Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής...

51
Επισκόπηση της κατάστασης της Ελληνικής Οικονομίας για το έτος 2011 Φεβρουάριος 2012

description

Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Transcript of Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής...

Page 1: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Επισκόπηση της κατάστασης της

Ελληνικής Οικονομίας για το έτος 2011

Φεβρουάριος 2012

Page 2: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 2 από 51

Περιεχόμενα

Περιεχόμενα .............................................................................................................................. 2

Πίνακες ...................................................................................................................................... 3

Διαγράμματα ............................................................................................................................. 3

Μέρος Α: Επισκόπηση Βασικών Μεγεθών ................................................................................ 5

Ενότητα 1 και 2: Εκτέλεση Προϋπολογισμού και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

(ποσά σε εκατ. ευρώ) ............................................................................................................ 5

Ενότητα 3: Κοινωνικά Μεγέθη .............................................................................................. 6

Ενότητα 4: Προσδοκίες ......................................................................................................... 7

Ενότητα 5: Αναπτυξιακά Μεγέθη .......................................................................................... 7

Μέρος 2: Ανάλυση σημείων προϋπολογισμού....................................................................... 10

Ενότητα 1: Εκτέλεση Προϋπολογισμού .............................................................................. 10

1.1 Έσοδα ........................................................................................................................ 10

1.2 Δαπάνες ..................................................................................................................... 16

1.3 Απόκλιση από τους Στόχους ...................................................................................... 18

Ενότητα 2: Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ................................................................. 20

Ενότητα 3: Βασικά Οικονομικά Μεγέθη ............................................................................. 23

3.1 Πληθωρισμός ............................................................................................................ 23

3.2 Ανεργία ...................................................................................................................... 25

3.3 Έσοδα Δημοσίου από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας ..................................................... 27

Ενότητα 4: Προσδοκίες ....................................................................................................... 28

4.1 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ................................................................................. 28

4.2 Δείκτες Επιχειρηματικών Προσδοκιών ..................................................................... 30

4.3 Δείκτες Καταναλωτικών Προσδοκιών ....................................................................... 30

Ενότητα 5: Αναπτυξιακά Μεγέθη ........................................................................................ 31

5.1 Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν..................................................................................... 31

5.2 Λιανικό Εμπόριο ........................................................................................................ 33

5.3 Εμπόριο Μηχανοκίνητων Οχημάτων ........................................................................ 34

5.4 Κατασκευαστικός Τομέας.......................................................................................... 35

5.5 Βιομηχανική Παραγωγή ............................................................................................ 36

5.6 Δείκτες Κύκλου Εργασιών σε Διάφορους Κλάδους .................................................. 42

5.7 Τουρισμός .................................................................................................................. 43

5.8 Κίνηση Χρηματοδοτικών Μέσων .............................................................................. 45

Page 3: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 3 από 51

5.9 Εισαγωγές – Εξαγωγές............................................................................................... 46

5.10 Αξία Χρηματιστηριακών Συναλλαγών ..................................................................... 47

5.11 Χρηματοδότηση Εγχώριων Επιχειρήσεων από Εγχώρια ΝΧΙ .................................. 49

5.12 Καταθέσεις .............................................................................................................. 49

Πίνακες

Πίνακας 1.1: Βασικά Μεγέθη Εκτέλεσης Προϋπολογισμού ................................................... 12

Πίνακας 1.2: Διάρθρωση Άμεσων και Έμμεσων Φόρων ......................................................... 14

Πίνακας 1.3: Διάρθρωση Δαπανών ......................................................................................... 18

Πίνακας 1.4: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010 ............................................................ 18

Πίνακας 1.5: Απόκλιση Στόχων Καθαρών Εσόδων ................................................................. 19

Πίνακας 1.6: Απόκλιση Στόχων Πρωτογενών Δαπανών ......................................................... 19

Πίνακας 1.7: Απόκλιση Στόχων Ελλείμματος Κρατικού Προϋπολογισμού ............................. 20

Πίνακας 2.1: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010 ............................................................ 20

Πίνακας 2.2: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010 – 2009 ................................................ 22

Πίνακας 3.1: Πληθωρισμός κατά Ομάδα Αγαθών και Υπηρεσιών ......................................... 25

Πίνακας 4.1: Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (5/2010 = 100) ................................................. 28

Πίνακας 5.1: Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ............................................................................. 32

Πίνακας 5.2: Βιομηχανική Παραγωγή (2005 = 100)................................................................ 37

Πίνακας 5.3: Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανική Παραγωγή κατά Αγορά(2005 = 100) ........ 39

Πίνακας 5.4: Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και

Εστίασης (2005 = 100) ............................................................................................................. 44

Πίνακας 5.5: Εμπορικό Ισοζύγιο.............................................................................................. 47

Πίνακας 5.6: Καταθέσεις σε Εγχώρια ΝΧΙ ............................................................................... 50

Διαγράμματα

Διάγραμμα 1.1: Εξέλιξη Καθαρών Εσόδων, Δαπανών και Ελλείμματος ΚΠ 2011 .................. 10

Διάγραμμα 1.2: Απόκλιση Καθαρών Εσόδων – Δαπανών ΚΠ για τα έτη 2010 και 2011 ....... 11

Διάγραμμα 1.3: Διάρθρωση Τακτικών Εσόδων ...................................................................... 12

Διάγραμμα 1.4: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Συναλλαγών ................................................... 15

Διάγραμμα 1.5: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Κατανάλωσης ................................................. 15

Page 4: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 4 από 51

Διάγραμμα 1.6: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Συναλλαγών ................................................... 16

Διάγραμμα 1.7: Διάρθρωση Πρωτογενών Δαπανών .............................................................. 17

Διάγραμμα 2.1: Διακύμανση ΠΔΕ 2011-2010 ......................................................................... 21

Διάγραμμα 2.2: Διακύμανση ΠΔΕ 2011– 2010 – 2009 ........................................................... 23

Διάγραμμα 3.1: Πληθωρισμός ................................................................................................ 24

Διάγραμμα 3.2: Ανεργία .......................................................................................................... 25

Διάγραμμα 3.3: Τάσεις Μη – οικονομικά Ενεργού Πληθυσμού και Απασχολούμενων ........ 26

Διάγραμμα 3.4: Τάσεις Ανεργίας 2011 – 2010 ....................................................................... 27

Διάγραμμα 3.5: Έσοδα Δημοσίου από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας ......................................... 28

Διάγραμμα 4.2: Μεταβολή Οικονομικού Κλίματος 2011-2010 .............................................. 29

Διάγραμμα 4.3: Δείκτες Επιχειρηματικών Προσδοκιών ......................................................... 30

Διάγραμμα 4.4: Δείκτες Καταναλωτικών Προσδοκιών ........................................................... 31

Διάγραμμα 5.1: Τάση Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος ..................................................... 33

Διάγραμμα 5.2: Τάση Λιανικού Εμπορίου το 2011 συγκριτικά με το 2010 ........................... 34

Διάγραμμα 5.3: Δείκτες Λιανικού & Χονδρικού Εμπορίου Αυτοκινήτων & Μοτοσικλετών .. 34

Διάγραμμα 5.4: Κατασκευές σε σταθερές τιμές (2005 = 100) ................................................ 35

Διάγραμμα 5.5: Αθροιστικά Αποτελέσματα στην Κατασκευαστική Δραστηριότητα ............. 36

Διάγραμμα 5.6: Βιομηχανική Παραγωγή (2005 = 100)........................................................... 38

Διάγραμμα 5.7: Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανική Παραγωγή κατά Αγορά(2005 = 100) ... 40

Διάγραμμα 5.8: Νέες Παραγγελίες στη Βιομηχανία (2005 = 100).......................................... 41

Διάγραμμα 5.9: Νέες Παραγγελίες στη Βιομηχανία (2005 = 100).......................................... 42

Διάγραμμα 5.10: Δείκτες Κύκλου Εργασιών σε Διάφορους Κλάδους (2005 = 100) ............... 43

Διάγραμμα 5.11: Ταξιδιωτικές Εισπράξεις σε Τιμές 2005 ...................................................... 44

Διάγραμμα 5.12: Ετήσιες Μεταβολές Δείκτη Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών

Παροχής Καταλύματος και Εστίασης ...................................................................................... 45

Διάγραμμα 5.11: Άμεσες Επενδύσεις ..................................................................................... 45

Διάγραμμα 5.12: Επενδύσεις χαρτοφυλακίου ....................................................................... 46

Διάγραμμα 5.13: Γενικός Δείκτης Χρηματιστηρίου Αθηνών .................................................. 48

Διάγραμμα 5.14: Επενδύσεις χαρτοφυλακίου ....................................................................... 48

Διάγραμμα 5.15: Χρηματοδότηση Εγχώριων Επιχειρήσεων από Εγχώρια ΝΧΙ ..................... 49

Διάγραμμα 5.16: Ποσοστιαία Μεταβολή των Καταθέσεων έναντι του Έτους 2010 .............. 51

Page 5: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 5 από 51

Μέρος Α: Επισκόπηση Βασικών Μεγεθών

Ενότητα 1 και 2: Εκτέλεση Προϋπολογισμού και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ποσά σε εκατ. ευρώ)

Μεγέθη Εκτέλεσης Προϋπολογισμού

12μήνο 2011 Αριθμός Απόκλιση 2011-2010

% Μεταβολής 2011-2010

% Μεταβολής 2011-2009

Έσοδα Καθαρά Έσοδα

49.993 -864 -1,70 3,15

Τακτικά Έσοδα

53.953 -2.202 -3,92 1,00

Δαπάνες Συνολικές 68.881 1.949 2,91 -4,07

Πρωτογενείς 51.532 -614 -1,18 -11,11

Τόκοι 16.348 3.125 23,63 32,64

ΠΔΕ Έσοδα 3.770 698 22,72 84,71

Έξοδα 6.608 -1.846 -21,84 -31,08

Έλλειμμα ΚΠ 21.726 269 1,25 -29,65

Συνολικές Εισπράξεις

55.095 1.166 2,16 8,99

Συνολικές Δαπάνες

83.807 4.488 5,66 -6,45

Χρηματοδοτικές Ανάγκες

28.712 3.322 13,08 -26,44

Page 6: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 6 από 51

Ενότητα 3: Κοινωνικά Μεγέθη

Αριθμός

% Μεταβολής 2011-2010

% Μεταβολής 2011-2009

Πληθωρισμός Γενικός Δείκτης 109,63 2,42 7,72

(12ος 2011) Διατροφή και μη αλκοολούχα

ποτά 104,78 4,26 6,27

Αλκοολούχα ποτά και καπνός 126,24 4,57 24,30

Ένδυση και υπόδηση 107,15 -0,57 1,75

Στέγαση 118,49 7,89 15,98

Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού

και υπηρεσίες 103,57 -0,14 1,94

Υγεία 100,94 -0,45 -0,37

Μεταφορές 122,95 2,00 17,42

Επικοινωνίες 103,66 -0,37 1,46

Αναψυχή, πολιτιστικές

δραστηριότητες 100,71 -1,14 0,17

Εκπαίδευση 101,16 -0,94 -0,82

Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια 107,27 3,07 6,10

Άλλα αγαθά και υπηρεσίες 109,11 1,95 6,76

Απασχόληση Εργατικό Δυναμικό 4969,3 -1,67 -0,54

(10ος 2011 - σε χιλ. άτομα) Μη Εργατικό Δυναμικό 4382,4 2,78 2,33

Απασχολούμενοι 4065,8 -6,95 -9,75

Άνεργοι 903,5 32,09 83,97

% Ανεργίας 18,20 34,46 85,71

Κινητή Τηλεφωνία (8ος 2011)

Έσοδα Δημοσίου από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας

26,52 -20,8

Page 7: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 7 από 51

Ενότητα 4: Προσδοκίες

Νοέμβριος 2011 Αριθμός % Μεταβολής 2011-2010

% Μεταβολής 2011-2009

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (Μάιος 2005 = 100)

68,6 -17,48 -11,71

Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία (2006 =

100)

72,6 -2,7 -2,9

Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές (2006

= 100)

37,1 -33,9 -48,8

Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο

(2006 = 100)

59,7 8,0 -34,5

Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες (2006 =

100)

56,5 -6,3 -21,3

Δείκτης Προσδοκιών Καταναλωτών -82 -18,8 -115,8

Ενότητα 5: Αναπτυξιακά Μεγέθη

Δείκτες 2005 = 100 Αριθμός

% Μεταβολής 2011-2010

% Μεταβολής 2011-2009

ΑΕΠ (Γ' Τρίμηνο 2011, εκατ. ευρώ σε σταθερές

τιμές) 48.095 -5,0 -

Λιανικό Εμπόριο Γενικός Δείκτης (εκτός καυσίμων

& λιπαντικών) 79,8 -8,90 -18,24

(10ος 2011) Είδη Διατροφής - Ποτά - Καπνός 68,1 -19,69 -23,31

Ένδυση - Υπόδηση 62,4 -29,81 -37,35

Έπιπλα - Ηλεκτρικά Είδη -

Οικιακός Εξοπλισμός 72,9 -14,94 -26,95

Βιβλία - Χαρτικά - Λοιπά Είδη 66,1 -12,80 -16,33

Εμπόριο Μηχανοκίνητων

Οχημάτων Νέα αυτοκίνητα (9ος 2011) 7.454 9,10 -43,32

Δείκτης Εμπορίας Αυτοκινήτων -

Μοτοσικλετών (Γ Τρίμ.) 38,9 -6,49 -57,11

Χονδρικό Εμπόριο (Γ Τρίμ.) 95,2 -10,86 -23,96

Page 8: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 8 από 51

Κατασκευαστική Δραστηριότητα

Γενικός Δείκτης (Γ Τρίμ.) 57,8 -8,25 -42,26

Οικοδομικά Έργα (κτίρια) (Γ Τρίμ.) 20,5 -41,09 -68,56

Έργα Πολιτικού Μηχανικού (Γ

Τρίμ.) 97,9 4,82 -28,90

Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα Σύνολο Χώρας

(όγκος σε χιλ. κυβ. μέτρα) (9/2011)

2.331 -21,75 -39,81

Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα Νομός Αττικής

(όγκος σε χιλ. κυβ. μέτρα) (9/2011)

343 -36,95 -63,89

Παραγωγή Τσιμέντου (όγκος σε

χιλ. τόνους) (8/2011) 355 -52,28 -49,87

Εκταμιεύσεις ΠΔΕ (τρέχουσες

τιμές σε εκατ. ευρώ) (10/2011) 225 -63,12 -72,85

Βιομηχανική Παραγωγή (11/2011)

Γενικός Δείκτης 74,7 -7,78 -15,31

Ενέργεια 82,9 -5,15 -9,40

Ενδιάμεσα Αγαθά 70,1 -12,38 -14,20

Κεφαλαιουχικά Αγαθά 53,0 -14,24 -39,57

Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά 56,4 -15,70 -31,47

Μη Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά 77,0 -4,94 -15,57

Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανία

(11/2011) Σύνολο Αγοράς 107,5 -0,92 8,48

Εγχώρια Αγορά 95,5 0,32 -0,42

Εξωτερική Αγορά 140,4 -9,77 29,52

Εξωτερική αγορά: ζώνη ευρώ 139,2 -5,82 33,21

Εξωτερική αγορά: εκτός ζώνης

ευρώ 143,4 -11,10 28,04

Νέες Παραγγελίες στη Βιομηχανία

(11/2011) Σύνολο Αγοράς 85,8 -10,53 -5,71

Εγχώρια Αγορά 55,7 -34,70 -34,08

Εξωτερική Αγορά 133,1 7,25 33,90

Δείκτες Κύκλου Εργασιών σε

Κλάδους Τηλεπικοινωνίες 81,0

-10,29900332

-17,18

(Γ Τρίμηνο 2011)

Νομικές - Λογιστικές και Υπηρεσίες Παροχής Συμβούλων

Διαχείρισης 95,6 5,402425579 -0,52

Page 9: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 9 από 51

Δραστηριότητες Αρχιτεκτόνων -

Μηχανικών 64,3

-15,83769634

-39,79

Υπηρεσίες Διαφήμισης και

Έρευνας Αγοράς 42,7

-1,612903226

-34,41

Τουριστική Κίνηση Ταξιδιωτικές Εισπράξεις σε τιμές

2005 (8/2011) 2245,7 4,80 5,04

Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Παροχής

Καταλύματος και Εστίασης (Γ. Τριμ)

156,5 -1,20

Κίνηση Χρηματοδοτικών Μέσων (8/2011)

Άμεσες Επενδύσεις -119,6 -57,32 -291,67

(ποσά σε εκατ. ευρώ) Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου -1855,6 -84,75 -29,35

Χρηματοοικονομικά Παράγωγα -8,2 -102,89 -70,61

Λοιπές Επενδύσεις 1981,8 -84,68 -23,72

Εισαγωγές - Εξαγωγές (8/2011)

Ισοζύγιο -2.170 6,91 -4,75

Εξαγωγές 1.835 35,10 48,41

Εισαγωγές 4.004 18,20 13,95

Εμπορικό Ισοζύγιο χωρίς Καύσιμα -1.210 -7,31 -16,99

Χρηματιστηριακές Συναλλαγές

(9/2011) Αξία 17.986 -37,27 -47,58

Γενικός Δείκτης ΧΑ 798 -45,75 -70,01

Χρηματοδότηση Εγχώριων

Επιχειρήσεων (8/2011)

Σύνολο 121.352 -3,27 -8,16

Γεωργία 2.002 -8,63 -49,34

Βιομηχανία 25.096 1,76 4,77

Εμπόριο 24.661 -7,40 -25,54

Καταθέσεις (8/2011)

Σύνολο 188.574 -11,47 -20,15

Όψεως 20.211 -9,03 -17,64

Ταμιευτηρίου 58.493 -15,68 -19,74

Προθεσμίας 109.870 -9,51 -20,80

Page 10: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 10 από 51

Μέρος 2: Ανάλυση σημείων προϋπολογισμού

Ενότητα 1: Εκτέλεση Προϋπολογισμού

1.1 Έσοδα

Στοιχεία 12μηνου 2011 για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού (ποσά σε

εκατομμύρια ευρώ). Πηγή ενότητας: Δελτία Εκτέλεσης Κρατικού Προϋπολογισμού,

Υπουργείο Οικονομίας

Οι δαπάνες το 12μήνο του 2011, έχουν ξεπεράσει τα 68 δισεκατομμύρια ευρώ (Διάγραμμα

1.1), ενώ τα έσοδα ανήλθαν στα 49 δις. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως το 2010, στο αντίστοιχο

χρονικό διάστημα (12μηνο) οι δαπάνες ανέρχονταν στα 66.932 εκατομμύρια ευρώ και τα

καθαρά έσοδα στα 50.857 εκατομμύρια ευρώ. Παρουσιάζεται υστέρηση καθαρών εσόδων

της τάξεως άνω του 1,7% μεταξύ 2011-2010, ενώ η αύξηση των δαπανών ανέρχεται στο

2,91%.

Διάγραμμα 1.1: Εξέλιξη Καθαρών Εσόδων, Δαπανών και Ελλείμματος ΚΠ 2011

5.090 7.943 11.123

14.473 18.358

21.818 26.846

30.694 34.980

39.271 43.860

49.993

4.846

9.324

15.755

21.022

27.590

33.155

40.969

47.399

52.486

57.465

62.706

68.881

-165 1.028 4.701 7.246

10.260

12.747 15.571 18.086 19.161

20.092 20.490 21.726

-2.000

8.000

18.000

28.000

38.000

48.000

58.000

68.000

78.000

Καθαρά εσοδα Δαπάνες Έλλειμα ΚΠ

Page 11: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 11 από 51

Η διαφορά μεταξύ καθαρών εσόδων και δαπανών διευρύνεται κατά 1,25% το 2011 έναντι

του 2010, με έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού στα 21.726 εκατομμύρια ευρώ, έναντι

21.457 εκατομμύρια ευρώ. Όπως είναι εμφανές και από το Διάγραμμα 1.2, το χάσμα –

ψαλίδα μεταξύ των δύο μεγεθών, παρόλο που περιορίζεται, δεν κλείνει ούτε το Νοέμβριο

του 2011.

Διάγραμμα 1.2: Απόκλιση Καθαρών Εσόδων – Δαπανών ΚΠ για τα έτη 2010 και 2011

Το έλλειμμα αν και από πρώτης πλευράς φαίνεται να σταθεροποιείται συγκριτικά με την

αντίστοιχη περίοδο του 2010 πρώτο 10μήνο του 2010, στην πραγματικότητα παρουσιάζει

αύξηση 1,25%. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, πως ενώ τα Καθαρά Έσοδα μειώνονται

1,70% συγκριτικά με το 2010 (παρά την αυξημένη φορολογία και τα έκτακτα φορολογικά

μέτρα), οι Πρωτογενείς Δαπάνες μειώθηκαν μόνο 1,18%, θέτοντας ξεκάθαρο ζήτημα

σχετικά με την κυβερνητική αποτελεσματικότητα όσον αφορά το ζήτημα του περιορισμού

των δαπανών. Η αδυναμία περαιτέρω μείωσης του ελλείμματος οφείλεται στην αδυναμία

περιορισμού των δαπανών, σε συνδυασμό με την οικονομική ύφεση που μειώνει τα

καθαρά έσοδα του Δημοσίου.

2.500

3.500

4.500

5.500

6.500

7.500

8.500

9.500

Ιανο

υά

ριο

ς 2

00

9

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

00

9

Μά

ρτι

ος

20

09

Απ

ρίλ

ιος

20

09

Μά

ιος

20

09

Ιού

νιο

ς 2

00

9

Ιού

λιο

ς 2

00

9

Αύ

γου

στο

ς 2

00

9

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

09

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

00

9

Νο

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

0

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

0

Μά

ρτι

ος

20

10

Απ

ρίλ

ιος

20

10

Μά

ιος

20

10

Ιού

νιο

ς 2

01

0

Ιού

λιο

ς 2

01

0

Αύ

γου

στο

ς 2

01

0

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

10

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

01

0

Νο

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

1

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

1

Μά

ρτι

ος

20

11

Απ

ρίλ

ιος

20

11

Μά

ιος

20

11

Ιού

νιο

ς 2

01

1

Ιού

λιο

ς 2

01

1

Αύ

γου

στο

ς 2

01

1

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

11

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

01

1

Νο

έμβ

ριο

ς 2

01

1

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

01

1

Καθαρά εσοδα Δαπάνες

Page 12: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 12 από 51

Πίνακας 1.1: Βασικά Μεγέθη Εκτέλεσης Προϋπολογισμού

Ποσά σε εκατ. Ευρώ

2010 2011 % Μεταβολής

2011/2010 Απόκλιση 2011/2010 12μηνο 12μηνο

Καθαρά Έσοδα 50.857 49.993 -1,70 -864

Δαπάνες 66.932 68.881 2,91 1.949

Πρωτογενείς Δαπάνες 52.146 51.532 -1,18 -614

Δαπάνες ΠΔΕ 8.454 6.608 -21,84 -1.846

Έλλειμμα Κρατικού Προϋπολογισμού

21.457 21.726 1,25 269

Το μεγαλύτερο μέρος των Τακτικών Εσόδων προέρχεται από την Έμμεση Φορολογία και

δευτερεύοντος από την Άμεση Φορολογία. Βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας η έμμεση

φορολογία υποθάλπτει τις κοινωνικές ανισότητες και αφετέρου τη φοροδιαφυγή, αφού

εναπόκειται στη φορολογική συνείδηση των πολιτών και επαγγελματιών, ενώ προϋποθέτει

την ύπαρξη ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών.

Διάγραμμα 1.3: Διάρθρωση Τακτικών Εσόδων

1.926 2.840 3.927

4.890 6.864

8.382 10.249

11.836

14.313

15.827 17.709

20.157

3.239 5.029

7.064

9.496

11.474 13.594

16.276

18.487

20.617

23.413

25.543

28.587

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

Άμεσοι Φόροι Έμμεσοι Φόροι Απολήψεις από ΕΕ Λοιπά μη Φορολογικά Έσοδα

Page 13: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 13 από 51

Ο Πίνακας 1.2 παρουσιάζει τη διάρθρωση των άμεσων και έμμεσων φόρων. Όπως είναι

αναμενόμενο η συντριπτική πλειοψηφία των εσόδων από άμεσους φόρους προέρχεται από

τους φόρους εισοδήματος (63,41%). Σημαντικές Παρατηρήσεις: α) τα έσοδα από άμεσους

φόρους μειώνονται ελάχιστα (0,53%) συγκρίνοντας τα 12μηνα 2011 – 2010, β) η μείωση

των εσόδων παρουσιάζεται παρά τη σημαντική αύξηση των φορών στην περιουσία και των

λοιπών άμεσων φόρων, γ) τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος μειώνονται σημαντικά

(10,72%) παρά την ένταση της κυβερνητικής φορολογικής πολιτικής (τα έσοδα από τη

φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων μειώνεται από τα 9.430 εκατομμύρια ευρώ το

2010 στα 8.160 το 2011 – μείωση 13,47%, ενώ στα έσοδα από τη φορολογία νομικών

προσώπων μειώνεται από τα 3.167 εκατομμύρια ευρώ στα 2.760 – μείωση 12,85%).

Όσον αφορά τους έμμεσους φόρους, η συντριπτική πλειοψηφία των εσόδων προέρχεται

από τους φόρους συναλλαγών (κυρίως το ΦΠΑ) και τους φόρους κατανάλωσης (κυρίως

ΕΦΚ καυσίμων, καπνού και τα λοιπά). Για το 2011, τα έσοδα από φόρους συναλλαγών

εμφανίζουν μείωση της τάξεως του 3,86% έναντι του 2010, ενώ τα έσοδα από φόρους

κατανάλωσης καταβυθίζονται 14% περίπου. Το στοιχείο αυτό, που σε μεγάλο βαθμό

οφείλεται σε μείωση της κατανάλωσης, αποστέρησε από το δημόσιο άνω των 2,3 δις.

ευρώ. Αποτελεί ένα από τα πρώτα, εύκολα μετρήσιμα στοιχεία της υφεσιακής πολιτικής

που ακολουθήθηκε.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως ενώ είναι πασιφανής η αδυναμία επίτευξης

των στόχων που έχουν τεθεί εξ αρχής, η κυβέρνηση επιμένει να θέτει μεγαλεπήβολους

στόχους στις προβλέψεις του προσχέδιο προϋπολογισμού του 2012. Οι στόχοι αυτοί

υπερβαίνουν σε πολλές περιπτώσεις του στόχους που το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο

Δημοσιονομικής Στρατηγικής έχει θέσει. Εκ των αριθμητικών δεδομένων κρίνεται σχεδόν

αδύνατη η επίτευξη των οικονομικών στόχων που η Κυβέρνηση είχε θέσει, είτε αρχικά είτε

κατόπιν αναθεωρήσεως.

Page 14: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 14 από 51

Πίνακας 1.2: Διάρθρωση Άμεσων και Έμμεσων Φόρων

Ποσά σε εκατ. Ευρώ

2010 2011 %

Μεταβολής

2011/2010

Απόκλιση

2011/2010

Στόχοι

Προϋπολογισμού

Αναθ. Στόχοι Προϋπολογισμού 2011

12μηνο 12μηνο ΜΠΔΣ Προβλέψεις Προσχεδίου

Προϋπολογισμού

1) Άμεσοι Φόροι 20.265 20.157 -0,53 -108 20.880 20.554 20.677

Φόρος

Εισοδήματος 14.317 12.782 -10,72 -1.535 14.820 12.656 12.837

ως ποσοστό επί των

Άμεσων Φόρων 70,65 63,41 -10,24 -7,24

Φόροι Περιουσίας 487 1.172 140,66 685 910 732 1.128

ως ποσοστό επί των

Άμεσων Φόρων 2,40 5,81 141,95 3,41

Άμεσοι Φόροι ΠΟΕ 2.890 1.917 -33,67 -973 2.700 2.724 2.050

ως ποσοστό επί των

Άμεσων Φόρων 14,26 9,51 -33,31 -4,75

Λοιποί Άμεσοι

Φόροι 2.571 4.285 66,67 1.714 2.450 4.442 4.662

ως ποσοστό επί των

Άμεσων Φόρων 12,69 21,26 67,56 8,57

2) Έμμεσοι Φόροι 31.004 28.587 -7,80 -2.417 31.980 30.219 29.143

Φόροι Συναλλαγών 18.457 17.744 -3,86 -713 19.290 18.372 17.855

ως ποσοστό επί των

Έμμεσων Φόρων 59,53 62,07 4,27 2,54

Φόροι

Κατανάλωσης 11.824 10.131 -14,32 -1.693 11.640 10.813 10.395

ως ποσοστό επί των

Έμμεσων Φόρων 38,14 35,44 -7,07 -2,70

Έμμεσοι Φόροι ΠΟΕ 384 375 -2,34 -9 530 389 400

ως ποσοστό επί των

Έμμεσων Φόρων 1,24 1,31 5,91 0,07

Λοιποί Έμμεσοι

Φόροι 384 337 -12,24 -47 520 426 341

ως ποσοστό επί των

Έμμεσων Φόρων 1,24 1,18 -4,82 -0,06

Παρά την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, τα έσοδα από φόρους συναλλαγών μειώνονται

συνεχώς συγκρινόμενα με αυτά του 2010. Αποτελεί εύλογο ερώτημα το εάν στις αρχές του

Page 15: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 15 από 51

2012 τα στοιχεία θα δείξουν πορεία καλύτερη από αυτή που καταγράφηκε στις αρχές του

2011.

Διάγραμμα 1.4: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Συναλλαγών

Τα έσοδα από φόρους κατανάλωσης παραμένουν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά

με το 2010. Ο ρυθμός μείωσης του είναι φθίνων ήταν φθίνων μέχρι τον Οκτώβριο του 2011,

εν μέρει λόγω και της περιοδικότητας της ελληνικής οικονομίας, αλλά εν συνεχεία η μείωση

ακολούθησε αύξων ρυθμό.

Διάγραμμα 1.5: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Κατανάλωσης

11,49

6,27

3,55 2,66 1,95

0,39 -0,85 -1,23 -1,76 -2,97 -3,44 -3,86

-6,00

-4,00

-2,00

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

Φόροι Συναλλαγών

-37,08 -38,39

-31,79

-27,48

-22,60 -22,05 -18,53

-15,88 -15,01 -13,14 -13,77 -14,32

-45,00

-40,00

-35,00

-30,00

-25,00

-20,00

-15,00

-10,00

-5,00

0,00

Φόροι Κατανάλωσης

Page 16: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 16 από 51

Αντίστοιχη πορεία ακολούθησαν και τα έσοδα από τους φόρους εισοδήματος, τα οποία

παρά τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της χρονιάς, σε κανένα σημείο δεν

πλησίασαν καν τα αντίστοιχα του 2010. Εν τέλει παρατηρήθηκε μείωση τους, της τάξεως

του 10,72%.

Διάγραμμα 1.6: Διακύμανση Εσόδων Φόρων Συναλλαγών

1.2 Δαπάνες

Το 12μηνο του 2011, το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών κατευθύνεται σε αποδοχές και

συντάξεις (42,34%) και σε δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας

(33,21%). Το 13,58% αφορά λειτουργικές και λοιπές δαπάνες και 9,7% αποδιδόμενους

πόρους.

-21,38

-16,77 -17,28

-18,66

-13,49

-10,86 -10,00

-7,92 -7,38 -8,66 -8,49

-10,72

-25,00

-20,00

-15,00

-10,00

-5,00

0,00

Φόρος Εισοδήματος

Page 17: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 17 από 51

Διάγραμμα 1.7: Διάρθρωση Πρωτογενών Δαπανών

Ο Πίνακας 1.3 παρουσιάζει τη διάρθρωση των δαπανών. Μέχρι την ολοκλήρωση του έτους

οι πραγματοποιηθείσες πρωτογενείς δαπάνες είχαν καλύψει το 97,91% των αρχικών

προβλέψεων του προϋπολογισμού. Μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης παρουσιάζουν οι

δαπάνες για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία, που έχει δαπανηθεί το

106,62% των προϋπολογισθέντων κεφαλαίων, οι αποδοχές και συντάξεις που έχει

δαπανηθεί το 101,04% των προϋπολογισθέντων αλλά και η Αντιπαροχή έναντι παρουσίας

στους τομείς ασφάλισης ΔΕΗ (ποσοστό 100%).

42,34%

33,21%

13,58%

9,70%

1,16%

Αποδοχές και Συντάξεις Ασφάλιση, Περίθαλψη, Κοινωνική Προστασία Λειτουργικές και Λοιπές Δαπάνες Αποδιδόμενοι Πόροι

Page 18: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 18 από 51

Πίνακας 1.3: Διάρθρωση Δαπανών

Ποσά σε εκατομμύρια

ευρώ 31/10/2011 30/11/2011 31/12/2011

Προβλέψεις

Προϋπολογισμού

1/1/2011

Ποσοστό

Κάλυψης ΜΠΔΣ

Αποδοχές και Συντάξεις 17.928 19.737 21.817 21.593 101,04 21.633

Ασφάλιση, Περίθαλψη,

Κοινωνική Προστασία 14.298 15.950 17.115 16.052 106,62 16.814

Λειτουργικές και Λοιπές

Δαπάνες 4851 5.526 6.999 7830 89,39 7.221

Αποδιδόμενοι Πόροι 3917 4.598 5.000 5978 83,64 5.162

Αντιπαροχή Έναντι

Παρουσίας Στους

Τομείς Ασφάλισης ΔΕΗ

572 600 600 600 100,00 600

Αποθεματικό 0 0 0

Σύνολο Πρωτογενών

Δαπανών (Α+Β+Γ+Δ+Ε) 41.565 46.412 51.532 52633 97,91 52.010

Η κυβέρνηση κατόρθωσε να μειώσει τις πρωτογενείς της δαπάνες κατά 0.28% συγκριτικά

με το 2010.

Πίνακας 1.4: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010

Ποσά σε εκατομμύρια ευρώ

2010 2011 Διαφορά

2011 -

2010

% Μεταβολή ΜΠΔΣ Αρχική Πρόβλεψη

Προϋπολογισμού 12μηνο 12μηνο

Σύνολο Πρωτογενών Δαπανών 51.679 51.532 -147 -0,28 52.010 52.633

Σύνολο Δαπανών και τόκων 65.247 68.315 3.068 4,70 68.462 69.003

Σύνολο Δαπανών με Χρεωλύσια 87.701 139.442 51.741 59,00 141.721 120.438

1.3 Απόκλιση από τους Στόχους

Όσον αφορά τα καθαρά έσοδα, παρουσιάστηκε απόκλιση -10,02% έναντι των αρχικών

στόχων του προϋπολογισμού του 2011, -7,49% έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ, -3,08%

έναντι των αναθεωρημένων στόχων του προϋπολογισμού (Σεπτέμβριος 2011) και -2,56%

έναντι των τελικών εκτιμήσεων της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού του 2012.

Στον τομέα αυτό υπήρξε σημαντική και αρνητική απόκλιση από τους στόχους.

Page 19: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 19 από 51

Πίνακας 1.5: Απόκλιση Στόχων Καθαρών Εσόδων

Ποσό σε εκατ. ευρώ Απόκλιση

Πραγματοποιηθέντος

από Στόχο

Κα

θα

ρά

Έσ

οδ

α

Αρχικός Στόχος Προϋπολογισμού 55.560 -10,02

Πρόβλεψη ΜΠΔΣ 54.042 -7,49

Αναθεώρηση Προϋπολογισμού Σεπτέμβριος 2011 51.582 -3,08

Τελικές Εκτιμήσεις Εισηγητικής Έκθεσης Προϋπολογισμού 2012 51.308 -2,56

Πραγματοποιηθέντα (προσωρινά στοιχεία 12/2011) 49.993 -

Όσον αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες αυτές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι των

προϋπολογισθέντων, με απόκλιση -2,09% έναντι των αρχικών στόχων του προϋπολογισμού

του 2011, -0,92% έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ, -0,52% έναντι των αναθεωρημένων

στόχων του προϋπολογισμού (Σεπτέμβριος 2011) και -0,57% έναντι των τελικών εκτιμήσεων

της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού του 2012. Στον τομέα αυτό οι στόχοι

επιτεύχθηκαν.

Πίνακας 1.6: Απόκλιση Στόχων Πρωτογενών Δαπανών

Ποσό σε εκατ. ευρώ Απόκλιση

Πραγματοποιηθέντος

από Στόχο

Πρ

ωτο

γενε

ίς Δ

απ

άνε

ς

Αρχικός Στόχος Προϋπολογισμού 52.633 -2,09

Πρόβλεψη ΜΠΔΣ 52.009 -0,92

Αναθεώρηση Προϋπολογισμού Σεπτέμβριος 2011 51.799 -0,52

Τελικές Εκτιμήσεις Εισηγητικής Έκθεσης Προϋπολογισμού 2012 51.830 -0,57

Πραγματοποιηθέντα (προσωρινά στοιχεία 12/2011) 51.532 -

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζει

αποκλίσεις (μεγαλύτερο έλλειμμα έναντι του αρχικά προϋπολογισθέντος) της τάξεως του

9,69% έναντι των αρχικών στόχων του προϋπολογισμού του 2011, 9,68% έναντι των

προβλέψεων του ΜΠΔΣ, -3,69% έναντι των αναθεωρημένων στόχων του προϋπολογισμού

(Σεπτέμβριος 2011) και -5,37% έναντι των τελικών εκτιμήσεων της εισηγητικής έκθεσης του

προϋπολογισμού του 2012. Οι δύο πιο πρόσφατες εκτιμήσεις εμφανίζονται πιο ακριβείς ως

προς την κατεύθυνση της απόκλισης (θετική ή αρνητική), αλλά αδυνατούν να προβλέψουν

το μέγεθος του ελλείμματος.

Page 20: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 20 από 51

Πίνακας 1.7: Απόκλιση Στόχων Ελλείμματος Κρατικού Προϋπολογισμού

Ποσό σε εκατ. ευρώ Απόκλιση

Πραγματοποιηθέντος

από Στόχο

Έλλε

ιμμ

α Κ

Π

Αρχικός Στόχος Προϋπολογισμού 2011 19.806 9,69

Πρόβλεψη ΜΠΔΣ 19.808 9,68

Αναθεώρηση Προϋπολογισμού Σεπτέμβριος 2011 22.558 -3,69

Τελικές Εκτιμήσεις Εισηγητικής Έκθεση Προϋπολογισμού 2012 22.959 -5,37

Πραγματοποιηθέντα (προσωρινά στοιχεία 12/2011) 21.726 -

Ενότητα 2: Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του 2011 συνεχίζει να υστερεί σημαντικά έναντι

αυτού του 2010. Δεδομένου ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αποτελεί το βασικό

αναπτυξιακό μοχλό της χώρας, η υστέρηση του, συνεπάγεται πάγωμα της οποιαδήποτε

αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας. Το πάγωμα του ΠΔΕ στραγγίζει την αγορά από την

απαραίτητη ρευστότητα, αλλά παράλληλα περνά αρνητικό «μήνυμα» - κλίμα και στους

ιδιώτες επενδυτές.

Πίνακας 2.1: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010

Ποσά σε εκ. ευρώ 2010 2011

Ιανουάριος 130 111

Φεβρουάριος 663 144

Μάρτιος 723 422

Απρίλιος 792 651

Μάιος 922 373

Ιούνιος 465 430

Ιούλιος 506 489

Αύγουστος 474 639

Σεπτέμβριος 763 273

Οκτώβριος 609 254

Νοέμβριος 1115 501

Δεκέμβριος 1285 2321

Page 21: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 21 από 51

Το ΠΔΕ είναι εμφανώς μικρότερο από το αντίστοιχο του 2010, με μόνη εξαίρεση το μήνα

Δεκέμβριο. Το Δεκέμβριο του 2011 οι Δαπάνες του ανήλθαν στα 2.321 εκατομμύρια ευρώ,

την ώρα που τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους ανέρχονταν στα 1.285 εκατομμύρια

ευρώ. Όπως φαίνεται και από το Διάγραμμα 4.1 μόνο το Δεκέμβριο του 2011 οι δαπάνες

εμφανίζονται αυξημένες έναντι όλων των υπόλοιπων μηνών, αλλά και του 2010.

Διάγραμμα 2.1: Διακύμανση ΠΔΕ 2011-2010

Παρόλα αυτά, οι επενδυτικές δαπάνες είναι ακόμα μικρότερες αν συγκριθούν με αυτές του

2009. Παρά τις όποιες φωνές, που καλούσαν την προηγούμενη κυβέρνηση να

αναθεωρήσει το μίγμα της οικονομικής της πολιτικής, αυτή συνειδητά διατηρούσε το

Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων περίπου στο μισό του αντίστοιχου που υπήρχε το 2009.

Μόλις στο τέλος του 2011 πραγματοποιήθηκε μεγάλη αύξηση των δαπανών του

προγράμματος, χωρίς βέβαια αυτό να φτάσει στα μεγέθη είτε του 2010, είτε του 2009.

130

663 723 792

922

465 506

474

763

609

1.115 1.285

111 144 422

651

373 430 489

639

273

254 501

2321

0

500

1000

1500

2000

2500

ΠΔΕ 2010 ΠΔΕ 2011

Page 22: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 22 από 51

Πίνακας 2.2: Διαφοροποίηση Δαπανών 2011 – 2010 – 2009

2009 2010 2011

Ιανουάριος 829 130 111

2/μηνο 1,900 793 255

3/μηνο 2,927 1,516 677

4/μηνο 3,791 2,308 1,328

5/μηνο 4,590 3,230 1,701

6/μηνο 6,140 3,695 2,131

7/μηνο 6,593 4,201 2,620

8/μηνο 6,958 4,675 3,259

9/μηνο 7,805 5,438 3,532

10/μηνο 8,022 6,047 3,786

11/μηνο 8,153 7,162 4.287

12/μηνο 9,588 8,447 6.608

Η προηγούμενη κυβέρνηση επέλεξε να μειώνει σταδιακά τις δαπάνες του ΠΔΕ προκειμένου

να κλείνει «τρύπες» ελλείματος του Κρατικού Προυπολογισμού. Η αδυναμία περιορισμού

των πρωτογενών και άλλων δαπανών, την οδήγησε στη μείωση των αναπτυξιακών

δαπανών. Με τις μεθοδολογίες αυτές υποσκάπτεται όμως η δυνατότητα του κράτους να

παράγει μελλοντικά κέρδη μέσω της ανάπτυξης. Ο βραχυπρόθεσμος κυβερνητικός

προσανατολισμός περιόρισε την αναπτυξιακές δυνατότητες και έστειλε λανθασμένο

μηνυμα στους ιδιώτες, αποτρέποντας και την ανάπτυξη των ιδιωτικών επενδύσεων. Η

κυβερνητική αλλαγή φαίνεται να έφερε και αλλαγή στην ακολουθούμενη πολιτική όσον

αφορά το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Page 23: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 23 από 51

Διάγραμμα 2.2: Διακύμανση ΠΔΕ 2011– 2010 – 2009

Ενότητα 3: Βασικά Οικονομικά Μεγέθη

3.1 Πληθωρισμός

Ο Πληθωρισμός βάσει των στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής κυμαίνεται στο 2,4%

για τον μήνα Δεκέμβριο. Στο επόμενο διάγραμμα παρουσιάζεται η πορεία εξέλιξης του

πληθωρισμού από τον Ιανουάριο του 2009 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2011. Η

παρουσίαση γίνεται με βάση του έτος 2009 ως έτος βάσης (2009 = 100). Για το 12μηνο

Δεκεμβρίου 2011 – Δεκεμβρίου 2010 ο πληθωρισμός παρουσιάζει ανοδική τάση της τάξεως

του 2,4% περίπου οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση της αγοραστικής δύναμης των

καταναλωτών.

677 1.328

1.701 2.131

2.620 3.259 3.532

3.786 4.287

6.608

793

1.516 2.308

3.230 3.695 4.201

4.675

5.438 6.047 7.162

8.447

829

1.900

2.927 3.791

4.590

6.140 6.593

6.958 7.805 8.022

8.153

9.588

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2011 2010 2009

Page 24: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 24 από 51

Διάγραμμα 3.1: Πληθωρισμός

Τα υψηλότερα επίπεδα πληθωρισμού (άνω του 3%) παρουσιάζουν η «Στέγαση» (7,89%), η

«Διατροφή και τα μη Αλκοολούχα Ποτά» (4,26%) και τα «Αλκοολούχα Ποτά και Καπνός»

(4,57%), καθώς και τα «Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια» (3,07%). Οι δύο από τις τέσσερις

αυτές κατηγορίες αποτελούν σημαντικό στοιχείο στην καθημερινή ζωή των πολιτών και

επιδρούν ιδιαίτερα επιβαρυντικά στους οικογενειακούς πληθωρισμούς. Είναι τομείς στους

οποίους οι πολίτες υποχρεωτικά ξοδεύουν μέρος ή και το σύνολο των εισοδημάτων τους,

οπότε κάθε πληθωριστική αύξηση οδηγεί σε άμεση υποβάθμιση του επιπέδου ζωής τους.

Αντίθετα, όπου υπάρχει μείωση των τιμών, αυτή δεν είναι μεγάλη αλλά κινείται σε οριακά

επίπεδα. Είναι σημαντικό όμως ότι παρουσιάζεται μείωση σε τομείς όπως η «Υγεία» (-

0,45%) και η «Εκπαίδευση» (-0,94%), αν και οι δύο αυτοί κλάδοι έχουν μεγάλο κομμάτι

συμμετοχής στη «παραοικονομία». Σε αποπληθωριστικές τάσεις πέρασε για πρώτη και

φορά και η «Ένδυση και υπόδηση» (-0,57%), ενώ οριακά αρνητικός είναι και ο δείκτης για

τα «Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες» (-0,14%)

1,76

1,60

1,30

0,96

0,49 0,53 0,57

0,78

0,71

1,22

2,00

2,64

2,38

2,77

3,93

4,84

5,43

5,22

5,49

5,54

5,57

5,21

4,92

5,17 5,20

4,39

4,50

3,93

3,29

3,34

2,40

1,67

3,05

3,00

2,90

2,42

1 2

00

9

2 2

00

9

3 2

00

9

4 2

00

9

5 2

00

9

6 2

00

9

7 2

00

9

8 2

00

9

9 2

00

9

10

20

09

11

20

09

12

20

09

1 2

01

0

2 2

01

0

3 2

01

0

4 2

01

0

5 2

01

0

6 2

01

0

7 2

01

0

8 2

01

0

9 2

01

0

10

20

10

11

20

10

12

20

10

1 2

01

1

2 2

01

1

3 2

01

1

4 2

01

1

5 2

01

1

6 2

01

1

7 2

01

1

8 2

01

1

9 2

01

1

10

20

11

11

20

11

12

20

11

Page 25: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 25 από 51

Πίνακας 3.1: Πληθωρισμός κατά Ομάδα Αγαθών και Υπηρεσιών

Ομάδες αγαθών και υπηρεσιών Σεπτ. Οκτ. Νοέ. Δεκ Μέσος 2011

1 Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά 2,21 3,14 3,76 4,26 3,11

2 Αλκοολούχα ποτά και καπνός 5,79 5,22 4,53 4,57 7,65

3 Ένδυση και υπόδηση 2,80 2,25 2,41 -0,57 -0,54

4 Στέγαση 8,31 9,17 9,32 7,89 8,91

5 Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες

0,82 0,63 0,38 -0,14 1,15

6 Υγεία -0,68 -0,69 -0,98 -0,45 -0,56

7 Μεταφορές 4,76 3,78 2,70 2,00 6,30

8 Επικοινωνίες 0,64 0,64 0,64 -0,37 1,64

9 Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες -0,34 -0,63 -0,80 -1,14 0,00

10 Εκπαίδευση -0,41 -0,88 -0,94 -0,94 -0,14

11 Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια 2,89 2,83 3,21 3,07 2,01

12 Άλλα αγαθά και υπηρεσίες 2,66 2,03 2,02 1,95 3,04

3.2 Ανεργία

Η ανεργία έχει εκτιναχτεί. Βάσει των στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το

Γ Τρίμηνο του 2011 η ανεργία ανερχόταν στο 17,7 του εργατικού δυναμικού. Για τον

Οκτώβριο του 2011 οι εκτιμήσεις της αφορούσαν 903 χιλιάδες ανέργους. Το

μέγεθος είναι σαφώς μεγαλύτερο από το μέσο ετήσιο και το τριμηνιαίο νούμερο.

Διάγραμμα 3.2: Ανεργία

11,2

10,4 10,2

11,2 11,4

9,9 9,8

10,2 10,4

9,3

9,9

11,3 10,2

10,1

10,4

9,6

9,7

8,8 8,3

8,8

9,1 8,1

7,9

8,3

7,2

7,9

9,3

8,9 9,3

10,3

11,7 11,8 12,4

14,2

15,9 16,3

17,7

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

14,0

16,0

18,0

20,0

Page 26: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 26 από 51

Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός πως ο μη – οικονομικά ενεργός πληθυσμός

παρουσιάζει αύξηση, την ώρα που οι απασχολούμενοι μειώνονται σημαντικά. Πρακτικά

αυτό σηματοδοτεί πως ολοένα και λιγότεροι εργαζόμενοι θα σηκώσουν στα επόμενα έτη το

βάρος της οικονομικής συντήρησης ολοένα και μεγαλύτερου πληθυσμού. Το στοιχείο αυτό

συνεπικουρείται και από το γεγονός πως η ανεργία αυξάνεται, αλλά και πως οι μισθοί λόγω

οικονομικής κρίσης έχουν δεχτεί σημαντική μείωση σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Μικρή

αναστροφή της αυξητικής τάσης του μη – οικονομικά ενεργού πληθυσμού εμφανίζεται τον

Οκτώβριο του 2011, χωρίς να έχει παρουσιαστεί πάντως κάποια σημαντική αύξηση των

απασχολουμένων.

Ενδεικτικά αναφέρεται, το εργατικό δυναμικό της χώρας έχει μειωθεί σε σχέση με την

αντίστοιχη περίοδο του 2010 κατά 1,67% (και λόγω οικονομικής μετανάστευσης, ειδικά των

νέων), το μη – εργατικό δυναμικό (άνθρωποι που συντηρούνται από τις οικογένειες τους)

έχει αυξηθεί κατά 2,8%, οι απασχολούμενοι έχουν μειωθεί κατά 7% και οι άνεργοι έχουν

αυξηθεί κατά 32,1%. Συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα, ενώ οι άνεργοι αυξάνονται κατά

περίπου 50 χιλιάδες, οι απασχολούμενοι αυξάνονται κατά 14 χιλιάδες, ενώ το εργατικό

δυναμικό έχει μειωθεί περίπου κατά 60 χιλιάδες άτομα. Την ίδια ώρα ο μη – οικονομικά

ενεργός πληθυσμός μειώνεται περίπου κατά 17 χιλιάδες άτομα.

Διάγραμμα 3.3: Τάσεις Μη – οικονομικά Ενεργού Πληθυσμού και Απασχολούμενων

Από το Διάγραμμα 3.4 είναι εμφανές ότι μέχρι το τέλος του 2009 η ανεργία βρισκόταν σε

λογικά επίπεδα ή έστω συγκρατούνταν. Στις αρχές του 2010 ξεκινά η μεγάλη αύξηση της, με

το αριθμό των ανέργων να ξεπερνά του 600 χιλιάδες για πρώτη φορά το Φεβρουάριο του

2010, ενώ το Δεκέμβριο του ίδιου έτους οι άνεργοι ξεπερνούν τους 700 χιλιάδες και τρεις

μήνες αργότερα τους 800 χιλιάδες. Στα τέλη του 2011, η ανεργία φαίνεται να

4.267,6

4.178,3 4.185,3 4.183,3

4.131,5 4.161,1

4.140,0

4.034,5

4.051,1 4.065,8

4.302,3

4.363,9

4.335,5 4.365,1 4.383,4 4.385,6 4.382,9 4.403,5 4.440,1

4.382,4

3.800

3.900

4.000

4.100

4.200

4.300

4.400

4.500

Απασχολούμενοι Μη οικονομικά ενεργοί

Page 27: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 27 από 51

σταθεροποιείται πάνω από τις 800 χιλιάδες άτομα, γεγονός που προβληματίζει για τα

επίπεδα που αυτή θα διαμορφωθεί στην έναρξη του 2012.

Διάγραμμα 3.4: Τάσεις Ανεργίας 2011 – 2010

3.3 Έσοδα Δημοσίου από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας

Τα έσοδα του δημοσίου από τα τέλη κινητής τηλεφωνίας αποτελούν ένα δείκτη χρησης της

συγκεκριμένης υπηρεσίας, η οποία με τη σειρά της αποτελεί έναν δείκτη κοινωνικής

ευημερίας. Είναι χαρακτηριστική η μείωση που εμφανίζεται ήδη από το 2010. Ενδεικτικά

αναφέρεται πως η μείωση για τη χρονική περίοδο Αύγουστος 2011 – Αύγουστος 2010 είναι

της τάξεως του 20,8%, τόσο σε μηνιαίο όσο και σε αθροιστικό επίπεδο. Σημειώνεται ότι η

τελευταία αύξηση των τελών κινητής τηλεφωνίας πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του

2009.

756,8 787,2 811,3 786,5 822,7 793,7 820,3

908,0 857,7

903,5

567,1 605,3 578,7 597,0 602,2 582,4 607,0 613,1 627,7

684,0 692,6 733,6

465,7 451,0 457,0 466,9 420,4

427,7 476,7 452,7 456,8 491,1

532,0 505,1

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1.000

2011 2010 2009

Page 28: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 28 από 51

Διάγραμμα 3.5: Έσοδα Δημοσίου από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας

Ενότητα 4: Προσδοκίες

4.1 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος παρουσιάζει μία σταθερή μείωση από το Α’ Τρίμηνο του

2010. Είναι εμφανές ότι σε κάθε δεδομένη χρονική στιγμή της υπό εξέταση περιόδου το

οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα υπολείπεται του αντίστοιχου Ευρωπαικού. Μεταξύ

Οκτωβρίου και Νοεμβρίου 2011, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα παρουσιάζει

οριακή αύξηση της τάξεως του 1,63%.

Πίνακας 4.1: Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (5/2010 = 100)

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (5/2010 = 100)

Ευρωπαϊκή Ένωση Ελλάδα

Α Τρίμηνο 2009 68,8 64,3

Β Τρίμηνο 2009 74,2 66,9

Γ Τρίμηνο 2009 84,3 72,9

Δ Τρίμηνο 2009 92,2 78,5

Α Τρίμηνο 2010 98,0 78,8

Β Τρίμηνο 2010 100,4 72,6

Γ Τρίμηνο 2010 103,0 74,4

Δ Τρίμηνο 2010 105,3 74,5

Α Τρίμηνο 2011 106,9 78,0

Β Τρίμηνο 2011 105,0 72,7

Γ Τρίμηνο 2011 97,9 71,7

Οκτώβριος 2011 93,8 67,5

Νοέμβριος 2011 92,8 68,6

34,65

32,92 30,51

30,58

29,62

30,29

30,26

30,53

29,36

27,08

27,59

25,94

25,29

24,93

23,57

25,25

25,37

26,52

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Page 29: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 29 από 51

Παρά τη μικρή αυτή αύξηση, η ετήσια μείωση συγκριτικά με τον Οκτώβριο του 2010 είναι

8,29%. Το Οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα για το 2011 είναι σταθερά χαμηλότερο από το

αντίστοιχο του 2010. Αντίθετα την Ευρωπαική Ένωση, το κλίμα υπήρξε θετικό μέχρι και τον

Ιούλιο του 2011 ξεκινώντας πτωτική πορεία έκτοτε. Οι διακυμάνσεις του οικονομικού

κλίματος όμως είναι πολύ πιο έντονες στην περίπτωση της Ελλάδας με σημαντικές

μεταπτώσεις από τρίμηνο σε τρίμηνο, γεγονός που είναι επιβαρυντικό για την εθνική

οικονομία.

Διάγραμμα 4.2: Μεταβολή Οικονομικού Κλίματος 2011-2010

98,0 100,4 103,0 105,3 106,9 105,0

97,9 93,8 92,8

78,8 72,6 74,4 74,5

78,0 72,7 71,7

67,5 68,6

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

120,0

Α Τρίμηνο 2010

Β Τρίμηνο 2010

Γ Τρίμηνο 2010

Δ Τρίμηνο 2010

Α Τρίμηνο 2011

Β Τρίμηνο 2011

Γ Τρίμηνο 2011

Οκτώβριος 2011

Νοέμβριος 2011

Ευρωπαική Ένωση Ελλάδα

2,48 2,23

1,52

-1,72

-6,82

-4,16

-1,07

-7,91

2,53

0,04

4,70

-6,71

-1,37

-5,90

1,63

-10,00

-8,00

-6,00

-4,00

-2,00

0,00

2,00

4,00

6,00

Α Τρίμηνο 2010

Β Τρίμηνο 2010

Γ Τρίμηνο 2010

Δ Τρίμηνο 2010

Α Τρίμηνο 2011

Β Τρίμηνο 2011

Γ Τρίμηνο 2011

Οκτώβριος 2011

Ευρωπαική Ένωση Ελλάδα

Page 30: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 30 από 51

4.2 Δείκτες Επιχειρηματικών Προσδοκιών

Οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών εμφανίζουν τέσσερις βασικούς κλάδους της

ελληνικής οικονομίας. Τα αποτελέσματα δείχνουν μία σχετική στάσιμη κατάσταση κατά τη

διάρκεια του 2011. Αν και το επιχειρηματικό κλίμα έδειξε τάσεις ανάκαμψης μετά από μία

πολύ δύσκολη χρονιά (2010), ξεκίνησε εκ νέου πτώση μετά τον Ιούλιο του 2011 στη

Βιομηχανία και τις Υπηρεσίες, μετά τον Αύγουστο στις Κατασκευές και μετά το Σεπτέμβριο

στο Λιανικό Εμπόριο.

Ως προς το 2010, τα αποτελέσματα του 11μήνου του 2011, ο δείκτης επιχειρηματικών

προσδοκιών στη βιομηχανία είναι χαμηλότερος κατά 2,68%, ο δείκτης επιχειρηματικών

προσδοκιών στις κατασκευές μικρότερος κατά 33,87%, ο δείκτης επιχειρηματικών

προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο μεγαλύτερος κατά 7,96% και ο δείκτης επιχειρηματικών

προσδοκιών στις υπηρεσίες μικρότερος κατά 6,30%. Αισθητά μικρότερος όλων είναι ο

δείκτης που αφορά τις κατασκευές, που αποτελούσαν και έναν από τους βασικότερους

κλάδους οικονομικής ανάπτυξης της χώρας για πολλά έτη.

Διάγραμμα 4.3: Δείκτες Επιχειρηματικών Προσδοκιών

4.3 Δείκτες Καταναλωτικών Προσδοκιών

Οι προσδοκίες των καταναλωτών διολισθαίνουν σταθερά παρά τη μικρή ανάκαμψη

που παρατηρείται από τον Οκτώβριο στο Νοέμβριο του 2011. Είναι χαρακτηριστικό

πως οι καταναλωτικές προσδοκίες είναι κατά 18,84% μειωμένες συγκριτικά με το

76,6 80,6 80,5 78,3 78,1 76,2 77,5 81,0

76,2 74,0 72,6

29,1 34,5

26,3 29,4

36,4

29,9 28,8 33,6

44,3 40,6 37,1

57,5

64,8 66,7

62,0

52,9 55,0 56,9 57,2 57,0

62,8 59,7 60,1

57,5 59,2

62,9 61,9 64,0 65,4 69,1 66,8

62,1 56,5

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

ΔΕΠ στη Βιομηχανία ΔΕΠ στις Κατασκευές ΔΕΠ στο Λιανικό Εμπόριο ΔΕΠ στις Υπηρεσίες

Page 31: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 31 από 51

2010, ενώ η μείωση τους ξεπερνά το 115% συγκριτικά με το 2009. Όσον αφορά το

μέλλον τους, αλλά και το μέλλον της χώρας (επόμενοι 12 μήνες), τα νοικοκυριά

διατηρούν υψηλή επιφυλακτικότητα, αν όχι απαισιοδοξία. Οι δείκτες προσδοκιών

για την κατάσταση του νοικοκυριού τους επόμενους 12 μήνες είναι κατά 28,81%

μειωμένος συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, ενώ ο αντίστοιχος

δείκτης για τη μελλοντική κατάσταση της χώρας είναι κατά 18,57% μειωμένος

συγκριτικά με το 2010. Τα νοικοκυριά είναι περισσότερο απαισιόδοξα για την

κατάσταση τους, συγκριτικά με την κατάσταση της χώρας, αλλά η αισιοδοξία τους

μειώνεται πολύ ταχύτερα όσον αφορά τη δική τους μελλοντική κατάσταση έναντι

αυτής της χώρας.

Διάγραμμα 4.4: Δείκτες Καταναλωτικών Προσδοκιών

Ενότητα 5: Αναπτυξιακά Μεγέθη

5.1 Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Ο Πίνακας 5.1 παρουσιάζει την εξέλιξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος σε τρέχουσες

και σταθερές τιμές (σταθερές τιμές 2005). Τα στοιχεία δείχνουν πως η χώρα βρίσκεται σε

βαθιά ύφεση είτε μελετηθεί το ΑΕΠ σε τρέχουσες, είτε σε σταθερές τιμές. Για το Γ’ Τρίμηνο

του 2011 η ύφεση αγγίζει το 5,0% παρουσιάζοντας σχετική βελτίωση συγκριτικά με το Α’

και το Β’ Τρίμηνο του 2011. Πρέπει να σημειωθεί πως ιστορικά το Γ’ Τρίμηνο κάθε έτους το

-47

-51 -58

-61 -67

-61

-67 -72

-69

-75

-72 -67 -66

-70

-69

-75 -77

-71 -74

-84

-82

-90

-80

-70

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

Δείκτης Προσδοκιών Καταναλωτών

Page 32: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 32 από 51

ΑΕΠ της χώρας εμφανίζει τις μεγαλύτερες τιμές του, καθώς σε αυτό περιλαμβάνονται και οι

καλοκαιρινοί μήνες που λόγω τουριστικής κίνησης αυξάνουν τα εθνικά μεγέθη.

Πίνακας 5.1: Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Σε σταθερές

τιμές 2005

% Μεταβολή ως προς το

αντίστοιχο 3μηνο του

προηγούμενου έτους

Σε τρέχουσες

τιμές

% Μεταβολή ως προς το αντίστοιχο 3μηνο του προηγούμενου έτους

Α Τρίμηνο 2006 46.679 4,4 47.871 8,0

Β Τρίμηνο 2006 51.131 7,4 52.127 9,5

Γ Τρίμηνο 2006 53.021 3,9 54.473 6,9

Δ Τρίμηνο 2006 52.920 6,5 54.423 8,5

Α Τρίμηνο 2007 49.107 5,2 51.148 6,8

Β Τρίμηνο 2007 52.647 3,0 55.552 6,6

Γ Τρίμηνο 2007 54.980 3,7 58.606 7,6

Δ Τρίμηνο 2007 53.121 0,4 57.465 5,6

Α Τρίμηνο 2008 49.188 0,2 54.250 6,1

Β Τρίμηνο 2008 52.928 0,5 58.785 5,8

Γ Τρίμηνο 2008 54.972 0,0 61.533 5,0

Δ Τρίμηνο 2008 52.438 -1,3 58.353 1,5

Α Τρίμηνο 2009 47.024 -4,4 51.638 -4,8

Β Τρίμηνο 2009 50.605 -4,4 58.611 -0,3

Γ Τρίμηνο 2009 53.063 -3,5 60.247 -2,1

Δ Τρίμηνο 2009 52.022 -0,8 61.145 4,8

Α Τρίμηνο 2010 47.202 0,4 53.841 4,3

Β Τρίμηνο 2010 50.228 -0,7 58.099 -0,9

Γ Τρίμηνο 2010 50.605 -4,6 59.559 -1,1

Δ Τρίμηνο 2010 47.549 -8,6 55.820 -8,7

Α Τρίμηνο 2011 43.273 -8,3 50.136 -6,9

Β Τρίμηνο 2011 46.496 -7,4 54.864 -5,6

Γ Τρίμηνο 2011 48.095 -5,0 57.354 -3,7

Η απεικόνιση της μεταβολής των ανωτέρω μεγεθών συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο

του προηγούμενου έτους, φαίνεται στο Διάγραμμα 5.1 όπου και παρουσιάζεται το ΑΕΠ από

το 2006. Είναι εμφανές πως από τις αρχές του 2010, όπου η προηγούμενη κυβέρνηση

ξεκίνησε να εφαρμόζει την οικονομική της πολιτική και ειδικά από το Β’ Τρίμηνο του 2010,

η χώρα έχει εισέλθει στη σκληρότερη φάση της ύφεσης. Η αλλαγή οικονομικής πολιτικής

προκειμένου να βγει η χώρα από τη κατάσταση αυτή, θεωρείται επιβεβλημένη. Η

κατάσταση στα τέλη του 2011, εμφανίζεται βελτιωμένη συγκριτικά με την αντίστοιχη στην

αρχή του έτους.

Page 33: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 33 από 51

Διάγραμμα 5.1: Τάση Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος

5.2 Λιανικό Εμπόριο

Το λιανικό εμπόριο βρίσκεται σε πτωτική τάση από την έναρξη του 2011. Ο Γενικός Δείκτης

βρίσκεται στο -8,9% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Μεγαλύτερη πτώση

παρουσιάζουν οι τομείς που σχετίζονται με την ένδυση και υπόδηση, καθώς και με τα είδη

διατροφής – ποτά – καπνό. Τα βιβλία και χαρτικά παρόλο που βρίσκονταν σε μεγάλη πτώση

από την αρχή του έτους, παρουσιάζουν σημαντική αύξηση το Σεπτέμβριο κυρίως λόγω

εποχικότητας, με συνεπακολουθούμενη εκ νέου μείωση τον Οκτώβριο.

Συγκριτικά με το 2010, όλοι οι επιμέρους δείκτες του λιανικού εμπορίου έχουν υποστεί

μείωση. Τα είδη διατροφής – ποτά – καπνός είναι μειωμένα κατά 19,69%, τα είδη ένδυσης

και υπόδησης μειωμένα κατά 29,81%, τα έπιπλα – ηλεκτρικά είδη – οικιακός εξοπλισμός

είναι μειωμένα κατά 14,94% και τα βιβλία – χαρτικά – λοιπά είδη είναι μειωμένα κατά

12,80%.

4,4

7,4

3,9

6,5 5,2

3,0 3,7

0,4 0,2 0,5 0,0

-1,3

-4,4

-3,5

-0,8 0,4

-0,7

-4,6

-8,6 -8,3 -7,4

-5,0

8,0

9,5

6,9 8,5

6,8 6,6 7,6

5,6

6,1 5,8 5,0

1,5

-4,8

-0,3

-2,1

4,8 4,3

-0,9 -1,1

-6,9

-5,6

-3,7

-10,0

-5,0

0,0

5,0

10,0

15,0

% Μεταβολή ως προς το αντίστοιχο 3μηνο του προηγούμενου έτους - σε σταθερές τιμές 2005

% Μεταβολή ως προς το αντίστοιχο 3μηνο του προηγούμενου έτους - σε τρέχουσες τιμές

Page 34: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 34 από 51

Διάγραμμα 5.2: Τάση Λιανικού Εμπορίου το 2011 συγκριτικά με το 2010

5.3 Εμπόριο Μηχανοκίνητων Οχημάτων

Ο κλάδος αυτοκινήτου και μοτοσικλέτας έχει πληγεί σημαντικά. Οι πωλήσεις τους σε

επίπεδο λιανικής βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά, διαμορφώνοντας μία πρωτόγνωρη

κατάσταση ύφεσης. Σε επίπεδο χονδρικού εμπορίου, τα επίπεδα αν και πτωτικά

συγκρατούνται ακόμα σε σχετικά υψηλά επίπεδα.

Διάγραμμα 5.3: Δείκτες Λιανικού & Χονδρικού Εμπορίου Αυτοκινήτων & Μοτοσικλετών

87,2

79,8 79,6

68,1

89,0

62,4

73,8

72,9 77,0

66,1

48

53

58

63

68

73

78

83

88

93

98

Γενικός Δείκτης (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) Είδη Διατροφής - Ποτά - Καπνός

Ένδυση - Υπόδηση Έπιπλα - Ηλεκτρικά Είδη - Οικιακός Εξοπλισμός

Βιβλία - Χαρτικά - Λοιπά Είδη

75,1

95,8 90,7

76,3

69,7 61,5

41,6 41,6 41,4 42,5 38,9

114,0 124,8 125,2 130,8

119,9 118,4

106,8

120,5

103,9 106,7

95,2

0

20

40

60

80

100

120

140

Α τρίμ. 2009

Β τρίμ. 2009

Γ τρίμ. 2009

Δ τρίμ. 2009

Α τρίμ. 2010

Β τρίμ. 2010

Γ τρίμ. 2010

Δ τρίμ. 2010

Α τρίμ. 2011

Β τρίμ. 2011

Γ τρίμ. 2011

Εμπορία Αυτοκινήτων - Μοτοσικλετών Χοδρικό Εμπόριο

Page 35: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 35 από 51

5.4 Κατασκευαστικός Τομέας

Ο κατασκευαστικός τομέας έχει πληγεί σημαντικά. Ο Γενικός Δείκτης έχει μειωθεί

από 89,3 το Α Τρίμηνο του 2009 σε 57,8 το Γ’ Τρίμηνο του 2011. Η κατασκευαστική

δραστηριότητα μειώθηκε κατά 8,25% συγκριτικά με το Γ τρίμηνο του 2010, ενώ η

μείωση συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο 2009 υπήρξε 42,26%. Όσον αφορά τα

οικοδομικά έργα παρατηρείται μείωση της τάξεως του 41% συγκριτικά με το Γ

Τρίμηνο του 2010, ενώ στα έργα πολιτικού μηχανικού παρατηρείται αύξηση για την

αντίστοιχη περίοδο της τάξεως του 4,82%. Μέσα σε δύο χρόνια λοιπόν η

κατασκευαστική δραστηριότητα έχει υποστεί σημαντική συρρίκνωση. Πρέπει να

ληφθεί υπόψη ότι ο κατασκευαστικός κλάδος δρα πολλαπλασιαστικά στην

οικονομική δραστηριότητα καθώς «κινητοποιεί» και «ενεργοποιεί» πολλαπλούς

κλάδους. Τα αποτελέσματα της μείωσης της κατασκευαστικής δραστηριότητας

συνετέλεσαν σημαντικά στην διαμόρφωση υφεσιακού κλίματος και στη μείωση του

ΑΕΠ.

Διάγραμμα 5.4: Κατασκευές σε σταθερές τιμές (2005 = 100)

Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα ξεκίνησε (Ιανουάριος 2011) μειωμένη κατά

71,5% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 και παρόλο που η κατάσταση

βελτιώθηκε με την πάροδο του έτους, παραμένει σημαντικά μειωμένη συγκριτικά

με την αντίστοιχη περσυνή (-44,6% τον Ιούνιο του 2011). Αρνητική είναι η εικόνα

και από την παραγωγή τσιμέντου στη χώρα. Η παραγωγή τον Ιανουάριο του 2011

ξεκινά σε χαμηλότερα επίπεδα από ότι το 2010 (-8,1%). Η μειωμένη

κατασκευαστική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της χρονιάς οδηγεί σε

89,3

112,2

100,1

119,5

68,5

77,0

63,0 79,5

42,9 49,4

57,8 69,0

77,4

65,2

78,8

53,1 49,4

34,8 42,4

24,8 23,4 20,5

111,2

149,8

137,7

163,5

85,1

106,8 93,4

119,6

62,6

77,5

97,9

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Α τρίμ. 2009

Β τρίμ. 2009

Γ τρίμ. 2009

Δ τρίμ. 2009

Α τρίμ. 2010

Β τρίμ. 2010

Γ τρίμ. 2010

Δ τρίμ. 2010

Α τρίμ. 2011

Β τρίμ. 2011

Γ τρίμ. 2011

Γενικός Δείκτης Οικοδομικά Έργα (κτίρια) Έργα Πολιτικού Μηχανικού

Page 36: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 36 από 51

συστηματική μείωση της παραγωγής τσιμέντου, με αποτέλεσμα τον Αύγουστο του

2011 η παραγωγή να υπολείπεται κατά 37,3% της αντίστοιχης του 2010.

Διάγραμμα 5.5: Αθροιστικά Αποτελέσματα στην Κατασκευαστική Δραστηριότητα

5.5 Βιομηχανική Παραγωγή

Η βιομηχανική παραγωγή της χώρας έχει υποστεί καθίζηση, με κάποιους τομείς να

ανθίστανται καλύτερα από κάποιους άλλους. Ο Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής

έχει πέσει από το 86,4 τον Μάρτιο του 2010, στο 74,7 το Νοέμβριο του 2011. Μόνο το

τελευταίο έτος η μείωση της βιομηχανικής παραγωγής ήταν της τάξεως του 7,78%. Όσον

αφορά τους επιμέρους βιομηχανικούς τομείς παραγωγής πάνω από το γενικό δείκτη

κυμαίνονται μόνο οι τομείς ενέργειας και μη διαρκών καταναλωτικών αγαθών, που είναι

και οι τομείς που αφορούν την καθημερινότητα των περισσότερων πολιτών. Βεβαίως

ακόμα και στους τομείς αυτούς η μείωση συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2010

είναι σημαντική και αγγίζει το 5,15% στην ενέργεια και το 4,94% στα μη διαρκή

καταναλωτικά αγαθά.

Όσον αφορά τους υπόλοιπους τομείς (ενδιάμεσα αγαθά, κεφαλαιουχικά αγαθά και διαρκή

αγαθά), αυτοί κυμαίνονται κάτω του γενικού δείκτη. Οι τομείς αυτοί δραστηριοποιούνται

στην παραγωγή αγαθών που χρησιμεύουν είτε στην παραγωγή άλλων προϊόντων, είτε ως

κεφαλαιουχικά αγαθά, είτε ως αγαθά διαρκή. Η μείωση στους τομείς αυτούς συγκριτικά με

το 2010 είναι της τάξεως του 12,38% για τα ενδιάμεσα αγαθά, του 14,24% για τα

κεφαλαιουχικά αγαθά και του 15,70% για τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά.

-71,5

-59,9 -54,2 -49,8 -46,1 -44,6

-8,1

-19,4 -27,3

-32,7 -34,9 -35,8 -35,4 -37,3

-80

-70

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

Ιδιωτική Οικονομική Δραστηρίοτητα Σύνολο Χώρας (όγκος σε χιλ. κυβ. μέτρα)

Παραγωγή Τσιμέντου (όγκος σε χιλ. τόνους)

Page 37: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 37 από 51

Πίνακας 5.2: Βιομηχανική Παραγωγή (2005 = 100)

Βιομηχανική Παραγωγή (2005 = 100)

Γενικός Δείκτης

Ενέργεια Ενδιάμεσα

Αγαθά Κεφαλαιουχικά

Αγαθά

Διαρκή Καταναλωτικά

Αγαθά

Μη Διαρκή Καταναλωτικά

Αγαθά

Μάρτιος 2010 86,4 90,1 82,4 54,4 81,3 97,3

Απρίλιος 2010 82,6 83,1 81,8 49,2 71,2 95,6

Μάιος 2010 87,0 89,7 87,3 53,1 69,8 96,1

Ιούνιος 2010 91,7 97,8 87,4 58,5 74,7 100,7

Ιούλιος 2010 92,3 104,2 82,3 49,6 68,4 103,2

Αύγουστος 2010 83,9 104,7 61,8 42,3 37,2 97,1

Σεπτέμβριος 2010 85,1 93,0 76,5 58,0 73,5 93,7

Οκτώβριος 2010 82,9 88,0 81,5 59,0 72,5 86,4

Νοέμβριος 2010 81,0 87,4 80,0 61,8 66,9 81,0

Δεκέμβριος 2010 80,7 87,6 67,2 97,8 63,1 81,2

Ιανουάριος 2011 73,9 86,8 69,2 32,4 46,2 77,2

Φεβρουάριος 2011 78,2 89,0 74,7 40,0 56,4 81,6

Μάρτιος 2011 79,1 83,1 75,0 53,9 66,3 87,9

Απρίλιος 2011 73,6 71,1 71,5 50,7 58,0 89,4

Μάιος 2011 78,1 80,5 74,7 48,9 59,7 90,6

Ιούνιος 2011 79,0 79,6 77,2 50,5 59,9 92,4

Ιούλιος 2011 89,7 100,3 76,9 55,4 65,4 102,9

Αύγουστος 2011 74,4 91,5 52,4 35,6 34,3 90,1

Σεπτέμβριος 2011 83,9 90,2 76,1 59,7 66,2 93,5

Οκτώβριος 2011 71,7 76,4 70,1 52,3 54,2 75,1

Νοέμβριος 2011 74,7 82,9 70,1 53,0 56,4 77,0

Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι μικρότερη πτώση στη βιομηχανική παραγωγή έχουν οι

τομείς που σχετίζονται περισσότερο προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης και την ενέργεια,

ενώ μεγαλύτερη είναι η πτώση σε τομείς που σχετίζονται με ενδιάμεσα, κεφαλαιουχικά και

διαρκή αγαθά.

Page 38: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 38 από 51

Διάγραμμα 5.6: Βιομηχανική Παραγωγή (2005 = 100)

Παρά τη πτώση στη βιομηχανική παραγωγή, ο κύκλος εργασιών εμφανίζεται να έχει

σταθεροποιηθεί τους δύο τελευταίους μήνες. Σε επίπεδο γενικού δείκτη συγκριτικά με την

αντίστοιχη περίοδο του 2010 παρουσιάζεται οριακή μείωση της τάξεως του 0,92% η οποία

οφείλεται σε μεγαλύτερο βαθμό στη μείωση του κύκλου εργασιών στο εξωτερικό κατά

9,77%, την ώρα που ο κύκλος εργασιών στο εσωτερικό αυξάνεται οριακά κατά 0,32%. Όσον

αφορά τη μείωση του κύκλου εργασιών στη βιομηχανία που προέρχεται από τις εξαγωγές,

αυτή προέρχεται κυρίως από τη μείωση του κύκλου εργασιών εκτός ζώνης ευρώ κατά

11,10% και λιγότερο από τη μείωση του κύκλου εργασιών εντός της ευρωζώνης κατά 5,82%.

Διαγραμματικά τα αποτελέσματα φαίνονται στο Διάγραμμα 5.7.

0

20

40

60

80

100

120

Γενικός Δείκτης Ενέργεια Ενδιάμεσα Αγαθά

Κεφαλαιουχικά Αγαθά Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά Μη Διαρκή Καταναλωτικά Αγαθά

Page 39: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 39 από 51

Πίνακας 5.3: Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανική Παραγωγή κατά Αγορά(2005 = 100)

Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανία (2005 = 100)

Σύνολο Αγοράς

Εγχώρια Αγορά

Εξωτερική Αγορά

Εξωτερική αγορά:

ζώνη ευρώ

Εξωτερική αγορά:

εκτός ζώνης ευρώ

Μάρτιος 2010 114,8 110,4 134,8 136,6 133,7

Απρίλιος 2010 98,6 93,8 119,1 119,4 121,5

Μάιος 2010 107,9 93,0 158,3 136,8 172,7

Ιούνιος 2010 112,7 101,2 154,4 130,1 173,4

Ιούλιος 2010 105,6 98,4 132,9 132,0 136,6

Αύγουστος 2010 103,0 90,0 148,0 114,3 168,9

Σεπτέμβριος 2010 92,0 86,8 112,5 101,1 120,3

Οκτώβριος 2010 114,7 101,9 158,6 152,2 165,8

Νοέμβριος 2010 108,5 95,2 155,6 147,8 161,3

Δεκέμβριος 2010 117,6 102,8 168,9 149,0 180,4

Ιανουάριος 2011 96,9 86,9 130,9 118,4 138,9

Φεβρουάριος 2011 98,3 91,8 122,5 154,2 107,2

Μάρτιος 2011 123,6 102,2 195,3 162,7 218,5

Απρίλιος 2011 111,6 94,9 168,1 166,4 171,2

Μάιος 2011 118,7 92,9 202,6 170,6 224,9

Ιούνιος 2011 114,2 94,9 178,9 163,1 191,2

Ιούλιος 2011 125,8 104,4 196,7 157,9 222,5

Αύγουστος 2011 105,9 93,2 149,1 137,4 158,1

Σεπτέμβριος 2011 109,3 92,8 162,6 141,2 177,1

Οκτώβριος 2011 107,4 88,2 164,1 161,0 167,2

Νοέμβριος 2011 107,5 95,5 140,4 139,2 143,4

Page 40: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 40 από 51

Διάγραμμα 5.7: Κύκλος Εργασιών στη Βιομηχανική Παραγωγή κατά Αγορά(2005 = 100)

Όσον αφορά τις νέες παραγγελίες μετά από μία πτωτική πορεία τον Ιούλιο του 2011, η

κατάσταση σταθεροποιείται τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο του 2011, ενώ εμφανίζεται

αύξηση το Νοέμβριο του 2011. Είναι χαρακτηριστικό πως οι παραγγελίες της εγχώριας

αγοράς υπολείπονται σημαντικά του γενικού δείκτη, ενώ αυτές της εξωτερικής αγοράς τον

υποσκελίζουν. Συγκριτικά με το 2010 εν τούτοις οι νέες παραγγελίες είναι μειωμένες κατά

10,53% εξαιτίας της μεγάλης μείωσης των παραγγελιών της εγχώριας αγοράς (μείωση

34,70%). Οι παραγγελίας από τις αγορές του εξωτερικού παρουσιάζουν αύξηση 7,25%.

70

90

110

130

150

170

190

210

230

Σύνολο Αγοράς Εγχώρια Αγορά Εξωτερική Αγορά

Εξωτερική αγορά: ζώνη ευρώ Εξωτερική αγορά: εκτός ζώνης ευρώ

Page 41: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 41 από 51

Διάγραμμα 5.8: Νέες Παραγγελίες στη Βιομηχανία (2005 = 100)

Το Διάγραμμα 5.9 παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ βιομηχανικής παραγωγής και νέων

παραγγελιών. Είναι εμφανές ότι μετά τον Οκτώβριο του 2009 η βιομηχανική παραγωγή

υπολείπεται των παραγγελιών, όχι σε απόλυτα νούμερα, αλλά σαν τάση.

87,2 86,1

93,8 90,5

71,8

84,8

98,4 95,9

82,8 81,9

89,1 90,5 90,1

95,5 92,0 93,1

70,5

85,2 82,9

85,8 97,6

82,8 78,2

88,0

82,5

64,6

78,5

83,9 85,3

75,7

66,7 68,7 69,8 69,3

74,9 73,9 75,1

55,6

70,5

61,7

55,7

107,4 104,6 107,1

113,8 112,9

93,9

104,3

133,6

124,1

103,5

115,7

134,7

135,8 134,5

137,3

131,3 131,0

104,5

115,7

114,6

133,1

40

60

80

100

120

140

Σύνολο Αγοράς Εγχώρια Αγορά Εξωτερική Αγορά

Page 42: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 42 από 51

Διάγραμμα 5.9: Νέες Παραγγελίες στη Βιομηχανία (2005 = 100)

5.6 Δείκτες Κύκλου Εργασιών σε Διάφορους Κλάδους

Οι κλάδοι υπηρεσιών παρουσιάζουν μικτά αποτελέσματα. Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών

παρουσιάζει κάμψη, που για την περίοδο Γ Τριμήνου 2010 – Γ Τριμήνου 2011 είναι της

τάξεως του 10,30%. Οι νομικές – λογιστικές και λοιπές συμβουλευτικές υπηρεσίες αντίθετα

παρουσιάζουν αύξηση της τάξεως του 5,40% για την ίδια περίοδο. Κάμψη παρουσιάζει και

ο κλάδος που αφορά τις δραστηριότητες αρχιτεκτόνων και μηχανικών, η οποία για την

περίοδο Γ Τριμήνου 2010 – Γ Τριμήνου 2011 είναι της τάξεως του 15,84%. Οριακή μείωση

παρουσιάζει και ο κλάδος των υπηρεσιών διαφήμισης και ερευνών αγοράς, όπου η

δραστηριότητα έχει μειωθεί κατά 1,61%.

50

60

70

80

90

100

110

Ιανο

υά

ριο

ς 2

00

9

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

00

9

Μά

ρτι

ος

20

09

Απ

ρίλ

ιος

20

09

Μά

ιος

20

09

Ιού

νιο

ς 2

00

9

Ιού

λιο

ς 2

00

9

Αύ

γου

στο

ς 2

00

9

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

09

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

00

9

Νο

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

0

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

0

Μά

ρτι

ος

20

10

Απ

ρίλ

ιος

20

10

Μά

ιος

20

10

Ιού

νιο

ς 2

01

0

Ιού

λιο

ς 2

01

0

Αύ

γου

στο

ς 2

01

0

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

10

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

01

0

Νο

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

1

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

1

Μά

ρτι

ος

20

11

Απ

ρίλ

ιος

20

11

Μά

ιος

20

11

Ιού

νιο

ς 2

01

1

Ιού

λιο

ς 2

01

1

Αύ

γου

στο

ς 2

01

1

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

11

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

01

1

Νο

έμβ

ριο

ς 2

01

1

Νέες Παραγγελίες Βιομηχανική Παραγωγή

Page 43: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 43 από 51

Διάγραμμα 5.10: Δείκτες Κύκλου Εργασιών σε Διάφορους Κλάδους (2005 = 100)

5.7 Τουρισμός

Η τουριστική κίνηση αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Το 2011 η

τουριστική κίνηση υπήρξε αυξημένη συγκριτικά με το 2010. Συγκεκριμένα, μέχρι τον

Αύγουστο του 2011 η τουριστική κίνηση υπήρξε αυξημένη κατά 7,2 συγκριτικά με το 2010,

ενώ για τους 3 βασικούς ταξιδιωτικούς μήνες η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων ήταν

9,75 τον Ιούνιο, 13,99 του Ιούλιο και 4,80 τον Αύγουστο.

Μέχρι το Β Τρίμηνο του 2011 όμως οι ξενοδοχειακές διανυκτερεύσεις ήταν μειωμένες κατά

9,3% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, ενώ οι αφίξεις των τουριστών ήταν

αυξημένες κατά 13,9% μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Το μοντέλο λοιπόν του ελληνικού

τουρισμού που φαίνεται να διαμορφώθηκε μέχρι τον Ιούλιο του 2011 περιλάμβανε

περισσότερες αφίξεις τουριστών, με λιγότερες διανυκτερεύσεις (ενδεχόμενη αύξηση

κρουαζιερόπλοιων ή και του μοντέλου ενοικίασης κατοικιών) αλλά με καλύτερα

αποτελέσματα όσων αφορά τις ταξιδιωτικές εισπράξεις.

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Α τρίμ. 2009

Β τρίμ. 2009

Γ τρίμ. 2009

Δ τρίμ. 2009

Α τρίμ. 2010

Β τρίμ. 2010

Γ τρίμ. 2010

Δ τρίμ. 2010

Α τρίμ. 2011

Β τρίμ. 2011

Γ τρίμ. 2011

Τηλεπικοινωνίες

Νομικές - Λογιστικές & Λοιπές Συμβουλευτικές Υπηρεσίες

Δραστηριότητες Αρχιτεκτόνων - Μηχανικών

Υπηρεσίες Διαφήμισης & Έρευνας Αγοράς

Page 44: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 44 από 51

Διάγραμμα 5.11: Ταξιδιωτικές Εισπράξεις σε Τιμές 2005

Ο Πίνακας 5.4 και το Διάγραμμα 5.12 παρουσιάζουν τις τιμές και τις ετήσιες μεταβολές του

δείκτη κύκλου εργασιών στον τομέα υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης. Η

πτώση στον κλάδο εμφανίστηκε το 2009, ενώ το 2011 παρουσιάζεται σημαντική αύξηση.

Πίνακας 5.4: Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και

Εστίασης (2005 = 100)

Α τρίμηνο 2009 59,1

Β τρίμηνο 2009 109,4

Γ τρίμηνο 2009 171,2

Δ τρίμηνο 2009 74,6

Α τρίμηνο 2010 60,8

Β τρίμηνο 2010 98,2

Γ τρίμηνο 2010 158,4

Δ τρίμηνο 2010 62,8

Α τρίμηνο 2011 48,3

Β τρίμηνο 2011 96,0

Γ τρίμηνο 2011 156,5

313

774

1166

1839

2143

1402

699

198 144 138 134 166

324

800

1280

2096

2246

0

500

1000

1500

2000

2500

Ταξιδιωτικές Εισπράξεις σε τιμές 2005

Page 45: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 45 από 51

Διάγραμμα 5.12: Ετήσιες Μεταβολές Δείκτη Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών

Παροχής Καταλύματος και Εστίασης

5.8 Κίνηση Χρηματοδοτικών Μέσων

Οι άμεσες επενδύσεις κινούνται σε χαμηλά επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι το έτος 2011

υπάρχει σημαντική υστέρηση έναντι των 2 προηγούμενων ετών. Το 2011 μάλιστα η ροή των

άμεσων επενδύσεων είναι αρνητική για τη χώρα.

Διάγραμμα 5.11: Άμεσες Επενδύσεις

-25,00

-20,00

-15,00

-10,00

-5,00

0,00

5,00

10,00

15,00

Α τ

ρίμ

ηνο

20

06

Β τ

ρίμ

ηνο

20

06

Γ τρ

ίμη

νο 2

00

6

Δ τ

ρίμ

ηνο

20

06

Α τ

ρίμ

ηνο

20

07

Β τ

ρίμ

ηνο

20

07

Γ τρ

ίμη

νο 2

00

7

Δ τ

ρίμ

ηνο

20

07

Α τ

ρίμ

ηνο

20

08

Β τ

ρίμ

ηνο

20

08

Γ τρ

ίμη

νο 2

00

8

Δ τ

ρίμ

ηνο

20

08

Α τ

ρίμ

ηνο

20

09

Β τ

ρίμ

ηνο

20

09

Γ τρ

ίμη

νο 2

00

9

Δ τ

ρίμ

ηνο

20

09

Α τ

ρίμ

ηνο

20

10

Β τ

ρίμ

ηνο

20

10

Γ τρ

ίμη

νο 2

01

0

Δ τ

ρίμ

ηνο

20

10

Α τ

ρίμ

ηνο

20

11

Β τ

ρίμ

ηνο

20

11

Γ τρ

ίμη

νο 2

01

1

72 -85 26

884 1.062 1.077

1.670 1.733 1.599 1.369 1.336

1.092

-28 -98

782 590

323 258 363 83

-93

-164 1 -105 -112

-321 -582 -703 -567

-1.249 -1.289 -1.409

-2.000

-1.500

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2009 2010 2011

Page 46: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 46 από 51

Οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου με τη σειρά τους κινούνται σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με

το 2009, αλλά σε περίπου ίδια επίπεδα με το 2010. Στα δύο αυτά έτη η αθροιστική κίνηση

των επενδύσεων χαρτοφυλακίου είναι αρνητική.

Διάγραμμα 5.12: Επενδύσεις χαρτοφυλακίου

5.9 Εισαγωγές – Εξαγωγές

Ο Πίνακας 5.13 παρουσιάζει το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας από τον Ιανουάριο 2009 μέχρι

και τον Αύγουστο 2011. Οι εξαγωγές παρουσιάζονται αυξημένες και οι εισαγωγές

μειωμένες, αλλά η μεταξύ τους διαφορά παραμένει ιδιαίτερα σημαντική.

9.112

15.260

8.135

15.796

19.114 23.991

21.365

23.803 24.956

33.172

28.666

4.003 1.631 5.530

-2.151 -4.701 -6.320

-18.484 -18.723

-21.061

-24.524

-21.231

-829 -44

-5.666 -4.898 -9.127 -9.055 -8.783 -10.639

-30.000

-20.000

-10.000

0

10.000

20.000

30.000

40.000

2009 2010 2011

Page 47: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 47 από 51

Πίνακας 5.5: Εμπορικό Ισοζύγιο

(ποσά σε εκατ. ευρώ) Ισοζύγιο Εξαγωγές Εισαγωγές Εμπορικό Ισοζύγιο

χωρίς Καύσιμα

Ιανουάριος 2009 -2.903 1.158 4.061 -2.084

Φεβρουάριος 2009 -2.473 1.182 3.655 -1.897

Μάρτιος 2009 -2.334 1.320 3.654 -1.796

Απρίλιος 2009 -2.666 1.200 3.867 -2.041

Μάιος 2009 -2.439 1.253 3.692 -1.917

Ιούνιος 2009 -2.548 1.328 3.875 -2.027

Ιούλιος 2009 -2.955 1.337 4.292 -2.246

Αύγουστος 2009 -2.278 1.236 3.514 -1.458

Σεπτέμβριος 2009 -2.598 1.327 3.925 -2.002

Οκτώβριος 2009 -2.382 1.292 3.674 -1.698

Νοέμβριος 2009 -2.412 1.215 3.627 -1.847

Δεκέμβριος 2009 -2.773 1.469 4.242 -2.152

Γενικός Δείκτης 2009 -30.760 15.318 46.078 -23.164

Ιανουάριος 2010 -3.076 1.040 4.117 -2.008

Φεβρουάριος 2010 -2.466 1.072 3.539 -1.723

Μάρτιος 2010 -2.739 1.394 4.133 -1.854

Απρίλιος 2010 -2.528 1.299 3.827 -1.901

Μάιος 2010 -2.247 1.361 3.608 -1.688

Ιούνιος 2010 -2.269 1.567 3.836 -1.710

Ιούλιος 2010 -2.695 1.543 4.237 -1.670

Αύγουστος 2010 -2.030 1.358 3.388 -1.306

Σεπτέμβριος 2010 -2.281 1.494 3.775 -1.415

Οκτώβριος 2010 -2.210 1.511 3.721 -1.450

Νοέμβριος 2010 -2.342 1.513 3.855 -1.543

Δεκέμβριος 2010 -1.457 1.869 3.326 -1.446

Γενικός Δείκτης 2010 -28.280 17.082 45.361 -19.652

Ιανουάριος 2011 -3.232 1.399 4.630 -1.565

Φεβρουάριος 2011 -2.364 1.226 3.590 -1.298

Μάρτιος 2011 -2.014 1.705 3.719 -1.415

Απρίλιος 2011 -2.262 1.607 3.869 -1.213

Μάιος 2011 -2.251 1.789 4.041 -1.579

Ιούνιος 2011 -2.086 1.741 3.828 -1.549

Ιούλιος 2011 -2.561 1.879 4.440 -1.477

Αύγουστος 2011 -2.170 1.835 4.004 -1.210

5.10 Αξία Χρηματιστηριακών Συναλλαγών

Το Διάγραμμα 5.13 παρουσιάζει την πορεία του γενικού δείκτη του ΧΑ από τον Ιανουάριο

του 2009 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2011. Η καθοδική πορεία του δείκτη ξεκινά το

Σεπτέμβριο του 2009

Page 48: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 48 από 51

Διάγραμμα 5.13: Γενικός Δείκτης Χρηματιστηρίου Αθηνών

Η αξία των χρηματιστηριακών συναλλαγών το 2011 υπολείπεται σημαντικά των

αντίστοιχων τα έτη 2009 και 2010, καταδεικνύοντας των κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί

η ελληνική οικονομία και οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες.

Διάγραμμα 5.14: Επενδύσεις χαρτοφυλακίου

1.780

1.536

1.684

2.054

2.327

2.210

2.362 2.466

2.661 2.686

2.263 2.196

2.048

1.913

2.067

1.870

1.551

1.434

1.682 1.555

1.471

1.547

1.420

1.593 1.535

1.435

1.309 1.279

1.204

916

798

500

1.000

1.500

2.000

2.500

Ιανο

υά

ριο

ς 2

00

9

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

00

9

Μά

ρτι

ος

20

09

Απ

ρίλ

ιος

20

09

Μά

ιος

20

09

Ιού

νιο

ς 2

00

9

Ιού

λιο

ς 2

00

9

Αύ

γου

στο

ς 20

09

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

09

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

00

9

Νο

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

00

9

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

0

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

0

Μά

ρτι

ος

20

10

Απ

ρίλ

ιος

20

10

Μά

ιος

20

10

Ιού

νιο

ς 2

01

0

Ιού

λιο

ς 2

01

0

Αύ

γου

στο

ς 2

01

0

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

10

Οκτ

ώβ

ριο

ς 2

01

0

Νο

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

01

0

Ιανο

υά

ριο

ς 2

01

1

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

01

1

Μά

ρτι

ος

20

11

Απ

ρίλ

ιος

20

11

Μά

ιος

20

11

Ιού

νιο

ς 20

11

Ιού

λιο

ς 2

01

1

Αύ

γου

στο

ς 2

01

1

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

20

11

34.310

40.590

46.145

50.794

28.670

31.257 33.422 35.077

17.986

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

2009 2010 2011

Page 49: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 49 από 51

5.11 Χρηματοδότηση Εγχώριων Επιχειρήσεων από Εγχώρια ΝΧΙ

Το Διάγραμμα 5.15 παρουσιάζει τη χρηματοδότηση που έλαβαν οι εγχώριες επιχειρήσεις

από εγχώρια ΝΧΙ. Ο όγκος χρηματοδότησης είναι σε συνεχή καθοδική τάση από τον

Ιανουάριο του 2010, οδηγώντας ουσιαστικά σε έλλειψη ρευστότητας στην αγορά και σε

σημαντικά προβλήματα την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Διάγραμμα 5.15: Χρηματοδότηση Εγχώριων Επιχειρήσεων από Εγχώρια ΝΧΙ

5.12 Καταθέσεις

Ο Πίνακας 5.6 παρουσιάζει τις καταθέσεις σε εγχώρια ΝΧΙ, από τον Ιανουάριο του 2009 έως

και τον Αύγουστο του 2011. Είναι εμφανές ότι παρατηρείται μία συνεχή μείωση τους,

στερώντας από τις ελληνικές τράπεζες την απαιτούμενη ρευστότητα, μέσω της οποίας θα

μπορούσε να πραγματοποιηθεί η χρηματοδότηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

132.994

132.575

133.182

131.690 132.234

132.924

132.796

134.376

135.285

131.530

132.718

126.525 125.452

123.543

122.772

123.361

122.894

122.999

120.934

122.287

121.352

119.000

121.000

123.000

125.000

127.000

129.000

131.000

133.000

135.000

137.000

Ιανο

υά

ριο

ς 20

09

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

009

Μά

ρτι

ος

2009

Απ

ρίλ

ιος

2009

Μά

ιος

2009

Ιού

νιο

ς 20

09

Ιού

λιο

ς 20

09

Αύ

γου

στο

ς 2

009

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

200

9

Οκτ

ώβ

ριο

ς 20

09

Νο

έμβ

ριο

ς 2

009

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

009

Ιανο

υά

ριο

ς 20

10

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

010

Μά

ρτι

ος

2010

Απ

ρίλ

ιος

2010

Μά

ιος

2010

Ιού

νιο

ς 20

10

Ιού

λιο

ς 20

10

Αύ

γου

στο

ς 2

010

Σεπ

τέμ

βρ

ιος

201

0

Οκτ

ώβ

ριο

ς 20

10

Νο

έμβ

ριο

ς 2

010

Δεκ

έμβ

ριο

ς 2

010

Ιανο

υά

ριο

ς 20

11

Φεβ

ρο

υά

ριο

ς 2

011

Μά

ρτι

ος

2011

Απ

ρίλ

ιος

2011

Μά

ιος

2011

Ιού

νιο

ς 20

11

Ιού

λιο

ς 20

11

Αύ

γου

στο

ς 2

011

Page 50: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 50 από 51

Πίνακας 5.6: Καταθέσεις σε Εγχώρια ΝΧΙ

(ποσά σε εκατ. ευρώ) Σύνολο Όψεως Ταμιευτηρίου Προθεσμίας

Ιανουάριος 2009 228.576 20678,0 65.526 142.372

Φεβρουάριος 2009 229.135 20.831 65.570 142.734

Μάρτιος 2009 230.077 20.746 66.557 142.775

Απρίλιος 2009 233.782 22.923 69.222 141.637

Μάιος 2009 232.033 21.703 69.329 141.001

Ιούνιος 2009 237.261 24.854 71.094 141.313

Ιούλιος 2009 234.280 23.691 72.080 138.509

Αύγουστος 2009 236.155 24.540 72.881 138.733

Σεπτέμβριος 2009 237.583 24.676 73.232 139.675

Οκτώβριος 2009 235.264 24.091 73.104 138.069

Νοέμβριος 2009 234.252 25.340 72.720 136.192

Δεκέμβριος 2009 237.789 26.320 75.811 135.658

Γενικός Δείκτης 2009 237.789 26.320 75.811 135.658

Ιανουάριος 2010 232.640 24.347 75.628 132.665

Φεβρουάριος 2010 229.362 23.904 74.853 130.605

Μάρτιος 2010 227.200 23.566 74.292 129.342

Απρίλιος 2010 222.577 23.353 72.943 126.280

Μάιος 2010 220.106 23.058 72.069 124.979

Ιούνιος 2010 216.766 24.374 70.595 121.797

Ιούλιος 2010 212.253 22.525 69.797 119.932

Αύγουστος 2010 213.003 22.217 69.371 121.415

Σεπτέμβριος 2010 212.903 23.619 67.785 121.499

Οκτώβριος 2010 211.515 22.398 67.813 121.303

Νοέμβριος 2010 209.128 22.524 66.082 120.522

Δεκέμβριος 2010 209.521 22.865 66.706 119.951

Γενικός Δείκτης 2010 209.521 22.865 66.706 119.951

Ιανουάριος 2011 205.438 22.063 65.552 117.823

Φεβρουάριος 2011 202.815 21.057 64.428 117.330

Μάρτιος 2011 199.086 20.829 62.102 116.156

Απρίλιος 2011 196.678 20.098 62.080 114.499

Μάιος 2011 191.815 20.333 60.569 110.914

Ιούνιος 2011 188.108 21.071 59.446 107.592

Ιούλιος 2011 187.143 19.941 58.552 108.649

Αύγουστος 2011 188.574 20.211 58.493 109.870

Το Διάγραμμα 5.16 παρουσιάζει τη ποσοστιαία μεταβολή των καταθέσεων για το έτος 2011

έναντι του έτους 2010. Σε όλη τη διάρκεια του έτους, η ποσοστιαία μεταβολή διατηρεί

αρνητικό πρόσημο, καταδεικνύοντας μία σταθερή φυγή των χρημάτων των Ελλήνων

καταθετών.

Page 51: Επισκόπηση της παρούσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας

Φεβρουάριος 2012 Σελ. 51 από 51

Διάγραμμα 5.16: Ποσοστιαία Μεταβολή των Καταθέσεων έναντι του Έτους 2010

-11,7

-11,6

-12,4

-11,6

-12,9

-13,2 -11,8

-11,5

-9,4

-11,9

-11,6

-13,9

-11,8

-13,6

-11,5

-9,0

-13,3

-13,9

-16,4

-14,9

-16,0 -15,8 -16,1 -15,7

-11,2 -10,2 -10,2

-9,3

-11,3

-11,7

-9,4 -9,5

-17,0

-16,0

-15,0

-14,0

-13,0

-12,0

-11,0

-10,0

-9,0

-8,0

Σύνολο Όψεως Ταμιευτηρίου Προθεσμίας