Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς...

75
«Παλεύοντας» με την τάξη «Παλεύοντας» με την τάξη Πρόληψη και διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς Πρόληψη και διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς στο σχολείο στο σχολείο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Φλώρινας Άννα Μπαφίτη, Κοινωνιολόγος, M. Ed.

Transcript of Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς...

Page 1: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

laquoΠαλεύονταςraquo με την τάξηlaquoΠαλεύονταςraquo με την τάξηΠρόληψη και διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς Πρόληψη και διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς

στο σχολείοστο σχολείο

Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Φλώρινας

Άννα Μπαφίτη Κοινωνιολόγος M Ed

Ωχhellipπάλι σχολείο αύριο

Αχ Ρούλα να με λυπάσαι για 2 ώρες hellip έχω

μάθημα σε αυτό το παλιοτμήμα

Καλύτερα να πλένω 5

ώρες πιάτα παρά να

μπω στο Β5

Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο διαφορετικές απόψεις μεταξύ των διαφορετικές απόψεις μεταξύ των εκπαιδευτικών για κάθε τάξηεκπαιδευτικών για κάθε τάξη

Γιατί ένα παιδί δημιουργεί Γιατί ένα παιδί δημιουργεί πρόβλημα στην τάξηπρόβλημα στην τάξη

Ως αντ δρασηίσε καταστ σεις ά

γεγον ταό εν ντια σε πρ σωπα ή ά ό

με τα οπο α ε χε αρνητικ ί ί ά τραυματικ βι ματα ή ά ώ

(πχδ σκαλο άσυμμαθητ ς) έ

Για να υπονομε σει ύτην εξουσ α ίτων ενηλ κωνί

Για να ξεσπάσει μετά από ένα laquoβαρύraquo μάθημα

Για να γίνει αποδεκτό από την

ομάδα των συνομηλίκων του

ειδικά αν δεν τα καταφέρνει στα μαθήματα

Για να αποφ γει ύπληκτικό μάθημαΓια να ελ γξει τις έ

προθ σειςτα ρια έ ότων λλωνά

Γιατί δε βρίσκει νόημα στο σχολείο

Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές τις επιδιώξειςτις επιδιώξεις

laquoΟι διαταρακτικές συμπεριφορές επιδεινώνονται μέσα από ένα φαύλο κύκλο αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών σε συνθήκες οι οποίες θυμίζουν έντονα τις καταναγκαστικές σχέσεις και πρακτικές που τα παιδιά είχαν βιώσει μέσα στις οικογένειές τουςraquo

Μαθησιακ ς έ ανεπ ρκειες ά

σχολικ ήαποτυχ α ί

Τα τιση του ύ παιδιο με το ύ

πρ τυπο εν ς ό ό επιθετικο γον α ύ έ (πατ ρα) αδελφο έ ύ

φ λου ί

Έλλειψη εμπιστοσ νης ύ του παιδιο ύ

προς τους λλουςά

Ελλειμματικές διαπροσωπικ ς έ

δεξι τητεςόΑισθ ματα ή

ανεπ ρκειας ά χαμηλ ήαυτοπεπο θησηί

Αδυναμ α να ί διαχειριστε ί ντονα έσυναισθ ματαή

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 2: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ωχhellipπάλι σχολείο αύριο

Αχ Ρούλα να με λυπάσαι για 2 ώρες hellip έχω

μάθημα σε αυτό το παλιοτμήμα

Καλύτερα να πλένω 5

ώρες πιάτα παρά να

μπω στο Β5

Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο διαφορετικές απόψεις μεταξύ των διαφορετικές απόψεις μεταξύ των εκπαιδευτικών για κάθε τάξηεκπαιδευτικών για κάθε τάξη

Γιατί ένα παιδί δημιουργεί Γιατί ένα παιδί δημιουργεί πρόβλημα στην τάξηπρόβλημα στην τάξη

Ως αντ δρασηίσε καταστ σεις ά

γεγον ταό εν ντια σε πρ σωπα ή ά ό

με τα οπο α ε χε αρνητικ ί ί ά τραυματικ βι ματα ή ά ώ

(πχδ σκαλο άσυμμαθητ ς) έ

Για να υπονομε σει ύτην εξουσ α ίτων ενηλ κωνί

Για να ξεσπάσει μετά από ένα laquoβαρύraquo μάθημα

Για να γίνει αποδεκτό από την

ομάδα των συνομηλίκων του

ειδικά αν δεν τα καταφέρνει στα μαθήματα

Για να αποφ γει ύπληκτικό μάθημαΓια να ελ γξει τις έ

προθ σειςτα ρια έ ότων λλωνά

Γιατί δε βρίσκει νόημα στο σχολείο

Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές τις επιδιώξειςτις επιδιώξεις

laquoΟι διαταρακτικές συμπεριφορές επιδεινώνονται μέσα από ένα φαύλο κύκλο αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών σε συνθήκες οι οποίες θυμίζουν έντονα τις καταναγκαστικές σχέσεις και πρακτικές που τα παιδιά είχαν βιώσει μέσα στις οικογένειές τουςraquo

Μαθησιακ ς έ ανεπ ρκειες ά

σχολικ ήαποτυχ α ί

Τα τιση του ύ παιδιο με το ύ

πρ τυπο εν ς ό ό επιθετικο γον α ύ έ (πατ ρα) αδελφο έ ύ

φ λου ί

Έλλειψη εμπιστοσ νης ύ του παιδιο ύ

προς τους λλουςά

Ελλειμματικές διαπροσωπικ ς έ

δεξι τητεςόΑισθ ματα ή

ανεπ ρκειας ά χαμηλ ήαυτοπεπο θησηί

Αδυναμ α να ί διαχειριστε ί ντονα έσυναισθ ματαή

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 3: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο Αλλάhellipπώς γίνεται να υπάρχουν τόσο διαφορετικές απόψεις μεταξύ των διαφορετικές απόψεις μεταξύ των εκπαιδευτικών για κάθε τάξηεκπαιδευτικών για κάθε τάξη

Γιατί ένα παιδί δημιουργεί Γιατί ένα παιδί δημιουργεί πρόβλημα στην τάξηπρόβλημα στην τάξη

Ως αντ δρασηίσε καταστ σεις ά

γεγον ταό εν ντια σε πρ σωπα ή ά ό

με τα οπο α ε χε αρνητικ ί ί ά τραυματικ βι ματα ή ά ώ

(πχδ σκαλο άσυμμαθητ ς) έ

Για να υπονομε σει ύτην εξουσ α ίτων ενηλ κωνί

Για να ξεσπάσει μετά από ένα laquoβαρύraquo μάθημα

Για να γίνει αποδεκτό από την

ομάδα των συνομηλίκων του

ειδικά αν δεν τα καταφέρνει στα μαθήματα

Για να αποφ γει ύπληκτικό μάθημαΓια να ελ γξει τις έ

προθ σειςτα ρια έ ότων λλωνά

Γιατί δε βρίσκει νόημα στο σχολείο

Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές τις επιδιώξειςτις επιδιώξεις

laquoΟι διαταρακτικές συμπεριφορές επιδεινώνονται μέσα από ένα φαύλο κύκλο αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών σε συνθήκες οι οποίες θυμίζουν έντονα τις καταναγκαστικές σχέσεις και πρακτικές που τα παιδιά είχαν βιώσει μέσα στις οικογένειές τουςraquo

Μαθησιακ ς έ ανεπ ρκειες ά

σχολικ ήαποτυχ α ί

Τα τιση του ύ παιδιο με το ύ

πρ τυπο εν ς ό ό επιθετικο γον α ύ έ (πατ ρα) αδελφο έ ύ

φ λου ί

Έλλειψη εμπιστοσ νης ύ του παιδιο ύ

προς τους λλουςά

Ελλειμματικές διαπροσωπικ ς έ

δεξι τητεςόΑισθ ματα ή

ανεπ ρκειας ά χαμηλ ήαυτοπεπο θησηί

Αδυναμ α να ί διαχειριστε ί ντονα έσυναισθ ματαή

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 4: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Γιατί ένα παιδί δημιουργεί Γιατί ένα παιδί δημιουργεί πρόβλημα στην τάξηπρόβλημα στην τάξη

Ως αντ δρασηίσε καταστ σεις ά

γεγον ταό εν ντια σε πρ σωπα ή ά ό

με τα οπο α ε χε αρνητικ ί ί ά τραυματικ βι ματα ή ά ώ

(πχδ σκαλο άσυμμαθητ ς) έ

Για να υπονομε σει ύτην εξουσ α ίτων ενηλ κωνί

Για να ξεσπάσει μετά από ένα laquoβαρύraquo μάθημα

Για να γίνει αποδεκτό από την

ομάδα των συνομηλίκων του

ειδικά αν δεν τα καταφέρνει στα μαθήματα

Για να αποφ γει ύπληκτικό μάθημαΓια να ελ γξει τις έ

προθ σειςτα ρια έ ότων λλωνά

Γιατί δε βρίσκει νόημα στο σχολείο

Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές τις επιδιώξειςτις επιδιώξεις

laquoΟι διαταρακτικές συμπεριφορές επιδεινώνονται μέσα από ένα φαύλο κύκλο αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών σε συνθήκες οι οποίες θυμίζουν έντονα τις καταναγκαστικές σχέσεις και πρακτικές που τα παιδιά είχαν βιώσει μέσα στις οικογένειές τουςraquo

Μαθησιακ ς έ ανεπ ρκειες ά

σχολικ ήαποτυχ α ί

Τα τιση του ύ παιδιο με το ύ

πρ τυπο εν ς ό ό επιθετικο γον α ύ έ (πατ ρα) αδελφο έ ύ

φ λου ί

Έλλειψη εμπιστοσ νης ύ του παιδιο ύ

προς τους λλουςά

Ελλειμματικές διαπροσωπικ ς έ

δεξι τητεςόΑισθ ματα ή

ανεπ ρκειας ά χαμηλ ήαυτοπεπο θησηί

Αδυναμ α να ί διαχειριστε ί ντονα έσυναισθ ματαή

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 5: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές Τι κρύβεται μερικές φορές πίσω από αυτές τις επιδιώξειςτις επιδιώξεις

laquoΟι διαταρακτικές συμπεριφορές επιδεινώνονται μέσα από ένα φαύλο κύκλο αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών σε συνθήκες οι οποίες θυμίζουν έντονα τις καταναγκαστικές σχέσεις και πρακτικές που τα παιδιά είχαν βιώσει μέσα στις οικογένειές τουςraquo

Μαθησιακ ς έ ανεπ ρκειες ά

σχολικ ήαποτυχ α ί

Τα τιση του ύ παιδιο με το ύ

πρ τυπο εν ς ό ό επιθετικο γον α ύ έ (πατ ρα) αδελφο έ ύ

φ λου ί

Έλλειψη εμπιστοσ νης ύ του παιδιο ύ

προς τους λλουςά

Ελλειμματικές διαπροσωπικ ς έ

δεξι τητεςόΑισθ ματα ή

ανεπ ρκειας ά χαμηλ ήαυτοπεπο θησηί

Αδυναμ α να ί διαχειριστε ί ντονα έσυναισθ ματαή

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 6: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Το θέμα μαςΤο θέμα μας

Η επανεξέταση της επίδρασης του εκπαιδευτικού και του σχολείου κυρίως στα παιδιά που παρεμποδίζουν τη μαθησιακή διαδικασία καιή προκαλούν προβλήματα σε συμμαθητές τους

Ομαλή λειτουργία της τάξης

Διευκόλυνση της μάθησης

Απόσυρση των παραγόντων που επιβαρύνουν από την πλευρά του σχολείου την ανάπτυξη του παιδιού

Μείωση του στρες του εκπαιδευτικού

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 7: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 8: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 9: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 10: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως έφηβος-η να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 11: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι μπορώ να κάνω για αρχήΤι μπορώ να κάνω για αρχή

Να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί που συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα ουσιαστικά εξωτερικεύει με λανθασμένο τρόπο αδιέξοδα από την οικογένεια ήκαι προβλήματα από την τάξη

Να θέσω εφικτούς στόχους ως προς την πειθαρχία στην τάξη Να διερωτηθώ αν έχω εξωπραγματικές απαιτήσεις αν εκλαμβάνω κάθε παράβαση σαν σκόπιμη απειλή ενάντια στο κύρος μου

Να είμαι έτοιμος να αμφισβητήσω και τους δικούς μου κανόνες πρότυπα και κρίσεις-να είμαι ευέλικτος να αναπροσαρμόζω τις στρατηγικές μου

bull Να μοιραστώ και να συγκρίνω εμπειρίες και προσδοκίες μου με συναδέλφους-να ανταλλάξω επισκέψεις στην τάξηbull Να θυμάμαι την πίεση που ασκούσε σε εμένα το σχολείο και την ανάγκη μου μερικές φορές ως παιδί να εκτονωθώ με ένα αστείο ή μία μικρο-παράβαση

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 12: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα Πώς ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ τα προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξησυμπεριφοράς στην τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 13: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής Ξεκαθαρίζω από την αρχή τα όρια της ανοχής μου και τα τηρώ μου και τα τηρώ ndash ndash Κοινό συμβόλαιοΚοινό συμβόλαιο

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 14: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Γνωρίζω τους μαθητές μουΓνωρίζω τους μαθητές μου

Δραστηριότητες γνωριμίας στην τάξη-χαλαρές συζητήσεις εκτός ndash εκμεταλλεύομαι το διάλειμμα και την εκδρομή

Το ενδιαφέρον για το μαθητή παράγοντας σεβασμού και προστασίας του δασκάλου

Όνομα

ΌνειραΜαθησιακές δυσκολίες

Ταλέντα

ΕνδιαφέρονταΙδιαιτερότητεςοικογενειακούπεριβάλλοντος

Θέματα υγείας

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 15: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης Είμαι ακριβής στην ώρα προσέλευσης και λήξης του μαθήματοςκαι λήξης του μαθήματος

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 16: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Μπαίνω στην τάξη με θετική Μπαίνω στην τάξη με θετική διάθεσηδιάθεση

Σήμερα αισθάνομαι ότι έχετε όρεξη

για καλή δουλειά Χαίρομαι να

κάνω μάθημα μαζί σας

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 17: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ Χρησιμοποιώ θετικές προτροπές προτιμώ αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που αμοιβές έναντι ποινών (έμφαση σε αυτό που θέλωθέλω να κάνουν οι μαθητές) να κάνουν οι μαθητές)

Μπείτε ήσυχα στην τάξη

ΠΑΨΕ ΝΑ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟ

ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΣΟ

ΘΟΡΥΒΟ

Γιώργο κοίταξε το βιβλίο σουhellip

Ελάτε παιδιά Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να σας πω σήμερα και πρέπει να τα κάνουμε εδώ ώστε να έχετε ελεύθερο χρόνο στο

σπίτι (ΑΜΟΙΒΗ)

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 18: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ξεκινώ το μάθημα Ξεκινώ το μάθημα αφότουαφότου επικρατήσει ησυχία-τραβώ την επικρατήσει ησυχία-τραβώ την προσοχή των μαθητώνπροσοχή των μαθητών

Στέκομαι όρθιος-σταυρώνω τα χέρια-κοιτάζω σοβαρά τους μαθητές που θορυβούν ή

Χτυπάω σοβαρός παλαμάκια δυο-τρεις φορές ή

Κάνω μία βόλτα στο διάδρομο της τάξης χωρίς να μιλάω ή

Ελέγχω το απουσιολόγιο

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 19: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Έχω οργανώσει καλά το μάθημά Έχω οργανώσει καλά το μάθημά μουμου

Ωχ Ξέχασα το μαρκαδόρο

Πω πω Ο προτζέκτορας είναι

χαλασμένος

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 20: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Δείχνω αυτοπεποίθησηΔείχνω αυτοπεποίθηση

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ

Η διστακτικότητα και η δειλία ενδείξεις ότι ο εκπαιδευτικός έχει μάθει να μην τον υπακούν

Ηρεμία χαμηλή ένταση φωνής (ποικιλία όμως για έμφαση κατά τη διδασκαλία)

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 21: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην Έχω θετικές προσδοκίες - Δεν πέφτω στην παγίδα της παγίδα της laquolaquoαυτοεκπληρούμενης αυτοεκπληρούμενης προφητείαςπροφητείαςraquoraquo

Όταν λέω ή δείχνω με τη συμπεριφορά μου ότι θεωρώ κάποιον ανόητο ή ενοχλητικό και είμαι έτοιμος να σχολιάσω κάθε ενέργειά του ο μαθητής έχει λάβει τη θέση του και πρέπει να τραβήξει την προσοχή με αρνητικό τρόπο πάνω του

Φροντίζω να δείχνω με κάθε τρόπο και ανάλογα με την περίσταση ότι περιμένω το καλύτερο από όλους

Δεν έχω ωστόσο υπερβολικές απαιτήσεις

Είστε το χειρότερο

τμήμα Όλοι το λένε

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 22: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο Ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο δρουν οι προσδοκίεςδρουν οι προσδοκίες

Χρόνος αναμονής και παροχής βοήθειας (προδικάζω το αποτέλεσμα)

Επιβράβευση και αποδοκιμασία (η μη αναγνώριση της αξίας του λάθους)

Συχνότητα επικοινωνίας (λεκτική βλέμμα έκφραση προσώπου)

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 23: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Δε ριζώνω στην έδραΔε ριζώνω στην έδρα -- είμαι σε είμαι σε ετοιμότηταετοιμότητα

Διδακτικοί και παιδαγωγικοί λόγοι

Παρακολούθηση τάξης εντοπισμός και πρόληψη ανεπιθύμητων γεγονότων

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 24: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω το μονόλογο και τις Αποφεύγω το μονόλογο και τις υπερβολικές απαιτήσειςυπερβολικές απαιτήσεις

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 25: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών Χρησιμοποιώ ποικιλία διδακτικών μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον μεθόδων για να κρατώ το ενδιαφέρον των μαθητώντων μαθητών

Περιορισμός του θεωρητικού μαθήματος σε 1-15 λεπτό για κάθε έτος ηλικίας του παιδιού (πχ Γ΄Λυκείου 25 λεπτά)

Πολλαπλές δραστηριότητες διαφορετικού ρυθμού και διαβάθμισης ως προς τη δυσκολία

Προσπάθεια για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την πράξη (πειράματα καλλιέργεια στη φύση κτλ)

Επισκέψεις στους χώρους φυσικής γνώσης (εργοστάσιο μουσείο βιβλιοθήκηhellip)

Παιχνίδι Νέες τεχνολογίες Ιστορίες Αξιοποίηση του ΑΠ Συμμετοχή

Τι λέτε μετράμε τον όγκο της

τάξης

Θέλετε να δούμε το ρόλο της γυναίκας στα

κόμικς

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 26: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό Προσαρμόζω το μάθημα στο νοητικό γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των γλωσσικό και συναισθηματικό επίπεδο των παιδιώνπαιδιών

Τι δεν καταλλλάβατε και σας στείλανε και στο Γυμνάσιο Είπα Η ευαισθησία έχει ως αποτέλεσμα τη

φαινομενική τυχαιότητα της παρατηρούμενης συμπεριφοράς

των συστημάτων παρrsquo όλο που τα συστήματα αυτά είναι

ντετερμινιστικά

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 27: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη Επιδιώκω να συμμετέχει όλη η τάξη στο μάθημαστο μάθημα

Πρόκληση ανίας από επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένους μαθητές (πχ ερώτηση) - ευκαιρία για διαταρακτική συμπεριφορά

Ερωτήσεις προς όλους τους μαθητές

Ανάθεση παράλληλων εργασιών

Βλέμμα προς όλους τους μαθητές κατά την παράδοση

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 28: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αναθέτω συγκεκριμένες και Αναθέτω συγκεκριμένες και χρονικά προσδιορισμένες εργασίεςχρονικά προσδιορισμένες εργασίες

Σαφήνεια στις οδηγίες

Ολοκλήρωση σε συγκεκριμένο-σύντομο χρόνο

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 29: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ικανοποιώ περιοδικά επιθυμίεςΙκανοποιώ περιοδικά επιθυμίες

Ανάγκη ευελιξίας ndash κατανόηση αναγκών

Δυνατότητα εκπλήρωσης επιθυμιών ως ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς

Ναι είναι σημαντικό να συζητήσετε για την εκδρομήhellip

ελάτε να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να έχουμε τελειώσει 10

λεπτά πριν χτυπήσει το κουδούνι

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 30: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά Αναζητώ και αναδεικνύω τα θετικά σημεία της προσωπικότητας και της σημεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

Μάνο εσύ που ζωγραφίζεις φοβερά

θα μπορούσες να φτιάξεις μία αφίσα για

το πρότζεκτ

Πόσο γερή φιλία έχετε χτίσει με το Γιάννη Πρέπει να είσαι πολύ εντάξει

στις φιλίες σου

Και τώρα για να αποφορτιστούμε η Μαρία θα

μας πει το ανέκδοτο που άκουσα πριν με το γνωστό

αμίμητο τρόπο της

Εσύ κομπιουτερά μου θα αναλάβεις την επιλογή και το

κατέβασμα εικόνων για την εργασία

Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει είναι η ειλικρίνειά σου

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 31: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Επαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφοράΕπαινώ-επιβραβεύω τη θετική συμπεριφορά

Επιβράβευση δεν είναι μόνο ο λεκτικός

έπαινος

ΟΜΩΣ η κατάχρηση του επαίνου αναποτελεσματικότητα οκνηρία υπεροψία

Βλέμμα θαυμασμού για απρόσμενα

καλή κίνηση

Βλέμμα επιδοκιμασίας

Βαθμός Με βάση και τη ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Κίνηση χεριού

Παραχώρηση περισσότερου

χρόνου και προσοχής στη

διατύπωση της άποψης του μαθητή

Μεγαλύτερη οικειότητα

Μάρθα μπράβο Δεν περίμενα τέτοια απόδοση με βάση τους

περσινούς βαθμούς

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 32: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Οι κανόνες του αποτελεσματικού Οι κανόνες του αποτελεσματικού ΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνουΛΕΚΤΙΚΟΥ επαίνου

Εξηγεί τους ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ για τους

οποίους η συμπεριφορά είναι

θετική

Είναι αυθόρμητος

αξιόπιστος - δε φαίνεται

επίπλαστος

Δίνεται σε σχετικά δύσκολα

(για το συγκεκριμένο μαθητή) έργα διαφορετικά υποδηλώνει

έλλειψη ικανότητας

Δε δίνεται συνεχώς για την

ίδια συμπεριφορά ndash με κατάκτηση

επόμενου στόχου

Συγκρίνει με προηγούμενη επίδοση ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ

ΜΑΘΗΤΗ ndash Δε συγκρίνει με

άλλους

Αποδίδει την επιτυχία και

στην ικανότητα και

στην προσπάθεια

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 33: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις Δίνω ευκαιρίες για επίτευξη με ερωτήσεις προσαρμοσμένεςπροσαρμοσμένες στις δυνατότητες κάθε μαθητήστις δυνατότητες κάθε μαθητή

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 34: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Πες μας Γιάννη πού ψηφίζονται οι νόμοι

Το γράφει στη σελίδα 15 Για διάβασέ το από μέσα

σουhellip

Ψηφίζονταιhellip

Είδες Γιάννη Μόλις προσπαθήσεις τα

καταφέρνεις

hellipστη Βουλή

Μούγκα ο Γιάννηςhellip

Εξηγώ σε όσους σηκώνουν το χέρι ότι δε θα ήθελαν κι αυτοί να τους

αγχώνουν Πάω πάνω από το θρανίο και του δείχνω

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 35: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Σέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνηΣέβομαι και δείχνω εμπιστοσύνη

Ευγένεια Πρότυπο για μίμησηΑποδοχή από ομάδα

Ειρωνία-προσβολήΨυχικός τραυματισμόςΥπονόμευση κύρους του παιδιού στα μάτια της

τάξης - αναζήτηση εναλλακτικών στρατηγικών εναντίον της εξουσίας του εκπαιδευτικού

Γενική αντιπάθεια

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 36: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην Κερδίζω τους φυσικούς ηγέτες στην τάξητάξη

Προσεταιρισμός - τροποποίηση της συμπεριφοράς των παιδιών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 37: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αναθέτω ευθύνεςΑναθέτω ευθύνες

Απόδειξη εμπιστοσύνης από τον εκπαιδευτικό

Συνειδητοποίηση από τους μαθητές πως ότι συμβαίνει στην τάξη είναι και δική τους δουλειά

Μάκη θα αναλάβεις να

προσέχεις τα υλικά

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 38: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που Αποφεύγω προσωπικές ιδιαιτερότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενόχληση ή χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)χλευασμό (λόγος ντύσιμο καθαριότητα κά)

Ιδιαίτερη σημασία η προσεγμένη εξωτερική εμφάνιση για τους εφήβους ndash ένδειξη αυτοσεβασμού

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 39: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Χιούμορ με όριαΧιούμορ με όρια

Προθυμία να γελάσω μαζί με την τάξη μουΕισαγωγή του χιούμορ στη διδακτέα ύλη όπου

γίνεταιΑυτοσαρκασμός με όριαΌμως -δυνατότητα επαναφοράς στη μαθησιακή

διαδικασία -όχι συμμετοχή σε χλευασμούς εναντίον μαθητή

Χαχαχαχα Τι βλακεία ήταν αυτό που είπες

Παπαδόπουλε

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 40: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική οικειότητα με τους μαθητέςοικειότητα με τους μαθητές

Πιο τυπικό ξεκίνημα αργότερα πιο οικείος

Η υπερβολική οικειότητα προκαλεί σύγχυση στους μαθητές (ο δάσκαλος φορέας εξουσίας ndash απογοήτευση όταν πρέπει να επιβεβαιώσει το κύρος του)

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 41: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω την υπερβολική Αποφεύγω την υπερβολική αυστηρότητααυστηρότητα

Ο αυταρχισμός υποδηλώνει αδυναμίες στο προσωπικό κύρος σε παιδαγωγικές και ψυχολογικές γνώσεις σε ικανότητες προσέγγισης των ανθρώπων

Πρόκληση προβλημάτων μάθησης σχέσης με τα παιδιά σύγκρουσης μαθητών και γονέων με το σχολείοhellip

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 42: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο Είμαι αμερόληπτος και κρατώ το λόγο μουμου

Εξάλειψη παραγόντων θυμού και αρνητικών συναισθημάτων - εμπιστοσύνη

Η φιλόλογός μας είναι πολύ καλήhellip

κάνει παρατηρήσεις όταν χρειάζεται και

στους καλούς μαθητές

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 43: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ζητώ τη γνώμη των μαθητώνΖητώ τη γνώμη των μαθητών

Προτάσεις μαθητών για τους τρόπους διενέργειας του μαθήματος Δημιουργία κινήτρων και ενδιαφερόντων

Δυνατότητα ανώνυμης αξιολόγησηςΤοποθετήσεις-προτάσεις των μαθητών για το μάθηματον τρόπο διδασκαλίας τουτη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 44: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη Δείχνω ότι παίρνω ευχαρίστηση από τη δουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιάδουλειά μου και από την επαφή με τα παιδιά

Σε οποιαδήποτε σχέση η καλή προδιάθεση και η χαρά πολύ συχνά ανταμείβονται με συνεργατικότητα και με εκτίμηση

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 45: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Τι γίνεται όταν η προβληματική Τι γίνεται όταν η προβληματική συμπεριφορά έχει εκδηλωθείσυμπεριφορά έχει εκδηλωθεί

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 46: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Γενικά για την τιμωρίαΓενικά για την τιμωρία

Πιθανότητα μόνιμης υπονόμευσης της σχέσης-αντιπαλότητας εάν είναι ταπεινωτική άδικη ή επιβληθεί χωρίς εξηγήσεις

Υπονόμευση της εμπιστοσύνης ndash ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών πχ ψέμα αντίδραση

Ταύτιση του παιδιού με μία αρνητική εικόνα του εαυτού

Βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για τα πιο laquoδύσκολαraquo παιδιά Αποτροπή του εκπαιδευτικού από την ουσιαστική κατανόηση

του προβλήματος του παιδιού

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 47: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Γενικά για την τιμωρία 2Γενικά για την τιμωρία 2

Ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος του αρνητισμού

Αρχικά ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών

Προσπάθεια συσχέτισης του παραπτώματος με την τιμωρία

Επιβολή χωρίς να φαίνεται ως αντεκδίκηση

Αιτιολόγηση

Όχι εν θερμώ

Από τη στιγμή που στην προηγούμενη εκδρομή φέρθηκες

τόσο απερίσκεπτα πιστεύεις ότι σε αυτήν θα μπορούσαμε να σε

εμπιστευτούμε για να συμμετέχεις

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 48: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό Προσπαθώ να κατανοήσω το σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράςτης αρνητικής συμπεριφοράς

Συζητάω με το μαθητή γι΄αυτόhellip ιδιαιτέρως

Συζητάω με συναδέλφους και γονείς

Εντοπίζω τη δική μου συμμετοχή στο πρόβλημα

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 49: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ Χρησιμοποιώ τη λογική και την πειθώ στην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσειςστην τάξη ή στις ιδιαίτερες συζητήσεις

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 50: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά Παρέχω ευκαιρία επανόρθωσης αλλά και οι κανόνες υπάρχουν για να και οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνταιτηρούνται

Κινητό Άνναhellipτην επόμενη φορά θα το

παραδώσω στο διευθυντή και

εκείνος θα ακολουθήσει τη δική

του διαδικασία

Την επόμενη φορά φυσικά που η Άννα βγάζει κινητό της υπενθυμίζω την

προειδοποίηση και το παραδίδω στο

διευθυντή

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 51: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω απειλές περιττές και μη Αποφεύγω απειλές περιττές και μη εφαρμόσιμεςεφαρμόσιμες

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΕΤΣΙ ΔΕ ΘΑ ΠΑΤΕ

ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑΣ

ΠφφφhellipΚαλάhellipνα σε δω πώς θα το

κάνειςhellip

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 52: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί Εξετάζω αν οι αντιδράσεις μου αντί για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά για αποτροπή επιφέρουν ουσιαστικά ενίσχυση της συμπεριφοράς που ενίσχυση της συμπεριφοράς που προσπαθούν να εξαλείψουνπροσπαθούν να εξαλείψουν

Συμπεριφορά επιζήτησης της προσοχής Διαμόρφωση από την οικογένεια ndash μοναδικός τρόπος για τροφοδότηση της αυτοεκτίμησης με την ndashέστω οργισμένη- προσοχή του εκπαιδευτικού και την αποδοχή των συνομηλίκων

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 53: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το Βάζω μπροστά τη λογική και όχι το συναίσθημασυναίσθημα

Θα τον πετάξω έξω

με τις κλωτσιές

Θα του βρίσω ότι έχει και

δεν έχειΘα ζητήσω να φύγει από το

σχολείο για πάντα Είμαι

παιδαγωγός Πρέπει να το αποδείξω με

μια καλή συμπεριφορά

Σε άλλους έχει κάνει χειρότεραhellip πρέπει να δούμε τι πρόβλημα έχει

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 54: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις Αποφεύγω τις ανοιχτές συγκρούσεις ndash δε χάνω την ψυχραιμία μουndash δε χάνω την ψυχραιμία μου

Ψυχραιμία Πρότυπο για μίμηση Αιτία για συμπαράταξη των ακροατών Πυροσβεστικές ιδιότητες Επίδειξη ωριμότητας

Η σύγκρουση ως ενισχυτής της αρνητικής συμπεριφοράς Επιθυμία παιδιών για επανάληψη laquoπαράστασηςraquo Ανάγκη παιδιού που δέχτηκε την επίθεση να προασπίσει το

κύρος του έναντι των μελών της ομάδας Ουσιαστικά ενίσχυση των επιθετικών προτύπων Πιθανές αρνητικές υπηρεσιακές συνέπειες

Είναι φανερό πως έχεις κάποιο

πρόβλημα Μπορείς να έρθεις μετά το

μάθημα να συζητήσουμε τις

λεπτομέρειες

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 55: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να Μπορώ ανάλογα με τις συνθήκες να ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ζητήσω από το μαθητή να κρίνει την ποινή που του αναλογείποινή που του αναλογεί

Ανάπτυξη υπευθυνότητας-αιφνιδιασμός

Αυτό που έκανες είναι αντίθετο με τους κανόνες της τάξης Μαρία

Εσύ τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε να γίνει

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 56: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική Αγνοώ την ελαφρώς προβληματική συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που συμπεριφορά μεμονωμένου παιδιού που επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας επιζητεί την προσοχή συνεχίζοντας ατάραχος-η το μάθημαατάραχος-η το μάθημα

Συνήθως συμπεριφορά που αγνοείται τείνει να εγκαταλείπεται συμπεριφορά που επιβραβεύεται επαναλαμβάνεται

Γιάννης (στο ξεκάρφωτο)

Κυρία δεν είδατε ότι η

Φώφη κουρεύτηκε

Η κυρία Για πείτε μουhellipτι γνώμη έχετε γι΄αυτή την κίνηση

του Βενιζέλου

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 57: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά Παρεμβαίνω στην πιο ενοχλητική συμπεριφορά αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής αλλά με βάση την αρχή της προοδευτικής παρέμβασηςπαρέμβασης

Άγγιγμα στον ώμο περνώνταςβόλτα δίπλα από το θρανίο όπου συζητούν κάποιοιεπιτιμητικό βλέμμαπροτροπή για σιωπή με το χέρι πλησίασμα με σταθερό βλέμμαερώτηση στο μαθητή που πρωτοστατείπαρότρυνση που δείχνει τα οφέλη της επιθυμητής

συμπεριφοράς Να τελειώσουμε τις εργασίες παιδιά σύντομα για να

μιλήσουμε για τις εκλογέςhellip

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 58: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η επίπληξηΗ επίπληξη

Αποτελεσματική κυρίως εφόσον το παιδί εκτιμά τον εκπαιδευτικό και έχει ανάγκη

την επιδοκιμασία τουΑποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα

Η παρατήρηση προτιμότερο συχνά με ένταση τέτοια ώστε να ακούγεται μόνο από το μαθητή που ατακτεί

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 59: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το Κρίνω τη συμπεριφορά και όχι το μαθητήμαθητή

Σε μάθαμε πιαέτσι ήσουν

πάντααπαράδεκτος

Πιστεύω ότι αυτή σου η συμπεριφορά ήταν

απαράδεκτη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 60: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Στη γενική φασαρίαΣτη γενική φασαρία

laquoΠροκαλώ την προσοχή της τάξης Φωνάζω άμεσα το όνομα του μαθητή ή των μαθητών που είναι στο επίκεντροraquo

Προϋπόθεση Να γνωρίζω τα ονόματα των μαθητών

ΉlaquoΑφήνω μαρκαδόρο ή βιβλίο στην έδρα και ζητώ από

τους μαθητές να συζητήσουν ενώπιόν μου το θέμα που προκάλεσε την αναστάτωσηraquo

Ή laquoΑρχίζω να αφηγούμαι μία εντυπωσιακή ιστορία

φανταστική ή πραγματική που οδηγεί σε μαθησιακή κατάστασηraquo

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 61: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η μείωση της εγγύτητας των άτακτωνΗ μείωση της εγγύτητας των άτακτων

Απομάκρυνση των μελών της ομάδας που ατακτεί στην τάξη

Μετακίνηση σε απομακρυσμένα θρανία

Διαφορετικές ομάδες

Κατά προτίμηση με διακριτικότητα όχι επιβολή ως τιμωρία

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 62: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η απομάκρυνση από την τάξηΗ απομάκρυνση από την τάξη

Για σοβαρότερες παραβάσειςΓια σοβαρότερες παραβάσεις ΠΠαραπομπή στο Διευθυντήαραπομπή στο Διευθυντή

Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της Προσοχή κατά την παραμονή εκτός της τάξηςτάξης

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 63: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η σύμπραξη με τους γονείςΗ σύμπραξη με τους γονείς

Προφορική ενημέρωση γονέων

Σύνταξη επιστολής που θα αναγνωστεί από το παιδί πριν την αποστολή της- καταγραφή συγκεκριμένης συμπεριφοράς ndash συμφωνία με το παιδί

Θετική προδιάθεση συνεργατικό κλίμα έναντι των γονέων - Παροχή υποστήριξης και καθοδήγησης εφόσον την έχουν ανάγκη

Προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφερθούν τα προβλήματα-πιθανότητα πανικού ή επιβολής σωματικής τιμωρίας στο παιδί

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 64: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια Ρυθμίσεις για προχωρημένους laquoσυμβόλαια επίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείςεπίδοσηςraquo σε συνεργασία με τους γονείς

Συμφωνία με το παιδί για αποφυγή συγκεκριμένης συμπεριφοράς

Υπογραφή laquoκάρτας ελέγχουraquo στο τέλος προκαθορισμένου διαστήματος

Ενισχυτές από τους γονείς (έξοδοι παρακολούθηση θεάματος κά)

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 65: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Το πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείουΤο πλαίσιο Ο ρόλος του σχολείου

Ηγεσία με αποφασιστικότητα-αντιμετώπιση των

προβλημάτων laquoεν τη γενέσειraquo

Δημοκρατικό πνεύμα στη λήψη αποφάσεων-

συνεργασίαΠροσπάθεια

εκσυγχρονισμού μέσων και μεθόδων

διδασκαλίαςΗρεμία αποδοχή

Κίνητρα

Αίσθηση δίκαιης μεταχείρισηςΟυσιαστικές

παιδαγωγικές συνεδριάσειςndashlaquoμοίρασμαraquo

των προβλημάτων κοινή τακτικήΚυρώσεις

και ποινές με φειδώ

Συμφωνημένοι ξεκάθαροι κανόνες γνωστοποιημένοι

σε μαθητές και γονείς

Συνεργασία σχολείου και οικογένειας σε μια σχέση

αμφίδρομη

Καταγραφή του προφίλ κάθε μαθητή

ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 66: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η προσφυγή στη συμβουλευτικήΗ προσφυγή στη συμβουλευτική

Παρεμβάσεις στην τάξη για τη διαχείριση των συγκρούσεων

Ατομική συμβουλευτική με το παιδίΣυμβουλευτική στήριξη γονέων και εκπαιδευτικώνΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 67: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ Και αν τα κάνω ΟΛΑ αυτά για πολύ καιρό και ο Παυλίδης δε καιρό και ο Παυλίδης δε διορθώνεταιδιορθώνεται

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της μόρφωσηςΣχολείοΓονείςΜαθητής

Έκανα πραγματικά και θα συνεχίσω να κάνω ότι μπορώ Ας αναλάβουν και οι άλλοι παράγοντες τις δικές τους ευθύνες

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 68: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από Και αν έχω κουραστεί απ΄όλους κι από όλαόλα

Επικέντρωση στα μικρά επιτεύγματα

Ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο

Γέλιο-αυτοσαρκασμός

Ασκήσεις χαλάρωσης

Σχέδια για αλλαγές

Επιδίωξη αλλαγής επαγγελματικού περιβάλλοντος

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 69: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Ας αυτοϋπονομευτούμεhellipΑς αυτοϋπονομευτούμεhellip

Σε ένα πάρτι μικρών ζώων εκείνη που κατέπληξε τους πάντες με το χορό της ήταν η σαρανταποδαρούσα Ο βάτραχος πλησίασε τη σαρανταποδαρούσα και προσπάθησε διακριτικά να μάθει πώς τα κατάφερε αυτή με τα σαράντα πόδια της να γίνει τόσο καλή στο χορό

Τη ρωτάει λοιπόν laquoΠώς τα κατάφερες τόσο καλά Έκανες ανάλυση στα βήματα και τις φιγούρες κι ύστερα κοίταζες τα πόδια σου κι έλεγες τώρα σηκώνω ψηλά το πόδι 38 λυγίζω ελαφρά το πόδι 21 βγάζω έξω το πόδι 2 Πώς σκεφτόσουν όταν χόρευες

laquoΑraquo λέει η σαρανταποδαρούσα laquoεγώ δε σκεφτόμουν τέτοια πράγματα Εγώ χόρευα με την ψυχή μου χωρίς να λογαριάζω νούμεραraquo

Αργότερα όμως η σαρανταποδαρούσα μπήκε στον πειρασμό να αρχίσει να χορεύει έτσι όπως της είχε πει ο βάτραχος Κι από τότε δεν ξαναχόρεψε Έκανε μόνο κινήσεις μα δεν της έβγαινε ο χορός

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 70: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Αυτό δεν είναι ένα σύνολο Αυτό δεν είναι ένα σύνολο αδιαπραγμάτευτων συνταγώναδιαπραγμάτευτων συνταγών

Κάθε ανθρώπινη ομάδα έχει τη μοναδικότητά της όπως και κάθε προσωπικότητα

Όποιος ξέρει να laquoχορεύειraquo ας επιβεβαιώσει μόνο ότι εφαρμόζει τις βασικές αρχές της μαθησιακής διαδικασίας

Θετικό συναίσθημα-αποδοχή Όρια Ενεργός συμμετοχή του μαθητή Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 71: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και Η μάθηση βασίζεται στη σχέση και μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα μάλιστα σε ένα συγκινησιακό κλίμα που εστιάζει στο θετικόπου εστιάζει στο θετικό

laquoΦέρσου στα παιδιά όπως θα ήθελες να φέρονται οι άλλοι στο δικό σου παιδίraquo

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 72: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα laquoΕίναι οι ομάδες και όχι τα μεμονωμένα άτομα που μεμονωμένα άτομα που προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά προσαρμόζονται στα περιβάλλοντά τους και hellip αυτή είναι η βάση της τους και hellip αυτή είναι η βάση της ιδιάζουσας ευφυίας του ιδιάζουσας ευφυίας του ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα ανθρώπινου είδους Είμαστε ένα επιτυχημένο είδος επειδή επιτυχημένο είδος επειδή αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον αντιγράφουμεmiddot λέμε ο ένας στον άλλον τις απαντήσειςraquoάλλον τις απαντήσειςraquo ((EmlerEmler amp amp HeatherHeather 1980) 1980)

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 73: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία

Αρχοντάκη Α amp Φιλίππου Δ (2003) 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων Αθήνα Καστανιώτης

Arends R (1988) Learning to teach New York Borich G (1988) Effective teaching Methods Columbus Burden PR (1995) Classroom Management and Discipline New York Longman Fontana D (1996) Ψυχολογία για Εκπαιδευτικούς Αθήνα Σαββάλας Galloway D amp Goodwin C (1987) The education of disturbing children Pupils with learning

and adjustment problems Harlow Longman Hoover R amp Kindsvatter R (1997) Democratic Discipline Columbus Ohio Merrill Κουρκούτας Η (2007) Χαρακτηριστικά λειτουργίας και τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με

επιθετικές μρφές συμπεριφοράς στο πλαίσιο του σχολείου και της τάξης Στο Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης ΤΑ΄ Αθήνα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Lewin J amp Nolan J (1991) Principles of Classroom Management Englewood Cliffs N J Prentice-Hall

Ματσαγγούρας Η (1998) Η σχολική τάξη Αθήνα Παπαγεωργίου Η (2004) Σώπα δάσκαλεΣύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές

προσεγγίσεις Θεσσαλονίκη Βάνιας Παρούτσας Δ Η πειθαρχία στην τάξη Οδηγίες προς ναυτιλλόμενους

httpparoutsasjmcgrdisciplinhtm

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 74: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη

ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία 2 2

Πολυμεροπούλου Ζ Διαχείριση προβλημάτων τάξης (Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Β΄ Δνσης ΔΕ Αθήνας)

Πολυχρονοπούλου ndash Ζαχαρόγεωργα Σ (1995) Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες Αθήνα Γραφικές Τέχνες Γιάννης Χριστοδουλάκος

Πυργιωτάκης Ι (1999) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα Slavin R (1988) Educationale Psychology New Jersey Snowman J amp Biehler R (2006) Psychology applied to teaching 11th ed NY Houghton

Mifflin Co Τσίτσας Γ (ΣΣΝ Ανατ Αττικής) Διαταραχές διαγωγής και διαχείρισή τους στο σχολικό πλαίσιο Τριλιανός Θ (1991) Στοχεύοντας σε μια διδασκαλία με ελάχιστα προβλήματα μη κανονικής

συμπεριφοράς των μαθητών Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου 1ο 18-28 Φιλίππου Δ amp Καραντάνα Π (2010) Ιστορίες για να ονειρεύεσαι παιχνίδια για να

μεγαλώνεις Αθήνα Καστανιώτης Χρηστάκης Κ (2001) Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία Αθήνα Ατραπός

Page 75: Άννα Μπαφιτη _Διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράςς στη σχολική τάξη