Λειτουργικὴ ἀγωγὴ τοῦ μαθητοῦ

16
ΙΩΑΝΝΟΥ Κ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ «Λειτουργικὴ ἀγωγὴ τοῦ μαθητοῦ» Κοινωνία 42 (1999) 48-52, 169-176* α. Λειτουργικὴ ὀνομάζεται ἡ ἀγωγὴ ποὺ σχετίζεται μὲ τὴν ὅλη λατρεία τῆς ᾿Εκκλησίας. ᾿Αναφέρεται στὴν ἐκπαίδευσι ποὺ παρέχεται ἢ πρέπει νὰ παρέχεται στὸν μαθητὴ γιὰ νὰ μπορέση νὰ εἰσαχθῆ στὴν λατρεία τῆς ᾿Εκκλησίας καὶ νὰ τὴν βιώση στὰ πλαίσια τῶν δυνατοτήτων του. ῾Η σημασία τοῦ θέματος εἶναι προφανής. ῞Οπως καὶ γιὰ πολλὰ ἄλλα πράγματα, ἔτσι καὶ γιὰ τὴν λατρευτικὴ ζωὴ ἀπαιτεῖται ἡ προπαίδεια τοῦ χριστιανοῦ. ῞Οσοι διακονοῦμε στὸν χῶρο τῆς ἐκπαιδεύσεως διαπιστώνομε μετὰ λύπης μας ὅτι, ἰδίως σήμερα, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὴν πλειονότητα τῶν μαθητῶν ἡ αἴσθησις τοῦ τί τελεῖται κατὰ τὴν θεία λατρεία, καθὼς καὶ ἐνεργητικὴ συμμετοχή των στὰ δρώμενα. ῾Η παροῦσα εἰσήγησις γίνεται ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς λειτουργικῆς ἀγωγῆς ποὺ προσφέρεται ἢ μπορεῖ νὰ προσφερθῆ στὸν χῶρο τοῦ Σχολείου. Εἰσαγωγικῶς θὰ ἀναφερθοῦν δι᾿ ὀλίγων οἱ φορεῖς τῆς λειτουργικῆς ἀγωγῆς. β. Φορεῖς τῆς λειτουργικῆς ἀγωγῆς στὸν ἑλληνικὸ χῶρο ἦταν γιὰ αἰῶνες ἡ οἰκογένεια, ἡ ἐνορία καὶ τὸ σχολεῖο. Τὸ παιδὶ εἰσέρχεται στὴν ᾿Εκκλησία μὲ τὴν βούλησι τῶν γονέων του. Πολὺ πρὶν τὴν βάπτισί του δηλώνεται ἡ ἐπιθυμία εἰσόδου του στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινότητα μὲ τὴν πρόσκλησι τοῦ ἱερέως νὰ διαβάση τὶς σχετικὲς εὐχὲς ἐπὶ τῇ γεννήσει τοῦ παιδίου, τὴν 1η ἡμέρα, καὶ ἐπὶ τῇ ὀνοματοδοσίᾳ του, τὴν 8η ἡμέρα. Τὴν 40η ἡμέρα ἔχομε τὸν πρῶτο ἐπίσημο ἐκκλησιασμὸ τοῦ παιδιοῦ. ῾Ο ἱερεὺς εὔχεται νὰ συνδεθῆ τὸ βρέφος μὲ τὴν Καθολικὴ ᾿Εκκλησία, διὰ τοῦ βαπτίσματος. ῾Η χριστιανικὴ οἰκογένεια εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ εἰσάγη τὸ νέο μέλος της στὴν ᾿Εκκλησία καὶ τὴν λατρεία της. «῾Ο ἐθισμὸς τῶν παιδιῶν ... στὴ λατρεία τῆς ᾿Εκκλησίας εἶναι ἀνάγκη νὰ γίνει ἀπὸ τὴ βρεφικὴ ἡλικία καὶ μάλιστα μέσα ἀπὸ τὴ συμμετοχή τους στὴ λατρευτικὴ ζωή της» 1 . ῾Ο δεύτερος φορεὺς τῆς λειτουργικῆς ἀγωγῆς τῶν χριστιανῶν εἶναι ἡ ἐνορία, ἡ τοπικὴ ἐκκλησιαστικὴ κοινότης. Αὐτὴ ὑποδέχεται ἕκαστο παιδίο ὡς νέο μέλος της καὶ ἀναλαμβάνει, μέσῳ τῆς κατηχήσεως, ἀλλὰ καὶ μέσῳ τῆς ἰδίας τῆς λατρείας καὶ τῆς καθόλου ζωῆς της, νὰ τὸ ἐκπαιδεύση * Ἐδῶ δημοσιεύεται ἀναθεωρημένη καὶ συμπληρωμένη. 1 Ἰωάννη Κογκούλη, Ὁ ἐκκλησιασμὸς τῶν μαθητῶν (Θεσσαλονίκη: Κυριακίδη, 1992), σ. 189.

Transcript of Λειτουργικὴ ἀγωγὴ τοῦ μαθητοῦ

. 42 (1999) 48-52, 169-176*

. . . . , . , , , . . . . , . . , 1 , , 8 . 40 . , . . ... 1. , . , , , * 1

. , (: , 1992), . 189.

.

2

. 2. , 3. 4, . . , , . 5. , 6, . (, ). , , , , 7. .

. . . ... 2

, (: , 1992), . 77. . . 17. 3 (), (: , 1980), . 13. 4 , , 32 (1988), . 67. 5 , (: , 1992), . 154. 6 . , (: , 1992), . 142. 7 , (: , 1992), . 184.

3

, , , . , 8. , , . . , , , . . . , . , , 9. ( . . =, ) , , , 10. , , . . . . , , (. 5)11. , . , , . , , () , , . , , 12. ,

8 9

, , 1 (SC 4,230). , (: , 19902), . 96. 10 , (: , ..), . 169. 11 (), (: , 1980), . 16. 12 , , 70 (1987), . 333.

.

4

13. . . 14. , , . . : . , , , - , , . , - - . , , , , 15. : . , , , , , 16. . : , , , , , ,

13 14

, (: , 1992), . 75. . , (PG 91,657-717), , ( 39,247-262). 15 , (: , 1987), . 95. 16 , (: , 1987), . 95.

5

17. , , . : , . , , , , . , , , 18. . . , - 19. , , . , . , 20. , , , , , , , 21. . . . : , , , ,

17 18

(), (: , 1980), . 43-44. , (PG 89,829 C), : 36 (1993), . 78. 19 (), (: , 1980), . 25. 20 , , 70 (1987), . 327. 21 (), (: , 1980), . 42.

.

6

22. : , , 23. . . . , 24. , , , , , , 25. , . ( !). . : , , ... , , ... ... ; ... , , , ... , ... - - , . 26.22

, 57,12 ( 2,53). . , (: , 1992), . 35. 23 , 11,10 ( 2,150). . , (: , 1992), . 35. 24 , (: , 1992), . 17. 25 (), (: , 1980), . 27. 26 , (: , 19972), . 151-154. . , , (: , 1994).

7

, . , . . . , . . , , , , .

. . , , . 1830: , , , 27. . . 1898: , , , .. . , , , . , , , , 27

. , - , , ( 1968), . 713, : , (: , 1992), . 44.

.

8

. . , . 28. 29. , 30. , , , () . 1977 31. , , , . , . , , , , .. , : 32 ... , , . , , .. ' . , .

28

: , (: , 1992), . 47. 29 , , 70 (1987), . 589. 30 , (: , 1992), . 51. 31 . . 200.21/16 139240/26.11.1977. 32 . 866/1/19.8.1998.

9

, 33. . , , , , . , , , , . 1983 .. .... , , 34. , , - . , . , , . , , , , . , . , . , , . . 33

. , (: , 1992), . 57-72. 34 : , (: , 1992), . 55.

.

10

. . , . 35. , . . , 36. , , . , , , , , , . . . , 37. 38. . , . , , , , , ...

35

. .., , . 1997. . . 76992/2/27.7.2006. . , , 50 (2007) 25-36. 36 , (: , 1992), . 18. 37 , , 70 (1987), . 592. 38 , (: , 1992), . 190.

11

39. , 40. . , , , . , . 41. . 42. . , . , , . , . , , , , , , 43. , , . 39

, (: . . . , 19943), . 62. 40 , , 70 (1987), . 598. 41 , (: , 1992), . 154. 42 . , , , . 2 (: , 1997), . 275-299, . 43 , (: . . . , 19943), . 66-67.

.

12

. ... ... ... 44. . , ( ), . 45. , , , 46. , 47. , . . , . . . , . , . . , ..

44 45

, (: , 1992), . 171. . 1901 1935 : , (: , 1992), . 48-51. 46 , (: , 1992), . 170. 47 , , 31 (1988), . 127.

13

(, ). . , , , ( , , , , , , , , ) . ( , ). . ( , , , .). - 48. ( , , , ..). , , , .. ( ), . , , , , . , , , . . , , 49. . . , , 48

. , , 70 (1987), . 590. 49 , , 70 (1987), . 599.

.

14

, , , , 50 . . 51. . . 52, 53 , , 54 . . . (, , , , , ..), 55. , . , . , . , , . , 50 51

, (: , 1989), . 126. , (: , 1989), . 127. 52 , , 70 (1987), . 325. 53 , (: , 1989), . 127. 54 , , 30 (1987), . 78. 55 , (: , 1992), . 125.

15

. ( , ... ). , - 56, . , , . , . , , , .57. . , . , . , . . . . , , 58!

, . 39,247-262. , . PG 91,657-717. , . SC 4bis. , , 61/1997 29-43.56

, (: . . . , 19943), . 66. 57 . , , 31 (1988), . 126. 58 , (PG 95,1376). . , (: , 1992), . 42.

.

16

, , : .., 1987. ' ....: , 31 (1988) 17-217. , , : , 1987. , , : ..., 1992. () , , : , 1980. , , : . , 1980. .. - ... , , , , 38 (1995) 430-434. , , : , 1994. - - , , : , 19954. , , : , 1992. , , : , 1989. , , : ..., 19943. , , 30 (1987) 69-74. , , 70 (1987) 324-360. , , 70 (1987) 583-603. , , 30 (1987) 75-78. , , : , 1987. , , 30 (1987) 63-68.