Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΡΩΜΑΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ.

Η Ελλάδα, πηγή αστείρευτητου δυτικού πολιτισμού,αποτελεί αιώνες τώρα αντικείμενο μελέτης για λογίους και καλλιτέχνες που ονειρεύτηκαν να αναβιώσουν τη φιλοσοφία και την ομορφιά που εκείνη μας κληροδότησε.

Το φαινόμενο της επιστροφής στα διδάγματα της αρχαιότητας ,αποκτά οικουμενικές διαστάσεις στον καιρό της Ιταλικής Αναγέννησης.

Τα πρώτα σημάδια του ανανεωτικού πνεύματος εμφανίζονται από τα μέσα του 14ου αιώνα,στον καιρό του Πετράρχη και του Βοκάκιου.

Ο διάλογος με την αρχαιότητα φτάνει στην αποκορύφωσή του με την Κλασική Αναγέννηση τις πρώτες δεκαετίες του 16ου αιώνα.

Ο ελληνικός όρος Αναγέννηση αποδίδει με ακρίβεια το νόημα της κοινής ευρωπαϊκής λέξης που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ο ιστορικός των καλλιτεχνών Τζόρτζιο Βαζάρι στα μέσα του 16ου αιώνα.

Η Αναγέννηση, η αναζωογόνηση των Γραμμάτων και των Τεχνών, αναφερόταν στον πολιτισμό της αρχαιότητας. Η Αρχαιότητα θα γίνει για τους δημιουργούς της Αναγέννησης το ιδανικό πρότυπο και οδηγός για τους προσανατολισμούς της νέας εποχής.

Απαλλαγμένη τώρα η τέχνη από πολλά

μεσαιωνικά χαρακτηριστικά αντλεί την έμπνευσή της από την αρχαία παράδοση

που αναθεωρείται μέσα από το περίφημο ουμανιστικό πνεύμα

της εποχής.

Οποιαδήποτε κι αν είναι τα

θέματα της τέχνης κέντρο ενδιαφέροντος είναι πια ο

άνθρωπος, μάλιστα το άτομο, η ξεχωριστή

ατομική προσωπικότητα που τόσο παραγνωρίστηκε

στους αιώνες που προηγήθηκαν.

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται επίσης και στο χώρο, στη φύση στην οποία ζει το θαυμαστό αυτό όν, ο άνθρωπος, που ανασύρεται τώρα από τα σκοτάδια της αφάνειας.

Αυτή η κοσμογονία ξεκινά πρώτα από τη Φλωρεντία κι απλώνεται σ’ όλα τα’ άλλα κρατίδια, στη Ρώμη, Μιλάνο, Βενετία κτλ., σ’ ένα σχεδόν μανιώδη συναγωνισμό, ποιο θα ξεπεράσει τα άλλα στην τέχνη.

Το δρόμο που άνοιξε ο Τζιότο ακολουθούν πάρα πολλοί καλλιτέχνες με έργα πρωτοποριακά που σημάδεψαν την εποχή τους και που γοητεύουν με την αισθητική τους, ακόμη και σήμερα, τον πιο δύσκολοκαι καλά πληροφορημένολάτρη της τέχνης.

Από τους ζωγράφους, αναφέρουμε τους πιο γνωστούς,το Φρα Αντζέλικο για τη γλυκύτητα των άγιων προσώπων, τον Πάολο Ουτσέλο για την αγάπη του στην προοπτική, τον Πιέρο ντελα Φραντσέσκα για τις μνημειακές του συνθέσεις, το Σάντρο Μποτιτσέλι για το λυρισμό και την ποιητικότητα του, τη χάρη του σχεδίου και την ομορφιά των φιγούρων…..

….τον Λεονάρντο ντα Βίντσι για την πολυπραγμοσύνη του αλλά και για το μυστήριο και αινιγματικό τόνο στις ζωγραφιές του….

….τον Ραφαήλ Σάντι για την πνευματικότητα, τη γλυκύτητα στα πρόσωπα αλλά και για την κλασικότητα στις συνθέσεις του…….

…..τον Μιχαήλ Άγγελο Μπουοναρότι για τη ρωμαλεότητα στο σχέδιο και στη σύνθεση και για την αποθέωση του ανθρώπινου γυμνού σώματος τόσο στη ζωγραφική όσο και στη γλυπτική.

Κοντά σ’ αυτούς τους γίγαντες του σχεδίου και της φόρμας αναφέρουμε και μια άλλη κατηγορία μεγάλων ζωγράφων όπως τον Τζοβάνι Μπελίνι, τον Τζορτζόνε, τον Τιτσιάνο και τόσους άλλους που έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο χρώμα…

Επιπλέον, η αναγεννησιακή ζωγραφική αποδίδει πιο εύγλωττα από κάθε άλλη τέχνη, την «αναβιωμένη» εικόνα της αρχαιότητας που χαρακτηρίζει ολόκληρη την αναγέννηση, ιδιαίτερα την ιταλική.

Συνεπώς, τα αριστουργήματα των μεγάλων ζωγράφων του 15ου και 16ου αι. αγαπήθηκαν (και, ενίοτε, μισήθηκαν) με πάθος επί αιώνες, επηρέασαν γενιές καλλιτεχνών, μελετήθηκαν διεξοδικά, συνεχίζουν μέχρι σήμερα να τέρπουν και να ενδιαφέρουν τόσο τον κόσμο όσο και τους ειδικούς….

H αναγέννηση είναι αυτή η εποχή που κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο, μια ιδανική σκηνή για την παρουσίαση των αρχαίων θεμάτων, μυθολογικών ή άλλων…

Έφτιαξε μια εικόνα του κλασικού ιδεώδους, στην οποία ανέτρεχαν πάντα οι κλασικιστές και νεοκλασικιστές κάθε εποχής μέχρι τον 19ο αι., στην οποία και εμείς ακόμα ανατρέχουμε, όχι πάντα συνειδητά, όποτε φέρνουμε στο νου μας την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα.

Οι κανόνες της προοπτικής και η μελέτη του ανθρώπινου σώματος είναι από μόνα τους στοιχεία κλασικά, έστω και αν εφαρμόζονται σε εικόνες με χριστιανικό ή άλλο θέμα, χωρίς αναφορές στον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό.

Zωγράφοι τόσο ακραιφνώς «αναγεννησιακοί» όσο ο Πίερο ντέλα Φραντσέσκα ή ο Λεονάρντο ντα Bίντσι ελάχιστα ασχολήθηκαν με αρχαία θέματα. Kαι όμως, ακολουθούν με τον τρόπο τους το παράδειγμα της αρχαιότητας, όταν ζωγραφίζουν ανθρώπους και χώρους με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια, χαρίζοντάς τους παράλληλα τη μέγιστη δυνατή αρμονία.

O ζωγράφος τώρα εργαζόταν σαν πνευματικός άνθρωπος, σαν ποιητής ή επιστήμονας, επώνυμος και συχνά διάσημος δημιουργός πρωτότυπων έργων, που είχαν ζήτηση και υψηλές τιμές σε μια καθόλου ευκαταφρόνητη νέα αγορά.

H αναβάθμιση του ρόλου της τέχνης και των καλλιτεχνών στην αναγεννησιακή κοινωνία προωθήθηκε μεν σε θεωρητικό επίπεδο με τις πραγματείες του aλμπέρτι, του Λεονάρντο και άλλων, αλλά κατά βάθος ήταν μία εκ των πραγμάτων αναμενόμενη εξέλιξη, η οποία επηρέασε καθοριστικά όλες τις επόμενες φάσεις του δυτικού πολιτισμού.

Εν κατακλείδι ,η αναγέννηση είδε την αρχαιότητα σαν μια χρυσή εποχή του παρελθόντος, τη θαύμασε, τη μελέτησε, μιμήθηκε τις μορφές της, αλλά με τα μάτια στραμμένα στο παρόν και σύμφωνα με τις ανάγκες αυτού του συγκεκριμένου παρόντος. ακόμα και οι φανατικότεροι αρχαιολάτρες, όπως ο Mαντένια, εκπροσωπούν πρώτα απ' όλα μια σύγχρονη τάση, το γούστο της εποχής τους, το γόητρο και τα συμφέροντα των παραγγελιοδοτών τους, οι οποίοι είναι, κατά κανόνα, παράγοντες της πολιτικής ζωής: άρχοντες, πλούσιοι αστοί, εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι…..

Περιβαλλοντικό πρόγραμμα για την Αναγέννηση στην Ιταλία , Β’ Λυκείου.

Εργασία: ‘’Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΡΩΜΑΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ’’

Ομάδα:Ζωγραφική

Όνομα: Καλογεροπούλου Κωνσταντίνα

Σχολικό έτος: 2009-2010.