«Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε...

60
Κατερίνα Καζέλα, Σχολική Σύμβουλος Π.Α , Διδάσκουσα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Ανδριοπούλου Γεωργία, Νηπιαγωγός, Msc Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστήμιο Πατρών kazelakat @ sch . gr g _ andriopoulou @ yahoo . gr ΔΡΑΚΕ ΔΡΑΚΕ ΕΙΣΑΙ ΕΔΩ; ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΒΟΗΘΟΙ ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ!»

description

Μια δημιουργική προσέγγιση για την κατασκευή προβλήματος μέσω εκπαιδευτικού δράματος από παιδιά προσχολικής ηλικίας: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!». Προφορική ανακοίνωση στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Προσχολικής Αγωγής (Ο.Μ.Ε.Ρ.) «Δημιουργικότητα και Μάθηση την Πρώτη Σχολική Ηλικία». Λευκωσία, 5ος, 2011.

Transcript of «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε...

Page 1: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Κατερίνα Καζέλα, Σχολική Σύμβουλος Π.Α , Διδάσκουσα Πανεπιστήμιο ΘεσσαλίαςΑνδριοπούλου Γεωργία, Νηπιαγωγός,

Msc Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστήμιο Πατρών[email protected]

[email protected]

ΔΡΑΚΕ ΔΡΑΚΕ ΕΙΣΑΙ ΕΔΩ; ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΒΟΗΘΟΙ ΘΑ ΣΕ

ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ!»

Page 2: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Θεωρητικό πλαίσιο της εργασίαςΔημιουργικότητα

ομπρέλα σχεδιασμού

του θεωρητικού πλαισίου

Διδακτική των Μαθηματικών - Κατασκευή Προβλήματος (problem posing)

Αναπαραστασιακές Τέχνες στην Εκπαίδευση -Εκπαιδευτικό Δράμα

Page 3: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Η δημιουργικότητα είναι• μια διαδικασία επίλυσης και κατασκευής προβλημάτων,• μια εξερεύνηση, ένας πειραματισμός, μια πνευματική

ενέργεια που συνεπάγεται σοβαρή, μελετημένη λήψη αποφάσεων

• μια ενέργεια από την οποία προκύπτει μια ξεχωριστή και αποτελεσματική έκπληξη («effective surprise»)

• η ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίζει με ευαισθησία και πρωτοτυπία τα διάφορα προβλήματα και δυσκολίες της ζωής, να συμπληρώνει τη γνώση του με μεθοδικότητα και τάξη, να αναζητεί λύσεις σε κάθε δυσχέρεια και να τροποποιεί με επιτυχία τις υποθέσεις του.

• «Η δημιουργικότητα είναι η ελπίδα μας» (Unesco, 2005)

Page 4: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Κατασκευή Προβλήματος: μια προσπάθεια ορισμού• O όρος problem posing αναφέρεται κυρίως, σε ένα

διαφορετικό είδος δραστηριότητας, όπου ο στόχος δεν είναι η επίλυση ενός δοσμένου προβλήματος και η τροποποίησή του κατόπιν σε παρεμφερή προβλήματα, αλλά η δημιουργία ενός νέου προβλήματος από μια κατάσταση ή εμπειρία.

• Η Stoyanova (1996) σημειώνει ότι, η θέση προβλημάτων είναι μια διαδικασία με την οποία, στη βάση της μαθηματικής τους εμπειρίας, οι μαθητές οικοδομούν τις προσωπικές τους ερμηνείες για συγκεκριμένες καταστάσεις και τις τροποποιούν, σαν μαθηματικά προβλήματα, με προσωπικό νόημα για αυτούς.

Page 5: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Γιατί κατασκευή προβλήματος στο σχολείο;• English (1998): Βοηθά στη σύνδεση των εμπειριών των

παιδιών με τα μαθηματικά του σχολείου• Menon (1996): η ενσωμάτωση δραστηριοτήτων problem

posing στη διδασκαλία μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη του ενδιαφέροντος των μαθητών απέναντι στα σχολικά μαθηματικά

• “Professional Standards for Teaching Mathematics” (NCTM, 1991, 2000).

Page 6: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Έρευνες από το χώρο της Διδακτικής ΜαθηματικώνΣυνδέουν την κατασκευή προβλημάτων με τη

δημιουργικότητα, τη γνωστική ευελιξία και την ικανότητα των παιδιών να λύνουν προβλήματα (Silverman et. al, 1992, 1996, Stoyanova, 1996).

Τα προβλήματα που φτιάχνουν τα παιδιά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δούμε

πως τα ίδια αντιλαμβάνονται, τι είναι δύσκολο ή εύκολο στα μαθηματικά

πως το κάθε παιδί λεκτικοποιεί αυτή την αντίληψητην εικόνα της μαθηματικής τους γνώσης, των αντιλήψεων

που έχουν για τα μαθηματικά γενικότερα, αλλά και της μαθηματικής κουλτούρας της οποίας αποτελούν μέρος .

Page 7: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Κατασκευή προβλήματος στο ΑΠ του νηπιαγωγείου

Επιδίωξη

«να διατυπώνουν απορίες ή να θέτουν προβλήματα, να επιλέγουν ή να παράγουν κατάλληλο για την επίλυση των προβλημάτων υποστηρικτικό υλικό»

(ΔΕΠΠΣ, σελ.15)

Page 8: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Η σημασία των τεχνών στην εκπαιδευτική διαδικασία• Η συμβολή του εκπαιδευτικού δράματος ως ένα

προνομιακό μέσο μάθησης που ενδυναμώνει και εμπλουτίζει τη μαθησιακή διαδικασία και προωθεί τη ενεργό συμμετοχή των μαθητών

• Βοηθά στην ανακάλυψη και κατανόηση της γνώσης,• στην ανάπτυξη συνεργασίας και κριτικού στοχασμού και

στη• βελτίωση της επικοινωνιακής σχέσης δασκάλου και

μαθητή.

Page 9: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Γιατί το Εκπαιδευτικό Δράμα στο σχολείο;

Το Δράμα δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να διαχειριστεί μέσω της φανταστικής κατάστασης συναισθηματικά και νοητικά την πραγματικότητα μέσα από κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και συμβολικές μεταμορφώσεις, στα πλαίσια παιγνιωδών καταστάσεων,οι οποίες θεωρούνται πολύπλοκες γνωστικές διαδικασίες που μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλότερες δομές νόησης.

Όπως έχει σημειώσει εξάλλου ο Vygotsky (2000, 172) «στο παιχνίδι το παιδί μοιάζει να γίνεται ένα κεφάλι

ψηλότερο»

Page 10: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Επιπλέον το εκπαιδευτικό δράμαΠροωθεί την κοινωνική ανάπτυξη του εαυτού, γιατί δίνει

τη δυνατότητα στο μαθητή Να βιώσει μια συλλογική εμπειρία,Να συνεργαστεί και να αποκτήσει την αίσθηση της

συλλογικής ευθύνης. Συχνά αξιοποιείται στη διαθεματική προσέγγιση της

γνώσης, προωθώντας τη συνεργατική, ενεργητική μάθηση, την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα, στοχεύοντας στην «προβληματίζουσα εκπαίδευση» (Freire, 1977).

Page 11: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Στόχος της έρευνας• Σχεδιασμός, εφαρμογή και αξιολόγηση μιας διδακτικής

προσέγγισης για την ανάδειξη μαθηματικών πρακτικών που σχετίζονται με την κατασκευή-θέση προβλήματος, από παιδιά προσχολικής ηλικίας, μέσω εκπαιδευτικού δράματος.

• Ειδικότερα, η έρευνα αυτή αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος μάθησης που θα προωθούσε τη δημιουργική παραγωγή ιδεών και πρωτότυπων προτάσεων από τα παιδιά για την κατασκευή προβλήματος.

Page 12: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Μεθοδολογική προσέγγιση• Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος του

εκπαιδευτικού δράματος, το οποίο παρείχε ευκαιρίες στα παιδιά να παράγουν συγκεκριμένα έργα (tasks) μέσω φανταστικών καταστάσεων, αλληλεπιδρώντας με τους συνομηλίκους και εκπαιδευτικούς στο πλαίσιο ανάπτυξης σεναρίου και παιγνιωδών δράσεων

• Τα έργα αυτά αφορούσαν α) την κατασκευή μιας προβληματικής κατάστασης (problem

posing) β) τη δημιουργία παιχνιδιών με κανόνες • Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν 25 παιδιά που φοιτούν στο 8ο

νηπιαγωγείο Άνω Λιοσίων, Δυτικής Αττικής• Διάρκεια Προγράμματος: μία εβδομάδα

Page 13: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Σχεδιασμός του ΔράματοςΤο δράμα δομήθηκε σε επεισόδια που μας επέτρεπαν να διακόψουμε τη

δράση της ιστορίας και να δώσουμε τη δυνατότητα στην ομάδα, να εμβαθύνει στα γεγονότα, να αναστοχαστεί όσα έγιναν. Τα επεισόδια συνδέθηκαν με την τεχνική της αφήγησης.

Τίτλος Δράματος: Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι Σπουδαίοι Βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο Δρακοδιαγωνισμό!

Θέμα: Πως τα παιδιά διατυπώνουν προβλήματα προκειμένου να βοηθήσουν κάποιο «συμβολικό φίλο»

Ρόλοι για τα παιδιά: «Σπουδαίοι Βοηθοί»Ρόλοι για το δάσκαλο: Πριγκίπισσα Καρολίνα, Δράκος, Συντονιστής των

«σπουδαίων βοηθών»Επιλογή συμβόλων του αφηγηματικού πλαισίου του δράματος: εθνογραφικές μελέτες έχουν

δείξει ότι, σε όλες σχεδόν τις κουλτούρες στον κόσμο, οι μορφές δράκων ή παρεμφερών τεράτων με ποικίλες ιδιότητες και δυνάμεις, καθώς και πρόσωπα εξουσίας (μάγοι, βασιλιάδες, γκουρού, Μεγάλοι Αρχηγοί κλπ), είναι σχεδόν όμοιες και πολύ συχνές, σαν ηγεμονικά σύμβολα των αντίστοιχων μύθων (D’ Ambrosio, 2000).

Page 14: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Τεχνικές Εκπαιδευτικού ΔράματοςΠαγωμένη εικόνα Whole – group –drama /αυτοσχεδιασμός όλης της

ομάδας με δάσκαλο σε ρόλοModeling (χτίσιμο της στάσης του ρόλου), υπόδυση

ενός ρόλου του δράματος, φαντασία του τρόπου που «στέκεται» ο ρόλος

Δάσκαλος σε ρόλο (διέγερση ενδιαφέροντος, δημιουργία δραματικής έντασης, διλήμματος)

Η Ανίχνευση της σκέψης του ρόλου-thought tracking (πάγωμα δράσης, έκφραση σκέψεων σε α΄ πρόσωπο του ρόλου )

Page 15: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Η ομάδα μας

Page 16: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ας γνωριστούμε…

Page 17: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Περιγραφή προγράμματος• Α. Φάση προθέρμανσης (warming up)

Στόχος: Η δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος που θα συνέβαλλε στην εξοικείωση

των παιδιών με διαδικασίες παραγωγής προβλημάτων (απουσία προηγούμενης σχετικής εμπειρίας)

Να κατανοήσουν τη δομή ενός προβλήματος: (Δεδομένα- ζητούμενα/ερώτηση- λύση)

• Τεχνικές και Μέσα: Θεατρικό παιχνίδι- ημιδομημένο σενάριο (Δεινόσαυροι και βάρκες, Μια βόλτα στη λίμνη με βάρκα, Χορός ξωτικών)

• Δυσκολίες των παιδιών• Αφηγηματικό αφηρημένο πλαίσιο • Χρήση συγκεκριμένων βοηθητικών υλικών- concrete aids • Εμμονή στην επίλυση του προβλήματος

Page 18: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Τι λέτε;; Να ζεσταθούμε λίγο!

Page 19: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Εξέλιξη δράματος σε επεισόδια• Επεισόδιο 1ο

«Η πριγκίπισσα Καρολίνα είναι πολύ δυστυχισμένη. Ένας κακός δράκος, όπως λένε, έκλεψε το μαγικό ρολόι, το οποίο έπρεπε να βρίσκεται στο παλάτι της. Τέσσερις φορές το χρόνο χτυπούσε δεκατρείς φορές και έτσι οι εποχές άλλαζαν. Αυτή τη φορά όμως ο Χειμώνας φαίνεται να κρατάει πολύ…το κρύο δεν λέει να σταματήσει, οι μέρες παραμένουν πολύ μικρές και το χιόνι δεν έχει λιώσει. Τα μπουμπούκια στα δέντρα δεν άνοιξαν, οι πεταλούδες δεν εμφανίστηκαν πουθενά και ο ήλιος κρύβεται συνέχεια μέσα σε μαύρα-γκρι σύννεφα! Οι άνθρωποι αυτής της πολιτείας κουβεντιάζουν συνέχεια για το ρολόι αλλά όλοι φοβούνται το δράκο και κανείς δεν τολμά να τον αντιμετωπίσει και να πάει να πάρει πίσω το ρολόι»

Page 20: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Χτίζουμε τους ρόλους μας!Χτίσιμο της πίστης των παιδιών στο ρόλο των Σπουδαίων

Βοηθών(Building belief)

Τεχνικές: Όνομα, Σύνθημα

και Σύμβολο

των Σπουδαίων Βοηθών

Page 21: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Επεισόδιο δεύτερο: Συνάντηση με την Πριγκίπισσα

• Συνάντηση με την Πριγκίπισσα

Χρήση τεχνικών modeling, still images (Πώς είναι μια πριγκίπισσα; Φτιάξτε την εικόνα της..)

Προετοιμασία επόμενης δράσης• Πριγκίπισσα: «Τίποτα δε θα αλλάξει προς το καλύτερο αν δεν

έρθει πίσω στο παλάτι το μαγικό ρολόι. Είστε αρκετά γενναίοι να πάτε στο δράκο και να του ζητήσετε το ρολόι;»

• Τα παιδιά ενθαρρύνονται να πείσουν την πριγκίπισσα για τις ικανότητες τους να φέρουν πίσω το ρολόι.

Page 22: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Τι φοράει μια Πριγκίπισσα;

Σούφρωσε τα χείλη σου να φαίνεσαι λυπημένη..

Page 23: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Προετοιμασία για το ταξίδιΤι θα πάρουμε μαζί μας;

Τα παιδιά εκφράζουν ιδέες και ταυτόχρονα γίνεται μίμηση των προτάσεων τους. Το κάθε παιδί περιγράφει τι θα βάλει στο σακίδιο του.

• Χαρτογράφηση της διαδρομής: (Location)Βάζουμε ένα μεγάλο πανί στο πάτωμα. Στην μια άκρη τοποθετούμε ταμπέλα που λέει «το παλάτι της πριγκίπισσας» και στην άλλη «η σπηλιά του δράκου»

• Συντονιστής: «Ο δράκος ζει σε μια σπηλιά. Αναρωτιέμαι πώς να είναι αυτή η σπηλιά. Τι έχει μέσα;» Τα παιδιά ζωγραφίζουν τη σπηλιά και τις τοποθετούν στο χώρο (paper location). «Πώς να είναι άραγε αυτός ο δράκος; Τι ήχους κάνει; Π.χ ακούω ροχαλητό ή μου φαίνεται; Που λέτε να έχει κρύψει το μαγικό ρολόι;». Τα παιδιά ζωγραφίζουν το δράκο όπως τον φαντάζονται.

Page 24: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Σ’ αυτή τη σπηλιά μένει ο δράκος

Ο Δράκος θα βγάζει φωτιές από το στόμα του!!!

Page 25: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Επεισόδιο τρίτο: Συνάντηση με το δράκο• Η μια νηπιαγωγός σε ρόλο Δράκου και η άλλη σε ρόλο

συντονιστή Σπουδαίων Βοηθών:• Οι σπουδαίοι βοηθοί συναντούν το δράκο. Ανάπτυξη

διαλόγου με το δράκο, επεξηγήσεις για τη χρήση του ρολογιού (ετήσιος διαγωνισμός Δρακο-εξυπνάδας και Μεγάλης Δρακο-ιδέας). Ενεργητική Εμπλοκή των παιδιών στην επίλυση του προβλήματος του δράκου. Διάθεση υλικών από το δράκο για χρήση (φαράσια, σχοινιά, μπαλάκια του τένις, μανταλάκια) . Κατάθεση ιδεών και ανάληψη πρωτοβουλιών για δράση.

• Δίλημμα σπουδαίων βοηθών – Δημιουργία δραματικής έντασης

Page 26: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Οι Σπουδαίοι Βοηθοί γνωρίζουν το Δράκο που βγάζει φωτιές, όπως είπαν!

Page 27: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ο Δράκος εξηγεί στα παιδιά τι είναι ο Δρακοδιαγωνισμός!

Page 28: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ο Δράκος παρουσιάζει στα παιδιά τα υλικά που θα χρησιμοποιήσει για τη δημιουργία των

παιχνιδιών

Page 29: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Επεισόδιο τέταρτο: Σπουδαίοι Βοηθοί σε δράση!

Χωρισμός παιδιών σε ομάδες των 5 μελών : «Τριαντάφυλλα», «Βασιλιάδες και Βασίλισσες», «Τουλίπες – Λας Ντιβίνας»

Παράλληλη εργασία των ομάδων - Οι νηπιαγωγοί σε ρόλο καθοδηγητικό, διαμεσολαβητικό

Κάθε ομάδα κλήθηκε να φτιάξει Προβλήματα και ένα Ομαδικό Παιχνίδι με τα υλικά που τους είχε δώσει ο δράκος (concrete material context-πλαίσιο με συγκεκριμένα υλικά)

Page 30: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ας χωριστούμε λοιπόν σε ομάδεςΈτοιμοι για δράση!

Page 31: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Οι δημιουργίες των παιδιών 1Αρχικές παραγωγές -Προβλήματα που πρότειναν

(ποιοτικός συλλογισμός)

«Είναι δύο φίλες και προχωράνε στο δρόμο. Όπως προχωράνε βλέπουν μια γάτα που είχε αφήσει ένα ψαροκόκαλο στη μέση του δρόμου. Οι δύο άνθρωποι είναι αλλεργικοί στα κόκκαλα. Θέλουν να πάνε στο σπίτι τους. Πως θα περάσουν το δρόμο που έχει τα κόκαλα για να πάνε στο σπίτι;»

«Ένα λυκόσκυλο θέλει να φάει ένα κόκκαλο. Αφού δεν έχει δόντια πως θα το φάει;».

Page 32: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Οι δημιουργίες των παιδιών 2 Παραγωγές με την παρέμβαση και καθοδήγηση των

νηπιαγωγών (Επέκταση σεναρίου και εισαγωγή ποσοτικού συλλογισμού/αλγεβρική σκέψη)

• «Ένας άνθρωπος άντρας δυνατός πουλάει 10 γλάστρες και μία έσπασε και την πέταξε και μετά έσπασε και άλλη και μετά την πέταξε και αυτήν και μετά οι τρεις δε χαλάσανε (περιττό στοιχείο) και μετά ο άνθρωπος λέει..εγώ θα προσέχω αυτές τις γλάστρες να μην ξαναχαλάσουνε πια. Πόσες γλάστρες θα προσέχει από δω και πέρα;;»

• «Ήταν μια οικογένεια. Η μαμά και ο μπαμπάς και πήγανε μια βόλτα και έμεινε το παιδάκι στο σπίτι. Στο ψυγείο ο μπαμπάς και η μαμά είχαν αφήσει σοκολατάκια αλλά το παιδί επειδή πείναγε έφαγε μερικά. Στο κουτί είχε 10 σοκολατάκια..ήθελε να φάει 4..πόσα θα μείνουν τελικά;»

Page 33: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Οι δημιουργίες των παιδιών 3• « Είναι ένας άνθρωπος και θέλει να κοιμηθεί αλλά

έχει 10 κόκορες στην αυλή του και τον ξυπνάνε κάθε μέρα. Θέλει να πάει πίσω ν΄αφήσει ένα κόκορα. Πως θα τον επιστρέψει πίσω αφού δεν έχει αυτοκίνητο; Και πόσους θα πάει πίσω για να μείνει ένας κόκορας;»

• «Ένας άνθρωπος θέλει να βάλει λουλούδια σε μια γλάστρα..αλλά θέλει να βάλει 10 λουλούδια και οι γλάστρες είναι μόνο 5. πόσες γλάστρες θέλει ακόμα να αγοράσει από το φυτώριο;»

Page 34: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Οι δημιουργίες των παιδιών 4Ένας άνθρωπος είχε μια μάντρα με

αυτοκίνητα..είχε τρία αυτοκίνητα εκεί μέσα και αγόρασε άλλα 4 και αγόρασε ακόμα 1. πόσα αυτοκίνητα είναι στη μάντρα; Και ήρθε ένας κύριος και αγόρασε ένα αυτοκίνητο. Πόσα αυτοκίνητα μείνανε τώρα; (πρόβλημα δύο πράξεων)

Page 35: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Δημιουργία παιχνιδιών Ομάδα: «Βασιλιάδες και Βασίλισσες»

Δύο παιδιά κρατάνε το σχοινί στις δύο άκρες. Ένα παιδί ρίχνει το μπαλάκι με το φαράσι απέναντι, όπου ένα άλλο παιδί προσπαθεί να το πιάσει. Κάθε φορά που πιάνει το μπαλάκι παίρνει ένα βαθμό, και ο διαιτητής του παιχνιδιού του βάζει ένα μανταλάκι. Αν δεν καταφέρει να το πιάσει το βαθμό τον κερδίζει ο παίκτης που ρίχνει τη μπάλα. Νικητής είναι αυτός που θα μαζέψει τα περισσότερα μανταλάκια (αλγεβρική δομή).

Page 36: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 37: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 38: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 39: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ομάδα«Τα τριαντάφυλλα»

«Κροκοδειλοπαγίδες»

Με το σκοινί σχηματίζουμε μια λίμνη και σε διάφορα σημεία της λίμνης βάζουμε 4 μανταλάκια –κροκόδειλους. Σε μια άκρη μέσα στη λίμνη το φαράσι είναι μια τσουλήθρα. Κάθε παίκτης πρέπει να καταφέρει να κυλίσει το μπαλάκι πάνω στην τσουλήθρα με την κατάλληλη ορμή ώστε και να μην βγει έξω από τα όρια της λίμνης και να μην πέσει πάνω σε κάποιο κροκόδειλο (τοπολογικές σχέσεις).

Page 40: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 41: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 42: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 43: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ομάδα «Τα τριαντάφυλλα»

«Το σκοινί που καίει» Δύο παίκτες κρατούν από μια άκρη του σκοινιού σε

ύψος χαμηλό. Κάθε παίκτης πρέπει να περάσει έρποντας κάτω από το σκοινί που «φλογίζεται» κρατώντας με το ένα χέρι το φαράσι πάνω στο οποίο υπάρχει το μπαλάκι. Δεν πρέπει ούτε το μπαλάκι να πέσει κάτω, ούτε να ακουμπήσει κάποιο μέρος του σώματός του στο σκοινί.

Page 44: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».
Page 45: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ομάδα «Τα τριαντάφυλλα»«Το φίδι το πεινασμένο»

Δύο παιδιά «κυματίζουν» το σκοινί. Κάθε παίκτης πρέπει να περάσει πάνω από το σκοινί κρατώντας το φαράσι πάνω στο οποίο βρίσκεται το μπαλάκι χωρίς να τον αγγίξει το «πεινασμένο φίδι» και χωρίς να του πέσει το μπαλάκι κάτω.

Page 46: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ομάδα Β΄:

Το φίδι το πεινασμένο

Page 47: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ομάδα: Τουλίπες – Λας ΝτιβίναςΠαιχνίδι: Προσοχή στις πόρτες

Page 48: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Παρουσίαση Κάθε ομάδα παρουσιάζει τις δικές της

ιδέεςΟ δράκος δυσκολεύεται να αποφασίσει

και προτείνει να τα δοκιμάσουν όλα στην πράξη και μετά να ψηφίσουν

Γίνεται τελική ψηφοφορία και επιλογή

Page 49: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αξιολόγηση προγράμματοςΑξιολόγηση στόχων Αξιολόγηση διαδικασίαςΑυτοαξιολόγηση από την ομάδα της τάξης Αυτοαξιολόγηση εκπαιδευτικών-ερευνητώνΑξιολόγηση από τρίτους (νηπιαγωγός της

τάξης και γονείς)

Page 50: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αξιολόγηση μαθηματικών πρακτικών

Clarke (1997): 7 παράγοντες για την αποτελεσματική διδακτική των μαθηματικών

1. Επικέντρωση στην ανάπτυξη σκέψης και όχι τόσο στην πρακτική δράση

2. Έμφαση στη συνεργατική λειτουργία της τάξης

3. Παραχώρηση αυτονομίας στα παιδιά για την ανάπτυξη ιδεών και μεθόδων

4. Χρήση ασυνήθιστων προβλημάτων και πλαισίων ως σημείο εκκίνησης

5. Χρήση υλικού και διδακτικών μέσων που σχετίζονται με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών.

6. Δράση σε παιγνιώδη πλαίσια

7. Χρήση διαφορετικών μορφών οργάνωσης της τάξης (ατομικά, σε μικρές ομάδες, όλη η τάξη)

Page 51: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αξιολόγηση Προσέγγισης με βάση τους παράγοντες της Clarke (1997)

Σχεδιασμός και η Εφαρμογή της προσέγγισης με βάση τους παράγοντες που αναφέρθηκαν (ημερολόγιο νηπιαγωγού)

Ανάδειξη της Τέχνης -Εκπαιδευτικού δράματος σε προνομιακό πλαίσιο (ασυνήθιστα-παιγνιώδη πλαίσια) για την ανάπτυξη μαθηματικών περιεχομένων με νόημα για τα παιδιά (Βιντεοσκοπημένες δράσεις, φωτογραφικό υλικό, συζητήσεις με τα παιδιά)

Ανάπτυξη δημιουργικών παραγωγών

Page 52: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Ανάλυση των προβλημάτων των παιδιών

Προβληματικές καταστάσεις One – step αριθμητικά λεκτικά προβλήματα

Two steps αριθμητικά λεκτικά προβλήματα

“Σε μια ταβέρνα θέλουν να πιουν κρασί και δεν έχουν ποτήρια. Τι θα κάνουν;

Είμαι στην τάξη μόνη μου και δεν μπορώ να κουνηθώ. Όλα τα πράγματα από την τσάντα μου έχουν πέσει κάτω. Τι θα κάνω;

Υπάρχουν 2 άνθρωποι. Τα πατίνια είναι 10. Πόσα πρέπει να βγάλουμε έξω για να μείνουν μόνο όσα θα χρειαστούν οι 2;

Ένας άνθρωπος θέλει λουλούδια σε μία γλάστρα να τα βάλει, αλλά θέλει να βάλει 10 λουλούδια και οι γλάστρες είναι μόνο 5. Πόσες γλάστρες θέλει ακόμα να αγοράσει από το φυτώριο;

Ένας άνθρωπος είχε μια μάντρα με αυτοκίνητα..είχε τρία αυτοκίνητα εκεί μέσα και αγόρασε άλλα 4 και αγόρασε ακόμα 1. πόσα αυτοκίνητα είναι στη μάντρα; Και ήρθε ένας κύριος και αγόρασε ένα αυτοκίνητο. Πόσα αυτοκίνητα μείνανε τώρα; (πρόβλημα δύο πράξεων)

ΣΥΝΟΛΟ: 10 ΣΥΝΟΛΟ: 5 ΣΥΝΟΛΟ: 1

Page 53: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αυτοαξιολόγηση από την ομάδα της τάξης

Μέθοδοι και Τεχνικές:Συζητήσεις ολομέλειας

ΕστίασηΕυχάριστα συναισθήματα Επιθυμία επανάληψης της δράσηςΕπιθυμία επανάληψης της πρακτικής σε άλλα πλαίσιαΒιβλίο θέματος με φωτογραφικό υλικό

Ανάπτυξη μεταγνωστικής δεξιότητας με την εξιστόρηση των βιωμένων εμπειριών τους

Page 54: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αξιολόγηση από τρίτουςΝηπιαγωγός της τάξης:«μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση όταν λείπατε…τις μέρες που διαμεσολαβούσαν για

να έρθετε..που συνέχεια μιλούσαν για το δράκο και τις ιδέες που έπρεπε να βρουν..αφού ήρθαν και μου έφεραν γραμμένα σε χαρτί προβλήματα την άλλη μέρα το πρωί!»

«-Τώρα μετά τη δουλειά που κάνατε τα παιδιά μου ζητούν συνέχεια τα υλικά που χρησιμοποιήσατε στα παιχνίδια για να τα παίξουν ξανά.

-Τα έδωσες;; Όχι δεν τους τα έδωσα γιατί είχαμε να φτιάξουμε πολλά πράγματα για το Πάσχα και δε θα προλαβαίναμε…και αυτά συνέχεια γκρινιάζουν γιατί δεν τους τα δίνω..θα τους τα δώσω μετά το Πάσχα.

-Δώστα τώρα..το είχαμε υποσχεθεί κιόλας αλλά όταν υπάρχει ενδιαφέρον………κλπ.

-Ναι θα τα δώσω έχετε δίκιο, γιατί είναι μεγάλη η επιθυμία τους να παίξουν ξανά τα παιχνίδια»

Page 55: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Σχόλια ΓονέωνΕστίαση «ενδιαφέρον των παιδιών για την κατασκευή

προβλημάτων» «συμπάσχουν με τους ήρωες του σεναρίου» «χαρούμενα για αυτά που τους κάνουν οι

καινούργιες δασκάλες»«θέλουμε να ξανάρθουν οι δασκάλες»

Page 56: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Μια προσπάθεια αποτίμησης της προσέγγισης κάτω από την ομπρέλα της

ΔημιουργικότηταςΗ μελέτη των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης της

προσέγγισης που εφαρμόστηκε ανέδειξε αναφορικά με την παραγωγή των συγκεκριμένων έργων ποικιλία, συνθετότητα και πρωτοτυπία.

Βασικά χαρακτηριστικά της αποκλίνουσας – δημιουργικής σκέψης

α. νοητική ευχέρεια-ικανότητα παραγωγής μεγάλου αριθμού ιδεών

β. νοητική ευελιξία-ικανότητα παραγωγής μεγάλου αριθμού διαφορετικού είδους ιδεών

γ. πρωτοτυπία των ιδεών-σπανιότητα - μοναδικότητα των ιδεών.

Page 57: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Αποτίμηση του εκπαιδευτικού Δράματος ως πλαίσιο ανάδειξης μαθηματικών πρακτικών Η μέθοδος του Εκπαιδευτικού Δράματος λειτούργησε

θετικά στη δημιουργική έκφραση των παιδιώνστην κατασκευή των έργων που τους ανατέθηκαν

μέσα από την παροχή επιλογών, την εξασφάλιση αυτονομίας, την ενθάρρυνση της ομαδικής εργασίας,

τον πειραματισμό, την ενίσχυση της επιμονής

που είναι βασικά συστατικά της καλλιέργειας της Δημιουργικότητας μέσα από τις τέχνες.

Page 58: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Συζήτηση……….Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της προτεινόμενης προσέγγισης

Εξοικείωση των παιδιών με την τεχνική του εκπαιδευτικού δράματος

Προηγούμενη εμπειρία των νηπίων στην εμπλοκή και λύση προβληματικών καθημερινών καταστάσεων

Έμφαση στην κατανόηση από την μεριά των παιδιών στο τι είναι η δομή ενός μαθηματικού προβλήματος (δεδομένα, υπόθεση, δυσκολία, ζητούμενο –ερώτηση)

Καθοδηγητικός και Διαμεσολαβητικός ρόλος εκπαιδευτικού

Page 59: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Προτάσεις - Συμπεράσματα…“Όταν τα παιδιά θα έχουν ξεχάσει πολλές από τις

γνώσεις που απέκτησαν σπασμωδικά και χωρίς συνεκτικό ιστό, μέσα στα πλαίσια της σχολικής τάξης, ίσως να θυμούνται τις εμπειρίες συνεργασίας, δημιουργικής έκφρασης και επικοινωνίας, που τους χάρισε το βίωμα ενός εκπαιδευτικού δράματος, που σχεδιάστηκε για τη μύηση τους σε διαδικασίες θέσης προβλημάτων –problem posing…” (Ανδριοπούλου, 2009).

Page 60: «Δράκε, Δράκε είσαι εδώ; Οι σπουδαίοι βοηθοί θα σε βοηθήσουν στο διαγωνισμό!».

Τα παραμύθια είναι ευχή και πάρτε την μαζί σας!!! Ευχαριστούμε πολύ!