρχαία ΕλλάδαΕλλάδα

Η δουλεία ήταν ευρέως διαδεδομένη σε όλους τους Η δουλεία ήταν ευρέως διαδεδομένη σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς του κόσμου, αρχαίους πολιτισμούς του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του συμπεριλαμβανομένου του κινεζικούκινεζικού, του , του ιαπωνικούιαπωνικού, του , του πολυνησιακούπολυνησιακού, του , του ινδικούινδικού, των λαών της , των λαών της ΑφρικήςΑφρικής και  και της της Νότιας ΑμερικήςΝότιας Αμερικής όπως και πολλών λαών της  όπως και πολλών λαών της ΕυρώπηςΕυρώπης, περιλαμβανομένου του ελληνικού και του , περιλαμβανομένου του ελληνικού και του ρωμαϊκού. Ιδιαίτερη έμφαση όμως δίνεται συχνά στη ρωμαϊκού. Ιδιαίτερη έμφαση όμως δίνεται συχνά στη δουλεία στην δουλεία στην Αρχαία ΕλλάδαΑρχαία Ελλάδα, όχι επειδή ήταν , όχι επειδή ήταν σκληρότερη, αλλά επειδή η διεθνής κοινότητα και πολλοί σκληρότερη, αλλά επειδή η διεθνής κοινότητα και πολλοί ΈλληνεςΈλληνες θεωρούν αυτονόητο ότι μια χώρα που διέθετε  θεωρούν αυτονόητο ότι μια χώρα που διέθετε ανεπτυγμένο πολιτισμό και γέννησε τη ανεπτυγμένο πολιτισμό και γέννησε τη δημοκρατίαδημοκρατία, δεν , δεν θα έπρεπε να ανέχεται τη δουλεία. θα έπρεπε να ανέχεται τη δουλεία.

Η Κατάργηση της δουλείαςΗ Κατάργηση της δουλείας

Κινήσεις για την κατάργηση της δουλείας Κινήσεις για την κατάργηση της δουλείας σημειώθηκαν κατά το σημειώθηκαν κατά το 18ο αιώνα18ο αιώνα. Το . Το σύνταγμασύνταγμα των  των ΗΠΑΗΠΑ, που εκπονήθηκε το , που εκπονήθηκε το 17881788, προέβλεπε , προέβλεπε την απελευθέρωση των δούλων μέσα σε μια την απελευθέρωση των δούλων μέσα σε μια περίοδο 20 χρόνων. Ωστόσο, η δουλεία συνέχισε περίοδο 20 χρόνων. Ωστόσο, η δουλεία συνέχισε να υφίσταται στις νότιες πολιτείες των να υφίσταται στις νότιες πολιτείες των ΗΠΑΗΠΑ. Στις . Στις αρχές του αρχές του 19ου αιώνα19ου αιώνα, η , η ΒρετανίαΒρετανία, η , η ΓαλλίαΓαλλία και  και τα περισσότερα από τα νέα ανεξάρτητα έθνη της τα περισσότερα από τα νέα ανεξάρτητα έθνη της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής κατάργησαν τη Νότιας και Κεντρικής Αμερικής κατάργησαν τη δουλεία. δουλεία.

Η κατάσταση σήμεραΗ κατάσταση σήμερα Η Η ΕλλάδαΕλλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που απαγόρευσε  είναι από τις πρώτες χώρες που απαγόρευσε

στη νεότερη ιστορία τη δουλεία, αμέσως μετά τον στη νεότερη ιστορία τη δουλεία, αμέσως μετά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821. Το . Το σύνταγμασύνταγμα του  του 18221822, του, του18231823 όπως και του  όπως και του 18441844 όριζαν ότι «εις  όριζαν ότι «εις την ελληνική επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται την ελληνική επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος. Αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης άνθρωπος. Αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης θρησκείας, άμα πατήσας το Ελληνικό έδαφος, είναι θρησκείας, άμα πατήσας το Ελληνικό έδαφος, είναι ελεύθερος και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος».ελεύθερος και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος».

Το σημερινό Σύνταγμα με το άρθρο 22, ορίζει ότι Το σημερινό Σύνταγμα με το άρθρο 22, ορίζει ότι «οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας «οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται» και «η εργασία αποτελεί δικαίωμα και απαγορεύεται» και «η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού. Όλοι οι εργαζόμενοι, αγροτικού και αστικού πληθυσμού. Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας.»ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας.»

Περιπτώσεις δουλείας πάντως παρατηρούνται και σήμερα στην Ελλάδα, όπως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αφορά κυρίως τα παιδιά που παρανόμως εξωθούνται στην επαιτεία και των γυναικών που εξωθούνται παρά τη θέλησή τους στην πορνεία. Ο σημερινός ορισμός της δουλείας έχει διαφοροποιηθεί ελαφρά από τον κλασικό και ως δουλεία ορίζεται «η πλήρης εξουσία και έλεγχος ενός ανθρώπου επάνω σε κάποιον άλλο με στόχο κυρίως την οικονομική ή και άλλης μορφής εκμετάλλευσή του». Με αυτή την έννοια ο δούλος δεν στερείται νόμιμα της ανθρώπινης υπόστασής του όπως την εποχή που η δουλεία ήταν νόμιμη, αλλά παραμένει δούλος γιατί χειραγωγείται απόλυτα .Επίσης συζητείται και το θέμα της προσωποκράτησης για οφειλές, γεγονός που στιγματίζεται από πολλούς νομικούς. Στην Ελλάδα η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει αποφανθεί αρνητικά, θεωρώντας το μέτρο αντισυνταγματικό, γιατί «αποτελεί μέτρο καταναγκασμού όχι επάνω στην περιουσία του οφειλέτη, αλλά επί του ιδίου του προσώπου του οφειλέτη». Η προσωποκράτηση για οφειλές έχει απαγορευθεί στις περισσότερες χώρες στον κόσμο τόσο για ηθικούς λόγους, όσο και για πρακτικούς ο έγκλειστος δεν είναι δυνατόν να εργασθεί για να αποπληρώσει την οφειλή του.

Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι σήμερα ζουν περίπου 27.000.000 Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι σήμερα ζουν περίπου 27.000.000 άνθρωποι σε διάφορες χώρες ως δούλοι, κυρίως άνθρωποι σε διάφορες χώρες ως δούλοι, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Το δυσάρεστο είναι ότι αυτή η γυναίκες και παιδιά. Το δυσάρεστο είναι ότι αυτή η σύγχρονη μορφή δουλείας περνά σχεδόν απαρατήρητη σύγχρονη μορφή δουλείας περνά σχεδόν απαρατήρητη και ο βασικότερος λόγος είναι ο παράνομος χαρακτήρας και ο βασικότερος λόγος είναι ο παράνομος χαρακτήρας της. Όσο δηλαδή η δουλεία ήταν νόμιμη, τηρούνταν της. Όσο δηλαδή η δουλεία ήταν νόμιμη, τηρούνταν αρχεία εμπορικά και όλες οι πράξεις ήταν εμφανείς. Τώρα αρχεία εμπορικά και όλες οι πράξεις ήταν εμφανείς. Τώρα που η δουλεία διενεργείται παράνομα, τηρείται απόλυτη που η δουλεία διενεργείται παράνομα, τηρείται απόλυτη μυστικότητα από όλους τους αυτουργούς –τις ομάδες μυστικότητα από όλους τους αυτουργούς –τις ομάδες που συλλαμβάνουν τους δούλους, τις ομάδες που τους που συλλαμβάνουν τους δούλους, τις ομάδες που τους μεταφέρουν στην αγορά και την αγορά που τους μεταφέρουν στην αγορά και την αγορά που τους εκμεταλλεύεται.Η σύγχρονη δουλεία επιβιώνει επειδή εκμεταλλεύεται.Η σύγχρονη δουλεία επιβιώνει επειδή επίσης δεν στηρίζεται σε φυλετικά κριτήρια και θύματά επίσης δεν στηρίζεται σε φυλετικά κριτήρια και θύματά της αποτελούν όλες οι ανθρώπινες ομάδες που έχουν ως της αποτελούν όλες οι ανθρώπινες ομάδες που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό την κατάσταση της αδυναμίας, κοινό χαρακτηριστικό την κατάσταση της αδυναμίας, ανεξαρτήτως θρησκείας, εθνικότητας, ηλικίας ή φύλου. ανεξαρτήτως θρησκείας, εθνικότητας, ηλικίας ή φύλου. Επίσης, οι δούλοι δεν απασχολούνται σε συγκεκριμένη Επίσης, οι δούλοι δεν απασχολούνται σε συγκεκριμένη αγορά ή βιομηχανία ή σε ορισμένες έστω πόλεις, και έτσι αγορά ή βιομηχανία ή σε ορισμένες έστω πόλεις, και έτσι δεν υπάρχουν σταθερές οδοί μεταφοράς ή σταθερές δεν υπάρχουν σταθερές οδοί μεταφοράς ή σταθερές αγορές, ώστε να ιχνηλατηθούν και να διαλυθούν τα αγορές, ώστε να ιχνηλατηθούν και να διαλυθούν τα κέντρα διοργάνωσης του δουλεμπορίου.κέντρα διοργάνωσης του δουλεμπορίου.

Τέλος, ο μέσος πολίτης δεν έχει συναίσθηση του Τέλος, ο μέσος πολίτης δεν έχει συναίσθηση του γεγονότος ότι η δουλεία εφαρμόζεται πιθανόν στο ίδιο γεγονότος ότι η δουλεία εφαρμόζεται πιθανόν στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο στο οποίο πηγαίνει σχολείο το οικοδομικό τετράγωνο στο οποίο πηγαίνει σχολείο το παιδί του ή εργάζεται ο ίδιος ούτε και αναγνωρίζει εύκολα παιδί του ή εργάζεται ο ίδιος ούτε και αναγνωρίζει εύκολα τη δουλεία ως φαινόμενο. Συχνά την εκλαμβάνει ως τη δουλεία ως φαινόμενο. Συχνά την εκλαμβάνει ως ξεπεσμό του ατόμου με δική του πρωτοβουλία –δεν ξεπεσμό του ατόμου με δική του πρωτοβουλία –δεν μπορεί π.χ. να διαχωρίσει εύκολα την πόρνη που μπορεί π.χ. να διαχωρίσει εύκολα την πόρνη που επέλεξε και συνεχίζει να επιλέγει να ασκεί αυτό το επέλεξε και συνεχίζει να επιλέγει να ασκεί αυτό το επάγγελμα από εκείνην που εξαναγκάσθηκε να το επάγγελμα από εκείνην που εξαναγκάσθηκε να το επιλέξει όταν ήταν ανήλικη. Καθώς δηλαδή ο μέσος επιλέξει όταν ήταν ανήλικη. Καθώς δηλαδή ο μέσος άνθρωπος θεωρεί κάποιες δραστηριότητες εξαιρετικά άνθρωπος θεωρεί κάποιες δραστηριότητες εξαιρετικά εξευτελιστικές, ομαδοποιεί τους ανθρώπους που τις εξευτελιστικές, ομαδοποιεί τους ανθρώπους που τις ασκούν.ασκούν.

Εντούτοις, άπαξ και ένα άτομο προσπαθεί να διαφύγει Εντούτοις, άπαξ και ένα άτομο προσπαθεί να διαφύγει από τον εξευτελισμό και δεν μπορεί, τότε είναι δούλος με από τον εξευτελισμό και δεν μπορεί, τότε είναι δούλος με την κλασική έννοια της λέξης. Αν επίσης έχει την κλασική έννοια της λέξης. Αν επίσης έχει περιορισμένες πνευματικές ικανότητες, τότε ακόμα κι αν περιορισμένες πνευματικές ικανότητες, τότε ακόμα κι αν δεν προσπαθεί συνειδητά να διαφύγει, και πάλι αποτελεί δεν προσπαθεί συνειδητά να διαφύγει, και πάλι αποτελεί δούλο, γιατί δεν επέλεξε ποτέ ο ίδιος να χρησιμοποιηθεί. δούλο, γιατί δεν επέλεξε ποτέ ο ίδιος να χρησιμοποιηθεί. Αν πρόκειται για παιδί, ασφαλώς και δεν είχε επιλογή Αν πρόκειται για παιδί, ασφαλώς και δεν είχε επιλογή εξαρχής, οπότε και πάλι αποτελεί δούλο.εξαρχής, οπότε και πάλι αποτελεί δούλο.

ΕικόνεςΕικόνες

ΕικόνεςΕικόνες

ΕικόνεςΕικόνες

ΕικόνεςΕικόνες

ΕικόνεςΕικόνες