Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση...

21
S Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων: Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Διοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων Χαράλαμπος Αλεξόπουλος Επιβλέποντες Καθηγητές: Γ. Χαραλαμπίδης, Επ. Καθ. Ε. Λουκής, Επ. Καθ. Σ. Κοκκολάκης, Επ. Καθ.

description

Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η παρουσίαση και ανάλυση των διεθνών προτύπων και εργαλείων Πληροφορικής και Επικοινωνιών, των επιχειρησιακών μοντέλων και των απαιτούμενων δράσεων,για την επίτευξη διαλειτουργικότητας στη σύγχρονη επιχείρηση και τη δημόσια διοίκηση, καθώς και η σύστασησημειώσεων για τη διεξαγωγή μαθήματος στα ελληνικά με στόχο την επαρκή κατάρτιση των φοιτητών επί του επιστημονικού πεδίου της διαλειτουργικότητας.

Transcript of Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση...

Page 1: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

S

Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας

Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων: Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Πανεπιστήμιο ΑιγαίουΤμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα ΣπουδώνΔιοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων

Χαράλαμπος Αλεξόπουλος

Επιβλέποντες Καθηγητές:Γ. Χαραλαμπίδης, Επ. Καθ.

Ε. Λουκής, Επ. Καθ.Σ. Κοκκολάκης, Επ. Καθ.

Page 2: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Αντικείμενο Εργασίας

Κατάδειξη του χώρου της διαλειτουργικότητας σε όλες του τις διαστάσεις, μέσω έγκυρων και σύγχρονων πηγών διαμορφώνοντας μία επιστημονική βάση γνώσης επί των

θεμάτων της δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για σωστή

αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθιερώνοντας την ελληνική ορολογία επί του πεδίου της θέτοντας τα θεμέλια για περαιτέρω έρευνα

Page 3: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Δομή Εργασίας

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στην έννοια της διαλειτουργικότητας, παρουσιάζονται οι ορισμοί, οι περιοχές, οι τομείς εφαρμογής και η ταξονομία της.

Κεφάλαιο 2: Αναλύεται η πρόταση αξίας της διαλειτουργικότητας, οι λόγοι για τους οποίους θεωρείται σημαντικός επιστημονικός τομέας και παρουσιάζεται μία μελέτη περίπτωσης εφαρμογής της στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση (Ηλεκτρονικό Παράβολο).

Κεφάλαιο 3: Παρουσιάση Διεθνών και Εθνικών Πολιτικών και Πρωτοβουλιών στον τομέα της Διαλειτουργικότητας, ο διεθνής χάρτης πλαισίων και οι νέες κατευθύνσεις.

Κεφάλαιο 4: Εκτενέστερη μελέτη του επιπέδου της Οργανωσιακής Διαλειτουργικότητας (Ανασχεδιασμός Επιχειρησιακών Διαδικασιών, Ευθυγράμμιση – Μοντελοποίηση – Μετασχηματισμός Διαδικασιών, Μελέτη Περίπτωσης).

Page 4: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Δομή Εργασίας

Κεφάλαιο 5: Εκτενέστερη παρουσίαση του επιπέδου της Σημασιολογικής Διαλειτουργικότητας (Πρότυπα XML, Οντολογίες, Κυβερνητικά Πρότυπα Μεταδεδομένων, Μελέτη Περίπτωσης).

Κεφάλαιο 6: Εκτενέστερη παρουσίαση του επιπέδου της Τεχνικής Διαλειτουργικότητας (Αρχιτεκτονική προσανατολισμένη στην Υπηρεσία, Στοίβες Πρωτοκόλλων Παγκόσμιου Ιστού, Συντονισμός Υπηρεσιών).

Κεφάλαιο 7: Παρουσιάζονται τα πρότυπα Διαλειτουργικότητας στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν ανά κλάδο (Υγεία, Παιδεία, Άμυνα).

Κεφάλαιο 8: Γίνεται επισκόπηση των υποδομών και των εργαλείων της διαλειτουργικότητας (εργαλεία αξιολόγησης, κυβερνητικές πύλες, ληξιαρχείο διαλειτουργικότητας), καθώς και η μελέτη της προσέγγισης «Ακολούθησε την Υπηρεσία».

Page 5: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Δομή Εργασίας

Κεφάλαιο 9: Παρουσιάζεται το Ελληνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας (πρότυπα, κανόνες, εργαλεία, τεκμηρίωση, δημόσιοι δικτυακοί τόποι, αρχιτεκτονική συστημάτων) και μελετάται το πώς μπορεί να επιτευχθεί η υλοποίηση των έργων πληροφορικής.

Κεφάλαιο 10: Αναπτύσσονται γενικότερα θέματα για τη διαλειτουργικότητα στην Ελλάδα, την ΕΕ και διεθνώς, όπως δείκτες, επίπεδο έρευνας και αξιολόγηση αντικτύπου.

Κεφάλαιο 11: Γίνεται επισκόπηση των πιο σημαντικών ευρωπαϊκών και ελληνικών ερευνητικών έργων επί της διαλειτουργικότητας (ATHENA, PRAXIS, COIN) και παρουσιάζονται οι μελλοντικές ερευνητικές κατευθύνσεις (FINES).

Κεφάλαιο 12: Καταδεικνύεται το πρόβλημα της αυθεντικοποίησης των πολιτών, των επιχειρήσεων και των δημόσιων οργανισμών που αντιμετωπίζει η εφαρμογή της διαλειτουργικότητας.

Κεφάλαιο 13: Το τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζει τα βήματα προς τη δημιουργία μιας επιστημονικής βάσης για τη διαλειτουργικότητα, αξιοποιώντας την προηγούμενη γνώση επί του χώρου και των διαστάσεών της

Page 6: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

S

Ανάλυση του Χώρου της Διαλειτουργικότητας

Page 7: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

SΕπίπεδα Κυβερνητικής Διαλειτουργικότητας

Page 8: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Μελέτη Περίπτωσης: Τα Επίπεδα της Διαλειτουργικότητας (*)

Υπάρχει διαδικασία για τηνηλεκτρονική ζήτηση – αποστολήΠιστοποιητικού Γέννησης απότο Δήμο στο Υπουργείο Δημ.Τάξης ?

Έχουμε δημιουργήσει Web Services για την επικοινωνία των Συστημάτων ? Έχουμε κοινές προδιαγραφές για την ασφάλεια και αποθήκευση τωνπληροφοριών ?

Εννοούμε το ίδιο όταναναφερόμαστε στο Πιστοποιητικό Γέννησης ?Στη Διεύθυνση ?

(*) Για την έκδοση Δελτίου Ταυτότητας, απαιτείται η προσκόμιση Πιστοποιητικού Γεννήσεως από τον αρμόδιο Δήμο

Page 9: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Η Επιχειρησιακή Διαλειτουργικότητα

Υπηρεσίες Β2C

Υπηρεσίες Β2Β

Επιχείρηση ΒΕπιχείρηση Γ

Επιχειρήσεις σε

Άλλες Χώρες

Επιχείρηση Δ

Υπηρεσίες Β2Β

Φορείς και Διεθνής

ΟργανισμοίΥπηρεσίες Β2G

Επιχείρηση Α

Δημόσιο

Πελάτες

Υπηρεσίες Β2G

Page 10: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Πεδία Διαλειτουργικότητας

Page 11: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Εθνικά Πλαίσια Διαλειτουργικότητας 2ης Γενιας

Αρχιτεκτονική Επιχείρησης/ Οργανωσιακή Διαλειτουργικότητα(Εμπλεκόμενοι, Ρόλοι, Ταξονομία Διαδικασιών)

Αποθήκη - ΒΔΥπηρεσιών Και Διαδικασιών

Συστήματα Πρότυπα και Προδιαγραφές

Πρότυπα Δεδομένων(XML Ονοματοδοσία, Σχεδιαστικοί Κανόνες,Σχήματα Μεταδεδομένων)

ΤεχνολογικάΠρότυπα

(Πρότυπα WS,Πρότυπα Επικοινωνίας, κτλ.)

Πιστοποίηση και Πρότυπα Ασφάλειας

(eID, Επίπεδαπιστοποίησης, κτλ)

Διαχείριση Αλλαγών - Εκδόσεις Διαδικασιών

Συντονισμός &Διεργασίες Αποδοχής

Όραμα & Στρατηγική

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών/ Τεχνολογική Διαλειτουργικότητα(Σύστημα & Τοπολογία Στοιχείων)

Αναφορά Συστημάτων

Πρότυπα Ιστοτόπων και Πολύ-κάναλης Πρόσβασης

Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες

Στόχοι & Μετρική

Οδηγίες(Πίνακες Ωριμότηταςγια τους δημόσιους φορείς)

Διαχείριση Προσωπικού &Διαδικασία Εκπαίδευσης

Εκπα

ιδευ

τικό

Υλι

κό

Προώθηση & ΕπικοινωνίαΣχεδιασμός Υλικού

Αποθήκη - ΒΔΣχήματα XML &Βασικά Στοιχεία

Αρχιτεκτονική Πληροφορίας / Σημασιολογική Διαλειτουργικότητα(Συστατικά Δεδομένων & Ταξονομία Σχημάτων)

Συντονισμός

Πρόσβαση και Εργαλεία Συνεργασίας

Πλαίσιο Πιστοποίησης(Για οργανισμούς, συστήματα, δεδομένα και χρήστες)

Εργαλεία Πιστοποίησης

Page 12: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Εργαλεία Συνεργασίας e-GIF

Βάση Γνώσης eGIF

Πλαίσια &

Εργαλεία

Ληξιαρχείο

Ηλ. Διακυβέρνησης

Εκπαιδευτικό

Υλικό

MICROSOFT CORPORATION

Περιβάλλον Συνεργασίας eGIFΑνάπτυξη και Διαχείριση Εργαλείων για:

Μοντελοποίηση Δεδομένων, Διαχείριση χώρου και κλασικής XML

Μοντελοποίηση Διαδικασιών

Διαχείριση Οντολογιών

Διαχείριση Περιεχομένου

& Ενημέρωση

Πλατφόρμα Συνεργασίας eGIF

Ομά

δες

Εργα

σίας

Οργ

ανισ

μοί

Δημό

σιου

Τομ

έα

Το Ληξιαρχείο συνίσταται από:

Βάση Υπηρεσιών / Διαδικασιών (BPEL, BPMN),

Μητρώο Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών,

Σχήματα XML και Βασικά Στοιχεία της Αποθήκης Δεδομένων

Αναφορά Συστημάτων Αποθήκης Δεδομένων

Ηλεκτρονική Διεπαφή eGIF

Πρόσβαση μόνο σε πιστοποιημένους

χρήστες

Πολ

ίτες

, Επι

χειρ

ήσει

ς,

Οργ

ανισ

μοί

Ανάκτηση

Περιεχομένου

Page 13: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Μεταδεδομένα

Πεδίο Περιγραφή ΤύποςΚωδικός Ο κωδικός της υπηρεσίας για τη ΒΔ, Μοναδικός (Κλειδί) StringΤίτλος Ο τίτλος της υπηρεσίας, Μοναδικός (Κλειδί) StringΦορέας παροχής Ο δημόσιος Φορέας που παρέχει τη υπηρεσία (οργανισμός, τμήμα ή γραφείο) ElementΕμπλεκόμενοι Φορείς Άλλοι φορείς που λαμβάνουν μέρος στην περαίωση της υπηρεσίας Multi-ElementΧρήστες / Δικαιούχοι Πολίτες ή Επιχειρήσεις ή τμήματα αυτών που θα χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία Element

Τύπος Ο τύπος της υπηρεσίας, (π.χ. Εγγραφή, Αποζημίωση, Αίτηση, Πληρωμή, κτλ) ListΚατηγορία Η κατηγορία της υπηρεσίας, σύμφωνα με GCL (π.χ. φορολογία, εκπαίδευση κτλ) Element

Γεγονός «Ζωής» Το επικείμενο γεγονός Γέννησης ή Βάπτισης ή Γάμου ή Θανάτου ElementΕπιχειρησιακό Γεγονός Το επικείμενο Επιχειρησιακό γεγονός Multi-ElementΝομικό Πλαίσιο Το εφαρμοζόμενο Νομικό Πλαίσιο της υπηρεσίας Multi-ElementΤρόποι Παροχής (π.χ. με φυσική παρουσία, μέσω διαδικτύου, SMS, I-TV, κτλ) Multi-ListΗλεκτρονικό Επίπεδο Παροχής Επίπεδο (1 to 4), σύμφωνα με την προτυποποίηση της ΕΚ Πολύ-γλωσσικό Περιεχόμενο Διαφορετικές Γλώσσες που μπορεί να εκφράζεται η υπηρεσία Multi-ListΤύπος Πιστοποίησης χωρίς ηλεκτρονικά μέσα

Όταν η υπηρεσία δεν παρέχεται ηλεκτρονικά (π.χ. φυσική παρουσία, ταυτότητα, πληρεξούσιο)

List

Ηλεκτρονικός Τύπος Πιστοποίησης Όταν η υπηρεσία παρέχεται ηλεκτρονικά (π.χ. όνομα-χρήστη/κωδικός, ψηφιακή υπογραφή)

List

Συχνότητα Η συχνότητα ζήτησης της υπηρεσίας (Υψηλή – Μεσαία – Χαμηλή) ListΙστοτόπος Το URL του ιστοτόπου όπου υπάρχει και διανέμεται η υπηρεσία StringΠηγή Πληροφορίας Η πηγή από την οποία μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για την υπηρεσία String

Ημ. Τελευταίας Ενημέρωσης Η ημερομηνία της τελευταίας δειγματοληψίας Date

Page 14: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Βασικά Στοιχεία Οντολογίας eGOV

Page 15: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Χρήση του Ληξιαρχείου

Page 16: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

S

Συμπεράσματα και

Μελλοντική Έρευνα

Page 17: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

3 Κανόνες για τη Διαλειτουργικότητα

Στόχευση πρωτίστως στα επίπεδα της οργανωσιακής και σημασιολογικής διαλειτουργικότητας: τα τεχνικά πρότυπα υπάρχουν ήδη

Follow the service: μετατροπή των οδηγιών και γενικά της καθοδήγησης γύρω από πραγματικές και πιο κοινές υπηρεσίες

Ενεργοποίηση όλων των ενδιαφερομένων (δημόσια διοίκηση, πολίτες, επιχειρήσεις) και προτροπή προς τη συνεχή εξέλιξη και αλλαγή

Page 18: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Ορισμός Προβλήματος στο χώρο της Διαλειτουργικότητας

Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων της διαλειτουργικότητας με ένα συστημικό, επαναλαμβανόμενο και βελτιστοποιημένο τρόπο, απαιτείται η επιστημονική πλευρά της

Με αυτό τον τρόπο, η επιστημονική κοινότητα εστιάζει σταδιακά τις προσπάθειές της στα πιο σημαντικά μέρη των προβλημάτων, αξιοποιώντας τις περιπτώσεις που έχουν επίσημα περιγραφεί, αναλυθεί και απαντηθεί

Page 19: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Μελλοντική Έρευνα

η επιστημονική κοινότητα της επιχειρησιακής διαλειτουργικότητας αυξάνεται δυναμικά, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, γεγονός που έγκειται στη σύνδεση με άλλες βασικές ερευνητικές πρωτοβουλίες, όπως είναι το cloud computing, το διαδίκτυο των υπηρεσιών (Internet of Services) και το διαδίκτυο των πραγμάτων (Internet of Things)

Page 20: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Βιβλιογραφία

“Ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Πρότυπα Διαλειτουργικότητας - eGIF GR”, Υπουργείο Εσωτερικών, Ελληνική Δημοκρατία, 2008.

“European Interoperability Framework – EIF”, IDABC, European Commission, 2005.

“EIF v2.0 – European Public Services”, ISA, European Commission, 2010.

Y. Charalabidis, D. Askounis, "Worldwide Interoperability Advances for Businesses and Administrations", Bookstars 2009

Roland Kaschek, Ch. Kop, Cl. Steinberger, G. Fliedl, “Information Systems and E-Business Technologies: 2nd International United Information Systems Conference”, Springer 2008

Standards and Architectures for eGovernment Applications (SAGA), Version 3.0, KBSt - Federal Government Co-ordination and Advisory Agency, http://www.kbst.bund.de

Keith Popplewell, Jenny Harding, Chalmeta Ricardo, Raul Poler, “Enterprise Interoperability IV: Making the Internet of the Future for the Future of Enterprise”, Springer 2010

Ψηφιακή Στρατηγική 2006-2013: Πρόταση προς δημόσια διαβούλευση, Επιτροπή πληροφορικής

IDABC, Work Programme, Sixth Revision (2009), SECTION I, Projects of common interest, Horizontal measures

Charalabidis Y., Lampathaki F., Stassis A.: “A Second-Generation e-Government Interoperability Framework” 5th Eastern European e|Gov Days Austrian Computer Society, 2007

Chen, D., Dourneingts, G. and Vernadat, F., Architectures for enterprise integration and interoperability: Past, present and future, Computers in Industry, 2008.

Page 21: Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων- Ανάλυση Πεδίου και Θεωρητική Τεκμηρίωση

Πρόσβαση σε ολόκληρο το κείμενο στο:

https://pithos.grnet.gr/pithos/rest/[email protected]/files/DIPLOMATIKES/xalexopoulos.pdf