ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

72
ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ Ι.Π. ΑΜΠΕΛΑΣ 1

Transcript of ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Page 1: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 1

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 2

Η Ελληνική εδαφική επέκταση

1864 Η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 3

1881Η ένωση της Θεσσαλίας (χωρίς την Ελασσόνα) και της Άρτας με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 4

1912-13Η ένωση της Ηπείρου της Μακεδονίας της Κρήτης και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 5

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 2: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 2

Η Ελληνική εδαφική επέκταση

1864 Η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 3

1881Η ένωση της Θεσσαλίας (χωρίς την Ελασσόνα) και της Άρτας με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 4

1912-13Η ένωση της Ηπείρου της Μακεδονίας της Κρήτης και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 5

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 3: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1864 Η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 3

1881Η ένωση της Θεσσαλίας (χωρίς την Ελασσόνα) και της Άρτας με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 4

1912-13Η ένωση της Ηπείρου της Μακεδονίας της Κρήτης και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 5

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 4: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1881Η ένωση της Θεσσαλίας (χωρίς την Ελασσόνα) και της Άρτας με την Ελλάδα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 4

1912-13Η ένωση της Ηπείρου της Μακεδονίας της Κρήτης και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 5

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 5: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1912-13Η ένωση της Ηπείρου της Μακεδονίας της Κρήτης και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 5

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 6: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1920Η Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε Θαλασσών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 6

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 7: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1923Η Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 7

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 8: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικό Πατριαρχείο ΚωνποληςΚωνπολης

Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ ΘράκηςΘράκης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 8

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 9: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Γιατί απειλείται η ύπαρξη του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΟικουμενικού Πατριαρχείου

Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου

Δεν επιτρέπει τη χρήση του όρου laquoΟικουμενικόςraquo από τον Πατριάρχη και για το Πατριαρχείο

Θεωρεί το Πατριαρχείο laquoμειονοτικόraquo εκκλησιαστικό θεσμό

Θεωρεί τον θρησκευτικό ηγέτη του αποκλειστικά ηγέτη των μειονοτικών Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας

9ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 10: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας1) Η άρνηση Νομικής Προσωπικότητας

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Σοβαρά προσκόμματα στην απόλαυση

ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Ο ίδιος ο Πατριαρχικός Οίκος δεν θεωρείται περιουσία του Πατριαρχείου ενώ το 2005 η τουρκική δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι το κτήριο που στεγαζόταν δεν του ανήκει

10ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 11: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών2) Η αδυναμία εκπαίδευσης νέων κληρικών

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την οποία οι τουρκικές αρχές έκλεισαν το 1971

είναι θεμελιώδες αίτημα του Πατριαρχείου

προκειμένου αυτό να είναι σε θέση να εκπαιδεύει νέους κληρικούς εξασφαλίσει την ιστορική συνέχειά του με την

επάνδρωσή του με αυτούς

11ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 12: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η Θεολογική Σχολή της ΧάλκηςΗ Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε το 1844 Από τότε η Σχολή εκπαίδευε νέους κληρικούς

Μέχρι το 1971 η Σχολή υπαγόταν απrsquo ευθείας στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας και το καθεστώς της διέπετο από τον laquoΚανονισμό λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής Χάλκηςraquo

Η Σχολή παρείχε λυκειακή και επαγγελματική εκπαίδευση (διέκοψαν την λειτουργία της με πρόσχημα την απαγόρευση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης)

12ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 13: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η Μουσουλμανική ΜειονότηταΗ Μουσουλμανική Μειονότητα

bull Οι μουσουλμάνοι της Θράκης ανήκουν στη μόνη από το ελληνικό κράτος επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα Με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας παρέμειναν στην περιοχή και συγκρότησαν τη μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης

bull Η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι ομοιογενής καθώς αποτελείται από τρεις διαφορετικούς ως προς τη γλώσσα και την καταγωγή πληθυσμούς α) τους Τουρκογενείς (50) β) τους Πομάκους (30) και γ) τους Αθίγγανους (20)

13ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 14: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η στάση του Ελληνικού ΚράτουςΗ στάση του Ελληνικού Κράτους

bull 1930 ndash 1990 Η ελληνική πολιτεία υιοθετεί μια αδέξια πολιτική απομονωτισμού απέναντι στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης

bull Η καταπιεστική στάση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνική μειονότητα (Κωνσταντινούπολη) οδήγησε αντίστοιχα σε σκλήρυνση της Ελλάδας έναντι της μουσουλμανικής μειονότητας

bull Θύματα της πολιτικής η παιδεία και οι μελλοντικές γενιές

14ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 15: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Το τίμημα της απομόνωσης ήταν

1 Αδυναμία ένταξης των παιδιών της μειονότητας καθώς δεν είχαν εναλλακτική επαφή με την ελληνική γλώσσα πέραν του σχολείου

2 Πλήρης απουσία συγχρωτισμού και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο τοπικό πληθυσμό

3 Πολλοί μουσουλμάνοι βρίσκονταν σε πλήρη γλωσσική σύγχυση καθώς δεν γνώριζαν ούτε καλά ελληνικά ούτε καλά τούρκικα ενώ και τα αγγλικά τους δεν ήταν καλύτερα

15ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 16: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull 1967 Αύξηση της προκατάληψης και ανασφάλειας προς τους μουσουλμάνους μετά το ξέσπασμα της διαμάχης στην Κύπρο στην δεκαετία του 1950

bull 1991κε Εφαρμογή της ισονομίας και ισοπολιτείας χριστιανών και μουσουλμάνων μετριοπάθεια και συναίνεση στον χειρισμό των προβλημάτων της μειονότητας Στη διαπίστωση αυτή καταλήγουν και οι ΜΚΟ που παρακολουθούν συστηματικά τις εξελίξεις στο χώρο της μειονότητας

16ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 17: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτικήΟι αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική

bull Υψηλά στις προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η μέριμνα και η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για την πληρέστερη εκπαίδευση των μουσουλμανοπαίδων

bull Στη Θράκη λειτουργούν σήμερα 235 μειονοτικά σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης στα οποία η διδασκαλία γίνεται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα Στα σχολεία αυτά υπηρετούν 440 μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί

bull Μία άλλη εξέλιξη στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι τα δύο Ιεροσπουδαστήρια της Κομοτηνής και του Εχίνου του νομού Ξάνθης κατέστησαν ισότιμα με τα εκκλησιαστικά λύκεια εξαετούς φοιτήσεως

17ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 18: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Ποιοι είναι οι ΠομάκοιΠοιοι είναι οι Πομάκοι

bull Οι Πομάκοι (βουλγαρικά помаци) είναι μία πληθυσμιακή ομάδα της παραμεθορίου Βουλγαρίας και της Ελλάδας τα μέλη της οποίας μιλούν την Πομακική γλώσσα μία διάλεκτο της Βουλγαρικής και που ασπάζονται τον Μουσουλμανισμό από τον 17ο αιώνα οπότε εξισλαμίστηκαν

bull Η λέξη Πομάκος εικάζεται ότι προέρχεται είτε από τα βουλγαρικά помъчен (βασανισμένος) ή помагач (συνεργάτης) είτε από το ελληνικό Πομάξ (πότης) εξαιτίας της παλιάς συνήθειας των Θρακών να πίνουν πολύ ή από το ιππομάχοι (οι Αρχαίοι Θράκες ήταν δεινοί ιππείς πολεμιστές)

18ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 19: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την καταγωγή των Πομάκων όπως ότι προέρχονται από το Παιονικό φύλο των Αγριάνων ότι είναι αρχαίο θρακικό φύλο το οποίο εκρωμαΐστηκε εκσλαβίστηκε και εξισλαμίστηκε ότι είναι εξισλαμισμένοι Βούλγαροι ή Τούρκοι

19ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 20: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Η στάση της Τουρκίας απέναντι στη μειονότηταμειονότητα

bull Η Τουρκία έχοντας ως στόχο την ομογενοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και την μετατροπή της από θρησκευτική σε εθνική τουρκική μειονότητα εξασφάλισε μέσα από διμερείς συμφωνίες και μορφωτικά πρωτόκολλα (του 1951 και του 1968) ότι στο εσωτερικό της μειονοτικής κοινωνίας η εκπαίδευση θα παρέχεται ndash πέραν της ελληνικής γλώσσας ndash μονάχα στην τουρκική

20ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 21: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Ιστορικά γεγονότα Ιστορικά γεγονότα

bull Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο οι Πομάκοι ξεσηκώθηκαν κατά της Βουλγαρικής κατοχής (στην οποία είχε περιέλθει όλη η Δυτική Θράκη) Στις 16 Αυγούστου του 1913 ξέσπασε το επαναστατικό κίνημα Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι με την ανοχή Ελληνικής και Οθωμανικής κυβέρνησης η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό Οι επαναστάτες (αν και μουσουλμάνοι) αναζήτησαν στήριξη κυρίως από την Ελλάδα

21ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 22: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της Ελλάδος και Γαλλίας ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπροσώπους τους στη Διάσκεψη Ειρήνης στο Παρίσι το 1946 οι Πομάκοι της Βουλγαρίας επανέφεραν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα Η προσπάθεια των Πομάκων δεν τελεσφόρησε διότι είχε προηγηθεί η διανομή της Ευρώπης μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων στη Γιάλτα τον Φεβρουάριο του 1944

22ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 23: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

Εθνικός Εναέριος ΧώροςΧωρικά Ύδατα Υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ

Το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 23

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 24: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον Η πολιτική της Τουρκίας σχετικά με τον εναέριο χώροεναέριο χώρο

Τα τελευταία χρόνια -μετά το 1974- η Τουρκία με μεθοδευμένες ενέργειες-παραβιάσεις επιδιώκει αλλαγή του status quo στο Αιγαίο

1 Αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον εθνικό εναέριο χώρο για το εύρος των 10 ΝΜ

2 Δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ελληνικού ελέγχου σε συγκεκριμένη έκταση

3 Προσπαθεί να τροποποιήσει ndash στα νατοϊκά πλαίσια ndash τις αμυντικές ζώνες ευθύνης

24ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 25: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 νμ από τις ακτές της

(δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 σε συνδυασμό με τους νόμους 50171931 2301936 και

18151988) Η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος επέλεξε εντός του

εύρους των 10 νμ των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931 να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο

αυτό ενώ στη θάλασσα να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 νμ (Ν 2301936 και ΝΔ 1871973)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 25

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 26: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η Τουρκία αμφισβητεί και παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας από τα 6

έως τα 10 νμ με το επιχείρημα ότι δεν ταυτίζονται τα όρια

της κυριαρχίας της στον αέρα και στη θάλασσα

26ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 27: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣΟΙ ΑΒΑΣΙΜΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

bull Δεδομένου ότι ο laquoδικαιούμενος το μείζον δικαιούται και το έλασσονraquo η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 νμ είναι απολύτως νόμιμη αφού δεν υπερβαίνει τα 12 νμ που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου

bull Η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας

27ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 28: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Η Τουρκία επί 44 χρόνια ήτοι από το 1931 που προσδιορίσθηκε το εύρος των χωρικών υδάτων στα 10 νμ μέχρι το 1975 αποδεχόταν το εύρος των 10 νμ του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή

bull Η επίκληση από την Τουρκία της μη ταύτισης των ορίων της κυριαρχίας στον αέρα και τη θάλασσα είναι προσχηματική Και τούτο διότι η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την κυριαρχία της στη θάλασσα

bull Τέλος το καθεστώς των 10 νμ είναι σε ισχύ από το 1931 όταν εκδόθηκε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και εφαρμόσθηκε ομοιόμορφα χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 28

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 29: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

FIR FIR ΑθηνώνΑθηνών

Το FIR Αθηνών συμφωνήθηκε να καλύπτει ολόκληρο τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και

επιπλέον διάσπαρτα τμήματα του διεθνούς εναερίου χώρου

Σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO και τη διεθνή πρακτική η Ελλάδα απαιτεί για λόγους

ασφάλειας των πολιτικών πτήσεων όπως όλα τα αεροσκάφη πολιτικά και στρατιωτικά

υποβάλουν σχέδια πτήσεως πριν από την είσοδό τους στο FIR Αθηνών

29ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 30: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Επεξηγήσεις ΌρωνΕπεξηγήσεις Όρων

bull Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε

ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο bull Η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας

λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως ήτοι κατά παράβαση των κανόνων

εναέριας κυκλοφορίας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 30

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 31: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)Υφαλοκρηπίδα (γεωλογικά)

bull Το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας bull Το τμήμα (κατά τη γεωλογία) το οποίο αποτελεί την

ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ως το σημείο στο οποίο αυτή διακόπτεται απότομα

bull Η υφαλοκρηπίδα διακόπτεται εκεί όπου ο βυθός αποκτά απότομη κλίση 30ο ndash 45ο

31ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 32: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Το τμήμα με την απότομη κλίση ονομάζεται υφαλοπρανές Το μήκος της υφαλοκρηπίδας ποικίλλει ανάλογα με τη μορφολογία της κάθε περιοχής

bull Στη βάση του υφαλοπρανούς βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα και από τα 2500 μ βάθος και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος

bull Υφαλοκρηπίδα υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συναποτελούν το υφαλοπλαίσιο

32ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 33: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

33ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 34: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

bull Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς όμως ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό

bull Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού

34ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 35: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα γεγονότα του 1987Τα γεγονότα του 1987Λόγω της τουρκικής άρνησης να επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο η εκκρεμότητα συνεχίστηκε ως το Μάρτιο του 1987 οπότε η κρίση έφθασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης όταν το τουρκικό πλοίο Σισμίκ-1 συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε για να πραγματοποιήσει έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών Η κρίση εκτονώθηκε με την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών (του Ανδρέα Παπανδρέου και του Τουργκούτ Οζάλ) οπότε η Ελλάδα επαναδιατύπωσε τη θέση της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην οποία εμμένει μέχρι σήμερα

35ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 36: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τι είναι η ΑΟΖΤι είναι η ΑΟΖ

Με βάση τα άρθρα 55 56 57 της νέας Σύμβασης (1982) ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (νμ) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης

36ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 37: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση

1 με την εξερεύνηση 2 την εκμετάλλευση 3 τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή

μη των υδάτων του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας 4 με την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των

ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων

37ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 38: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η οριοθέτηση της ΑΟΖΗ οριοθέτηση της ΑΟΖ

bull Η υφαλοκρηπίδα υπάρχει αφ εαυτής και δεν χρειάζεται να διακηρυχθεί Χρειάζεται όμως να οριοθετηθεί μεταξύ όμορων κρατών και σε περίπτωση διαφωνίας να παραπεμφθεί με κοινό συμφωνητικό στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο προς απόφαση

bull Η ΑΟΖ από την άλλη πλευρά πρέπει να διακηρυχθεί και ακολούθως να οριοθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη

38ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 39: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα χωρικά ύδαταΤα χωρικά ύδατα

Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο εθιμικό και συμβατικό η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμΚατά την επικύρωση της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η χώρα μας προέβη στη δήλωση ότι ο χρόνος και ο τόπος άσκησης των εν λόγω δικαιωμάτων χωρίς τούτο να σημαίνει ούτε κατrsquo ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ένα ζήτημα που απορρέει από την εθνική της στρατηγική Επιπλέον το άρθρο 2 του Ν23211995 κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας προβλέπει ότι laquoη Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατεφαρμογή του άρθρου 3 της κυρούμενης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 νμraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 39

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 40: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η θέση της Τουρκίας ndash Η θέση της Τουρκίας ndash casus bellicasus belli

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα επεκτάσεως των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ έχει ασκηθεί ήδη από πολλά κράτη συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας η οποία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 νμΗ Τουρκία με αφορμή τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας απείλησε ότι θεωρεί ως casus belli την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων

40ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 41: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Με την ευκαιρία της κύρωσης της προαναφερόμενης Σύμβασης από τη χώρα μας στις 3151995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 861995 με το οποίο εκχωρεί στην τουρκική κυβέρνηση όλες τις αρμοδιότητες συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών για τη διατήρηση και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας

bull Το εν λόγω ψήφισμα βρίσκεται πάντα εν ισχύ η δε Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει την πολιτική της αυτή

41ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 42: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Κριτική στη στάση της ΤουρκίαςΚριτική στη στάση της Τουρκίας

Πέραν της ως άνω ανορθόδοξης στάσης της Τουρκίας έναντι των κανόνων διεθνούς δικαίου η απειλή χρήσης βίας (casus belli) παραβιάζει το άρθρο 2 παρ 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει στα κράτη μέλη την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις

Εξάλλου η επέκταση των χωρικών υδάτων οποιασδήποτε χώρας στα 12 νμ είναι απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμα σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας η οποία εν προκειμένω κωδικοποιεί προϋπάρχον εθιμικό δίκαιο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 42

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 43: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα θαλάσσια σύνοραΤα θαλάσσια σύνορα

bull Στη θάλασσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως του Έβρου μέχρι τη Σάμο και την Ικαρία ελλείψει σχετικών συμβατικών ρυθμίσεων με την Τουρκία εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο

bull Νοτίως της Σάμου μεταξύ της Δωδεκανήσου και των τουρκικών ακτών τα θαλάσσια σύνορα είναι οριοθετημένα βάσει της Συμφωνίας της 4ης Ιανουαρίου 1932 και του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας Η Ελλάδα υπεισήλθε ως διάδοχο κράτος στις σχετικές ρυθμίσεις των συμφωνιών αυτών βάσει του άρθρου 14(1) της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947 που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

43ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 44: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια Η τουρκική άποψη για τα θαλάσσια σύνορασύνορα

Η Τουρκία διατείνεται ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει διμερής συμφωνία οριοθετήσεως ενώ επίσης αμφισβητεί την ισχύ του Πρωτοκόλλου της 28ης Δεκεμβρίου 1932Οι όποιες αμφισβητήσεις της Τουρκίας αναφορικά με το ως άνω περιγραφόμενο υφιστάμενο καθεστώς είναι αβάσιμες και αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο Οι συμφωνίες οριοθετήσεως είναι απολύτως ισχυρές και δεσμεύουν την Τουρκία ενώ η εφαρμογή της μέσης γραμμής ως θαλασσίου συνόρου στις περιοχές ως προς τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο εφαρμόζεται η αρχή της ίσης απόστασηςμέσης γραμμής βάσει του εθιμικού δικαίου που ισχύει έναντι όλων

44ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 45: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 45

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 46: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και ΙκαρίαΤα νησιά Μυτιλήνη Χίος Σάμος και Ικαρία

bull Ελευθερώθηκαν από το ελληνικό ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912) αλλά ο οριστικός τίτλος ελληνικής κυριαρχίας σε αυτά καθορίστηκε με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) Το άρθρο 13 της ίδιας Συνθήκης προέβλεπε τον μερικό αφοπλισμό τουςbull Η όξυνση που προκάλεσε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το Κυπριακό και η ίδρυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου (120000 στρατός 120 αποβατικά σκάφη) απέναντι από τα ελληνικά νησιά υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να πάρει μέτρα για την οχύρωση των νησιών αυτών bull Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι παραβιάζεται έτσι το άρθρο 13 της Συνθήκης της Λοζάνης Έχει όμως άδικο γιατί το άρθρο 51 του Χάρτη του Ο Η Ε δίνει σε κάθε κράτος το απόλυτο δικαίωμα της νόμιμης άμυνας όταν απειλείται

46ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 47: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα νησιά Λήμνος και ΣαμοθράκηΤα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη

bull Με τη Σύμβαση της Λοζάνης περί του καθεστώτος των Στενών (άρθρο 4) καθιερώθηκε η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Λήμνου Σαμοθράκης Ίμβρου Τενέδου και της περιοχής Βοσπόρου και Ελλησπόντου Επρόκειτο για μια συνολική ρύθμιση Το 1936 με πρωτοβουλία της Τουρκίας αντικαταστάθηκε στο σύνολο της η Σύμβαση αυτή των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντραί Έτσι οι στρατιωτικοί περιορισμοί έπαψαν να υπάρχουνbull Σήμερα η Τουρκία απαιτεί την εξαίρεση της Λήμνου από τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις με το αιτιολογικό ότι η Σύμβαση του Μοντραί δεν περιλάμβανε τα δύο ελληνικά νησιά για τα οποία ισχύει ακόμα το άρθρο 4 της Σύμβασης της Λοζάνης

47ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 48: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Υπάρχουν όμως χειροπιαστά στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο 1Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης του Μοντραί η τουρκική πρεσβεία της Αθήνας διαβεβαίωνε τον Έλληνα πρωθυπουργό με επιστολή για το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να εξοπλιστούν ταυτόχρονα με τα τουρκικά2Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών λίγο μετά τη Σύμβαση του Μοντραί δήλωσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι με τη νέα Σύμβαση καταργήθηκαν και οι διατάξεις της Σύμβασης της Λοζάνης που αναφέρονταν (περιοριστικά) στα ελληνικά νησιά

48ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 49: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τα ΔωδεκάνησαΤα Δωδεκάνησα

bull Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (άρθρο 15) η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας από την κυριαρχία των Δωδεκανήσων bull Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Συνθήκη Παρισίων 1947) ως ανταμοιβή για τη συμβολή της στη νίκη bull Σύμφωνα με το άρθρο 14 της συνθήκης αυτής η Ελλάδα υποχρεωνόταν να διατηρεί τα Δωδεκάνησα αποστρατιωτικοποιημένα bullΗ ίδρυση όμως της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου την ανάγκασε να μεριμνήσει για την άμυνα των νησιών αυτών όπως ακριβώς έκανε και για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου

49ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 50: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Το γεγονός ότι η επιβολή του καθεστώτος αποστρατικοποίησης στα Δωδεκάνησα έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά την παρούσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από γενική ύφεση η Τουρκία θα μπορούσε να απαιτεί μονομερή αποστρατικοποίηση στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας

50ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 51: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Και τούτο μάλιστα όταν σε όλες τις διεθνείς κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κυρίως δε στην κρίση του Κόλπου και μέχρι το 1991 ολόκληρη η ελληνική επικράτεια συμπεριλαμβανομένων βεβαίως του εναερίου χώρου των χωρικών υδάτων και του συνόλου των εγκαταστάσεων (λιμένες αεροδρόμια) των νήσων του Αιγαίου διατέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ για τους σκοπούς της Συμμαχίας

bull Όσα έχουν προαναφερθεί σε σχέση με το δικαίωμα της Ελλάδας για νόμιμη άμυνα είναι εφαρμοστέα και σε αυτήν την περίπτωση

51ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 52: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Το Ιστορικό της κρίσης των Ιμίων

52ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 53: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995Η αρχή της κρίσης Δεκ 1995

Στις 25 Δεκεμβρίου 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες και εξέπεμψε σήμα κινδύνου Το λιμεναρχείο Καλύμνου ndashτο πλησιέστερο στην περιοχήndash διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια

53ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 54: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Τελικά στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο πρωινό ένα πλήρως εξοπλισμένο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατέπεσε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στην περιοχή της Λέσβου ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία

54ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 55: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι πρώτες ελληνικές ενέργειεςΟι πρώτες ελληνικές ενέργειες

Ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά στις 25 Ιανουαρίου 1996 συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ Ριόλα έναν ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού

55ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 56: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η αντίδραση της ΤουρκίαςΗ αντίδραση της Τουρκίας

Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας Δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ Το γεγονός αυτό πήρε σημαντικές διαστάσεις Σύντομα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή

56ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 57: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η κλιμάκωση της κρίσηςΗ κλιμάκωση της κρίσης

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό laquoΑντωνίουraquo του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική Επίσης το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά

57ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 58: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η κορύφωση της κρίσης 31 ΙανΗ κορύφωση της κρίσης 31 Ιαν

bull 0140 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια

bull 0530 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός σκοτώθηκαν

58ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 59: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η Η παρέμβαση των Αμερικάνων και η εκτόνωση της κρίσηςεκτόνωση της κρίσης

bull Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα

bull Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον αμερικανό πρόεδρο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου

59ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 60: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι συνέπειες της κρίσηςΟι συνέπειες της κρίσης

bull Η κρίση έδωσε αφορμή στο Τουρκικό κράτος να θέσει ζήτημα των Γκρίζων ζωνών αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων

bull Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη τέτοιου θέματος επικαλούμενη διάφορες διεθνείς συνθήκες

bull Η κρίση επίσης κλόνισε την αξιοπιστία της νέας τότε ελληνικής κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη ειδικά όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο τις ΗΠΑ για το ρόλο τους στην αποκλιμάκωση των γεγονότων

60ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 61: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 61

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 62: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Ο απελευθερωτικός αγώνας Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-19591955-1959

bull Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) Ο ένοπλος αγώνας με τη μορφή του ανταρτοπόλεμου και των δολιοφθορών καθήλωσε σημαντικές βρετανικές δυνάμεις και συχνά έφερε σε αμηχανία το αγγλικό στρατιωτικό επιτελείο

bull Στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ ήταν ο Κύπριος απόστρατος αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 62

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 63: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Οι Άγγλοι αντέδρασαν με μέτρα στρατιωτικής καταστολής εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά ομάδων της ΕΟΚΑ μεγάλης κλίμακας συλλήψεις και φυλακίσεις σε κρατητήρια και με την επιβολή ποικίλων περιοριστικών μέτρων σε βάρος του πληθυσμού

bull Παράλληλα για να καταστείλουν την εξέγερση οι αποικιακές αρχές επέβαλαν σκληρά μέτρα που περιλάμβαναν βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων και την επιβολή και εκτέλεση της θανατικής ποινής κατά τα έτη 1956-1957 σε εννέα νέους ηλικίας μεταξύ 19 και 25 ετών με την κατηγορία ότι ενέχονταν σε ένοπλες ενέργειες ή σε μεταφορές οπλών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 63

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 64: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 64

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 65: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - ΛονδίνουΟι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου

bull Η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει τις αρχές του διεθνούς δικαίου και η απειλή αντίθετα να επιβληθεί διχοτομική λύση στην Κύπρο οδήγησαν τελικά στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959

bull Οι βασικές αρχές της λύσης συμφωνήθηκαν μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Ζυρίχη και στη συνέχεια συγκλήθηκε υπό βρετανική προεδρία διάσκεψη στο Λονδίνο στην οποία εκτός από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 65

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 66: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι κυριότεροι όροι της ΣυμφωνίαςΟι κυριότεροι όροι της Συμφωνίας

bull Η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία και θα αποκήρυττε στο διηνεκές τόσο το αίτημα της ένωσης με άλλο κράτος όσο και κάθε μορφή διαμελισμού

bull Ο πρόεδρος της δημοκρατίας θα ήταν Έλληνας και ο αντιπρόεδρος Τούρκος και θα εκλεγόταν ο καθένας χωριστά από την αντίστοιχη κοινότητα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 66

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 67: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

bull Εκτεταμένες εγγυήσεις δόθηκαν για την ασφάλεια της τουρκοκυπριακής μειονότητας στην οποία αναγνωρίστηκαν δικαιώματα που σε πολλά σημεία παραβίαζαν τη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας όπως το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε ζητήματα φορολογικής νομοθεσίας

bull Οι τρεις δυνάμεις Μ Βρετανία Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύτηκαν να περιφρουρήσουν τη λύση ενώ η Βρετανία θα κρατούσε δύο στρατιωτικές βάσεις στο νότιο τμήμα της Κύπρου στη Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι

bull Το Δεκέμβριο του 1959 ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέχτηκε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας ενώ ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 67

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 68: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ()

bull Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα Στις 16 Αυγούστου 1960 η Κύπρος ανακηρύχτηκε επίσημα ανεξάρτητη δημοκρατία ανεξάρτητη δημοκρατία Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Τρεις συνθήκες (Εγκαθιδρύσεως Εγγυήσεως Συμμαχίας)Εγγυήσεως Συμμαχίας)

bull Η Η Συνθήκη Εγγυήσεως Συνθήκη Εγγυήσεως εγγυάται το συνταγματικό εγγυάται το συνταγματικό καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας καθεστώς και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με και αναγνωρίζει στις τρεις δυνάμεις που συμβάλλονται με την Κυπριακή Δημοκρατία την Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα από κοινού ή το δικαίωμα από κοινού ή καθεμία χωριστά να επεμβαίνεικαθεμία χωριστά να επεμβαίνει για να αποκαθιστά την για να αποκαθιστά την κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο που εγγυάται η συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της συνθήκη σε περίπτωση παραβίασης της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 68

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 69: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Η Συνθήκη Συμμαχίας συνάπτει στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και της Τουρκίας στις οποίες επιτρέπει να διατηρούν καθορισμένες στρατιωτικές μονάδες στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ αντίστοιχα)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 69

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 70: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του Ο ρόλος της Χούντας στην εισβολή του 19741974

bull H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967 δημιούργησε νέες περιπλοκές στο Κυπριακό γιατί η δικτατορία και τα όργανα της στην Κύπρο επιδόθηκαν σε εκστρατεία υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης με πρόσχημα την προώθηση laquoενωτικήςraquo λύσης

bull Στην ουσία όμως η laquoένωσηraquo θα συγκάλυπτε τη διχοτόμηση της νήσου αφού θα περιλάμβανε παραχώρηση εδαφικού τμήματος ή laquoβάσηςraquo προς την Τουρκία Γι αυτό και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος σθεναρά απόκρουσε κάθε πρόταση τέτοιας λύσης κατά την περίοδο μετά το 1964

bull Οι ενέργειες αυτές που κλιμακώθηκαν την περίοδο 1967-1974 άνοιξαν το δρόμο προς την Κυπριακή τραγωδία που άρχισε τον Ιούλιο του 1974 και συνεχίζεται

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 70

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 71: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι άμεσες συνέπειες της εισβολήςΟι άμεσες συνέπειες της εισβολής

bull Απόσπαση των πλουσιότερων και πιο αναπτυγμένων περιοχών του νησιού

bull Βίαιος εκτοπισμός 200000 Ελληνοκυπρίωνbull Φρικαλεότητες εις βάρος του άμαχου πληθυσμούbull 3000 νεκροί + 1619 αγνοούμενοιbull 20000 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι (Καρπασία)

εξαναγκασμός φυγής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 71

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72
Page 72: ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Οι απώτερες συνέπειες της εισβολήςΟι απώτερες συνέπειες της εισβολής

bull Πολιτική εποικισμού των κατεχομένων με εποίκους από την Τουρκία πολιτική αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης (75000 έποικοι)

bull Πολιτική εκτουρκισμού μαζική αλλαγή τοπωνυμίων συστηματική καταστροφή αρχαιολογικών χώρων και εκκλησιών

bull 15 Νοεμβρίου 1983 Ανακήρυξη ψευδοκράτους Β Κύπρου

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ 72

  • Slide 1
  • Slide 2
  • Slide 3
  • Slide 4
  • Slide 5
  • Slide 6
  • Slide 7
  • Slide 8
  • Slide 9
  • Slide 10
  • Slide 11
  • Slide 12
  • Slide 13
  • Slide 14
  • Slide 15
  • Slide 16
  • Slide 17
  • Slide 18
  • Slide 19
  • Slide 20
  • Slide 21
  • Slide 22
  • Slide 23
  • Slide 24
  • Slide 25
  • Slide 26
  • Slide 27
  • Slide 28
  • Slide 29
  • Slide 30
  • Slide 31
  • Slide 32
  • Slide 33
  • Slide 34
  • Slide 35
  • Slide 36
  • Slide 37
  • Slide 38
  • Slide 39
  • Slide 40
  • Slide 41
  • Slide 42
  • Slide 43
  • Slide 44
  • Slide 45
  • Slide 46
  • Slide 47
  • Slide 48
  • Slide 49
  • Slide 50
  • Slide 51
  • Slide 52
  • Slide 53
  • Slide 54
  • Slide 55
  • Slide 56
  • Slide 57
  • Slide 58
  • Slide 59
  • Slide 60
  • Slide 61
  • Slide 62
  • Slide 63
  • Slide 64
  • Slide 65
  • Slide 66
  • Slide 67
  • Slide 68
  • Slide 69
  • Slide 70
  • Slide 71
  • Slide 72