ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

38
9 Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 2011-2012 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

description

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Transcript of ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Page 1: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

9Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 2011-2012

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Page 2: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ

Η εκτέλεση του Ιησού Χριστού είναι ίσως η σημαντικότερη

και πιο συνταρακτική εκτέλεση ποινής όλων των εποχών.

Σύμφωνα με τις ευαγγελικές διηγήσεις, ο Ιησούς, μετά από

δίκη και με εντολή του Πιλάτου, οδηγήθηκε εκτός των

τειχών της Ιερουσαλήμ, στο μικρό λόφο Γολγοθά, για να

σταυρωθεί από ειδικό εκτελεστικό τμήμα στρατού.

Page 3: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Το 399 π.Χ., ένας από τους σπουδαιότερους αρχαίους

Έλληνες φιλοσόφους, δέχτηκε κατηγορία για ασέβεια προς

τους θεούς και για διαφθορά των νέων. Μετά την καταδίκη

του, παρέμεινε στο δεσμωτήριο 30 μέρες. Θα μπορούσε να

σωθεί, αν ήθελε, αφού οι φίλοι του είχαν την δυνατότητα

να τον βοηθήσουν να αποδράσει. Παρόλα αυτά, ο

Σωκράτης αρνήθηκε και ήπιε το κώνειο όπως πρόσταζε ο

νόμος, την τήρηση του οποίου δεν θέλησε να παραβιάσει.

Page 4: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΟΥΑΝΕΤΑ

Η Μαρία Αντουανέτα έμεινε γνωστή στην ιστορία με τη

φράση: «Αν ο λαός δεν έχει ψωμί ας φάει παντεσπάνι». Η

έλλειψη κατανόησης του πεινασμένου λαού της Γαλλίας

από τη βασιλική οικογένεια ήταν και ο λόγος που οδήγησε

στο θάνατό τους. Τόσο η ίδια όσο και ο σύζυγός της

βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ καταδικάστηκαν σε θάνατο στη

γκιλοτίνα, με αποτέλεσμα στις 21 Ιανουαρίου 1793 να

καρατομηθούν.

Page 5: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Νίκος Μπελογιάννης, ιδεολόγος αριστερός και

αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, κατηγορήθηκε για

κατασκοπεία και καταδικάστηκε σε θάνατο από το

Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών. Η ποινή εκτελέστηκε δια

τυφεκισμού στις 30 Μαρτίου 1952, παρά τις διεθνείς

εκκλήσεις και την παγκόσμια κινητοποίηση και συγκίνηση

για τον «άνθρωπο με το γαρύφαλλο».

Page 6: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΣΑΝΤΑΜ ΧΟΥΣΕΪΝ

Ο Σαντάμ Χουσεΐν, Πρόεδρος του Ιράκ, καταδικάστηκε εις

θάνατον δι’ απαγχονισμού για εγκλήματα κατά της

ανθρωπότητας. Οδηγείται στο ικρίωμα από

κουκουλοφόρους, περνιέται η θηλιά, σφίγγεται, ανοίγει η

καταπακτή κάτω από τα πόδια του και το σώμα του

αιωρείται … αυτή ήταν και η τελευταία εικόνα που είδαμε

στους δέκτες μας πριν διακοπεί το βίντεο που μας

κατέστησε όλους μάρτυρες μιας εκτέλεσης.

Page 7: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Το έγκλημα ήταν πάντα συνυφασμένο με την ανθρώπινη

ιστορία και τον ανθρώπινο πολιτισμό. Έτσι δημιουργήθηκαν τα

σωφρονιστικά συστήματα και θεσπίστηκαν ποινές, που

ποίκιλαν, ανάλογα με το είδος και τη σοβαρότητα των

εγκλημάτων. Η πιο σοβαρή ποινή, η θανατική ποινή, έχει

μακρά ιστορία, προέρχεται ήδη από τους προϊστορικούς

πολιτισμούς στις πρώτες διαμορφωμένες κοινωνίες της

αρχαιότητας και εξακολουθεί να εφαρμόζεται και σήμερα σε

πολλά κράτη του πλανήτη και να δημιουργεί μια αμφιλεγόμενη

κατάσταση σχετικά με την αναγκαιότητα ή μη της ύπαρξής της.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

Page 8: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Στην Ελλάδα η θανατική ποινή ουσιαστικά έχει

καταργηθεί. Η τελευταία μάλιστα εκτέλεση θανατοποινίτη

πραγματοποιήθηκε το 1972. Ο συνήθης τρόπος εκτέλεσης

της ποινής στην Ελλάδα ήταν με τουφεκισμό. Σήμερα η

καταδίκη σε θανατική ποινή προβλέπεται, χωρίς να

εκτελείται, στα αδικήματα περί προδοσίας της χώρας.

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Page 9: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Στο διάβα των αιώνων, για την εκτέλεση της θανατικής ποινής,

ακολουθήθηκαν πολλοί τρόποι και μέθοδοι, όπως ο ποδοβολισμός, η

συγγνωστή δηλητηρίαση, η καύση, ο αποκεφαλισμός (με ξίφος ή

ξιφίδιο, πέλεκη ή λαιμητόμο), η Σταύρωση, ο πνιγμός, ο τεμαχισμός, η

εντοίχιση, ο βρασμός, ο επιτρόχιος ή δια τροχού θάνατος, η

κατάσχιση, η επαγκίστρωση, ο ανασκολοπισμός, η εγκατάλειψη, η

έκθεση, ο ενταφιασμός ζώντος κ.ά. Οι σαμουράι, όταν

καταδικάζονταν σε θάνατο, λάμβαναν εντολή να προβούν σε χάρα-

κίρι.

Σήμερα, εν χρήσει σε διάφορα κράτη, ως μέθοδοι "εκτέλεσης"

παραμένουν ο τυφεκισμός, ο απαγχονισμός, ο στραγγαλισμός, ο

θάλαμος αερίων, η ηλεκτρική καρέκλα, και τέλος, πολύ σπάνια, ο

λιθοβολισμός.

ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ

Page 10: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Πολλά έχουν λεχθεί για τη θανατική ποινή από φιλοσόφους,

δικαστές, εγκληματολόγους, πολιτικούς...Τι λένε όμως οι

οικογένειες των θυμάτων και των θανατοποινιτών; Πώς

βλέπει κάποιος αυτή την ποινή, όντας άμεσα εμπλεκόμενος;

Ας ακούσουμε πρώτα τους συγγενείς των θυμάτων:

-«Ξέρουμε ότι η αγάπη δε ζητάει εκδίκηση. Δε ζητάμε μια

ζωή για τη ζωή που χάθηκε. Η αγάπη θέλει γιατρειά, ειρήνη,

και ολοκλήρωση. Το μίσος δε μπορεί να ξεπεράσει το μίσος.

Η αγάπη είναι το φως, το κερί που δε μπορεί να σβηστεί απ'

όλο το σκοτάδι του κόσμου. Γι' αυτό, δε ζητάμε τη θανατική

ποινή.»

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Page 11: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

-«Ο αδερφός μου δολοφονήθηκε για τα χρήματα που είχε

στην τσέπη του. Με το να σκοτώσουμε αυτούς που

καταδικάζουμε δεν κάνουμε τον κόσμο πιο ασφαλή. Όλα

γίνονται πιο απλά αν σπάσουμε τον κύκλο της βίας.»

-

Page 12: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

-«Κάθε φορά που χρησιμοποιούμε τη θανατική ποινή, γινόμαστε

αυτό που καταδικάζουμε: άνθρωποι που σκοτώνουν

ανθρώπους.»

-«Τον κοιτούσα … καθώς έκανε τις δύο θανάσιμες εισπνοές.

Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα έμεινε αναίσθητος. Ήταν σα να

αποκοιμήθηκε σε μια βαρετή σύσκεψη. Μέσα μου,

κυριαρχούσε το αίσθημα ότι αποδόθηκε δικαιοσύνη.»

Page 13: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Και τώρα ας ακούσουμε τους συγγενείς των

θανατοποινιτών

«Η κοινωνία δε μας βλέπει πια σαν ανθρώπους. Οι

δημοσιογράφοι ήθελαν να μάθουν αν κάναμε κι εμείς κάτι

παράνομο. Παίρναμε ναρκωτικά; Μας χτυπούσαν; Κατά τη

διάρκεια της δίκης, μας φερόντουσαν σαν να ήμασταν όλοι

δολοφόνοι.»

-

Page 14: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

-«Συμπάσχω με όλες τις οικογένειες που πρέπει να

αντιμετωπίσουν τη δολοφονία κάποιου αγαπημένου τους

προσώπου. Αλλά όλος ο κόσμος θρηνεί γι’ αυτούς. Αυτό που

δεν συνειδητοποιεί όμως κανείς είναι ότι το μόνο που θα

δέχεται η οικογένεια του θανατοποινίτη είναι η περιφρόνηση

όταν ο δικός μας άνθρωπος πεθάνει.»

Page 15: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

- «Τα παιδιά των θανατοποινιτών υποφέρουν σιωπηλά...Η

9χρονη κόρη μας γράφει στο ημερολόγιό της "Ο μπαμπάς θα

πεθάνει σήμερα", κάθε φορά που ανακοινώνεται η νέα

ημερομηνία εκτέλεσης του πατέρα της.»

Τέλος…οι σκέψεις όσων βρέθηκαν αντιμέτωποι με τη

θανατική ποινή ενώ ήταν αθώοι.

-«Βρέθηκα μόλις 72 ώρες πριν την εκτέλεσή μου. Σε αυτό το

σημείο πρέπει να έχεις συνάψει ειρήνη με τον εαυτό σου.»

Page 16: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

-«Δε νομίζω ότι υπάρχουν λέξεις για να το περιγράψει κανείς...να

βρίσκεσαι στο Τέξας περιμένοντας τη θανατική ποινή...ξέροντας

ότι είσαι καταδικασμένος, αλλά αθώος.»

-«Είμαι πιο ώριμος τώρα, αλλά και πολύ πιο θλιμμένος. Είδα

πράγματα που ούτε καν μπορούσα να φανταστώ ότι υπήρχαν. Δεν

υπάρχει περίπτωση να βγεις από τη φυλακή και να συνεχίσεις τη

ζωή σου σα να μην έχεις δει τίποτα απ’ όλα αυτά.»

Page 17: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Σε όχι πολύ παλιές εποχές, οι εκτελέσεις γίνονταν δημόσια.

Παραθέτουμε τη μαρτυρία ενός Άγγλου ιερέα, που παραστάθηκε σε

εκτέλεση ενός καταδίκου το έτος 1841: «Η ημέρα ήτο εορταστική, οι

χωρικοί είχον συρρεύσει ενδεδυμένοι με τας επισήμους

πανηγυρικάς των ενδυμασίας και ολόκληρος η κωμόπολις ήτο μια

σκηνή μέθης και ασωτείας. Πάρα πολλά μικρά παιδιά ήσαν

παρόντα, μικροί και μεγάλοι απολάμβαναν την παράσταση. Στο

γενικό πανηγυρισμό, συμμετείχαν βεβαίως και τα όργανα της

εκτελέσεως, ο δήμιος και οι βοηθοί του, με γενικό φαινόμενο την

ευθυμία, τα άναρθρα άσματα και τη μέθη». Αξίζει να αναφερθεί ότι

κάποτε, στην εκτέλεση δύο ληστών, ο δήμιος ήταν μεθυσμένος σε

τέτοιο βαθμό, ώστε να νομίζει ότι οι κατάδικοι είναι τρεις και να

περάσει την αγχόνη και στο λαιμό ενός θεατή.

Page 18: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Οι σκέψεις ενός δικαστή …

« Κανείς δεν αναγκάζεται να γίνει δήμιος. Και εδώ ακριβώς έγκειται το τρομερό:

δεν λείπουν τέτοιοι εθελοντές. Αυτό αποδεικνύει πόσο βαθειά ριζωμένη στη

ψυχή του ανθρώπου είναι η θέληση να σκοτώνει.

Εγώ προσωπικά, ως δικαστής, δεν εξέδωσα ποτέ απόφαση περί καταδίκης σε

θάνατο αλλά έχω παρακολουθήσει τέσσερις εκτελέσεις κατόπιν υπηρεσιακής

εντολής. Και σήμερα ακόμα ανατριχιάζω σκεπτόμενος πόσο βασανιστική για

μένα τον ίδιο ήταν η συμμόρφωση σε αυτή τη διαταγή την πρώτη φορά. Αλλά,

ακόμα περισσότερο ανατριχιάζω σκεπτόμενος ότι τη δεύτερη φορά δεν ήταν

τόσο τραγικό και ήδη την τρίτη φορά εκτέλεσα τη διαταγή ως να επρόκειτο για

μια συνηθισμένη υπηρεσιακή ενέργεια ρουτίνας. Σε αυτόν τον κίνδυνο του

εθισμού, στο αποτρόπαιο στο οποίο υπέπεσα και εγώ, έγκειται για μένα το

αποφασιστικότερο επιχείρημα κατά της ποινής του θανάτου. »

Page 19: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Θα ήταν παράλειψη, αν δεν αναφερόμασταν στη στάση της Εκκλησίας

απέναντι στη θανατική ποινή. Στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχουν διατάξεις

επιβολής της θανατικής ποινής για βαριά παραπτώματα. Στην Kαινή Διαθήκη,

όμως, έχουμε τη διδασκαλία του Kυρίου, που φαίνεται ν' αποκλείει παντελώς

τη θανατική ποινή. Ενδεικτική είναι η στάση που τήρησε ο Xριστός έναντι της

μοιχαλίδας γυναίκας, που οι συμπατριώτες της, εφαρμόζοντας το μωσαϊκό

νόμο, ήταν έτοιμοι να θανατώσουν με λιθοβολισμό. «O αναμάρτητος υμών

πρώτος βαλέτω λίθον επ' αυτήν». Σαν καταπέλτης τα λόγια του Xριστού δεν

αφήνουν περιθώρια για αμφιβολίες. Δικαίωμα για την επιβολή της θανατικής

ποινής έχουν αποκλειστικά και μόνο οι άνθρωποι εκείνοι ή οι κοινωνίες

εκείνες, που είναι αναμάρτητοι, που δεν έχουν ευθύνη για την εγκληματική

δραστηριότητα του δράστη.

Page 20: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΩΝ Συνηθίζεται να ερωτώνται οι μελλοθάνατοι ποια είναι η τελευταία τους

επιθυμία και η επιθυμία αυτή να εκπληρώνεται πριν την εκτέλεσή τους.

Αξίζει να αναφερθούμε σε δυο περιπτώσεις τελευταίων επιθυμιών:

Page 21: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΛΟΡΕΝΣ ΡΑΣΕΛ ΜΠΡΟΥΕΡ

Στην Αμερική, οι θανατοποινίτες έχουν το δικαίωμα, να

διαλέξουν ό,τι θέλουν για το τελευταίο τους γεύμα. Ο

θανατοποινίτης Μπρούερ, λίγο πριν εκτελεστεί, σκέφτηκε προφανώς

να πάει χορτάτος στον άλλο κόσμο. Έτσι λοιπόν, ζήτησε το μενού

του να περιλαμβάνει φιλέτα κοτόπουλου, ένα τριπλό μπέργκερ με

μπέϊκον, τηγανιτές μπάμιες, μισό κιλό κρέας στα κάρβουνα, τρεις

φαγίτας, μια πίτσα με αλλαντικά, μισό κιλό παγωτό και

φυστικοβούτυρο. Αλλά, μετά φαίνεται να το μετάνιωσε και δεν

έφαγε μπουκιά από το λουκούλλειο γεύμα του.

Page 22: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΛΟΡΕΝΣ ΡΑΣΕΛ ΜΠΡΟΥΕΡ

Η στάση του αυτή έβγαλε από τα ρούχα του ένα γερουσιαστή, ο

οποίος μετέφερε στον υπεύθυνο του Υπουργείου Δικαιοσύνης ότι

είναι εξαιρετικά ανάρμοστο να παρέχει κανείς ένα τέτοιο

προνόμιο σε κάποιον που είναι καταδικασμένος σε θάνατο. Ο

υπεύθυνος Δικαιοσύνης πήρε άμεσα μέτρα, ανακοινώνοντας ότι:

«Από τούδε και στο εξής, δεν θα υπάρχουν πλέον τέτοιες παροχές.

Οι θανατοποινίτες θα λαμβάνουν το ίδιο γεύμα που σερβίρεται

στους υπόλοιπους φυλακισμένους». Έτσι, ο μακαρίτης πλέον

Μπρούερ, με τα καμώματά του, «έκαψε» τους υπόλοιπους

θανατοποινίτες που δε θα μπορούν πια να τρώνε ό,τι θέλουν πριν

φύγουν από το μάταιο τούτο κόσμο.

Page 23: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΝΙΚΟΣ ΓΟΔΑΣ

Ο καταδικασμένος σε θάνατο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης

και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Νίκος Γόδας, είχε ήδη

αποφασίσει τι θα κάνει όταν θα ερχόταν η στιγμή της εκτέλεσης.

Τα χαράματα της 19ης Νοεμβρίου 1948, όταν τον ειδοποίησαν οι

φύλακες ότι τον ζητούν στη Διεύθυνση, ο Νίκος Γόδας ζήτησε την

ερυθρόλευκη φανέλα και το άσπρο σορτσάκι, πορεύθηκε για την

εκτέλεση στο νησάκι Λαζαρέτο στο λιμάνι της Κέρκυρας και

στάθηκε μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα φορώντας τη

φανέλα του «Θρύλου». Κι’ όταν ο ήλιος έσκασε πίσω από τα

βουνά, δεν ήξερε κανείς τι είναι πιο κόκκινο, η φανέλα που

φορούσε κατάσαρκα ο Νίκος που οι λευκές της λωρίδες

κοκκίνισαν απ’ το αίμα του, ή ο ήλιος…

Page 24: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ ιδρύθηκε από τον Άγγλο νομομαθή Πήτερ

Μπένεσον τον Ιούλιο του 1961 στο Λονδίνο. Μέχρι το 1961, οπότε και

ιδρύθηκε η Διεθνής Αμνηστία, μόνο 9 χώρες ανά τον κόσμο είχαν καταργήσει

την θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα. 60 χρόνια αργότερα, η παγκόσμια

τάση για την κατάργηση της θανατικής ποινής είναι κάτι παραπάνω από

εμφανής. Η συνεισφορά της Διεθνούς Αμνηστίας σε αυτήν την εξέλιξη είναι

θεμελιώδης. Σχεδόν αμέσως μετά την ίδρυσή της, η οργάνωση ξεκίνησε να

στέλνει εκκλήσεις που στόχευαν στην αποτροπή των εκτελέσεων των

κρατουμένων συνείδησης, αλλά σύντομα διεύρυνε το πεδίο δράσης της,

ζητώντας την καθολική κατάργηση της θανατικής ποινής, ανεξαρτήτως

εγκλήματος, χαρακτηριστικών του εγκληματία, αλλά και ανεξαρτήτως της

μεθόδου εκτέλεσης.

Page 25: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΥΠΕΡ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

Υπάρχουν απόψεις υπέρ της θανατικής ποινής και απόψεις κατά της

θανατικής ποινής, με πολλά επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές.

Το πρώτο και πιο ισχυρό ίσως επιχείρημα υπέρ της θανατικής ποινής

είναι η ισάξια ανταπόδοση. Αν κάποιος δολοφονήσει ένα ή

περισσότερα άτομα, ή τελέσει κάποια πράξη η οποία πλήττει σοβαρά ένα

έννομο αγαθό, τότε η μόνη ποινή που αξίζει να επιβληθεί στον εγκληματία

είναι η θανατική. Πώς αλλιώς μπορείς να τιμωρήσεις κάποιον για ένα τόσο

σοβαρό έγκλημα; Πρόκειται για το δίκαιο "οφθαλμός αντί οφθαλμού»

Page 26: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Ένα δεύτερο επιχείρημα είναι η πρόληψη. Αν η τιμωρία για ένα έγκλημα

που τιμωρείται με θανατική ποινή δεν ήταν τόσο αυστηρή, πολλοί άνθρωποι

δε θα δίσταζαν να τελέσουν το έγκλημα. Συνεπώς, η θανατική ποινή

λειτουργεί αποτρεπτικά.

Ένα άλλο επιχείρημα σχετίζεται με την δικαίωση της οικογένειας

του θύματος. Η οικογένεια του θύματος ζητάει, όπως είναι λογικό, την

τιμωρία του εγκληματία, δηλαδή εκδίκηση. Από το να πάρει λοιπόν το νόμο

στα χέρια της, το κράτος επεμβαίνει και κάνει αυτό που θα ήθελε να κάνει

και η ίδια.

Page 27: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Σήμερα οι τεχνικές εξιχνίασης ενός εγκλήματος (DNA tests κ.λ.π.) είναι

πολύ αξιόπιστες και έχουν πολύ μικρή πιθανότητα λανθασμένης

εκτίμησης. Με άλλα λόγια, είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να

καταδικαστεί κάποιος για ένα έγκλημα το οποίο δεν διέπραξε. Άρα είναι

ελάχιστες οι πιθανότητες να εκτελεστεί κάποιος, ο οποίος είναι αθώος.

Η ισόβια κάθειρξη δεν εγγυάται ότι ο εγκληματίας δεν θα

σκοτώσει ξανά. Πρώτα απ' όλα, η "ισόβια" κάθειρξη ισοδυναμεί με 20

χρόνια. Ακόμα όμως και αν δοθούν πολλαπλές ισόβιες ποινές, και άρα

καταδικαστεί ο εγκληματίας στην φυλακή για ολόκληρη τη ζωή του,

υπάρχει πάντα η πιθανότητα απόδρασης, ή τέλεσης εγκλήματος μέσα στη

φυλακή.

Page 28: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η θανατική ποινή είναι συχνά η μόνη λύση απέναντι στην

κοινωνική κατακραυγή. Φανταστείτε να συλλαμβάνονταν

βιαστές παιδιών, ή μεγάλοι έμποροι ναρκωτικών. Θα ήταν λογικό

να ζητούσε ο λαός την επιβολή της θανατικής ποινής.

Η θανατική ποινή είναι η μόνη ποινή που δε μπορεί να

αγοραστεί, να δεχτεί αναστολή κ.λ.π. Με άλλα λόγια είναι μια

ποινή που δε μπορεί να μεταβληθεί. Άρα μιλάμε για τη μόνη

περίπτωση όπου οι εγκληματίες στέκονται ισάξια απέναντι στο

νόμο, ανεξάρτητα από το ποιοι είναι.

Page 29: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η θανατική ποινή κοστίζει λιγότερο από την ισόβια

κάθειρξη. Φυσικά αυτό ισχύει απόλυτα μόνο αν η εκτέλεση γίνει

άμεσα.

Η θανατική ποινή δεν είναι μια καινούρια πρακτική. Εφαρμόζεται

εδώ και αιώνες. Άρα, για να ισχύει ήδη από τα αρχαία χρόνια, πρέπει

να είναι ένα ικανοποιητικό μέσο τιμωρίας των εγκληματιών.

Γίνονται προσπάθειες ελέγχου της θανατικής ποινής, έτσι ώστε να

εξαιρούνται από αυτήν οι ανήλικοι, οι γυναίκες σε κύηση, και οι

νοητικά και ψυχολογικά ασθενείς. Άρα η ποινή δεν είναι αυθαίρετη.

Page 30: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Σε αντιδιαστολή με όσα ήδη αναφέρθηκαν, οι πολέμιοι της

θανατικής ποινής προβάλλουν τα ακόλουθα επιχειρήματα:

Η κοινωνία πρέπει να προχωρήσει πέρα από το σύστημα

"οφθαλμός αντί οφθαλμού". Το σύστημα αυτό είναι

αναχρονιστικό και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο βίας.

Πώς γίνεται να δείχνουμε ότι η δολοφονία είναι ηθικά

λανθασμένη μέσω της δολοφονίας; Είναι ακριβώς σαν να

πολεμάμε για χάρη της ειρήνης.

Το κράτος γίνεται ένας νομιμοποιημένος δολοφόνος με

τη δική μας συναίνεση. Αυτό αποτελεί μια σύγχρονη αντίφαση.

Αν δίνουμε τη δύναμη στο κράτος να δολοφονεί τους πολίτες του,

τότε του δίνουμε τη δυνατότητα να παραβιάσει και άλλα

δικαιώματα.

Page 31: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η θανατική ποινή είναι προσβολή απέναντι στον ανθρώπινο

πολιτισμό. Όσο υποστηρίζουμε τις νομιμοποιημένες δολοφονίες, δε

μπορούμε να προχωρήσουμε παραπέρα και να αλλάξουμε τον τρόπο με τον

οποίο σκεφτόμαστε.

Οι αστυνομικοί τάσσονται ενάντια στη θανατική ποινή, παρά

τα όσα πιστεύουμε. Οι αρχές είναι απρόθυμες να εφαρμόσουν την εσχάτη

των ποινών και τα μέλη του δικαστηρίου εμφανίζονται πιο διστακτικά όσον

αφορά υποθέσεις που επιδέχονται τη θανατική ποινή. Άρα τελικά το

σύστημα απονομής δικαιοσύνης δε λειτουργεί.

Page 32: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Οι οργανισμοί ελέγχουν τις χώρες, αλλά δεν έχουν

αρκετή δύναμη για να εμποδίσουν "παράνομες" εκτελέσεις.

Με άλλα λόγια, ανήλικοι εκτελούνται ακόμα σε χώρες όπως η Κίνα,

οι έγκυες καταδικάζονται ακόμα σε θανατική ποινή στη Σαουδική

Αραβία.

Συχνά η θανατική ποινή αποσπά το ενδιαφέρον από τις

οικογένειες των θυμάτων και το στρέφει προς τους

εγκληματίες. Δεν είναι λίγες οι υποθέσεις όπου αντί να θεωρείται

ο εγκληματίας "κτήνος", γίνεται θύμα του συστήματος, και τελικά,

αντί να δέχεται την κοινωνική κατακραυγή, δέχεται υποστήριξη.

Page 33: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Το πιο σημαντικό όμως είναι το εξής: Η θανατική ποινή

δεν φέρνει πίσω στη ζωή το θύμα. Η οικογένεια νιώθει

δικαίωση αλλά ο άνθρωπος που δολοφονήθηκε δεν επανέρχεται στη

ζωή. Ακόμα, ποιος μπορεί να αποφασίσει τι θα ήθελε το θύμα να

γίνει;

Page 34: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Το ερώτημα κατά πόσον η θανατική ποινή αποτρέπει το

έγκλημα επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο κάθε τόσο,

αλλά οι μελέτες που γίνονται δεν καταλήγουν στο ίδιο

αποτέλεσμα, αφού σε άλλες από αυτές διαπιστώνεται ότι η

θανατική ποινή λειτουργεί αποτρεπτικά στην τέλεση

εγκλημάτων και σε άλλες μελέτες διαπιστώνεται ότι η

κατάργησή της ή μη δεν επιδρά στην εγκληματικότητα.

Page 35: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

Ακανθώδες ερώτημα, συνυφασμένο με τη θανατική ποινή,

αποτελεί το κατά πόσον νομιμοποιείται η θανατική ποινή σε

ένα κράτος δικαίου. Οι πολέμιοι της θανατικής ποινής

υποστηρίζουν ότι η θανατική ποινή δεν νομιμοποιείται με

κανένα τρόπο γιατί είναι αντίθετη προς τη φύση της

δημοκρατικής πολιτείας, οι υπέρμαχοι όμως ισχυρίζονται ότι

ένα έγκλημα διαταράσσει την κοινωνική ισορροπία, την

οποία αποκαθιστά η, αντίστοιχης βαρύτητας, ποινή.

Page 36: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Σε έρευνα που διενεργήσαμε εμείς οι ίδιοι, ως προς τη στάση

των γνωστών και φίλων μας έναντι της θανατικής ποινής, σε

δείγμα 95 ατόμων, διαπιστώσαμε τα ακόλουθα: Ποσοστό

29,47% τάσσεται υπέρ της θανατικής ποινής χωρίς

επιφυλάξεις, ποσοστό 29,47% τάσσεται υπέρ της θανατικής

ποινής υπό προϋποθέσεις όσον αφορά το είδος του αδικήματος,

την ψυχική κατάσταση του δράστη και τη δυνατότητα

αποκλεισμού δικαστικής πλάνης και ποσοστό 42,06%

τάσσεται ανεπιφύλακτα κατά της θανατικής ποινής.

Page 37: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Στα πλαίσια της ερευνητικής μας εργασίας περί θανατικής

ποινής, επισκεφθήκαμε το Εφετείο Αθηνών και τον Άρειο

Πάγο, όπου είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με

δικαστικούς λειτουργούς για το αμφιλεγόμενο ζήτημα της

θανατικής ποινής. Ο σεβαστός Εισαγγελεύς κ.

Παρασκευαΐδης μας ανέλυσε την άποψή του για τη θανατική

ποινή και μας δήλωσε ότι η βιαιότητα της ποινής αυτής δεν

αρμόζει, κατά τη γνώμη του, σε ένα κράτος δικαίου. Μ’

αυτήν την άποψη, συμφωνούμε οι περισσότεροι από εμάς,

αφού μελετήσαμε τα επιμέρους θέματα που έχουμε αναλύσει

στην εργασία μας.

Page 38: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ,  ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Έτσι, τελειώνουμε την εργασία μας με το σύνθημα του

Ο.Η.Ε.:

«Why killing people, who kill people,

to show people that killing people is wrong?».