ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Καμπουρίδου Αναστασία (Α. Μ. 2090) - Συράκης Αθανάσιος (Α. Μ. 2103)

31/5/2012

Σελίδα 1

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Καμπουρίδου Αναστασία (Α. Μ. 2090)

Συράκης Αθανάσιος (Α. Μ. 2103)

Περίληψη

Στην παρούσα εργασία θα αναφερθούμε, σύμφωνα και με τον τίτλο, στη

βιοποικιλότητα και στη βιοτεχνολογία. Πιο συγκεκριμένα θα αναλύσουμε για την

βιοποικιλότητα τις ωφέλειες της, τη σχέση βιοποικιλότητας και ανθρώπου, τις βασικές

αιτίες εξαφάνισης της, διάφορες προτάσεις για την προστασία της, διεθνείς συμβάσεις

γύρω από αυτήν, κυρίως όμως της σύμβασης του Ρίο, καθώς και θα προβάλουμε ένα

βίντεο σχετικά με την πλούσια βιοποικιλότητα της Ελλάδας. Όσον αφορά την

βιοτεχνολογία θα παρουσιάσουμε τους κλάδους της, τα επιτεύγματα της στον αγροτικό

και διατροφικό τομέα και τέλος στην επίπτωση της αγροτικής βιοτεχνολογίας στη

βιοποικιλότητα.

Λέξεις κλειδιά

Ποικιλομορφία, οικοσυστήματα, διεθνείς συμβάσεις, ανασυνδυασμένο DNA,

αγροτικός - διατροφικός τομέα, γενετική ομοιομορφία, γενετικά τροποποιημένες

καλλιέργειες

Εισαγωγή

Ο ορισμός της βιοποικιλότητας

Ως «βιολογική ποικιλότητα» ορίζεται η ποικιλομορφία που εμφανίζεται ανάμεσα

στους ζωντανούς οργανισμούς όλων των ειδών, των χερσαίων, θαλάσσιων και άλλων

υδάτινων οικοσυστημάτων και οικολογικών συμπλεγμάτων στα οποία οι οργανισμοί

αυτοί ανήκουν. Ο ορισμός περιλαμβάνει την ποικιλότητα μέσα σε ένα είδος όπως και

εκείνη, μεταξύ διαφορετικών ειδών και μεταξύ των οικοσυστημάτων.

Πηγή: «Βιοποικιλότητα – Μια Εισαγωγή» των Kevin J.

Gaston & John I. Spicer, University Studio Press, 2002

Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία: "Βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα

είναι η ποικιλία των ζώντων οργανισμών πάσης προελεύσεως, περιλαμβανομένων,

μεταξύ άλλων, των χερσαίων, θαλασσίων και άλλων υδατικών οικοσυστημάτων και

οικολογικών συμπλεγμάτων, των οποίων αποτελούν μέρος. Επίσης, περιλαμβάνεται η

ποικιλότητα εντός των ειδών, μεταξύ ειδών και οικοσυστημάτων (άρθρο 2 του ν.

2204/1994, ΦΕΚ 59 Α΄). Στη βιολογική ποικιλότητα περιλαμβάνεται, τέλος, η

ποικιλότητα των γονιδίων μέσα και μεταξύ των ειδών."

Σελίδα 2

Ο ορισμός της βιοτεχνολογίας

Ο όρος Βιοτεχνολογία χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ούγγρο Kark

Ereky το 1919, για να περιγράψει τη «διαδικασία παραγωγής προϊόντων από

ακατέργαστα υλικά με τη βοήθεια ζωντανών οργανισμών».

Σήμερα η Βιοτεχνολογία αποτελεί συνδυασμό Επιστήμης και Τεχνολογίας, με στόχο

την εφαρμογή των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί από τη μελέτη των ζωντανών

οργανισμών για την παραγωγή σε ευρεία κλίμακα χρήσιμων προϊόντων. Η

Βιοτεχνολογία συνεισφέρει σε διάφορους τομείς όπως είναι η Ιατρική, η γεωργία, η

κτηνοτροφία, η βιομηχανία και η προστασία του περιβάλλοντος.

Η Βιοτεχνολογία στηρίζεται κυρίως σε τεχνικές καλλιέργειας και ανάπτυξης των

μικροοργανισμών και σε τεχνικές ανασυνδυασμένου DNA. Οι τελευταίες βρίσκουν

άμεση εφαρμογή στη Βιοτεχνολογία, επειδή παρέχουν τη δυνατότητα εισαγωγής νέων

επιθυμητών ιδιοτήτων στους ζωντανούς οργανισμούς σε μικρότερο χρόνο και με

μεγαλύτερη ακρίβεια από ότι στο παρελθόν.

Πηγή: «Σχολικό βιβλίο Βιολογία (Γ’ Γενικού Λυκείου - Θετικής

Κατεύθυνσης)» των Δρ Βασιλική Αλεπόρου-Μαρίνου, Δρ Αλέξανδρος

Αργυροκαστρίτης, Δρ Αικατερίνη Κομητοπούλου, Δρ Περικλής Πιαλόγλου,

Βασιλική Σγουρίτσα, ΟΕΔΒ, 2011

Κυρίως μέρος

Βιοποικιλότητα

Ωφέλειες της βιοποικιλότητας

Οι ωφέλειες που απορρέουν από τη βιοποικιλότητα σχετίζονται με την

οικονομική τους αξία και με τις συνέπειες που επιφέρουν στην αειφορική

ανάπτυξη. Τα είδη και οι φυσιολογικές τους διαδικασίες, δηλαδή παραγωγή

βιομάζας ή βιοχημικές διεργασίες, ανέκαθεν λαμβάνονται υπόψη ως προς την

υλική τους υπόσταση και ως ανανεώσιμο κεφάλαιο για τον τομέα της

πρωτογενούς παραγωγής (γεωργία, υλοτομία ή αλιεία).

Α) Βιολογική πόροι

Τροφή για ανθρώπους και εκτρεφόμενα ζώα

Η ανθρώπινη ύπαρξη (καθώς και οι περισσότεροι υπόλοιποι

οργανισμοί) εξαρτάται από αυτό που οι βιολόγοι αποκαλούν

πρωτογενείς παραγωγούς, που είναι κυρίως τα φυτά. Πέντε

χιλιάδες είδη φυτών έχουν χρησιμοποιηθεί ως τροφή από τον

άνθρωπο, όμως σήμερα λιγότερο από είκοσι αποτελούν τροφή

Σελίδα 3

για την πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού και μόνο τρεις ή

τέσσερις καλλιέργειες υδρογονάνθρακα είναι βασικές για την

πλειοψηφία. Μία από τις σημαντικές ωφέλειες που απορρέουν

από τη διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι η ύπαρξη του

γονιδίου άγριων φυτών που είναι διαθέσιμη για την αύξηση μιας

ευρείας γενετικής βάσης αυτών των εδραιωμένων καλλιεργειών

τροφής, συνεπώς παρέχει αντοχή από ασθένειες, βελτιωμένη

παραγωγικότητα και διαφορετικές περιβαλλοντικές αντοχές

(Plotkin, 1988; Reid et al., 1989).

Ιατρικοί και φαρμακευτικοί πόροι

Η βιοποικιλότητα είναι σημαντική για την ανθρώπινη υγεία. Εδώ

και αιώνες, όλες σχεδόν οι ιατρικές θεραπείες έχουν ως βασικό

συστατικό μια φυτική ή ζωική ουσία. Αυτός ο τύπος θεραπείας

είναι ουσιώδης ακόμη και σήμερα.

Παραδοσιακή ιατρική

Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η παραδοσιακή ιατρική

χρησιμοποιείται έως και σήμερα, ενώ αρχίζει να ξαναεμφανίζεται

και σε άλλες χώρες. Η σύγχρονη ιατρική αρχίζει να ενδιαφέρεται

για τους πόρους αυτούς με την ελπίδα να ανακαλύψει νέες

θεραπείες. Ακολουθούν παραδείγματα ζωικών και φυτικών ειδών

που χρησιμοποιούνται για ιατρικό σκοπό:

Η σύσταση της Ασπιρίνης βασίζεται σε ένα

οργανικό μόριο από το ξύλο της ιτιάς.

Το ήμερο έλατο (τάξος), που απαντάται σε πολλά

πάρκα και κήπους, αποτελεί πηγή της ταξόλης,

που είναι μια αντικαρκινογενής ουσία που

χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου του

μαστού ή των ωοθηκών.

Η δακτυλιδίνη ή διγιταλίνη, που προέρχεται από

το φυτό δακτυλίτις η πορφυρά (χελιδονόχορτο ή

κορακόχορτο) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία

της καρδιακής ανεπάρκειας.

Το δηλητήριο συγκεκριμένων φιδιών είναι η βάση

ουσιών που αποτρέπουν τις θρομβώσεις του

αίματος.

Τα σφουγγάρια της Καραϊβικής χρησιμοποιούνται

για να καταπολεμήσουν την απόρριψη

μοσχευμάτων.

• Έρευνα

Μέσα από μελέτες ποικίλων χημικών ουσιών που

παρήχθησαν από ζώα έχουν ανακαλυφθεί

ιατρικώς χρήσιμες ουσίες. Μια ουσία που

ονομάζεται Προσταγλανδίνη E2 και είναι υψίστης

Σελίδα 4

σημασίας για τα γαστρικά έλκη, ανακαλύφθηκε

αρχικά στα γαστρικά υγρά δύο ειδών νεαρών

ατόμων βατράχων (Rheobatrachus sp.) που

βρίσκονται μόνο στα τροπικά δάση του

Queensland. Δυστυχώς, εδώ και αρκετό καιρό δεν

έχουν παρατηρηθεί τα δύο είδη και πιστεύεται ότι

τουλάχιστον το ένα από τα δύο έχει πια εξαλειφτεί

(R. silus) (Tyler, 1989)

Αποθέματα γενετικού υλικού και πληθυσμών

Οι φυσικές περιοχές είναι συστήματα υποστήριξης των εμπορικά

πολύτιμων πόρων. Μερικοί οικότοποι προστατεύουν κρίσιμα

στάδια του κύκλου ζωής ή στοιχείων των άγριων πληθυσμών,

όπως περιοχές αναπαραγωγής στα μακρόβια δάση και στους

υγροτόπους. Για παράδειγμα, όταν στο πλαίσιο της αστικής

ανάπτυξης και της κατασκευής θερινών κατοικιών, γίνεται

εκκαθάριση των περιοχών με μακρόβια δάση, περιορίζονται και

οι πληθυσμοί των εμπορεύσιμων ειδών ψαριών που εξαρτώνται

από τα μακρόβια, καθώς αποτελούν ενδιαιτήματα

αναπαραγωγής. Κατά συνέπεια, μερικοί από αυτούς τους

σημαντικούς οικοτόπους έχουν χαρακτηριστεί προστατευόμενες

περιοχές, λόγω της σημασίας που έχουν στη διατήρηση των

αποθεμάτων ψαριών και της λοιπής υδρόβιας πανίδας (Olsen,

1977; Ivanovici, 1983).

Στην Κροατία, η ύπαρξη τεχνητών λιμνών ή υδατοδεξαμενών

είναι ιδιαιτέρως σημαντική για την υψηλή βιοποικιλότητα στο

Νησί Cres και συνεισφέρει στη διατήρηση των Griffons. Η

αποικία των griffon μπορεί να επιβιώσει μόνο με την

προϋπόθεση ότι τα πρόβατα εκτρέφονται στο νησί με τον

παραδοσιακό εκτατικό τρόπο, ο οποίος επίσης προϋποθέτει την

ύπαρξη δεξαμενών με πόσιμο νερό.

Προϊόντα ξυλείας

Το ξύλο αποτελεί βασικό οικονομικό αγαθό παγκοσμίως και

συλλέγεται ακόμη από τη φύση σε μεγάλες ποσότητες. Αποτελεί

πρωταρχική καύσιμη ύλη, χρησιμοποιείται στις κατασκευές, την

επιπλοποιία και είναι η βάση για την παραγωγή χαρτιού.

Διακοσμητικά φυτά

Πολλά φυτικά είδη ολοένα και περισσότερο χρησιμοποιούνται

στη διακοσμητική και τη δασοκομία, και νέα υβρίδια και γένη

Σελίδα 5

αναπτύσσονται συνεχώς και πωλώνται στην αγορά. Ένα πολύ

γνωστό παράδειγμα είναι η γρεβιλλέα (Grevillea robusta).

Μέσα για βελτίωση της γεωργικής καλλιέργειας ή βιολογικό έλεγχο

Β) Υπηρεσίες οικοσυστήματος

Προστασία υδατικών πόρων

Η επιφάνεια που καλύπτει η φυσική βλάστηση στις λεκάνες

απορροής βοηθά στη διατήρηση του υδρολογικού κύκλου, στη

ρύθμιση και τη σταθεροποίηση του υδατικού ισοζυγίου. Επίσης,

προστατεύει από ακραία φαινόμενα όπως οι πλημμύρες και η

ξηρασία. Η απομάκρυνση της βλάστησης οδηγεί στην αύξηση

των φερτών υλών, στην υποβάθμιση της απόδοσης σε νερό και

της ποιότητας του νερού και μεταξύ άλλων στην υποβάθμιση

υδροχαρών οικοτόπων. Η βλάστηση βοηθά επίσης στη ρύθμιση

του υπόγειου υδροφορέα και στην πρόληψη της αλάτωσης των

εδαφών η οποία επηρεάζει τις μεγάλες εκτάσεις των γεωργικών

εδαφών, με μεγάλο κατά συνέπεια αντίκτυπο για την κοινωνία.

Οι υγρότοποι και τα δάση λειτουργούν ως φίλτρα του νερού, ενώ

τα μακρόβεια δάση παγιδεύουν τα φερτά μειώνοντας τις

επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Παγίδευση εδαφών και προστασία

Η βιολογική ποικιλότητα βοηθά στην εδαφογένεση και τη

διατήρηση της δομής του εδάφους και της υγρασίας καθώς και

των επιπέδων συγκέντρωσης των θρεπτικών. Η απώλεια της

βιολογικής ποικιλότητας λόγω της απομάκρυνσης της βλάστησης

οδηγεί στην αλάτωση των εδαφών, τη διύλιση των θρεπτικών

ουσιών, την λατερίωση των ορυκτών (αλλαγή της δομής των

ορυκτών της αργίλου προς λατερίτη) και την επιταχυνόμενη

διάβρωση των επιφανειακών εδαφών, με αποτέλεσμα να μειωθεί

η παραγωγικότητα των εδαφών, Τα δάση χαμηλώνουν τη στάθμη

του υδροφορέα και αφαιρούν από τα επάνω εδαφικά στρώματα

τις αλατούχες αποθέσεις.

Η προστασία του εδάφους μέσω της διατήρησης της βιολογικής

ποικιλότητας εξασφαλίζει τη διατήρηση της παραγωγικής

ικανότητας του εδάφους, προλαμβάνει τις καθιζήσεις του

εδάφους, προστατεύει τις ακτογραμμές και τις όχθες των

ποταμών και προλαμβάνει την υποβάθμιση των κοραλλιογενών

υφάλων και της παράκτιας αλιείας από τη συγκέντρωση

ιζημάτων.

Σελίδα 6

Τα δένδρα και η υπόλοιπη βλάστηση, επίσης, συμβάλλουν στην

εδαφογένεση. Μια σημαντική συμβολή είναι η εισροή οργανικού

υλικού μέσω του σχηματισμού του χούμου από την πτώση των

φύλλων (ενσωμάτωση φυτικών υπολειμμάτων) και την απώλεια

και αναγέννηση των ριζικών τριχιδίων, ώστε να διευκολύνεται η

μικροβιακή δραστηριότητα. Μια άλλη συμβολή είναι αυτή των

ριζικών συστημάτων τα οποία διασπούν την αδιαπέρατη εδαφική

κρούστα και το μητρικό πέτρωμα και μεταξύ άλλων οδηγούν στη

διείσδυση του νερού. Το ριζικό σύστημα φέρνει επίσης στην

επιφάνεια ανόργανα στοιχεία μέσω της πρόσληψης από τις ρίζες.

Η οργανική ουσία που σχηματίζεται από την αποσύνθεση των

μικροσκοπικών ριζικών τριχιδίων δημιουργεί οργανομεταλλικά

σύμπλοκα (συμπλοκοποίηση της οργανικής ουσίας και βαρέων

μετάλλων του εδάφους), , όπως ο σίδηρος και το αλουμίνιο, τα

οποία μειώνουν την πιθανώς επιβλαβή για άλλου τύπου

βλάστηση επίδραση αυτών των μετάλλων (Attiwill et al., 1987).

Αποθήκευση και ανακύκλωση θρεπτικών ουσιών

Τα οικοσυστήματα εκτελούν τη ζωτική λειτουργία της

ανακύκλωσης θρεπτικών ουσιών. Αυτές οι ουσίες αφορούν

στοιχεία της ατμόσφαιρας, καθώς και εκείνα που βρίσκονται στο

έδαφος και είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ζωής. Η

βιολογική ποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτήν τη

διαδικασία. Τα φυτά έχουν την ικανότητα να λαμβάνουν τις

θρεπτικές ουσίες από το έδαφος καθώς και από τον αέρα και

αυτές οι ουσίες μπορούν τότε να σχηματίσουν τη βάση της

τροφικής αλυσίδας για να χρησιμοποιηθούν από ένα ευρύ σύνολο

άλλων μορφών ζωής. Η θρεπτική κατάσταση του εδάφους με τη

σειρά της αναπληρώνεται από τη νεκρή οργανική ύλη ή τα

απορρίμματα που μετατρέπονται από τους μικροοργανισμούς.

Αυτή με τη σειρά της τρέφει άλλα είδη, όπως οι γαιοσκώληκες

που επίσης αναμειγνύουν το έδαφος, παρέχουν σε αυτό οξυγόνο

και δημιουργούν θρεπτικές ουσίες οι οποίες είναι εύκολα

διαθέσιμες.

Κατακράτηση και απομάκρυνση ρύπων

Τα οικοσυστήματα και οι οικολογικές διαδικασίες

διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο ως προς τη διάσπαση και

την απορρόφηση πολλών ρυπαντών που δημιουργούνται από τις

ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Στις σημειακές πηγές ρύπανσης

περιλαμβάνονται τα απόβλητα, όπως είναι τα λύματα, τα

σκουπίδια και διαρροές πετρελαίου. Συστατικά του

οικοσυστήματος, από βακτήρια έως και υψηλότερες μορφές

ζωής, εμπλέκονται σε αυτές τις καταλυτικές και αφομοιωτικές

διαδικασίες. Υπερβολικές ποσότητες οποιασδήποτε ρυπογόνου

Σελίδα 7

ουσίας, ωστόσο, μπορούν να καταστρέψουν την ακεραιότητα

των οικοσυστημάτων και των βιοτικών στοιχείων τους.

Μερικά οικοσυστήματα, ειδικά οι υγρότοποι, διαθέτουν την

ικανότητα να διασπούν και να απορροφούν αποτελεσματικά τις

ρυπογόνες ουσίες. Οι φυσικοί και οι τεχνητοί υγρότοποι συνήθως

χρησιμοποιούνται για να φιλτράρουν τις εκροές, να

απομακρύνουν τις θρεπτικές ουσίες, τα βαρέα μέταλλα και τα

αιωρούμενα σωματίδια, να μειώνουν το βιοχημικά απαιτούμενο

οξυγόνο (BCOD) και να καταστρέφουν ενδεχομένως επιβλαβείς

μικροοργανισμούς.

Συνεισφορά στην κλιματική σταθερότητα

Η βλάστηση επηρεάζει το κλίμα σε μακρο- και μικροκλίμακα.

Έχει παρατηρηθεί ότι τα μη διαταραγμένα δάση βοηθούν να

διατηρηθεί η βροχόπτωση στην άμεση εγγύτητά τους μέσω της

ανακύκλωσης του νερού με την διαπνοή πίσω στην ατμόσφαιρα

με ένα σταθερό ρυθμό, καθώς και μέσω της συμβολής της κώμης

των δασών στην ατμοσφαιρική ανατάραξη (κίνηση αερίων

μαζών). Σε μικρότερες κλίμακες, η βλάστηση ασκεί μια μέτρια

επιρροή στα τοπικά κλίματα και μπορεί να δημιουργήσει αρκετά

συγκεκριμένα μικροκλίματα. Μερικοί οργανισμοί εξαρτώνται

από τέτοια μικροκλίματα

Διατήρηση των οικοσυστημάτων

Σε ένα οικοσύστημα, οι σχέσεις μοιάζουν με ένα δίκτυο

συνδέσεων από τον ένα ζωντανό οργανισμό σε πολλούς άλλους

ζωντανούς οργανισμούς, και σε μη βιοτικά στοιχεία.. Όχι μόνο

επιτρέπουν την επιβίωση, αλλά επίσης διατηρούν μια ισορροπία

ανάμεσα στους ζώντες οργανισμούς και τους πόρους (όπως η

τροφή και το καταφύγιο) που χρειάζονται για να επιβιώσουν. Η

βλάστηση συνδέεται άρρηκτα με τη διατήρηση των επιπέδων του

νερού και της υγρασίας και είναι σημαντική για τη διατήρηση της

ισορροπίας οξυγόνου/διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Λόγω των σύνθετων φυσικών σχέσεων του οικοσυστήματος, η

μετακίνηση ή η όχληση ενός μέρους του οικοσυστήματος

επηρεάζει τη λειτουργία αρκετών άλλων συστατικών του

οικοσυστήματος. Δυστυχώς, οι γνώσεις μας για αυτές τις σχέσεις

είναι ανολοκλήρωτες και κατά συνέπεια τα αποτελέσματα της

όχλησης είναι έως κάποιο βαθμό απρόβλεπτα.

Η διατήρηση των φυσικών οικοτόπων βοηθά τις λειτουργίες του

οικοσυστήματος σε μια ευρύτερη περιοχή. Οι φυσικοί οικότοποι

αποτελούν τόπο αναπαραγωγής πουλιών και άλλων αρπακτικών,

τα οποία βοηθούν στον έλεγχο των επιζήμιων εντόμων σε

αγροτικές περιοχές, συνεπώς στη μείωση της ανάγκης και του

κόστους για μέτρα τεχνητού ή φυσικού ελέγχου. Τα πουλιά και

τα έντομα που προτιμούν το νέκταρ φωλεοποιούν και

Σελίδα 8

αναπαράγονται σε φυσικά οικοσυστήματα, τα οποία βρίσκονται

σε μία απόσταση από τις περιοχές που βρίσκουν τροφή,

βοηθώντας στην επικονίαση των καλλιεργούμενων ειδών και της

αυτόχθονης χλωρίδας στις ευρύτερες περιοχές.

Προστασία απρόβλεπτων περιστατικών (π.χ. πλημμύρες)

Η διατήρηση υγιών οικοσυστημάτων προάγει τις δυνατότητες

ανάκαμψης φυτικών και ζωικών πληθυσμών από απρόβλεπτα

φυσικά καταστρεπτικά γεγονότα, όπως η πυρκαγιά, η πλημμύρα

και οι κυκλώνες αλλά και από ανθρωπογενείς καταστροφές. Οι

πληθυσμοί που είναι ανεπαρκώς διατηρημένοι και απομονωμένοι

καθώς και τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα, έχουν λίγες

πιθανότητες να επανακάμψουν ή να επανέλθουν σχετικά γρήγορα

στην προηγούμενή τους κατάσταση. Οι πληθυσμοί των διαφόρων

οικοτόπων μπορεί να καταλήξουν σε μικρές, πιθανώς μη

βιώσιμες, γενετικές βάσεις οι οποίες οδηγούν στην εξάλειψη ή

εξαφάνιση.

Γ) Κοινωνικές ωφέλειες

Έρευνα, εκπαίδευση και παρακολούθηση

Υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να μάθουμε σχετικά με το

πώς θα χρησιμοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τους

βιολογικούς πόρους, πώς θα διατηρήσουμε τη γενετική βάση των

υποβαθμισμένων βιολογικών πόρων και πώς θα

αποκαταστήσουμε υποβαθμισμένα οικοσυστήματα. Οι φυσικές

περιοχές αποτελούν εξαιρετικά ζωντανά εργαστήρια για τέτοιες

μελέτες, για σύγκριση με άλλες περιοχές όπου υπάρχουν

διαφορετικά συστήματα χρήσης και για πολύτιμη έρευνα για την

οικολογία και την εξέλιξη. Οι εύρωστοι οικότοποι συχνά είναι

σημαντικοί για συγκεκριμένες ερευνητικές προσεγγίσεις και

παρέχουν την ευκαιρία για ελέγχους βάσει των οποίων μπορούν

να μετρηθούν και να εκτιμηθούν οι αλλαγές που σημειώνονται

εξαιτίας των διαφορετικών διαχειριστικών καθεστώτων. Οι

μικροοργανισμοί, οι οποίοι παίζουν ένα ζωτικό ρόλο σε πολλά

οικοσυστήματα, προώθησαν σημαντική πρόοδο στο χώρο των

διατροφικών προϊόντων.

Αναψυχή και τουρισμός

Η βιοποικιλότητα αποτελεί επίσης σημαντική πηγή για

δραστηριότητες αναψυχής. Αποτελεί εστιακό σημείο για τον

τουρισμό και για όλα τα είδη αναψυχικής δραστηριότητας, τα

οποία έχουν ήδη επεκταθεί ραγδαία στα φυσικά περιβάλλοντα

και συχνά αποτελούν τη βασική πηγή εισοδήματος για τον τοπικό

Σελίδα 9

πληθυσμό. Τις περισσότερες φορές, η αισθητική ποιότητα

τέτοιων περιοχών διαφέρει αρκετά, κυρίως λόγω του μεγάλου

φάσματος της βιολογικής ποικιλότητας. Οι άνθρωποι εκτιμούν

την αξία των περιοχών αυτών βάσει μιας ποικιλίας αναψυχικών

ενδιαφερόντων: βιντεοσκόπηση, φωτογραφίες ή λογοτεχνία που

βασίζεται ή χρησιμοποιεί την άγρια φύση, τους φυσικούς

οικοτόπους και τα φυσικά γνωρίσματα, παρατήρηση πουλιών και

οικολογική επιτόπια μελέτη και άλλες επιστημονικές

δραστηριότητες (McNeely, 1988).

Πολιτιστικές αξίες

Η πολιτιστική αξία που απορρέει από τη βιολογική ποικιλότητα

για τις τωρινές αλλά και τις μεταγενέστερες γενιές αποτελεί ένα

σημαντικό λόγο για τη διατήρησή της. Οι ανθρώπινοι πολιτισμοί

εξελίσσονται από κοινού με το περιβάλλον τους και συνεπώς η

διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας μπορεί επίσης να έχει

ιδιαίτερη σημασία για τη διαμόρφωση της πολιτιστικής

ταυτότητας. Το φυσικό περιβάλλον καλύπτει πολλές από τις

ανθρώπινες ανάγκες για έμπνευση, αισθητική, διαλογισμό και

εκπαίδευση για όλους τους πολιτισμούς του σήμερα αλλά και του

αύριο.

Οι αισθητικές αξίες των φυσικών μας οικοσυστημάτων και

τοπίων συνεισφέρουν στη συναισθηματική και πνευματική

ευεξία ενός υψηλά αστικοποιημένου πληθυσμού. Η διατήρηση

της βιολογικής ποικιλότητας ενέχει και ηθικές ωφέλειες. Η

παρουσία ενός μεγάλου συνόλου ζώντων οργανισμών μας

υπενθυμίζει ότι ο άνθρωπος αποτελεί μόνο ένα μέρος της Γης και

ότι ανάμεσα στους οργανισμούς υπάρχουν σχέσεις

αλληλεξάρτησης.

Ιδιαίτερα σύνθετες είναι και οι σχέσεις των ιθαγενών πληθυσμών

με τη γη και τη θάλασσα, τα ζώα και τα φυτά. Γι' αυτούς τους

ανθρώπους η γη και η θάλασσα έχουν ιδιαίτερη πνευματική,

οικονομική, κοινωνική, προστατευτική και αναψυχική σημασία.

Η διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας μπορεί να συνεισφέρει

στη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας. Επιπλέον, τα τοπία

απεικονίζουν την πολιτιστική ποικιλότητα. Εκτιμούμε αυτήν την

ποικιλότητα, διότι συμβάλλει στην αίσθηση ότι είναι κάτι που

μας ανήκει. Πρόκειται για την ουσία της ερμηνείας που δίνουμε

στην εξέταση της πραγματικότητας. Τα τοπία έχουν

ενσωματώσει την τοπική ιστορία και έχουν εμπνεύσει

διαφορετικούς πληθυσμούς για χιλιάδες έτη.

Σελίδα 10

Κάθε μία από τις τρεις προαναφερόμενες κατηγορίες μπορεί να συνδεθεί με

οικολογικές επιπτώσεις. Αυτές μπορεί να είναι:

άμεσες, δηλαδή να έχουν άμεση οικονομική αξία, όπως οι τομείς της

ιατρικής, δασοκομίας, τουρισμού, ή

έμμεσες, δηλαδή η οικονομική αξία να απορρέει από μια καλύτερη

οικονομική και συχνά αειφορική δομή, όπως είναι η έρευνα, η

εκπαίδευση και τα μέτρα προστασίας.

Πηγή: http://www.coastlearn.org/gr/bio-gr/benefits.html

Η βιοποικιλότητα και ο άνθρωπος

Η επικρατούσα σήμερα επιστημονική άποψη θεωρεί ότι όσο μεγαλύτερη

είναι η βιοποικιλότητα τόσο μεγαλύτερη είναι και η δυνατότητα επιβίωσης

καθώς και η προσαρμοστικότητα των οικοσυστημάτων που υποστηρίζουν και

τον άνθρωπο. Επιπλέον, συνεχώς γίνονται νέες ανακαλύψεις που αξιοποιούν

προηγουμένως άγνωστες ιδιότητες ειδών (φυτών, ζώων ή μικροοργανισμών) και

μπορούν να χρησιμεύσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου,

όπως με την ανακάλυψη νέων φαρμακευτικών ουσιών ή νέων ποικιλιών

παραγωγικών φυτών και φυλών ζώων, αλλά και στην προστασία του

περιβάλλοντος. Ανεξάρτητα πάντως από το εάν υπάρχει θετική συσχέτιση της

υψηλής βιοποικιλότητας με την επιβίωση των οικοσυστημάτων, είναι γεγονός

ότι: (I) η βιοποικιλότητα μειώνεται σημαντικά ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης

δραστηριότητας, (II) δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια ούτε μπορούμε να

αναπαραγάγουμε τις διαδικασίες δημιουργίας της και (III) δεν μπορούμε να

προβλέψουμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της υποβάθμισης των

οικοσυστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη και τον παράγοντα της - επίσης

απρόβλεπτης - μεταβολής των περιβαλλοντικών συνθηκών. Όλα τα παραπάνω

συνηγορούν υπέρ της ανάγκης προστασίας της βιοποικιλότητας καθώς, μεταξύ

άλλων, η μείωσή της είναι πολύ πιθανό να έχει επιπτώσεις τόσο στην ποιότητα

ζωής όσο και στην ίδια την επιβίωση του ανθρώπου.

Οι βασικές αιτίες εξαφάνισης της βιοποικιλότητας είναι:

Η χρήση της φύσης με μη βιώσιμους τρόπους

Οι πολιτικές πρακτικές που θεσμοθετούν τη μη βιώσιμη χρήση των

φυσικών πόρων

Η αύξηση του πληθυσμού

Η καταστροφή των βιοτόπων

Σελίδα 11

Την εισαγωγή ξένων ειδών

Την υπεραλίευση και το εντατικό κυνήγι

Την ρύπανση του περιβάλλοντος

Η ανάπτυξη της βιομηχανίας

Η παγκόσμια κλιματική αλλαγή

Διεθνείς Συμβάσεις

Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα (1992)

o Πρόκειται για συμφωνία-ορόσημο την οποία υπέγραψαν

περισσότερα από 150 κράτη του κόσμου στις 5 Ιουνίου του 1992

στη διάσκεψη κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον

και την Ανάπτυξη που έγινε στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Η σύμβαση

τέθηκε σε ισχύ έπειτα από περίπου 18 μήνες. Τόνισε την

παγκόσμια ανάγκη να συμβαδίσουν η βιοποικιλότητα με την

ανθρώπινη πρόοδο με άξονα το σεβασμό στην αειφόρο

ανάπτυξη.

Η σύμβαση προβλέπει: την εκπόνηση και τη δρομολόγηση

προγραμμάτων επιστημονικής και τεχνικής εκπαίδευσης και

επιμόρφωσης για τον εντοπισμό, τη διατήρηση και την αειφόρο

χρήση της βιοποικιλότητας και των συστατικών της, και τη

στήριξη της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης για τις ειδικές

ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών, την ενθάρρυνση της

έρευνας που συμβάλλει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και

την εξασφάλιση της αειφόρου χρήσης της, κυρίως στις

αναπτυσσόμενες χώρες, την προαγωγή της συνεργασίας και την

αξιοποίηση της επιστημονικής προόδου που σημειώνεται στην

έρευνα της βιοποικιλότητας, για την ανάπτυξη μεθόδων

διατήρησης και αειφόρου χρήσης των βιολογικών πόρων.

Πηγή:

http://europa.eu/legislation_summaries/development/sectoral_dev

elopment_policies/l28102_el.htm

Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο Απειλούμενων Ειδών (CITES)

o Η Σύμβαση CITES (Convention on International Trade in

Endangered Species of Wild Fauna and Flora) ρυθμίζει το

διεθνές εμπόριο ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας και άγριας

πανίδας που απειλούνται με εξαφάνιση. Τα κράτη-μέλη της

Σύμβασης, έχουν συμφωνήσει στην τήρηση και εφαρμογή

Σελίδα 12

ενιαίων αρχών, κανόνων και συγκεκριμένων διαδικασιών

διακίνησης και εμπορίας των ειδών της άγριας πανίδας και

χλωρίδας, προκειμένου να προστατευθούν σε παγκόσμιο επίπεδο

είδη που απειλούνται με εξαφάνιση. Σύμφωνα με τις σχετικές

διατάξεις της Σύμβασης, τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση

κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό

επικινδυνότητας αφανισμού τους. Ορισμένα κράτη-μέρη της

Σύμβασης, για λόγους προστασίας κάποιων ενδημικών ειδών της

χώρας τους, επέβαλαν στη Σύμβαση και τρίτη κατηγορία

Πηγή: http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=534

Σύμβαση Ραμσάρ (Υγρότοποι)

o Η σύμβαση για τους Υγροβιότοπους Διεθνούς Σημασίας

υπογράφηκε στις 2 Φεβρουαρίου 1971 στην περσική πόλη

Ραμσάρ και άρχισε να ισχύει στις 21 Δεκεμβρίου του 1975. Η

Ελλάδα έχει υπογράψει τη συγκεκριμένη σύμβαση και την

επικύρωσε με το Ν.Δ.191/74.

Οι χώρες που υπέγραψαν τη σύμβαση συμφωνούν στα εξής: οι

υγροβιότοποι είναι φυσικοί πόροι με μεγάλη αξία (αναψυχική,

οικονομική, επιστημονική). Οι υγροβιότοποι αποτελούν

ενδιαιτήματα σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας και κυρίως

ορνιθοπανίδας. Τα υδρόβια πουλιά μεταναστεύουν εποχιακά και

πρέπει να προστατεύονται. Τα οικοσυστήματα πρέπει να

προστατευτούν για την αειφόρο ανάπτυξη και διατήρηση,

εφόσον ο άνθρωπος εξαρτάται από το περιβάλλον. Να μη γίνει

μετατροπή των υγροβιοτόπων σε άλλη μορφή. Έχουν μεγάλη

περιβαλλοντική αξία λόγω της ποικιλότητας των

οικοσυστημάτων και της βιοκοινότητας τους. Οι υγρότοποι

αποτελούν συνδυασμό φυσικών βιοτόπων. Είναι σύνθετα

οικοσυστήματα και παρέχουν οφέλη ως προς την αλιεία, την

κτηνοτροφία, τη δασική ξυλεία, την αναψυχή και την

περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Ένας υγροβιότοπος χαρακτηρίζεται ως Διεθνούς Σημασίας όταν:

α) φιλοξενεί το 1% του μεταναστευτικού πληθυσμού ενός

υδρόβιου είδους σε αριθμό τουλάχιστον 100 ατόμων

β) αν σταματούν εκεί τουλάχιστον 10.000 πάπιες

γ) αν υπάρχουν φυτά και ζώα που βρίσκονται σε εξαφάνιση

Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/Σύμβαση_Ραμσάρ

Σελίδα 13

Σύμβαση της Βόννης για τα αποδημητικά είδη

o Τα Μέλη αναγνωρίζουν τη σημασία την οποία έχει η διατήρηση

των αποδημητικών ειδών, καθώς και η μεταξύ των Κρατών της

ζώνης εξάπλωσης συνεννόηση, όταν αυτό είναι δυνατόν, για τη

δράση που πρέπει να αναληφθεί για το σκοπό αυτόν. Επιδεικνύουν

ιδιαίτερη προσοχή στα αποδημητικά είδη των οποίων η κατάσταση

διατήρησης είναι δυσμενής και λαμβάνουν, ανεξάρτητα ή σε

συνεργασία, τα αναγκαία μέτρα για να διατηρήσουν τα είδη αυτά

και τον οικότοπό τους. Τα Μέλη αναγνωρίζουν την ανάγκη λήψης

μέτρων ώστε κάποιο αποδημητικό είδος να μην καταστεί

κινδυνεύουν είδος. Ειδικότερα τα Μέλη: θα πρέπει να

προωθήσουν την επιστημονική έρευνα σχετικό με τα αποδημητικό

είδη, να συνεργάζονται σε αυτήν και να την υποστηρίζουν, θα

προσπαθούν να εξασφαλίσουν άμεση προστασία στα αποδημητικό

είδη, θα καταβάλλουν προσπάθειες για τη σύναψη Συμφωνιών για

τη διατήρηση και διαχείριση των αποδημητικών ειδών.

Πηγή: Ν.2719 (ΦΕΚ 106/Α/99)

Σύμβαση Παγκόσμιας Κληρονομιάς (έμμεσα με την προστασία των

οικοτόπων της βιοποικιλότητας)

Περιφερειακές Συμβάσεις, όπως η Σύμβαση Απία

Διμερείς συμφωνίες, όπως η Ιαπωνία-

Αυστραλία συμφωνία μεταναστευτικών πουλιών

Σελίδα 14

Βιοτεχνολογία

Κλάδοι της βιοτεχνολογίας

• Βιοπληροφορική: Είναι ένα διεπιστημονικό πεδίο που ασχολείται με

βιολογικά προβλήματα χρησιμοποιώντας υπολογιστικές τεχνικές, και

κάνει την ταχεία οργάνωση και ανάλυση βιολογικών δεδομένων

πραγματικότητα. Το πεδίο μπορεί επίσης να αναφέρεται ως

υπολογιστική βιολογία. Η βιοπληροφορική παίζει καθοριστικό ρόλο σε

διάφορους τομείς όπως η λειτουργική γονιδιωματική, δομική

γονιδιωματική, και πρωτεϊνωματική, και αποτελεί ένα βασικό στοιχείο

στον τομέα της βιοτεχνολογίας και της φαρμακευτικής.

• Γαλάζια βιοτεχνολογία: Είναι ένας όρος που έχει χρησιμοποιηθεί για να

περιγράψει τις θαλάσσιες και υδάτινες εφαρμογές της βιοτεχνολογίας

• Πράσινη βιοτεχνολογία: Εφαρμόζεται στις γεωργικές διαδικασίες Ένα

παράδειγμα είναι η επιλογή και η εξημέρωση των φυτών μέσω

μικροπολλαπλασιασμού. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ο σχεδιασμός

διαγονιδιακών φυτών που μεγαλώνουν κάτω από συγκεκριμένα

περιβάλλοντα με την παρουσία (ή απουσία) χημικών ουσιών. Ελπίδα μας

είναι ότι η πράσινη βιοτεχνολογία θα μπορούσε να παράγει περισσότερο

φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις από την παραδοσιακή βιομηχανική

γεωργία. Ένα παράδειγμα αυτού είναι η «κατασκευή» ενός φυτού που να

εκφράζει μόνο του γονίδια φυτοφάρμακου, θέτοντας έτσι τέλος την

ανάγκη της εξωτερικής εφαρμογής φυτοφαρμάκων όπως το καλαμπόκι

Bt. Εάν τα πράσινα βιοτεχνολογικά προϊόντα είναι ή δεν είναι τελικά πιο

φιλικά προς το περιβάλλον είναι ακόμα, ένα θέμα πολλών συζητήσεων

• Κόκκινη βιοτεχνολογία: Εφαρμόζεται σε ιατρικές διαδικασίες. Μερικά

παραδείγματα είναι ο σχεδιασμός των οργανισμών για να παράγουν

αντιβιοτικά, και η μηχανική των γενετικών θεραπειών

• Λευκή βιοτεχνολογία: Επίσης γνωστή ως η βιομηχανική βιοτεχνολογία,

είναι εφαρμογές της βιοτεχνολογίας στην βιομηχανικές διεργασίες. Ένα

παράδειγμα είναι ο σχεδιασμός ενός οργανισμού να παράγει μια χρήσιμη

χημική ουσία. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η χρήση ενζύμων ως

καταλύτες για τη βιομηχανική παραγωγή είτε πολύτιμων χημικών

ουσιών ή να καταστρέψουν τα επικίνδυνα / τοξικά χημικά. Η λευκή

βιοτεχνολογία τείνει να καταναλώνει λιγότερους πόρους από τις

παραδοσιακές μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή

βιομηχανικών αγαθών.

Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Biotechnology

Σελίδα 15

Επιτεύγματα της βιοτεχνολογίας στον αγροτικό και διατροφικό τομέα

Οι καλλιέργειες υψηλότερης αποδοτικότητας που εξελίσσονται μέσω της

αγροτικής βιοτεχνολογίας μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της

ανάγκης που εκτιμά ο ΟΗΕ ότι υπάρχει για αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής

τροφίμων κατά 50% έως το 2030. Οι θρεπτικότερες καλλιέργειες που

εξελίσσονται με την αγροτική βιοτεχνολογία μπορούν να βοηθήσουν τους

καταναλωτές να καλύψουν συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες, όπως η αύξηση

της κατανάλωσης ωμέγα 3 λιπαρών οξέων ή η μείωση της κατανάλωσης

κορεσμένων λιπών Αυτές οι βελτιωμένες καλλιέργειες έχουν κηρυχθεί ασφαλείς

από κορυφαίους επιστημονικούς και κανονιστικούς φορείς του κόσμου, οπότε οι

καταναλωτές μπορούν να νιώθουν ασφαλείς όταν καταναλώνουν τρόφιμα με

βιοτεχνολογικά συστατικά. Η βιοτεχνολογία διευκόλυνε τη μεταφορά γονιδίων

από έναν οργανισμό σε έναν άλλο. Με τη χρήση της βιοτεχνολογίας

βελτιώνεται η υγεία του εδάφους, αυξάνεται η κατακράτηση νερού και

παράλληλα μειώνεται η διάβρωση του εδάφους και η απορροή ζιζανιοκτόνων.

Επίσης επιτυγχάνεται διατήρηση και μεγάλωμα ομοιόμορφων φυτικών κα

ζωικών κυττάρων, γνωστά και ως κλώνους. Ταυτόχρονα γίνεται συγχώνευση

διαφορετικών τύπων κυττάρων για την παραγωγή ωφέλιμων φαρμακευτικών

προϊόντων. Με την αγροτική βιοτεχνολογία μειώνονται οι εκπομπές CO2 από τις

γεωργικές δραστηριότητες. Όσον αφορά τον αγροτικό τομέα οι αγρότες με τη

σειρά τους μπορούν να συμβάλλουν στη διασφάλιση βιώσιμων αγροτικών

κοινοτήτων, αποκομίζοντας μεγαλύτερα έσοδα για βιοτεχνολογικές

καλλιέργειες. Από όλα τα προηγούμενα επωφελούνται οι αγρότες, οι τοπικές

κοινωνίες και οι καταναλωτές διότι αυξάνονται οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις και

εισάγονται νέες μέθοδοι και δημιουργούνται θέσεις εργασίας. Τέλος έχουμε και

αύξηση εσόδων λόγω αύξησης εξαγωγών. Από την άλλη πλευρά όμως έχουμε

και κάποιες αρνητικές επιπτώσεις όπως το παρακάτω παράδειγμα. Αν έχουμε

περισσότερες επενδύσεις σε τεχνολογία, που τις περισσότερες φορές είναι

κοστοβόρες, οι αγρότες επιβαρύνονται με επιπλέον χρέη που δύσκολα

εξυπηρετούνται αφού οι τιμές των παραγόμενων προϊόντων πέφτουν πιο χαμηλά

λόγω της σύγχρονης παραγωγής. Δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος που

οδηγεί σε λιγοστούς αγρότες με ισχυροποιημένες επιχειρηματικές ικανότητες

όμως οι αγρότες δεν μπορούν να μείνουν πίσω από τις εξελίξεις και

«ανοίγονται» επιχειρηματικά χωρίς να ξέρουν εάν θα βγουν κερδισμένοι.

Σελίδα 16

Επιτεύγματα και επιπτώσεις της αγροτικής βιοτεχνολογίας στη βιοποικιλότητα

και στον αγροτικό και διατροφικό τομέα

« Με την εισαγωγή των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών, έχει προκληθεί

ανησυχία ότι η συνολική γενετική ποικιλότητα των διαφόρων ειδών καλλιέργειας θα

μειωθεί λόγω των αναπαραγωγικών προγραμμάτων που θα εστιάσουν σε μικρότερο

αριθμό ποικιλιών υψηλής διατροφικής αξίας.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετές μελέτες έχουν συγκεκριμένα επικεντρωθεί σε αυτό το θέμα και

κατέληξαν ότι η εισαγωγή των διαγενετικών ποικιλιών δεν έχει επηρεάσει τα επίπεδα της

γενετικής ποικιλότητα μέσα στο ίδιο το είδος της καλλιέργειας. Η εισαγωγή του

χαρακτηριστικού για την αντοχή στα παρασιτοκτόνα έδειξε ότι έχει μικρή επίδραση στη

γενετική ποικιλότητα της σόγιας. Λόγω της ευρέως χρήσης του χαρακτηριστικών σε πολλά

αναπαραγωγικά προγράμματα.

Ταυτόχρονα ανακάλυψαν πως η γενετική ομοιομορφία δεν άλλαξε σημαντικά από την

εισαγωγή των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών. Η γενετική ομοιομορφία

συγκεκριμένα μειώθηκε κατά 28%. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα οι θεωρίες που

αναφέρουν πως η γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες πρέπει να θεωρηθούν

υπεύθυνες για την μείωση της βιοποικιλότητας δεν είναι και πολύ πιστικές.

Τέλος η βιοτεχνολογία αντιπροσωπεύει ένα εργαλείο για την ενίσχυση της γενετικής

ποικιλότητας στις καλλιέργειες μέσω της εισαγωγής ευγενών γονιδίων. Αυτό δεν

επικεντρώνεται στο ίδιο το γονίδιο, αλλά βασίζεται στο γεγονός ότι τα ευεργετικά

χαρακτηριστικά μπορούν τώρα να προστεθούν σε μια ποικιλία καλλιεργειών που έχουν

παραμεληθεί λόγω των περιορισμών των παραδοσιακών μεθόδων αναπαραγωγής, οι

οποίες απέτυχαν να ενισχύσουν τα χαρακτηριστικά. Υπάρχει τεράστιο δυναμικό για την

επίτευξη ανοχής στη ξηρασία των λαχανικών και της αποφυγής των μετά τη συγκομιδή,

απωλειών των βασικών σιτηρών της Αφρικής. »

Πηγή: « Effects of biotechnology on biodiversity: herbicide-tolerant and insect-resistant

GM crops », Klaus Ammann, University of Bern, Switzerland, 2005

Σελίδα 17

Βιβλιογραφία

Συγγράμματα

1. «Βιοποικιλότητα – Μια Εισαγωγή» των Kevin J. Gaston & John I. Spicer,

University Studio Press, 2002

2. «Εξελικτική Οικολογία» του Eric R. Pianka, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις

Κρήτης, 2006

3. «Εισαγωγή στην Οικολογία των Πληθυσμών» των Γ. Π. Στάμου, Εκδόσεις

Ζήτη, 2008

4. Effects of biotechnology on biodiversity: herbicide-tolerant and insect-resistant

GM crops », Klaus Ammann, University of Bern, Switzerland, 2005

5. Biodiversity: the Impact of Biotechnology, European Federation of

Biotechnology, Prof Dr. Richard Braun, 2001

6. Δημήτρης Ι. Κισσούδης, Γεωπόνος εγγείων βελτιώσεων, πρώην διευθυντής

εγγείων βελτιώσεων Δράμας, (Ε.ΠΕ.ΠΟΛ Δράμας – Καβάλας), 2009

7. «Σχολικό βιβλίο Βιολογία (Γ’ Γενικού Λυκείου - Θετικής Κατεύθυνσης)» των

Δρ Βασιλική Αλεπόρου-Μαρίνου, Δρ Αλέξανδρος Αργυροκαστρίτης, Δρ

Αικατερίνη Κομητοπούλου, Δρ Περικλής Πιαλόγλου, Βασιλική Σγουρίτσα,

ΟΕΔΒ, 2011

Ιστοσελίδες - Νομοθεσίες

1. http://en.wikipedia.org/wiki/Biotechnology

2. http://en.wikipedia.org/wiki/Biodiversity

3. http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=534

4. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%8D%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%8

3%CE%B7_%CE%A1%CE%B1%CE%BC%CF%83%CE%AC%CF%81

5. http://www.coastlearn.org/gr/bio-gr/benefits.html

6. Σύμβαση Βόννης Ν.2719 (ΦΕΚ 106/Α/99)