η γυναίκα στον αγώνα

103
Η γυναίκα στον Αγώνα

Transcript of η γυναίκα στον αγώνα

Page 1: η γυναίκα στον αγώνα

Η γυναίκα στον Αγώνα

Page 2: η γυναίκα στον αγώνα
Page 3: η γυναίκα στον αγώνα
Page 4: η γυναίκα στον αγώνα
Page 5: η γυναίκα στον αγώνα
Page 6: η γυναίκα στον αγώνα

απαράμιλλο θάρρος

Page 7: η γυναίκα στον αγώνα

αποχωρισμός παιδομάζωμα αποχωρισμός παιδομάζωμα

Page 8: η γυναίκα στον αγώνα

περιπέτειες….

Page 9: η γυναίκα στον αγώνα

αρπαγές…

Page 10: η γυναίκα στον αγώνα

εξορία… εξορία…

Page 11: η γυναίκα στον αγώνα

1821

23 Φεβρουαρίου: Μάχη στο Ιάσιο

23 Μαρτίου: απελευθέρωση Καλαμάτας

10 Απριλίου: Απαγχονισμός Γρηγορίου Ε΄

23 Απριλίου: Μάχη στην Αλαμάνα

12 Μαΐου:Μάχη στο Βαλτέτσι

23 Σεπτεμβρίου: Άλωση Τριπολιτσάς

1822

1 Ιανουαρίου: 1ο Σύνταγμα Επιδαύρου

30 Μαρτίου: Καταστροφή Χίου

4 Ιουλίου: Μάχη στο Πέτα

26 Ιουλίου: Μάχη στα Δερβενάκια

28 Ιουλίου: Παράδοση Σουλίου

Page 12: η γυναίκα στον αγώνα

1824 7 Ιουνίου: Καταστροφή της Κάσου

21 Ιουνίου: Καταστροφή των Ψαρών

29 Αυγούστου: Ναυμαχία του Γέροντα

Ιανουάριος-- Μάρτιος: 1η φάση εμφυλίου

Νοέμβριος– Δεκέμβριος: 2η φάση εμφυλίου

1825

11 Φεβρουαρίου: Απόβαση Ιμπραήμ

20 Μαΐου: Μάχη στο Μανιάκι

10 Ιουνίου: Κατάληψη Τριπολιτσάς

Page 13: η γυναίκα στον αγώνα

1826

10 Απριλίου: Έξοδος Μεσολογγίου

3 Αυγούστου: Πολιορκία Ακρόπολης

24 Νοεμβρίου: Μάχη στην Αράχωβα

1827

16 Μαρτίου: Γ΄ Εθνοσυνέλευση εκλογή Κυβερνήτη

24 Μαΐου: Παράδοση Ακρόπολης

8 Οκτωβρίου: Ναυμαχία του Ναυαρίνου

1828 6 Ιανουαρίου: Άφιξη Καποδίστρια στην Ελλάδα

Page 14: η γυναίκα στον αγώνα

Η γυναίκα στον Αγώνα

Η γυναίκα στον Αγώνα

Page 15: η γυναίκα στον αγώνα

Σουλιώτισσες

Σουλιώτισσες

Page 16: η γυναίκα στον αγώνα

ο άλλος αγώνας

της γυναίκας….

Page 17: η γυναίκα στον αγώνα
Page 18: η γυναίκα στον αγώνα
Page 19: η γυναίκα στον αγώνα

Μεσολογγίτισσες

Page 20: η γυναίκα στον αγώνα

10 Απριλίου 1826

Page 22: η γυναίκα στον αγώνα

Μανιάτισσες Μανιάτισσες

Page 23: η γυναίκα στον αγώνα

Μάνη

Page 24: η γυναίκα στον αγώνα

Γερακάρη

Βενετσανάκη Μαρία

Πανώρια Βοζίκη

Ιωάννα Γιατράκου

Πολυξένη Καβάκου

Ελένη Λαμπροπούλου

Σταυριάνα Σάββαινα

Γραφάκαινα

Διακουμάκαινα

Ρογκάκαινα

Δημητράκαινα

Κωνσταντίνα Ζαχαριά.

Page 25: η γυναίκα στον αγώνα

Χιώτισσες

Χιώτισσες

Page 26: η γυναίκα στον αγώνα

Νεαρή Ελληνίδα, Χαλκογραφία, C. L. Eastlake, London, 1848.

Page 27: η γυναίκα στον αγώνα

Η σφαγή της Χίου, 1822

Page 28: η γυναίκα στον αγώνα

Κρητικές

Page 29: η γυναίκα στον αγώνα

Χαρίκλεια

Δασκαλάκη

Page 30: η γυναίκα στον αγώνα

Χαρίκλεια Δασκαλάκη Χαρίκλεια Δασκαλάκη

Page 31: η γυναίκα στον αγώνα

Αρκάδι

Page 32: η γυναίκα στον αγώνα

Μωραΐτισσες

Page 33: η γυναίκα στον αγώνα

Βλαχοθανάσω

Μαυρομιχάλαινα

Παπαλέξαινα

Σοφία Ρέντη

Φλώρα Σισίνη

Τρισεύγενη Δεληβοριά

Ελένη Λιαροπούλου

Στεκούλα Κολοκοτρώνη

Αγγελίνα Νικηταρά

Page 34: η γυναίκα στον αγώνα

Γυναίκες :

Τεγέας

Δημητσάνας

Αχλαδόκαμπου

Ίσαρι Αρκαδίας

Λάλα Ηλείας

Κυνουρίας

Χρυσοβιτσίου

Page 35: η γυναίκα στον αγώνα
Page 36: η γυναίκα στον αγώνα
Page 37: η γυναίκα στον αγώνα

Οι Μακεδόνισσες

Page 39: η γυναίκα στον αγώνα

Είσαι το φλάμπουρο πούχει μεράκι του την έννοια

της ελευθεριάς

Σ΄ έχει ο Κολοκοτρώνης μπαϊράκι του κι ο

καπετάνιος Ζαχαριάς

Τι πατριώτες και τι πατριώτισσες θύματα πέσανε

σωρό

Για μια σημαία σέρναν οι Σουλιώτισσες τον

τελευταίο το χορό.

Δέσπω Σουλιώτισσα που αντιστάθηκες στις μαύρες

σκέψεις του Αλή

Για μια σημαία τότ΄ ανατινάχτηκες κι ούτε το

σκέφτηκες πολύ.

Άσπρη γαλάζια σωστή ζωγραφιά σαν τ΄ ουρανού το

χρώμα

Ξέρεις στ΄ αλήθεια να κάνεις θεριά και τους δειλούς

ακόμα.

Page 40: η γυναίκα στον αγώνα

Φιλικές

Page 41: η γυναίκα στον αγώνα

Ελισάβετ Υψηλάντη

«Πρωτομάνα των

Φιλικών»

Έμβλημα Φιλικής Εταιρίας.

Page 42: η γυναίκα στον αγώνα

Ευφροσύνη Νέγρη

Σφραγίδα Φιλικής Εταιρίας

Page 43: η γυναίκα στον αγώνα

Μαριγώ Ζαραφοπούλα

Σημαία Φιλικής Εταιρίας

Page 44: η γυναίκα στον αγώνα

Κυρα - Βασιλική

Page 45: η γυναίκα στον αγώνα

Λόγιες

Page 46: η γυναίκα στον αγώνα

«…Οι αιώνες της τυραννίας μας έχουν

εξαντλήσει οικονομικώς….

Και αν τολμώ να επικαλεσθώ την

συμπάθειά σας , σκοπός μου είναι η

εξασφάλισις ενός ασύλου για τα

κατατρεγμένα γυναικόπαιδα στην

Εύβοια την οποία με την μεσολάβηση

σας θα ευρίσκαμε τρόπο να την

αφιερώσουμε στην μνήμη των γυναικών

της Αγγλίας…»

(απόσπασμα από επιστολή της Μαντώ Μαυρογένους

προς τις Αγγλίδες.1824-1825)

Κούλα Ξηραδάκη- «Φιλελληνίδες»

Μαντώ Μαυρογένους

Page 47: η γυναίκα στον αγώνα

Επιστολή Ευανθίας Καΐρη προς όλες τις

Ευρωπαίες

«Αλλά ποιαν παραμυθίαν ελάβωμεν εις τας θλίψεις μας. Ποιαν άνεσιν εις τα δεινά μας όταν εμάθαμεν ότι ευρίσκονται και γυναίκες αίτινες εδάκρυσαν εις τας δυστυχίας μας και παρακίνησαν πολλούς εις την αγάπην του έθνους μας και συνέτρεξαν εις την σωτηρίαν μας.»

Page 48: η γυναίκα στον αγώνα

Ρωξάνδρα Στούρτζα

Page 49: η γυναίκα στον αγώνα

Δομνίτσα

Ραλλού

Page 50: η γυναίκα στον αγώνα

Κατάλογος

συνδρομητών 1827

Η κυρία Μπουρζό 10 φράγκα

Η κυρία Ντ. 5 φράγκα

Η κυρία Λεσάζ 15 φράγκα

Η κυρία Λεβασέ 10 φράγκα

Η κυρία Μπάρμπ-

Λεβαρά

3 φράγκα

Η πριγκίπισσα της

Ορλεάνης

3000 φράγκα

Η κυρία Ρενιάρ 20 φράγκα

Το φιλελληνικό κομιτάτο του

Παρισιού εκυκλοφόρησε το

1826 ένα φυλλάδιο με τον

τίτλο: «Documents relatives

a l’ etat present de la Grece

publies, d’ après les

communications du comite

phihellenique de Paris».

Paris 1826.

Στο φυλλάδιο αυτό

βλέπουμε όλη την κίνηση

του κομιτάτου.

Ο κόμης, η κόμισσα Ζεράρ

και οι γιοί τους :

200 φράγκα…

Page 51: η γυναίκα στον αγώνα

Στο Παρίσι η κ. Ζιραρντέν απήγγειλε ένα

ποίημα τον « Έρανο»:

(…)Γάλλοι , σεις πού οι μέρες σας

κυλούν αμέριμνες ,

σείς πού μέσα στο λιμάνι ξεχνάτε την

καταιγίδα ,

στους ευγενικούς ήρωες της Ελλάδας

δείξτε συμπόνοια , δώστε τους ν’

αγοράσουν όπλα

και βοηθήστε τους στην μεγάλη τους

δοκιμασία ,

είναι οι μάρτυρες της χριστιανοσύνης

και της λευτεριάς.

Τον «Έρανο» η ντέ Ζιραρντέν τον

τύπωσε σε φυλλάδιο και τα έσοδα τα

διέθεσε στον έρανο για τους Έλληνες.

Κούλα Ξηραδάκη- «Φιλελληνίδες-Ιστορική Μελέτη»

Page 52: η γυναίκα στον αγώνα

Μπουμπουλίνα- Μαυρογένους

Λεοντόκαρδες γυναίκες

όμορφες δυναμικές

καπετάνισσες γενναίες

πάντοτε ηρωικές

πολεμήσατε σαν άντρες

δε σκιαχτήκατε εχθρό

λευτεριά για την Ελλάδα

είχατε πάντα σκοπό

θε να μείνετε για πάντα

σ’ όλων μέσα τις καρδιές

σαν παράδειγμα Ελληνίδων

σε στιγμές ηρωικές

Μπουμπουλίνα Λασκαρίνα

και Μαντώ του Μαυρογένους

πλοία δώσατε και χρήμα

για τη λευτεριά του γένους

Page 53: η γυναίκα στον αγώνα

Λασκαρίνα

Μπουμπουλίνα Λασκαρίνα

Μπουμπουλίνα

Page 54: η γυναίκα στον αγώνα

«Τω 1821, Δεκεμβρίου 4, εις την πολιορκίαν του

Ναυπλίου, το ενθυμούμεθα, επιβαίνουσα εις ίδιον

πλοίον της, μόνη διέταξε την έφοδον εις τας

λέμβους κατά του φρουρίου. Αύται δ’ επιτίθενται,

αλλ’ αι σφαίραι και οι μύδροι από των

επιθαλασσίων προμαχώνων τας κανονοστοιχίας

χαλαζηδόν επιπίπτοντες, υποχρεούν τους

ανδρείους της να υποχωρήσωσι προς ολίγον.

Εξανίσταται τότε η Αμαζών, επισκοπούσα από των

εδωλίων της νηός, και τους βοά: -Είσθε λοιπόν

γυναίκες και όχι άνδρες; Εμπρός!...Οι αξιωματικοί

την υπακούουν, μάχονται, θνήσκουν(…), αλλ’ εις

μάτην: το φρούριον, δια θαλάσσης, ήτο

απόρθητον».

(σύμφωνα με περιγραφή του Ανάργυρου Χατζηανάργυρου, που

υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας και αγωνιστής).

Θ.Καρζή, Η γυναίκα της νέας εποχής.

Page 55: η γυναίκα στον αγώνα

Μαντώ

Μαυρογένους

Page 56: η γυναίκα στον αγώνα

. «[…]Η Μαντώ περιτρέχει τις γραμμές των δικών της.

Τους παροτρύνει και τους εμψυχώνει με σύντομους

λόγους […]

Πρώτη η Μαντώ […], μπροστά από τους

κατασκονισμένους γενναίους Μυκονιάτες της, πέφτει

πάνω στα εχθρικά τμήματα που βρίσκονταν στον τομέα

της, αναποδογυρίζει τους Τούρκους, τους τσακίζει.

[…], ενώ η Μαντώ, που το μπράτσο της δεν έχει

σταματήσει να καταφέρνει φοβερά χτυπήματα,

περικυκλώνει τον εχθρό που προχώρησε μέσα στα

φαράγγια και τριακόσιοι στρατιώτες του περνάν από την

κόψη του σπαθιού»

(σύμφωνα με τον λόγο ενός σύγχρονού της φιλέλληνα)

Θ.Καρζή, Η γυναίκα της νέας εποχής.

Page 57: η γυναίκα στον αγώνα

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος βεβαιώνει με έγγραφο του

( Μάης 1822) πως η Δόμνα Βισβίζη έσωσε τους άνδρες του και τον ίδιο «δια της προμηθείας τροφίμων και πολεμοφοδίων, άνευ της οποίας ο στρατός θα διελύετο»

Σωτηρία Ι. Αλιμπέρτη, “Αι ηρωίδες της

Ελληνικής Επαναστάσεως”.

Page 59: η γυναίκα στον αγώνα

H Κωνσταντίνα Ζαχαριά εδράξατο των

όπλων (….)

Αι γυναίκες της Λακωνίας και οι γεναίοι

του Πενταδακτύλου φλέγονται εν ταις

διηγήγεσιν αυτής και ακολουθούσιν αυτή

εν τη κοιλάδι της Λακεδαίμονος (…)

Αφού ηνάγκασε τους Τούρκους να

εγκλεισθώσιν εν τω φρουρίω Μυστρά ,

ανέρχεται τον ρουν του Ευρώτα μέχρι

Λεονταρίου και πυρπολεί τον οίκον του

Βοιβόδα , όστις πίπτει υπό τας βολάς

αυτής.

Φ.Πουκεβίλ, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Α’

τόμος.

Page 60: η γυναίκα στον αγώνα

Ψαροκώσταινα

Page 61: η γυναίκα στον αγώνα
Page 62: η γυναίκα στον αγώνα

Μόσχω Τζαβέλλα

«Το παιδί μου

είναι παιδί του Σουλίου

και σα γλιτώσει το Σούλι,

γλιτώνει και το παιδί μου.»

Page 63: η γυναίκα στον αγώνα
Page 64: η γυναίκα στον αγώνα

Δέσπω Τζαβέλα

Page 65: η γυναίκα στον αγώνα
Page 66: η γυναίκα στον αγώνα

Χάϊδω Σέχου

Page 67: η γυναίκα στον αγώνα

Βασιλική Τζαβέλα

Page 68: η γυναίκα στον αγώνα

Ζάλογγο

Page 69: η γυναίκα στον αγώνα

Σουλιώτισσες

γυναίκες που έμειναν αιώνια

σύμβολα

Page 70: η γυναίκα στον αγώνα

Έχε γεια καημένε κόσμε έχε γεια

γλυκιά ζωή

Και συ δύστυχη πατρίδα έχε γεια

παντοτινή

Στη στεριά δε ζει το ψάρι ούτ΄

ανθός στην αμμουδιά

Κι οι Σουλιώτισσες δε ζούνε δίχως

την ελευθεριά

Οι Σουλιώτισσες δε μάθαν για να

ζούνε μοναχά

Ξέρουν και πως να πεθαίνουν να

μη στέργουν τη σκλαβιά.

Έχετε γεια βρυσούλες λόγγοι

βουνά ραχούλες

Page 71: η γυναίκα στον αγώνα

Ζάλογγο

Στη στεριά δεν ζει το

ψάρι

ούτ΄ ο ανθός στην

αμμουδιά

κι οι Σουλιώτισσες

δεν ζούνε δίχως

την ελευθεριά

Page 72: η γυναίκα στον αγώνα

Η μάνα

ανατρέφει πολεμιστές και τους

γαλουχεί με ηρωικά ιδεώδη

Η μάνα

ανατρέφει πολεμιστές και τους

γαλουχεί με ηρωικά ιδεώδη

Page 73: η γυναίκα στον αγώνα

Η αδούλωτη κόρη:

Λένω Μπότσαρη

-Κόρη, για ρίξε τ’ άρματα, γλίτωσε τη ζωή σου.

-Τι λέτε, μωρ’ παλιότουρκοι και σεις παλιοζαγάρια;

Εγώ είμαι η Λένω Μπότσαρη, η αδερφή του Γιάννη

και ζωντανή δεν πιάνουμαι εις των Τουρκών τα χέρια.»

Page 74: η γυναίκα στον αγώνα

Αρκαδιανή Ποιος είδε ψάρι στη

στεριά

Και θάλασσα σπαρμένη;

Ποιος είδε την Αρκαδιανή

Στα κλέφτικα ντυμένη;

Δώδεκα χρόνους έκαμε

Η κόρη μεσ’ τους κλέφτες

Κανείς δεν την εγνώρισε

Πως ήταν κλεφτοπούλα

Καϋμένη Αρκαδιανούλα

Page 75: η γυναίκα στον αγώνα

-Κίτσο μου που΄ναι

τ΄άρματα, τα έρημα

τσαπράζια;

-Μάνα λωλή, μάνα τρελή,

μάνα ξεμυαλισμένη,

μάνα δεν κλαις

τα νιάτα μου,

δεν κλαις τη λεβεντιά

μου,

μόν΄κλαις τα ΄ρημα

τ΄άρματα,

τα ΄ρημα τα τσαπράζια;

Page 76: η γυναίκα στον αγώνα

ΤΗΣ ΛΙΑΚΑΙΝΑΣ

Το θάμα που ΄δα σήμερα

στου Λιάκου τη γυναίκα

ξήντα Αρβανίτες την κρατούν

ξήντα μπουλαμπασάδες.

Κι ένα μικρό Τουρκόπουλο

κρυφά την κουβεντιάζει:

--«Λιάκαινα δεν παντρεύεσαι

Τούρκο άντρα να πάρεις,

να σε χρυσώσει στο φλουρί

και στο μαραγαριτάρι;»

Κάλλιο να δω το αίμα μου

στο χώμα να ποτίσει

παρά να δω βρωμόσκυλο

να ΄ρθει στην αγκαλιά μου.

Page 77: η γυναίκα στον αγώνα

Η κλεφτοπούλα ΤΗΣ ΓΙΩΡΓΑΙΝΑΣ

Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά ντουφέκια πέφτουν

μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι;

Ουδέ σε γάμο ρίχνονται, ουδέ σε χαροκόπι.

Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ΄ αγγόνια.

Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο.

--Γιώργαινα ρίξε τ΄ άρματα, δεν είναι εδώ το Σούλι,

εδώ είσαι σκλάβα του Πασά, σκλάβα των

Αρβανίτων.

--Το Σούλι κι αν προσκύνησε κι αν Τούρκεψε η

Κιάφα,

η Δέσπω αφέντες Λιάπηδες δεν έκανε, δεν κάνει.

Δαυλί στο χέρι άρπαξε κόρες και νύφες κράζει:

Σκλάβες Τούρκων μη ζήσουμε, παιδιά μαζί μου

ελάτε!

Χίλια φυσέκια ήταν εκεί κι αυτή φωτιά τους βάζει.

Και τα φουσέκια άναψαν κι όλες φωτιά γινήκαν.

Page 78: η γυναίκα στον αγώνα

ΤΗΣ ΛΕΝΩΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ

Όλες οι καπετάνισσες από το Κακοσούλι

όλες την Άρτα πέρασαν στα Γιάννενα τις

πάνε,

σκλαβώθηκαν οι ορφανές σκλαβώθηκαν οι

μαύρες.

Κι η Λένω δεν επέρασε, δεν την επήραν

σκλάβα,

μον΄ πήρε δίπλα τα βουνά, δίπλα τα

κορφοβούνια,

σέρνει τουφέκι σισανέ κι εγγλέζικα

κουμπούρια,

έχει και στη μεσούλα της σπαθί

μαλαματένιο.

Πέντε Τούρκοι την κυνηγούν, πέντε

τζοχαντζαραίοι.

--Τούρκοι, για μην παιδεύεστε, μην έρχεστε

σιμά μου,

σέρνω φουσέκια στην ποδιά και βόλια στις

μπαλάσκες.

--Κόρη για ρίξε τ΄ άρματα, γλίτωσε τη ζωή

σου.

--Τι λέτε, μωρ΄ παλιότουρκοι και σεις

παλιοζαγάρια;

Εγώ είμαι η Λένω Μπότσαρη η αδελφή του

Μάρκου,

και ζωντανή δεν πιάνουμαι απ΄ των

Τουρκών τα χέρια.

Page 79: η γυναίκα στον αγώνα

ΟΙ ΛΑΛΙΩΤΙΣΣΕΣ

Του Λάλα με τα κρύα νερά με τις βαριές κυράδες

με τις τρανές αρχόντισσες, τις καλομαθημένες,

που δεν καταδεχόντανε τη γης να την πατήσουν,

που φόραγαν χρυσά σκουτιά και κόκκινα σαλβάρια,

και τώρα πως κατάντησαν κοπέλες στους ραγιάδες!

Φέρνουν βαρέλια με νερό και ξύλα ζαλωμένες

να΄ χουν οι Έλληνες νερό, φωτιά να πυρωθούνε.

και η μια την άλλη λέγανε και η μια την άλλη λένε:

--Τι να ΄ναι αυτά που φαίνονται, τι να ΄ναι αυτά που ΄ρχόνται;

Μήνα ΄ν μπαϊράκια τούρκικα, μην τα ΄στειλε ο πασάς μας,

--Μόν΄ είν΄ μπαϊράκια κλέφτικα κι είναι των Πλαπουταίων.

Κλαίνε μανούλες για παιδιά, γυναίκες για τους άντρες,

κλαίει και Λαλιώτισσα για το μοναχογιό της.

Page 80: η γυναίκα στον αγώνα

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΩΝ ΛΑΖΑΙΩΝ

Τρία πουλάκια κάθουνται στον Έλυμπο στη ράχη,

το ΄να τηράει τα Γιάννενα, τ΄ άλλο την Κατερίνη

το τρίτο το καλύτερο μοιρολογάει και λέει:

Τι είν΄ το κακό που πάθαμε οι μαύροι οι Λαζαίοι;

Μας χάλασε ο Βελής πασάς, μας έκαψε τα σπίτια

μας πήρε τις γυναίκες μας, μας πήρε τα παιδιά μας

στον Τύρναβο τις πάησε, πεσκέσι του βεζύρη.

Μπροστά πηγαίνει η Τόλιαινα, κι οπίσω οι συνυφάδες,

κι οπίσω οπίσω η Κώσταινα με το παιδί στο χέρι,

σα μήλο, σαν τριαντάφυλλο, σα νεραντζιά κομμένη.

Βγαίνουν κυράδες την τηρούν από τα παραθύρια.

Ποιες ειν΄ αυτές οπόρχονται στην Πόρτα στο Σεράι;

Κυράδες τι λογιάζετε, κυράδες τι τηράτε;

εμείς είμαστε κλέφτισσες, γυναίκες των Λαζαίων.

Βελή πασάς αγνάντευε στέκει και τις ρωτάει:

--Γυναίκες που ΄ναι οι άντρες σας κι οι καπιταναραίοι;

--Είναι ψηλά στον Έλυμπο, ψηλά στα κυπαρίσσια.

--Πάρτες τις, φυλακώστε τις, τρεις βάλτε στο μπουντρούμι,

την Κώσταινα την όμορφη φέρτε την στο χαρέμι.

--Άφες μ΄, αφέντη μ΄, άφες με, δυό λόγια να σου κρίνω

να γράψω μια πικρή γραφή στον καπετάνιο Κώστα.

Εσύ Κώστα μ΄ στον Έλυμπο ψηλά στα κυπαρίσσια

κι η Κώσταινα στον Τύρναβο σε τούρκικο χαρέμι.

Page 81: η γυναίκα στον αγώνα

Απ' του σπιτιού την εστία

στην άλλη ρίχτηκαν φωτιά των μαχών

γυναίκες που άντρες , παιδιά αγόγγυστα προσφέραν

στον ύψιστο αγώνα για την Ελευθερία

Που σε θάλασσα γίνηκαν και στεριά

οι ίδιες , υπέρ βωμών και εστιών θυσία

Γυναίκες που περίσσεια έδειξαν ανδρεία

Είτε τις έγραψε είτε τις ξέχασε η ιστορία

εν πλήρει δικαιοσύνη κοιμούνται και ηρεμία

Γιατί στις επόμενες δεν άφησαν γενιές

βαριά κληρονομία

τη δυσβάσταχτη , σκληρή

που στο πετσί και την ψυχή τους επί αιώνες

ένοιωσαν σκλαβιά.

Page 82: η γυναίκα στον αγώνα
Page 83: η γυναίκα στον αγώνα
Page 84: η γυναίκα στον αγώνα
Page 85: η γυναίκα στον αγώνα
Page 86: η γυναίκα στον αγώνα
Page 87: η γυναίκα στον αγώνα

Ελληνίδες, Ατσαλογραφία, W. Perring – J. Hall, 1839.

…..Γυναίκες που περίσσεια έδειξαν

ανδρεία

Είτε τις έγραψε είτε τις ξέχασε η

ιστορία

εν πλήρει δικαιοσύνη κοιμούνται…..

Page 88: η γυναίκα στον αγώνα

Σουλιώτισσες,

Μεσολογγίτισσες

και

Ρουμελιώτισσες

Μωραΐτισσες και

Κρητικές

Μανιάτισσες και

Μακεδόνισσες

Χιώτισσες και

Ψαριανές

στεργιανές και

νησιώτισσες.......

Page 89: η γυναίκα στον αγώνα
Page 90: η γυναίκα στον αγώνα
Page 91: η γυναίκα στον αγώνα
Page 92: η γυναίκα στον αγώνα

Νεραντζούλα φουντωμένη

πούναι τ΄ άνθη σου;

Πούναι η πρώτη σου

εμορφάδα

πουν΄ τα κάλλη σου;

-Φύσηξε βοριάς κι αγέρας

και τα τίναξε.

Page 93: η γυναίκα στον αγώνα

Νεραντζούλα φουντωμένη

πούναι τ΄ άνθη σου;

Πούναι η πρώτη σου

εμορφάδα

πουν΄ τα κάλλη σου;

-Φύσηξε βοριάς κι αγέρας

και τα τίναξε.

--Σε παρακαλώ βοριά μου

φύσα ταπεινά.

Ν΄ αρμενίσουν τα καράβια

τα Σπετσιώτικα,

πούχουν μέσα παλικάρια

κι όμορφα παιδιά.

Page 94: η γυναίκα στον αγώνα

Καλαμαθιανός

Page 95: η γυναίκα στον αγώνα
Page 96: η γυναίκα στον αγώνα

Ικαριώτικος

Page 97: η γυναίκα στον αγώνα
Page 98: η γυναίκα στον αγώνα

Τσάμικος

Page 99: η γυναίκα στον αγώνα
Page 100: η γυναίκα στον αγώνα

Πεντοζάλι

Page 101: η γυναίκα στον αγώνα
Page 102: η γυναίκα στον αγώνα
Page 103: η γυναίκα στον αγώνα