Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της...

31
«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΥΝΔYΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΜΕ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» Εισηγητής : Αθανάσιος Τζάκρης ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 22 & 23 Νοεμβρίου 2013 Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» Θεσσαλονίκη

Transcript of Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της...

Page 1: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΥΝΔYΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΜΕ ΤΗΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

Εισηγητής : Αθανάσιος Τζάκρης

“ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ”

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

22 & 23 Νοεμβρίου 2013Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης»

Θεσσαλονίκη

Page 2: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

2

Το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ Κ. Μ. είναι δευτεροβάθμια οργάνωση (με μέλη μόνο συλλογικές Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, που έχουν έδρα ή παράρτημα στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας), λειτουργεί δε με τη μορφή της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας.

Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Συμπράξεων Κοινωνικής Οικονομίας(Π.Ε.Σ.Κ.Ο. ‐ τριτοβάθμια οργάνωση) σκοπός της οποίας είναι η Ένωση όλων των κοινωνικών Αναπτυξιακών Συμπράξεων που λειτουργούν περιφερειακά στην Ελλάδα  με αντικειμενικό στόχο την δημιουργία μια πανελλήνιας δομής για την υποστήριξη και ανάπτυξη των  εθελοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της κοινωνικής μέριμνας, της αλληλεγγύης, της ενίσχυσης της απασχόλησης της καταπολέμησης της φτώχειας , της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, της πολιτιστικής ανάπτυξης της δια βίου μάθησης και της οικοανάπτυξης. 

Page 3: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

3

Ο σκοπός του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ Κ.Μ είναι μη κερδοσκοπικός και γενικότερα κοινωφελής κατά την έννοια του άρθρου 784 του Α.Κ και του νόμου 4019 /2011 και συνίσταται κυρίως στην σύμπραξη και δικτύωση εθελοντικών και μη κερδοσκοπικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της κοινωνικής μέριμνας, των ατόμων με αναπηρία, της βιώσιμης κινητικότητας, της αλληλεγγύης, της καταπολέμησης της φτώχειας, της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, του πολιτισμού, του περιβάλλοντος, της οικοπροστασίας και της οικοανάπτυξης σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. 

Page 4: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

4

Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία συνιστά ή τουλάχιστον αγωνίζεται να οικοδομήσει μια εναλλακτική (τρίτος τομέας) οικονομία, καθώς όλα τα χαρακτηριστικά της (πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, ακόμη και εκείνα που έχουν σχέση με τη μορφή και τις αξίες που τη διέπουν) είναι διαφορετικά από τους άλλους δύο τομείς που έχουμε γνωρίσει έως τώρα, δηλαδή τον κρατικό από τη μια μεριά και τον ιδιωτικό‐καπιταλιστικό από την άλλη. 

Page 5: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

5

Αποτελείται από τυπικές όσο και από άτυπεςοργανωτικές μορφές που μέχρι τώρα, μέσα από αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και σε ένα πλαίσιο οικονομικής δημοκρατίας αλλά και στην κατεύθυνση της δημιουργίας νέων παραγωγικών σχέσεων, έχει καταφέρει  να υψώσει ένα ανάχωμα απέναντι στις άγριες διαθέσεις της αγοράς για επικυριαρχία σε κάθε μορφή δράσης των ανθρώπων αλλά και των ίδιων των αναγκών τους.

Page 6: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

6

•Το στοιχείο που ισχυροποιεί τη σημασία και την προοπτική της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, είναι το γεγονός ότι οι θεσμοί, οι προσπάθειες και τα εγχειρήματα που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια έχουν προκύψει σχεδόν κατά απόλυτο τρόπο από διαδικασίες βάσης, δηλαδή από τα κάτω. 

•Στη βάση του συνεργατισμού και της αλληλεγγύης και με στόχο την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων και των κοινωνιών μέσα στις οποίες ζουν και δραστηριοποιούνται. 

•Με έμφαση στην τοπική ανάπτυξη και την ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος τους. 

Page 7: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

7

•Το υποκείμενο για την υλοποίηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας  είναι η κοινωνία των πολιτών τόσο μέσα από τις τυπικές όσο και τις άτυπες μορφές με τις οποίες εκφράζεται και δρα. 

•Περιλαμβάνει οργανώσεις της γειτονιάς, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις, εθελοντικές ανθρωπιστικέςοργανώσεις, κινήματα προστασίας καταναλωτών, κοινωνικές συνεταιριστικές οργανώσεις και συνεταιρισμούςκάθε μορφής καθώς και τα κοινωνικά δίκτυα που συγκροτούν όλες αυτές οι οργανώσεις. 

Page 8: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

8

Η παγκόσμια συνεταιριστική συμμαχία (International Co‐operative Alliance– ICA) έχει  υιοθετήσει τον ορισμό, τις αξίες και τις αρχές κάτω από τις οποίες πρέπει να λειτουργούν οι συνεταιρισμοί.Ορισμός : Συνεταιρισμός είναι μια αυτόνομη ένωση προσώπων που συγκροτείται εθελοντικά για την αντιμετώπιση των κοινών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών και επιδιώξεών τους, μέσω μιας από κοινού ιδιόκτητης και δημοκρατικά ελεγχόμενης επιχείρησης.

Αξίες : Οι συνεταιρισμοί βασίζονται στις αξίες της αυτοβοήθειας, της αυτο‐ευθύνης, της δημοκρατίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης. Κατά την παράδοση των ιδρυτών τους, τα συνεταιριστικά μέλη πιστεύουν στις ηθικές αξίες της εντιμότητας, της διαφάνειας, της κοινωνικής ευθύνης και της μέριμνας για τους άλλους.

Page 9: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

9

Αρχές : Οι συνεταιριστικές αρχές είναι οι κατευθυντήριες γραμμές με τις οποίες οι συνεταιρισμοί θέτουν τις δικές τους αξίες στην πράξη.1. Η εθελοντική και ανοιχτή συμμετοχήΟι συνεταιρισμοί είναι εθελοντικές οργανώσεις, ανοικτές σε όλα τα πρόσωπα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τους και είναι πρόθυμοι να αποδεχθούν τις ευθύνες του μέλους, χωρίς καμία διάκριση φύλου ή κοινωνική, φυλετική, πολιτική ή θρησκευτική διάκριση.2. Δημοκρατικός έλεγχος μελώνΟι συνεταιρισμοί είναι δημοκρατικές οργανώσεις διοικούμενες από τα μέλη τους, οι οποίοι συμμετέχουν ενεργά στον καθορισμό πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων. Οι άνδρες και οι γυναίκες που υπηρετούν ως εκλεγμένοι αντιπρόσωποι είναι υπόλογοι έναντι των μελών. Στους πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς τα μέλη έχουν ίσα δικαιώματα ψήφου (ένα μέλος, μία ψήφος) ενώ και σε όλα τα άλλα επίπεδα είναι οργανωμένοι επίσης με δημοκρατικό τρόπο.

Page 10: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

10

3. Οικονομική συμμετοχή των μελώνΤα μέλη συμμετέχουν ισότιμα, και με δημοκρατικό έλεγχο, στο κεφάλαιο του συνεταιρισμού. Τουλάχιστον ένα μέρος του κεφαλαίου είναι συνήθως η κοινή περιουσία του συνεταιρισμού. Τα μέλη διαθέτουν τα πλεονάσματα για οποιονδήποτε ή όλους από τους ακόλουθους σκοπούς : Την ανάπτυξη του συνεταιρισμού, ενδεχομένως με τη δημιουργία αποθεματικών, μέρος τουλάχιστον των οποίων θα είναι αδιαίρετο. Στα μέλη κατ 'αναλογία προς τις συναλλαγές τους με το συνεταιρισμό. Και την υποστήριξη άλλων δραστηριοτήτων που εγκρίνονται από τα μέλη.4. Αυτονομία και ανεξαρτησίαΟι συνεταιρισμοί είναι αυτόνομες, οργανώσεις αυτοβοήθειας που ελέγχονται από τα μέλη τους. Εάν συνάπτουν συμφωνίες με άλλους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνήσεων, ή εάν αντλήσουν κεφάλαια από εξωτερικές πηγές, το κάνουν με όρους που εξασφαλίζουν τον δημοκρατικό έλεγχο από τα μέλη τους ενώ διατηρούν τη συνεταιριστική αυτονομία τους.

Page 11: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

11

5. Εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρησηΟι συνεταιρισμοί παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση για τα μέλη τους, τους εκλεγμένους αντιπροσώπους, τους διευθυντές και τους εργαζομένους, ώστε να μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη των συνεταιρισμών τους. Ενημερώνουν το ευρύ κοινό, ιδιαίτερα τους νέους και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης, για τη φύση και τα οφέλη του συνεργατισμού.6. Η συνεργασία μεταξύ των ΣυνεταιρισμώνΟι συνεταιρισμοί εξυπηρετούν τα μέλη τους περισσότερο αποτελεσματικά και ενισχύουν το συνεταιριστικό κίνημα συνεργαζόμενοι μεταξύ τους σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.7.Μέριμνα για την κοινότηταΟι συνεταιρισμοί εργάζονται για τη βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων τους μέσω των πολιτικών που έχουν εγκριθεί από τα μέλη τους.

Page 12: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

12

Το ICA αντιπροσωπεύει σχεδόν 1 δις μεμονωμένα μέλη συνεταιρισμών οι οποίοι διαθέτουν πάνω από 100 εκ. θέσεις εργασίας. Ανήκουν σε 270 μέλη του ICA από 94 χώρες (τον 20 Οκτωβρίου 2013). Είναι μία από τις μεγαλύτερες μη κυβερνητικές οργανώσεις στον κόσμο, σύμφωνα με τον αριθμό των ανθρώπων που εκπροσωπεί.Κατανομή συνεταιριστικών μελών :‐ΗΠΑ με 305,6 εκ. μέλη, 30.000 συνεταιρισμοί. ‐Κίνα με 160,8 εκ. μέλη.‐Ινδία με 97,6 εκ. μέλη. ‐Ιαπωνία με 75,8 εκ. μέλη.‐Ινδονησία με 40,6 εκ. μέλη.‐Γαλλία πρώτη στην Ευρώπη με 32,4 εκ. μέλη. ‐Ιράν με 25,5 εκ. μέλη.‐Καναδάς με 18,1 εκ. μέλη. ‐Κεμπέκ με 70% του πληθυσμού ‐Ηνωμένο Βασίλειο με 11,5 εκ.  ‐Μαλαισία με 6,78 εκ. μέλη‐Μπαγκλαντές με 11 εκ. μέλη. ‐Νορβηγία με 2 εκ. στα 4,8 πληθ‐Παραγουάη, 783.000 μέλη ή το 18% του πληθυσμού μέλη 1.047 συνεταιρισμών.‐Ισπανία, το 2008, 15% του πληθυσμού, ή 6,7 εκ. μέλη.Από την Ελλάδα δεν αντιπροσωπεύεται καμιά οργάνωση στο ICA.

Page 13: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

13

• Στη Γαλλία, 21.000 συνεταιρισμοί, πάνω από 1 εκατομμύριο θέσεις εργασίας, 3,5% του ενεργού πληθυσμού. Πηγή: Coop FR , Top 100 des EntreprisesCoopératives et panorama sectoriel, 2010.

• Στην Κένυα, το 63% του πληθυσμού ζουν από τους συνεταιρισμούς. Περίπου 250.000 Κενυάτες απασχολούνται ή κερδίζουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους από συνεταιρισμούς. Πηγή: ILO, 2009 .

• Στην Κολομβία, το συνεταιριστικό κίνημα παρέχει 137.888 θέσεις εργασίας μέσω της άμεσης απασχόλησης και επιπλέον 559.118 θέσεις εργασίας ως εργαζόμενοι ‐ιδιοκτήτες των συνεταιρισμών των εργατών ‐ παρέχοντας 3,65% του συνόλου των θέσεων εργασίας στη χώρα Πηγή:. CONFECOOP .

• Στην Ινδονησία, οι συνεταιρισμοί παρέχουν θέσεις εργασίας σε 288.589 άτομα. Πηγή: Ministry of Co‐operative & SMEs, Indonesia, 2004.

• Στις Ηνωμένες Πολιτείες, 30.000 συνεταιρισμοί παρέχουν περισσότερες από 2 εκ. θέσεις εργασίας. Πηγή: National Co‐operative Business Association .

Page 14: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

14

• Στη Δανία, οι καταναλωτικοί συνεταιρισμοί το 2007 κάλυψαν το 36,4% της κατανάλωσης της λιανικής αγοράς. Πηγή: Coop Norden AB Annual Report 2007.

• Στην Ιαπωνία, οι γεωργικοί συνεταιρισμοί (91% των Ιαπώνων αγροτών) είχαν παραγωγή  90 δις $. Το 2007 οι καταναλωτικοί συνεταιρισμοί είχαν συνολικό κύκλο εργασιών 34,048 δις, με 5,9% μερίδιο στην αγορά τροφίμων. Πηγή:  Co‐op 2007 Facts & Figures, Japanese Consumers' Co‐operative Union.

• ΣτοΜαυρίκιο, στον γεωργικό τομέα, οι συνεταίροι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή της ζάχαρης, λαχανικών, φρούτων και λουλουδιών, στο γάλα, στο κρέας και στα ψάρια. Σχεδόν το 50% των ζαχαροκαλαμοκαλλιεργητώνείναι οργανωμένοι σε συνεταιρισμούς. Πηγή: Ministry of Industry, Small & Medium Enterprises, Commerce & Cooperatives .

• Στην Ακτή του Ελεφαντοστού, οι συνεταιρισμοί έχουν επενδύσει 26 εκατ. $ στην δημιουργία σχολείων, την κατασκευή αγροτικών δρόμων και την ίδρυση γυναικολογικών κλινικών το 2002 Πηγή: ICA, Ενημέρωση για τις ΜΚΟ σχετικά με το έργο των Μη Μεταδιδόμενων Ασθενειών και Ψυχικής Υγείας, 2004.

Page 15: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

15

• Στη Νέα Ζηλανδία, το 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) προέρχεται από συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Οι συνεταιρισμοί αντιπροσωπεύουν το 95% της αγοράς γαλακτοκομικών προϊόντων και το 95% της αγοράς των γαλακτοκομικών προϊόντων που εξάγονται. Πηγή: New ZealandCo‐operative Association, 2007.

• Στην Ουρουγουάη, οι συνεταιρισμοί είναι υπεύθυνοι για το 3% του ΑΕΠ. Παράγουν το 90% της συνολικής παραγωγής γάλακτος, 34% του μελιού και το 30% του σιταριού. Το 60% της συνεταιριστικής παραγωγής εξάγεται σε περισσότερες από 40 χώρες σε όλο τον κόσμο. Πηγή: ACI Americas. Uruguay: movimiento cooperativo en crecimiento

Page 16: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

16

• Ο οργανισμός που αντιπροσωπεύει τους συνεταιρισμούς στην Ευρώπη είναι το Cooperatives Europe (http://www.coopseurope.coop/) που είναι τμήμα του ICA την Ευρώπη. Αντιπροσωπεύει 91 ενώσεις οργανώσεων από 35 χώρες και προωθεί το συνεταιριστικό επιχειρηματικό μοντέλο στην Ευρώπη.

• Τα μέλη του αντιπροσωπεύουν 123 εκατομμύρια μεμονωμένα μέλη και 160.000 συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ενώ παρέχουν 5,4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στους Ευρωπαίους πολίτες ‐ μια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική αλλαγή.

• Από την Ελλάδα αντιπροσωπεύεται μόνο μια (1) οργάνωση στον Cooperatives Europe, η Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών στην Ελλάδα (συνδεδεμένο μέλος).

Page 17: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

17

Η έννοια της κοινωνικής οικονομίας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας σε θεσμικό επίπεδο κάνει την εμφάνισή της μόλις τα 2‐3 τελευταία χρόνια και θεσμοθετείται το 2011.Το νομικό πλαίσιο που διέπει στου συνεταιρισμούς στην Ελλάδα αποτελείται από :• Νόμος 1667/1986 για τους Αστικούς Συνεταιρισμούς• Νόμος 2716/1999 για τους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης 

Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.)• Νόμος 4015/2011 για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς• Νόμος 4019/2011 για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις 

(Κοιν.Σ.Επ.) στον οποίο ενσωματώθηκαν και οι Κοι.Σ.Π.Ε.• Πολλά συνεργατικά σχήματα λειτουργούν υπό τη μορφή Αστικής Μη 

Κερδοσκοπικής Εταιρείας των άρθρων του Α.Κ. 741‐784. 

Page 18: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

18

• Η Κοιν.Σ.Επ. είναι Αστικός Συνεταιρισμός με κοινωνικό σκοπό και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα και μέλη της μπορεί να γίνουν φυσικά και νομικά πρόσωπα, που όμως συμμετέχουν με μια ψήφο ανεξάρτητα από τον αριθμό των μερίδων που κατέχουν. Η  λειτουργία της βασίζεται στην επιδίωξη συλλογικού οφέλους, ενώ το κέρδος της προκύπτει από δράσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικά το κοινωνικό συμφέρον.

• Παρά τις επιφυλάξεις που μπορεί κάποιος να διατυπώσει για την πληρότητα του Ν.4019/2011 για τις Κοιν.Σ.Επ., είναι ένα εργαλείο με το οποίο μεγάλες ομάδες πληθυσμού, κυρίως ευάλωτες και κοινωνικά αποκλεισμένες, μέσα σε ένα πλαίσιο συνεργατικότητας και αλληλεγγύης έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία. 

Page 19: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

19

Ανάλογα με τον ειδικό σκοπό τους διακρίνονται :• Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης, οι οποίες αφορούν στην ένταξη στην οικονομική και 

κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Τουλάχιστον το  40% των μελών θα πρέπει να ανήκουν σε αυτές τις ομάδες. 

• Κοιν.Σ.Επ. Κοινωνικής Φροντίδας, οι οποίες αφορούν στην παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού – προνοιακού χαρακτήρα σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις.

• Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού, οι οποίες αφορούν την παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών για την ικανοποίηση των αναγκών της συλλογικότητας (πολιτισμός, περιβάλλον, οικολογία, εκπαίδευση, παροχές κοινής ωφέλειας, αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α.) που προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης.

Page 20: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

20

• Επιπλέον ένα σημαντικό στοιχείο του νόμου αυτού είναι το άρθρο 18 που προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής των Κοιν.Σ.Επ. σε Αναπτυξιακές Συμπράξεις με στόχο την ανάληψη έργων στη : α) “Δράση 3 «Τοπικές δράσεις κοινωνικής ένταξης για ευάλωτες ομάδες» “ β) “Δράση 1 «Ενίσχυση σχεδίων δράσης στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας για τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης»” και  γ) “Δράση 7 «Τοπικά σχέδια για την απασχόληση, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών αγορών εργασίας»” του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού».

• Για την ίδρυσή της χρειάζονται τουλάχιστον 7 μέλη για Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης ή 5 τουλάχιστον μέλη για τις άλλες δύο μορφές.

• Μόνο μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να είναι εργαζόμενοί της. Μέρος των κερδών της Κοιν.Σ.Επ. διανέμονται μόνο στους εργαζόμενούς της (όχι στα μέλη – μη εργαζόμενους). 

Page 21: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

21

Η “Κίνηση136” ‐ http://www.136.gr , τλφ 698 430 3732Η βάση της δράσης μας είναι : “Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και ανθρώπινο δικαίωμα και όχι εμπόρευμα” ΟΗΕ 2009.Η Κ136 είναι κίνημα πολιτών της Θεσσαλονίκης που γεννήθηκε το καλοκαίρι του 2011.• Δημιουργήθηκε από συλλογικότητες, φορείς και πολίτες που ζουν 

στην Θεσσαλονίκη• Απευθύνεται σε όλους τους πολίτες• Ανέλαβε την πρωτοβουλία για το συντονισμό της δημιουργίας ενός 

νομικού προσώπου, κοινωνικού χαρακτήρα, το οποίο θα συμμετέχει στο δημόσιο διαγωνισμό πώλησης της ΕΥΑΘ, διεκδικώντας τον έλεγχο του νερού της πόλης μέσω συνεργατικού φορέα των ίδιων των πολιτών ‐ καταναλωτών και όχι από κάποια πολυεθνική εταιρεία.

Page 22: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

22

Η απόφαση : Να μην επιτραπεί σε κανένα συμφέρον, εγχώριο ή ξένο, να κερδοσκοπήσει από το νερό και να κάνει παιχνίδια με την δημόσια υγεία και το περιβάλλον της περιοχής. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ΕΥΑΘ ήταν πλέον θέμα δράσης των πολιτών της Θεσσαλονίκης.Κι έτσι ενώθηκαν οι δυνάμεις σε ένα κοινό αγώνα με την ονομασία «Κίνηση 136» που σκοπό έχει:• Την εξαγορά και της διαχείριση (management) της ΕΥΑΘ από τους 

πολίτες.• Τον κοινωνικό έλεγχο του νερού της πόλης.• Την δημοκρατική λειτουργία της εταιρείας.• Τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα της εταιρείας, σε συνδυασμό με την 

άσκηση κοινωνικής πολιτικής και την προστασία του περιβάλλοντος.Στον αγώνα αυτόν κλήθηκαν όλοι οι πολίτες να συμμετάσχουν έμπρακτα. 

Page 23: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

23

Ένωση Συνεταιρισμών Κοινωνική ΕΥΑΘ                

“Ένωση Πολιτών για το Νερό”

1. Α’ Δημ. Κοινότητα

14. Συνεταιρισμός “Αλληλεγγύη”

Κίνηση 136

6. Καλαμαριάς

7. Συκεών ‐ Νεάπολης

13. Θέρμης

3. Γ’ Δημ. Κοινότητα2. Β’ Δημ. Κοινότητα

5. Ε’ Δημ. Κοινότητα4. Δ’ Δημ. Κοινότητα

9. Κορδελιού ‐ Εύοσμου

8. Αμπελοκήπων ‐ Μενεμένης

11. Αξιού

10. Παύλου Μελά

12. Χορτιάτη ‐ ΠυλαίαςΣυνεταιρισμοί Περιφερειακών Δήμων                            

Υδροδοτούμενοι από την ΕΥΑΘ

Συνεταιρισμοί Κοινοτήτων                        Δήμου Θεσσαλονίκης

Page 24: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

24

ΜΕΤΟΧΟΙΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΠΟΣΟΣΤΟ

Ελληνικό Δημόσιο 26.868.000 74,02%SUEZ ENVIRONNEMENT COMPANY 1.982.870 5,46%Λοιποί μέτοχοι με ποσοστό < 2% 7.449.130 20,52%ΣΥΝΟΛΟ 36.300.000 100,00%

Οι Μέτοχοι της ΕΥΑΘ την 31/12/2012

Εκτίμηση  2012 31/12/2011 31/12/2010 31/12/2009 31/12/2008

19,200 20,595 12,402 14,390 13,806

Αποτελέσματα μετά φόρων (εκ. €)

Page 25: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

25

Το ΤΑΙΠΕΔ• Με την απόφαση 195/27.10.2011 της ΔΕΑΑ μεταβιβάζεται το 40% στο ΤΑΙΠΕΔ• Με την απόφαση 206/25.04.2012 της ΔΕΑΑ μεταβιβάζεται το υπόλοιπο 34% στο 

ΤΑΙΠΕΔ• Το ΤΑΙΠΕΔ στις 13.02.2013 αποφασίζει την πώληση του 51% της ΕΥΑΘ ΑΕ• Στις 21.02.2013 το ΤΑΙΠΕΔ δημοσιεύει  Πρόσκληση για την Υποβολή Εκδήλωσης 

Ενδιαφέροντος για την εξαγορά του 51% και του management της ΕΥΑΘ ΑΕ

Η “Ένωση Πολιτών για το Νερό”• Ολοκλήρωσε την συγκέντρωση όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών• Υπέβαλλε αίτηση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος στις 19.04.2013 • Μετά την απόρριψή της αίτησης συμμετοχής μας, συντάξαμε και ετοιμάσαμε 

την Νομική Προσφυγή κατά της Διαγωνιστικής Διαδικασίας.• Υποβάλλαμε ασφαλιστικά μέτρα για τις παρατυπίες που έγιναν από την πλευρά 

του ΤΑΙΠΕΔ. Εκδικάστηκαν και περιμένουμε την απόφαση. 

Page 26: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

βιοςcoopβιοςcoop

26

Ο Κο.Κα.Συν. Θεσσαλονίκης “βιοςcoop”ιδρύθηκε το 2012, μέσα από μια πρωτοβουλία της ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. (Πρωτοβουλίαγια την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία – www.proskalo.net ).Η νομική του μορφή είναι Αστικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός του Ν.1667/1986.Σήμερα ο “βιοςcoop” αριθμεί γύρω στα 320 μέλη και με το κεφάλαιο που έχεισυγκεντρωθεί από τις συνεταιριστικές μερίδες των μελών ξεκίνησε, το καλοκαίριτου 2013, η διαμόρφωση του παντοπωλείου – σούπερ μάρκετ στο επί της οδούΛεωφ. Κων. Καραμανλή 42 κατάστημα του συνεταιρισμού. Έγινε εξολοκλήρου μετην εθελοντική συμμετοχή‐ προσφορά των μελών και φίλων.Είναι έτοιμο και ανοίγει τις επόμενες μέρες!

Page 27: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

βιοςcoopβιοςcoop

27

• Σκοπός του “βιοςcoop” είναι η δημιουργία συνεταιριστικού σούπερ μάρκετ μεποιοτικά αλλά και φτηνά προϊόντα, όσο το δυνατόν περισσότερο προερχόμενααπό συνεταιρισμούς αγροτών αλλά και μεμονωμένους παραγωγούς.

• Η ποιότητα διασφαλίζεται από την έμφαση που δίνουμε στην ποιοτική τροφήμε στόχευση στον όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιλογή προϊόντων που δενχρησιμοποιούν φυτοφάρμακα και γενετικά τροποποιημένους σπόρους,ευελπιστώντας στη μακροπρόθεσμη ενίσχυση του ρεύματος παραγωγήςβιολογικών προϊόντων.

• Η χαμηλή τιμή διασφαλίζεται από την παράκαμψη των μεσαζόντων, στο βαθμόπου τα προϊόντα έρχονται στο ράφι μέσα από την άμεση σχέση και τησυνεργασία με τους παραγωγούς.

• Αυτοί οι δύο σκοποί, σε συνδυασμό με τον συνεταιριστικό και μη κερδοσκοπικόχαρακτήρα του Σ/Μ που ανήκει ολοκληρωτικά στα μέλη του, καθιστούν τοεγχείρημα σημαντικό πρωτότυπο κι ελπιδοφόρο αλλά και πρώτηςπροτεραιότητας.

Page 28: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

28

• Η Γενική Συνέλευση των μελών είναι το ανώτατο όργανο του “βιοςcoop”, αυτό που αποφασίζει για όλα τα θέματα που τον αφορούν. Η συμμετοχή αναδεικνύεται σε βασική προτεραιότητα για την λειτουργία της συνέλευσης και τη λήψη των αποφάσεων.

• Τα ενεργά μέλη είναι η βάση του όλου εγχειρήματος. Η δομή και η λειτουργία του εφαρμόζει τις διεθνείς συνεταιριστικές αρχές και αξίες με πρώτη τη συνεργατική – συνεταιριστική δημοκρατική αρχή “ένα πρόσωπο μια ψήφος” στη Γενική Συνέλευση, ανεξάρτητα από τις συνεταιριστικές μερίδες που κατέχει κάθε μέλος. Η διοίκηση και ο έλεγχος του συνεταιρισμού είναι στα χέρια των μελών του. Το Δ.Σ. και το Εποπτικό Συμβούλιο εκλέγονται, ελέγχονται συνεχώς και ανακαλούνται από τη Γ.Σ. αν αυτό απαιτείται.

• Τα μέλη και οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται πάνω στις συνεταιριστικές αρχές και τις αξίες της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Λειτουργούμε δημοκρατικά, εκπαιδευόμαστε, ελέγχουμε συνεχώς τα εκλεγμένα όργανα.

βιοςcoopβιοςcoop

Page 29: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

29

• Ο συνεταιρισμός συνεργάζεται με την “Ελληνική Διατροφή Coop” (συνεταιριστική εταιρεία εφοδιασμού  προϊόντων, που συγκροτήθηκε από συνεταιρισμούς αγροτών και παντοπωλών απ’ όλη την Ελλάδα) για τον εφοδιασμό με προϊόντα που παράγονται από τους συμμετέχοντες αγροτικούς συνεταιρισμούς και μεμονωμένους παραγωγούς που θα τους δοθεί χώρος στα ράφια του Σ/Μ στηρίζοντας κι ενισχύοντας της προσπάθειά τους.

• Παράλληλα προμηθευόμαστε προϊόντα από συνεταιρισμούς της Περιφέρειάς μας και μεμονωμένους παραγωγούς, οι οποίοι παράγουν με μεθόδους βιολογικής ή φυσικής καλλιέργειας στην ουσία και όχι κατά τον τύπο. Παρακάμπτοντας συστηματικά του μεσάζοντες και στηρίζοντας την τοπικότητα των προϊόντων που διακινούμε και καταναλώνουμε.

βιοςcoopβιοςcoop

Page 30: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

30

• Το συνεταιριστικό παντοπωλείο “βιοςcoop” λειτουργεί με βάση τις ιδέες, τι αξίες και τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας. Η προμήθεια τοπικών και εγχώριων, κατά προτίμηση, προϊόντων και υπηρεσιών εξαιρετικής ποιότητας και χαμηλής τιμής, προσπαθεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της αντίστοιχης παραγωγής.

• Παράλληλα επιδιώκει την κάλυψη των αναγκών των μελών του αλλά και όλων των πολιτών ως προς αγαθά και υπηρεσίες, με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, σε τιμές όσο γίνεται πιο χαμηλές αλλά και όσο γίνεται πιο δίκαιες για τους παραγωγούς.

‐ www.bioscoop.gr, ‐ e‐mail: [email protected] ,‐ τηλ.: 2310811918 

βιοςcoopβιοςcoop

Page 31: Αθανάσιος Τζάκρης - Θεσμοί και εφαρμογές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας

31

Σας ευχαριστώ !