φυτά της ελλάδας

13
Καστανιά Η καστανιά είναι πανάρχαιο δέντρο όπως αποδεικνύεται από διάφορα ευρήματα της εποχής του Χαλκού. Ήταν η τροφή των φτωχών το μεσαίωνα. Οι καστανιές είναι μεγάλα δέντρα συνήθως και το ύψος τους μπορεί να φτάσει τα 35 μέτρα. Είναι είτε αυτοφυή είτε καλλιεργούνται για τους νόστιμους καρπούς τους και για την καλή σε ποιότητα ξυλεία τους αλλά και σαν καλλωπιστικά σε διάφορα πάρκα. Οι καστανιές πρέπει να βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα και δεν ευδοκιμούν σε χαμηλότερα υψόμετρα. Πολλαπλασιάζονται με σπόρο, με μοσχεύματα και με εμβολιασμό. Το δέντρο ανθίζει κατά την άνοιξη και τα κάστανα ωριμάζουν από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου ανάλογα με τις συνθήκες και τη ποικιλία. Κάθε δέντρο μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα. Το μέγιστο της απόδοσης θεωρείται το 50ο-60ο έτος της ηλικίας του. Τα ασβεστολιθικά πετρώματα είναι απαγορευτικά για την ανάπτυξη του φυτού. Καρπός, Κάστανα Ο καρπός της, το κάστανο , βρίσκονται μέσα σε ένα ξυλώδες περίβλημα που έχει αγκάθια εξωτερικά και ανοίγει όταν οι καρποί ωριμάσουν. Ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν 2-3 καρποί και σε άλλα είδη μόνο ένας. Το μέγεθος του κάστανου έχει να κάνει με την υγρασία, τη ποικιλία και τη σύσταση του εδάφους. Η συγκομιδή γίνεται με τίναγμα των καρπών του δέντρου και στη συνέχεια γίνεται μάζεμα με το χέρι. Μερικοί στρώνουν δίχτυα για πιο εύκολο μάζεμα. Τα νωπά κάστανα περιέχουν 50% νερό, 45% υδατάνθρακες και 5% φυτικό έλαιο. Τρώγονται ψητά ή βραστά, χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική σε διάφορες συνταγές και γίνονται και αλεύρι κυρίως σε διάφορες περιοχές της Ασίας. Κάστανα Ελλάδα

Transcript of φυτά της ελλάδας

Page 1: φυτά της ελλάδας

ΚαστανιάΗ καστανιά είναι πανάρχαιο δέντρο όπως αποδεικνύεται από διάφορα ευρήματα της εποχής του Χαλκού. Ήταν η τροφή των φτωχών το μεσαίωνα.

Οι καστανιές είναι μεγάλα δέντρα συνήθως και το ύψος τους μπορεί να φτάσει τα 35 μέτρα. Είναι είτε αυτοφυή είτε καλλιεργούνται για τους νόστιμους καρπούς τους και για την καλή σε ποιότητα ξυλεία τους αλλά και σαν καλλωπιστικά σε διάφορα πάρκα. Οι καστανιές πρέπει να βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα και δεν ευδοκιμούν σε χαμηλότερα υψόμετρα. Πολλαπλασιάζονται με σπόρο, με μοσχεύματα και με εμβολιασμό. Το δέντρο ανθίζει κατά την άνοιξη και τα κάστανα ωριμάζουν από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου ανάλογα με τις συνθήκες και τη ποικιλία. Κάθε δέντρο μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα. Το μέγιστο της απόδοσης θεωρείται το 50ο-60ο έτος της ηλικίας του. Τα ασβεστολιθικά πετρώματα είναι απαγορευτικά για την ανάπτυξη του φυτού.

Καρπός, Κάστανα

Ο καρπός της, το κάστανο, βρίσκονται μέσα σε ένα ξυλώδες περίβλημα που έχει αγκάθια εξωτερικά και ανοίγει όταν οι καρποί ωριμάσουν. Ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν 2-3 καρποί και σε άλλα είδη μόνο ένας. Το μέγεθος του κάστανου έχει να κάνει με την υγρασία, τη ποικιλία και τη σύσταση του εδάφους.

Η συγκομιδή γίνεται με τίναγμα των καρπών του δέντρου και στη συνέχεια γίνεται μάζεμα με το χέρι. Μερικοί στρώνουν δίχτυα για πιο εύκολο μάζεμα.

Τα νωπά κάστανα περιέχουν 50% νερό, 45% υδατάνθρακες και 5% φυτικό έλαιο. Τρώγονται ψητά ή βραστά, χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική σε διάφορες συνταγές και γίνονται και αλεύρι κυρίως σε διάφορες περιοχές της Ασίας.

Κάστανα

Ελλάδα

Στην Ελλάδα ο καστανάς είναι από τα πιο παλιά και παραδοσιακά επαγγέλματα και η εικόνα ενός ανθρώπου με μία μικρή ψησταριά με το όνομα φουφού,να ψήνει κάστανα το χειμώνα στους δρόμους των μεγάλων πόλεων έχει μείνει κλασσική. Καστανιές βρίσκονται κυρίως στη Θεσσαλία, Μακεδονία και στις ορεινές περιοχές της Κρήτης και της Λέσβου. Ονομαστές ποικιλίες είναι τα κάστανα Πηλίου και Κρήτης.

Είδη

Τα κυριότερα είδη καστανιάς είναι:

1-Η Ευρωπαϊκή Καστανιά. Γρήγορα αναπτυσσόμενο δέντρο που φτάνει τα 30 μέτρα σε ύψος. Τα φύλλα του είναι πριονωτά και μεγάλα, τα κάστανα έχουν καφέ ή καστανόγκριζο ρυτιδωμένο φλοιό. Το ξύλο της Ευρωπαϊκής καστανιάς είναι σκληρό και ανθεκτικό, σχίζεται εύκολα και δεν προσβάλλεται από μύκητες και έντομα. Χρησιμοποιείται στην επιπλοποιία, στην παραγωγή

Page 2: φυτά της ελλάδας

δοκαριών, πασσάλων σαν οικοδομική ξυλεία (ανθεκτικές σανίδες) στην παραγωγή χαρτιού και στη βυρσοδεψία.

2- Η Ιαπωνική καστανιά. Είναι δέντρο ή θάμνος με ύψος που φτάνει τα 10 μέτρα. Έχει φύλλα σχήματος καρδιάς και τα κάστανα που παράγει είναι μεγάλα αλλά όχι τόσο νόστιμα.

3-Η Αμερικανική καστανιά. Το ύψος των δέντρων φτάνει τα 35 μέτρα και δίνει καλής ποιότητας ξυλεία ενώ και οι καρποί τους θεωρούνται από τους πιο νόστιμους. Το είδος κινδύνευσε με εξαφάνιση όταν το 1900 ένας μύκητας πρόσβαλλε τα δέντρα και προκάλεσε την ασθένεια «σήψη της καστανιάς». Όσες καστανιές παρέμειναν από την πανωλεθρία αυτή διασταυρώθηκαν με ανθεκτικές ασιατικές ποικιλίες.

4-Η Κινεζική καστανιά. Τα δέντρα φτάνουν τα 18 μέτρα ύψος. Είναι ένα πολύ ανθεκτικό είδος στα έντομα και τις ασθένειες καθώς και στο σάπισμα. Αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα, πάνω από 2000 μέτρα. Τα κάστανα της θεωρούνται πολύ νόστιμα.

Από τη Βικιπαίδεια

ΜΑΡΙΑ ΒΑΡΓΙΑΜΗ

Page 3: φυτά της ελλάδας

ΜυρτιάΗ μυρτιά είναι είδος φυτού που ανήκει στο γένος μύρτος (Myrtus) και στην οικογένεια των Μυρτοειδών (Myrtaceae). Το γένος μύρτος περιλαμβάνει γύρω στα 75 είδη, τα οποία ευδοκιμούν σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Στην Ελλάδα απαντάται η μύρτος η κοινή (Myrtus communis), αυτοφυής ή διακοσμητική. Καλλιεργείται στο ύπαιθρο, σε γλάστρες αλλά και σε θερμοκήπια. Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στην παρασκευή καλλυντικών και στη φαρμακευτική. Παράγει αιθέριο έλαιο (μυρτέλαιο). Το ανθεκτικό της ξύλο χρησιμοποιείται στη λεπτοξυλουργική και τα κλαδιά της στην καλαθοπλεκτική. Το φυτό ήταν γνωστό από τα αρχαία χρόνια και το αναφέρει ο Διοσκουρίδης

Η μυρτιά είναι αειθαλής θάμνος, με ύψος που μπορεί να φτάσει ως τα 5 μέτρα. Έχει λευκά άνθη με τον καρπό να είναι ράγα, σχεδόν σφαιρική ή ελλειψοειδής. Τα φύλλα του είναι λογχοειδή, πτερόνευρα, οξύληκτα και αρωματικά. Πολλαπλασιάζεται με σπορά ή και με μοσχεύματα.

Φάρμακο από την αρχαιότητα, χρησιμοποιήθηκε για πλήθος νοσημάτων. Κατα καιρούς θεράπευαν με μυρτιά την ουλίτιδα, δερματικές παθήσεις (εκζέματα, εξανθήματα), αιμορραγίες, σακχαροδιαβήτη κ.α. Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε τη μυρτιά σε έλκη των γυναικείων γεννητικών οργάνων και το αιθέριο έλαιό της σε λιποθυμίες, πόνους των αυτιών, υστερία και πόνους της μήτρας.

Στην αρχαιότητα παρασκεύαζαν με μυρτιά ένα αρωματικό κρασί, τον "μυρτινίτη οίνο", καθώς και αρωματικό λάδι (μύρτινον έλαιον). Τα μύρτα τρώγονται ωμά και γίνονται μ' αυτά εξαιρετικές μαρμελάδες. Με φύλλα μυρτιάς ή μύρτα αρωματίζονται κρέατα, λουκάνικα, κυνήγι, ψάρι, τυριά, τυρόπιτες, λικέρ, κρασιά, ξερά σύκα. Μπορούμε να ψήσουμε κρέας ή ψάρι στο φούρνο πάνω σε στρώμα από φύλλα μυρτιάς

Αγαθονικιάδης Πάρης

Page 4: φυτά της ελλάδας

Σχετικά με το κυπαρίσσι Σημειώνεται για λόγους συνέπειας το χρώμα, την πυκνότητα, τη σκληρότητα και την σχετική έλλειψη κόμβων, κυπαρισσιού είναι εξαιρετικά εύχρηστη, εύκολα μηχανικά και εγκατασταθεί, και εύκολα τελικά. Αυτό το ευέλικτο, διακριτικό ξύλο προσδίδει κομψότητα στο εσωτερικό του κάθε σπιτιού. Με τη θρυλική ανθεκτικότητα και αντοχή του, κυπαρίσσι σερβίρει επίσης αναρίθμητες εφαρμογές έξω από το σπίτι, συμπεριλαμβανομένων των φράκτες, clapboards, έρπις ζωστήρας, εξωτερικής χρήσης, παντζούρια, ζαρντινιέρες και τα σχεδιαστικά στοιχεία του τοπίου.

Όταν αλεστούν, κυπαρίσσι τυπικά εμφανίζει μια κυρίως κίτρινο τόνο, με κοκκινωπές, σοκολάτα ή ελιά αποχρώσεις. Αν και κυπαρίσσια ήταν πάντα ένα αρχιτεκτονικό φωτιστικό στις κυριότερες περιοχές ανάπτυξης, πολλοί κατασκευαστές και επαγγελματίες του εμπορίου σε όλες τις ΗΠΑ χρησιμοποιούν κυπαρισσιού σε ό, τι είχε παραδοσιακά κέδρου, redwood και αντιμετωπίζεται πεύκης εφαρμογές.

Cypress πριονιστήρια παράγουν, κατά κανόνα περίπου 100 - 120000000 πόδια του σκάφους κυπαρισσιού ετησίως (αν και υγρός καιρός καθιστά πιο δύσκολη την κυπαρίσσι συγκομιδή). Το ξύλο είναι συνήθως διαθέσιμες μέσω της Ανατολικής πριονιστήριο και lumberyards, αλλά δεν βρίσκεται συνήθως στις δυτικές ΗΠΑ

Κουνατίδης Χρήστος

Page 5: φυτά της ελλάδας

ΙΤΙΑ

Η Ιτιά (επιστ. Ιτέα, Salix) είναι γένος φυτών που ανήκει στην τάξη των Ιτεωδών (Salicales)

και στην οικογένεια των Ιτεοειδών (Salicaceae) και περιλαμβάνει 330 περίπου είδη

δέντρων και θάμνων των εύκρατων κυρίως αλλά και ψυχρών περιοχών της γης.

Τα δέντρα βρίσκονται κυρίως κοντά σε ποτάμια, χείμαρρους ή ρυάκια τα δε μικρά δέντρα

και οι θάμνοι σε βουνά , βραχώδη εδάφη και ορισμένα είδη σε αρκτικές περιοχές.

Όλα τα είδη έχουν στενά φύλλα που εναλλάσσονται, τα άνθη τους είναι αιωρούμενες

ταξιανθίες και τα σπόρια τους έχουν μακριές μεταξωτές τρίχες.

Μεταξύ των διαφόρων ειδών του γένους παρατηρείται φυσικός υβριδισμός και έτσι τα είδη

της ιτιάς πολλαπλασιάζονται.

Ο φλοιός της ιτιάς χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, ενώ από το φλοιό ορισμένων ειδών

εξάγεται μία ουσία που ονομάζεται γλυκοζίτης σαλικίνη και χρησιμοποιείται στη

φαρμακευτική.

Η ξυλεία των ειδών της ιτιάς δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτική όμως από το είδος άλμπα

κάλβα κατασκευάζονται τα μπαστούνια του κρίκετ.

Στην Ελλάδα βρίσκονται 10 είδη και είναι αυτοφυή. Το κυριότερο και πιο κοινό είδος είναι η λευκή ιτιά (Salix alba). Την ονομασία της την οφείλει στις λευκές αποχρώσεις του κορμού της. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 20 μέτρα , αλλά αργά και σταθερά μέσα σε 15 χρόνια. Το ξύλο της χρησιμοποιείται σε παραγωγή φύλλων επένδυσης και σπίρτων. Όταν ο κορμός είναι λεπτός χρησιμοποιείται στην παραγωγή διαφόρων κουτιών και κιβωτίων , στην παραγωγή χαρτοπολτού και στη γλυπτική καθώς χαράζεται εύκολα. Ο ξυλάνθρακας της λευκής ιτιάς χρησιμοποιείται στην παραγωγή πυρίτιδας και από τα κλαδιά της κατασκευάζονται διάφορα κοφίνια. Όταν η ιτιά ανθίζει δημιουργεί ένα ευχάριστο τοπίο εξ’ ου και το παραδοσιακό τσάμικο.

Παρασχάκη Ειρήνη

Page 6: φυτά της ελλάδας

ΘΥΜΑΡΙ

Το θυμάρι είναι ένας θάμνος μικρού ύψους 30 ή 50 εκατοστά και μυρίζει ευχάριστα. Ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών και στην τάξη των Σωληνανθών. Τα φύλλα του όταν ξεραθούν έχουν το χρώμα καφέ-πράσινο και αναδύουν το άρωμα τους όταν θρυμματιστούν. Μαζί με τους

Page 7: φυτά της ελλάδας

αποξηραμένους ανθούς χρησιμοποιούνται σαν μπαχαρικό για τον αρωματισμό διάφορων φαγητών, σε ψάρια, κρέατα ,σε διάφορες σαλάτες, σούπες κ. τ. λ. Είναι αρκετά αγαπητό στις μέλισσες για το θυμαρίσιο μέλι που είναι εξαίρετο σε ποιότητα. Υπάρχουν πολλά είδη θυμαριού όπως η αγριομυρτιά κ. α.

Κλημεντίνη

Κούτρη

Page 8: φυτά της ελλάδας

--------- Η ΛΥΓΑΡΙΑ ------------

Η Λυγαριά (η επιστημονική της ονομασία είναι Βίτεξ ο αγνός) είναι θάμνος πολύ διαδεδομένος στην ελληνική ύπαιθρο. Το όνομά της οφείλεται στα ευλύγιστα κλαδιά της. Η λυγαριά μπορεί να φτάσει σε ύψος τα τρία μέτρα. Τα άνθη της αναπτύσσονται στις κορυφές των μίσχων διαμορφώνοντας ένα κωνικό σχήμα. Έχουν χρώμα συνήθως μωβ, αλλά και λευκό. Τα φύλλα της λυγαριάς είναι λογχοειδή και ανά πέντε ενωμένα με τον κεντρικό βλαστό

Η λυγαριά συναντάται σε χαμηλά υψόμετρα και παραθαλάσσιες περιοχές. Ανθίζει από τα τέλη καλοκαιριού μέχρι και τον Νοέμβριο. Συχνά καλλιεργείται και σαν καλλωπιστικό σε κήπους και γλάστρες.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Η Ηρα γεννήθηκε κάτω από μια λυγαριά και ήταν προστάτιδα του γάμου. Σύμφωνα με τον Παυσανία, μια λυγαριά στόλιζε τον ναό της στη Σάμο.

Η λυγαριά, φυτό που αυτή την εποχή είναι ανθισμένο, έχει και το όνομα «αγνή» και στις θεσμοφορίες οι γυναίκες για να διατηρήσουν την αγνότητά τους χρησιμοποιούσαν τα κλαδιά της για κρεβάτι.

Απειρες είναι οι μυθολογικές πληροφορίες για τη λυγαριά. Στη Σπάρτη ο Ασκληπιός είχε το όνομα «Αγνήτας», επειδή το ξόανό του ήταν από ξύλο λυγαριάς. Ο Προμηθέας, όταν ελευθερώθηκε με τη βοήθεια του Κένταυρου Χείρωνα, τοποθέτησε στο κεφάλι του ένα κλαδί λυγαριάς για να του θυμίζει τα δεσμά του. Στα δάση της Ιδης ο Αχιλλέας έδεσε με κλαδιά λυγαριάς τους γιους του Πριάπου και ο Οδυσσέας χρησιμοποίησε τις ίδιες βέργες, δένοντας κάτω από τα πρόβατα του Πολύφημου τους συντρόφους του, προκειμένου να τους ελευθερώσει από τα δεσμά του Κύκλωπα.

Παρασχάκη Μαρία

Page 9: φυτά της ελλάδας

ΑΣΦΟΔΕΛΟΣ

Η λαϊκή ονομασία του ασφόδελου είναι σφέρδουκλας, ασφόντυλος, σπερδούκλας, καραβούκι, ακαρώνι, άρβηκας, σπουρτούλα σπερδούκλι κ.α 

Κατά την μυθολογία αποτελούσε έμβλημα του θεού Διόνυσου. Οι Αρχαίοι Έλληνες το είχαν σαν σύμβολο πένθους και όπως αναφέρει ο Όμηρος στην «Οδύσσεια» έσπερναν τον ασφόδελο στους τάφους, γιατί νόμιζαν ότι οι ψυχές τρέφονταν με τους κονδύλους τους. 

Έλεγαν ακόμα ότι οι πεθαμένοι άνθρωποι κατοικούν στον «Ασφόδελο Λειμώνα», λιβάδι με ασφόδελους που βρίσκεται στον Άδη. Τα λουλούδια του αποτελούσαν πρότυπο λησμονιάς. 

Το φυτό έχει όλα τα φύλλα στη βάση του, σε μία γραμμή όμοια με τους νάρκισσους. Μεταξύ των φύλλων φυτρώνει ένα στέλεχος που τελειώνει στην κορυφή σ' ένα σύνολο βότρυων με άνθη αρκετά εντυπωσιακά κωδωνοειδή - αστεροειδή, λεπτά με έξη πέταλα.

Το μακρύ της στέλεχος όταν είναι στραβό, λένε ότι η χρονιά θα είναι κακή, αντίθετα αν είναι ίσιο η χρονιά θα πάει καλά. Επειδή είναι μαλακό παλιά τα παιδιά κατασκεύαζαν μ' αυτό ανεμόμυλους, που τους αναρτούσαν το καλοκαίρι πάνω στα δώματα.

Παρασχάκης Γιώργος

Page 10: φυτά της ελλάδας

ITIA

Η Ιτιά είναι γένος φυτών που ανήκει στην τάξη των Ιτεωδών και στην οικογένεια των Ιτεοειδών και περιλαμβάνει 330 περίπου είδη δέντρων και θάμνων των εύκρατων κυρίως αλλά και ψυχρών περιοχών της γης. Τα δέντρα βρίσκονται κυρίως κοντά σε ποτάμια, χείμαρρους ή ρυάκια τα δε μικρά δέντρα και οι θάμνοι σε βουνά , βραχώδη εδάφη και ορισμένα είδη σε αρκτικές περιοχές. Όλα τα είδη έχουν στενά φύλλα που εναλλάσσονται, τα άνθη τους είναι αιωρούμενες ταξιανθίες και τα σπόρια τους έχουν μακριές μεταξωτές τρίχες. Μεταξύ των διαφόρων ειδών του γένους παρατηρείται φυσικός υβριδισμός και έτσι τα είδη της ιτιάς πολλαπλασιάζονται. Ο φλοιός της ιτιάς χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, ενώ από το φλοιό ορισμένων ειδών εξάγεται μία ουσία που ονομάζεται γλυκοζίτης σαλικίνη και χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική. Η ξυλεία των ειδών της ιτιάς δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτική όμως από το είδος άλμπα κάλβα κατασκευάζονται τα μπαστούνια του κρίκετ.

EI ΔΗ ΙΤΙΑΣ

Ο τυπικός εκπρόσωπος της ομάδας αυτής των δέντρων είναι η κλαίουσα ιτιά ή απλά κλαίουσα, δέντρο που το ύψος του φτάνει τα 20 μέτρα και το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η φυλλωσιά του που γέρνει προς τα κάτω και από μακρινή απόσταση δίνει την εντύπωση μιας βροχής «δακρύων», δικαιολογώντας την ονομασία του.

Στην Ελλάδα βρίσκονται 10 είδη και είναι αυτοφυή. Το κυριότερο και πιο κοινό είδος είναι η λευκή ιτιά. Την ονομασία της την οφείλει στις λευκές αποχρώσεις του κορμού της. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 20 μέτρα , αλλά αργά και σταθερά μέσα σε 15 χρόνια. Το ξύλο της χρησιμοποιείται σε παραγωγή φύλλων επένδυσης και σπίρτων. Όταν ο κορμός είναι λεπτός χρησιμοποιείται στην παραγωγή διαφόρων κουτιών και κιβωτίων , στην παραγωγή χαρτοπολτού και

στη γλυπτική καθώς χαράζεται εύκολα. Ο ξυλάνθρακας της λευκής ιτιάς χρησιμοποιείται στην παραγωγή πυρίτιδας και από τα κλαδιά της κατασκευάζονται διάφορα κοφίνια. Όταν η ιτιά ανθίζει δημιουργεί ένα ευχάριστο τοπίο εξ’ ου και το παραδοσιακό τσάμικο.

Τοπαλίδου Μπίλιω