ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Προλεγόμενα 5

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

Α - Πόλεμος λογισμῶν 9

Β - Θεῖος φωτισμός 10

Γ - Συνείδησις καί διάκρισις 11

Δ - Νηστεία καί ἐγκράτεια 12

Ε - Θεῖες καί γήϊνες παρηγοριές 14

Ζ - Καύχησις καί αὐτοέπαινος 15

Η - Η ἀνθρώπινη δόξα 17

Θ - Ὑπερηφάνεια 18

I - Ταπείνωσις 20

Κ - Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία 21

Λ - Κατάκρισις 23

Μ - Γέλιο καί ἀργολογία 24

Ν - Μετάνοια 26

Ξ - Μνήμη θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτάhellip 28

Ο - Ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς κοντά στόν Κύριο 29

Π - Φιλαργυρία καί ἐλπίδα στόν Θεό 31

Ρ - Ζήλεια καί φθόνος 32

Σ - Οργή καί μνησικακία 33

Τ - Θλίψεις 35

Υ - Ὑπομονή 38

Φ - Οκνηρία στά πνευματικά ἔργα 39

Χ - Μυστική ἕνωσις μέ τόν Κύριο 42

Ψ - Προσευχή 43

Ω - Ἀγάπη πρός τόν Κύριο 45

Εὐχή εἰς τήν Υπεραγίαν Θεοτόκον 47

Ένα πνευματικό πράγματι αλφάβητο διασκευασμένο από το

ομότιτλο έργο του αγίου Δημητρίου επισκόπου Ροστώφ του

θαυματουργού (1651-1709) Προσαρμοσμένο στα εικοσιτέσσερα

γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου καθορίζει τα θεμέλια και τα

πλαίσια της ορθόδοξης πνευματικής ζωής Μέσα σ αυτό το μικρό

βιβλίο που πληθωρικά χρησιμοποιεί τις θείες Γραφές και την

πατερική σοφία θα βρει πολύτιμες συμβουλές κάθε αγωνιζόμενος

πιστός

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

Ἀπό τήν Ἱερά Μονή Παρακλήτου

Βλαστάρι θαλερό ἀπό τά πιό νέα τῆς ἁγιοτόκου ρωσικῆς γῆς εἶναι καί ὁ ἅγιος Δημήτριος μητροπολίτης Ροστώφ ὁ νέος θαυματουργός Ὁ ἅγιος Δημήτριος τοῦ Ροστώφ γιός τοῦ ἀξιωματικοῦ Σάββα Τουπτάλα γεννήθηκε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1651 στήν κωμόπολη Μακάρωφ κοντά στό Κίεβο Τό βαπτιστικό του ὄνομα Λίαν Δανιήλ Ἀνατράφηκε καί διδάχθηκε τά πρῶτα γράμματα μέσα σέ μία βαθύτατα εὐσεβῆ οἰκογένεια Ἀπό τό 1662 μέχρι τό 1665 ὁ Δανιήλ φοίτησε στό κολλέγιο Κιεβο-Μογγιλιάνσκυ ὅπου γιά πρώτη φορᾶ ἐκδηλώθηκαν τά σπάνια χαρίσματα καί οἱ ἐξαιρετικές διανοητικές ἱκανότητές του Πολύ γρήγορα ἔμαθε τήν ἑλληνική καί λατινική γλώσσα καί σπούδασε κλασσικές ἐπιστῆμες Στίς 9 Ἰουλίου τοῦ 1668 ἐκάρη μοναχός στή μονή τοῦ ἁγίου Κυρίλλου καί πῆρε τό ὄνομα Δημήτριος πρός τιμήν τοῦ μεγαλομάρτυρας ἁγίου Δημητρίου τοῦ Θεσσαλονικέως Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1669 χειροτονήθηκε διάκονος ὀπό τόν μητροπολίτη Κιέβου Ἰωσήφ καί στίς 23 Μαΐου τοῦ 1675 πρεσβύτερος ἀπό τόν ἀρχιεπίσκοπο Τσερνιγώφ Λάζαρο Ὑπηρέτησε ὡς ἱεροκήρυκας καί ἡγούμενος σέ διάφορες μονές τῆς Οὐκρανίας Λιθουανίας καί Λευκορωσίας Γύρω στά 1684 ἄρχισε νά συγγραφή στή Λαύρα τοῦ Κιέβου τό μεγάλο ἔργο του τόν Συναξαριστή (Τσέτμινεϊ) δηλαδή τούς βίους τῶν ἁγίων ὁλοκλήρου του ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους Ὁ προϊστάμενος τῆς Λαύρας ἀρχιμανδρίτης Βαρλαάμ (Γιασίνσκυ) γνωρίζοντας καλά τό ὑψηλό διανοητικό ἐπίπεδο τή μόρφωση τή φιλοπονία καί τό λογοτεχνικό χάρισμα τοῦ μαθητοῦ του τόν προέτρεψε ἐπίμονα ν ἀσχοληθῆ μ αὐτή τή σπουδαία ἐργασία Ἀπό τότε ὁλόκληρη ἡ ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ἀφιερώθηκε στή σύνταξη τοῦ Συναξαριστοῦ Τό 1688 ἐκτυπώθηκε ὁ πρῶτος τόμος (Σεπτέμβριος

Ὀκτώβριος Νοέμβριος) τό 1695 ὁ δεύτερος (Δεκέμβριος Ἰανουάριος Φεβρουάριος) καί τό 1700 ὁ τρίτος (Μάρτιος Ἀπρίλιος Μάιος) Ἐν τῷ μεταξύ τό κηρυκτικό χάρισμα καί τό συγγραφικό ἔργο τοῦ ἱερομόναχου Δημητρίου προκάλεσαν τήν προσοχή τοῦ πατριάρχου Ἀδριανοῦ (+ 1700) καί ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ἀξιωματούχων οἱ ὅποιοι ἐκτίμησαν βαθιά τά πνευματικά προσόντα τίς ἀρετές καί τόν ἔνθεο ζῆλο του Ἔτσι στίς 23 Μαρτίου 1701 χειροτονεῖται στόν ναό τῆς Κοιμήσεως τοῦ Κρεμλίνου μητροπολίτης Τομπόλκ καί Σιβηρίας Ἐπειδή ὅμως λόγω τῆς εὔθραυστης ὑγείας του ἦταν ἀδύνατη ἡ παραμονή του στή Σιβηρία στίς 4 Ἰανουαρίου 1702 ἐκλέγεται μητροπολίτης Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Μόλις ἔφθασε στήν ἕδρα του τήν 1η Μαρτίου τοῦ 1702 ἄρχισε ἕνα εὐρύ ἔργο γιά τήν πνευματική καί ὑλική ἀνόρθωση τῆς ἐπαρχίας καί τοῦ ποιμνίου του Δυστυχῶς ὅμως οἱ περισσότεροι ὁραματισμοί του ἔμειναν ἀνεκπλήρωτοι ἤ ἡμιτελεῖς λόγω ἐλλείψεως οἰκονομικῶν μέσων Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἡ πολιτεία ἐπιζητοῦσε μέ ὅλα τά μέσα νά περιορίση τίς δυνατότητες τῆς Ἐκκλησίας πλήττοντας πρωτίστως τήν οἰκονομική εὐρωστία της Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀγωνίσθηκε σθεναρά καί γιά τήν ἑνότητα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας πού ὑπέστη βαρύτατο πλῆγμα μέ τό σχίσμα τῶν παλαιοπίστων Ἕκτος ἀπό πολυάριθμα κηρύγματα ἀφιέρωσε στή μελέτη καί τήν κριτική τῆς σχισματικῆς διδασκαλίας καί τό ἔργο Ἔρευνα περί τῆς πίστεως τοῦ Μπρύνκ (Μπρύνκ ἦταν ἡ περιοχή πού ζοῦσαν οἱ πιό πολλοί σχισματικοί) Τό 1709 τελευταῖο ἔτος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ὁ ἅγιος Δημήτριος τελείωσε καί τόν τέταρτο τόμο τοῦ Συναξαριστοῦ (Ἰούνιος Ἰούλιος Αὔγουστος) ἐνῶ συγχρόνως ἀναθεώρησε καί τούς προηγουμένους τρεῖς τόμους Στίς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1709 κατά τή διάρκεια νυκτερινῆς προσευχῆς ὁ ἅγιος ἱεράρχης ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ ζώντας μέσα σέ ἀπόλυτη πτώχεια Ἕκτος ἀπό βιβλία καί χειρόγραφα δέν βρέθηκε κανένα ἄλλο περιουσιακό του στοιχεῖο Ἐτάφη στή μονή τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ροστώφ σέ μία γωνιά τοῦ Καθολικοῦ πού ὁ ἴδιος εἶχε ἐπιλέξει στίς 25 Νοεμβρίου τοῦ 1709 Ἡ εὕρεσης τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ ἔγινε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1752 Τό δρύινο φέρετρο καί τά χειρόγραφα πού ὑπῆρχαν μέσα σ αὐτό εἶχαν σχεδόν καταστροφή ἀπό τήν ὑγρασία τοῦ τόπου ἀλλά τό σῶμα τοῦ ἁγίου ἱεράρχου βρέθηκε ἄφθορο καθώς ἐπίσης καί ἡ ἀρχιερατική ἐνδυμασία καί τό μεταξωτό κομποσχοίνι του Τό χαριτόβρυτο σκῆνος του μετά τήν ἀνεύρεσή του ἄρχισε νά χαρίζη τή θεραπεία σέ πολλούς ἀσθενεῖς καί νά ἐπιτελῆ ποικίλα θαύματα Γι αὐτό ἡ λαϊκή ἐκκλησιαστική συνείδησης τοῦ ἔδωσε τήν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ Ὅταν ἡ Ἱερά Σύνοδος πληροφορήθηκε τά γεγονότα ἀπέστειλε ἐπιτροπή ἀπό τόν μητροπολίτη Σουζντάλ Σίλβεστρο καί τόν ἀρχιμανδρίτη τῆς μονῆς Σιμωνώφ Γαβριήλ γιά νά ἐξέταση τό σκήνωμα τοῦ ἱεράρχου Δημητρίου καί νά πιστοποίηση τίς ἐπιτελούμενες ἄπ αὐτό θαυματουργικές θεραπεῖες

Μετά ἀπό εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς στίς 29 Ἀπριλίου τοῦ 1757 ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας συγκατέλεξε μέ πράξι τῆς τόν ἀοίδιμο μητροπολίτη Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Δημήτριο κατά κόσμον Δανιήλ Σάββιτς Τουπταλα στή χορεία τῶν ἁγίων Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 28 Ὀκτωβρίου καί ἡ ἀνεύρεσης τοῦ ἁγίου σκήνους τοῦ ἑορτάζεται στίς 21 Σεπτεμβρίου Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε πρότυπο ποιμένος ἀφοσιωμένου στή διακονία τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν πρότυπο ἀσκητού καί ἀκτήμονος ἱεράρχου καί πρότυπο ἐκκλησιαστικοῦ συγγραφέως καί λογίου Τήν καρδιά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀποτελοῦν τά Τσέτ-μινέϊ Γιά νά τά σύνταξη χρησιμοποίησε τά Μηναῖα τοῦ μητροπολίτου Μόσχας ἁγίου Μακαρίου (1543-1563) ἀλλά καί τίς δυτικές συλλογές Vitae Sanctorum τοῦ Syrius καί Acta Sanctorum τῶν Βολλανδιστῶν Τό λογοτεχνικό τάλαντο τοῦ ἁγίου σέ συνδυασμό μέ τήν εὔκολα ἀφομοιώσιμη γλώσσα του ἔκαναν τά Τσέτ-μινέϊ δημοφιλέστατα στή Ρωσία ὅπου γνώρισαν μεγάλη κυκλοφορία καί πολλές ἐπανεκδόσεις παίζοντας σπουδαῖο ρόλο στή διαμόρφωση τῆς ρωσικῆς εὐσέβειας Ἀνάλογη ἐπιτυχία εἶχαν καί τά κηρύγματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου Πολυάριθμες χειρόγραφες συλλογές τά ἔκαναν εὐρύτατα γνωστά Μέσα ἀπό τά κηρύγματα τοῦ ὁ ἅγιος δέν δίσταζε νά καταγγέλλη τήν ἀνηθικότητα τῶν συγχρόνων του (δέν φοβόταν νά ὑπαινίσσεται μεταξύ αὐτῶν καί τόν αὐτοκράτορα Μέγα Πέτρο) καί νά στηλιτεύη τήν κοινωνική ἀδικία καί τήν ἄνιση κατανομή τῶν ἀγαθῶν Ἄν καί δέν ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τά δυτικά ρεύματα ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέμεινε βαθύτατα προσηλωμένος στήν Ὀρθοδοξία Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων - γράφει σχετικά ὁ Βλαδίμηρος Βοντώφ - πού προσπάθησαν μέ εἰλικρίνεια χρησιμοποιώντας τό διανοητικό ὁπλοστάσιο τῆς δύσεως νά ἐμψυχώσουν τή ρωσική Ὀρθοδοξία πού εἶχε ἀρτηριοσκληρωθῆ μετά τήν ἐξασθένιση τῶν δεσμῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τήν Ἀνατολή καί μετά τούς ἐσωτερικούς συγκλονισμούς πού τήν ἔσεισαν ἀπό τόν 15ο αἵ καί ἔπειτα Τό Πνευματικό Ἀλφάβητο εἶναι ἕνα μικρό ἔργο τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέσα ἀπό τό ὅποιο χαράζει βασικές κατευθυντήριες γραμμές τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς πού φέρουν ἔντονή τη σφραγίδα τῆς σκέψεως δυό μεγάλων ἀσκητικῶν Πατέρων καί συγγραφέων τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας καί τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου (6ος αἵ) Τό πρωτότυπο εἶναι χωρισμένο σέ τριαντατρία κεφάλαια ὅσα τά γράμματα τοῦ ρώσικου ἀλφαβήτου ἀλλά καί ὅσα τά ἔτη τῆς ἐπιγείου ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ο - Ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς κοντά στόν Κύριο 29

Π - Φιλαργυρία καί ἐλπίδα στόν Θεό 31

Ρ - Ζήλεια καί φθόνος 32

Σ - Οργή καί μνησικακία 33

Τ - Θλίψεις 35

Υ - Ὑπομονή 38

Φ - Οκνηρία στά πνευματικά ἔργα 39

Χ - Μυστική ἕνωσις μέ τόν Κύριο 42

Ψ - Προσευχή 43

Ω - Ἀγάπη πρός τόν Κύριο 45

Εὐχή εἰς τήν Υπεραγίαν Θεοτόκον 47

Ένα πνευματικό πράγματι αλφάβητο διασκευασμένο από το

ομότιτλο έργο του αγίου Δημητρίου επισκόπου Ροστώφ του

θαυματουργού (1651-1709) Προσαρμοσμένο στα εικοσιτέσσερα

γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου καθορίζει τα θεμέλια και τα

πλαίσια της ορθόδοξης πνευματικής ζωής Μέσα σ αυτό το μικρό

βιβλίο που πληθωρικά χρησιμοποιεί τις θείες Γραφές και την

πατερική σοφία θα βρει πολύτιμες συμβουλές κάθε αγωνιζόμενος

πιστός

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

Ἀπό τήν Ἱερά Μονή Παρακλήτου

Βλαστάρι θαλερό ἀπό τά πιό νέα τῆς ἁγιοτόκου ρωσικῆς γῆς εἶναι καί ὁ ἅγιος Δημήτριος μητροπολίτης Ροστώφ ὁ νέος θαυματουργός Ὁ ἅγιος Δημήτριος τοῦ Ροστώφ γιός τοῦ ἀξιωματικοῦ Σάββα Τουπτάλα γεννήθηκε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1651 στήν κωμόπολη Μακάρωφ κοντά στό Κίεβο Τό βαπτιστικό του ὄνομα Λίαν Δανιήλ Ἀνατράφηκε καί διδάχθηκε τά πρῶτα γράμματα μέσα σέ μία βαθύτατα εὐσεβῆ οἰκογένεια Ἀπό τό 1662 μέχρι τό 1665 ὁ Δανιήλ φοίτησε στό κολλέγιο Κιεβο-Μογγιλιάνσκυ ὅπου γιά πρώτη φορᾶ ἐκδηλώθηκαν τά σπάνια χαρίσματα καί οἱ ἐξαιρετικές διανοητικές ἱκανότητές του Πολύ γρήγορα ἔμαθε τήν ἑλληνική καί λατινική γλώσσα καί σπούδασε κλασσικές ἐπιστῆμες Στίς 9 Ἰουλίου τοῦ 1668 ἐκάρη μοναχός στή μονή τοῦ ἁγίου Κυρίλλου καί πῆρε τό ὄνομα Δημήτριος πρός τιμήν τοῦ μεγαλομάρτυρας ἁγίου Δημητρίου τοῦ Θεσσαλονικέως Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1669 χειροτονήθηκε διάκονος ὀπό τόν μητροπολίτη Κιέβου Ἰωσήφ καί στίς 23 Μαΐου τοῦ 1675 πρεσβύτερος ἀπό τόν ἀρχιεπίσκοπο Τσερνιγώφ Λάζαρο Ὑπηρέτησε ὡς ἱεροκήρυκας καί ἡγούμενος σέ διάφορες μονές τῆς Οὐκρανίας Λιθουανίας καί Λευκορωσίας Γύρω στά 1684 ἄρχισε νά συγγραφή στή Λαύρα τοῦ Κιέβου τό μεγάλο ἔργο του τόν Συναξαριστή (Τσέτμινεϊ) δηλαδή τούς βίους τῶν ἁγίων ὁλοκλήρου του ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους Ὁ προϊστάμενος τῆς Λαύρας ἀρχιμανδρίτης Βαρλαάμ (Γιασίνσκυ) γνωρίζοντας καλά τό ὑψηλό διανοητικό ἐπίπεδο τή μόρφωση τή φιλοπονία καί τό λογοτεχνικό χάρισμα τοῦ μαθητοῦ του τόν προέτρεψε ἐπίμονα ν ἀσχοληθῆ μ αὐτή τή σπουδαία ἐργασία Ἀπό τότε ὁλόκληρη ἡ ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ἀφιερώθηκε στή σύνταξη τοῦ Συναξαριστοῦ Τό 1688 ἐκτυπώθηκε ὁ πρῶτος τόμος (Σεπτέμβριος

Ὀκτώβριος Νοέμβριος) τό 1695 ὁ δεύτερος (Δεκέμβριος Ἰανουάριος Φεβρουάριος) καί τό 1700 ὁ τρίτος (Μάρτιος Ἀπρίλιος Μάιος) Ἐν τῷ μεταξύ τό κηρυκτικό χάρισμα καί τό συγγραφικό ἔργο τοῦ ἱερομόναχου Δημητρίου προκάλεσαν τήν προσοχή τοῦ πατριάρχου Ἀδριανοῦ (+ 1700) καί ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ἀξιωματούχων οἱ ὅποιοι ἐκτίμησαν βαθιά τά πνευματικά προσόντα τίς ἀρετές καί τόν ἔνθεο ζῆλο του Ἔτσι στίς 23 Μαρτίου 1701 χειροτονεῖται στόν ναό τῆς Κοιμήσεως τοῦ Κρεμλίνου μητροπολίτης Τομπόλκ καί Σιβηρίας Ἐπειδή ὅμως λόγω τῆς εὔθραυστης ὑγείας του ἦταν ἀδύνατη ἡ παραμονή του στή Σιβηρία στίς 4 Ἰανουαρίου 1702 ἐκλέγεται μητροπολίτης Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Μόλις ἔφθασε στήν ἕδρα του τήν 1η Μαρτίου τοῦ 1702 ἄρχισε ἕνα εὐρύ ἔργο γιά τήν πνευματική καί ὑλική ἀνόρθωση τῆς ἐπαρχίας καί τοῦ ποιμνίου του Δυστυχῶς ὅμως οἱ περισσότεροι ὁραματισμοί του ἔμειναν ἀνεκπλήρωτοι ἤ ἡμιτελεῖς λόγω ἐλλείψεως οἰκονομικῶν μέσων Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἡ πολιτεία ἐπιζητοῦσε μέ ὅλα τά μέσα νά περιορίση τίς δυνατότητες τῆς Ἐκκλησίας πλήττοντας πρωτίστως τήν οἰκονομική εὐρωστία της Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀγωνίσθηκε σθεναρά καί γιά τήν ἑνότητα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας πού ὑπέστη βαρύτατο πλῆγμα μέ τό σχίσμα τῶν παλαιοπίστων Ἕκτος ἀπό πολυάριθμα κηρύγματα ἀφιέρωσε στή μελέτη καί τήν κριτική τῆς σχισματικῆς διδασκαλίας καί τό ἔργο Ἔρευνα περί τῆς πίστεως τοῦ Μπρύνκ (Μπρύνκ ἦταν ἡ περιοχή πού ζοῦσαν οἱ πιό πολλοί σχισματικοί) Τό 1709 τελευταῖο ἔτος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ὁ ἅγιος Δημήτριος τελείωσε καί τόν τέταρτο τόμο τοῦ Συναξαριστοῦ (Ἰούνιος Ἰούλιος Αὔγουστος) ἐνῶ συγχρόνως ἀναθεώρησε καί τούς προηγουμένους τρεῖς τόμους Στίς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1709 κατά τή διάρκεια νυκτερινῆς προσευχῆς ὁ ἅγιος ἱεράρχης ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ ζώντας μέσα σέ ἀπόλυτη πτώχεια Ἕκτος ἀπό βιβλία καί χειρόγραφα δέν βρέθηκε κανένα ἄλλο περιουσιακό του στοιχεῖο Ἐτάφη στή μονή τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ροστώφ σέ μία γωνιά τοῦ Καθολικοῦ πού ὁ ἴδιος εἶχε ἐπιλέξει στίς 25 Νοεμβρίου τοῦ 1709 Ἡ εὕρεσης τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ ἔγινε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1752 Τό δρύινο φέρετρο καί τά χειρόγραφα πού ὑπῆρχαν μέσα σ αὐτό εἶχαν σχεδόν καταστροφή ἀπό τήν ὑγρασία τοῦ τόπου ἀλλά τό σῶμα τοῦ ἁγίου ἱεράρχου βρέθηκε ἄφθορο καθώς ἐπίσης καί ἡ ἀρχιερατική ἐνδυμασία καί τό μεταξωτό κομποσχοίνι του Τό χαριτόβρυτο σκῆνος του μετά τήν ἀνεύρεσή του ἄρχισε νά χαρίζη τή θεραπεία σέ πολλούς ἀσθενεῖς καί νά ἐπιτελῆ ποικίλα θαύματα Γι αὐτό ἡ λαϊκή ἐκκλησιαστική συνείδησης τοῦ ἔδωσε τήν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ Ὅταν ἡ Ἱερά Σύνοδος πληροφορήθηκε τά γεγονότα ἀπέστειλε ἐπιτροπή ἀπό τόν μητροπολίτη Σουζντάλ Σίλβεστρο καί τόν ἀρχιμανδρίτη τῆς μονῆς Σιμωνώφ Γαβριήλ γιά νά ἐξέταση τό σκήνωμα τοῦ ἱεράρχου Δημητρίου καί νά πιστοποίηση τίς ἐπιτελούμενες ἄπ αὐτό θαυματουργικές θεραπεῖες

Μετά ἀπό εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς στίς 29 Ἀπριλίου τοῦ 1757 ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας συγκατέλεξε μέ πράξι τῆς τόν ἀοίδιμο μητροπολίτη Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Δημήτριο κατά κόσμον Δανιήλ Σάββιτς Τουπταλα στή χορεία τῶν ἁγίων Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 28 Ὀκτωβρίου καί ἡ ἀνεύρεσης τοῦ ἁγίου σκήνους τοῦ ἑορτάζεται στίς 21 Σεπτεμβρίου Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε πρότυπο ποιμένος ἀφοσιωμένου στή διακονία τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν πρότυπο ἀσκητού καί ἀκτήμονος ἱεράρχου καί πρότυπο ἐκκλησιαστικοῦ συγγραφέως καί λογίου Τήν καρδιά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀποτελοῦν τά Τσέτ-μινέϊ Γιά νά τά σύνταξη χρησιμοποίησε τά Μηναῖα τοῦ μητροπολίτου Μόσχας ἁγίου Μακαρίου (1543-1563) ἀλλά καί τίς δυτικές συλλογές Vitae Sanctorum τοῦ Syrius καί Acta Sanctorum τῶν Βολλανδιστῶν Τό λογοτεχνικό τάλαντο τοῦ ἁγίου σέ συνδυασμό μέ τήν εὔκολα ἀφομοιώσιμη γλώσσα του ἔκαναν τά Τσέτ-μινέϊ δημοφιλέστατα στή Ρωσία ὅπου γνώρισαν μεγάλη κυκλοφορία καί πολλές ἐπανεκδόσεις παίζοντας σπουδαῖο ρόλο στή διαμόρφωση τῆς ρωσικῆς εὐσέβειας Ἀνάλογη ἐπιτυχία εἶχαν καί τά κηρύγματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου Πολυάριθμες χειρόγραφες συλλογές τά ἔκαναν εὐρύτατα γνωστά Μέσα ἀπό τά κηρύγματα τοῦ ὁ ἅγιος δέν δίσταζε νά καταγγέλλη τήν ἀνηθικότητα τῶν συγχρόνων του (δέν φοβόταν νά ὑπαινίσσεται μεταξύ αὐτῶν καί τόν αὐτοκράτορα Μέγα Πέτρο) καί νά στηλιτεύη τήν κοινωνική ἀδικία καί τήν ἄνιση κατανομή τῶν ἀγαθῶν Ἄν καί δέν ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τά δυτικά ρεύματα ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέμεινε βαθύτατα προσηλωμένος στήν Ὀρθοδοξία Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων - γράφει σχετικά ὁ Βλαδίμηρος Βοντώφ - πού προσπάθησαν μέ εἰλικρίνεια χρησιμοποιώντας τό διανοητικό ὁπλοστάσιο τῆς δύσεως νά ἐμψυχώσουν τή ρωσική Ὀρθοδοξία πού εἶχε ἀρτηριοσκληρωθῆ μετά τήν ἐξασθένιση τῶν δεσμῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τήν Ἀνατολή καί μετά τούς ἐσωτερικούς συγκλονισμούς πού τήν ἔσεισαν ἀπό τόν 15ο αἵ καί ἔπειτα Τό Πνευματικό Ἀλφάβητο εἶναι ἕνα μικρό ἔργο τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέσα ἀπό τό ὅποιο χαράζει βασικές κατευθυντήριες γραμμές τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς πού φέρουν ἔντονή τη σφραγίδα τῆς σκέψεως δυό μεγάλων ἀσκητικῶν Πατέρων καί συγγραφέων τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας καί τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου (6ος αἵ) Τό πρωτότυπο εἶναι χωρισμένο σέ τριαντατρία κεφάλαια ὅσα τά γράμματα τοῦ ρώσικου ἀλφαβήτου ἀλλά καί ὅσα τά ἔτη τῆς ἐπιγείου ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

Ἀπό τήν Ἱερά Μονή Παρακλήτου

Βλαστάρι θαλερό ἀπό τά πιό νέα τῆς ἁγιοτόκου ρωσικῆς γῆς εἶναι καί ὁ ἅγιος Δημήτριος μητροπολίτης Ροστώφ ὁ νέος θαυματουργός Ὁ ἅγιος Δημήτριος τοῦ Ροστώφ γιός τοῦ ἀξιωματικοῦ Σάββα Τουπτάλα γεννήθηκε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1651 στήν κωμόπολη Μακάρωφ κοντά στό Κίεβο Τό βαπτιστικό του ὄνομα Λίαν Δανιήλ Ἀνατράφηκε καί διδάχθηκε τά πρῶτα γράμματα μέσα σέ μία βαθύτατα εὐσεβῆ οἰκογένεια Ἀπό τό 1662 μέχρι τό 1665 ὁ Δανιήλ φοίτησε στό κολλέγιο Κιεβο-Μογγιλιάνσκυ ὅπου γιά πρώτη φορᾶ ἐκδηλώθηκαν τά σπάνια χαρίσματα καί οἱ ἐξαιρετικές διανοητικές ἱκανότητές του Πολύ γρήγορα ἔμαθε τήν ἑλληνική καί λατινική γλώσσα καί σπούδασε κλασσικές ἐπιστῆμες Στίς 9 Ἰουλίου τοῦ 1668 ἐκάρη μοναχός στή μονή τοῦ ἁγίου Κυρίλλου καί πῆρε τό ὄνομα Δημήτριος πρός τιμήν τοῦ μεγαλομάρτυρας ἁγίου Δημητρίου τοῦ Θεσσαλονικέως Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1669 χειροτονήθηκε διάκονος ὀπό τόν μητροπολίτη Κιέβου Ἰωσήφ καί στίς 23 Μαΐου τοῦ 1675 πρεσβύτερος ἀπό τόν ἀρχιεπίσκοπο Τσερνιγώφ Λάζαρο Ὑπηρέτησε ὡς ἱεροκήρυκας καί ἡγούμενος σέ διάφορες μονές τῆς Οὐκρανίας Λιθουανίας καί Λευκορωσίας Γύρω στά 1684 ἄρχισε νά συγγραφή στή Λαύρα τοῦ Κιέβου τό μεγάλο ἔργο του τόν Συναξαριστή (Τσέτμινεϊ) δηλαδή τούς βίους τῶν ἁγίων ὁλοκλήρου του ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους Ὁ προϊστάμενος τῆς Λαύρας ἀρχιμανδρίτης Βαρλαάμ (Γιασίνσκυ) γνωρίζοντας καλά τό ὑψηλό διανοητικό ἐπίπεδο τή μόρφωση τή φιλοπονία καί τό λογοτεχνικό χάρισμα τοῦ μαθητοῦ του τόν προέτρεψε ἐπίμονα ν ἀσχοληθῆ μ αὐτή τή σπουδαία ἐργασία Ἀπό τότε ὁλόκληρη ἡ ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ἀφιερώθηκε στή σύνταξη τοῦ Συναξαριστοῦ Τό 1688 ἐκτυπώθηκε ὁ πρῶτος τόμος (Σεπτέμβριος

Ὀκτώβριος Νοέμβριος) τό 1695 ὁ δεύτερος (Δεκέμβριος Ἰανουάριος Φεβρουάριος) καί τό 1700 ὁ τρίτος (Μάρτιος Ἀπρίλιος Μάιος) Ἐν τῷ μεταξύ τό κηρυκτικό χάρισμα καί τό συγγραφικό ἔργο τοῦ ἱερομόναχου Δημητρίου προκάλεσαν τήν προσοχή τοῦ πατριάρχου Ἀδριανοῦ (+ 1700) καί ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ἀξιωματούχων οἱ ὅποιοι ἐκτίμησαν βαθιά τά πνευματικά προσόντα τίς ἀρετές καί τόν ἔνθεο ζῆλο του Ἔτσι στίς 23 Μαρτίου 1701 χειροτονεῖται στόν ναό τῆς Κοιμήσεως τοῦ Κρεμλίνου μητροπολίτης Τομπόλκ καί Σιβηρίας Ἐπειδή ὅμως λόγω τῆς εὔθραυστης ὑγείας του ἦταν ἀδύνατη ἡ παραμονή του στή Σιβηρία στίς 4 Ἰανουαρίου 1702 ἐκλέγεται μητροπολίτης Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Μόλις ἔφθασε στήν ἕδρα του τήν 1η Μαρτίου τοῦ 1702 ἄρχισε ἕνα εὐρύ ἔργο γιά τήν πνευματική καί ὑλική ἀνόρθωση τῆς ἐπαρχίας καί τοῦ ποιμνίου του Δυστυχῶς ὅμως οἱ περισσότεροι ὁραματισμοί του ἔμειναν ἀνεκπλήρωτοι ἤ ἡμιτελεῖς λόγω ἐλλείψεως οἰκονομικῶν μέσων Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἡ πολιτεία ἐπιζητοῦσε μέ ὅλα τά μέσα νά περιορίση τίς δυνατότητες τῆς Ἐκκλησίας πλήττοντας πρωτίστως τήν οἰκονομική εὐρωστία της Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀγωνίσθηκε σθεναρά καί γιά τήν ἑνότητα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας πού ὑπέστη βαρύτατο πλῆγμα μέ τό σχίσμα τῶν παλαιοπίστων Ἕκτος ἀπό πολυάριθμα κηρύγματα ἀφιέρωσε στή μελέτη καί τήν κριτική τῆς σχισματικῆς διδασκαλίας καί τό ἔργο Ἔρευνα περί τῆς πίστεως τοῦ Μπρύνκ (Μπρύνκ ἦταν ἡ περιοχή πού ζοῦσαν οἱ πιό πολλοί σχισματικοί) Τό 1709 τελευταῖο ἔτος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ὁ ἅγιος Δημήτριος τελείωσε καί τόν τέταρτο τόμο τοῦ Συναξαριστοῦ (Ἰούνιος Ἰούλιος Αὔγουστος) ἐνῶ συγχρόνως ἀναθεώρησε καί τούς προηγουμένους τρεῖς τόμους Στίς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1709 κατά τή διάρκεια νυκτερινῆς προσευχῆς ὁ ἅγιος ἱεράρχης ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ ζώντας μέσα σέ ἀπόλυτη πτώχεια Ἕκτος ἀπό βιβλία καί χειρόγραφα δέν βρέθηκε κανένα ἄλλο περιουσιακό του στοιχεῖο Ἐτάφη στή μονή τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ροστώφ σέ μία γωνιά τοῦ Καθολικοῦ πού ὁ ἴδιος εἶχε ἐπιλέξει στίς 25 Νοεμβρίου τοῦ 1709 Ἡ εὕρεσης τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ ἔγινε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1752 Τό δρύινο φέρετρο καί τά χειρόγραφα πού ὑπῆρχαν μέσα σ αὐτό εἶχαν σχεδόν καταστροφή ἀπό τήν ὑγρασία τοῦ τόπου ἀλλά τό σῶμα τοῦ ἁγίου ἱεράρχου βρέθηκε ἄφθορο καθώς ἐπίσης καί ἡ ἀρχιερατική ἐνδυμασία καί τό μεταξωτό κομποσχοίνι του Τό χαριτόβρυτο σκῆνος του μετά τήν ἀνεύρεσή του ἄρχισε νά χαρίζη τή θεραπεία σέ πολλούς ἀσθενεῖς καί νά ἐπιτελῆ ποικίλα θαύματα Γι αὐτό ἡ λαϊκή ἐκκλησιαστική συνείδησης τοῦ ἔδωσε τήν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ Ὅταν ἡ Ἱερά Σύνοδος πληροφορήθηκε τά γεγονότα ἀπέστειλε ἐπιτροπή ἀπό τόν μητροπολίτη Σουζντάλ Σίλβεστρο καί τόν ἀρχιμανδρίτη τῆς μονῆς Σιμωνώφ Γαβριήλ γιά νά ἐξέταση τό σκήνωμα τοῦ ἱεράρχου Δημητρίου καί νά πιστοποίηση τίς ἐπιτελούμενες ἄπ αὐτό θαυματουργικές θεραπεῖες

Μετά ἀπό εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς στίς 29 Ἀπριλίου τοῦ 1757 ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας συγκατέλεξε μέ πράξι τῆς τόν ἀοίδιμο μητροπολίτη Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Δημήτριο κατά κόσμον Δανιήλ Σάββιτς Τουπταλα στή χορεία τῶν ἁγίων Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 28 Ὀκτωβρίου καί ἡ ἀνεύρεσης τοῦ ἁγίου σκήνους τοῦ ἑορτάζεται στίς 21 Σεπτεμβρίου Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε πρότυπο ποιμένος ἀφοσιωμένου στή διακονία τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν πρότυπο ἀσκητού καί ἀκτήμονος ἱεράρχου καί πρότυπο ἐκκλησιαστικοῦ συγγραφέως καί λογίου Τήν καρδιά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀποτελοῦν τά Τσέτ-μινέϊ Γιά νά τά σύνταξη χρησιμοποίησε τά Μηναῖα τοῦ μητροπολίτου Μόσχας ἁγίου Μακαρίου (1543-1563) ἀλλά καί τίς δυτικές συλλογές Vitae Sanctorum τοῦ Syrius καί Acta Sanctorum τῶν Βολλανδιστῶν Τό λογοτεχνικό τάλαντο τοῦ ἁγίου σέ συνδυασμό μέ τήν εὔκολα ἀφομοιώσιμη γλώσσα του ἔκαναν τά Τσέτ-μινέϊ δημοφιλέστατα στή Ρωσία ὅπου γνώρισαν μεγάλη κυκλοφορία καί πολλές ἐπανεκδόσεις παίζοντας σπουδαῖο ρόλο στή διαμόρφωση τῆς ρωσικῆς εὐσέβειας Ἀνάλογη ἐπιτυχία εἶχαν καί τά κηρύγματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου Πολυάριθμες χειρόγραφες συλλογές τά ἔκαναν εὐρύτατα γνωστά Μέσα ἀπό τά κηρύγματα τοῦ ὁ ἅγιος δέν δίσταζε νά καταγγέλλη τήν ἀνηθικότητα τῶν συγχρόνων του (δέν φοβόταν νά ὑπαινίσσεται μεταξύ αὐτῶν καί τόν αὐτοκράτορα Μέγα Πέτρο) καί νά στηλιτεύη τήν κοινωνική ἀδικία καί τήν ἄνιση κατανομή τῶν ἀγαθῶν Ἄν καί δέν ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τά δυτικά ρεύματα ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέμεινε βαθύτατα προσηλωμένος στήν Ὀρθοδοξία Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων - γράφει σχετικά ὁ Βλαδίμηρος Βοντώφ - πού προσπάθησαν μέ εἰλικρίνεια χρησιμοποιώντας τό διανοητικό ὁπλοστάσιο τῆς δύσεως νά ἐμψυχώσουν τή ρωσική Ὀρθοδοξία πού εἶχε ἀρτηριοσκληρωθῆ μετά τήν ἐξασθένιση τῶν δεσμῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τήν Ἀνατολή καί μετά τούς ἐσωτερικούς συγκλονισμούς πού τήν ἔσεισαν ἀπό τόν 15ο αἵ καί ἔπειτα Τό Πνευματικό Ἀλφάβητο εἶναι ἕνα μικρό ἔργο τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέσα ἀπό τό ὅποιο χαράζει βασικές κατευθυντήριες γραμμές τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς πού φέρουν ἔντονή τη σφραγίδα τῆς σκέψεως δυό μεγάλων ἀσκητικῶν Πατέρων καί συγγραφέων τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας καί τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου (6ος αἵ) Τό πρωτότυπο εἶναι χωρισμένο σέ τριαντατρία κεφάλαια ὅσα τά γράμματα τοῦ ρώσικου ἀλφαβήτου ἀλλά καί ὅσα τά ἔτη τῆς ἐπιγείου ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ὀκτώβριος Νοέμβριος) τό 1695 ὁ δεύτερος (Δεκέμβριος Ἰανουάριος Φεβρουάριος) καί τό 1700 ὁ τρίτος (Μάρτιος Ἀπρίλιος Μάιος) Ἐν τῷ μεταξύ τό κηρυκτικό χάρισμα καί τό συγγραφικό ἔργο τοῦ ἱερομόναχου Δημητρίου προκάλεσαν τήν προσοχή τοῦ πατριάρχου Ἀδριανοῦ (+ 1700) καί ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ἀξιωματούχων οἱ ὅποιοι ἐκτίμησαν βαθιά τά πνευματικά προσόντα τίς ἀρετές καί τόν ἔνθεο ζῆλο του Ἔτσι στίς 23 Μαρτίου 1701 χειροτονεῖται στόν ναό τῆς Κοιμήσεως τοῦ Κρεμλίνου μητροπολίτης Τομπόλκ καί Σιβηρίας Ἐπειδή ὅμως λόγω τῆς εὔθραυστης ὑγείας του ἦταν ἀδύνατη ἡ παραμονή του στή Σιβηρία στίς 4 Ἰανουαρίου 1702 ἐκλέγεται μητροπολίτης Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Μόλις ἔφθασε στήν ἕδρα του τήν 1η Μαρτίου τοῦ 1702 ἄρχισε ἕνα εὐρύ ἔργο γιά τήν πνευματική καί ὑλική ἀνόρθωση τῆς ἐπαρχίας καί τοῦ ποιμνίου του Δυστυχῶς ὅμως οἱ περισσότεροι ὁραματισμοί του ἔμειναν ἀνεκπλήρωτοι ἤ ἡμιτελεῖς λόγω ἐλλείψεως οἰκονομικῶν μέσων Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἡ πολιτεία ἐπιζητοῦσε μέ ὅλα τά μέσα νά περιορίση τίς δυνατότητες τῆς Ἐκκλησίας πλήττοντας πρωτίστως τήν οἰκονομική εὐρωστία της Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀγωνίσθηκε σθεναρά καί γιά τήν ἑνότητα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας πού ὑπέστη βαρύτατο πλῆγμα μέ τό σχίσμα τῶν παλαιοπίστων Ἕκτος ἀπό πολυάριθμα κηρύγματα ἀφιέρωσε στή μελέτη καί τήν κριτική τῆς σχισματικῆς διδασκαλίας καί τό ἔργο Ἔρευνα περί τῆς πίστεως τοῦ Μπρύνκ (Μπρύνκ ἦταν ἡ περιοχή πού ζοῦσαν οἱ πιό πολλοί σχισματικοί) Τό 1709 τελευταῖο ἔτος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ὁ ἅγιος Δημήτριος τελείωσε καί τόν τέταρτο τόμο τοῦ Συναξαριστοῦ (Ἰούνιος Ἰούλιος Αὔγουστος) ἐνῶ συγχρόνως ἀναθεώρησε καί τούς προηγουμένους τρεῖς τόμους Στίς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1709 κατά τή διάρκεια νυκτερινῆς προσευχῆς ὁ ἅγιος ἱεράρχης ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ ζώντας μέσα σέ ἀπόλυτη πτώχεια Ἕκτος ἀπό βιβλία καί χειρόγραφα δέν βρέθηκε κανένα ἄλλο περιουσιακό του στοιχεῖο Ἐτάφη στή μονή τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ροστώφ σέ μία γωνιά τοῦ Καθολικοῦ πού ὁ ἴδιος εἶχε ἐπιλέξει στίς 25 Νοεμβρίου τοῦ 1709 Ἡ εὕρεσης τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ ἔγινε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1752 Τό δρύινο φέρετρο καί τά χειρόγραφα πού ὑπῆρχαν μέσα σ αὐτό εἶχαν σχεδόν καταστροφή ἀπό τήν ὑγρασία τοῦ τόπου ἀλλά τό σῶμα τοῦ ἁγίου ἱεράρχου βρέθηκε ἄφθορο καθώς ἐπίσης καί ἡ ἀρχιερατική ἐνδυμασία καί τό μεταξωτό κομποσχοίνι του Τό χαριτόβρυτο σκῆνος του μετά τήν ἀνεύρεσή του ἄρχισε νά χαρίζη τή θεραπεία σέ πολλούς ἀσθενεῖς καί νά ἐπιτελῆ ποικίλα θαύματα Γι αὐτό ἡ λαϊκή ἐκκλησιαστική συνείδησης τοῦ ἔδωσε τήν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ Ὅταν ἡ Ἱερά Σύνοδος πληροφορήθηκε τά γεγονότα ἀπέστειλε ἐπιτροπή ἀπό τόν μητροπολίτη Σουζντάλ Σίλβεστρο καί τόν ἀρχιμανδρίτη τῆς μονῆς Σιμωνώφ Γαβριήλ γιά νά ἐξέταση τό σκήνωμα τοῦ ἱεράρχου Δημητρίου καί νά πιστοποίηση τίς ἐπιτελούμενες ἄπ αὐτό θαυματουργικές θεραπεῖες

Μετά ἀπό εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς στίς 29 Ἀπριλίου τοῦ 1757 ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας συγκατέλεξε μέ πράξι τῆς τόν ἀοίδιμο μητροπολίτη Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Δημήτριο κατά κόσμον Δανιήλ Σάββιτς Τουπταλα στή χορεία τῶν ἁγίων Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 28 Ὀκτωβρίου καί ἡ ἀνεύρεσης τοῦ ἁγίου σκήνους τοῦ ἑορτάζεται στίς 21 Σεπτεμβρίου Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε πρότυπο ποιμένος ἀφοσιωμένου στή διακονία τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν πρότυπο ἀσκητού καί ἀκτήμονος ἱεράρχου καί πρότυπο ἐκκλησιαστικοῦ συγγραφέως καί λογίου Τήν καρδιά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀποτελοῦν τά Τσέτ-μινέϊ Γιά νά τά σύνταξη χρησιμοποίησε τά Μηναῖα τοῦ μητροπολίτου Μόσχας ἁγίου Μακαρίου (1543-1563) ἀλλά καί τίς δυτικές συλλογές Vitae Sanctorum τοῦ Syrius καί Acta Sanctorum τῶν Βολλανδιστῶν Τό λογοτεχνικό τάλαντο τοῦ ἁγίου σέ συνδυασμό μέ τήν εὔκολα ἀφομοιώσιμη γλώσσα του ἔκαναν τά Τσέτ-μινέϊ δημοφιλέστατα στή Ρωσία ὅπου γνώρισαν μεγάλη κυκλοφορία καί πολλές ἐπανεκδόσεις παίζοντας σπουδαῖο ρόλο στή διαμόρφωση τῆς ρωσικῆς εὐσέβειας Ἀνάλογη ἐπιτυχία εἶχαν καί τά κηρύγματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου Πολυάριθμες χειρόγραφες συλλογές τά ἔκαναν εὐρύτατα γνωστά Μέσα ἀπό τά κηρύγματα τοῦ ὁ ἅγιος δέν δίσταζε νά καταγγέλλη τήν ἀνηθικότητα τῶν συγχρόνων του (δέν φοβόταν νά ὑπαινίσσεται μεταξύ αὐτῶν καί τόν αὐτοκράτορα Μέγα Πέτρο) καί νά στηλιτεύη τήν κοινωνική ἀδικία καί τήν ἄνιση κατανομή τῶν ἀγαθῶν Ἄν καί δέν ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τά δυτικά ρεύματα ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέμεινε βαθύτατα προσηλωμένος στήν Ὀρθοδοξία Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων - γράφει σχετικά ὁ Βλαδίμηρος Βοντώφ - πού προσπάθησαν μέ εἰλικρίνεια χρησιμοποιώντας τό διανοητικό ὁπλοστάσιο τῆς δύσεως νά ἐμψυχώσουν τή ρωσική Ὀρθοδοξία πού εἶχε ἀρτηριοσκληρωθῆ μετά τήν ἐξασθένιση τῶν δεσμῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τήν Ἀνατολή καί μετά τούς ἐσωτερικούς συγκλονισμούς πού τήν ἔσεισαν ἀπό τόν 15ο αἵ καί ἔπειτα Τό Πνευματικό Ἀλφάβητο εἶναι ἕνα μικρό ἔργο τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέσα ἀπό τό ὅποιο χαράζει βασικές κατευθυντήριες γραμμές τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς πού φέρουν ἔντονή τη σφραγίδα τῆς σκέψεως δυό μεγάλων ἀσκητικῶν Πατέρων καί συγγραφέων τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας καί τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου (6ος αἵ) Τό πρωτότυπο εἶναι χωρισμένο σέ τριαντατρία κεφάλαια ὅσα τά γράμματα τοῦ ρώσικου ἀλφαβήτου ἀλλά καί ὅσα τά ἔτη τῆς ἐπιγείου ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Μετά ἀπό εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς στίς 29 Ἀπριλίου τοῦ 1757 ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας συγκατέλεξε μέ πράξι τῆς τόν ἀοίδιμο μητροπολίτη Ροστώφ καί Γιαροσλάβ Δημήτριο κατά κόσμον Δανιήλ Σάββιτς Τουπταλα στή χορεία τῶν ἁγίων Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 28 Ὀκτωβρίου καί ἡ ἀνεύρεσης τοῦ ἁγίου σκήνους τοῦ ἑορτάζεται στίς 21 Σεπτεμβρίου Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε πρότυπο ποιμένος ἀφοσιωμένου στή διακονία τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν πρότυπο ἀσκητού καί ἀκτήμονος ἱεράρχου καί πρότυπο ἐκκλησιαστικοῦ συγγραφέως καί λογίου Τήν καρδιά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀποτελοῦν τά Τσέτ-μινέϊ Γιά νά τά σύνταξη χρησιμοποίησε τά Μηναῖα τοῦ μητροπολίτου Μόσχας ἁγίου Μακαρίου (1543-1563) ἀλλά καί τίς δυτικές συλλογές Vitae Sanctorum τοῦ Syrius καί Acta Sanctorum τῶν Βολλανδιστῶν Τό λογοτεχνικό τάλαντο τοῦ ἁγίου σέ συνδυασμό μέ τήν εὔκολα ἀφομοιώσιμη γλώσσα του ἔκαναν τά Τσέτ-μινέϊ δημοφιλέστατα στή Ρωσία ὅπου γνώρισαν μεγάλη κυκλοφορία καί πολλές ἐπανεκδόσεις παίζοντας σπουδαῖο ρόλο στή διαμόρφωση τῆς ρωσικῆς εὐσέβειας Ἀνάλογη ἐπιτυχία εἶχαν καί τά κηρύγματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου Πολυάριθμες χειρόγραφες συλλογές τά ἔκαναν εὐρύτατα γνωστά Μέσα ἀπό τά κηρύγματα τοῦ ὁ ἅγιος δέν δίσταζε νά καταγγέλλη τήν ἀνηθικότητα τῶν συγχρόνων του (δέν φοβόταν νά ὑπαινίσσεται μεταξύ αὐτῶν καί τόν αὐτοκράτορα Μέγα Πέτρο) καί νά στηλιτεύη τήν κοινωνική ἀδικία καί τήν ἄνιση κατανομή τῶν ἀγαθῶν Ἄν καί δέν ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τά δυτικά ρεύματα ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέμεινε βαθύτατα προσηλωμένος στήν Ὀρθοδοξία Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων - γράφει σχετικά ὁ Βλαδίμηρος Βοντώφ - πού προσπάθησαν μέ εἰλικρίνεια χρησιμοποιώντας τό διανοητικό ὁπλοστάσιο τῆς δύσεως νά ἐμψυχώσουν τή ρωσική Ὀρθοδοξία πού εἶχε ἀρτηριοσκληρωθῆ μετά τήν ἐξασθένιση τῶν δεσμῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τήν Ἀνατολή καί μετά τούς ἐσωτερικούς συγκλονισμούς πού τήν ἔσεισαν ἀπό τόν 15ο αἵ καί ἔπειτα Τό Πνευματικό Ἀλφάβητο εἶναι ἕνα μικρό ἔργο τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέσα ἀπό τό ὅποιο χαράζει βασικές κατευθυντήριες γραμμές τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς πού φέρουν ἔντονή τη σφραγίδα τῆς σκέψεως δυό μεγάλων ἀσκητικῶν Πατέρων καί συγγραφέων τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας καί τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου (6ος αἵ) Τό πρωτότυπο εἶναι χωρισμένο σέ τριαντατρία κεφάλαια ὅσα τά γράμματα τοῦ ρώσικου ἀλφαβήτου ἀλλά καί ὅσα τά ἔτη τῆς ἐπιγείου ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Κάποιες ἐπαναλήψεις ταυτολογίες ἤ καί Θεολογικές ἀσάφειες ὄχι σπάνιες στούς ρώσους ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μᾶς ἔδωσαν τήν εὐχέρεια νά κάνουμε ὁρισμένες περικοπές καί συγχωνεύσεις κεφαλαίων καί παραγράφων καί ἔτσι νά προσαρμόσουμε τό ἔργο στά εἰκοσιτέσσερα γράμματα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου Γιά τόν ἴδιο λόγο ἀνατρέξαμε καί σέ ἄλλα κείμενα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὅποια χρησιμοποιήσαμε γιά τόν ἐμπλουτισμό ἤ τήν ἀποσαφήνιση τῶν σκέψεων τοῦ Πνευματικοῦ Ἀλφαβήτου Ἐλπίζουμε ὅτι μέσα σ αὐτό τό μικρό βιβλίο πού πληθωρικά χρησιμοποιεῖ τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὀρθόδοξη πατερική σοφία καί ἐμπειρία κάθε ἀγωνιζόμενος πιστός θά βρῆ πολύτιμες συμβουλές γιά τήν πνευματική του ζωήmiddot τόσο ὁ ἀρχάριος πού θέλει νά χάραξη τήν πορεία τοῦ πρός τόν οὐρανό ὅσο καί ὁ προχωρημένος καί ἔμπειρος πού θέλει νά ἀνασύνταξη τίς πνευματικές του δυνάμεις καί νά συνέχιση μέ περισσότερο ζῆλο τόν ἀγώνα του ἀγώνα οὐ πρός αἷμα καί σάρκα ἀλλά πρός τᾶς ἀρχάς πρός τᾶς ἐξουσίας πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρός τά πνευματικά τῆς πονηρῖας ἐν τοίς ἐπουρανίοις (Εφεσ 6 12) Παλαιόπιστοι ἤ ρασκόλνικοι (ρασκόλ = σχίσμα) Ρῶσοι σχισματικοί οἱ ὁποῖοι τόν 17ο-18ο αἵ χωρίσθηκαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας μέ πρωτοβουλία τοῦ πατριάρχου Μόσχας Νίκωνος ἔκανε ὁρισμένες διορθώσεις καί βελτιώσεις στά βιβλία τῆς λατρείας

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ο πόλεμος των λογισμών

ΠΟ ΤΟΥΣ πονηρούς λογισμούς πού πολεμοῦν τόν ἄνθρωπο τρεῖς εἶναι οἱ πιό σκληροί τῆς ἀπιστίας τῆς βλασφημίας καί τῆς πορνείας Γιά νά κοπάση αὐτός ὁ πόλεμος πρέπει πρῶτα νά γνωρίζης πότε ἁμαρτάνεις καί πότε ὄχι Δέν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς ἡ βούλησις δέν συγκατατίθεται στούς λογισμούς πολύ περισσότερο ὅταν τούς ἀποστρέφεται ἤ τούς περιφρονῆ Ἁμαρτάνεις κάποτε καί θανάσιμα ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατῆ τούς λογισμούς καί ἡ καρδιά ἠδύνεται

καί εὐχαριστεῖται μ αὐτούς Ὅποιος πολεμεῖται ἀπό πονηρούς λογισμούς καί δέν τούς ἀποδέχεται ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε αὐτός εἶναι μικρόψυχος ἐμπαίζεται ἀπό τόν διάβολο καί δέν γνωρίζει νά διακρίνη μεταξύ προσβολῆς καί συγκαταθέσεως Μήν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοί φέρνουν μαζί τους καί θάνατο καί ζωή αἰώνιο θάνατο ἤ αἰώνια ζωή Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο Σ ἐκεῖνον πού τούς ἀποστρέφεται καί τούς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή καί αὐξάνουν τόν μισθό του στόν οὐρανό Συμβαίνει κάποτε νά ἔρχωνται λογισμοί ἀπιστίας ἤ βλασφημίας κατά τοῦ Θεοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἤ τῶν ἁγίων Καμμιά φορᾶ ἀντικρίζοντας τά ἄχραντα καί θεία Μυστήρια ἤ τίς ἅγιες εἰκόνες πέφτουν ἐπάνω σου σάν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις Περιφρόνησε αὐτούς τούς λογισμούς Ἀδιαφόρησε Μήν ἀνησυχῆς καί μή θλίβεσαι γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τόν διάβολο Τοῦ ἀρκεῖ νά σέ βλέπη θλιμμένο καί συγχυσμένο ἄν δέν κατορθώση κάτι χειρότερο θά ἐπαυξήση τότε τούς λογισμούς σου γιά νά ἐξουθενώση τελείως τή συνείδησί σου Ὅταν ὅμως σέ δή νά περιφρονῆς τούς βλάσφημους λογισμούς θά ἀπομακρυνθῆ ντροπιασμένος Πρόσεξε καί θά διαπίστωσης ὅτι καί τά τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνά ἀπό τήν κατάκρισι Μήν κατακρίνης τόν ἀδελφό σου καί θά καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στούς πονηρούς λογισμούς Ἐπειδή ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τούς ὑπερηφάνους καί φθονερούς ὁ πιό σίγουρος τρόπος γιά ν ἀπαλλαγῆς ἀπ αὐτόν εἶναι νά καλλιεργήσης μέσα σου τήν ταπείνωσι καί τήν ἀκακία

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καί ὑποδεικνύουν τά μέσα καί τούς τρόπους πού θά χρησιμοποιήσης γιά νά νικήσης τούς λογισμούς καί νά καταισχύνης τούς δαίμονες πού τούς σπέρνουν μέσα σου Νά τούς φανερώνης στόν πνευματικό σου μέ τήν ἐξομολόγησι Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ θέρμη ἀναθέτοντας σ Ἐκεῖνον τήν ἀσθένειά σου καί ὁμολογώντας τήν ἀδυναμία σου Νά καλλιεργῆς μέσα σου τή συντριβή τοῦ νοῦ τήν αὐτομεμψία καί γενικά ταπεινό φρόνημα Ν ἀγαπήσης τή νηστεία πού θανατώνει πρό παντός τους σαρκικούς λογισμούς Ν ἀγαπήσης τούς σωματικούς κόπους καί μόχθους πού ταπεινώνουν τό σῶμα καί πνίγουν μέσα στόν ἱδρώτα σου τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων Νά ζῆς συνέχεια μέ τή μνήμη τοῦ θανάτου καί τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ Ν ἀντιπαραθέτης στούς ρυπαρούς λογισμούς ἄλλους λογισμούς ὑγιεῖς καί θεαρέστους Τέλος ἄν εἶσαι δυνατός περιφρόνησε καί περιγέλασε τούς λογισμούς κι ὑστέρα προσπέρασέ τους ἀδιάφορα Ὁ τελευταῖος αὐτός τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τούς δαίμονες Θεῖος φωτισμός

ΥΘΟ ΒΑΘΥ ὀνομάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τά μυστήρια καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ Γι αὐτό ἐνῶ ἡ ἀνθρώπινη σοφία διδάσκεται ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ θεία σοφία διδάσκεται μόνο ἀπό τόν Θεό καί μόνο σέ λίγους ὅσους ἔχουν ζωντανή πίστι καί καλή προαίρεσι Ἐκεῖνος πού δέν διδάχθηκε ἀπό τούς ἀνθρώπους τή σοφία τους δέν θά μπορέση ποτέ νά τήν κατανοήση καί νά τήν οἰκειοποιηθῆ Ἐκεῖνος πού διδάχθηκε ἀπό τόν Θεό τή θεία σοφία εἶναι σέ θέσι νά κατανοῆ τά πάντα καί θεία καί ἀνθρώπινα Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι πηγή κάθε σοφίας laquoΤό γάρ Πνεῦμα

πάντα ἐρευνᾶ καί τά βάθη τοῦ Θεοῦ Ἠμεῖς δέ οὐ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν ἀλλά τό Πνεῦμα τό ἐκ τοῦ Θεοῦ ἴνα εἰδῶμεν τά ὑπό τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἠμίν Α καί λαλοῦμεν οὐκ ἐν διδακτοίς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις ἀλλ ἐν διδακτοίς Πνεύματος Ἁγίουraquo (Α Κορ 2 10 12-13) Οἱ ἀπόστολοι δέν μαθήτευσαν κοντά σέ ἀνθρώπους ἀλλά ξαφνικά laquoἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλείν ἐτέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοίς ἀποφθέγγεσθαιraquo (Πραξ 2 4) Καί ὁ Κύριος δέν ἄνοιξε κανένα βιβλίο γιά νά διδάξη τούς μαθητές του ἀλλά laquoδιήνοιξεν αὐτῶν τόν νοῦν τοῦ συνιέναι τᾶς γραφᾶςraquo (Λουκ 24 45) Γι΄ αὐτό ἀπό μας ἀπαιτεῖται μόνο δεκτικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ δηλαδή καλή προαίρεσις πνευματικός ἀγώνας καί συνεχής ἐκζήτησις τοῦ ἐλέους καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ Κατά τό μέτρο τῆς προαιρέσεως καί τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται σταδιακά ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ Καί κατά τό μέτρο τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ δίδεται ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Καί κατά τό μέτρο τῆς ἀποδοχῆς καί τῆς

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

πληρώσεως τῆς ψυχῆς μέ τή θεία χάρι πραγματοποιεῖται ἡ ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἐκεῖνος πού ἑνώθηκε νοερά μέ τόν Κύριο εἶναι πεπεισμένος γιά τή σωτηρία του καί ἀναστημένος πρίν ἀπό τήν κοινή ἀνάστασι Ὅσο κανείς ἀσκεῖται τόσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του Καί ὅσο ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του τόσο πλουτίζει σέ ταπείνωσι καί κατάνυξι Καί ὅσο ἀποκτᾶ ταπείνωσι καί κατάνυξι τόσο φωτίζεται ἡ διάνοιά του καί διαπιστώνει ὅτι χωρίς τόν Κύριο δέν εἶναι τίποτα καί δέν ἔχει τίποτα Μέχρι νά γνωρίσης τελείως τόν ἑαυτό σου μέχρι νά διαποτισθῆ ἡ ψυχή σου μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ μέχρι νά φωτισθῆ ὁ νοῦς σου μέχρι νά καθαρθῆς ἀπό τά πάθη μέχρι νά συμφιλιωθῆς μέ τόν Θεό μέχρι νά ἑνωθῆς ὁριστικά μαζί Του μέχρι τότε εἶναι ἀδύνατο νά ζῆς χωρίς τή θλίψη χωρίς τόν φόβο καί χωρίς τήν ὀδύνη Ὅταν ὅμως ἑνωθῆς μέ τόν Θεό ὁ φόβος καί ἡ ὀδύνη θά μεταβληθοῦν σέ χαρά καί εὐφροσύνη ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνος Ἀμήν Συνείδηση καί διάκριση

ΙΑ ΝΑ ΔΗΣ τά ὑλικά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ σωματικοί ὀφθαλμοί σου Γιά νά γνωρίσης τά νοερά πράγματα πρέπει νά εἶναι ὑγιεῖς οἱ ὀφθαλμοί τῆς ψυχῆς σου νά ἔχης δηλαδή φωτισμένη συνείδησι καί διάκρισι Μόνο μ αὐτή τήν προϋπόθεση θά ἐφαρμόζης σωστά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoκαί οὐκ ἐκκλινεῖς ἀπ αὐτῶν εἰς δεξιά οὐδέ εἰς ἀριστερά ἴνα συνής ἐν πάσιν οἴς ἐάν πράσσηςraquo (Ιησ Ναυή 1 7) Διάκρισις εἶναι ἡ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς νά διακρίνη ἀλάθητα σέ κάθε περίπτωσι τό καλό ἀπό τό κακό τό θεῖο θέλημα ἀπό τή δαιμονική

ἀπάτη Μέ τή διάκρισι θά γνωρίσης πότε καί πώς πρέπει νά πολεμᾶς τά πάθη πότε νά ὑποχωρῆς πώς νά ἀντιμετωπίσης νικηφόρα τίς πανουργίες τῶν δαιμόνων πότε οἱ λογισμοί σου προέρχονται ἀπό τόν Θεό καί πότε ἀπό τούς δαίμονες Αὐτή τή νοερή αἴσθησι τήν ἀποκτοῦν μόνο ὅσοι ἔχουν καθαρή καρδιά καί καθαρό σῶμα ἀμόλυντη συνείδησι καί ἀμόλυντες αἰσθήσεις Ἡ συνείδησίς σου εἶναι ἡ φωνή καί ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακος ἀγγέλου πού σου ἔστειλε ὁ Θεός στό ἅγιο Βάπτισμα Καί λέω ἡ φωνή τοῦ φύλακος ἀγγέλου γιατί δέν τολμῶ νά πῶ ὅτι συνείδησις εἶναι ἡ ἴδια ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα σου Ἡ συνείδησίς σου θά φωτισθῆ καί ἡ διάκρισίς σου θά καλλιεργηθῆ καί θ ἀναπτυχθῆ μόνο μέ τόν ἀγώνα γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη Ὅσο καθαρίζεσαι ἀπό τόν ρύπο τῶν παθῶν τόσο ἡ συνείδησίς σου θά φωτίζεταιmiddot καί ὅσο φωτίζεται ἡ συνείδησις τόσο θά τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις καί ὅσο τελειοποιεῖται ἡ διάκρισις τόσο πιό ἀποτελεσματικός καί καρποφόρος θά γίνεται ὁ ἀγώνας σου κατά τῶν παθῶν Γιά νά τά κατορθώσης ὅμως αὐτά γύμνωσε τόν νοῦ σου ἀπό τό δικό σου θέλημα καί τή δική σου γνώμη καί κατάφευγε στόν Κύριο γιά νά σοῦ δίνη τίς

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

λύσεις σέ κάθε περίστασι ὅπως κατέφευγε ὁ προφήτης ἱκετεύοντας laquoΓνώρισον μοί Κύριε ὁδόν ἐν ᾑ πορεύσομαι Δίδαξον μέ τοῦ ποιείν τό θέλημά σου ὅτι σύ εἰ ὁ Θεός μουraquo (Ψαλμ 142 8 10) Ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Καί φωνή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή φωνή τῶν θείων Γραφῶν ἡ φωνή τῶν ἁγίων τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί τή φωνή τοῦ πνευματικοῦ σου Ὁ Θεός ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τόν νοῦ καί τόν ὤρισε βασιλιά καί ἐπίσκοπο τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν γιά νά ἐπιβάλλεται σ΄ αὐτά μέ σύνεσι καί διάκρισι Γι αὐτό ὑπάκουε πάντα στόν ἔλλογο νοῦ καί ὄχι στά ἄλογα σαρκικά πάθη Ἄν δέν ὑπακοῦς στόν νοῦ εἶσαι τυφλός Τυφλή εἶναι καί ἡ σάρκα laquoΤυφλός δέ τυφλόν ἐάν ὁδηγῆ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνταιraquo (Ματθ 15 14) Ἄν θέλης ἐσωτερική γαλήνη καί ψυχική ὑγεία στή γῆ ἄν θέλης καί τήν αἰώνια μακαριότητα στόν οὐρανό τότε κυβέρνησε τά πάθη σου κάνοντας ὑπακοή στή φωνή τῆς συνειδήσεώς σου Ἄν σέ κυβερνοῦν τά πάθη δέν θ΄ ἀπολαύσης παρά βάρος πικρία ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως στή ζωή αὐτή καί αἰώνια κόλαση στήν ἄλλη Ἀσχολήσου μέ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ μέ τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς σου μέ τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν πού θά σοῦ χαρίσουν τά ἄφθαρτα ἀγαθά Ἡ σάρκα γρήγορα θά φθαρῆ ἡ ἐπιθυμία θά μαραθῆ μόνο ἡ ψυχή θά ζήση αἰώνια laquoὉ γάρ ἐάν σπείρη ἄνθρωπος τοῦτο καί θερίσειmiddot ὅτι ὁ σπείρων εἰς τήν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς σαρκός θερίσει φθοράν ὁ δέ σπείρων εἰς τό πνεῦμα ἐκ τοῦ πνεύματος θερίσει ζωήν αἰώνιονraquo (Γαλ 6 7-8) Νηστεία καί ἐγκράτεια

ΕΝ ΘΑ ΕΧΗΣ ποτέ πνευματική διαύγεια σωστή κρίσι καί θεϊκά ἀποτελέσματα στόν πόλεμο κατά τῶν παθῶν σου ἄν δέν ἀγαπήσης τή νηστεία καί δέν ἀσκηθῆς σέ γενικότερη ἐγκράτεια ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν σου Ἀλλιῶς θά δαπανήσης τή ζωή σου μέσα στό σκοτάδι τῆς συγχύσεως καί τῆς ἀλογίας καί θά πάρης ὡς ἀμοιβή τή στέρησι τῆς οὐράνιας μακαριότητος Φυλάξου ἀπό τήν πολυφαγία καί τό πιοτό Σ αὐτά τά δυό βρίσκεται ἡ ἀρχή κάθε ἁμαρτίας καί πρό παντός της πορνείας Ἡ ἀκράτεια γεννᾶ ὅλα τά κακά Ἀπό τήν πολυφαγία καί τή μέθη βαρύνεται ἡ

ψυχή θολώνει ὁ νοῦς ἐπαναστατεῖ ἡ σάρκα ἀποθρασύνεται ὁ σατανᾶς καί ἀποξενώνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή θεία ἀγάπη Ἄν θέλης νά φθάσης ἀπελευθερωμένος στόν οὐρανό νά νικᾶς τά ἡδονικά πάθη καί νά κυριαρχῆς ἐπάνω τούς μέ τά πνευματικά ὄπλα πού σου ἔχουν παραδώσει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία laquoΤῷ νικώντι δώσω αὐτῶ φαγείν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὁ ἔστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μουraquo (Αποκ 2 7) laquoτό Πνεῦμα λέγει ταίς ἐκκλησίαιςraquo Κι ἀκόμη laquoἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν τήν

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ἀπολυμμένην ἀλλά τήν βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν αἰώνιον Ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδένraquo (Ιω 6 27 63) Ν ἀποστρέφεσαι τόν κορεσμό τῆς κοιλιᾶς γιά νά μή βρεθῆς δεμένος στά δεσμά τῶν παθῶν Ὑπομένοντας τήν πείνα καί τή δίψα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν θά χορτάσης ἀπό τήν οὐράνια τροφή τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀτελεύτητη εὐφροσύνη στή βασιλεία Του laquoΟὐ γάρ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Ρωμ 14 17) Πόσες γήινες ἀπολαύσεις ἔχεις δοκιμάσει Πόσες ἡδονές Κι ὅμως καπνός καί σύννεφο ἦταν ὅλες καί χάθηκαν Δέν ἔμεινε τίποτα στά χέρια σου καί στήν ψυχή σου Ἤ μᾶλλον ἔμεινε κάτι ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως ψυχική πίκρα βάρος καί τύψεις καί ντροπή ἀπέναντι στόν Κύριο Κι ὅμως δέν περνᾶ πολύς καιρός κι ἐπιστρέφεις πάλι ἀλόγιστα στά ἴδια laquoκύων ἐπιστρέψας ἐπί τό ἴδιον ἐξέραμα καί ὕς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου (Β Πετρ 2 22) Ἄν δέν ζήσης ἐδῶ οὐράνια μήν ἀπατᾶσαι ὅτι θά κατακτήσης τόν οὐρανό laquoΜή πλανάσθεmiddot οὔτε πόρνοι οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι οὐ λοίδοροι οὔχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιraquo (Α Κορ 6 9-10) Ὅποιος σαγηνεύθηκε ἀπό τά ἀγαθά τῆς γῆς καί τήν ἀπάτη τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς νά εἶναι βέβαιος πώς θ ἀκούση laquoἈπέλαβες σύ τά ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σουmiddot νῦν δέ ὀδυνᾶσαιraquo (Λουκ 16 25) Τίς σωματικές σου ἀνάγκες ρύθμισε τές σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μήν ἀφήσης νά ἐξελιχθοῦν σέ πάθη Τό θεῖο θέλημα εἶναι οἰκεῖο στή φύσι σου ἀφοῦ εἶσαι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Τά πάθη σου εἶναι ἀνοίκεια γιατί τ ἀπέκτησες μέ τήν πτῶσι στήν ὁποία σέ παρέσυρε ὁ διάβολος Γι΄ αὐτό βάλε μέτρο σ ὅλες τίς ἀνάγκες σου laquoΟὐκ ἐπ ἄρτω μόνω ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦraquo (Ματθ 4 4) Στόν μέλλοντα αἰώνα δέν θά τρεφώμαστε μέ ὑλική τροφή καί ὑλικό πιοτό ἀλλά μέ τή θεία χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος τό καινόν βρῶμα καί πόμα γιά τό ὁποῖο μίλησε ὁ Κύριος ὅταν παρέδωσε τό μυστήριό της θείας Εὐχαριστίας laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι οὐ μή πῖω ἀπ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρός μουraquo (Ματθ 26 29) Μή προσκολλᾶς τά μάτια σου στά ὡραῖα πρόσωπα γιά νά μήν αἰχμαλωτισθῆ ἀπ τή φθαρτή ὀμορφιά τους ἡ καρδιά σου καί ἐξορισθῆ ἀπ αὐτήν ὁ Κύριος laquoὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπουςraquo Κάθε ἀνθρώπινος ἔρωτας δεμένος μέ τή φθαρτή σάρκα διαλύεται μέ τόν θάνατο Μόνο ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ζωή καί μένει στόν αἰώνα Μήν ἀποδέχεσαι καί μήν ὑποκύπτης στούς πορνικούς λογισμούς γιά νά μήν ἐκπέσης ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μή ζηλεύης ἐκείνους πού κάνουν ἔργα τέτοια γιά τά ὁποία laquoαἰσχρόν ἐστι καί λέγεινraquo (Εφεσ 5 12) γιά νά μήν ἀποδειχθῆς ἀσυνετώτερος ἀπ αὐτούς τούς ἀσυνέτους Βλέποντας τό προσωρινό καί μάταιο της ἐπιθυμίας περιφρόνησέ την καί ὑψώσου στά θεία

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

καί αἰώνια Ἀγάπησε βαθιά τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα καί σύναψε πνευματικό γάμο μέ τόν ἁγνό καί καθαρό Ἰησοῦ γιά νά γευθῆς τίς ἄρρητες ἡδονές τοῦ οὐρανοῦ Μέχρι τήν παρακοή καί τήν πτῶσι του ὁ Ἀδάμ δέν εἶχε δοκιμάσει τή σαρκική ἐπιθυμία Αὐτή ἐμφανίσθηκε μέσα του μετά τήν ἐξορία του ἀπό τόν παράδεισο καί εἶναι γέννημα τῆς πτώσεώς του Θέλοντας γι αὐτό ὁ Κύριος νά laquoἐξαγάγη τίμιον ἀπό ἀναξίουraquo (Ιερ 15 19) ἀποφάσισε νά διακόψη τή βιολογική μας ζωή μέ τόν θάνατο γιά νά μή διαιωνίζεται τό κακό καί γιά νά μᾶς ὁδηγήση μέσω τοῦ βιολογικοῦ θανάτου στή ζωή τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια περιβεβλημένους τό ἀρχαῖο θεόμορφο κάλλος Εἴμαστε λοιπόν πλασμένοι ὄχι γιά τόν θάνατο ἀλλά γιά τή ζωή ἀφοῦ εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ τῆς Ζωῆς τοῦ κόσμου Καί στή ζωή πού μας καλεῖ ὁ Κύριος στή ζωή πού ἀρχίζει μετά τόν θάνατο δέν ὑπάρχουν σαρκικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές Ἐκεῖ οἱ ἐκλεκτοί του Θεοῦ laquoοὔτε γαμούσιν οὔτε ἐκγαμίζονται ἀλλ ὡς ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσίraquo (Ματθ 22 30) καί θά εὐφραίνονται μέ τήν πανευφρόσυνη παρουσία τοῦ θείου Νυμφίου Νά γιατί πολλές ἡρωικές ψυχές ξεκινοῦν ἀπό τήν παροῦσα ζωή τόν ἀγγελικό δρόμο καί ἑνώνονται ἀπό τώρα μέ τόν Κύριο περιφρονώντας κάθε γήινο Θεῖες καί γήινες παρηγοριές

ΑΝ ΔΕΝ προσκολληθῆς στά γήινα πράγματα θά μείνης ἐλεύθερος καί ἀπό τά δεσμά τῶν θλίψεων Ἄς μή σαγηνεύεται ἡ καρδιά σου ἀπό τά ὑλικά γιά νά μή γίνη αἰχμάλωτή τους Μήν ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά στίς σαρκικές ἀπολαύσεις γιατί δέν θ ἀναπαυθῆς ποτέ σ αὐτές Ἀναζήτησε τόν Κύριο τόν πλάστη καί εὐεργέτη σου Ὅλα τά ἐπίγεια εἶναι πρόσκαιρα καί ἀπατηλά μόνο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη Τοῦ μένουν στόν αἰώνα Σέ ὦρες μεγάλης θλίψεως καί ἀφορήτου πόνου ἡ ψυχή

ἐπιζητώντας διέξοδο στρέφεται πολλές φορές μέ μανία ἀληθινή σέ ἐπίγειες παρηγοριές Ἀναζητᾶ σ αὐτές τό ἀντίδοτο τοῦ πόνου Ξεγελασμένη ἔτσι ἀπό τόν διάβολο ἀφοῦ ἱκανοποιηθῆ γιά λίγο πέφτει μετά σέ βαθύτερη θλίψη καί ἀπόγνωση Γιατί ἡ παρηγοριά πού δίνουν τά φθαρτά πράγματα στόν ἄνθρωπο εἶναι κι αὐτή φθαρτή Γι αὐτό καί πολλοί πού ἔζησαν ὅλη τους τή ζωή μέσα στίς ἡδονές φθάνοντας στό τέλος τῆς ζωῆς τούς συνειδητοποίησαν πώς τίποτα δέν ἀπόλαυσαν πώς ὅλα ἦταν φευγαλέο ὄνειρο πού ἄφησε πίσω τοῦ μόνο πίκρα Ἀδιάκοπα ἡ ψυχή πάσχει καί ὑποφέρει καί βασανίζεται καί παλεύει Ἀπό τή μία μεριά οἱ ἐξωτερικές πιέσεις καί τά προβλήματα πού δέν τήν ἀφήνουν σέ ἡσυχία Τό ἕνα κακό φεύγει τό ἄλλο ἔρχεται τό ἕνα πρόβλημα λύνεται ἄλλο ἐμφανίζεται Ἀπό τήν ἄλλη πάλι ἡ ψυχή ταλαιπωρεῖται ἐσωτερικά ἀπό τά πάθη καί τίς συγκρούσεις τους πού τῆς δημιουργοῦν τύψεις ἀθυμία πόνο θυμό ταραχή ἀνησυχία Ποῦ λοιπόν θά μπόρεση ν ἀκουμπήση λυτρωτικά ἡ ψυχή

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

μέ ὅλα αὐτά Ποιός θά τῆς δώση εἰρήνη καί ἀνάπαυσι Ποιός ἔχει τή δυνατότητα νά τῆς ἐμπνεύση ἡρωισμό καί καρτερία γιά τά ἐξωτερικά προβλήματα ἀλλά καί νά τήν λύτρωση ἀπό τίς ἐσωτερικές συγκρούσεις τῶν παθῶν καί τίς τύψεις Ποιός Ξέρεις ἄλλον ἀπό τόν Κύριό μας τόν Ἰησοῦ Γι αὐτό λοιπόν νύχτα καί μέρα ἀναζήτα μέ πόνο καί πόθο τόν Κύριο Ἀναζήτησε Τόν μέχρι νά Τόν βρής καί νά Τόν ἀποκτήσης Ποῦ θά τόν ἀναζητήσης ὅμως Ψάξε σ ὅλα τά σημεῖα τῆς γῆς- ζήτησε Τόν στά πέρατα τοῦ κόσμου- ζήτησε Τόν στά πλούτη στή δόξα στό σωματικό κάλλος στίς ἀπολαύσεις καί τίς ἡδονές Πουθενά δέν θά Τόν βρής Γιατί Ἐκεῖνος σέ κρατᾶ ὁλόκληρο μέσα στά χέρια Του κι ἐσύ δέν τό γνωρίζεις Βρίσκεται ὅλος μέσα σου κι οὔτε αὐτό τό νιώθεις Ἡ Βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ μέσα σου εἶναι μήν τήν ψάχνης σ ἄλλους τόπους Καύχησις καί αὐτοέπαινος

ΗΤΑΣ ΜΕ πάθος καί μανία τόν ἔπαινο τήν ἀναγνώρισι καί τή δόξα τῶν ἀνθρώπων Ἐκτός ἀπό τόν Θεό τόν πάντων ποιητή κανείς ἄλλος δέν εἶναι ἄξιος ἐπαίνου καί δόξης laquoΜή καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ δυνατός ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καί μή καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ ἀλλrsquo ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος συνιείν καί γινώσκειν τόν Κύριον καί ποιείν κρίμα καί δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆςraquo (Α Βασιλ 2 10) Σέ καμμιά περίστασι νά μήν αὐτοεπαινεῖσαι ἀλλά καί νά μή ζητᾶς

τόν ἔπαινο τῶν ἄλλων Οὔτε νά ζηλεύης ἐκείνους πού ἐπαινοῦνται ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀληθινά συνετός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπαινεῖται ἀπό τόν Θεό καί δοξάζεται ἀπό τόν Θεό laquoὉ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ καυχάσθωraquo (Α Κόρ 1 31) Μήν ἀναπαύεσαι στούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων Στόν Θεό ἀναζήτησε τήν ἀληθινή ἀνάπαυση Ὅλα τά ἀνθρώπινα εἶναι πρόσκαιρα καί μεταβλητά Ὅλα τά θεία εἶναι αἰώνια καί ἀμετάβλητα Φρόντιζε γιά τή δόξα μόνο τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός θά σέ δοξάση Ἄν φροντίζης γιά τή δική σου δόξα ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σ ἐγκαταλείψη laquoΜή ἠμίν Κύριε μή ἠμίν ἀλλ ἤ τῷ ὀνόματί σου δός δόξανraquo (Ψαλμ 113 9) laquoΟἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς πλανώσιν ὑμᾶς καί τόν τρῖβον τῶν ποδῶν ὑμῶν ταράσσουσιraquo (Ησ 3 12) Διότι ἀπό τούς ἐπαίνους γεννᾶται ἡ φιλαυτία ἀπό τή φιλαυτία ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ οἴησης κι ἀπ αὐτές ἡ πλήρης ἀπό τόν Θεό ἀποξένωσις Καυχήθηκε ὁ Δαβίδ γιά τά πλήθη τοῦ λαοῦ του καί τόν εἶδε ν ἀφανίζεται ἀπό τό φοβερό θανατικό Καυχήθηκε ὁ Ἐζεκίας γιά τά πλούτη του κι ἔχασε ὅλους τους θησαυρούς του Καυχήθηκε ὁ Ναβουχοδονόσορ γιά τή Βαβυλώνα του κι ἔχασε τά λογικά του Καλύτερα νά μήν κάνης τίποτε ἀξιόλογο καί νά εἶσαι γι΄ αὐτό ταπεινός παρά νά καυχᾶσαι γιά τίς ὅποιες ἐπιτυχίες σου Ὁ Φαρισαῖος ἔκανε καλά ἔργα ἀλλά ὅταν καυχήθηκε γί΄ αὐτά καταστράφηκε Ὁ τελώνης δέν ἔκανε τίποτε καλό σώθηκε ὅμως μέ τήν

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ταπείνωσί του Διότι ὅπως εἶπε ὁ Κύριος laquoκατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ ἤ γάρ ἐκεῖνοςraquo (Λουκ 18 14) Μή φανερώνης τά ἔργα σου γιά νά μή λάβης ἐδῶ στή γῆ τόν μισθό σου ἀπό τούς ἀνθρώπους πού θά σ ἐπαινέσουν Ἀπόκρυψε τά μέ τή σιωπή καί ἄφησε νά τά γνωρίζη μόνον ὁ Θεός πού θά σέ ἀμείψη στόν οὐρανό Ἐάν ἐσύ σιωπᾶς γιά τόν ἑαυτό σου ὁ Θεός θά φωνάξη γιά σένα Ἀπό τόν Θεό θά γνωρίσουν καί οἱ ἄνθρωποι τά καλά σου ἔργα καί θά σέ ἐπαινέσουν laquoἘγκωμιαζέτω σέ ὁ πέλας καί μή τό σόν στόμαraquo (Παροιμ 27 1) Κοίτα παραλογισμός Τά ἀναρίθμητα κακά ἔργα σου δέν θέλεις σέ κανένα νά τά κοινοποίησης Κι ἕνα μικρό καλό σ ὅλους τό λές γιά νά θρέψης μέ τούς ἐπαίνους πού θ ἀκούσης τή ματαιοδοξία σου Δέν σοῦ εἶναι ἀρκετό πού τό καλό αὐτό ἔργο εἶναι γνωστό καί εὐπρόσδεκτο στόν Θεό Ἄλλοι ἔκαναν πλῆθος ἀγαθοεργιῶν σκόρπισαν τήν περιουσία τους στούς φτωχούς φώτισαν τόν κόσμο ἔσωσαν πολλές ψυχές Καί ὅμως δέν καυχήθηκαν γιά ὄλ αὐτά Κι ἐσύ ποῦ δέν ἔκανες κάτι σπουδαῖο κομπάζεις ἀσυλλόγιστα μέ τό τίποτα laquoΛέγεις ὅτι πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω - καί οὐκ οἶδας ὅτι σύ εἰ ὁ ταλαίπωρος καί ἐλεεινός καί πτωχός καί τυφλός καί γυμνόςraquo (Αποκ 3 17) Διότι δέν ἔχεις τίποτε δικό σου Ὅλα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὁ ὑλικός πλοῦτος καί τά πνευματικά χαρίσματα laquoὩς ἀκάθαρτοι πάντες ἠμεῖς ὡς ράκος ἀποκαθημένης πάσα ἡ δικαιοσύνη ἠμῶνraquo (Ησ 64 6) Γι αὐτό καί ὁ Κύριός μας παραγγέλλει laquoὍταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμίν λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμεν ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμενraquo (Λουκ 17 10) Γιατί ζητᾶς νά σ ἐπαινέσουν οἱ ἄλλοι γιά ἕνα καλό σου ἔργο Τό καλό παραμένει πάντα καλό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό ἐπαινῆ Τό κακό παραμένει κακό ἔστω κι ἄν κανείς δέν τό κατηγορῆ Ἄν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σέ ἐπαινοῦν τίποτε δέν θ ἀποκτήσης Ἄν κανείς δέν σέ ἐπαινέση τίποτε δέν θά στερηθῆς Δέν κάνεις τό καλό γιά τούς ἀνθρώπους μά γιά τόν Θεό Σού ἀρκεῖ λοιπόν τοῦ Θεοῦ ἡ ἀμοιβή Ὅταν εἶσαι εὐτυχισμένος καί τιμημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μήν ἐνθουσιάζεσαι Καί ὅταν εἶσαι δυστυχισμένος καί περιφρονημένος μήν ἀπελπίζεσαι Καί στήν πρώτη καί στή δεύτερη περίστασι δεῖξε μετριοπάθεια καί σύνεση Γιατί στήν παροῦσα ζωή ὅλα εἶναι μεταβλητά Γιά ὅλα λοιπόν νά δοξάζης τόν Θεό καί ὅλα νά τά ἀποδέχεσαι ὡς προερχόμενα ἀπ Αὐτόν καί τό ἅγιο θέλημά Του

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ἡ ἀνθρώπινη δόξα

ΔΟΞΑ ΤΩΝ ἀνθρώπων σου στερεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ Μή γλυκαίνεσαι μέ τήν τιμή τοῦ κόσμου τούτου γιά νά μήν πικραθῆς ξαφνικά κι ἀναπάντεχα ἀπό τήν ἀτίμωσι τοῦ κόσμου τούτου Γιατί σ αὐτή τή γῆ τή δόξα ἀκολουθεῖ συνήθως ἡ ἀτίμωσις Μετά τήν εὐδαιμονία ἔρχεται ἡ δυστυχία μετά τήν εὐφροσύνη ἡ θλίψις μετά τή χαρά ὁ πόνος μετά τή ζωή ὁ θάνατος Ὅλα μεταβάλλονται ὅλα ἔρχονται καί παρέρχονται ἐκτός ἀπό τόν αἰώνιο Θεό καί τήν αἰώνια δόξα Του

Οἱ Ἰουδαῖοι τίμησαν καί ὑποδέχθηκαν τόν Κύριο σάν βασιλιά laquoμετά Βαΐων καί κλάδωνraquo Καί μετά ἀπό λίγο Τόν ἀτίμωσαν Τόν ἐχλεύασαν Τόν ἐρράπισαν Πρῶτα γονάτισαν μπροστά Του καί Τόν προσκύνησαν Κι ἔπειτα Τόν ἅρπαξαν καί Τόν ὁδήγησαν στόν Σταυρό Τή μία μέρα ζητωκραύγαζαν laquoὡσαννά εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίουraquo Καί τήν ἄλλη παραληροῦσαν laquoσταυρωθήτωraquo Αὐτοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι Κι αὐτή εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς Ὅταν εὐημερεῖς οἱ ἄνθρωποι σέ τιμοῦν καί σέ δοξάζουν Ὅταν δυστυχήσης σ ἐγκαταλείπουν καί σ ἀποστρέφονται Ὅταν ὅλοι τιμοῦσαν καί θαύμαζαν τόν Κύριο οἱ ἀπόστολοι ἦταν δίπλα Του Τήν ὥρα τοῦ πάθους Του ὅμως Τόν ἐγκατέλειψαν κι ἔφυγαν μακριά Του Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ δόξα τόσο μεγαλύτερος καί ὁ φόβος Ἐκεῖνοι πού ὀρειβατοῦν στίς ἐπικίνδυνες βουνοκορφές τῶν τιμῶν διατρέχουν περισσοτέρους κινδύνους ἀπό ἐκείνους πού βαδίζουν μέ σιγουριά στίς ὁμαλές πεδιάδες τῆς ἀσημότητος Τά ὕψη τῆς τιμῆς διαδέχονται τά βάραθρα τῆς ἀτιμίας καί τοῦ ὀνειδισμοῦ εἴτε ἐδῶ ἀπό τούς ἀνθρώπους εἴτε ἐκεῖ ἀπό τούς δαίμονες laquoὍσα ἐδόξασεν ἑαυτήν τοσούτον δότε αὐτή βασανισμόν καί πένθοςraquo διατάσσει ὁ ἄγγελος τῆς Ἀποκαλύψεως γιά τήν νοητή Βαβυλώνα (Αποκ 18 7) Ὅσο λοιπόν περισσότερο σέ τιμοῦν τόσο θεώρησε τόν ἑαυτό σου ἀνάξιό της τιμῆς καί κράτησε σταθερά μέσα στήν καρδιά σου τό φρόνημα τῆς ταπεινώσεως Θυμήσου τόν θάνατο πού τούς ἐξισώνει ὅλους πλουσίους καί φτωχούς ἄρχοντες καί ὑποτακτικούς ἔνδοξους καί ἄσημους σοφούς καί μωρούς ἀνδρείους καί ἀδυνάτους Ὅλοι κλείστηκαν μέσα σ ἕνα μικρό μνῆμα

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ὑπερηφάνεια

ΥΜΗΣΟΥ ὅτι ἀπό μόνη τήν ὑπερηφάνεια ἕνας ἄγγελος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό Καί ἀπό ἄγγελος ἔγινε διάβολος Μήν εἶσαι κι ἐσύ ὑπερήφανος καί ὑψηλόφρων γιά νά μή γίνης ὅμοιος μέ τούς δαίμονες Νά εἶσαι ταπεινός καί πράος καί θά γίνης ὅμοιος μέ τούς ἀγγέλους Τότε θά εὐλογηθῆς ἀπό τόν Κύριο laquoἘπί τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἠσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγουςraquo (Ησ 66 2) Δέν ὑπάρχει τίποτε πιό βδελυκτό στόν Θεό ἀλλά καί στούς ἀνθρώπους ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν οἴηση Καί δέν ὑπάρχει τίποτε πιό προσφιλές καί εὐχάριστο ἀπό τήν πραότητα καί τήν ταπεινοφροσύνη

Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι θυγατέρα τῆς ἀλογίας τῆς ἀγνωσίας καί τῆς πνευματικῆς τυφλώσεως Ἐνῶ ἀπό τήν ἀληθινή γνῶσι προέρχεται ἡ ταπείνωσις Ἄν γνώριζες πραγματικά τόν ἑαυτό σου δέν θά ἤσουν ὑπερήφανος Ἡ ἔλλειψις τῆς αὐτογνωσίας σέ ὁδηγεῖ στήν ὑπερηφάνεια Συνειδητοποίησε τουλάχιστον ὅτι laquoΚύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται ταπεινοίς δέ δίδωσι χάρινraquo (Παροιμ 3 34) Ἀπό τόν ταπεινό ὁ Κύριος καί τό πιό ἀσήμαντο δῶρο τό δέχεται ἀπό τόν ὑπερήφανο καί τό πιό μεγάλο τό ἀποστρέφεται Πιό ἀρεστός εἶναι στόν Θεό ὁ ταπεινός ἁμαρτωλός ἀπό τόν ὑπερήφανο δίκαιο laquoἈκάθαρτος παρά Θεῶ πᾶς ὑψηλοκάρδιοςraquo (Παροιμ 16 5) Μέσα στή ροή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας πάντοτε ὁ Κύριος ἀποστράφηκε τούς ὑπερηφάνους καί δέχθηκε τούς ταπεινούς laquoΚαθεῖλε δυνάστας ἀπό θρόνων καί ὕψωσε ταπεινούςmiddot πεινώντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καί πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούςraquo (Λουκ 1 52-53) Ἀποστράφηκε τούς σοφούς φιλοσόφους καί τούς ὑψηλόφρονες Φαρισαίους καί ἐπέλεξε γιά διαδόχους Του τούς ἄσημους καί ἀγράμματους ψαράδες Ἀποστράφηκε τούς πλουσίους καί εὐγενεῖς ἄρχοντες καί διάλεξε γιά ἐπίγειους γονεῖς Τοῦ τόν φτωχό μαραγκό Ἰωσήφ καί τήν ταπεινή Μαριάμ Ἄς μήν ὑπερηφανεύεται λοιπόν κανείς γιά τούς ἐπιφανεῖς προγόνους του Ἕνα κοινό πρόγονο ἔχουμε ὅλοι τόν παραβάτη καί ἐξόριστο Ἀδάμ Ἡ κληρονομιά ὅλων μας εἶναι χῶμα καί λάσπη Ἀπό τή γῆ πλασθήκαμε καί στή γῆ θά ἐπανέλθουμε Ἄν ἔχης κάποιο ἀνώτερο ἀξίωμα μήν ὑψηλοφρονής καί μήν ἐξουθενώνης τούς ὑφισταμένους σου Ὁ ἀνώτερος ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὅλη τήν κτίσι ὁ δημιουργός σου καί δημιουργός του παντός Κύριος σού ἔδωσε τό παράδειγμα τῆς ταπεινώσεως Πῆρε δούλου μορφή καί laquoἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ σταυροῦraquo (Φιλιππ 2 8) Ὅλα τά ἀξιώματα καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά θά μείνουν ἐδῶ κι ἐσύ θά πᾶς ἐκεῖ πού αὐτά δέν θά ἔχουν καμμιάν ἀξία ἀλλά ὁ καθένας θά ἀμειφθῆ ἀπό τόν Κύριο κατά τά ἔργα του Γι αὐτό laquoὄσω μέγας εἰ τοσούτω ταπεινοῦ σεαυτόν καί ἔναντι Κυρίου εὐρήσεις χάρινraquo (Σοφ Σειράχ 3 18)

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

laquoὙπερήφανοι παρηνόμουν ἕως σφόδρα ἀπό δέ τοῦ νόμου σου οὐκ ἐξέκλιναraquo (Ψαλμ 118 51) Ὁ ὑπερήφανος δέν ἀκολουθεῖ ποτέ τήν εὐθεία ὁδό τοῦ Κυρίου ἀλλά τή δαιμονική ὁδό τῆς παρανομίας Τίποτε ἄλλο δέν ἀπομακρύνει τόσο ἀπό τόν Θεό ὅσο ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωισμός Πίσω ἀπό κάθε πτῶσι βρίσκεται κρυμμένη ἡ ὑπερηφάνεια Καί πίσω ἀπό τά πνευματικά ἀγαθά πού συνάζεις μέ τόσο κόπο πάλι ἡ ἴδια εἶναι κρυμμένη γιά νά σοῦ τά σκορπίση Κάνεις ἐλεημοσύνες καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τή φιλάνθρωπη καρδιά σου Συγκρατεῖς τόν θυμό σου καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τήν ἀοργησία σου Νηστεύεις καί ἀγρυπνεῖς καί ὑπερηφανεύεσαι γιά τόν ἀσκητικό ζῆλο σου Ἔτσι ὅμως ἀποβαίνουν μάταια ὅλα τά ἔργα καί ὅλοι οἱ κόποι σου ὅπως μάταια ἦταν καί γιά τόν Φαρισαῖο τά καλά τοῦ ἔργα πού τοῦ τά σκόρπισε ἡ ὑπερηφάνεια Ὅσες ἀρετές κατόρθωσες χωρίς τόν νοῦ αὐτές μόνο εἶναι δικές σου ἀφοῦ ὁ νοῦς σου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ Ὅσα σπουδαῖα πράγματα κατασκεύασες χωρίς τή χρῆσι τῶν μελῶν τοῦ σώματός σου αὐτά μόνο ὀφείλονται σέ σένα ἀφοῦ τό σῶμα σου εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ Ὅσα κατορθώματα πέτυχες πρίν γεννηθῆς γι αὐτά μόνο σου ἀνήκει ἔπαινος ἀφοῦ τά μετά τή γέννησί σου καθώς ἐπίσης καί αὐτή τή γέννησι σού τά χάρισε ὁ Θεός Λοιπόν τί ἔχεις δικό σου γιά νά ὑπερηφανεύεσαι Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἕνα πολυκέφαλο τέρας πού κλείνει στά σπλάγχνα τοῦ ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς κακίες Αὐτή γεννᾶ τόν θυμό τήν κατάκρισι τόν φθόνο τή μνησικακία τήν ὑποκρισία τήν ἀσπλαχνία τή βλασφημία τήν ἐξουδένωσι τοῦ πλησίον τήν ἰσχυρογνωμοσύνη τήν προπέτεια τήν ἀπείθεια στόν νόμο τοῦ Θεοῦ Στό τέλος μάλιστα ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀπιστία στήν ἀποστασία στή συμμαχία μέ τούς δαίμονες καί στήν παραφροσύνη Θέλεις μέ εἰλικρίνεια νά νικήσης τήν ὑπερηφάνεια ποῦ μόνη αὐτή φτάνει γιά νά χάσης τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Νά τί πρέπει νά κάνης Ν ἀγαπήσης τή σιωπή Νά ζῆς στήν ἀφάνεια ἀποκρύπτοντας ἀπό τούς ἀνθρώπους τά καλά ἔργα καί τούς πνευματικούς κόπους σου Νά σηκώνης ἀγόγγυστα τούς ἐλέγχους τίς ἀτιμίες τίς λοιδορίες καί τήν περιφρόνησι τῶν ἀνθρώπων καθώς καί τά παιδαγωγικά ραπίσματα τοῦ Θεοῦ Νά θυμᾶσαι τά πολλά σου ἁμαρτήματα καί νά συντρίβεσαι γί΄ αὐτά Νά μελετᾶς καί νά θαυμάζης τά ὑπερφυσικά κατορθώματα τῶν ἁγίων του Θεοῦ Νά καλλιεργῆς τήν ἐσωτερική αὐτομεμψία Ν ἀποφεύγης τούς ἐπαίνους σάν τή φωτιά Τέλος νά κρατᾶς πάντοτε στόν νοῦ σου τή μνήμη τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου τοῦ Κυρίου ἐκεῖ πού ὅλοι οἱ ὑπερήφανοι θά ταπεινωθοῦν ὁριστικά

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ταπείνωσις

ΚΕΤΕΥΕ ἀκατάπαυστα τόν Κύριο νά σ ἀξίωση ν ἀνταποκριθῆς στό θεῖο κάλεσμά Του laquoΔεῦτε πρός μέ πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι καγῶ ἀναπαύσω ὑμᾶς Ἄρατε τόν ζυγόν μου ἐφ ὑμᾶς καί μάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 28-29) Πουθενά δέν θά βρής τόση ἀνάπαυσι ὅση μέσα στήν ταπείνωσι Πουθενά δέν θά βρής όση ταραχή ὅ η μέσ στήν ὑπερηφάνεια Ταπεινώσου μπροστά σέ ὅλους καί θά ὑψωθῆς ἀπό τόν Κύριο Ἀλλά καί ὅταν ὑψωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον μεῖνε πάλι ταπεινός γιά νά μή χάσης τή χάρι Του laquoΤαπεινώθητε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καί ὑψώσει ὑμᾶςraquo (Ιακ 4 10)

τ σ α

Ὁ Θεός σέ τράβηξε ἀπό τήν ἀνυπαρξία καί σ ἔφερε στό φῶς τῆς ζωῆς Ἡ ὕπαρξις δέν εἶναι κατόρθωμα δικό σου Οὔτε γνωρίζεις πού θά βρεθῆς μετά τήν πρόσκαιρη παραμονή σου σ αὐτή τή γῆ Ταπεινώσου λοιπόν Καί μαζί μέ τόν προφήτη λέγε πάντοτε laquoΚύριε οὔχ ὑψώθη ἡ καρδία μου οὐδέ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐδέ ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδέ ἐν θαυμασίοις ὑπέρ ἐμέraquo (Ψαλμ 130 1) Καί ἀκόμα laquoἘγώ δέ εἰμι σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος ὄνειδος ἀνθρώπων καί ἐξουθένημα λαοῦraquo (Ψαλμ 21 7) Χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ τίποτε δέν μπορεῖς νά κάνης Καί ὅλα ὅσα ἔχεις στόν Θεό ἀνήκουν καί ἀπό Ἐκεῖνον τά πῆρες δωρεάν Λοιπόν laquoΤί ἔχεις o οὐκ ἔλαβες εἰ δέ καί ἔλαβες τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβῶνraquo (Α Κόρ 4 7) Χωρίς τή χάρι τοῦ Θεοῦ δέν εἶσαι τίποτα περισσότερο ἀπό ἕνα ξερό καλάμι ἕνα ἄκαρπο δέντρο ἕνα ἄχρηστο κουρελόπανο σκεῦος ἁμαρτίας δοχεῖο παθῶν Ὅλα τά καλά πού ἔχεις μέσα σου εἶναι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ Δικό σου εἶναι μόνο τά πάθη καί οἱ ἁμαρτίες Ἡ μετάνοια ἡ συντριβή καί τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ταπεινώσεως Καί ὅταν βάλης ἀρχή στήν ταπείνωσι τή γνήσια καί εἰλικρινῆ τό πρῶτο πράγμα πού θά αἰσθανθῆς θά εἶναι τό μίσος πρός κάθε ἔπαινο καί κάθε ἀνθρώπινη δόξα Ἔπειτα θά ἐξορισθοῦν σταδιακά ἀπό μέσα σου ὁ θυμός ἡ ὀργή ἡ μνησικακία ὁ φθόνος καί ὅλα τά κακά Ὕστερα θ ἀρχίσης νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ὡς τόν ἁμαρτωλότερο ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ἄξιό της κολάσεως Αὐτή ἡ συνείδησις ὅμως θ αὐξάνη καί θά τρέφη τήν ταπείνωσι κι ἔτσι ὅλο καί περισσότερο θά προχωρῆς πρός τήν κατάκτησι τῆς κορυφῆς αὐτῆς τῆς θείας ἀρετῆς Ὅποιος γνώρισε πραγματικά τόν ἑαυτό τοῦ ἔκανε τήν ἀρχή γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ταπεινώσεως γιατί εἶδε τό μέγεθος τῆς ἀδυναμίας τοῦ ἀλλά καί τόν βόρβορο πού κρύβει μέσα τῆς ἡ ψυχή του Ἀπελπισμένος τότε ἀπό τόν ἑαυτό του στράφηκε laquoσυντετριμμένος καί τεταπεινωμένοςraquo πρός τόν Θεό ζητώντας ἀκατάπαυστα τό ἔλεός Του

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Νά λοιπόν μέ ποιόν τρόπο λένε οἱ Πατέρες θά διαπιστώσης ἄν ἄρχισες ν ἀποκτᾶς τή μακαρία ταπείνωσι ἄν κυριευθῆς ἀπό μόνιμο καί φλογερό ἔρωτα τῆς προσευχῆς Τί εἶναι λοιπόν ταπείνωσις Εἶναι ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ σου καί τῆς μηδαμινότητός σου Καί ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι εἶναι οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωσι τοῦ σκοποῦ τους τό νά θεωρῆς εἰλικρινά τόν ἑαυτό σου χειρότερο ἀπ ὅλους τους ἀνθρώπους καί περισσότερο ἀκόμη κάτω ἀπrsquo ὅλη τήν κτίσι καθώς καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή Αὐτός ὁ δρόμος φέρνει στήν ταπείνωσι Ἡ φύσις τῆς ταπεινώσεως ὅμως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη Γι αὐτό καί κανείς δέν μπορεῖ νά σέ διδάξη μέ λόγια τό πώς δημιουργεῖται καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή ἄν δέν τό διδαχθῆς νοερά ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν πείρα τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος σου Γιατί οἱ σωματικοί κόποι ὁδηγοῦν στήν ταπείνωσι Διότι οἱ κόποι ταπεινώνουν τό σῶμα Καί ὅταν ταπεινώνεται μέ ἐπίγνωσι τό σῶμα ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή Γιατί τό νά θεωρῆ κανείς τόν ἑαυτό τοῦ κάτω ἀπ ὅλη τήν κτίσι ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ὅταν τοποθετηθῆς ἐσωτερικά ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά θεωρήσης τόν ἑαυτό σου καλύτερο ἀπό τόν ἀδελφό σου ἤ νά ὑπερηφανευθῆς γιά κάτι ἤ νά κατακρίνης ἤ νά ἐξουθενώσης κάποιον Καί γιατί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή ὁδηγεῖ στήν ταπείνωσι Διότι ἄν κοιτάξης στά βάθη τῆς ψυχῆς σου θά δῆς ὅτι κανένα καλό δέν ἔχεις καί ὅτι τίποτε δέν μπορεῖς νά κατορθώσης χωρίς τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Καί τότε δέν θά κουραστῆς νά Τόν ἱκετεύης νά σ ἐλεήση καί νά σέ σώση Κι ἄν κατορθώσης κάτι γνωρίζεις καλά ὅτι στή δύναμι τοῦ Θεοῦ τό ὀφείλεις καί ὄχι στή δική σου δύναμι Καί ταπεινώνεσαι βαθιά τρέμοντας μήπως χάσης τή βοήθεια καί τή χάρι τοῦ Θεοῦ Κι ἔτσι μέ ταπείνωσι προσεύχεσαι καί μέ τήν προσευχή ταπεινώνεσαι καί προοδεύεις πνευματικά Τέτοια ταπείνωσι εἶχαν οἱ ἅγιοι Αὐτή ἡ ταπείνωσις μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος εἶναι ἡ τέλεια ταπείνωσις καί ἀναπτύσσεται στήν ψυχή σάν φυσικό ἀποτέλεσμα τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου Ἀνθρώπινη μηδαμινότητα καί ἀδυναμία

ΡΑΤΗΣΕ μόνιμα μέσα στόν νοῦ σου ὅτι laquoἐν ἀνομίαις συνελήφθης καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ σε ἡ μήτηρ σουraquo (πρβλ Ψαλμ 50 7) Ἡ ὕπαρξίς σου εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεώς σου Γι αὐτό μή νομίζης πώς ἔχεις τήν παραμικρή ἀξία laquoΕἰ γάρ δοκεῖ τίς εἶναι τί μηδέν ὤν ἑαυτόν φρεναπατάraquo (Γαλ 6 3) Μήν περιμένης νά νικήσης μέ τίς δικές σου δυνάμεις τήν ἁμαρτία γιατί ἀπό τή γέννησί σου ἔχεις τεθῆ κάτω ἀπό τόν ζυγό της εἶσαι

δοῦλος της Θά ἐλευθερωθῆς ἀπ αὐτήν μόνο ἄν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σέ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ἐνισχύση Καί αὐτήν ἀκόμη τήν καλή προαίρεσι πρέπει νά τήν διεγείρη μέσα σου ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του Ἄν ἡ πηγή δέν ἀναβλύση νερό τό ποτάμι στερεύει Ἄν ἡ θεία χάρις δέν ἐνεργήση ὁ ἄνθρωπος πνευματικά στερεύει Ὁ Κύριος εἶναι ἡ κληματαριά Ἐσύ τό κλαδί Ὅσο εἶσαι ἑνωμένος μέ τήν κληματαριά θά καρποφορῆς καρπούς ἀγαθούς Ὅταν ἀποκοπῆς ἀπό τόν Κύριο θά ξεραθῆς καί θά λιώσης laquoΚαθώς τό κλῆμα οὐ δύναται καρπόν φέρειν ἀφ ἑαυτοῦ ἐάν μή μείνη ἐν τῇ ἀμπέλῳ οὕτως οὐδέ ὑμεῖς ἐάν μή ἐν ἐμοί μείνητε Ἐγώ εἰμί ἡ ἄμπελος ὑμεῖς τά κλήματα Ὁ μένων ἐν ἐμοί καγῶ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιείν οὐδένraquo (Ἰω 15 4-5) λέει ὁ Κύριος Κανένα καλό δέν μπορεῖ νά εἶναι καλό ἐάν δέν γίνεται μέ τόν Θεό καί γιά τόν Θεό Κανένα καλό δέν γίνεται χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί κανένα κακό χωρίς τήν ἀνοχή του Ὅλα Ἐκεῖνος τά ἔπλασε καί ὅλα Ἐκεῖνος τά κυβερνᾶ Ὁ Θεός βέβαια δέν εἶναι βοηθός τοῦ κακοῦ ἀλλά τοῦ καλοῦ Παραχωρεῖ ὅμως καί ἀνέχεται νά κάνουμε τό κακό γιατί σέβεται τό αὐτεξούσιό μας Ἄλλοτε κατά τήν πάνσοφη κρίσι Του ἐμποδίζει τήν τέλεσι τοῦ κακοῦ ἄλλοτε συμπαρίσταται στό καλό καί ἄλλοτε ἐμποδίζει καί αὐτό τό καλό ὥστε καί στίς δυό περιπτώσεις καί στό κακό καί στό καλό νά δοκιμασθῆ ἡ ἐλεύθερη θέλησις τοῦ ἀνθρώπου καί νά φανῆ ἡ ἰσχύς καί ἡ ἐξουσία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Διότι μ αὐτό τόν τρόπο ὁ ἄνθρωπος συναισθάνεται τήν ἀδυναμία του καί καταφεύγει σ Ἐκεῖνον γιά Βοήθεια Ἀποφεύγει ἔτσι τήν αὐτοπεποίθηση καί ταπεινώνεται laquoἘάν μή Κύριος οἰκοδόμηση οἶκον εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντεςmiddot ἐάν μή Κύριος φύλαξη πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσωνraquo (Ψαλμ 126 1) Ν ἀγωνίζεσαι καί ν ἀγρυπνῆς γιά τό καλό ἀλλά χωρίς νά στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου Νά προσεύχεσαι ἀκατάπαυστα καί μέ ἐπιμονή στόν Θεό καί νά ζητᾶς τή βοήθειά Του Ὅλα τά ἔργα μας δέν ἐξαρτῶνται τόσο ἀπό μας ὅσο ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί δέν ἔχουν καμμιά ἀξία ὅσο κι ἄν ἐμεῖς τά θεωροῦμε σπουδαία ἄν δέν τά καταξίωση ἡ εὐλογία καί ἡ ἔγκρισις τοῦ Θεοῦ laquoΠάσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστί καταβαῖνον ἀπό τοῦ πατρός τῶν φώτωνraquo (Ιακ 1 17) Γιά νά εἶσαι ταπεινός κατανόησε τήν ἀδυναμία σου Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ Ὅλα ἔγιναν ἀπό τόν Θεό Ὅλα ξεκινοῦν καί ὅλα τελειώνουν στόν Θεό Ὅλοι οἱ κόποι σου χωρίς τή βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἱστός ἀράχνης Κι ἐσύ σέ σύγκρισι μέ τό μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ μία μικρή ἀράχνη Ἕνα πλάσμα ἀσήμαντο Ἄν μάλιστα δέν ἔχης ταπείνωσι εἶσαι ἀκόμη πιό ἀσήμαντος ἕνα μηδέν Νά θυμᾶσαι Ἀπό τήν προκοπή σου στήν ταπείνωσι ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδός σου σέ κάθε ἄλλη ἀρετή καί ἡ ἐπιτυχία κάθε κάλου ἔργου σου

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Κατάκρισις

ΥΤΡΩΣΙ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου ποτέ δέν θά βρῆς ὅσο δέν ἐφαρμόζεις τήν ἐντολή καί τήν προειδοποίηση τοῦ Κυρίου laquoΜή κρίνετε ἴνα μή κριθῆτεmiddot ἐν ὤ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε καί ἐν ὤ μέτρω μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 7 1-2) Ποτέ νά μήν κρίνης γιατί ἕνας εἶναι μόνο ὁ Κριτής πού θά κρίνη ζώντας καί νεκρούς Κοίτα μόνο τόν ἑαυτό σου καί τά ἔργα σου γιά τά ὁποία θά κριθῆς Δέν βλέπεις πόσες ἁμαρτίες ἔχεις Πῶς τολμᾶς λοιπόν νά κατακρίνης τόν ἄλλον Μήν κρίνης ἄν δέν θέλης νά κατακριθῆς Μήν κρίνης γιατί εἶσαι κι

ἐσύ ἔνοχός της ἴδιας ἁμαρτίας laquoἈναπολόγητος εἰ ὤ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνωνmiddot ἐν ὤ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον σεαυτόν κατακρίνειςmiddot τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνωνraquo (Ρωμ 2 1) Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα Δέν θά δώσης λόγο στόν Θεό γί΄ αὐτά ἀλλά γιά τά δικά σου Σού ζήτησε κανείς νά παρατηρῆς καί νά καταγράφης τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων Ἀντίθετα ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῆς τή δική σου πνευματική πορεία Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων Εἶναι κάθε πράξις κάθε λόγος κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό Ποιός ἀλήθεια εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τήν ἁμαρτία Ποιός θά βρεθῆ ἀνένοχος Μήπως ἐσύ Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ κι ὅμως ἐβόησε laquoἘν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μέ ἡ μήτηρ μουraquo (Ψαλμ 50 7) Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο ὁ ἄλλος σ ἐκεῖνο Ὁ ἕνας στό μεγάλο ὁ ἄλλος στό μικρότερο Ὅλοι ἁμαρτωλοί ὅλοι ἔνοχοι ὅλοι ἄνομοι ὅλοι ἀναπολόγητοι Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του Διότι laquoοὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν του Κυρίου πᾶς ζῶνraquo (Ψαλμ 142 2) Γί΄ αὐτό μήν κατακρίνης αὐτούς πού σφάλλουν Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ Μή γίνεσαι ἀντίπαλός του Κυρίου ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του Καί μέ τά ἴδια σου τά μάπα ἄν δής κάποιον νά ἁμαρτάνη μήν τόν καταδικάσης μήν τόν κακολογήσης μήν τόν διασύρης μήν τόν ἐξουθενώσης Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία Ἄν ὅμως καταδικάσης τόν ἀδελφό σου θά ἐπιβεβαιώσης τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωισμό σου Καί πρόσεξε γιατί θά πέσης κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα Κατά κανόνα ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι πέφτει κατόπιν στό ἴδιο Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Κι ἄν μπορῆς διόρθωσε τόν μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι Ἄν δέν μπορῆς μεῖνε στή

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα Σού ἀρκοῦν αὐτά laquoΤί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῶ δοκόν οὐ κατανοεῖςraquo (Ματθ 7 3) Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος πού ἔλεγε laquoὉ Θεός εὐχαριστῶ σοί ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἅρπαγες ἄδικοι μοιχοί ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνηςraquo (Λουκ 18 11) Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος Σού θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό καί κράτησε τό στή μνήμη σου Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο μοναστήρι Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλη καί τόν κατέκρινε Μόλις ὅμως ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῆ Ἐκεῖνος τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξήγηση τήν αἰτία Καί ὁ ἄγγελος τοῦ ἀποκρίθηκε laquoὉ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ρωτήσω Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν ἀδελφό ποῦ ἔκρινεςraquo Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας laquoἉμάρτησα συγχώρησε μέraquo Ὁ ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε laquoΣήκω σέ συγχώρησε ὁ Θεός Καί φυλάξου ἀπό δῶ καί πέρα νά μήν κρίνης κανένα πρίν τόν κρίνη ὁ Θεόςraquo Γέλιο καί ἀργολογία

ΗΝ ΠΑΡΑΣΥΡΕΣΑΙ σέ ἄκαιρο καί ἀδιάκριτο γέλιο καί σέ ἀργολογία γιά νά μή σκορπίσης ὅτι μάζεψες μέ κόπο καί δάκρυ Τό ἀδιάκριτο γέλιο διασκορπίζει ὅλα τά καλά πού μαζεύτηκαν στήν ψυχή Ἀπομακρύνει τή χάρι τοῦ Κυρίου φονεύει τή μνήμη τοῦ θανάτου φέρνει τή λησμοσύνη τῆς φοβερῆς κρίσεως ψυχραίνει τόν ἀγωνιστικό ζῆλο σκοτίζει τή συνείδησι θλίβει τούς ἀγγέλους χαροποιεῖ τούς δαίμονες Τό γέλιο εἶναι αἴτιο τῆς αὐθάδειας παραγωγός τῆς ἁμαρτίας χειραγωγός στήν ἀσωτία πρόδρομος κάθε πτώσεως Τό γέλιο εἶναι γνώρισμα φιλήδονης

καρδίας φανέρωσις ψυχῆς δειλῆς καί ἀπόδειξις πνευματικῆς ἀνανδρίας Φυλάξου ἀπό τό ἄκαιρο γέλιο γιά νά μή σου κλέψη τά δάκρυα πού προξενοῦν κάθε πνευματικό καλό Φυλάξου ἀπό τό γέλιο γιά νά μήν ἀδειάση ἡ ψυχή σου ἀπό τήν ἀρετή γιά νά μή σέ κυριεύση πνευματική ἀδιαφορία γιά νά μήν πέσης στά δίχτυα τοῦ διαβόλου Ὁ Χριστός μακαρίζει ὄχι αὐτούς πού γελοῦν ἀλλά αὐτούς πού μέ ἐπίγνωσι κλαῖνε καί πενθοῦν laquoΜακάριοι οἱ πενθοῦντες ὅτι αὐτοί παρακληθήσονταιraquo (Ματθ 5 4) laquoΜακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν ὅτι γελάσετεraquo (Λουκ 6 21) Μακάριοι εἶναι ὅσοι κλαῖνε σ αὐτή τή ζωή γιά τίς ἁμαρτίες τους καί τίς παιδαγωγικές δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ πού μέ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

εὐγνωμοσύνη καί ὑπομονή ἀποδέχονται Αὐτοί θά γελάσουν καί θά χαροῦν στή μέλλουσα ζωή Φυλάξου ὅμως καί ἀπό τήν πολυλογία καί ἀργολογία Ἄν δέν εἶναι ἀνάγκη νά μιλήσης μή λές τίποτα ἔστω κι ἄν θές νά πῆς κάτι καλό Γιατί ἀπό τά περίσσια λόγια συνήθως προέρχονται πολλά κακά laquoΤό περισσόν ἐκ τοῦ πονηροῦraquo Συχνά ἀρχίζοντας ἀπό θεαρέστους λόγους καταλήγουμε σέ αἰσχρολογίες ὅρκους συκοφαντίες ψεύδη καί κάθε πονηρό Ἡ πολυλογία τρέφει τήν κενοδοξία ὅπως τό λάδι τή φωτιά Ἡ πολυλογία καλλιεργεῖ τή λήθη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁμαρτιῶν μας καί σκορπίζει τήν κατάνυξι Ἡ πολυλογία ψυχραίνει τήν πνευματική θέρμη καί γεννᾶ τήν πνευματική ὀκνηρία καί τήν ἀκηδία Ἡ πολυλογία χαλαρώνει τήν προσοχή καί ἀδυνατίζει τήν προσευχή Πρόσεξε λοιπόν νά μή γίνεις ἐχθρός του ἑαυτοῦ σου γιατί laquoθάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆςraquo (Παροιμ 18 21) Ἡ σιωπή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη Ἄκοπα διδάσκει ὅλες τίς ἐντολές Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος λέει laquoἩ γλώσσα μικρόν μέλος ἐστι καί μεγαλαυχεῖ ἀκατάσχετον κακόν μεστή ἰοῦ θανατηφόρου Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τόν Θεόν καί πατέρα καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας Εἰ τίς ἐν λόγῳ οὐ πταίει οὗτος τέλειος ἀνήρ δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὄλον τό σῶμαraquo (Ιακ 3 5 8-9 2) Ὁ λόγος θέλει πολλή προσοχή Πρέπει νά σκεφθῆς σέ ποιό χῶρο καί χρόνο μιλᾶς γιά ποιό σκοπό σέ ποιούς ἀπευθύνεσαι ποιό εἶναι τό κίνητρο καί ποιά τά ἀποτελέσματα τοῦ λόγου σου Πρίν μιλήσης νά τά σκέπτεσαι ὅλα αὐτά Ὁ σιωπηλός τά σκέφθηκε Καί γι αὐτό σιώπησε Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως θά δώσης λόγο ἔστω καί γιά ἕναν ἀσήμαντο ἄσκοπο λόγο Μᾶς διαβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γι αὐτό laquoΛέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεωςraquo (Ματθ 12 36) Γί΄ αὐτό ἤδη πολλούς αἰῶνες πρίν ὁ προφήτης Δαβίδ παρακαλοῦσε τόν Θεό laquoΘού Κύριε φυλακήν τῷ στόματί μου καί θύραν περιοχῆς περί τά χείλη μου Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρῖαςraquo (Ψαλμ 140 3-4) Καί ἀλλοῦ laquoΦυλάξω τᾶς ὁδούς μου τοῦ μή ἁμαρτάνειν μέ ἐν γλώσσῃ μουmiddot ἐθέμην τῷ στόματί μου φυλακήν ἐν τῷ συστῆναι τόν ἁμαρτωλόν ἐναντίον μου Ἐκωφώθην καί ἐταπεινώθην καί ἐσίγησαraquo (Ψαλμ 38 2-3) laquoἘπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καί ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἠμᾶς τήν Σιῶν Πῶς ἄσωμεν τήν ὠδήν Κυρίου ἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo (Ψαλμ 136 1 4) Ὅπως οἱ Ἑβραῖοι στή Βαβυλώνα ἔτσι κι ἐμεῖς εἴμαστε αἰχμάλωτοι πάροικοι καί παρεπίδημοι σ αὐτή τή γῆ Πατρίδα μας δέν εἶναι ἡ πρόσκαιρη γῆ ἀλλά ἡ αἰώνια νέα Σιῶν τοῦ οὐρανοῦ Τώρα ζοῦμε στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνοςmiddot αὔριο ἐλπίζουμε νά βρεθοῦμε στή χώρα τῆς αἰωνίας παρηγοριᾶς καί τῆς χαρᾶς Τώρα ζοῦμε στήν ἐξορίαmiddot αὔριο θά εἴμαστε στήν ἀληθινή μας πατρίδα laquoΟὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμενraquo (Εβρ 13 14)

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Πῶς λοιπόν γελᾶς ἐνῶ εἶσαι αἰχμάλωτος καί ἐξόριστος laquoἐπί γῆς ἀλλοτρίαςraquo Κλάψε καί θρήνησε πού εἶσαι μακρυά ἀπό τήν αἰώνια πατρίδα σου καί ζήτησε μέ δάκρυα ἀπό τόν Κύριο νά μή σου τή στερήση ὅταν θά ἔρθη ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς laquoΤαλαιπωρήσατε καί πενθήσατε καί κλαύσατεmiddot ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καί ἡ χαρά εἰς κατήφειανraquo (Ιακ 4 9) Ἔχε βαθιά συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός σου πένθησε κλάψε Τό γέλιο σου κάνε τό πένθος μετανοίας Τή χαρά σου κάνε τήν θλίψι συντριβῆς Δυό εἶναι οἱ πηγές ἀλλά καί οἱ θυγατέρες τοῦ γέλιου καί τῆς εὐτραπελίας ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ φιληδονία τά δυό πιό θανάσιμα πάθη Φυλάξου λοιπόν ἀπ αὐτά γιά νά μή διαπιστώσης τήν πνευματική σου φτώχεια κατά τήν ἔξοδο τῆς ψυχῆς σου Τότε πού θά εἶναι πολύ ἀργά πιά γιά νά βοηθήσης τόν ἑαυτό σου Μετάνοια

Α ΚΡΑΤΑΣ ἀδιάκοπα τήν ψυχή σου σέ κατάστασι μετανοίας καί πένθους Διαπίστωσε καί τίς πιό ἀσήμαντες ἀδυναμίες σου καί πολέμησέ τες Ἄν ἀδιαφορήσης γιά τίς μικρές πτώσεις καί τά μικρά ἁμαρτήματα νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά δεῖς κάποτε τόν ἑαυτό σου ν ἀδιαφορή καί γιά τά μεγάλα Ἀπό τήν πιό φευγαλέα καί λεπτή ἁμαρτωλή σκέψι γεννιέται κάποτε τό πιό σοβαρό ἁμάρτημα

χῆς ἀπό

σ αὐτή τήν τελευταία βαθμίδα λίγο θ πέχεις ἀπό τήν ψηλάφησι τοῦ Θεοῦ

ἔ ς Μ

ψ

ο τῶν ἁμαρτιῶν μέ τή φωτιά τῆς ἀδιάλειπτης

Ἀρχή τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς μετανοίας Ἀρχή τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Ἀρχή τῆς ἀπο

τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ καλή πρόθεσις ἡ ἀγαθή προαίρεσις Ἡ ἀγαθή προαίρεσις γεννᾶ τούς κόπους Οἱ κόποι γεννοῦν τίς ἀρετές Οἱ ἀρετές γεννοῦν τήν πνευματική ἐργασία Ἡ πνευματική ἐργασία τέλος ὅταν εἶναι συνεχής καί ἐπίμονη μονιμοποιεῖ στήν ψυχή τήν ἀρετή καί τήν κάνει φυσική κατάστασή της Ὅταν φθάσηςἀ Ἄκουσε μέ πολλή προσοχή πώς ὁρίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τήν ἀληθινή μετάνοια Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μέ τόν Θεό γιά νέα ζωή Μετάνοια σημαίνει ὁριστική ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή καί ταπείνωσις Μετάνοια σημαίνει μόνιμη ἀπομάκρυνσις ἀπό κάθε σωματική ἀπόλαυση Μετάνοια σημαίνει διαρκής αὐτoκατάκρισις Μετάνοια σημαίνει ἀδιαφορία γιά τά πάντα καί ἐνδιαφέρον μόνο γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου Μετάνοια σημαίνει ργα ἀρετῆ ἀντίθετα πρός τίς προηγούμενες ἁμαρτίες ετάνοια σημαίνει κάθαρσις τῆς σκoτισμένης συνειδήσεως Μετάνοια σημαίνει θεληματική ὑπομονή ὅλων τῶν θλί εων ἀπό ἀνθρώπους καί ἀπό δαίμονες Μετάνοια σημαίνει αὐτοτιμωρίες καί συνεχεῖς ταλαιπωρίες τῆς σάρκας Μετάνοια σημαίνει κάψιμδακρύρροης προσευχῆς

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν ἀληθινή μετάνοια Εἶναι ὅμως γνωρίσματα τῆς δικῆς

δελφέ μου laquoκατάγαγε ὡς χειμάρρους δάκρυα ἡμέρας καί υκτόςmiddot μή δῶς ἔκνηψιν σεαυτῶ μή σιωπήσαιτο ὁ ὀφθαλμός σουraquo (πρβλ

ἔκλαυσεν π αὐτή λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καί σύ καί γέ ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτη τά πρός

πό τά ονηρά πνεύματα Ὤ ποία ὥρα τότε Θά πάη ἡ ψυχή ἐκεῖ πού ποτέ δέν ἦταν

καί τήν ξεπλένει ἀπό κάθε

ιώκτη Φαραώ γιά νά σβήσης μέ τούς κρουνούς τῶν ματιῶν σου τή φλόγα ς γεένης καί ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν

σου μετανοίας Αὐτός ὁ κόσμος πού ξέχασε τόν Θεό δέν εἶναι παρά κοιλάδα τῆς ἁμαρτίας καί λαβύρινθος τοῦ θρήνου Δέν ἔχει τίποτε καλό τίποτε ἀξιέπαινο Παντοῦ βασιλεύει ἡ ἁμαρτία ἡ παρανομία ἡ ἀποστασίαmiddot ἀλλά καί οἱ ἄφευκτες συνέπειές τους ὁ πόνος ἡ θλίψις ὁ στεναγμός laquoΠάσα κεφαλή εἰς πόνον καί πάσα καρδία εἰς λύπην Ἀπό ποδῶν ἕως κεφαλῆς οὐκ ἐστίν ἐν αὐτῷ ὁλοκληρία οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι οὔτε ἔλαιον οὔτε καταδέσμουςraquo (Ησ 1 5) Γιrsquo αὐτό ἐσύ ἀνΘρήν Ιερεμ 218) Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔκλαψαν καί πένθησαν πολύ μετανοώντας γιά τίς ἁμαρτίες τους κι ἄς ἦταν λιγότερες ἀπό τίς δικές σου laquoἘγενήθησαν τά δάκρυα αὐτῶν αὐτοίς ἄρτος ἡμέρας καί νυκτόςraquo καί laquoτό πόμα αὐτῶν μετά κλαυθμοῦ ἐκίρνωνraquo (πρβλ Ψαλμ 41 4 amp 10110) Καί ὁ Κύριος ἔκλαψε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἀλλά γιά νά θρηνήση τήν ἀμετανοησία καί τή σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων laquoἸδών τήν πόλιν (τήν Ἱερουσαλήμ) ἐεἰρήνην σου νῦν δέ ἐκρύβη ἀπό ὀφθαλμῶν σουraquo (Λουκ 19 41-42) Πῶς νά μήν κλάψης ὅταν ἡ ζωή σου εἶναι γεμάτη ἀπό δοκιμασίες θλίψεις πόνο συμφορές laquoΠοία τοῦ βίου τρυφή διαμένει λύπης ἀμέτοχος Ποία δόξα ἔστηκεν ἐπί γῆς ἀμετάθετος Πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα πάντα ὀνείρων ἀπατηλότεραmiddot μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεταιraquo Πῶς νά μή θρηνήσης ὅταν καί τήν ἄλλη ζωή τήν αἰώνια κινδυνεύης νά τή χάσης Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό μεγάλη συμφορά Κανείς δέν ξέρει τί θά τοῦ συμβεῖ ἐκεῖ Καμμιά εἴδησης καμμιά πληροφορία Θά ἔρθει σάν κλέφτης ὁ θάνατος θά χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα καί θ ἀκολουθήση ὁ φοβερός τελωνισμός της ἀπΘά δή ἐκεῖνα πού ποτέ δέν ἐγνώρισε Θ ἀκούση ὅσα ποτέ δέν ἄκουσε Κλάψε λοιπόν Μετανόησε καί προσκόμισε στόν Κύριο τά δάκρυά σου σάν μύρο μετανοίας Τό δάκρυ καθαρίζει τήν ψυχήκηλίδα λαμπικάρει τή συνείδησι φωτίζει τόν νοῦ σπάζει τά δεσμά τῶν παθῶν σχίζει τά χειρόγραφά της ἁμαρτίας Κλάψε καί θρήνησε μέ μετάνοια γιά νά ξεπλυθῆς κι ἐσύ ἀπό τίς ἁμαρτίες σου γιά νά καθαρίσης τόν ρύπο τῆς ψυχῆς σου γιά νά θεραπευθῆς ἀπό τήν πνευματική τύφλωση γιά νά πνίξης στή θάλασσα τῶν δακρύων τόν νοητόδτῆ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Μνήμη

θανάτου καί ἀδιαφορία γιά τά φθαρτά

θά δεθῆς οὔτε θ ἁμαρτήσης laquoμιμνήσκου τά σχατά σου καί εἰς τόν αἰώνα οὔχ ἁμαρτήσειςraquo (Σοφ Σειρ 7

θῶν γάρ ὁ θάνατος

τάβασις σέ μίαν λλη ἀτελεύτητη καί μακάρια ζωή Θά μπορῆς τότε τήν ὥρα τῆς ἐξόδου σου

οις κειμένην τήν κατ εἰκόνα Θεοῦ λασθεῖσαν ἠμίν ὡραιότητα ἄμορφον ἄδοξον μή ἔχουσαν εἶδοςraquo Γῆ καί

88 49) Πέθαναν οἱ Βασιλεῖς οἱ κυβερνῆτες οἱ ρχοντες Πέθαναν καί οἱ προφῆτες οἱ ἀπόστολοι οἱ δίκαιοι οἱ ἱεράρχες οἱ

ΕΝΟΣ ΚΑΙ παρεπίδημος εἰ ἐπί τῆς γῆςraquo (πρβλ Εβρ 11 13) Δέν θ ἀργήσης ν ἀποδημήσης ἀπό τόν μάταιο τοῦτο κόσμο Νά θυμᾶσαι λοιπόν πάντοτε τόν θάνατο καί τότε οὔτε μέ τά παρόντα καί πρόσκαιραἔ36) Φέρνε συχνά στόν νοῦ σου μέ φόβο καί τρόμο τήν ὥρα τῆς ἐμφανίσεώς σου στό ἀδέκαστο κριτήριο τοῦ Θεοῦ Ἐκεῖ θά κριθοῦν ὅλοι δίκαια καί ἀπροσωπόληπτα laquoβασιλεύς ἤ

στρατιώτης ἤ πλούσιος ἤ πένηςraquo Ἐκεῖ θά βρίσκονται ὅλοι ἐξισωμένοι γυμνωμένοι ἀπό τή δόξα τόν πλοῦτο τήν ἐξουσία laquoἘπελταῦτα πάντα ἐξηφάνισταιraquo Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θά εἶναι ἀνοιχτή γιά ὅλους Ὅμως laquoοὐ μή εἰσέλθη εἰς αὐτήν πᾶν κοινόν καί ὁ ποιῶν βδέλυγμαraquo (Αποκ 21 27) Ἄν πεθάνης πρίν πεθάνης δέν θά πεθάνης ὅταν πεθάνης Ἄν δηλαδή πρίν ἀπό τόν βιολογικό σου θάνατο γίνης νεκρός ὡς πρός τήν ἁμαρτία τότε τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς σου δέν θά εἶναι θάνατος ἀλλά μεἄνά πῆς μέ παρρησία στόν Κύριο laquoἙτοίμη ἡ καρδία μου ὁ Θεός ἑτοίμη ἡ καρδία μου ἄσομαι καί ψάλω ἐν τῇ δόξῃ μουraquo (Ψαλμ 56 8) Μήν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπό τήν πρόσκαιρη ὀμορφιά καί μήν παρασύρεσαι ἀπό τή σαρκική ἐπιθυμία Κοίτα laquoἐν τοίς τάφπσποδός καταντᾶ ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου Καί τό δικό σου κάλλος θά μαραθῆ σάν ἄνθος καί θά χαθῆ σάν σκιά Μή νομίζης ὅτι ὁ θάνατός σου εἶναι μακριά Μή σκέπτεσαι πώς ἔχεις ἀκόμα πολλά χρόνια ζωῆς Ὄχι Εἶναι δίπλα σου ὁ θάνατος καί καραδοκεῖ Τό δρεπάνι τοῦ ἀγγίζει κιόλας τίς ρίζες τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς σου Τό δικαστήριο εἶναι ἕτοιμο γιά νά σέ κρίνη Ὁ τάφος σου εἶναι ἀνοιχτός Ἡ γῆ σέ περιμένει ἀνυπόμονα Βλέπεις τούς ἀνθρώπους γύρω σου καθημερινά νά πεθαίνουν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι κάποια στιγμή θά βρεθῆς κι ἐσύ στήν ἴδια θέσι laquoΤίς ἔστιν ἄνθρωπος ὅς ζήσεται καί οὐκ ὄψεται θάνατον ρύσεται τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐκ χειρός ἅδουraquo (Ψαλμἄὅσιοι ὅλοι οἱ ἅγιοι Κοινός κλῆρος ὅλων ὁ θάνατος Μήν ξεχνιέσαι Ἔρχεται καί ἡ δική σου σειρά Γιrsquo αὐτό κάθε μέρα κάθε ὥρα νά εἶσαι ἕτοιμος γί΄ αὐτή τή μεγάλη τή φοβερή στιγμή Φυλάκισε μέσα στό μυαλό σου τή μνήμη τοῦ θανάτου Μήν εἶσαι ποτέ ἀμέριμνος Ἄκουσε τί μας λέει ὁ Κύριος laquoΓρηγορεῖτε ὅτι οὐκ οἴδατε ποία ὥρα

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται Γίνεσθε ἕτοιμοι ὅτι ἡ ὥρα οὐ δοκεῖτε ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεταιraquo (Ματθ 24 42 44) Σάν τόν κλέφτη θά ἔρθη ὁ θάνατος Ὅταν δέν θά τόν περιμένης Ὅταν θά ἔχης παρασυρθῆ ἀπό τίς βιοτικές μέριμνες Σ αὐτή τή θέσι βρέθηκε ἐκεῖνος πού θέλησε νά γκρεμίση τίς ἀποθῆκες του καί νά χτίση μεγαλύτερες ἐκεῖνος ποῦ ἄκουσε τό τρομερό Ἄφρονmiddot ταύτη τή νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτούσιν ἀπό σουmiddot ἅ δέ ἠτοίμασας

ἀκατάπαυστος πόλεμος τῶν παθῶν συσσωρεύουν πολύ

ἕτοιμος κάθε στιγμή ιά τόν ἐρχομό του

ἄλλο μεγαλύτερο κακό ἀπό τήν ἁμαρτία γιατί φέρνει τόν χωρισμό

ύτερη εὐφροσύνη ἀπό τόν σωματικό θάνατο ού ὁδηγεῖ στόν παράδεισο στά χέρια τοῦ Θεοῦ ί εἶναι λοιπόν θάνατος Ὁ τέλειος χωρισμός ἀπό τόν Θεό Τί εἶναι λοιπόν

ι ς

ά πορεῖ νά τή δώση στήν ψυχή μόνον ὁ Κύριος μέ τή χάρι Του

laquoτίνι ἔσταιraquo (Λουκ 12 20) Παρόμοια θ ἀκούση καί κάθε ἄλλος ἄνθρωπος laquoθησαυρίζων ἐαυτῶ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶνraquo (Λουκ 12 21) Ὁ θάνατος γιά τούς δικαίους δέν εἶναι συμφορά ἀλλ ἀντίθετα ἀπελευθέρωσις ἀπό τήν τυραννία τῶν παθῶν καί αἰώνια πνευματική ἕνωσις μέ τόν Κύριο Ἡ παροῦσα ζωή καί ὁ κόπο στήν ψυχή Ὁ κατά Θεόν θάνατος εἶναι ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς ἀπό τούς κόπους Μή φοβᾶσαι λοιπόν τόν θάνατο μόνο νά εἶσαιγΠῶς θά ἑτοιμασθῆς γιά τόν θάνατο Ἀποφεύγοντας τήν ἁμαρτία καί ἀγαπώντας τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς καρδιᾶς σου Δέν βρίσκωκαί τήν ἀποξένωσι ἀπό τόν Κύριο Δέν βρίσκω ἄλλο μεγαλύτερο καλό ἀπό τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς πού ὁδηγεῖ στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία ἀπό τόν σωματικό θάνατο πού ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλασι Δέν ὑπάρχει μεγαλπΤζωή Η τέλεια ἕνωσις μέ τόν Θεό Ἀνάπαυσ

ς τῆ ψυχῆς κοντά στόν Κύριο

ΣΟ ΚΑΙ ν΄ ἀναζητᾶς ἀνάπαυσι καί παρηγοριά σ αὐτόν τόν πρόσκαιρο κόσμο δέν θά τήν βρής Τήν εἰρήνη καί τήν παρηγοριμὍπως ὁ ἴδιος εἶπε laquoΕἰρήνην ἀφίημι ὑμίν εἰρήνη τήν ἐμήν δίδωμι ὑμίνmiddot οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγώ δίδωμι ὑμίνraquo (Ιω 14 27) Σκέψου πού καί σέ ποιά γήινη ἀπόλαυσι θά βρής τήν εἰρήνη καί τήν ἀνάπαυσι Ποῦ θά βρής τήν ἐσωτερική γαλήνη καί τή μόνιμη χαρά Μήπως στή δόξα Ἀλλά σήμερα εἶσαι τιμημένος καί αὔριο ἀτιμασμένος laquoΠάσα δόξα ἀνθρώπου ὡς ἄνθος χόρτουmiddot ἐξηράνθη

ὁ χόρτος καί τό ἄνθος ἐξέπεσεraquo (Ησ 40 6-7) Ἀλλά μήπως στόν πλοῦτο Ὄχι μόνο εἰρήνη καί ἀνάπαυσι δέν σοῦ χαρίζει ἀλλ ἀντίθετα πολλή μέριμνα καί ἀνησυχία καί ἀνασφάλεια μέρα καί νύχτα Οἱ ἄνθρωποι σέ φθονοῦν καί σέ ἀντιπαθοῦν κι ἐσύ πάλι δέν εἶσαι ποτέ ἱκανοποιημένος μέ ὅσα ἔχεις Θέλεις ν ἀποκτᾶς ὅλο καί περισσότερα ξεχνώντας πώς τίποτε ἀπ τόν πλοῦτο σου δέν θά σοῦ μείνη Λέει ὁ πλούσιος laquoΕὗρον ἀνάπαυσιν καί νῦν φάγομαι ἐκ τῶν

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ἀγαθῶν μούrdquo καί ο κ οἶδε τίς αιρός πα ελεύσεται καί καταλείψει αὐτά ἐτέροις καί ἀποθανεῖταιraquo (Σοφ Σειρ 11 19) laquoΚαθώς ἐξῆλθεν ἀπό γαστρός μητρός αὐτοῦ γυμνός ἐπιστρέψει τοῦ πορευθῆναι ὡς ἤκει καί οὐδέν οὐ λήψεται ἐν μόχθῳ α τοῦ ἴνα πορευθῆ ἐν χειρί αὐτοῦ ὥσπερ γάρ παρεγένετο οὕτω καί ἀπελεύσεται καί τίς ἡ περισσεία αὐτοῦ ἤ μοχθεῖ εἰς ἄνεμονraquo (Εκκλ 5 14-15) Μήν ξεχνᾶς ἀκόμη πώς ὁ πλοῦτο γίνεται ἀφορμή γιά πολλές ἁμαρτίες καί θανάσιμες πτώσεις ὅπως διαπιστώνει καί ὁ ἀπόστολος laquoΟἱ βουλόμενοι πλουτείν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καί βλαβερᾶς αἴτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειανraquo (Α Τίμ 6 9) Γι αὐτό τόν λόγο καί ὁ Κύριος ἀναφώνησε κάποτε μέ πόνο laquoΠώς δυσκόλως οἱ τά χρήματα ἔχοντες εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσε

ὐ κ ρ

ὐ

ς

λεύσονται Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διά υμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθείν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ

τ

ό σπόρο πού πέφτει μέσα τους laquoτό

παυσιςmiddot ἄν στήν ἡδονή δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot τότε ποῦ θ ἀναπαυθοῦμε

άγαθος καί ιλάνθρωπος ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ὁ Θεός πάσης παρακλήσεως ὁ Νυμφίος

πεινά laquoπαρά τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦraquo καί ἀνάπαυσε τήν υχή σου μέ τή θαλπωρή τῆς θείας παρουσίας Του Σού φτάνει αὐτό

πάρχει μεγαλύτερη δόξα Ὑπάρχει καί εγαλύτερη ἡδονή

τρεἰσελθείνraquo (Μαρκ 10 23 25) Τί θά προτιμήσης λοιπόν Τόν πρόσκαιρο πλοῦτο ἤ τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ Ἀλλά μήπως θά βρής γαλήνη καί ἀνάπαυσι στή σαρκική ἡδονή Οὔτε ἐκεῖ ὑπάρχει Ἡ σαρκική ἁμαρτία - τό ξέρεις καλά ἄν τή δοκίμασες - συνοδεύεται ἀπό ἐσωτερική πικρία ψυχικό βάρος συνειδησιακό ἔλεγχο Καί ὅ αν ἡ ψυχή πωρωθῆ τότε ἐπέρχεται ἡ τελεία ἐγκατάλειψις ἀπό τόν Θεό καί ἡ τελεία ὑποδούλωσις στή φιληδονία Κανένα ἄλλο πάθος δέν ὑποδουλώνει τόν ἄνθρωπο τόσο σκληρά καί ἀναπόδραστα ὅσο αὐτό Κι ἀφοῦ τόν ὑποδουλώση γεννᾶ μέσα τοῦ ἄπειρα ἄλλα κακά τή σκληροκαρδία τήν ἀναισθησία τήν ἀποχαύνωσι τή βλασφημία τήν ὀργή τέλος δέ καί τήν τελεία ἀπιστία Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν συγκινεῖ τίς καρδιές τῶν φιληδόνων Γιατί τ ἀγκάθια τοῦ πάθους πνίγουν κάθε καλδέ εἰς τᾶς ἀκάνθας πεσόν οὗτοι εἰσιν οἱ ἀκούσαντες καί ὑπό ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καί οὐ τελεσφορούσιraquo (Λούκ 8 14) ἐξηγεῖ ὁ Κύριος στήν παραβολή τοῦ σπορέως Λοιπόν Ἄν στή δόξα δέν ὑπάρχη ἀνάπαυσιςmiddot ἄν στόν πλοῦτο δέν ὑπάρχη ἀνάἌς ἀκούσουμε τόν ψαλμωδό laquoἘν εἰκόνι διαπορεύεται πᾶς ἄνθρωπος πλήν μάτην ταράσσεται Καί νῦν τίς ἡ ὑπομονή μου Οὐχί ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 38 7-8) Ἡ ἐλπίδα σου ἡ προσδοκία σου ἡ χαρά σου ἡ ἀνάπαυσίς σου ἡ παντοτινή εἶναι ὁ Κύριος Ὁ ἐλεήμων καί οἰκτίρμων καί μακρόθυμος ὁ πανφτῆς ψυχῆς σου πού τῆς κράζει μέ πόθο laquoἸδού εἰ καλῆ ἡ πλησίον μου ἰδού εἰ καλῆ ἐλεύση καί διελεύση ἀπό ἀρχῆς πίστεωςraquo (Ασμα 41 8) Κράτησε ἀδελφέ μου μέσα στήν καρδιά σου καί τά λόγια του Κυρίου πρός τήν πολυμέριμνη Μάρθα laquoΜάρθα Μάρθα μεριμνᾶς καί τυρβάζη περί πολλάmiddot ἑνός δέ ἐστι χρείαmiddot Μαρία δέ τήν ἀγαθή μερίδα ἐξελέξατο ἤτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ αὐτῆςraquo (Λουκ 10 41-42) Ἄφησε κι ἐσύ τίς βιοτικές μέριμνες Κάθησε ταψὙπάρχει μεγαλύτερος πλοῦτος Ὑμ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Φιλαργ

υ

ό τή δόξα καί τήν αντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καί στήριξε σ Αὐτόν κάθε ἐλπίδα σου Μή

τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα οἶδε γάρ ὁ πατήρ μῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων Ζητεῖτε δέ πρώτον τήν

(Κύριε) ὑπέρ χιλιάδας χρυσίου καί ργυρίουraquo (Ψαλμ 118 72) laquoΚρεῖσσον ὀλίγον τῷ δικαίῳ ὑπέρ πλοῦτον

ι φιλάργυρος γιά νά μήν περιπέσης σέ ἀπιστία ἤ σέ πλάνη

υ ὅταν θά τήν χρειασθῆς Μήν κλεινῆς τήν πόρτα ου στόν φτωχό γιά νά μή σου κλείση καί ὁ Θεός τή θύρα τοῦ ἐλέους Του Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπί πτωχόν καί πένηταmiddot ἐν ἡμέρᾳ πονηρά ρύσεται αὐτόν ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 40 1)

ρία καί ἐλπίδα στόν Θεό

ΛΟΥΤΟΣ ἐάν ρέη μή προστίθεσθε καρδίανraquo (Ψαλμ 61 11) Μή θαμπώνεσαι ἀπό τόν πλοῦτο Θαμπώσου ἀππδίνης τήν καρδιά σου στό χρυσάφι Δῶσε τήν στόν Κύριο καί μή φοβᾶσαι οὔτε γι αὐτή τή ζωή οὔτε γιά τήν ἄλλη Ἡ τσιγκουνιά καί ἡ φιλαργυρία εἶναι σημάδια τόσο ὀλιγοπιστίας ὅσο καί ὑπερηφάνειας Ὁ πιστός καί ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι πάντα ἐλεήμων Γνωρίζει πώς ὁ Θεός εἶναι πλούσιος καί ὁ πλοῦτος Του δέν τελειώνει ποτέ Καί ὅτι εἶναι πανάγαθος καί μισθαποδότης γιrsquo

αὐτό καί δέν εἶναι δυνατό νά τόν ἐγκαταλείψη laquoΝεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτουςraquo (Ψαλμ 36 25) διαβεβαιώνει ὁ ψαλμωδός Καί ὁ Κύριος παρατηρεῖ laquoἘμβλέψατε εἰς τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδέ θερίζουσιν οὐδέ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτάmiddot οὔχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν Μή οὔν μεριμνήσητε λέγοντεςὑβασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμίνraquo (Ματθ 6 26 31-33) Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὀλιγαρκής Πλοῦτος τοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού τόν ἐπισκιάζει Θησαυρός τοῦ εἶναι ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Κυρίου γύρω του καί μέσα του πού τοῦ χαρίζει τήν εἰρήνη laquoτήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσανraquo Καθημερινό του βίωμα εἶναι τό ψαλμικό laquoἈγαθός μοί ὁ νόμος τοῦ στόματός σουἀἁμαρτωλῶν πολύνmiddot ὅτι βραχίονες ἁμαρτωλῶν συντριβήσονται ὑποστηρίζει δέ τούς δικαίους ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 36 17) Μή δένεσαι μέ τά χρήματα γιά νά μήν ἀποκοπῆς τελείως ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Μήν εἶσαlaquoΡίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία ἤς τινές ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπό τῆς πίστεως καί ἑαυτούς περιέπειραν ὀδύναις πολλαίςraquo (Α Τίμ 6 10) Μήν ἀρνῆσαι τή βοήθειά σου σ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη γιά νά μή σου ἀρνηθῆ καί ὁ Θεός τή βοήθειά Τοσlaquo

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ζήλεια καί φθόνος

ΥΠΟΣ τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζήλεια ὁ φθόνος πού γεννιέται ἀπό τήν ὑπερη άνεια Μή ζηλεύης ἀδελφέ μου κανέναν ἄνθρωπο γιά τήν εὐτυχία τοῦ ἐδῶ στή γῆ Μή ζηλεύης τόν πλούσιο καί τόν ἔνδοξο Μή ζητᾶς laquoθησαυρούς ἐπί τῆς γῆς ὅπου σῆς καί βρ σις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπτεται διορύσσουσι καί κλέπτουσιraquo (Ματθ 6 19) Νά ζηλεύης καί νά μιμῆσαι τόν ἐργάτη τῆς ἀρετῆς τόν ἄνθρωπο το

φ

ῶ

ῦ Θεοῦ τόν χαριτωμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν πιό ἔνδοξο ἀπό τούς

στερόβουλοι Σήμερα τά λόγια τους laquoγλυκύτερα ὑπέρ μέλι καί κηρίονraquo

τ τερα ἀπό σένα σέ ποιόν θά δώση κι ἀπό

οιόν θά στέρηση πότε θά χαρίση καί πότε θά ζητήση τί θά δώση καί τί θά

16)

ῦ μαυρώνουν τήν ψυχή σκοτίζουν συνείδησι θλίβουν τόν Θεό χαροποιοῦν τούς δαίμονες κλείνουν τόν ὐρανό ἀνοίγουν τήν κόλασι laquoὉ μισῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστι αί ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καί οὐκ οἶδε πού ὑπάγει ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε ύς ὀφθαλμούς αὐτοῦraquo (Α Ιω 2 11)

ἔνδοξους καί τόν πιό πλούσιο ἀπό τούς πλουσίους πού ἀποταμιεύει laquoθησαυρούς ἐν οὐρανῷ ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις

ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσινraquo (Ματθ 6 20) Μή ζηλεύης αὐτόν πού ἐπαινοῦν καί κολακεύουν οἱ ἄνθρωποι Οἱ ἀνθρώπινοι ἔπαινοι εἶναι ἀσταθεῖς καί εὐμετάβλητοι Συχνά μάλιστα εἶναι ἰδιοτελεῖς καί ὑ(Ψαλμ 18 11) Αὔριο τό στόμα τούς laquoἀρᾶς καί πικρίας γέμειraquo (Ρωμ 3 14) Ζήλεψε λοιπόν τό μεγαλεῖο τοῦ ἀφανοῦς καί ἀδόξου κατά κόσμον ἀνθρώπου τῆς ἀρετῆς laquoοὐ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων ἀλλ ἐκ τοῦ Θεοῦraquo (Ρωμ 2 29) Μή λιώνης ἀπό όν φθόνο βλέποντας ἄλλους νά ἔχουν ὅσα ἐσύ δέν ἔχεις Ὁ δικαιοκρίτης Κύριος γνωρίζει καλύπἀφαιρέση laquoἬ οὐκ ἔξεστι μοί ποιῆσαι ὁ θέλω ἐν τοίς ἐμοίς λέει ὁ ἴδιος στούς ἐργάτες τοῦ ἀμπελῶνος πού διαμαρτυρήθηκαν γιά τήν ἄδικη μεταχείρισί τους (Ματθ 20 1- Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος εἶναι αἰτία κάθε κακοῦ καί ἐχθρός κάθε καλοῦ Ἀπ αὐτή τήν αἰτία ὁ Κάϊν φόνευσε τόν Ἄβελ ὁ Ἠσαύ θέλησε νά ἐξοντώση τόν Ἰακώβ ὁ Σαούλ καταδίωξε τόν Δαβίδ Ἡ ζήλεια καί ὁ φθόνος τυφλώνουν τόν νο ἀτήοκτο

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Ὀργή καί μνησικακία ΑΦΗΣ ἀλλά καί φοβερή εἶναι ἡ προειδοποίησις τοῦ Κυρίου laquoΠᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τή κρίσειraquo (Ματθ 5 22) Μήν ὀργίζεσαι ἐναντίον κανενός ἀνθρώπου ἔστω κι ἄν πραγματικά ἔχης ἀπ αὐτόν ἀδικηθῆ laquoὈργή γάρ ἀνδρός δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεταιraquo (Ιακ 1 20) Γι αὐτό laquoὁ ἥλιος μή ἐπιδυέτω ἐπί

ῷ ὑμῶν πάσα πικρία καί θυμός καί ὀργή καί κραυγή

ἴδιος laquoΤίς ἠμᾶς χωρίσει πό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοι οὔτε

ε ο ὕ β

εσαι καί νά θυμώνης ἐκτός ἀπό τίς εριπτώσεις πού προσβάλλεται ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖται ὁ νόμος

ποίου νεύματος ἐστε ὑμεῖςraquo (Λουκ 9 54-55) Ἄλλοτε πάλι διδάσκοντας ἔλεγε

δέ μή ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν

ἀτιμάσθηκε περισσότερο ἄν καί ἀναμάρτητος Ποιός ραπίσθηκε ποιός

τῷ παροργισμκαί βλασφημία ἀρθήτω ἀφ ὑμῶν σύν πάση κακία Γίνεσθε δέ εἰς ἀλλήλους χρηστοί εὔσπλαχνοι χαριζόμενοι ἐαυτοίς καθώς καί ὁ Θεός ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμίνraquo (Εφ 4 26 31-32)

Μήν ὀργίζεσαι ποτέ ἐναντίον κανενός καί γιά καμμιά αἰτία ἐκτός κι ἄν κάποιος θελήση νά σέ χωρίση ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀγάπη Του Ποιός ὅμως ἔχει τή δύναμι νά τό κατορθώση αὐτό ἄν δέν τό θέλης ἐσύ ὁἀἀρχαί οὔτ δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα ὔτε ψωμα οὔτε άθος οὔτε τίς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἠμᾶς χωρίσαι ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶνraquo (Ρωμ 8 35 38-39) laquoΠαῦσαι ἀπό ὀργῆς καί ἐγκατάλιπε θυμόν μή παραζήλου ὥστε πονηρεύεσθαιmiddot ὅτι οἱ πονηρευόμενοι ἐξολοθρευθήσονται οἱ δέ ὑπομένοντες τόν Κύριον αὐτοί κληρονομήσουσι γῆνraquo (Ψαλμ 36 8-9) Γράψε μέσα στήν καρδιά σου αὐτή τή σαφῆ ἐντολή πού δίνει ὁ Θεός μέ τό στόμα τοῦ προφήτου καί διῶξε μακριά σου τό πάθος τῆς ὀργῆς Δέν ὑπάρχει σ αὐτό τόν κόσμο καμμιά εὔλογη αἰτία γιά νά ὀργίζπΤου Ἀλλά καί τότε πρέπει νά συζεύξης τήν ὀργή μέ τή διάκρισι γιά νά μή βλάψης τήν ψυχή σου laquoὈργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετεraquo (Εφ 4 26) παραγγέλλει μέ σοφία ὁ ἀπόστολος Ὁ Κύριός μας δέν ἦταν θυμώδης καί ὀργίλος ἀλλά πάντοτε πράος καί μακρόθυμος μέ τούς ἁμαρτωλούς laquoΜάθετε ἀπ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καί ταπεινός τη καρδία καί εὐρήσετε ἀνάπαυσιν ταίς ψυχαίς ὑμῶνraquo (Ματθ 11 29) Ὅταν οἱ μαθητές Του ὠργισμένοι κατά τῶν Σαμαρειτῶν πού δέν Τόν δέχθηκαν εἶπαν laquoΚύριε θέλεις εἴπωμεν πῦρ καταβῆναι ἀπό οὐρανοῦ καί ἀναλῶσαι αὐτούςraquo ὁ Κύριος laquoἐπετίμησεν αὐτοίς καί εἶπενmiddot οὐκ οἴδατεπlaquoἘάν ἀφῆτε τοίς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν ἀφήσει καί ὑμίν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςmiddot ἐάνοὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶνraquo (Ματθ 6 14-15) Θά μοῦ πῆς Μά ὁ τάδε μέ ἀδίκησε μέ προσέβαλε μέ συκοφάντησε μ ἔβλαψε χωρίς λόγο Ἀλλά πές μου κι ἐσύ ποιός ἀδικήθηκε περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό Ποιός κακολογήθηκε ποιός συκοφαντήθηκε ποιός χλευάσθηκε ποιός

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ἐμπτύσθηκε ποιός μαστιγώθηκε ποιός τέλος σταυρώθηκε σάν κακοῦργος ἄν καί τελείως ἀθῶος Κι ὅμως μέ ὅλα αὐτά Ἐκεῖνος δέν ὠργίσθηκε καί δέν άκισε τούς ἀνόμους σταυρωτές του Ἀλλά καί πάνω στόν Σταυρό ἀκόμη

έ μέ τήν ὀργή ροκαλώντας στούς ὑφισταμένους σου τόν φόβο Εἶναι καλύτερο νά σ

ῦ ταράζει τήν ψυχή αταστρέφει τή λογική φυγαδεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἀφήνει τόν

βάλλουν Καί ὅταν ἡ καρδιά σου ἰρηνεύση τότε πές ἄν χρειάζεται δυό λόγια ἀγάπης γιά τήν laquoοἰκοδομήν τῆς

έλος πάντα νά θυμᾶσαι πώς ἄν ἤσουν ταπεινός δέν θά ὠργιζόσουν Ἡ ὀργή

άτων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἡ ἀνάμνησις τῶν ρικτῶν παθῶν καί τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου θά μαλακώση τήν ψυχή σου ού μνησικακεῖ γιατί θά αἰσθανθῆς ὑπερβολική ντροπή ἀναλογιζόμενος τή ική Του ἀνεξικακία

κπροσευχόταν λέγοντας laquoΠάτερ ἅφες αὐτοίς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιούσιraquo (Λουκ 23 34) Ἡ πραότητα μαλακώνει καί τίς πιό πέτρινες καρδιές Ἡ ὀργή σκληραίνει καί τίς πιό μαλακές Ἄν ἔχης ἐξουσία μήν ἐπιβάλλεσαι ποτπἀγαποῦν παρά νά σέ φοβοῦνται Ἀπό τόν φόβο προέρχονται τό ψεῦδος καί ἡ ὑποκρισία ἀπό τήν ἀγάπη ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἐγκαρδιότητα Ὁ ὠργισμένος ἄνθρωπος εἶναι τυφλός καί τρελλός Δέν συναισθάνεται τί λέει καί τί κάνει Συχνά μετά τό ξέσπασμά του μετανοεῖ πικρά γιά ὅσα ἄτοπα εἶπε καί ἔκανε Γιατί ἡ ὀργή πού δέν δαμάζεται συγχύζει τόν νοκἄνθρωπο ἕρμαιο στά χέρια τοῦ διαβόλου Ὅποιος δαμάζει τόν θυμό του εὔκολα θά συγκρατήση τόν ἑαυτό τοῦ ἀπ ὅλα τά κακά Ἄν λοιπόν συμβῆ ποτέ νά ὀργισθῆς μέ κάποιον μήν πῆς τίποτα Σιώπησε ἤ φύγε καί μήν ἐπιτρέψης νά βγῆ ἀπό μέσα σου ἡ φλόγα τῆς ὀργῆς πού θά κατακαύση καί σένα κι ἐκείνους πού σέ περιεχρείαςraquo Ἕνας εἰρηνικός καί πράος λόγος εἶναι πιό καρποφόρος καί πειστικός ἀπό χίλια λόγια ὀργισμένα ἔστω καί σωστά Τεἶναι ἡ πιό ἐκλεκτή θυγατέρα τοῦ ἐγωισμοῦ Ὅπου ἐμφανισθῆ ἡ ταπείνωσις ἐξαφανίζεται σάν καπνός ὁ θυμός Γέννημα τῆς ὀργῆς εἶναι ἡ μνησικακία Μνησικακία εἶναι ἡ συντήρησις τῆς ὀργῆς μία διαρκῆς κακία σαράκι τῆς ψυχῆς ἕνα καρφί μπηγμένο μόνιμα στήν ψυχή φονευτῆς τῆς ἀγάπης τῆς προσευχῆς τῆς μετανοίας καί ὅλων τῶν ἀρετῶν Ἄν θέλης νά νικήσης τή μνησικακία πολέμησε τό πάθος τῆς ὀργῆς πού τή γεννά Ἄν θέλης ὅμως νά τή φονεύσης τότε πρέπει πρῶτα νά παλαίψης γιά τήν ἀπόκτησι τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως Μέχρι τότε χρησιμοποίησε σάν προσωρινό βάλσαμο γιά τήν κατασίγασι τοῦ πάθους τήν ἀνάμνησι τῶν παθημφπδ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Θλίψεις

ρηγοριά καί τή

μάρτησες τόσο ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος πάνω μήν ἀπελπίζεσαι Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα ἱκανό νά

δ ῦ έ

ᾶ

εἰλικρινά ξομολογήσου στόν πνευματικό καί ξεκίνα μία νέα ἐν Χριστῷ ζωή Ὁ

γνωρίζει αὐτό ἔστω

Τόν Δέν γινε Δόξασε Τόν Τίποτε δέν σοῦ εἶναι ἀναγκαῖο ἐφ ὅσον δέν σοῦ τό δίνει ὁ

ς σ σ

ΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ καί τίς θλίψεις πού ἔρχονται καί παρέρχονται καί ξεχνιοῦνται μήν τίς ἀντιμετωπίζης μέ ἄλογη ἀπελπισία Ὁ χρόνος φέρνει τή λήθη καί ἡ λήθη τήν παθεραπεία κάθε κακοῦ Ὅλα εἶναι περαστικά καί φευγαλέα ἡ εὐτυχία καί ἡ δυστυχία ἡ χαρά καί ἡ λύπη ἡ ἡδονή καί ὁ πόνος ἡ ζωή καί ὁ θάνατος Τά μόνα μόνιμα καί ἀμετάβλητα εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ αἰώνια κόλασις Αὐτό μήν τό ξεχνᾶς ποτέ Ἀκόμη κι ἄν ἁστή γῆ πάλι

νικήση τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ Ὅλα τά ἁμαρτήματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων μαζί έν μποροῦν νά συγκριθο ν μέ τήν ἄβυσσο τοῦ θείου ἐλ ους Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ μας σώζει δωρεάν Ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶσαι στρέψε τό βλέμμα σου στόν Κύριο laquoτόν δι ἠμ ς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶνraquo καί θά σωθῆς κι ἐσύ ὅπως σώθηκαν χιλιάδες ἁμαρτωλῶν μέσα στούς αἰῶνες Μόνο σταμάτησε τήν ἁμαρτία μετανόησε βαθιά καί ἐψαλμωδός σου δείχνει τόν δρόμο laquoΤήν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καί τήν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα Εἶπαmiddot ἐξαγορεύσω κατ ἐμοῦ τήν ἀνομίαν μου τῷ Κυρίῳmiddot καί σύ ἀφήκας τήν ἀσέβειαν τῆς καρδίας μουraquo (Ψαλμ 31 5) Μήν ἀγανακτῆς πού τά πράγματα δέν ἔρχονται πάντοτε ὅπως τά θέλεις ἐσύ στή ζωή σου Δέν εἶναι δυνατόν ἀλλά καί συμφέρον σου δέν εἶναι νά γίνωνται ὅλα κατά τή σκέψι σου κατά τήν ἐπιθυμία σου κατά τό θέλημά σου Ἡ σκέψις σου πολύ συχνά εἶναι πλανεμένη ἡ ἐπιθυμία σου ἐμπαθής τό θέλημά σου ὁλότελα ἐγωιστικό Καί ὁ παντογνώστης Θεός φυσικά τόκι ἄν ἐσύ δέν τό συνειδητοποιῆς Γι αὐτό καί δέν ἐπιτρέπει νά ἐκπληρώνονται πάντα οἱ ἐπιθυμίες σου γιά νά μή βλαφθῆ ἡ ψυχή σου ὁ πιό πολύτιμος θησαυρός πού διαθέτεις laquoΤί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὄλον κερδήση τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆraquo (Ματθ 16 26) Ἄφησε λοιπόν τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ ἐγκατάλειψε τόν στήν πανάγαθη βούλησί Του Ἔγινε κάτι ὅπως τό ἤθελες Εὐχαρίστησε ἔΘεός Τίποτε ἐκτός ἀπό ἕνα νά μήν ἀποξενωθῆς ἀπό Ἐκεῖνον καί τή χάρι Του Γί΄ αὐτό laquoἐπίρριψον ἐπί Κύριον τήν μέριμνάν σου καί αὐτός σέ διαθρέψειmiddot οὐ δώσει εἰς τόν αἰώνα σάλον τῷ δικαίῳraquo (Ψαλμ 54 23) Γιά τρεῖς λόγους κυρίως ὁ πανάγαθος Θεός δέν ἐκπληρώνει τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ τίς δοκιμασίε στή ζωή μας Πρῶτον γιά νά υναι θανθοῦμε τήν ἀδυναμία μας ν ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τήν αὐτάρκεια καί τήν ἐγωιστική αὐτοπεποίθησή μας καί νά ἀναθέσουμε μέ ταπείνωσι κάθε ἐλπίδα μας σ Ἐκεῖνον Δεύτερον γιά νά μᾶς ἀσκήση στήν καρτερία καί τήν ὑπομονή πού φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στήν ψυχή καθώς μας βεβαιώνει

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

παρηγορητικά καί ὁ ἀπόστολος laquoΠάσαν χαράν ἠγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις γινώσκοντες ὅτι τό δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήνmiddot ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω ἴνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι ἐν μηδενί λειπόμενοιraquo (Ιακ 1 2-4) Καί τρίτον σάν πάνσοφος καί ἀλάθητος γιατρός Κύριος ἀνατρέπει συχνά τίς ἐπιθυμίες μας καί παραχωρεῖ πικρίες καί χτυπήματα γιά ν ἀπομακρύνη τόν νοῦ καί τήν καρδιά μας ἀπό τή λατρεία τῶν ὑλικῶν πραγμάτων ἀπό τήν αἰχμαλωσία τῆς γῆς καί νά μᾶς ὠθήση στήν ἀναζήτησι

ὁ

τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν της θλίψεως ἠμῶν καθ ὑπερβολήν εἰς

ης μέ εὐγνωμοσύνη καί δοξολογία πρός τόν Θεό πού ατεργάζεται μ αὐτό τόν τρόπο τήν ψυχή σου τόσες ἄρρητες παρηγοριές θά

όβλημα ίνει καί τή λύσι Οἱ θλίψεις ἀναπόφευκτες Ἀλλά καί ἡ νίκη τοῦ πιστοῦ τοῦ

σου λούσιος σέ ἐπίγεια ἀλλά φτωχός σέ οὐράνια ἀγαθά Φτωχός στή ζωή

ε ἀλλά ποιήσει σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν ῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκείνraquo (Α Κόρ 10 13) διαβεβαιώνει ὁ ἀπόστολος

laquoὑπερβολήν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἠμίν μή σκοπούντων ἠμῶν τά βλεπόμενα ἀλλά τά μή βλεπόμεναmiddot τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνιαraquo (Β Κορ 4 17-18) Ὅσες θλίψεις ὑπομείνκλαβῆς ἀπ Αὐτόν καθώς βεβαιώνει καί ὁ προφήτης laquoΚύριε κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου αἵ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μουraquo (Ψαλμ 93 19) laquoἘν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔξετεmiddot ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμονraquo (Ιω 16 33) Ὁ Κύριος ἐπιβεβαιώνει προειδοποιεῖ καί ἐνθαρρύνει Θέτει τό πρΔπιστοῦ πού γνωρίζει καλά πώς laquoδιά πολλῶν θλίψεων δεῖ εἰσελθείν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo (Πραξ 14 22) θά εἶναι ἔνδοξη καί περίτρανη σάν τή νίκη τοῦ Κυρίου μας πού laquoἐξῆλθε νικῶν καί ἴνα νικήσηraquo (Αποκ 6 2) laquoΠολλαί αἵ θλίψεις τῶν δικαίων καί ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτούς ὁ Κύριοςraquo (Ψαλμ 33 20) Ἀπορεῖς Γιατί οἱ δίκαιοι ζοῦν συνήθως μέσα σέ θλίψεις καί δοκιμασίες ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί καί ἄδικοι μέσα στήν ἄνεσι τόν πλοῦτο τή δόξα τήν εὐμάρεια Μή θαυμάζης laquoὌν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει μαστιγεῖ δέ πάντα υἱόν ὄν παραδέχεταιraquo (Παροιμ 3 12) Ὄχι βέβαια γιά τιμωρία laquoἀλλ εἰς νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους ἐγγίζοντας αὐτῶraquo (Ἰουδίθ 8 27) Δυστυχεῖς καί θλίβεσαι καί πειράζεσαι Χαῖρε γιατί ὁ Κύριος ἀσχολεῖται μαζί σου εἶναι δίπλα σου Εὐτυχεῖς καί πλουτεῖς καί δοξάζεσαι Πρόσεξε μήπως ἀπομακρυνθῆς ἀπό τόν Κύριο καί μείνης μόνος πφτωχός καί στόν θάνατο laquoΜή φοβοῦ ὅταν πλουτήση ἄνθρωπος ἤ ὅταν πληθυνθῆ ἡ δόξα τοῦ οἴκου αὐτοῦmiddot ὅτι οὐκ ἐν τῷ ἀποθνήσκειν αὐτόν λήψεται τά πάντα οὐδέ συγκαταβήσεται αὐτῶ ἡ δόξα αὐτοῦraquo (Ψαλμ 48 17-19) Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν τή ζωή τούς μέσα στόν πόνο καί τή θλίψι στή στέρησι καί τήν ἀσθένεια στούς διωγμούς καί τά βάσανα Κι ἐσύ Θέλεις νά ζήσης χωρίς αὐτά τά ψυχοσωτήρια δῶρα Θέλεις λοιπόν ν ἀποκοπῆς ἀπό τόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν του Θεοῦ Μή γένοιτο Παρηγορήσου ὅμως μέ τή σκέψι ὅτι ὁ Κύριος δέν θά παραχωρήση ποτέ νά σέ βρή πειρασμός πού νά ξεπερνᾶ τήν ἀντοχή σου πνευματική ἤ σωματική laquoΠιστός ὁ Θεός ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὁ δύνασθτο

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Γι αὐτό καί δέν ὑπάρχει θλίψις χωρίς τέλος δέν ὑπάρχει δάκρυ πού νά μή στεφανωθ μέ τή χαρά laquoΤό ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμός καί εἰς τό πρωΐ ἀγαλλίασιςraquo (Ψαλμ 29 6) Οἱ Ἅγιοι Πάντες laquoἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πείραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆςmiddot ἐλιθάσθησαν ἐπρίσθησαν ἐπειράσθησαν ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον περιῆλθον ἐν μηλωταίς ἐν αἰγείοις δέρμασιν ὑστερούμενοι θλιβόμενοι κακουχούμενοι ὧν οὐκ ἤν ἄξιος ὁ κόσμοςraquo (Εβρ 11 36-38) laquoὀδοιπορίαις πολλάκις κινδύνοις ποταμῶν κινδύνοις ληστῶν κινδύνοις ἐκ γένους κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν κινδύνοις ἐν πόλει κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοιςmiddot ἐν κόπῳ καί μόχθω ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις ἐν λιμῷ καί δίψει ἐν νηστείαις πολλάκις ἐν ψύχει καί γυμνότητιraquo (Β Κορ 11 26-27) Καί ὅμως ὀλ ὐτά τ ὑπέμειναν αί τ ἀντιμετώπισαν laquoἐν ἁγνότητι ἐν γνώσει ἐν μακροθυμίᾳ ἐν χρησ

ῆ

α ά κτότητι ἐν Πνεύματι Ἁγίωraquo (Β

βασανισμένοι ἐξευτελισμένοι οἱ ἅγιοι laquoἐπορεύοντο χαίροντες ὅτι

έ

τοῦ Θεοῦ πολεμᾶ καί νικᾶ καί ἀναμένει τήν κπλήρωσι τῶν λόγων Του laquoὉ νικῶν ἔσται αὐτῶ ταῦτα καί ἔσομαι αὐτῶ Θεός

ἐ

ὑπομείνης τό κακό γόγγυστα καί μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό Οὔτε τό νά πάσχης δίκαια

Κορ 6 6) Ἐνῶ ἐσύ μέ τό παραμικρό συγχύζεσαι ἀπογοητεύεσαι ὀργίζεσαι ὀλιγοπιστεῖς Ἐκεῖνοι ἄν καί ἅγιοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό τά ὑπέμειναν ὅλα ἀγόγγυστα Ἐσύ πού κάθε μέρα ἁμαρτάνεις καί θλίβεις τόν Θεό δυσαρεστεῖσαι καί μέ τήν πιό μικρή δυσκολία Διωγμένοιὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ (τοῦ Ἰησοῦ) κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναιraquo (Πράξ 5 41) Ἐσύ ἀναπαυμένος στήν εὐμάρειά σου λυπᾶσαι καί ἀπελπίζεσαι καί μέ τήν πιό ἀσήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία τοῦ Θεοῦ Ἀλήθεια πόσο μακριά Τοῦ εἶσαι Δέν ἔχεις φόβο Θεοῦ γιrsquo αὐτό σ κυριεύει ὁ φόβος τῶν δοκιμασιῶν Δέν πενθεῖς γιά τίς ἁμαρτίες σου γι αὐτό εἶσαι λιπόψυχος Δέν ἔχεις laquoκαρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένηνraquo (Ψαλμ 50 19) γι αὐτό δέν εἶσαι ἀνδρεῖος στούς πειρασμούς Ὅποιος ἔχει φόβο Θεοῦ ὅποιος ἔχει κατά Θεόν πένθος ὅποιος ἔχει ταπείνωσι δέν φοβᾶται ποτέ τίς δοκιμασίες Καί δυναμωμένος μέ τή χάρι ἐκαί αὐτός ἔσται μοί υἱός Τοίς δέ δειλοίς καί ἀπίστοις καί ἐβδελυγμένοις τό μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τή καιομένη ἐν πυρί καί θείω ὁ ἐστίν ὁ θάνατος ὁ δεύτεροςraquo (Αποκ 21 7-8) Ἄν κάποιος σέ προσβάλη σέ θίξη σέ συκοφαντήση σέ βλάψη ἄδικα καί ἀδικαιολόγητα μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μήν ὀργισθῆς ἐναντίον του μή μνησικακήσης μήν κυριευθῆς ἀπό ἐκδικητικότητα Ἀντίθετα ταπεινώσου κλάψε μέ συντριβή καρδίας καί προσευχήσου ἱκετευτικά στόν Κύριο νά συγχωρήση τίς ἁμαρτίες σου Γί΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες παραχωρεῖ ὁ Θεός νά σοῦ συμβαίνουν ὅλα αὐτά γιά νά ταπεινωθῆς καί νά διορθωθῆς Πίστεψε βαθιά μέσα σου πώς εἶσαι ἄξιος τέτοιας κι ἀκόμη χειρότερης συμπεριφορᾶς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων Καί δέξου τήν μέ εὐγνωμοσύνη σάν φάρμακο θεραπευτικό της ἄρρωστης ψυχῆς σου Ὑπόμεινε τώρα δῶ ἄδικα γιά νά μήν ὑποφέρης ἐκεῖ δίκαια Καταδικάσου ἐδῶ στή γῆ ἔστω κι ἄν εἶσαι ἀνένοχος γιά νά μήν καταδικασθῆς αἰωνίως στόν οὐρανό σάν ἔνοχος Δέν εἶναι σπουδαῖο κατόρθωμα τό νά ἐκδικηθῆς αὐτόν πού σ ἔβλαψε Εἶναι ὅμως ἀληθινός ἡρωισμός εἶναι ψυχικό μεγαλεῖο τό νά ἀ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

εἶναι σπουδαῖο laquoΠοίον γάρ κλέος εἰ ἁμαρτάνοντες καί κολαφιζόμενοι πομενεῖτε Ἀλλ εἰ ἀγαθοποιοῦντες καί πάσχοντες ὑπομένειτε τοῦτο χάρις

Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητεraquo (Α Πέτρ 2 20-21)

ν

λλά δότε τόπον τή ὀργήmiddot γέγραπται γάρmiddot ἐμοί ἐκδίκησις ἐγώ

σφυρηλατεῖ τήν

σ

στι αρελθέτω ἀπ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτοraquo Θυμήσου ἀκόμη πόσες φορές

δέ τῷ κρίνοντι δικαίωςraquo (Α Πέτρ 2 23) Ὑπόμεινε κι

ὑπαρά Θεῶ Ὑπομο

ή

ΠΟΜΟΝΗΣ ἔχετε χρείαν ἴνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίανraquo (Εβρ 10 36) Αὐτοί πού ὑπομένουν ἀγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Κι αὐτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ θά πάρουν τήν ἀμοιβή πού ὑποσχέθηκε Ἐκεῖνος τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν Γι αὐτό κι ἐσύ laquoμή νικῶ ὑπό τοῦ κακοῦ ἀλλά νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντεςmiddot προνοούμενοι καλά ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπωνmiddot μή ἑαυτούς ἐκδικοῦντες ἀγαπητοί ἀἀνταποδώσω λέγει Κύριοςraquo (Ρωμ 12 21 17 19) Στόν Κύριο

ἀνήκει ἡ κρίσις καί ἡ καταδίκη ὅσων σέ ἀδικοῦν Σέ σένα ἡ καλωσύνη καί ἡ μακροθυμία Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ τιμωρία καί ἡ πάταξις τοῦ κάκου Σέ σένα ἡ ἀνεξικακία καί ἡ ὑπομονή Ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες εἶναι ἕνα ἀσφαλές μέσο γιά νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό Ὅσο ὁ γογγυσμός χωρίζει ἀπό τόν Θεό τόσο ἡ ὑπομονήἑνότητά μας μαζί Του Ἄν λοιπόν ὑπομένης μ εὐγνωμοσύνη ὅλες τίς δοκιμασίες γιά χάρι Του θά σοῦ ἀνταποδώση τήν αἰώνια μακαριότητα Μέσω τῆς θλίψεως καί τῆς ὑπομονῆς εἰσέρχεσαι στόν χῶρο τῆς ἀληθινῆς γνώσεως καί καθαρίζεσαι ἀπό τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου Πρόσεχε ὡστόσο νά μήν ἐκθέτης θεληματικᾶ τόν ἑαυτό σου σέ κινδύνους Νά προσεύχεσαι στόν Κύριο μέ τά λόγια της προσευχῆς πού Ἐκεῖνος δίδαξε laquoΜή εἰσενέγκης μέ εἰς πειρασμόν ἀλλά ρύσαι μέ ἀπό τοῦ πονηροῦraquo Μήν ἐπιδιώκης ἐσύ τίς δοκιμασίες γιά ν ἀσκηθῆς τάχα στήν ὑπομονή laquoΜή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων έraquo (Ψαλμ 120 3) Μήν ἐκτίθεσαι ὁ ἴδιος σέ κινδύνους καί πειρασμούς Νά εἶσαι ὅμως πάντα ἕτοιμος νά ὑπομείνης μέ εὐγνωμοσύνη ὅσους θά παραχωρήση ὁ Θεός Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας διδάσκει μέ τό παράδειγμά Του Ὅταν πρίν ἀπό τό πάθος προσευχόταν στόν Πατέρα Του ἔλεγε laquoΠάτερ μου εἰ δυνατόν ἐπφυλαγόταν ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς ξέφευγε ἤ προφυλασσόταν ἀπό τούς κινδύνους πού τόν ἀπειλοῦσαν Ἦταν ὅμως ἕτοιμος πάντα νά ὑποταχθῆ στό θέλημα τοῦ Πατρός laquoπλήν οὔχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ ὡς σύraquo (Ματθ 26 39) Ὁ λόγος γιά τήν ὑπομονή δέν τελειώνει εὔκολα Θυμᾶμαι πάλι τούς λόγους τοῦ Κυρίου laquoἘν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶνraquo (Λουκ 21 19) laquoὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεταιraquo (Ματθ 10 22) Ἀλλά καί στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς Τοῦ ὁ Κύριος ἔγινε γιά μᾶς πρότυπο ὑπομονῆς μακροθυμίας καί ἀνεξικακίας laquoὅς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει πάσχων οὐκ ἠπείλει παρεδίδου

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ἐσύ μέ χαρά τά πάντα γιά ν ἀκούσης τή φωνή Του νά λέη laquoὍτι ἐτήρησας τόν

ν νδρεία ὑπομονή ἐνῶ ἀποστρέφει τό πρόσωπό Του ἀπό τή μικροψυχία Οἱ

ῆς Κανένας laquoὍλοι ὅσοι Τόν ἀκολούθησαν καί Τόν ἀκολουθοῦν ἦταν αί εἶναι ἕτοιμοι ν ἀντιμετωπίσουν μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες πού

ν

ης χωρίς μεταπτώσεις σέ κατάστασι πνευματικῆς ς

θ ἀπαλλαγῆς ἀπό βάσανα αί θλίψεις καί θ ἀξιωθῆς τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ὅταν θά ἐπανέλθη ὁ Κύριος ιά νά κρίνη τόν κόσμο

τήν ὑπομονήνmiddot καί τί ποιήσετε ὅταν πισκέπτηται ὁ Κύριοςraquo (Σοφ Σειράχ 2 14)

τ

3 16) Ἀγωνίζου ἀγρύπνα νῆφε μή χάνης μάταια τόν χρόνο τῆς ζωῆς σου τόν χρόνο πού σου

λόγον τῆς ὑπομονῆς μου καγῶ σέ τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης πειρᾶσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆςraquo (Αποκ 3 10) laquoὙπομένων ὑπέμεινα τόν Κύριον καί προσέσχε μοί καί εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μουraquo (Ψαλμ 39 1) Ὁ Κύριος δέχεται σάν θυσία εὐάρεστη τήἀἄνθρωποι τῆς ὑπομονῆς ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη Του οἱ δειλοί καί οἱ μικρόψυχοι ἀπομακρύνονται ἀπό κοντά Τουmiddot laquoπολλοί ἀπῆλθον ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἰς τά ὀπίσω καί οὐκέτι μετ αὐτοῦ περιεπάτουνraquo (Ιω 6 66) Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή τοῦ χωρίς ὑπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τοῦ γιατροῦ Ποιός μπορεῖ ν ἀκολουθήση πίσω ἀπό τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ὤμους τόν σταυρό τῆς ὑπομονκὁπωσδήποτε θά τούς βροῦν καθώς τονίζει καί ὁ σοφός Σειράχ laquoΤέκνον εἰ προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεῶ ἐτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόνraquo (2 1) laquoΕἰ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόαὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοίraquo (Ματθ 16 24) Τί μας λέει μ αὐτά τά λόγια Του ὁ Κύριος Ὅτι ὅποιος θέλει νά βαδίση στά ἴχνη Τοῦ πρέπει πρῶτα ν ἀρνηθῆ τόν ἑαυτό του δηλαδή τή φιλαυτία του καί τό θέλημά του ἔπειτα νά σηκώση τόν σταυρό του σταυρό ὑπομονῆς καί ἀνδρείας καί τέλος νά Τόν ἀκολουθήση Ἀγωνίσου νά παραμείνἐγρηγόρσεως ὑπομονῆς καί ἀνδρείας γιατί μόνο ἔτσι θά καταβάλη τόν νοητό Ἀμαλήκ πού ἐπιβουλεύεται τήν ψυχή σουκγlaquoΟὐαί ὑμίν τοίς ἀπολωλεκόσιἐ Ὀκνηρία σ

ά πνευματικά ἔργα

ΥΛΑΞΕ τήν ψυχή σου ἀπό τή φοβερή παραλυσία πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν ἀκηδία τήν ὀκνηρία δηλαδή στά πνευματικά ἔργα Νά θυμᾶσαι πάντοτε τά λόγια του ἀποστόλου πού μας συμβουλεύει νά εἴμαστε laquoτή σπουδή μή ὀκνηροί τῷ πνεύματι ζέοντες τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες (Ρωμ 12 11) Μήν εἶσαι ράθυμος καί χλιαρός γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε τά λόγια laquoΟὕτως ὅτι χλιαρός εἰ καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός μέλλω σέ ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μουraquo (Αποκ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

δόθηκε γιά τήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς καί τήν ἀπόκτησι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν Φρόντιζε νά μήν πέραση οὔτε μία μέρα σου ἀργῆ ἀπό πνευματικά ἔργα Ο χρόνος πού περνᾶ δέν γυρίζει πίσω Ἡ ζωή μας εἶναι σάν ἕνας πόλεμος σάν μία ἀγορά σάν ἕνα σχολεῖο σάν ἕνα μακρύ θαλασσινό ταξίδι Στίς μάχες δέν συγχωρεῖται ἀνάπαυσις στό ἐμπόριο δέν χωρεῖ ἀδράνεια στό σχολεῖο δέν ἐπιτρέπεται ἀμέλεια στό θαλασσινό ταξίδι δέν ἔχει θέσι ἡ ἀμεριμνία Γι αὐτό μήν τεμπελιάζης μήν ἀμελῆς στά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἀσκήσου καί κοπίαζε ἰδού γιά σένα τό πεδίο τῆς μάχης ἰδού ἡ ἀγορά ἰδού τό σχολεῖο Τό τάλαντο πού κατέχεις μήν τό κρύψης ἀλλά πολλαπλασίασε τό γιά νά μήν ἀκούσης κάποτε laquoΠονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ ἤδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διασκόρπισα ἔδει οὔν έ βαλείν τό ἀργύριόν μου τοίς τραπεζίταις καί ἐλθῶν ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό

ῆς σου laquoΓίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω οί τόν στέφανον τῆς ζωῆςraquo (Αποκ 2 10) Κι αὐτό γιατί ὁ σατανᾶς συνεχῶς

β

ς ὀλίγον δέ άθησαι μικρόν δέ νυστάζεις ὀλίγον δέ ἐναγκαλίζη χερσί στήθηmiddot εἴτ

ἄ

νά ἐργάζεσαι στό ἀγαθό ιατί τώρα εἶναι καιρός ἐργασίας μετά καιρός ἀνταποδόσεως Στή γῆ

σἐμόν σύν τόκωraquo (Ματθ 25 26-27) Τί θrsquo ἀπαντήσης τότε τή φοβερή μέρα τῆς Κρίσεως ποῦ ὄχι μόνο δέν πολλαπλασίασες τό τάλαντό σου ἀλλά οὔτε τόν τόκο του δέν διαθέτεις Ἡ πνευματική ἐπαγρύπνησις καί ὁ ἀγώνας σου κατά τοῦ δαιμονικοῦ κακοῦ θά διαρκέση μέχρι τό τέλος τῆς ζωσἐπαγρυπνεῖ καί ποτέ δέν ἡσυχάζει ἀλλά σάν ἄγριο λιοντάρι περιφέρεται παντοῦ ζητώντας νά καταπιῆ ὅποιον τοῦ ἔχει ξεφύγει Ἀλλοίμονο σ ἐκεῖνον πού θά τόν βρή κοιμισμένο Πρόσεξε ἰδιαίτερα ὅσα σέ συμβουλεύει ὁ σοφός Σολομῶν laquoἼθι πρός τόν μύρμηκα ὤ ὀκνηρέ καί ζήλωσον ἰδών τᾶς ὁδούς αὐτοῦ καί γενού ἐκείνου σοφώτεροςmiddot ἐκείνω γάρ γεωργίου μή ὑπάρχοντος μηδέ τόν ἀναγκάζοντα ἔχων μηδέ ὑπό δεσπότην ὧν ἑτοιμάζεται θέρους τήν τροφήν πολλήν τέ ἐν τῷ ἀμητῷ ποιεῖται τήν παράθεσιν Ἤ πορεύθητι πρός τήν μέλισσαν καί μάθε ὡς ἐργάτις ἐστί τήν τέ ἐργασίαν ὡς σεμνήν ποιεῖταιmiddot ἤς τούς πόνους ασιλεῖς καί ἰδιῶται πρός ὑγίειαν προσφέρονταιmiddot ποθεινή δέ ἐστι πάσι καί ἐπίδοξοςmiddot καί πέρ οὖσα τή ρώμη ἀσθενῆς τήν σοφίαν τιμήσασα προήχθη Ἕως τίνος ὀκνηρέ κατάκεισαι πότε δέ ἐξ ὕπνου ἐγερθήση ὀλίγον μέν ὑπνοίκἐμπαραγίνεται σοί ὥσπερ κακός ὁδοιπόρος ἡ πενία καί ἡ ἔνδεια ὥσπερ ἀγαθός δρομεύς Ἐάν δέ οκνος ἤς ἤξει ὥσπερ πηγή ὁ ἀμητός σου ἡ δέ ἔνδεια ὥσπερ κακός δρομεύς ἀπαυτόμολησειraquo (Παροιμ 6 6-12) Νά γιατί δέν πρέπει νά ὀκνῆς ἀλλά μέ προθυμίαΓπόλεμος στόν οὐρανό ἀνάπαυσις Καί ἀναγκαστικά ἕνα ἀπό τά δυό θά κάνης εἴτε θά νικήσης εἴτε θά νικηθῆςmiddot εἴτε θά μείνης κοντά στόν Θεό εἴτε θά χωρισθῆς ἀπ Αὐτόν Τρίτος δρόμος δέν ὑπάρχει Μή λυπᾶσαι νά δουλαγωγής τή σάρκα σου γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ γιατί Ἐκεῖνος τήν ἔπλασε Μήν τρομάζης μπροστά στούς πόνους γιατί Ἐκεῖνος ἔχει τή δύναμι κάθε πληγή νά θεραπεύση Μή λυπᾶσαι νά Τοῦ προσφέρης ὁλόκληρη τήν ὕπαρξί σου γιατί Ἐκεῖνος θά τήν ἀνακαινίση θά τήν δοξάση καί θά σοῦ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

τήν προσφέρη πάλι laquoἐν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένην πεποικιλμένηνraquo (Ψαλμ 44 14) στή βασιλεία τῶ οὐρανῶν Ὅπως Χριστός ὑπέφερε γιά χάρι σου ὑπόφερε κι ἐσύ γιά χάρι τοῦ Χριστοῦ Ρίξε ἕνα βλέμμα γύρω σου καί δές πόσος πόνος πόση δυστυχία πόσες θλίψεις ὑπάρχουν στούς ἀνθρώπους Ὅσο κι ἄν πονᾶς ὑπάρχουν ἄλλοι πού πονοῦν περισσότερο Ὅσο κι ἄν δυστυχῆς ὑπάρχουν ἄλλοι πού δυστυχοῦν περισσότερο Δόξασε κι εὐχαρίστησε τό

ν ὁ

ν Θεό πού δέν σοῦ στέλνει πιό μεγάλες συμφορές Πάρε άρρος βάλε ἀρχή καί εὐαρέστησε Τόν μέ τόν πνευματικό ἀγώνα σου Μέ

ὑ

καί τά λλείποντα ἀναπληροῦσαraquo πού ἐνδυναμώνει ὅσους δείχνουν ἔμπρακτη

ιᾶς σου Ἄκουσε Τόν laquoἸδού ἔστηκα ἐπί τήν

θλίγο προσωρινό κόπο θ ἀπόλαυσης αἰώνια καί ἀτελεύτητα ἀγαθά laquoἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὕς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβηraquo (Α Κορ 2 9) Ξέρεις γιατί κυριεύεσαι ἀπό πνευματική ραθυμία καί ἀκηδία Ἐπειδή δέν ἀγαπᾶς μ ὅλη σου τήν καρδιά τόν Κύριο Καί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο μ ὅλη τη δύναμι τῆς ψυχῆς του βλέπει τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ στή ζωή πολύ στενή καί τεθλιμμένη αἰσθάνεται τόν ζυγό τοῦ Κυρίου ἀσήκωτο καί τόν νόμο Τοῦ ἀκατόρθωτο Ἀγάπησε τόν Κύριο laquoἐξ ὅλης της καρδίας σου καί ἐξ ὅλης της ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης της δυνάμεώς σουraquo (Δευτερ 6 5) καί τότε θά βαδίζης στόν δρόμο Του μέ χαρά καί προθυμία laquoἡγούμενος πάντα σκύβαλα εἶναι ἴνα Χριστόν κερδήσηςraquo (πρβλ Φιλιππ 3 8) Οἱ ἅγιοί της Ἐκκλησίας μας πού βαθιά ἀγάπησαν τόν Θεό κάθε κόπο γιά χάρι Τοῦ τόν θεωροῦσαν ἄκοπο κάθε πόνο ἄπονο κάθε θλίψι εὐεργεσία Μερικοί μάλιστα φλεγόμενοι ἀπό θεῖο ἔρωτα δέν ἄντεχαν οὔτε γιά λίγο ν ἀναχαιτίζουν τόν χειμαρρώδη ἐκεῖνο πόθο πού τούς ὠθοῦσε στήν ἕνωσι μέ τόν Θεό Περιφρονοῦσαν ἀκόμη καί τίς πιό βασικές ἀνθρώπινες ἀνάγκες τήν τροφή καί τόν ὕπνο γιά νά μή στερηθοῦν τήν ἀπόλυτη καί ἀπρόσκοπτη ἐπικοινωνία τους μέ τόν ἐκλεκτό Νυμφίο τῆς ψυχῆς τους Τόσο φλογισμένες καί συνεπαρμένες ἦταν οἱ ψυχές τῶν ἁγίων ἀπό τή θεία ἀγάπη Μέ χαρά σάν ἀσώματοι ἄγγελοι παραδίδονταν σέ περάνθρωπες νηστεῖες ἀτελεύτητες ἀγρυπνίες ἀδιάλειπτες προσευχές καί δοξολογίες πρός τόν ἀγαπώμενο Κύριο κι ἔφθαναν γιά χάρι Τοῦ μέχρι τόν θάνατο ἀντιμετωπίζοντας τόν ὄχι σάν κακό μά σάν λύτρωσι καί δυνατότητα ἀπόλυτης καί αἰωνίας ἑνώσεως μαζί Του Ὅλα αὐτά βέβαια πού κατώρθωσαν θά ἦταν ἀπραγματοποίητα ἄν στήν ἀγάπη τούς πρός τόν Θεό δέν προσετίθετο καί ἡ θεία χάρις laquoἡ πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα ἐἀγάπη στόν Κύριο Ἔτσι laquoτοίς ἀγαπώσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόνraquo (Ρωμ 8 28) ὥστε νά ἐπαληθεύεται πάντοτε ἡ ἀψευδής ρῆσις Ἐκείνου laquoὉ ζυγός μου χρηστός καί τό φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστινraquo (Ματθ 11 30) Ἑτοιμάσου λοιπόν ἀδελφέ μου ἑτοιμάσου γιά τήν ὑποδοχή τοῦ οὐρανίου Νυμφίου τοῦ ὑπερενδόξου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ Ἰδού laquoἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος ὄν εὐρήσει γρηγορούντα ἀνάξιος δέ πάλιν ὄν εὐρήσει ραθυμούνταraquo Ξύπνα ἑτοίμασε τή λαμπάδα τῆς καρδιᾶς σου laquoἈνάστα τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαιraquo Ἔρχεται Ἐκεῖνος πού μαζί Του θά ζῆς καί θά συνευφραίνεσαι αἰωνίως Πρόσεξε νά μή σβήση ἡ λαμπάδα σου Πρόσεξε νά μή νυστάξη ἡ ψυχή σου ἀπό τή ραθυμία καί τήν ἀκηδία Ἑτοιμάσου νά δεχθῆς μέσα σου τόν Κύριό της δόξης Ἦρθε καί χτυπᾶ κιόλας τή θύρα τῆς καρδ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

θύραν καί κρούωmiddot ἐάν τίς ἀκούση τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξη τήν θύραν καί ἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ αὐτοῦ καί αὐτός μετ ἐμοῦ Ὁ ικῶν δώσω αὐτῶ καθίσαι μετ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου Ὁ ἔχων οὕς

ἕ

καί δόξασε Τόν Ἔλα καί ὕμνησε τόν Κύριό σου Ἔλα καί ονάτισε καί κλάψε μπροστά στόν πλάστη σου Ἔλα προσκύνησε

ὐ ό

λα πονεμένε καί θλιμμένε νά νιώσης τήν παντοτεινή χαρά Ἔλα

καί ὄψεται αὐτόν πᾶς ὀφθαλμός αί οἵτινες αὐτόν ἐξεκέντησαν καί κόψονται ἐπ αὐτόν πᾶσαι αἵ φυλαί τῆς γῆςraquo

αβίδ Ἰησοῦ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 47) Καί ὅσο οἱ αίμονες μέ τά τεχνάσματα καί τίς παγίδες τους προσπαθοῦν νά ἐμποδίσουν

τό σου νύχτα καί έρα μήν τοῦ δίνης ἀνάπαυσι καί ἡσυχία μέχρι ν ἀνοίξης τήν καρδιά σου στόν Κύριο ν ἀνοίξης μέσα σου τόπο γιά Κεῖνον καί νά γίνης ὁλόκληρος

ενἀκουσάτωraquo (Αποκ 3 20-22) Μυστική

νωσις μέ τόν Κύριο

ΑΡΑ ΚΑΙ εὐφροσύνη ἀπέραντη γιορτή καί πανηγύρι αἰώνιό της ψυχῆς εἶναι ἡ μυστική ἕνωσίς της μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό Ἀδελφέ μου laquoἔρχου καί ἴδεraquo (Ιω 1 47) Ἔλα καί δές τόν Ἰησοῦ ἜλαγΤόν ἀναγνώρισε Τόν ὁμολόγησε Τόν laquoΠρόσελθε πρός αὐτόν καί φωτίσθητι καί τό πρόσωπόν σου οὐ μή καταισχυνθῆ (Ψαλμ 33 6)

Ἔλα πεινασμένε νά ε φρανθῆς ἀπ τή θεία τροφή Ἔλα τυφλέ ν ἀπολαύσης τό αἰώνιο φῶς Ἔλα αἰχμάλωτε νά χαρῆς τήν ἐλευθερία Ἔλα θνητέ ἑνώσου μέ τόν Ἀθάνατο γιά ν ἀξιωθῆς τῆς αἰωνίας ζωῆς Ἔἀπελπισμένε νά βρής τήν ἐλπίδα Ἔλα ψυχρέ νά φλογισθῆς σάν τή φωτιά Ἔλα φτωχέ νά πλουτίσης μέ τόν ἀδαπάνητο θησαυρό Ἔλα γυμνέ νά ἐνδυθῆς ἀθάνατη δόξα καί χιτώνα ἀφθαρσίας Ἰδού ὁ Κύριος laquoἔρχεται μετά τῶν νεφελῶν κ(Αποκ 1 7) Ναί ἔρχεται καί δέν θ ἀργήση ὁ Κύριος Μακάριος ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές Του Μακάριος ὅποιος φυλάττει τόν νόμο Του Μακάριος ὅποιος εἶναι νοερά καί μυστικά ἑνωμένος μαζί Του Σήκωσε ἀδελφέ μου σήκωσε τούς νοητούς ὀφθαλμούς τῆς καρδιᾶς σου πρός τόν Θεό καί ἱκέτευσε Τόν νά τήν φλογίση μέ τή θεία ἀγάπη Του Ταύτισε τό θέλημά σου μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου Σάν ἄλλος Βαρτίμαιος φώναξε κι ἐσύ πάλι καί πάλι laquoΥἱέ Δδτήν ἀναφορά σου πρός τόν Κύριο ἐσύ laquoπολλῶ μᾶλλον κράζεmiddot υἱέ Δαβίδ ἐλέησον μέraquo (Μαρκ 10 48) δίδαξε μέ νά κάνω πάντοτε τό θέλημά Σου καί ν ἀνήκω μόνο σέ Σένα laquoΕἰ δώσω (= δέν θά δώσω) ὕπνον τοίς ὀφθαλμοίς μου καί τοίς βλεφάροις μου νυσταγμόν καί ἀνάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου ἕως οὐ εὕρω τόπον τῷ Κυρίῳ σκήνωμα τῷ Θεῷ Ἰακώβraquo (Ψαλμ 131 4-5) Βίαζε τόν ἑαυμ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

κατοικητήριο τῆς χάριτός Του Γι αὐτό ἄλλωστε πλάσθηκες καί αὐτός εἶναι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς σου ἡ ἕνωσίς σου μέ τόν Θεό Τήν ὁλοκληρωτική ἕνωσί σου μέ τόν Κύριο θά ἐπιτύχης καλλιεργώντας τήν ἀδιάκοπη ἐπικοινωνία μαζί Του διά τῆς προσευχῆς Ξέχασε ὅλα τά γήινα καί μάταια καί στρέψε ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς διαθέσεις σου πρός Αὐτόν ζήτα τό ἔλεός Του ἀδιάλειπτα κράτα τή μνήμη Τοῦ συνεχῶς στόν νοῦ σου καί

πόκτησε λοιπόν κι ἐσύ laquoἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰῶνοςraquo τόν ἀσίγαστο όθο τοῦ προφήτου laquoὌν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τᾶς πηγᾶς τῶν

ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ ὁ Θεόςraquo (Ψαλμ 41 1-2)

κ

ν ἔ δά

Πνεῦμα πού συγκροτεῖ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὤρισε αὐτές τίς προσευχές

όρετές χορηγεῖ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος

έφει τήν ψυχή φωτίζει τόν νοῦ διαλύει τή λύπη καί τήν ἀκηδία σβήνει τόν

τερική

βυθίσου ὅλος μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης Του Αὐτός εἶναι ὁ Θεός σου Αὐτός ὁ δημιουργός σου Αὐτός ἡ δόξα σου Αὐτός ἡ σωτηρία καί ἡ αἰώνια ζωή σου Ἀπὑδάτων οὕτως Προσευχή

ΥΧΗ ΧΩΡΙΣ προσευχή εἶναι καταδικασμένη νά πεθάνη ἀπό πνευματική ἀσφυξία ὅπως τό σῶμα ὅταν στερηθῆ τό ὀξυγόνο Δυό εἰδῶν προσευχές ἔχουμε τήν κοινή τή φανερήmiddot καί τήν ἀτομική τή μυστική Ἡ οινή προσευχή πρέπει νά γίνεται πάντοτε σύμφωνα μέ τήν τάξι καί τό τυπικό πού ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας Στή κοινή προσευχή δέν χουμε ικαίωμα ν αὐτοσχεδιάζουμε ὅπως κ νουν οἱ αἱρετικοί Ἔχει τόν καθωρισμένο χρόνο καί τό καθωρισμένο ἀπό τήν Ἐκκλησία περιεχόμενό της μεσονυκτικό ὄρθρος ὧρες λειτουργία ἑσπερινός ἀπόδειπνο Τό ἴδιο τό Πανάγιο

γιά νά λατρεύεται καί νά δοξάζεται ἀδιάκοπα ὁ ἀληθινός Θεός στή γῆ ἀπό τούς ἀνθρώπους ὅπως δοξάζεται στόν οὐρανό ἀπό τούς ἀγγέλους Ἡ ἀτομική προσευχή δέν εἶναι προκαθωρισμένη Εἶναι ἡ προσωπική συνομιλία καί ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν οὐράνιο Πατέρα του τοῦ πλάσματος μέ τόν πλάστη του Αὐτή ἡ προσευχή διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦmiddot καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της ἔχει τέτοια καί τόση δύναμι ὥστε συντηρεῖ καί διατηρεῖ τόν κόσμο συμφιλιώνει μέ τόν Θεό σβήνει πλῆθος ἁμαρτημάτων σώζει ἀπ τούς πειρασμούς συντρίβει τά τεχνάσματα τῶν δαιμόνων γεννᾶ ὅλες τίς ἀτρθυμό καλλιεργεῖ τήν ἐλπίδα καθρεπτίζει τήν πνευματική πρόοδο ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα laquoΣύ δέ ὅταν προσεύχη εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου καί κλείσας τήν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷraquo (Ματθ 6 6) laquoΤαμιεῖονraquo πνευματικό εἶναι ἡ καρδιά πού ἑνώνεται μέ τόν νοῦ καί γεννᾶ ὅτι ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος ὀνομάζει μυστική διάνοια Ἐκεῖ μέσα ἐπιτελεῖται ἡ ἐσω

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

προσευχή Δέν χρειάζεται νά κινηθοῦν τά χείλη νά χρησιμοποιηθοῦν βιβλία

αι συχνά νά συγκεντρώνης ὅλο σου τόν νοῦ νά αρίστασαι νοερά ἐνώπιόν του Θεοῦ καί νά ἐπικοινωνῆς μαζί Του μυστικά μέ

εό

ει γιά τρεῖς αἴτιες Ἤ διότι ζητᾶς κάτι πρίν ἔρθη ἡ ατάλληλη ὥρα ἤ διότι ζητᾶς ἀνάξια καί ὑπερήφανα ἤ διότι ὁ παντογνώστης

ώ

ύς μέ βαθιά ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του μέ καθαρή τήν αρδιά ἀπό τήν ὀργή καί τή μνησικακία μέ Πνεῦμα μαθητείας καί ὑπακοῆς

ς λόγια Ἕνας όγος τελωνικός ἐξιλέωσε τόν Θεό καί ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τόν ληστή

ἐ ν

του ποστόλου laquoΘέλω πέντε λόγους διά τοῦ νοός μου λαλῆσαι ἤ μυρίους

έ ὁδηγήση κατ εὐθείαν στή μυστική ἕνωσι μέ τόν Κύριο

νά ἐπιστρατευθοῦν τά μάτια καί ἡ γλώσσα καί οἱ φωνητικές χορδέςmiddot χρειάζεται ὅμως ν ἀνυψωθῆ ὁ νοῦς πρός τόν Θεό καί νά βυθισθῆ μέσα σ Αὐτόν Τό πνευματικό laquoταμιεῖονraquo τῆς καρδίας σου χωρεῖ καί κλείνει μέσα τοῦ ὁλόκληρο τόν Κύριο καί τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καθώς ὁ ἴδιος διαβεβαίωσε laquoἩ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστινraquo (Λουκ 17 21) Ἡ καρδιά ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος εἶναι μικρό ὄργανο ἀλλά μέσα τῆς χωροῦν τά πάντα ἐκεῖ ὁ Θεός ἐκεῖ οἱ ἄγγελοι ἐκεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί βασιλεία ἐκεῖ οἱ ἅγιοι ἐκεῖ ὁ θησαυρός τῆς χάριτος Σ αὐτό λοιπόν τό ἐσωτερικό καρδιακό ταμεῖο ν ἀποσύρεσππνευματική θέρμη καί ζῶσα πίστη ἀσκούμενος στή νήψι γιά νά ἐξελιχθῆς laquoεἰς ἄνδρα τέλειονraquo Μάθε τόν ἄριστο τρόπο τῆς προσευχῆς Πρῶτα ν ἀπευθύνης στόν Θεἰλικρινῆ καί βαθιά εὐχαριστία laquoπάντων ἕνεκενraquo Στή δεύτερη θέσι βάλε τήν ἐξομολόγησι τῶν ἁμαρτιῶν σου μέ μετάνοια συναίσθησι καί συντριβή ψυχῆς Καί τελευταῖα ἄς ἀναφέρης τά αἰτήματά σου πρός τόν οὐράνιο Πατέρα σου Ἄν προσεύχεσαι πολύν καιρό καί ὁ Θεός δέν εἰσακούη τά αἰτήματά σου ὁπωσδήποτε τοῦτο συμβαίνκΚύριος γνωρίζει πώς ἄν ἐκπληρ ση τήν ἐπιθυμία σου θά πέσης κατόπιν σέ ὑπερηφάνεια ἤ σέ ἀμέλεια Ὑπάρχει προσευχή εὐάρεστη στόν Θεό καί καρποφόρα Καί ὑπάρχει προσευχή βδελυκτή στόν Θεό καί ἄκαρπη Ἄν θέλης νά δεχθῆ ὁ Κύριος τήν προσευχή σου πλησίασε Τόν μέ πολλή ταπείνωσι καί συντριβή μέ καθαρούς τους λογισμοκστό θέλημά Του Αὐτές εἶναι οἱ βασικές προϋποθέσεις τῆς καρποφόρας προσευχῆς laquoΠροσευχόμενοι δέ μή βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοίmiddot δοκούσι γάρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονταιraquo (Ματθ 6 7) λέει ὁ Κύριος Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος πάλι διδάσκει laquoΜή ζητᾶς νά λές πολλά στήν προσευχή σου γιά νά μή διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου ἀναζητώνταλἩ πολυλογία στήν προσευχή πολλές φορές δημιούργησε στόν νοῦ φαντασίες καί διάχυσι νῶ ἀντιθέτως ἡ μονολογία συγκε τρώνει τόν νοῦraquo Γι αὐτό ἀσκήσου στήν ἀδιάλειπτη καρδιακή προσευχή τή νοερά προσευχή τό laquoΚύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον μέraquo ὑπακούοντας στά λόγια ἀλόγους ἐν γλώσσῃraquo (Α Κόρ 14 19) Ἄν αὐτή ἡ προσευχή γίνη ἡ ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου θά σ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

Τήν ἀληθινή καί καθαρή προσευχή δέν μπορεῖ νά σοῦ τή διδάξη ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν Κύριο Ἡ προσευχή δέν ἔχει ἄλλο δάσκαλο ἐκτός ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό laquoτόν ιδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν καί διδόντα εὐχήν τῷ εὐχομένῳraquo (Ψάλμ 93 10 Ἀ Βάσ 2 9) Γί΄ αὐτό μιμήσου τόν μαθητή ἐκεῖνο πού μέ ἁπλότητα

Κύριε δίδαξον ἠμᾶς προσεύχεσθαιraquo (Λούκ 11 1)

ό ρ

ποθεῖ

πάθη νά λυτρωθῆς ἀπό τίς πτώσεις νά ρής ἔλεος γιά τίς ἁμαρτίες σου ὅπως βρῆκε καί ἡ ἁμαρτωλή ἐκείνη γυναίκα

στόν Θεό καί διεγείρει στήν καρδιά ν θεῖο ἔρωτα Καί ὅταν ἡ καρδιά φλογισθῆ θερμαίνει καί φωτίζει ὅλο τόν

ναζήτησε λοιπόν τόν Κύριο ἀκατάπαυστα καί ἐπίμονα laquoὉ ζητῶν εὑρίσκει καί

π κ

ρδιᾶς σου Τίποτε καλύτερο καί τό δέν θά βρής οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό

σις καί κανένας ἀνθρώπινος ἐρωτᾶς δέν δίνουν στήν

δ- παρακάλεσε τόν Χριστό laquo Ἀγάπη πρ

ς τόν Κύ ιο

ΣΑΝΝΑ εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοςraquo (Ιω 12 13) κράζει πληγωμένη ἀπό θεῖο πόθο καί θεία ἀγάπη κάθε ψυχή πούτήν ἕνωσί της μέ τόν Νυμφίο Χριστό Καί Τόν καλεῖ ἀκατάπαυστα στολίζοντας τή λαμπάδα της μέ τίς ἀρετές Καμμιά προκοπή δέν θά κάνη ἡ ψυχή πού ἀγωνίζεται στό πνευματικό στάδιο ἄν δέν φλέγεται ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο Ἰησοῦ Γιά νά μπορῆς νύχτα καί μέρα ν ἀκολουθῆς μέ ζῆλο τά ἴχνη τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἑνωθῆς μυστικά μαζί Του πρέπει καί ἡ δική σου

καρδιά νά εἶναι πληγωμένη ἀπό τή θεία ἀγάπη Προσκολλήσου στόν Κύριο μέ πάθος γιά ν ἀπελευθερωθῆς ἀπό τάβτοῦ Εὐαγγελίου laquoὅτι ἠγάπησε πολύraquo (Λούκ 7 47) Πρέπει ὅμως νά φλέγεσαι καί νά λιώνης ἀπό θεῖο πόθο καί νά προσθέτης κάθε μέρα ἀγάπη στήν ἀγάπη ζῆλο στόν ζῆλο φλόγα στή φλόγα Τά ξύλα πού προσθέτεις στή φωτιά αὐξάνουν τή φλόγα της Ἔτσι καί ἡ συχνή προσευχή αὐξάνει τή φλόγα τῆς ἀγάπηςτόἔσω ἄνθρωποmiddot τόν διδάσκει τά μυστικά τῆς σοφίας καί τά ἄγνωστα μυστήρια τοῦ Θεοῦ τόν μετατρέπει σέ πύρινο Σεραφείμ Καί τότε παρίσταται πλέον διαρκῶς ἐν πνεύματι ἐνώπιόν του Θεοῦ Ἀτῷ κρούοντι ἀνοιγήσεταιraquo (Ματθ 7 8) Ὅταν Τόν βρής καί Τόν ἐνθρονίσης στήν καρδιά σου θά ληρωθῆς ἀπ ὅλα τά ἀγαθά laquoΟἱ ἐ ζητῶντες τόν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντός ἀγαθοῦraquo Κάθε πλοῦτος τοῦ παρόντος κόσμου εἶναι μάταιος Κάθε ἡδονή ἀνούσια Κάθε δόξα ψέμμα καί ἀπάτη Ἕνα μόνο πράγμα δέν ἔχει οὔτε σκιά ματαιότητος ἤ ἀπάτης ἤ ψεύδους ἡ ἀγάπη καί ἡ ἕνωσις τῆς νύμφης ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό Μόνο αὐτή παραμένει στόν αἰώνα Ἄς εἶναι γιά σένα παντοτεινή χαρά καί ἀδιάκοπο πανηγύρι ἡ θεία ἀγάπη Του καί ἡ παρουσία Του στή ζωή σου καί στό βασίλειο τῆς κατιμιότερο καί ἐνδοξότερο ἀπ αὐΚαμμιά γήινη ἀπόλαυ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ψυχή τόσο ἀπόλυτη καί ἀτελεύτητη παρηγοριά εὐφροσύνη καί χαρά ὅσο ὁ

ἀγάπης σου εἶναι ἡ νίκη κατά τῶν δαιμονικῶν παθῶν καί ἡ

Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ κατοίκησις στήν καρδιά σου Ἐκείνου ού εἶπεmiddot laquoΜακάριοι οἱ καθαροί τη καρδία ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονταιraquo

5 8) ὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν

ἔρωτας τοῦ Θεοῦ ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἀγάπησε ἀγάπησε τόν Κύριο Καί μήν ξεχνᾶς ποτέ Ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης σου πρός Αὐτόν εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν Του Ἀρχή τῆς ἀγάπης σου εἶναι ἡ τελωνική ταπείνωσις Πλήρωμα τῆςκάθαρσις τῆς καρδιᾶς σου π(ΜατθΑ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ

ὐ ἰ ὙΕ χή ε ς τήν περαγίαν Θεοτόκον

ποίημα ἁγίου Δημητρίου μητροπολίτου Ροστώφ ἤν ἔλεγε καθrsquo ἑκάστην

Ὑπεραγία Θεοτόκε Παρθένε σκέπε μέ καί διαφύλαττε μέ τόν δοῦλο σου ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός κακοῦ ψυχῆς τέ καί σώματος καί ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοράτου Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σου Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἠμῶν Χαῖρε καί ἐφραίνου Θεοτόκε Παρθένε καί πρέσβευε ὑπέρ τοῦ δούλου σου Κυρία καί Δέσποινα τῶν Ἀγγέλων καί Μήτηρ τῶν χριστιανῶν βοήθησον μοί τῷ δούλῳ σου Ὤ Μαρία παναμώμητε χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε χαῖρε ἡ χαρά

Λυτρωσαί μέ ἀπό παντός κινδύνου πιβουλῆς ἀνάγκης καί ἀσθενείας καί δώρησαι μοί πρό τοῦ τέλους μετάνοιαν ἴνα σωζόμενος τή μεσιτεία αί βοήθειά σου διαφυλάττωμαι ἐν τῷ παρόντι βίω ἀπό παντός ἐχθροῦ ὁρατοῦ καί ἀοπάτου πορευόμενος θεαρέστως ἐν τοίς θελήμασι τοῦ ἀγαπητοῦ σου Υἱοῦ καί Θεοῦ ἠμῶν Καί ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως ρύσαι μέ ἀπό τῆς αἰωνίου καί φοβερᾶς κολάσεως ἴνα προσκυνῶ εὐχαριστῶ καί δοξάζω τό πανάγιόν σου ὄνομα εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων Ἀμήν

τῶν θλιβομένων καί ἡ παραμυθία τῶν λυπουμένων χαῖρε ἡ τροφή τῶν πεινώντων καί ὁ λιμήν τῶν χειμαζομένων χαῖρε τῶν ἁγίων ἁγιωτέρα καί πάσης κτίσεως τιμιωτέρα χαῖρε τοῦ Πατρός ἁγίασμα τοῦ Υἱοῦ τό σκήνωμα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τό ἐπισκίασμα χαῖρε τοῦ πάντων Βασιλέως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν τό τερπνόν παλάτιον χαῖρε ἡ Μήτηρ τῶν ὀρφανῶν καί ἡ βακτηρία τῶν τυφλῶν χαῖρε τό καύχημα τῶν χριστιανῶν καί τῶν προσκαλουμένων σέ ἡ ἕτοιμη βοηθός Παναγία Δέσποινά μου φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου ὅτι εἰς τᾶς παναχράντους χείρας σου παρατίθημι τό πνεῦμα μου Γενού βοηθός καί σκέπη τῆς ψυχῆς μου ἐν τῇ φοβερᾷ ἡμέρα τῆς κρίσεως καί πρέσβευε ὑπέρ ἐμοῦ τοῦ ἀναξίου ἴνα εἰσέλθω καθαρός καί ἁγνός εἰς τόν Παράδεισον Μή ἀπορρίψης μέ Κυρία μου τόν δοῦλον σου ἀλλά βοήθησον μοί καί δός μοί πᾶν τό συμφέρον τή ψυχή μουἐ

κ