Βυζάντιο - Σελτζούκοι Τούρκοι - Μάτζικερτ, Η Αρχή του...

58
74 ÓÔÑÁÔÉÙÔÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ ÉÁÍ. - ÖÅÂ. 2006 ÂõæÜíôéï- Óåëôæïýêïé Ôïýñêïé ÌÜíôæéêåñô ÊÅÉÌÅÍÏ-ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ: Áíôãïò Ãåþñãéïò Ä. ËéÜêïõñçò, ÊáèçãçôÞò Ó.Ó.Å., Ðôõ÷éïý÷ïò ÍïìéêÞò Á.Ð.È. ÃåíéêÜ - ÅéóáãùãÞ Åßíáé ãíùóôü üôé ç éóôïñßá Ý÷åé êáôáãñÜøåé ãåãï- íüôá, êõñßùò ìÜ÷åò, ïé ïðïßåò åíþ åß÷áí óçìáíôéêÞ åðßäñáóç óôá éóôïñéêÜ äñþìåíá, äåí Ý÷ïõí ôç äç- ìïóéüôçôá Þ ìå Üëëá ëüãéá äåí åßíáé ôüóï ãíùóôÝò óôï åõñýôåñï êïéíü ðáñÜ ìüíï óôïõò åéäéêïýò êáé ðïëëÝò öïñÝò ïýôå êáé óå áõôïýò. Ìéá áðü ôéò ìÜ÷åò áõôÝò åßíáé ç ìÜ÷ç ðïõ Ýãéíå óôéò 26 Áõãïýóôïõ ôïõ Ýôïõò 1071 ì.×. êïíôÜ óôçí ÁñìåíéêÞ ðüëç ÌÜíôæé- êåñô, áðü ôçí ïðïßá ðÞñå êáé ôï üíïìÜ ôçò. Áíáöå- ñüìåèá óôç ìÜ÷ç ôïõ ÌÜíôæéêåñô, ðïõ Ýãéíå ìåôáîý ôïõ óôñáôïý ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôïêñáôïñßáò õðü ôïí ÁõôïêñÜôïñá Ñùìáíü Ä’ ÄéïãÝíç (1068-1071) êáé ôïõ óôñáôïý ôùí Óåëôæïýêùí Ôïýñêùí ôïõ ÓïõëôÜíïõ Áëð ÁñóëÜí. Åßíáé éóôïñéêÜ áðïäåäåéãìÝíï ïé óõíÝ- ðåéåò ôçò ìÜ÷çò áõôÞò õðÞñîáí êáèïñéóôéêÝò ãéá ôçí åîÝëéîç ôùí éóôïñéêþí ðñáãìÜôùí, ü÷é ìüíï ãéá ôçí ÂõæáíôéíÞ Áõôïêñáôïñßá êáé ôç ÌÝóç ÁíáôïëÞ, áëëÜ êáé ãéá ôçí Åõñþðç ãåíéêüôåñá. ÐÝñáí áõôþí ç ìÜ÷ç áõôÞ áðåéêïíßæåé êáôÜ ðïëý åíáñãÞ ôñüðï ìéá ïëüêëçñç åðï÷Þ ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôïêñáôïñßáò. Êýñéï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ïðïßáò Þôáí ç Ýíôïíç äéáìÜ÷ç ìåôáîý ãñáöåéïêñáôéêïý êá- ôåóôçìÝíïõ áö’ åíïò êáé óôñáôéùôéêþí áö’ åôÝñïõ, ç ïðïßá åêäçëþèçêå ìå ôï Ýíôïíï áíôéóôñáôéùôéêü ðíåýìá ôùí ãñáöåéïêñáôþí êáé ôçí ðñïóðÜèåéá õðïâáèìßóåùò ôùí óôñáôéùôéêþí éêáíïôÞôùí êáé äõíáôïôÞôùí ôçò áõôïêñáôïñßáò, óôá ðëáßóéá ìéáò íïóçñÞò íïïôñïðßáò, ðïëý óõíçèéóìÝíçò óå ôÝôïéåò ðåñéüäïõò, üôé åãêáôáëåßðïíôáò ôï óôñáôü óôçí ôý÷ç ôïõ, êôõðÜìå ôïõò óôñá- ôéùôéêïýò êáé ôçí êÜóôá ôïõò. ¸íá Üëëï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò åðï÷Þò áõôÞò åßíáé üôé áñ÷ßæåé ç ðåñßïäïò ðáñáêìÞò ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôïêñáôïñßáò, ç ïðïßá êáôÜ ðåñßåñãï ôñüðï áêïëïõèåß ìéá ðåñßïäï, äõóôõ÷þò ôçí ôåëåõôáßá, éäéáßôåñçò áêìÞò êáé åðéôõ÷éþí ôçò. ÔÝëïò, êáôÜ ðïë- ëïýò ç ìÜ÷ç áõôÞ áðïôåëåß ôçí áñ÷Þ ôïõ ôÝëïõò ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôïêñáôïñßáò. Áðþôåñïò óôü÷ïò ôïõ óõíôÜêôïõ ôïõ ðáñüíôïò ðïíÞìáôïò åßíáé íá åíôïðßóåé, êùäéêïðïéÞóåé êáé åîé- óôïñÞóåé ôéò êõñéüôåñåò áðü ôéò «Üãíùóôåò» áõôÝò ìÜ÷åò ðïõ Ý÷ïõí éäéáßôåñï Åëëçíéêü éóôïñéêü åíäéáöÝ- ñïí êáé íá ôéò óõãêåíôñþóåé óå Ýíá åéäéêü ðüíçìá ãéá ÷ñÞóç êõñßùò ôùí åéäéêþí. Êáé üôáí áíáöåñüìåèá óå åéäéêïýò åííïïýìå ôïõò ¸ëëçíåò Áîéùìáôéêïýò, äéüôé Ç áñ÷Þ ôïõ ôÝëïõò ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôïêñáôïñßáò

description

...

Transcript of Βυζάντιο - Σελτζούκοι Τούρκοι - Μάτζικερτ, Η Αρχή του...

- , , , . 26 1071 .. , . , (1068-1071) . , , . . , , , , , . , , , . , . , . ,

-: . , ..., ... . - . 2006

74

, , . , , , . / .

1025 . , : , 1, . , , . , (963-969 ..) (969-976 ..), / (), ,

(9761025 ..) (). \ , , , , , , , , , . , , , , 10 11 , . , , . , , . , (Ostrogorski), ,

1 , , , , , 9 ..

-

75

: . : .

2. (1057-1059), , , . , , , , . . . ` / , , (, , ) , , . , . ` , . , , : (), , , (`), (), , , , , , . . , , , -

2 : (1025-1028), (1028-1034), (1034-1041), (1041-1042), (1042-1055), (1056-1057), (1057-1059), (1059-1067).

76

. - . 2006

, : , 3, , . , 4,5. , , , , , . , , , , , , . 6,7. , . . , , .

: . : .

3 . , , 1068. 1071, . 1073. 4 , , , 1969, . 398. 5 . . , , . 16 .. . 398. 6 , , , 1985, . 121. 7 : , .( ), , 1997, . 80.

-

77

1: 10 .. .

4: .

78

. - . 2006

, , 8. , , , , , , , .. . ( 1 4). \ . , , . , , 962-1025 .

, , , , . , , 9, . , , 10,11. . , . , , ,

8 , , , . : , . ( ), , 1997, . 70 .. 9 , . 600.000 . , , , . . 10 , , . , . 11 . . . , . 444-445.

-

79

. , , . . ` / . , , , 12. 13, . . . : ,

( , ) , 1064, , , , . . , , , , 14. , -, . , , , /, . , ,

12 : , .( ), , 1997, . 71-72. 13 , , , 1985, . 121. 14 , , , . . . . , 11 , , . 32.

80

. - . 2006

. , , , , 15. , -, , , , , - 16,17. 14 . 14 , , . , , . , . 15 16

. , , , 18. , , . . . , , . , , , . , . , , . , 1042, (1041-1042). , . -

, , , 1985, . 122. . . . . , . 440. 17 ( (1077-1080), , , . , . 18 , , , 1969, . 392.

-

81

3: - .

1043 1047. . , , (1056-1057). , , , . , , , 19

, , . , , , , . , , . , , 19. `

, , , 1985, . 122.

82

. - . 2006

. , . . 20. . - - . , Selchuk, , (Oghuz, Ghuz) , 21. 11 ( ), . ( 3 4). , , . ` ( ) 11 ( ) (Mahmud). () ( -

) Selchuk22 3000 ( ). , . Selchuk , 3000 (Toghrul Beg)23, , ` ( ), . , . 1030 . , 24. , . 1040, , (Masud),

20 : , . ( ), , 1997, . 73 .., 77 : , , . 247. 21 , , , 1969, . 402. 22 Selchuk Dodak Dudak Kinik . 23 (Chagri-Beg). 24 . ( ), . , .

-

83

25. ( 3 4). 26. , , , , . , , , , , . , , ( Djihad), 27. . , . ` 1055 , ( ), -

. , , ( ) ( ). 14 . , , - , , , . , , , , 28. (10421055) : , , 29,30.

25 , , , , , 60-62. 26 , , , 1040 . . . . , 11 , , . 16. 27 ` . 28 , , , , , 21-25, , , , 1969, . 403 Cl. Cahen, The Turkish Invention and the Selchukids, A History of the Crusades, 1958, , . 135-176. 29 Jus Graecoromanum, . . A, 621. 30 : , , . 247.

84

. - . 2006

2: . .

5: . -

85

. 1021 1029. 31. 104032. . , . : - ( ) - () - - . / , (). ( ). ( 2, 3 4). , -

, . ` . (. )33. , 1046, . ` ( ) , ` . , , , . `, , , 34. ( 2, 4).

, , , 1969, . 404. : , . ( ), , 1997, . 77 .. , , , , , 44-45. 33 ----. 34 , , , . .31 32

86

. - . 2006

35. , , 36. , 1046. . ` , . , , , . 1047 , 20.000 , 37.

38 39, , , 35-40.000, , , . - ( ) , (), , 19 1049, , . ( 4, 6). (-

. . 37 , . 38 . , . , , (). 1040 . . , . , . . . 39 . . 1038 . . , 800 . . , . 1043 1050 . , 1060, . . . : .35 36

-

87

). , , . (1042-1055) , , 1050 .. 40. , 1052 . 45.000 , . , , , . , 41 . , . . 1053 , 1053 . .

( 2, 4). , . . , . , 6.000 , . ( 3, 4). , , . 1054-1059 , , , , . ` . , , . , . -

40 . . , . , , , , , 45-46 , , , 1969, . 404. 41 . , 1065 , . .

88

. - . 2006

6: 8 10 .

, . 14 . , , 42, ,

, . , , , . , (1059-1067). , (1057-1059), , , ,

42 , , . . . : , , 1992, 2, . 249 . : , .( ), , 1997, . . 71-72 82-83.

-

89

. , 1060 , . , , , , 43. 1063 . , , , , , , ` , , . 44. 33 , 45, .

. , , . ` , , , . 46. (, ), , , -( ), . , , , 47, 48. , , , 1060-1063. , . ,

43 , , , , , 69-71. 44 , ( ), . 45 - - . 1029 ... 46 , , , , , 73 . . . , 11 , , . 32. 47 ( ) , , . . 48 , , .

90

. - . 2006

, - - , . , , , . 7 , 622-627. 1064, , , (), . , , . , , . , , . , , , , , ,

. . , , . , 77-1064, . , , , . 16-8-1064, . ( 2, 6). , , , . , , , , . , , , , , , . . 49, -

49 , . : ---- - -----. ( 5)

-

91

. , . ( 1, 2, 4). . , , , . (1065-1066), . , , . , , . . 21 1067 , 50. , ,

, , , , , , . , . ` 1067 , 51. , 52. . , . . , ( ), . , , .

50 , , , . , . , , 25 . 51 ` , , : , . , , . 52 .

92

. - . 2006

, , , , , . ` , : . : . , , . -: , , , , 53. , , 1025, . . () 1053, . 1064 , () (, ) -

: . : .

53 . : . : , , 1992, 2, . 240-241, , , , 1969, . 398 .. Michael Angold: 1025 1204, 1997, . 84, 92, . `, , !, . 15, , , , 1985, . 122, , , , , , 100.

-

93

, 54. , . , . , , , , , , 55,56. 57, 58, . , , , , . . , , -

, , , . , . , , , . , , . , , , -

54 : . , , . , , , . 55 , . 306, , , , , , 136. 56 . . `, , , . 17, . : ` , . , 1991, . 245-246. . . . . , . 440. 57 , , . , , , 1969, . 406. : , , , 1985, . 122. . . . , 11 , , . 37. 58 . . . . , . 440-441.

94

. - . 2006

, 59. ` , . , . ( . ), , , , , . , , , .

. . , , , , . , . , 1067, 60. , , , 1068. , , , , , , , , . , , . , .

59 , , , , , 100-106. 60 : . . . , . , . : , 11 , , , . 13 . . .

-

95

61. , . . , , , , . , , , 62. , , . , , , . . , , .63 , , , , 61 . , , : , . , , , , . . 62 . 63 Sir Basil Liddell Hart. . Sir Basil Lidell Hart: , , . 87-88.

96

. - . 2006

, 64. , 1067 .65 , . , , , 66. , , , . . . , . . ,

. . , , , . , . , . : , , , , ; 14 , 67. . , , , . -

64 , , , , , 109-110. 65 : , , , . , , , , , 109-110. 66 . . . , 11 , , . 37. 67 : . : , , 1992, 2, . 241, Michael Angold : 1025 1204, 1997, . 82-84, : , .( ), , 1997, . 80-82.

-

97

, . . . 35.000 68. 14 , , , . . , , , (), --- ---- . ( 2, 5). , , -

, . , . , , , . , ( 1, 2). (1068) . . , , , .

68 , , , , , 11-112 . : , , 1992, 2, . 240-241.

98

. - . 2006

7: 11 .

. , . () . ( 1, 2, 5). , . , , , . ,

( ). , . 14 (Jerablous), , , , . , . ( 1, 2, 5). , . , , . , , , . ,

99

-

, . , . , , . , , , . , , , . , , , . , , , . . 20 1068 . , . , , . . 100 . - . 2006

. , , , . , , , . . , . , . , , . , . , . , , ( ). , .

. , , , , . ( 2, 5). , . . , , . , , , , , , ( ) 69. , , (), , , , . , , , .

, , . . - : , , , . , () (), . , , . , , , , , . , , . 14 ,

69 - , , , . . : , , 1992, 2, . 241-242.

-

101

. , 70. , . : , , , , , , . , , . , , , , . , 1069. , , , . , . 70

, 1069, . , . . . , . . ( ), , , .( 1, 2, 5). . . . . , . , . . . -

. : , , 1992, 2, . 241-242. . - . 2006

102

, , . , . , , , . , - 71. , - . , , , , . () . . , . . ( 2, 5). -

, , . , . , , . . , . . , . , . . -- ( ). ( 2, 5). , ,

71 . . . . . , . 1079.

-

103

. , , . , , . ,

, , , , . . : , 72. , . :

72 , , , , , 151.

104

. - . 2006

, , , , 73. . . . , 74. (), . . 75. , , . 14 (.. ) , , 76. , . , 73

. , , , , . 77. . , . , , , , , , . 1070, , -

: , . , , . 94. . . . , 11 , , . 39, . : , 1989, . 250. 75 , , , 1969, . 407, . : , , 1992, 2, . 241-242. 76 , !, , 1985, . 122. 77 . , . , , , , , 151.74

-

105

. . 78. , 79, , . , . ( 1, 2, 5). , . , , , , . , , . /, , , , , , . , ,

. , . 25.000 . , , . . , , , . . ( ) , (, , , .). , , . -

78 , (1057-1059). , . . . . , , . 9. 79 : . . ` . . , . , , 11 , . ( ) . .

106

. - . 2006

, - . , , . , . , , , . , : , `, . , -. , , , . , .

. , , 10.000 , . , , , . /. , , , . , . . . , , , , 80. , . , , , . , ,

80 , , , , , 157-158.

-

107

81. , ( )82. , , , . , , .

, , , - 1070 1071 ` ` 83, . (10.000 , ) , `, .

, , . ` . , , 1071, . ( 1, 2, 5). , , , ` (). . -, . , , 84. ( 4). , , ,

81 , , . 82 . 83 ` 1118-1461, . 84 1071 , : , , , 1969, . 407-408. . , , , 1992, 2, . 244.

108

. - . 2006

`, , . , , . , , , , `, . , , . ` , . , , , , .85 Cl. Cahen, , , 86. , , , . , , , ,

, , , 1969, . 407-408. , , , , , 163.85 86

-

109

. , , . . . 13 1071. , 87,88. , ( ) ( ), , . . ( 2, 5). , , , (1078-1081). , , , , . , , , , . `

, . , , . . . , . . , . . , . , , . , , . ,

87 , , , 50, 2000, . 12. 88 . `, , , . 19.

110

. - . 2006

, . . , , , 89. , . , , . , , (), . , .

. 640 , , . 90. 1071. , , 14.000 3.000 , 91. , , . . . . -

89 , , , , , 166-169. 90 (, ), , . . 91 (, ) . 3000 N (Roussel de Baclleul).

-

111

. . , . , - 1800 . . ` , 92. , , 93. , , 15-19 , . 10.000 , , ` ,94 .

, , . , , , , , . , , . , .

-- , ( , , , ), (, , , , , ), , , , `, . ` , , , , ( ), , , , , , , .

92 , . Michael Angold: 1025 1204, 1997, . 88, : , .( ), , 1997, . 89. 93 . , , , , , 174-175. 94 . , .

112

. - . 2006

, 100.000-120.000 40-50.00095. 100.000 . 200 400 600 , , , , . 14 , , 27.000 , ,

. , ( 7): , . , , , 15.000 . 5.000 , 4.000 6000 . ,

95 , , , , , 169-172, . , , , 1992, 2, . 243. Michael Angold: 1025 1204, 1997, . 87, , , , 1969, . 407.

-

113

8.000 . 3000 5000 . 8000 `. , , , 15000 . , , , , , . . 7000 7000 . 5000 , 3000 . : 96, 97 , 98,99. ( 7). , , , . . -

, , . , , , , . . , . . ` , , , 30.000 100 .

96 (1078-1081). , , , . . . 97 , . , . . . . 98 , , , , , 183-187. 99 . 100 , , , , , 186-187.

114

. - . 2006

` , 15000 , 7000 , 6000 2000 . 23000 , , 7000 (5000 2000 ) . ( 7). , . , , ,

, , . , , , , , . , , , . , . , , 101. .

101 , , . , , ( ). (3.000 5.000 ) , . , , , , . 14 , , , (), . , (3000 ). , , . . , , , . .

-

115

, . , ' , . , , . ( ) , . , , . , , , 102.

( )103, . -

102 : , , , , , 186-187, , , , 50, 2000, . 12, : , . , , . 94-95, . . . , 11 , , . 41. 103 : , , , Manazkert Manchert.

116

. - . 2006

, . . 1500 . , , . , , , , . , . , . , , , .

, , . 100 .

/ , . : , 1071, , 15-19 . . 20 , 23 , 25 . , . 20 , 3000 , , , . , 104, , , -

104 . 1069 , . 1070, . . , , . , , . , .

-

117

, , . , , , . , , 150 , , . . / , , 105. , . , . 1/4 , 27.000 , ,

30.000 106. , , , . 20 21 . , 21 . . . . , , , , . 8000 (3000 5000 ). , , , , , , -

105 , , , , , 176. . `, , , . 19. . , , , 1992, 2, . 244. 106 , , , 50, 2000, . 12. Michael Angold, ... . 88 . .. ., 91.

118

. - . 2006

. , , , . , , . 3000 , , 107. , . , , . . . , . , , , , .

. . , . , , , . 22 108. 14 . , , , , , . , 2000 , , . , D, , 26 1071109.

107 . , , 1079 . , , , . , (1081-1117). , , , . 108 , .

-

119

, 23 25 , , . , , , . 25 , , , , . 26 . . , , , . , . ( Status), . .

, , , , 110. . , . 14 . , , , . . , , , , 111. ,

109 19 , . 110 . 111 . , , , .

120

. - . 2006

. , . . 2 .. , . , , , . ( 8). . . . 7 . , , . . , , , .

.( 9). , , . , , , , , 112. , . , . , , / , . , , . , .

112 , , , , , 191-192. . , , . 20, , , , 50, 2000, . 13, : , . , !, . 95-96, . . . , 11 , , . 41, . , , , 1992, 2, . 244-245. .. . 247-248, Michael Angold, .. . 88.

-

121

113. , , , , . , , , . , , . , , . . , . . . , , .

, 30000 15000 . , , , . , , , , .. , . , . . . , . , . , . , , ,

113 : , , , , , 191-192, Michael Angold, .. . 88-89, . .. , 91-93., . , , , 1992, 2, . 244-245, . . . , 11 , , . 41-42, , , , 50, 2000, . 13, . `, , . 20, . . . , . 441.

122

. - . 2006

. , , , . , , . .

, . . 114. , .

114 , , , , , 196 , Michael Angold, .. . 89, . ... , 94., . .. .250. . , , , 1992, 2, . 245, . . . , 11 , , . 42-43, , , , 50, 2000, . 13, . `, !, . 20, . . . , . 441. ... 248-249.

-

123

, , . , , , , , , . , . , ( STATUS ), , , , . , , . , / , . . (), , , . , 124 . - . 2006

. , , , , . , . , , . 14 , . . . , . , , . , . , . , (1059-1067) ,

115. , . . . . , , , , , . ( 1, 2). . , . ( ) , 116. . ,

. 117 , . , , 1071 , , . , , , 118. . , . , . 119

. . 117 . . . , . 118 . , , , 1992, 2, . 247. 119 , 387 () , . ` : , , ` . , , , .115 116

-

125

, . 1072 , , . , (). ( 2, 5). . . , . , . . , , . : . , , . , ,

. . ( ). , . , , . 120. . , , 1072. , , . (), , . , , 121.

120 . . , , , 1992, 2, . 248, . 121 : 14 , .

126

. - . 2006

1072. , .

- 122. . . O A. Gfrorer yzantinische Geschichten , , Gelzer, , , , , - , - , . . , 122 123

. , (27000 ), , , , . , , , , . . . . : , : . - - , 123. , ,

. Gfrorer: yzantinische Geschichten, , . 791. . , , , 1992, 2, . 246.

-

127

124. . , , , . () , . `, , , , , . , , . ,

, . , : . , , , , , . , ( ), . . , , , 125. , . , 126.

124 , , , , , 212 . . `, , , . 21-22, , , , 50, 2000, . 14-15, . . . , 11 , , . 43-44, , , , 1969, . 408. , , , 1985, . 123-124, . , , , 1992, 2, . 245-246. 125 . , , , 1992, 2, . 247 . 126 . , , . , . . .. . 94.

128

. - . 2006

127. 1071, ( ) , . , . 14 (Borin) , . , , , (, ..), . . . , , -

, . . : , , 128. - 12 5. / , : , , , . . . , , .

127 : , . , , , ( ), , . . `, , , . 21-22. . . : . ( , . 444-445). , . 128 . .. , 94.

-

129

, . , , . , , , ( ) . . , . - . , , , . / . , , , . 14 . \ . . , , . , . , 130 . - . 2006

, . , , , . , . , .

, -, . , , . , , .

. . , , , 1992. . .. : , , . . , , , , . . . `, . . , , , 50, 2000. . . . . , 11 , . . , , , 1969. . , , 1985. . . , , , 1992. . Gfrorer yzantinische Geschichten. . : , . . . . . . . . Michael Angold: 1025 1204, 1997. . : , .( ), , 1997. . Ioannis Zonaras Epitome Historia Rum, Ludivicus Dinorfius, 1875. . . : , 1989. . . : ` , . , 1991. . Cl. Cahen, The Turkish Invention and the Selchukids, A History of the Crusades, 1958. . Jus Graecoromanum, . . . . Sir Basil Liddel Hart: O , . -

131