ΕΥΘΥΣ –

– ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

α. ΕΥΘΥΣΛΟΓΟΣ

• Όταν ακούμε κάποιοννα μιλάει, λέμε ότι ακούμε«ευθύ λόγο».

• Όταν ακούμε τα λόγια κάποιου, απόκάποιον άλλον, ακριβώς όπως τα είπε, επίσης λέμε ότι τα ακούμε σε «ευθύλόγο».

Παραδείγματα:

• Τι κάνεις;• Είμαι κουρασμένος!• Είπε αυτό ακριβώς: «Ελπίζω να μην σεξαναδώ να πειράζεις τον αδελφό μου!»

• κλπ.

Υπάρχουν, δηλαδή, δύο τρόποιγια να εκφραστούμεσε ευθύ λόγο:

1. Να γράψουμε απ’ ευθείας τα λόγιακάποιου:Άνοιξε το παράθυρο!

2. Να γράψουμε μέσα στο κείμενό μας ταλόγια κάποιου, ακριβώς όπως τα είπε, ταοποία τα ξεχωρίζουμε βάζοντας πρινάνω-κάτω τελεία και εισαγωγικά:Ο Πέτρος δήλωσε: «Δεν ξαναπάω εκεί!».

β. ΠΛΑΓΙΟΣΛΟΓΟΣ

Εάν τα λόγια κάποιουδεν τα λέμε ακριβώς το ίδιο, αλλά τα περιγράφουμε, τότε λέμε πως έχουμεπλάγιο λόγο.

• Με ρώτησε να του πω τι ώρα είναι.• Τους ανακοίνωσε πως θα παντρευόταν

σε λίγο καιρό.• κλπ.

Από ανεξάρτητη, δηλαδή, που είναι η πρότασηστον ευθύ λόγο, στον πλάγιο γίνεται εξαρτημένη:

• «Δώσε μου το βιβλίο μου!»«Του ζήτησε να της δώσει το βιβλίο της.»

• «Τα γατιά δεν έφαγαν το φαγητό τους!»«Διαπίστωσε πως τα γατιά δεν είχαν φάειτο φαγητό τους.»

Για να μετατρέψουμεευθύ λόγο σε πλάγιο...

1. Γράφουμε τα ονόματατων προσώπων(Ο Γιάννης είπε πως..., η Μαρία πρότεινε να...).

2. Βάζουμε συνδέσμουςγια να ενώσουμε τις προτάσεις.

3. Χρησιμοποιούμε διαφορετικά ρήματα καιόχι μόνον το «είπε» (για ποικιλία), όπως: απάντησε, διέταξε, ρώτησε, ανακοίνωσε, πρότεινε, κλπ.

4. Μετατρέπουμετις κύριες προτάσειςσε εξαρτημένες:«Δώσε μου το ποτήρι!»«Του ζήτησε να του δώσει το ποτήρι.»«Θα πάω να δουλέψω!»Τους ανακοίνωσε πως θα πήγαινε ναδουλέψει.»

5. Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων, από πρώτο (ή δεύτερο) σε τρίτο:Έλα, κοντά μου!»«Του ζήτησε να πάει κοντά του.»

6. Τις περισσότερες φορέςαλλάζουμε τους χρόνουςτων ρημάτων(ο Ενεστώτας γίνεται Παρατατικός, ο Αόριστος και ο Παρακείμενοςγίνονται Υπερσυντέλικος, κλπ.).«Πηγαίνω σινεμά.»«Είπε πως πήγαινε σινεμά.»«Δεν πεινάω! Έχω φάει.»Είπε πως δεν πεινούσε επειδή είχεφάει.»