ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

15
In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ 1 In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Συνταχθέν παρά τῆς Συντακτικῆς Ὁμάδος τοῦ In Nomine Portal ©2009 www.authorway.com

Transcript of ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Page 1: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

1

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Συνταχθέν παρά τῆς Συντακτικῆς Ὁμάδος τοῦ In Nomine Portal

©2009 www.authorway.com

Page 2: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

2

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΓΕΝΙΚΑ

Γραμματική: Ὀρθή γραφή λέξεων, μορφές καί κανόνες.

Συντακτικό: σειρά τοποθετήσεως τῶν λέξεων.

Πρόταση: μία ὁλοκληρωμένη σκέψη. Ἀποτελεῖται ἀπό λέξεις ἐκ τῶν ὁποίων ἡ κάθε μία ἀπό μικρότερα κομμάτια πού ὀνομάζονται συλλαβές. Κάθε συλλαβή ἀποτελεῖται ἀπό γράμματα.

Φθόγγοι: οἱ φωνές πού σχηματίζουν τίς λέξεις.

Τά γράμματα χωρίζονται σέ φωνήεντα (α, ε, η, ι, ο, υ, ω) καί σέ σύμφωνα (β, γ, δ, ζ, θ, κ, λ, μ, ν, ξ, π, ρ, σ, τ, φ, χ, ψ). Τά φωνήεντα χωρίζονται σέ βραχύχρονα (ε, ο) , σέ μακρόχρονα (η, ω) καί σέ δίχρονα (α, ι, υ). Τά σύμφωνα χωρίζονται σέ στιγμιαία (ἄηχα: π, τ, τσ ,κ, ἠχηρά: μπ, ντ, τζ, γκ) καί σέ ἐξακολουθητικά (ἄηχα: φ, θ, σ, χ, ἠχηρά: β, δ, ζ, γ, ρινικά: μ, ν, ὑγρά: λ, ρ)

Διπλά γράμματα: ξ, ψ (σχηματίζονται ἀπό δύο γράμματα τό καθένα)

Τό ξ, γράφεται μέ κσ στίς σύνθετες λέξεις ὅταν τό πρῶτο συνθετικό εἶναι ἡ πρόθεση ἐκ-

Δίψηφα φωνήεντα (δύο γράμματα μέ προφορά ἑνός): αι, ει, οι, υι, αυ, ευ, ου. Ὅλα τά δίψηφα φωνήεντα εἶναι μακρόχρονα ἐκτός ἀπό τά αι καί ει πού εἶναι βραχύχρονα ὅταν βρίσκονται στό τέλος μίας λέξης.

Τό υι περιέχεται μόνο σέ τρεῖς λέξεις: ἄρπυια, υἱοθετῶ, υἱοθεσία

Ὅμοια σύμφωνα: δύο συνεχόμενα ὅμοια σύμφωνα πού προφέρονται ὡς ἕνα. Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχουν ὅταν ἀκολουθεῖ σύμφωνο. Ἑξαιροῦνται οἱ λέξεις: ἔκκληση, ἀνέκκλητος, ἐκκλησία, ἔκκριση.

Ὅταν τό σίγμα προηγεῖται ἠχηρῶν συμφώνων προφέρεται ὡς ζῆτα (ἀσβέστης, σγουρός, Σμύρνη)

Page 3: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

3

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ (χωρισμός τῆς λέξης σέ συλλαβές)

Μονοσύλλαβες λέξεις: μία συλλαβή (νά, θά)

Δισύλλαβες λέξεις: δύο συλλαβές (παιδί)

Τρισύλλαβες λέξεις: τρεῖς συλλαβές (ἄροτρο)

Πολυσύλλαβες λέξεις: περισσότερες συλλαβές (ἀεροπλάνο)

Ἡ τελευταία συλλαβή κάθε λέξης ὀνομάζεται λήγουσα, ἡ προτελευταία παραλήγουσα καί ἡ προ-προτελευταία, προπαραλήγουσα.

Ἕνα σύμφωνο ἀνάμεσα σέ δύο φωνήεντα συλλαβίζεται πάντα μέ τό ἀκόλουθο φωνῆεν (ἀ– γά – πη)

Δύο σύμφωνα ἀνάμεσα σέ δύο φωνήεντα συλλαβίζονται πάντα μέ τό ἀκόλουθο φωνῆεν ὅταν ἀπό αὐτά ἀρχίζει ἑλληνική λέξη: (λά - σπή, στά – μνα), ἀλλιῶς χωρίζονται (ὁρ – μή). Τό ἴδιο ἰσχύει ὅταν ὑπάρχουν τρία ἤ περισσότερα σύμφωνα ἀνάμεσα σέ δύο φωνήεντα.

Τά ὅμοια σύμφωνα χωρίζονται (θάρ – ρος).

Τά συμπλέγματα μπ, ντ, γκ χωρίζονται (ἀμ – πέ – λι).

Page 4: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

4

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΤΟΝΟΙ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΑ

1. Τόνοι

Σημεῖα πού τοποθετοῦνται πάνω ἀπό πολυσύλλαβες ὅσο καί μονοσύλλαβες λέξεις.

Οἱ τόνοι εἶναι δύο: ὀξεία (‘) καί περισπωμένη (~).

Ἡ προπαραλήγουσα πάντα ὀξύνεται (ἄνθρωπος). Τά βραχύχρονα πάντα ὀξύνονται (βουνό). Ἡ παραλήγουσα ὀξύνεται ὅταν ἡ λήγουσα εἶναι μακρόχρονη (λύνω). Τά ὀνόματα καί οἱ ἀντωνυμίες ὀξύνονται στήν λήγουσα (βουλευτής, ἐσύ).

Ἐξαιρέσεις: νοῦς, πλοῦς, ροῦς, φῶς, γῆ, πᾶν, ἐμεῖς, ἐμᾶς, μᾶς, ἐσεῖς, ἐσᾶς, σᾶς, τρεῖς (καί οἱ ἄλλοι πληθυντικοί σέ εἰς), Λουκᾶς, Παλαμᾶς, Σκουφᾶς, Ναυσικᾶ, Ἀθηνᾶ, Ἑρμῆς, Ἡρακλῆς, Θεμιστοκλῆς, Θαλής, Μωυσῆς, Περικλῆς.

Ἡ μακρόχρονη παραλήγουσα περισπᾶται ὅταν ἡ λήγουσα εἶναι βραχύχρονη (δῶρο, τοῖχοι).

Ἐξαιρέσεις: ὥστε, οὔτε, μήτε, εἴτε, εἴθε.

Γενική, τονιζόμενη στήν λήγουσα περισπᾶται (τῶν γιατρῶν, τῆς ἀλεπούς).

Ἡ τονιζόμενη μακρόχρονη λήγουσα τῶν ρημάτων περισπᾶται (τραγουδῶ, ἀγαπᾶς).

Ὀνομασία λέξεων: ὀξύτονη (ὀξεία στήν λήγουσα), παροξύτονη (ὀξεία στήν παραλήγουσα), προπαροξύτονη (ὀξεία στήν προπαραλήγουσα), περισπώμενη (περισπωμένη στήν λήγουσα), προπερισπώμενη (περισπωμένη στήν παραλήγουσα).

2. Πνεύματα

Κάθε λέξη πού ἀρχίζει ἀπό φωνῆεν παίρνει ἕνα σημάδι πού λέγεται πνεῦμα (δασεία: Ἑλλάδα, ψιλή: ἄνθος).

Page 5: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

5

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Οἱ περισσότερες λέξεις παίρνουν ψιλή.

Δασυνόμενες λέξεις:

α. ὅταν ἡ λέξη ἀρχίζει ἀπό ὕψιλον (ὕστερα, ὑφαίνω).

β. τά ἄρθρα: ὁ, ἡ, οἱ

γ. οἱ ἀριθμοί: ἕνα, ἔξι, ἑφτά, ἕντεκα, ἑκατό, καί τά παράγωγά τους.

δ. ἀναφορικές ἀντωνυμίες: ὁποῖος, ὅσος, ὅ,τι.

ε. διάφορες λέξεις (ἐπί παραδείγματι: ἁμαρτάνω, ἁψίδα, ἕλος, ἑστία, ἡνίοχος, ἡδονή, ἱκανός, ἱστορία, ὁμιλία, ὁμάδα, ὥρα, ὡραῖος)

Στά μικρά φωνήεντα ὁ τόνος καί τό πνεῦμα μπαίνουν ἀπό πάνω τους. Στά κεφαλαῖα φωνήεντα μπαίνουν ἐμπρός καί πάνω (Ἑλλάδα), στά δίψηφα ἐπάνω στό τελευταῖο φωνῆεν καί στά κεφαλαῖα γράμματα ὁ τόνος καί τό πνεῦμα παραλείπονται.

Ἄτονες λέξεις: ὁρισμένες μονοσύλλαβες οἱ ὁποῖες δέν παίρνουν τόνο (τά ἄρθρα ὁ, ἡ, οἱ καί τό ὡς).

Ἐγκλιτικές λέξεις: μονοσύλλαβες ἤ δισύλλαβες σέ στενή προφορά μέ τήν προηγούμενη λέξη τῶν ὁποίων ὁ τόνος μεταβιβάζεται στήν λήγουσα τῆς προηγούμενης λέξης (μοῦ, μέ, μᾶς, σοῦ, σέ, σᾶς, τόν κτλ.). Παραδείγματα: παιδί μου, χάρισέ μας.

3. Ὀρθογραφικά σημάδια

Ἀπόστροφος (΄): μπαίνει στήν ἔκθλιψη (τ΄ ἄστρα)

Ὑποδιαστολή (,): στήν ἀναφορική ἀντωνυμία ὅ,τι γιά νά ξεχωρίζει ἀπό τόν εἰδικό σύνδεσμο ὅτι.

Διαλυτικά (¨): τοποθετοῦνται πάνω ἀπό τό γράμμα πού δέν πρέπει νά προφερθεῖ κατά συνέχεια τοῦ γειτονικοῦ του (χαϊδεύω, εὐνοϊκός). Ἐπίσης τοποθετοῦνται πάνω ἀπό τό ι καί τό υ, ὅταν αὐτά ἀκολουθοῦνται ἀπό α, ε, ο, υ καί δέν πρέπει νά

Page 6: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

6

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

προφερθοῦν ὡς δίψηφα (πανθεϊσμός). Ὅταν δέν σχηματίζεται δίψηφο δέν τοποθετοῦνται διαλυτικά (πρωί).

Ἑνωτικό (-): ἑνώνει λέξεις (γέρο-Θανάσης) ἤ χωρίζει συλλαβές (κῆ – πος).

ΣΤΙΞΗ

Ἡ τελεία (.): στό τέλος ἑνός τμήματος λόγου πού ἔχει ἀκέραιο νόημα. Τελεία βάζουμε καί στίς συντομογραφίες. Μετά τήν τελεία ἀκολουθεῖ κεφαλαῖο γράμμα.

Ἄνω τελεία: ὁρίζει μικρότερη διακοπή.

Κόμμα (,): μέ τό κόμμα χωρίζουμε:

α. ἀσύνδετες λέξεις τῆς ἴδιας φύσης (εἴτε ὅλες οὐσιαστικά ἤ ὅλες ἀντωνυμίες ἤ ὑποκείμενα κτλ.) (ἡ τσάντα μου περιέχει μολύβια, τετράδια, βιβλία).

β. ὅμοιες προτάσεις ἀλλά ἀσύνδετες (ὅσο πιό γρήγορα τρέξεις, τόσο πιό γρήγορα θά φτάσεις).

γ. τήν κλητική πτώση (σήκω, Μαρία, νά διαβάσεις)

δ. τίς ἑξῆς δευτερεύουσες προτάσεις: αἰτιολογικές (ἐπειδή, διότι), ὑποθετικές (ἄν), ἐναντιωματικές (ἄν καί, μολονότι), χρονικές (ὅταν, ἀφοῦ, πρίν), τελικές (γιά νά). Ἑξαιροῦνται αὐτές πού ἀρχίζουν ἀπό τό “νά”.

Ἐρωτηματικό (;): στό τέλος μίας ἐρώτησης.

Θαυμαστικό (!): ὕστερα ἀπό ἐπιφωνήματα καί ἐπιφωνηματικές φράσεις ἐκφράζουσες θαυμασμό χαρά, λύπη, ἐλπίδα κτλ.

Ἄνω κάτω τελεία (:): ὅταν ἀκολουθοῦν λόγια πού ἀναφέρονται κατά λέξη ἤ ὅταν ἀκολουθοῦν παραδείγματα.

Ἀποσιωπητικά (...): ὑποδηλώνουν ἀτελείωτη φράση λόγω συγκίνησης, ντροπῆς κτλ.

Παύλα (-): χρησιμοποιεῖται σέ διαλόγους γιά νά δείξει ἀλλαγή τοῦ ὁμιλοῦντος προσώπου.

Page 7: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

7

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Παρένθεση ( ): ἐντός παρένθεσης κλείνουμε μία λέξη ἤ φράση πού ἐξηγεῖ ἤ συμπληρώνει τά λεγόμενα.

Εἰσαγωγικά (“): ὅταν χρησιμοποιοῦμε φράσεις ἑνός προσώπου πού ἀναφέρονται κατά λέξη, γιά νά ξεχωρίσουμε φράσεις ἤ λέξεις πού δέν ἀνήκουν στήν συνήθη γλώσσα καί τέλος ὅταν ἀναφερόμαστε σέ τίτλους βιβλίων, ἐφημερίδων κτλ.

ΠΑΘΗ ΦΩΝΗΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΩΝ

Τελικό ν

Τό τελικό ν διατηρεῖται:

α. στά ἄρθρα τόν, τήν

β. στό ἀριθμητικό ἕναν

γ. στίς ἄκλιτες λέξεις δέν, μήν καί σάν ὅταν ἡ ἑπόμενη λέξη ἀρχίζει ἀπό φωνῆεν ἤ στιγμιαῖο σύμφωνο (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ, ξ, ψ)

δ. στήν ἑνική, αἰτιατική τοῦ ἀρσενικοῦ πολλῶν ἀντωνυμιῶν καί ἐπιθέτων, ποτέ ὅμως στήν αἰτιατική οὐσιαστικῶν (αὐτόν τό λαό)

Τό τελικό ν παραλείπεται ὅταν ἡ ἑπόμενη λέξη ἀρχίζει ἀπό ἐξακολουθητικό σύμφωνο (γ, β, δ, χ, φ, θ, λ, μ, ν, ρ, σ, ζ)

Page 8: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

8

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

Οἱ δέκα ὁμάδες στίς ὁποῖες κατατάσσουμε τίς λέξεις τῆς γλώσσας μας.

Κλιτά μέρη τοῦ λόγου: ἄρθρο, οὐσιαστικό, ἐπίθετο, ἀντωνυμία, ρῆμα, μετοχή.

Ἄκλιτα μέρη τοῦ λόγου: ἐπίρρημα, πρόθεση, σύνδεσμος, ἐπιφώνημα.

Τό οὐσιαστικό καί τό ἐπίθετο λέγονται καί ὀνόματα.

Τύποι: οἱ διάφορες μορφές πού παίρνει μία κλιτή λέξη.

Θέμα: τό ἀμετάβλητο μέρος μίας λέξης πού κλίνεται (τρέχω, τρέχεις).

Χαρακτήρας: τό τελευταῖο γράμμα τοῦ θέματος.

Κατάληξη: τό μεταβλητό μέρος τῆς κλιτῆς λέξης.

Πτώσεις ὀνομαστική, γενική, δοτική, αἰτιατική, κλητική.

α. Ἡ ὀνομαστική πτώση ἀπαντᾶ στήν ἐρώτηση τί; ποιός;

β. Ἡ γενική πτώση ἀπαντᾶ στήν ἐρώτηση τίνος;

γ. Ἡ δοτική πτώση δέν χρησιμοποιεῖται πιά.

δ. Ἡ αἰτιατική πτώση ἀπαντᾶ στήν ἐρώτηση τί; ποιόν;

ε. Ἡ κλητική πτώση χρησιμοποιεῖται γιά νά καλέσουμε ἤ νά προσφωνήσουμε κάποιον.

Page 9: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

9

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Γένος Τά γένη εἶναι τρία: ἀρσενικό, θηλυκό, οὐδέτερο.

Ἀριθμός Οἱ ἀριθμοί εἶναι δύο: ὁ ἑνικός (ἕνα) καί ὁ πληθυντικός (πολλά).

Κλίση Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο κλίνονται τά πτωτικά. Πρώτη κλίση: ἀρσενικά, δεύτερη κλίση: θηλυκά, τρίτη κλίση: οὐδέτερα.

ΑΡΘΡΟ

Ἄρθρα εἶναι οἱ λέξεις πού προηγοῦνται τῶν οὐσιαστικῶν καί τῶν ἐπιθέτων προκειμένου νά προσδιορίσουν τό γένος τους.

Εἴδη ἄρθρων: ὁριστικό (ὁ, ἡ, τό), ἀόριστο (ἕνας, μία, ἕνα).

Τό ὁριστικό ἄρθρο τό χρησιμοποιοῦμε ὅταν ἀναφερόμαστε σέ ἕνα ὁρισμένο πρόσωπο ἤ πράγμα, ἐνῶ τό ἀόριστο ὅταν ἀναφερόμαστε σέ μή συγκεκριμένο πρόσωπο ἤ πράγμα.

Κλίση ἄρθρων:

Page 10: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

10

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Ὁρίζουν πρόσωπα, ζῶα, πράγματα, πράξεις, καταστάσεις καί ἰδιότητα (μανάβης, γάτα, καρέκλα, ὑγεία καί ἀσέβεια).

Διαχωρισμός οὐσιαστικῶν: συγκεκριμένα (πρόσωπα, ζῶα, πράγματα), ἀφηρημένα (πράξεις, κατάσταση, ἰδιότητα). Τά συγκεκριμένα οὐσιαστικά χωρίζονται σέ κύρια (ὁρισμένο πρόσωπο, ζῶο, πράγμα) καί κοινά (ὅλα τά πρόσωπα, ζῶα, πράγματα ἀπό τό ἴδιο εἶδος καί ἀφηρημένες ἔννοιες).

Κεφαλαῖο στήν ἀρχή:

α. κύρια ὀνόματα

β. ἐθνικά ὀνόματα

γ. μῆνες καί ἡμέρες

δ. λογοτεχνικά ὀνόματα

ε. ὀνόματα δρόμων κτλ.

στ. ἡ λέξη Θεός καί τά συνώνυμά της

ζ. ἐπίθετα καί ἀντωνυμίες τιμητικῶν τίτλων

η. ὅταν θέλουμε νά προσωποποιήσουμε λέξεις πού ἐκφράζουν ἔννοιες (Δίκαιο, Πόλη – Κράτος)

Μέ μικρό γράμμα γράφονται τά ἐπίθετα πού ἀναφέρονται σέ ὀπαδούς θρησκευμάτων.

Ἰσοσύλλαβα οὐσιαστικά: ἴδιος ἀριθμός συλλαβῶν στόν πληθυντικό καί ἑνικό ἀριθμό.

Ἀνισοσύλλαβα οὐσιαστικά: μία συλλαβή παραπάνω στόν πληθυντικό ἀριθμό ἀπ’ ὅτι στόν ἑνικό.

Page 11: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

11

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Πρώτη κλίση (ἀρσενικά): χωρίζεται σέ δύο τάξεις. Ἡ πρώτη τάξη περιλαμβάνει τά ἀρσενικά πού τελειώνουν σέ –ας, -ης, - ες, -ους, καί ἡ δεύτερη τά ἀρσενικά πού τελειώνουν σέ –ος.

Page 12: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

12

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Δεύτερη κλίση (θηλυκά): χωρίζονται κι αὐτά σέ ἰσοσύλλαβα καί ἀνισοσύλλαβα. Τά ἰσοσύλλαβα σχηματίζουν τήν ὀνομαστική πληθυντικοῦ σέ – ες, ἐνῶ τά ἀνισοσύλλαβα σέ – δες.

Page 13: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

13

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Τρίτη κλίση (οὐδέτερα): χωρίζονται σέ ἰσοσύλλαβα καί ἀνισοσύλλαβα. Τά ἰσοσύλλαβα τελειώνουν σέ -ο, - ι, - ος, ἐνῶ τά ἀνισοσύλλαβα σέ –μά, -σιμο, -ας, -ος.

Page 14: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

14

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Ἀνώμαλα οὐσιαστικά

Κάποια οὐσιαστικά δέν κλίνονται σύμφωνα μέ τούς κανόνες πού ἀκολουθοῦν οἱ τρεῖς κλίσεις. Αὐτά ὀνομάζονται ἀνώμαλα οὐσιαστικά καί διακρίνονται σέ:

α. ἄκλιτα: ἴδια κατάληξη σέ ὅλες τίς πτώσεις (ἄλφα, κύρ- )

β. ἐλλειπτικά: αὐτά πού συναντῶνται συνήθως σέ ὁρισμένες πτώσεις τοῦ ἑνικοῦ ἤ τοῦ πληθυντικοῦ (προάλλες),

γ. ἰδιόκλιτα: αὐτά πού ἀκολουθοῦν δικό τους σχηματισμό (γραμματέας, πᾶν, ὀξύ),

δ. διπλόκλιτα: κάποια ἀρσενικά οὐσιαστικά σχηματίζουν πληθυντικό (καί) σέ οὐδέτερο γένος (βράχος – βράχοι – βράχια),

ε. διπλόμορφα: αὐτά πού ἔχουν δύο τύπους, ἕνας ἐκ τῶν ὁποίων μέ μία συλλαβή λιγότερη (γίγας – γίγαντας)

στ. διπλοκατάληκτα: αὐτά πού σχηματίζουν στόν ἑνικό ἤ στόν πληθυντικό δύο τύπους (φούρναρης – φουρνάρηδες – φουρναραῖοι).

Page 15: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

In Nomine Portal ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

15

In Nomine Portal | ©2009 www.authorway.com

Βιβλιογραφία

1. Ὁδηγός Γραμματικῆς Συντάξεως Ὀρθογραφίας, ἐκδόσεις ΚΟΝΤΕΟΣ, 1971

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ἡ ἀναδημοσίευση, ἡ ἀναπαραγωγή, ὁλική, μερική ἤ περιληπτική ἤ κατά παράφραση ἤ διασκευή ἀπόδοση τοῦ περιεχομένου τοῦ παρόντος βιβλίου μέ ὁποιονδήποτε τρόπο, ἠλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ἠχογράφησης ἤ ἄλλο, χωρίς προηγούμενη ἄδεια τοῦ συγγραφέα καί τοῦ In Nomine Portal. Νόμος 2121/1993 καί κανόνες Διεθνοῦς Δικαίου πού ἰσχύουν στήν Ἑλλάδα.