ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΣΤHHΝ Α΄ ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΕΠΑ.Λ.Ν Α΄ ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΕΠΑ.Λ.

«Παράδοση και Μοντερνισμός στη  Νεοελλ. Ποίηση»«Παράδοση και Μοντερνισμός στη  Νεοελλ. Ποίηση»

Διδάσκουσες: Ζέρβα Γεωργία , Διδάσκουσες: Ζέρβα Γεωργία , MM.Ε.Εdd..

Μπάκα Μαρία Μπάκα Μαρία

Παναγιωτοπούλου Μαρία , Παναγιωτοπούλου Μαρία , MM.Α..Α.Φιλόλογοι στο ΕΠΑ.Λ. ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ, Σχολ. έτος 2012-2013Φιλόλογοι στο ΕΠΑ.Λ. ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ, Σχολ. έτος 2012-2013

ΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

«ΟΙ ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ»«ΟΙ ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ»

20 Ιουνίου 201320 Ιουνίου 2013, , ΛιβαδειάΛιβαδειάΔιοργάνωση: Στρατής ΜαϊστρέλληςΔιοργάνωση: Στρατής Μαϊστρέλλης

Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ν.Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ν. ΒοιωτίαςΒοιωτίας

Λέει ο Λέει ο Edgar Allan PoeEdgar Allan Poe : :

«Η ποίηση είναι σκέψεις που «Η ποίηση είναι σκέψεις που αναπνέουν και λέξεις που καίνε»αναπνέουν και λέξεις που καίνε»

Στοχοθεσία : Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι η ποίηση δεν είναι κάτι Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι η ποίηση δεν είναι κάτι

βαρετό, μακρινό, απρόσωπο και απαρχαιωμένο αλλά εκφράζει με βαρετό, μακρινό, απρόσωπο και απαρχαιωμένο αλλά εκφράζει με τον ιδιαίτερο τρόπο της τα βιώματα, τα συναισθήματα και τις τον ιδιαίτερο τρόπο της τα βιώματα, τα συναισθήματα και τις συγκινήσεις όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου. συγκινήσεις όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου.

Να παρατηρήσουν ότι η ποίηση αλλάζει, τόσο στο περιεχόμενο όσο Να παρατηρήσουν ότι η ποίηση αλλάζει, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή της, από εποχή σε εποχή.και στη μορφή της, από εποχή σε εποχή.

Να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι αυθαίρετες ή τυχαίες, Να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι αυθαίρετες ή τυχαίες, αλλά εντάσσονται στο πλαίσιο γενικότερων καλλιτεχνικών και αλλά εντάσσονται στο πλαίσιο γενικότερων καλλιτεχνικών και πολιτισμικών ρευμάτων. πολιτισμικών ρευμάτων.

Να γνωρίσουν τα λογοτεχνικά κινήματα του ρομαντισμού, του Να γνωρίσουν τα λογοτεχνικά κινήματα του ρομαντισμού, του παρνασσισμού, του συμβολισμού και του υπερρεαλισμού. παρνασσισμού, του συμβολισμού και του υπερρεαλισμού.

Να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα της εξέλιξης της νεοελληνικής Να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα της εξέλιξης της νεοελληνικής ποίησης.ποίησης.

Να κωδικοποιήσουν τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της Να κωδικοποιήσουν τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης.μοντέρνας ποίησης.

Να γνωρίσουν τους βασικούς εκπροσώπους της παραδοσιακής Να γνωρίσουν τους βασικούς εκπροσώπους της παραδοσιακής ποίησης και τους ποιητές που πραγματοποίησαν τη μετάβαση από ποίησης και τους ποιητές που πραγματοποίησαν τη μετάβαση από την παράδοση στον μοντερνισμό. την παράδοση στον μοντερνισμό.

Να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία των νέων και να τους βοηθήσουμε Να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία των νέων και να τους βοηθήσουμε να εκτιμήσουν ιδιαίτερα τη μελοποιημένη ποίηση.να εκτιμήσουν ιδιαίτερα τη μελοποιημένη ποίηση.

Δεξιότητες που προσδοκούμε να αποκτήσουν Δεξιότητες που προσδοκούμε να αποκτήσουν οι μαθητές:οι μαθητές:

Να εντάσσουν ένα ποιητικό έργο στην παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που ανιχνεύουν σ’ αυτό.

Να αναγνωρίζουν τα κύρια στοιχεία των βασικών λογοτεχνικών κινημάτων στα ποιήματα.

Να εξοικειωθούν με το άλογο στοιχείο της μοντέρνας ποίησης, με τις δυνατότητες της γλώσσας και τη δύναμη των συνειρμών και να είναι ανοικτοί στην πολυσημία του ποιητικού λόγου

Να αισθανθούν τον ποιητικό ρυθμό του ελεύθερου στίχου.

Να μάθουν να διακρίνουν ένα μοντέρνο ποίημα από ένα πεζό κείμενο.

Διδακτική μεθοδολογία : Διδακτική μεθοδολογία :

Συνδυασμός της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας με την μετωπική και αξιοποίηση της μεθόδου project.

Διδακτικά μέσα :Διδακτικά μέσα :

Προφορικός λόγος Παραγωγή γραπτού λόγου Χρήση εποπτικών μέσων και οπτικοακουστικού

υλικού (εικόνες, πρόσθετο επεξηγηματικό υλικό σε φωτοτυπίες, βίντεο, ακουστικό υλικό, διαδίκτυο)

Α) Προαναγνωστικό στάδιοΑ) Προαναγνωστικό στάδιο(3 διδακτικές ώρες)(3 διδακτικές ώρες)

Ζητήσαμε από τους μαθητές να απαντήσουν γραπτώς στο ερώτημα «τι είναι ποίηση» και διαβάσαμε τις απαντήσεις στην τάξη.

Παραβάλαμε ζωγραφικούς πίνακες του Μποτιτσέλι, του Πικάσο, του

Καντίνσκι και του Νταλί και ζητήσαμε από τους μαθητές να εντοπίσουν τα παραδοσιακά και τα μοντέρνα στοιχεία.

Δόθηκαν ένα παραδοσιακό και ένα μοντέρνο ποίημα και ζητήσαμε από τους μαθητές να τα κατατάξουν στην αντίστοιχη κατηγορία.

Δόθηκαν στους μαθητές διαγραμματικά σε αντιπαραβολή τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης.

Ακούστηκαν μελοποιημένα ποιήματα που είναι αρκετά γνωστά στους μαθητές ως τραγούδια (Ερωτικό του Λαπαθιώτη, Μέσα στη βουή του δρόμου του Μήτσου Παπανικολάου, Αν θυμηθείς τ'όνειρό μου του Γκάτσου και Η Μπαλάντα του κυρ Μέντιου του Βάρναλη) για να καταλάβουν πόσο η ποίηση και οι μεγάλοι ποιητές, χωρίς να το γνωρίζουν, είναι μέσα στα βιώματα και στη ζωή τους.

ΠΙΝΑΚΕΣ

Παραδοσιακό - Μοντέρνο ποίημαΔιονύσιος Σολωμός, Η Ξανθούλα

Την είδα την ξανθούλαΤην είδα την ξανθούλα την είδα 'ψες αργά την είδα 'ψες αργά

Που εμπήκε στη βαρκούλαΠου εμπήκε στη βαρκούλανα πάει στην ξενητειά.να πάει στην ξενητειά.

Εφούσκονε τ' αγέριΕφούσκονε τ' αγέριλεπτότατα πανιάλεπτότατα πανιάΩσάν το περιστέρι Ωσάν το περιστέρι που απλώνει τα φτεράπου απλώνει τα φτερά

Εστέκονταν οι φίλοιΕστέκονταν οι φίλοιμε λύπη με χαράμε λύπη με χαράΚαι αυτή με το μαντίλι Και αυτή με το μαντίλι τους αποχαιρετά.τους αποχαιρετά.

Και το χαιρετισμό της Και το χαιρετισμό της Εστάθηκα να ιδώ,Εστάθηκα να ιδώ,Ως που η πολλή μακρότηςΩς που η πολλή μακρότηςΜου το'κρυψε κι αυτόΜου το'κρυψε κι αυτό

Σ' ολίγο, σ' ολιγάκιΣ' ολίγο, σ' ολιγάκιΔεν ήξερα να πωΔεν ήξερα να πωαν έβλεπα πανάκιαν έβλεπα πανάκιή του πελάγου αφρόή του πελάγου αφρό

Και αφού πανί, μαντίλιΚαι αφού πανί, μαντίλιΕχάθη ς' το νερόΕχάθη ς' το νερόΕδάκρυσαν οι φίλοιΕδάκρυσαν οι φίλοιΕδάκρυσα κ' εγώΕδάκρυσα κ' εγώ

Μίλτος ΣαχτούρηςΜίλτος Σαχτούρης, Ὁ καθρέφτης, Ὁ καθρέφτης

Σὰ γύρισε ὁ καθρέφτης μουΣὰ γύρισε ὁ καθρέφτης μουστὸν οὐρανὸστὸν οὐρανὸφάνηκεφάνηκεἕνα φεγγάρι μισοφαγωμένοἕνα φεγγάρι μισοφαγωμένοἀπὸ τὰ κόκκινα μυρμήγκιαἀπὸ τὰ κόκκινα μυρμήγκιατῆς φωτιᾶςτῆς φωτιᾶςκι ἕνα κεφάλι πλάι τουκι ἕνα κεφάλι πλάι τουνὰ καίει κι αὐτὸ μέσα σε πύρινηνὰ καίει κι αὐτὸ μέσα σε πύρινηβροχὴβροχὴ

νὰ λάμπει τὸ κεφάλινὰ λάμπει τὸ κεφάλινὰ φέγγεινὰ φέγγεικαθὼς τὸ ἔπαιρνε τὸ ἔκανε κάρβουνοκαθὼς τὸ ἔπαιρνε τὸ ἔκανε κάρβουνοἡ φωτιὰ ἡ φωτιὰ νὰ ψιθυρίζει: νὰ ψιθυρίζει:-Τὰ δέντρα καῖνε φεύγουνε σὰν τὰ -Τὰ δέντρα καῖνε φεύγουνε σὰν τὰ μαλλιὰμαλλιὰὁ ἄγγελος χάνεται μὲ καψαλισμέναὁ ἄγγελος χάνεται μὲ καψαλισμένατὰ φτερὰτὰ φτερὰκι ὁ πόνοςκι ὁ πόνοςσκύλος μὲ σπασμένο πόδισκύλος μὲ σπασμένο πόδιμένειμένειμένειμένει

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ  - ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΠΟΙΗΣΗΣ

Ειδικά στην Ελλάδα η νεωτερική ποίηση καθιερώθηκε μέσα στη δεκαετία του 1930. Για πολλούς αφετηρία ήταν η πρώτη ποιητική συλλογή του Γ. ΣΕΦΕΡΗ «Στροφή» το 1931.

Το πέρασμα από τη μια μορφή ποίησης στην άλλη δεν συντελέστηκε απότομα· είχε προετοιμαστεί σταδιακά με ποιητές που χωρίς να είναι νεωτερικοί υπονόμευσαν όλα

σχεδόν τα παραδοσιακά στοιχεία (Καβάφης, Καρυωτάκης).

Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ

-Τηρεί το μέτρο, την -Τηρεί το μέτρο, την ομοιοκαταληξία. ομοιοκαταληξία.

-Το ποίημα χωρίζεται σε -Το ποίημα χωρίζεται σε στροφές με ίσο αριθμό στίχων στροφές με ίσο αριθμό στίχων και ίσο αριθμό συλλαβών σε και ίσο αριθμό συλλαβών σε κάθε στίχο. κάθε στίχο.

-Ο ποιητής κάνει προσεκτική -Ο ποιητής κάνει προσεκτική επιλογή λέξεων επιλογή λέξεων (αποφεύγονται οι (αποφεύγονται οι «αντιποιητικές») και φροντίζει «αντιποιητικές») και φροντίζει τα σχήματα λόγου και τα τα σχήματα λόγου και τα εκφραστικά μέσα. εκφραστικά μέσα.

-Γίνεται προσπάθεια ώστε το -Γίνεται προσπάθεια ώστε το ποίημα να απέχει από τον ποίημα να απέχει από τον καθημερινό πεζό λόγο. καθημερινό πεζό λόγο.

-Το νόημα του ποιήματος είναι -Το νόημα του ποιήματος είναι εύκολα αντιληπτό από τον εύκολα αντιληπτό από τον αναγνώστη.αναγνώστη.

Η ΜΟΝΤΕΡΝΑΗ ΜΟΝΤΕΡΝΑ -Ο στίχος είναι ελεύθερος, έλλειψη -Ο στίχος είναι ελεύθερος, έλλειψη

μέτρου, ομοιοκαταληξίας.  μέτρου, ομοιοκαταληξίας. 

-Ο ποιητής χρησιμοποιεί λέξεις και -Ο ποιητής χρησιμοποιεί λέξεις και από τον καθημερινό λόγο. από τον καθημερινό λόγο.

-Μπορεί να γράψει κάποιος -Μπορεί να γράψει κάποιος ποίηση με οποιαδήποτε λέξη ποίηση με οποιαδήποτε λέξη (ακόμα και κακόηχη). (ακόμα και κακόηχη). -Κυριαρχία της εικόνας, -Κυριαρχία της εικόνας, εκφραστική τόλμη, απρόσμενοι εκφραστική τόλμη, απρόσμενοι λεξικολογικοί συνδυασμοί , λεξικολογικοί συνδυασμοί , πολυσημία, ασάφεια, πολλές πολυσημία, ασάφεια, πολλές μεταφορές, υπερρεαλισμός. μεταφορές, υπερρεαλισμός.

-Ο αναγνώστης αφήνεται να -Ο αναγνώστης αφήνεται να ανακαλύψει το νόημα μόνος του.  ανακαλύψει το νόημα μόνος του. 

-Σκοπός του ποιητή είναι να -Σκοπός του ποιητή είναι να εκφραστεί πάνω απ’ όλα εκφραστεί πάνω απ’ όλα συναίσθημα ακόμα και με την συναίσθημα ακόμα και με την αυτόματη γραφή.αυτόματη γραφή.

Μεγάλοι Έλληνες ποιητές

Β) Κατά την ανάγνωση (16 διδακτικές ώρες)

Με εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας διδάχθηκαν τα παρακάτω ποιήματα με παράλληλη αναφορά στα οικεία πνευματικά κινήματα και στα βασικά λογοτεχνικά ρεύματα (ρομαντισμός, παρνασσισμός, συμβολισμός, υπερρεαλισμός) :

α) Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι (Σχεδίασμα Β', απόσπασμα 2 – Σχεδίασμα Γ', απόσπασμα 6: Πειρασμός): βιβλίο Α' Λυκείου β) Κ. Παλαμάς, Πατρίδες (2 αποσπάσματα: “Σαν των Φαιάκων το καράβι”, “Πατρίδες, Αέρας, Γη...”): Βιβλίο Α' Λυκείου γ) Κ. Καβάφης, Ιθάκη – Κ. Καβάφης, Απολείπειν ο θεός Αντώνιον: βιβλίο Α' Λυκείου δ) Κ. Βάρναλης, Οι Μοιραίοι – Κ. Βάρναλης, Πάλι μεθυσμένος είσαι: βιβλίο Α' Λυκείου ε) Γ. Σεφέρης, Επί ασπαλάθων: βιβλίο Β' Λυκείου – Τ. Σινόπουλος, Ο καιόμενος: βιβλίο Γ' Λυκείου στ) Ο. Ελύτης, Μαρίνα των βράχων: βιβλίο Β' Λυκείου – Κ. Δημουλά, Ο πληθυντικός αριθμός : βιβλίο Γ' Λυκείου ζ) Γ. Ρίτσος, Ρωμιοσύνη – Ο. Ελύτης, Άξιον εστί: βιβλίο Β' Λυκείου

Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι πολιορκημένοι

Αφού δόθηκαν στους μαθητές πληροφορίες για τη ζωή του ποιητή, για το ιστορικό πλαίσιο του ποιήματος και τα χαρακτηριστικά του ρομαντισμού διδάχθηκε στην τάξη το απόσπασμα 2 από το Σχεδίασμα Β’.

Την επόμενη διδακτική ώρα οι μαθητές χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες τεσσάρων ατόμων, τους δόθηκε το απόσπασμα 6 από το Σχεδίασμα Γ’ του ίδιου ποιήματος «ο Πειρασμός» και τους ανατέθηκε να αντιπαραβάλουν τα αποσπάσματα απαντώντας ανά ομάδες στα εξής ερωτήματα:

Ερευνητικά ερωτήματαΕρευνητικά ερωτήματα ΟΜΑΔΑ 1ΟΜΑΔΑ 1o Πώς περιγράφεται η φύση στα δύο κείμενα; Ποια στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος Πώς περιγράφεται η φύση στα δύο κείμενα; Ποια στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος

αξιοποιεί ιδιαίτερα ο ποιητής και με ποια εκφραστικά σχήματα επιλέγει να τα προβάλει;αξιοποιεί ιδιαίτερα ο ποιητής και με ποια εκφραστικά σχήματα επιλέγει να τα προβάλει; ΟΜΑΔΑ 2ΟΜΑΔΑ 2o Γιατί συνδέεται, κατά τη γνώμη σας, ο Απρίλης με τον έρωτα και τι σχέση μπορεί να έχει η Γιατί συνδέεται, κατά τη γνώμη σας, ο Απρίλης με τον έρωτα και τι σχέση μπορεί να έχει η

επιλογή του ποιητή να παρουσιάσει ανοιξιάτικες εικόνες με το περιεχόμενο και το θέμα του επιλογή του ποιητή να παρουσιάσει ανοιξιάτικες εικόνες με το περιεχόμενο και το θέμα του όλου ευρύτερου ποιήματος;όλου ευρύτερου ποιήματος;

ΟΜΑΔΑ 3ΟΜΑΔΑ 3o Ποιες λέξεις του αποσπάσματος δηλώνουν κίνηση; Ποια είναι η σημασία τους για το Ποιες λέξεις του αποσπάσματος δηλώνουν κίνηση; Ποια είναι η σημασία τους για το

απόσπασμα;απόσπασμα; ΟΜΑΔΑ 4ΟΜΑΔΑ 4o Ποια χαρακτηριστικά έχει η γυναικεία μορφή που παρουσιάζεται στο τέλος του «πειρασμού» Ποια χαρακτηριστικά έχει η γυναικεία μορφή που παρουσιάζεται στο τέλος του «πειρασμού»

και τι εξυπηρετεί η εμφάνισή της και ποιος είναι ο ρόλος του Αλαφροϊσκιωτου στο ποίημα «ο και τι εξυπηρετεί η εμφάνισή της και ποιος είναι ο ρόλος του Αλαφροϊσκιωτου στο ποίημα «ο πειρασμός»;πειρασμός»;

ΟΜΑΔΑ 5ΟΜΑΔΑ 5o Γιατί το απόσπασμα 6 ονομάζεται «Πειρασμός»; Ποιος είναι ο πειρασμός για τους Γιατί το απόσπασμα 6 ονομάζεται «Πειρασμός»; Ποιος είναι ο πειρασμός για τους

ελεύθερους πολιορκημένους και τι νόημα έχουν οι φράσεις: “ όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες ελεύθερους πολιορκημένους και τι νόημα έχουν οι φράσεις: “ όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει” και “τρέμ' η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της;”;φορές πεθαίνει” και “τρέμ' η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της;”;

ΚΟΙΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ:ΚΟΙΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ:o Α) Να εντοπίσετε τις ομοιότητες και διαφορές των δύο σχεδιασμάτων (σε μορφή και Α) Να εντοπίσετε τις ομοιότητες και διαφορές των δύο σχεδιασμάτων (σε μορφή και

περιεχόμενο)περιεχόμενο)o Β) Ο Σολωμός υπηρετεί το ρομαντισμό (με κύρια χαρακτηριστικά τη λατρεία φύσης, της Β) Ο Σολωμός υπηρετεί το ρομαντισμό (με κύρια χαρακτηριστικά τη λατρεία φύσης, της

πατρίδας, της θρησκείας και της γυναίκας, όπως λέει και ο Ερατοσθένης Καψωμένος). πατρίδας, της θρησκείας και της γυναίκας, όπως λέει και ο Ερατοσθένης Καψωμένος). Εντοπίστε σημεία μέσα στον πειρασμό που να επιβεβαιώνουν ότι ο Σολωμός όντως Εντοπίστε σημεία μέσα στον πειρασμό που να επιβεβαιώνουν ότι ο Σολωμός όντως ακολουθεί το ρεύμα του ρομαντισμού.ακολουθεί το ρεύμα του ρομαντισμού.

o Γ) Ιδιαίτερα προσφιλές είναι στον Σολωμό το μοτίβο της Φεγγαροντυμένης κορασιάς. Να Γ) Ιδιαίτερα προσφιλές είναι στον Σολωμό το μοτίβο της Φεγγαροντυμένης κορασιάς. Να παρουσιάσετε τα χαρακτηριστικά της Φεγγαροντυμένης με βάση τα αποσπάσματα που σας παρουσιάσετε τα χαρακτηριστικά της Φεγγαροντυμένης με βάση τα αποσπάσματα που σας δίνονται. (Ελεύθεροι, Λάμπρος, Κρητικός) δίνονται. (Ελεύθεροι, Λάμπρος, Κρητικός)

Κωστής Παλαμάς, Πατρίδες

• Δόθηκαν στους μαθητές σε αδρές γραμμές πληροφορίες για τη ζωή του ποιητή και το έργο του. Ακούστηκαν τα μελοποιημένα ποιήματα (Βάλε τα σημάδια και Κακή φωτιά). Έγινε λόγος για το ρεύμα του παρνασσισμού και το σονέτο και διδάχθηκε στην τάξη το απόσπασμα «Σαν των Φαιάκων το καράβι».

• Την επόμενη ώρα ανατέθηκαν στους μαθητές ανά ομάδες ερωτήματα για προφορική παρουσίαση:

Ερευνητικά ερωτήματαΟΜΑΔΑ 1ΟΜΑΔΑ 1o Εξηγήστε το νόημα του τελευταίου στίχου «Και τι’ μαι; Χόρτο ριζωμένο σ’ ένα Εξηγήστε το νόημα του τελευταίου στίχου «Και τι’ μαι; Χόρτο ριζωμένο σ’ ένα

σβώλο απάνω που ξεφεύγει κι απ’ τα κλαδευτήρια»σβώλο απάνω που ξεφεύγει κι απ’ τα κλαδευτήρια»ΟΜΑΔΑ 2ΟΜΑΔΑ 2o Να βρείτε αν το ποίημα φέρει τα χαρακτηριστικά του παρνασσισμού και του Να βρείτε αν το ποίημα φέρει τα χαρακτηριστικά του παρνασσισμού και του

σονέτου.σονέτου.ΟΜΑΔΑ 3ΟΜΑΔΑ 3o Με τι παρομοιάζεται η φαντασία του ποιητή και γιατί;Με τι παρομοιάζεται η φαντασία του ποιητή και γιατί;ΟΜΑΔΑ 4ΟΜΑΔΑ 4o Τι νόημα έχουν τα ταξίδια που πραγματοποιεί ο ποιητής με τη φαντασία σου στις Τι νόημα έχουν τα ταξίδια που πραγματοποιεί ο ποιητής με τη φαντασία σου στις

διάφορες ηπείρους;διάφορες ηπείρους;ΟΜΑΔΑ 5ΟΜΑΔΑ 5o Έχει οικουμενικό και υπαρξιακό χαρακτήρα το ποίημα; Ποια ζητήματα θέτει και με Έχει οικουμενικό και υπαρξιακό χαρακτήρα το ποίημα; Ποια ζητήματα θέτει και με

ποια εκφραστικά μέσα;ποια εκφραστικά μέσα;ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣo Δίνονται τα ποιήματα «Δίνονται τα ποιήματα «Πατρίδες, Αέρας – Γη»Πατρίδες, Αέρας – Γη» του Παλαμά και « του Παλαμά και «Τελευταίο ταξίδιΤελευταίο ταξίδι» »

του Καρυωτάκη.του Καρυωτάκη.o Α) Ποιες είναι οι νοητές πατρίδες του Παλαμά. Υπάρχουν κοινές ανησυχίες ή κοινές Α) Ποιες είναι οι νοητές πατρίδες του Παλαμά. Υπάρχουν κοινές ανησυχίες ή κοινές

διαπιστώσεις για τη ζωή και την ύπαρξη στα δύο ποιήματα του Παλαμά;διαπιστώσεις για τη ζωή και την ύπαρξη στα δύο ποιήματα του Παλαμά;o Β) Τόσο ο Παλαμάς όσο και ο Καρυωτάκης χρησιμοποιούν στα ποιήματά τους την Β) Τόσο ο Παλαμάς όσο και ο Καρυωτάκης χρησιμοποιούν στα ποιήματά τους την

εικόνα του καραβιού. Με ποιο τρόπο την αξιοποιεί ο καθένας και ποια μεταφορική εικόνα του καραβιού. Με ποιο τρόπο την αξιοποιεί ο καθένας και ποια μεταφορική συμβολική σημασία παίρνει το καράβι στον κάθε ποιητή; (αφορμή να γίνει λόγος συμβολική σημασία παίρνει το καράβι στον κάθε ποιητή; (αφορμή να γίνει λόγος σύντομα και για την πεισιθανάτια και μελαγχολική ποίηση του Καρυωτάκη και της γενιάς σύντομα και για την πεισιθανάτια και μελαγχολική ποίηση του Καρυωτάκη και της γενιάς του. του.

o ΑκρόασηΑκρόαση τουτου “Dust in the wind”. “Dust in the wind”. Δίνονται στους μαθητές οι στίχοι και η μετάφρασή Δίνονται στους μαθητές οι στίχοι και η μετάφρασή τους για να κάνουν και τον νοηματικό συσχετισμό με το «Σαν των Φαιάκων το καράβι» τους για να κάνουν και τον νοηματικό συσχετισμό με το «Σαν των Φαιάκων το καράβι»

Κ.Π. Καβάφης

Λόγος για τον ποιητή. Γράφονται στον πίνακα τα χαρακτηριστικά της ποίησής του και οι κατηγορίες ποιημάτων του (φιλοσοφικά/διδακτικά – ιστορικά/ψευδοϊστορικά, ερωτικά/αισθησιακά).

Διδασκαλία στην τάξη της Ιθάκης. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες αμέσως μετά την πρώτη

ανάγνωση και τον πρώτο σχολιασμό καλούνται να απαντήσουν προφορικά:

ΟΜΑΔΑ 1o Είναι αισιόδοξο ή απαισιόδοξο το μήνυμα του ποιήματος;ΟΜΑΔΑ 2o Τι συμβολίζουν τα τέρατα;ΟΜΑΔΑ 3o Γιατί χρησιμοποιεί β’ ενικό πρόσωπο ο ποιητής; Σε ποια κατηγορία ποιημάτων του Καβάφη ανήκει το ποίημα;ΟΜΑΔΑ 4o Να εξηγήσετε τους στίχους 9-12.ΟΜΑΔΑ 5o Τι συμβολίζει τελικά η Ιθάκη;

Την επόμενη διδακτική ώρα επικεντρωνόμαστε στο «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον». Ακούγεται η απαγγελία

του ποιήματος από τον Δ. Χορν.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και καλούνται να μελετήσουν το ποίημα, να το επεξεργαστούν και να το παρουσιάσουν απαντώντας ανά ομάδες στα εξής:

ΟΜΑΔΑ 1 ΟΜΑΔΑ 1 o Τι συμβολίζει η Αλεξάνδρεια και ο Αντώνιος;Τι συμβολίζει η Αλεξάνδρεια και ο Αντώνιος;ΟΜΑΔΑ 2ΟΜΑΔΑ 2o Να συγκρίνετε το δοθέν ποίημα με το «Να συγκρίνετε το δοθέν ποίημα με το «Τέλος του ΑντωνίουΤέλος του Αντωνίου»»ΟΜΑΔΑ 3ΟΜΑΔΑ 3o Γιατί επαναλαμβάνεται η φράση «Γιατί επαναλαμβάνεται η φράση «αποχαιρέτα την Αλεξάνδρειααποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια…» και τι …» και τι

δηλώνει η αλλαγή του ρήματος: δηλώνει η αλλαγή του ρήματος: φεύγει, χάνειςφεύγει, χάνεις;;ΟΜΑΔΑ 4ΟΜΑΔΑ 4o Περιγράψτε την ατμόσφαιρα του ποιήματος και την ψυχολογία του ήρωα.Περιγράψτε την ατμόσφαιρα του ποιήματος και την ψυχολογία του ήρωα.ΟΜΑΔΑ 5ΟΜΑΔΑ 5o Υπάρχουν στοιχεία τραγικότητας στο ποίημα; Έχει ο Αντώνιος Υπάρχουν στοιχεία τραγικότητας στο ποίημα; Έχει ο Αντώνιος

χαρακτηριστικά τραγικού ήρωα;χαρακτηριστικά τραγικού ήρωα;ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣo Α) Ποια χαρακτηριστικά της ποίησης του Καβάφη εντοπίζονται στο Α) Ποια χαρακτηριστικά της ποίησης του Καβάφη εντοπίζονται στο

««ΑπολείπεινΑπολείπειν»;»;o Β) Σε ποια κατηγορία ποιημάτων ανήκει το «Β) Σε ποια κατηγορία ποιημάτων ανήκει το «ΑπολείπεινΑπολείπειν»;»;

Κώστας Βάρναλης, Κώστας Βάρναλης, Οι ΜοιραίοιΟι Μοιραίοι και και Πάλι μεθυσμένος είσαιΠάλι μεθυσμένος είσαι

Λόγος για τον ποιητή, την ιδεολογία του, τους κοινωνικούς προβληματισμούς του και την εποχή κατά την οποία δημιουργεί (Ελλάδα του Μεσοπολέμου). Οι μαθητές μετά την ανάγνωση των ποιημάτων καλούνται να απαντήσουν ανά ομάδα στα ακόλουθα ερωτήματα:

Ερευνητικά ερωτήματαΟμάδα 1: Ομάδα 1:

o Την εποχή που γράφτηκαν τα ποιήματα (1922 και 1927, μετά τον Α΄ Την εποχή που γράφτηκαν τα ποιήματα (1922 και 1927, μετά τον Α΄

Παγκόσμιο πόλεμο) οι ποιητές προσπαθούσαν μέσα από το έργο τους να Παγκόσμιο πόλεμο) οι ποιητές προσπαθούσαν μέσα από το έργο τους να εκφράσουν την απαισιοδοξία τους. Να βρείτε μέσα στα δύο ποιήματα εκφράσουν την απαισιοδοξία τους. Να βρείτε μέσα στα δύο ποιήματα στοιχεία που επιβεβαιώνουν αυτή τη διάθεση. στοιχεία που επιβεβαιώνουν αυτή τη διάθεση.

Ομάδα 2:Ομάδα 2:

o Η ποίηση του Βάρναλη διακρίνεται για τη μαχητικότητά της, τη σατιρική Η ποίηση του Βάρναλη διακρίνεται για τη μαχητικότητά της, τη σατιρική διάθεση και τον σαρκασμό. Να σχολιάσετε την άποψη αυτή με βάση τα διάθεση και τον σαρκασμό. Να σχολιάσετε την άποψη αυτή με βάση τα εξεταζόμενα ποιήματα. εξεταζόμενα ποιήματα.

Ομάδα 3:Ομάδα 3: Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η ψυχική κατάσταση του Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η ψυχική κατάσταση του Κωνσταντή και των θαμώνων της ταβέρνας έτσι όπως εκφράζεται στα δύο Κωνσταντή και των θαμώνων της ταβέρνας έτσι όπως εκφράζεται στα δύο ποιήματα; ποιήματα;

Ομάδα 4: Ομάδα 4:

o «Αχ που’ σαι νιότη που’ δειχνες πως θα γινόμουν άλλος..»: Να «Αχ που’ σαι νιότη που’ δειχνες πως θα γινόμουν άλλος..»: Να σχολιάσετε τη φράση αυτή από το σχολιάσετε τη φράση αυτή από το Πάλι μεθυσμένος είσαι. Πάλι μεθυσμένος είσαι.

Ομάδα 5: Ομάδα 5: Ποια στάση ζωής εκφράζουν οι Μοιραίοι και ο Κωνσταντής Ποια στάση ζωής εκφράζουν οι Μοιραίοι και ο Κωνσταντής στα δύο ποιήματα και με ποιο τρόπο κρίνεται αυτή από τον ποιητή; στα δύο ποιήματα και με ποιο τρόπο κρίνεται αυτή από τον ποιητή;

ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ: ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ:

o Να συγκρίνετε τα δυο ποιήματα ως προς το περιεχόμενο, τον τόπο, Να συγκρίνετε τα δυο ποιήματα ως προς το περιεχόμενο, τον τόπο, τους πρωταγωνιστές και τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται σ’ αυτά η τους πρωταγωνιστές και τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται σ’ αυτά η ανθρώπινη δυστυχία.ανθρώπινη δυστυχία.

Γ. Σεφέρης, Επί ασπαλάθων

• Δίνονται πληροφορίες για Δίνονται πληροφορίες για τον ποιητή, τη ζωή και το τον ποιητή, τη ζωή και το έργο του έργο του ((συμβολισμόςσυμβολισμός και και νεότερη ποίηση)νεότερη ποίηση) καθώς και καθώς και για την περιρρέουσα για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής ατμόσφαιρα της εποχής που γράφεται το ποίημα. που γράφεται το ποίημα. Διαβάζεται η περικοπή για Διαβάζεται η περικοπή για τον Αρδιαίο από την τον Αρδιαίο από την ΠολιτείαΠολιτεία του Πλάτωνα και του Πλάτωνα και έπειτα γίνεται ανάγνωση έπειτα γίνεται ανάγνωση του ποιήματος στην τάξη. του ποιήματος στην τάξη. Στη συνέχεια οι μαθητές Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και χωρίζονται σε ομάδες και τους ανατίθενται οι τους ανατίθενται οι ακόλουθες ερωτήσεις:ακόλουθες ερωτήσεις:

Ερευνητικά ερωτήματαΟΜΑΔΑ 1:ΟΜΑΔΑ 1:o Ποιοι συνειρμοί δημιουργούνται στο μυαλό του ποιητή;Ποιοι συνειρμοί δημιουργούνται στο μυαλό του ποιητή;ΟΜΑΔΑ 2:ΟΜΑΔΑ 2:o Να βρείτε στοιχεία συμβολισμού στο ποίημα.Να βρείτε στοιχεία συμβολισμού στο ποίημα.ΟΜΑΔΑ 3:ΟΜΑΔΑ 3:o Ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος του ποιήματος και πώς Ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος του ποιήματος και πώς

συνδέονται με το νόημα αυτού; Ποια είναι η σημασία των συνδέονται με το νόημα αυτού; Ποια είναι η σημασία των επιλογών του ποιητή (γιατί το Σούνιο και η ημέρα του επιλογών του ποιητή (γιατί το Σούνιο και η ημέρα του Ευαγγελισμού);Ευαγγελισμού);

ΟΜΑΔΑ 4:ΟΜΑΔΑ 4:o Παρουσιάστε και σχολιάστε τις εικόνες, τις μεταφορές και Παρουσιάστε και σχολιάστε τις εικόνες, τις μεταφορές και

τα εκφραστικά μέσα του ποιήματος.τα εκφραστικά μέσα του ποιήματος.ΟΜΑΔΑ 5:ΟΜΑΔΑ 5:o Ποιο μήνυμα θέλει να περάσει με τον τελευταίο στίχο ο Ποιο μήνυμα θέλει να περάσει με τον τελευταίο στίχο ο

ποιητής και γιατί επιλέγει αυτόν τον τρόπο;ποιητής και γιατί επιλέγει αυτόν τον τρόπο;ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ:ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ:o Να συγκρίνετε το « Επί ασπαλάθων» του Σεφέρη με τον Να συγκρίνετε το « Επί ασπαλάθων» του Σεφέρη με τον

««ΚαιόμενοΚαιόμενο» του Σινόπουλου. Ποιος είναι ο ρόλος του ποιητή » του Σινόπουλου. Ποιος είναι ο ρόλος του ποιητή και του ανθρώπου του πνεύματος σε δύσκολους καιρούς; και του ανθρώπου του πνεύματος σε δύσκολους καιρούς;

Ο. Ελύτης, Η Μαρίνα των βράχων

Δίνονται πληροφορίες για τον ποιητή και σχολιάζονται τα αγαπημένα θέματα της ποίησής του (Ελλάδα, ήλιος, θάλασσα, έρωτας) καθώς και το ρεύμα του υπερρεαλισμού που υπηρέτησε. Ακρόαση της Μαρίνας από απαγγελία Βαλτινού. Ζητάμε από τους μαθητές να καταγράψουν τους στίχους ή τις λέξεις που τους εντυπωσίασαν περισσότερο και σημειώνουμε τις απαντήσεις στον πίνακα. Χωρισμός μαθητών σε ομάδες και ανάθεση εργασιών

Ερευνητικά ερωτήματαΟΜΑΔΑ 1:

Να εντοπίσετε στοιχεία υπερρεαλισμού στο ποίημα.ΟΜΑΔΑ 2:

Σχολιάστε τον τελευταίο στίχο «Θ’ αποχαιρετήσεις το αίνιγμά σου» ΟΜΑΔΑ 3:

Γιατί ποιητής επαναλαμβάνει τη φράση «έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη; Μα πού γύριζες;» Τι ψυχική κατάσταση εκφράζει μέσα από αυτή;

ΟΜΑΔΑ 4: Σχολιάστε τη φράση «και ο χρόνος γλύπτης των ανθρώπων παράφορος»

ΟΜΑΔΑ 5: Στο ποίημα διαπιστώνεται ένα παιχνίδι χρωμάτων από τον ποιητή. Τι συμβολίζεται με το κάθε χρώμα;

ΚΟΙΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ: Να διαβάσετε το ποίημα της Δημουλά «Ο πληθυντικός αριθμός» και να το

συγκρίνετε με τη Μαρίνα των βράχων ως προς τον τρόπο βίωσης των ερωτικών συναισθημάτων, όπως εκφράζονται από τους ποιητές.

Η διδασκαλία κλείνει με ανάγνωση αποσπασμάτων από τη Μαρία Νεφέλη και τις Μικρές Κυκλάδες και ακρόαση των τραγουδιών «Παραμύθι με λυπημένο τέλος» του Μίλτου Πασχαλίδη και «Απόγευμα στο δέντρο» του Αλκίνοου Ιωαννίδη.

Ομαδοσυνεργατική γραπτή εργασία και παρουσίασή της στην τάξη

Γιάννης Ρίτσος, Ρωμιοσύνη – Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον εστί

Ερευνητικά ερωτήματαΟΜΑΔΑ 1:o Πώς περιγράφουν την ψυχική κατάσταση των αγωνιζόμενων Ελλήνων οι δύο ποιητές.ΟΜΑΔΑ 2:o Να βρείτε υπερρεαλιστικά στοιχεία στα ποιήματα.ΟΜΑΔΑ 3:o Ποιες εικόνες της φύσης και της καθημερινότητας αξιοποιούν οι δύο ποιητές;ΟΜΑΔΑ 4:o Με ποιους στίχους εκφράζεται το αγωνιστικό περιεχόμενο των δυο ποιημάτων;ΟΜΑΔΑ 5:o Πώς παρουσιάζεται ελληνική ψυχή στα δύο ποιήματα και με ποιους τρόπους;

Ακρόαση μελοποιημένων κομματιών από Ρωμιοσύνη και Άξιον εστί.

Γ) Μετά την ανάγνωση (2 διδακτικές ώρες)

Δόθηκαν στους μαθητές ανά ομάδα ποιήματα Δόθηκαν στους μαθητές ανά ομάδα ποιήματα αντιπροσωπευτικά της ερωτικής ποίησης (παραδοσιακά και αντιπροσωπευτικά της ερωτικής ποίησης (παραδοσιακά και μοντέρνα) και τους ζητήθηκε να παραγάγουν δουλεύοντας μοντέρνα) και τους ζητήθηκε να παραγάγουν δουλεύοντας ομαδοσυνεργατικά ένα μικρό γραπτό δοκίμιο έκτασης 1-2 ομαδοσυνεργατικά ένα μικρό γραπτό δοκίμιο έκτασης 1-2 σελίδων απαντώντας σε συγκεκριμένα με βάση τα ποιήματα σελίδων απαντώντας σε συγκεκριμένα με βάση τα ποιήματα ερωτήματα ώστε να γίνει αντιληπτό κατά πόσο εμπεδώθηκε ερωτήματα ώστε να γίνει αντιληπτό κατά πόσο εμπεδώθηκε η διάκριση παραδοσιακής και μοντέρνας ποιητικής γραφής. η διάκριση παραδοσιακής και μοντέρνας ποιητικής γραφής.

Ακολούθησε συζήτηση με τους μαθητές για το τί Ακολούθησε συζήτηση με τους μαθητές για το τί αισθάνθηκαν, τί αποκόμισαν, τί τους άρεσε από την επαφή αισθάνθηκαν, τί αποκόμισαν, τί τους άρεσε από την επαφή τους με την ποίηση.τους με την ποίηση.

Ζητήθηκε από τους μαθητές να φέρουν ένα αγαπημένο Ζητήθηκε από τους μαθητές να φέρουν ένα αγαπημένο ποίημά τους (παραδοσιακό ή μοντέρνο) ή εναλλακτικά να ποίημά τους (παραδοσιακό ή μοντέρνο) ή εναλλακτικά να συνθέσουν οι ίδιοι ένα δικό τους ποίημα αξιοποιώντας κατά συνθέσουν οι ίδιοι ένα δικό τους ποίημα αξιοποιώντας κατά βούληση στοιχεία παράδοσης ή ποιητικού μοντερνισμού.βούληση στοιχεία παράδοσης ή ποιητικού μοντερνισμού.

Ποιήματα για τον έρωταΠοιήματα για τον έρωτα Μυρτιώτισσα, Σ΄αγαπώ

Μαρία Πολυδούρη, Μόνο γιατί μ΄αγάπησες Οδυσσέας Ελύτης, Μονόγραμμα Γιάννης Ρίτσος, Η σονάτα του σεληνόφωτος Ναπολέων Λαπαθιώτης, Ερωτικό

Θέμα εργασίας:

• Πώς παρουσιάζεται ο έρωτας σε καθένα από τα παραπάνω Πώς παρουσιάζεται ο έρωτας σε καθένα από τα παραπάνω ποιήματα; Ποια χαρακτηριστικά αποδίδονται στο ερωτικό ποιήματα; Ποια χαρακτηριστικά αποδίδονται στο ερωτικό συναίσθημα κάθε φορά; Με ποιες εικόνες και με ποιες συναίσθημα κάθε φορά; Με ποιες εικόνες και με ποιες καταστάσεις συνδέεται ο έρωτας; Κατατάξτε τα ποιήματα αυτά καταστάσεις συνδέεται ο έρωτας; Κατατάξτε τα ποιήματα αυτά από το πιο παραδοσιακό στο πιο μοντέρνο από το πιο παραδοσιακό στο πιο μοντέρνο (από άποψη (από άποψη περιεχομένου και μορφής)περιεχομένου και μορφής)

• Ποιο ποίημα άρεσε περισσότερο στην ομάδα σας και γιατί;Ποιο ποίημα άρεσε περισσότερο στην ομάδα σας και γιατί;

Αξιολόγηση των μαθητών

Κατά τη διάρκεια του διδακτικού τετραμήνου πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση των μαθητών σε ατομικό αλλά και ομαδικό επίπεδο με παρακολούθηση της εξέλιξης του γραπτού και προφορικού τους λόγου κατά τις παρουσιάσεις ομαδοσυνεργατικών εργασιών και με ωριαία γραπτή δοκιμασία σε άγνωστα ποιήματα.

Ο διδάσκων έλαβε υπ’ όψιν του τόσο την ατομική συμβολή του κάθε μαθητή στην προσέγγιση και την ερμηνεία του εκάστοτε ποιήματος όσο και τη συμμετοχή του στις ομαδικές εργασίες μέσω των οποίων ασκήθηκαν οι έφηβοι στην ανοχή της διαφοράς, στην πολυφωνία, στην υπευθυνότητα και στη δυνατότητα συνεργασίας για την επίτευξη ενός κοινού στόχου.

Συμπεράσματα - Παρατηρήσεις επί της διδασκαλίας (Ι)

Στην αρχή απροθυμία των μαθητών να ασχοληθούν με την ποίηση - δυσφορία και διάθεση απαξίωσης για τον έμμετρο λόγο και τους ποιητές.

Ήδη από το προαναγνωστικό στάδιο της διδασκαλίας όμως: με την ακρόαση μελοποιημένων ποιημάτων, με το παιχνίδι ανάμεσα στο παραδοσιακό και το μοντέρνο στοιχείο με τη σχηματική παρουσίαση των διαφορών των παραδοσιακών

και μοντέρνων ποιημάτων, άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον για τη νέα θεματική ενότητα.

Συμμετείχαν με αρκετή προθυμία στις ομαδικές εργασίες.

Η εικόνα τους κατά την προφορική παρουσίαση των εργασιών ήταν σχεδόν πάντα καλύτερη από την εικόνα των γραπτών εργασιών που παρέδωσαν (λόγω γενικότερης δυσκολίας των μαθητών του ΕΠΑ.Λ. στον γραπτό λόγο).

Συμπεράσματα - Παρατηρήσεις επί της διδασκαλίας (ΙΙ)

Ιδιαίτερα τους άγγιξαν τα ερωτικά ποιήματα, πολύ Ιδιαίτερα τους άγγιξαν τα ερωτικά ποιήματα, πολύ καλή υπήρξε η ανταπόκρισή τους στους καλή υπήρξε η ανταπόκρισή τους στους Ελεύθερους Ελεύθερους ΠολιορκημένουςΠολιορκημένους, στην , στην Ιθάκη Ιθάκη αλλά και στα ποιήματα αλλά και στα ποιήματα του Βάρναλη, ενώ ανέλπιστα μεγάλο ήταν το του Βάρναλη, ενώ ανέλπιστα μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον ορισμένων παιδιών για τον ενδιαφέρον ορισμένων παιδιών για τον ΚαιόμενοΚαιόμενο του του Σινόπουλου. Σινόπουλου.

Παρόλο που αποδείχτηκε σχετικά εύκολος ο Παρόλο που αποδείχτηκε σχετικά εύκολος ο εντοπισμός των μοντέρνων στοιχείων στα ποιήματα εντοπισμός των μοντέρνων στοιχείων στα ποιήματα (ελεύθερος στίχος, άλογο στοιχείο, καθημερινό (ελεύθερος στίχος, άλογο στοιχείο, καθημερινό λεξιλόγιο), παρατηρήθηκε δυσκολία στη νοηματική λεξιλόγιο), παρατηρήθηκε δυσκολία στη νοηματική προσέγγιση των μη παραδοσιακών ποιημάτων και προσέγγιση των μη παραδοσιακών ποιημάτων και κυρίως (οι υπερρεαλιστικές και συμβολικές εικόνες κυρίως (οι υπερρεαλιστικές και συμβολικές εικόνες απαιτούν ένα υψηλότερο επίπεδο αφαιρετικής απαιτούν ένα υψηλότερο επίπεδο αφαιρετικής ικανότητας). ικανότητας).

Συμπεράσματα - Παρατηρήσεις επί της διδασκαλίας (ΙΙΙ)

Τους μαθητές δεν ικανοποίησαν οι ερωτήσεις της Τους μαθητές δεν ικανοποίησαν οι ερωτήσεις της ωριαίας γραπτής δοκιμασίας που ήταν απολύτως ωριαίας γραπτής δοκιμασίας που ήταν απολύτως σύμφωνες με το πρότυπο αξιολόγησης του νέου σύμφωνες με το πρότυπο αξιολόγησης του νέου αναλυτικού προγράμματος, γιατί, αναλώθηκαν μόνο σε αναλυτικού προγράμματος, γιατί, αναλώθηκαν μόνο σε θέματα μορφικά των ποιημάτων (εντοπισμός θέματα μορφικά των ποιημάτων (εντοπισμός λογοτεχνικών ρευμάτων, κατάταξη ποιημάτων από το πιο λογοτεχνικών ρευμάτων, κατάταξη ποιημάτων από το πιο παραδοσιακό στο πιο μοντέρνο, ανίχνευση ποιητικών και παραδοσιακό στο πιο μοντέρνο, ανίχνευση ποιητικών και καθημερινών λέξεων, κατηγοριοποίηση συμβόλων) και δεν καθημερινών λέξεων, κατηγοριοποίηση συμβόλων) και δεν δόθηκε καθόλου έμφαση στο περιεχόμενο, στο νόημα και δόθηκε καθόλου έμφαση στο περιεχόμενο, στο νόημα και στην ερμηνεία των ποιημάτων που για τους μαθητές είναι στην ερμηνεία των ποιημάτων που για τους μαθητές είναι το πιο σημαντικό. το πιο σημαντικό.

Η ακρόαση, τέλος, μελοποιημένων ποιημάτων ή Η ακρόαση, τέλος, μελοποιημένων ποιημάτων ή

τραγουδιών που συσχετίζονταν στη συνέχεια νοηματικά με τραγουδιών που συσχετίζονταν στη συνέχεια νοηματικά με το μελετώμενο ποίημα αναγνωρίστηκε από τα παιδιά ως το μελετώμενο ποίημα αναγνωρίστηκε από τα παιδιά ως το πιο ευχάριστο κομμάτι της διδασκαλίας.το πιο ευχάριστο κομμάτι της διδασκαλίας.

Αποτίμηση διδασκαλίαςΘετικά:

Έγινε πιο ενδιαφέρουσα η ποίηση για τους μαθητές. Συμμετείχαν ακόμα και οι πιο αδύνατοι μαθητές στις παρουσιάσεις. Κατέστη δυνατή η συνεργασία, η ανταλλαγή απόψεων, η θεώρηση

του κειμένου από ποικίλες οπτικές. Υπήρξε η ευχέρεια να συσχετιστεί καλύτερα ο ποιητικός λόγος με τη

μουσική και τις εικαστικές τέχνες.

Αρνητικά:

Το κύριο βάρος της δουλειάς επωμίστηκαν οι καλοί μαθητές κάθε ομάδας και κάποιοι επαναπαύτηκαν και κρύφτηκαν πίσω από την ομάδα.

Χρονοβόρα η εξέταση τόσων ποιημάτων, ποιητικών ρευμάτων και ποιητών μέσα σε ένα και μόνο διδακτικό τετράμηνο.

Έγινε αναγκαστική επιλογή ποιητικών έργων και αποκλείστηκαν σημαντικές ποιητικές φωνές, αφού ο χρόνος δεν επαρκούσε για τη διδασκαλία έργων τους.

“Έχουμε την τέχνη για να μην πεθάνουμε

από την αλήθεια...” (Φ. Νίτσε)

Ευχαριστώ για την προσοχή Ευχαριστώ για την προσοχή σας....σας....