Περιεχόμενα Τόμος Α

22
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ix Α΄ ΤΟΜΟΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ xxiii ΠΡΟΛΟΓΟΣ xxvii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ Φ.Γ.Ε.: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ. ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ. Ο Χώρος της Φυσικής Γήινης Επιφάνειας 1 Ο Εθνικός Χώρος Χε 2 Ο Χερσαίος Χώρος ΧΧ 4 Συστατικά Χερσαίου Χώρου ΧΧ 5 Ο Ελληνικός Χερσαίος Χώρος ΧΧGR 5 Το Γεωτεμάχιο Μονάδα Διαχωρισμού του ΧΧGR 6 Εκμετάλλευση εδάφους και υπεδάφους 8 Διαχωρισμός του Χώρου ΧΧGR 9 Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR ανάλογα με τη βασική χρήση 9 Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR σε εκτός και εντός συναλλαγής τμήματα 10 Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR σε ιδιωτικά και δημόσια τμήματα 11 Ιδιοκτησία: Έννοια, Προστασία, Περιορισμοί 12 Η έννοια της ιδιοκτησίας και της ακίνητης περιουσίας 12 Ιδιοκτησία: προστασία και περιορισμοί 13 Ιδιοκτησία: συνταγματική κατοχύρωση 13 Ο Θαλάσσιος Χώρος ΧΘ 15 Κυριαρχικά Δικαιώματα των Κρατών 16 Θαλάσσιες Ζώνες 17 Τα εσωτερικά θαλάσσια ύδατα 17 Η αιγιαλίτιδα ζώνη 17 Η ανοικτή θάλασσα 20 Η συνορεύουσα ζώνη 21 Η αποκλειστική οικονομική ζώνη 21 Η υφαλοκρηπίδα 22 Η περιοχή του διεθνούς βυθού 24 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ο ΧΩΡΟΣ ΧΧGR: ΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Περιεχόμενο της Νομικής Διάστασης του Χώρου ΧΧGR 27 Ακίνητο: Ορισμός και Περιεχόμενο της Έννοιας 28 Αντικείμενο και Πράγμα 28 Έννοια και Ορισμός Ακινήτου 29 Σχέση των Ακινήτων με τα Όμορα Ακίνητα 31 Δικαιοπραξίες Ακινήτων και Διαγράμματα 33 Διακρίσεις και Χαρακτηριστικά 34 Περιπτώσεις Σύνταξης Δικαιοπραξιών 34 Χρόνος Ολοκλήρωσης Δικαιοπραξίας 36 Το Τοπογραφικό Διαγρ. ως Στοιχείο της Δικαιοπραξίας 37 Τα ρέματα ως περιεχόμενη πληροφορία στο τοπογραφικό διάγραμμα 41 Επί Πλέον Σχέδια και Διαγράμματα 42 Νομή Ακινήτου 43 Χρησικτησία Ακινήτου 44 Ακίνητα Δεκτικά και Ανεπίδεκτα Χρησικτησίας 45 Τα ακίνητα του δημοσίου και το τεκμήριο υπέρ αυτού 45 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Transcript of Περιεχόμενα Τόμος Α

Page 1: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ix

Α΄ ΤΟΜΟΣ

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ xxiii ΠΡΟΛΟΓΟΣ xxvii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ Φ.Γ.Ε.: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ. ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ. Ο Χώρος της Φυσικής Γήινης Επιφάνειας 1 Ο Εθνικός Χώρος Χε 2

Ο Χερσαίος Χώρος ΧΧ 4 Συστατικά Χερσαίου Χώρου ΧΧ 5 Ο Ελληνικός Χερσαίος Χώρος ΧΧGR 5 Το Γεωτεμάχιο Μονάδα Διαχωρισμού του ΧΧGR 6

Εκμετάλλευση εδάφους και υπεδάφους 8 Διαχωρισμός του Χώρου ΧΧGR 9

Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR ανάλογα με τη βασική χρήση 9 Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR σε εκτός και εντός συναλλαγής τμήματα 10 Διαχωρισμός του χώρου ΧΧGR σε ιδιωτικά και δημόσια τμήματα 11

Ιδιοκτησία: Έννοια, Προστασία, Περιορισμοί 12 Η έννοια της ιδιοκτησίας και της ακίνητης περιουσίας 12 Ιδιοκτησία: προστασία και περιορισμοί 13 Ιδιοκτησία: συνταγματική κατοχύρωση 13

Ο Θαλάσσιος Χώρος ΧΘ 15 Κυριαρχικά Δικαιώματα των Κρατών 16 Θαλάσσιες Ζώνες 17

Τα εσωτερικά θαλάσσια ύδατα 17 Η αιγιαλίτιδα ζώνη 17 Η ανοικτή θάλασσα 20 Η συνορεύουσα ζώνη 21 Η αποκλειστική οικονομική ζώνη 21 Η υφαλοκρηπίδα 22 Η περιοχή του διεθνούς βυθού 24

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ο ΧΩΡΟΣ ΧΧGR: ΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Περιεχόμενο της Νομικής Διάστασης του Χώρου ΧΧGR 27 Ακίνητο: Ορισμός και Περιεχόμενο της Έννοιας 28

Αντικείμενο και Πράγμα 28 Έννοια και Ορισμός Ακινήτου 29

Σχέση των Ακινήτων με τα Όμορα Ακίνητα 31 Δικαιοπραξίες Ακινήτων και Διαγράμματα 33

Διακρίσεις και Χαρακτηριστικά 34 Περιπτώσεις Σύνταξης Δικαιοπραξιών 34 Χρόνος Ολοκλήρωσης Δικαιοπραξίας 36 Το Τοπογραφικό Διαγρ. ως Στοιχείο της Δικαιοπραξίας 37

Τα ρέματα ως περιεχόμενη πληροφορία στο τοπογραφικό διάγραμμα 41 Επί Πλέον Σχέδια και Διαγράμματα 42

Νομή Ακινήτου 43 Χρησικτησία Ακινήτου 44

Ακίνητα Δεκτικά και Ανεπίδεκτα Χρησικτησίας 45 Τα ακίνητα του δημοσίου και το τεκμήριο υπέρ αυτού 45

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Page 2: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

x

Η εκκλησιαστική περιουσία 48 Τα ακίνητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης 49 Η χρησικτησία σε διάφορες περιοχές της χώρας 49

Κυριότητα Ακινήτου: Έννοια, Χαρακτηριστικά, Περιεχόμενο, Περιορισμοί 50 Απώλεια Κυριότητας 52 Κτήση Κυριότητας 52

Κτήση ακινήτου με σύμβαση 53 Κτήση ακινήτου με τακτική χρησικτησία 54 Κτήση ακινήτου με έκτακτη χρησικτησία 55 Περιπτώσεις χρησικτησίας 56 Κτήση ακινήτου με προσκύρωση 56 Κτήση ακινήτου με επιδίκαση 56 Κτήση ακινήτου με ένωση 57 Κτήση ακινήτου με πρόσχωση 57 Κτήση ακινήτου με πράξεις της πολιτείας 57

Είδη Κυριότητας 57 Ειδικές μορφές κυριότητας ακινήτου 58

Διαχωρισμός Κυριότητας 59 Συγκυριότητα ακινήτου 59 Επικαρπία ακινήτου 60 Χρονομεριστική κυριότητα ακινήτου 63

Δουλείες Ακινήτων 64 Πραγματικές Δουλείες 65 Προσωπικές Δουλείες 68

Η οίκηση 68 Άλλες προσωπικές δουλείες επί ακινήτου 68

Αυτοτελή Ακίνητα Εντός Γεωτεμαχίου 69 Οριζόντια Ιδιοκτησία 69

Κατάρτιση σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας 70 Χαρακτηριστικά σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας 70 Κατάργηση οριζόντιας ιδιοκτησίας 72

Κάθετη Ιδιοκτησία 73 Νομική μορφή της κάθετης ιδιοκτησίας 73 Κατάρτιση σύστασης κάθετης ιδιοκτησίας 74 Χαρακτηριστικά της κάθετης ιδιοκτησίας 75 Κατάργηση της κάθετης ιδιοκτησίας 76

Γενικά Θέματα Οριζόντιας και Κάθετης Ιδιοκτησίας 77 Διαφορές οριζόντιας και κάθετης ιδιοκτησίας 77 Κοινόχρηστοι και κοινόκτητοι χώροι 77 Πίνακας ποσοστών συνιδιοκτησίας 79

Βάρη Ακινήτου: Δουλείες και Εμπράγματες Ασφάλειες 83 Υποθήκη 83 Προσημείωση 85

Δημοσιότητα Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων στα Ακίνητα 85 Μεταγραφή 86 Μεταγραφόμενες Πράξεις 87 Υποθηκοφυλακεία 89 Έλεγχος Τίτλων Ιδιοκτησίας 91 Εφαρμογή Τίτλων Ιδιοκτησίας 92

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 94 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Ο ΧΩΡΟΣ ΧΧGR: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Το Περιεχόμενο της Οικονομικής Διάστασης του Χώρου ΧΧGR 99 Οικονομία του Χώρου ΧΧGR 100

Η Οικονομία των Ακινήτων 101 Χώροι με Αξία και Χώροι με Οικονομική Αξία 103

Page 3: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xi

Η Αξία του Εκτός Συναλλαγής Χώρου 103 Ανάπτυξη έργων με συγχρηματοδότηση ή αυτοχρηματοδότηση 105

Η Aξία του Εντός Συναλλαγής Χώρου 107 Η Αξία των Ακινήτων 108

Οικονομικό Περιεχόμενο της Αξίας 108 Οικονομικοί Παράγοντες Καθορισμού της Αξίας 110 Έννοιες και Ορισμοί Αξιών 111 Υποτίμηση Βελτιώσεων Λόγω Χρόνου 113

Ο Νόμος D-S στα Ακίνητα 114 Παράγοντες Επηρεασμού της D και της S 115

Η Αγορά Ακινήτων 117 Παράγοντες της Αγοράς Ακινήτων 118 Δομή Αγοράς και Βαθμός Ανταγωνισμού 119 Μηχανισμός Διαμόρφωσης της Τιμής 120

Ιδιομορφίες της Αγοράς Ακινήτων 120 Συνθήκες Ισορροπίας και Επάρκεια Αγοράς 122

Χωροταξική ισορροπία 122 Σύζευξη Παραγωγών και Χρηστών 123 Βήματα για την Πραγματοποίηση της Αγοράς 124

Επίδραση Όρων Συμβολαίου 125 Επίδραση από την Παρουσία Μεσίτη 125 Επίδραση Κόστους Μεταβίβασης 126

Κόστος υπηρεσιών για μεταβίβαση ακινήτου σε χώρες της Ε.Ε. 127 Επίδραση από τη φορολογία 128

Απόφαση Οικιστικής Εγκατάστασης 129 Απόφαση Επένδυσης Ανάπτυξης Ακινήτου 130 Το Χρηματοδοτικό Περιβάλλον 130

Χρηματοδοτικές Εταιρείες 131 Η Αγορά Υποθήκης 131

Δάνεια υποθήκης 132 Η Εκτίμηση της Αγοραίας Αξίας των Ακινήτων 133 Η Φορολογία των Ακινήτων 134

Σύνταξη Περιουσιολογίου 136 Κύριοι φόροι επί των ακινήτων 139

Αναγκαιότητα Προσδιορισμού της Αξίας των Ακινήτων 145 Προβλέψεις της Νομοθεσίας 145 Σημερινές Ανάγκες 147

Η Εξέλιξη της Αξίας των Ακινήτων στον Ελληνικό Χώρο 148 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 149 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ο ΧΩΡΟΣ ΧΧGR: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Οργάνωση του Χώρου σε Συνάρτηση με Διάφορους Παράγοντες 153

Οργάνωση του Χώρου Κατά Κλίμακα 154 Χωροταξικά σχέδια 154 Ρυθμιστικά σχέδια 156 Πολεοδομικά σχέδια 157

Οργάνωση του Χώρου Κατά Χρήση. 159 Διαχωρισμός των χρήσεων σε συνάρτηση με τον πληθυσμό 160 Ανταγωνισμός των χρήσεων 161

Αστικό και Αστικοποιούμενο Περιβάλλον 166 Οικισμοί Προϋφιστάμενοι του 1923 167 Οικισμοί Παραδοσιακοί 170 Οικισμοί για Αποκατάσταση Ακτημόνων ή Προσφύγων 170 Οικισμοί Μέχρι 2.000 Κατοίκους 171 Σχέδια Πόλεως Παλαιού Τύπου 174

Τακτοποίηση οικοπέδων 175

Page 4: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xii

Υπαίτια κατάτμηση ως δεδομένο τακτοποίησης ή προσκύρωσης 176 Τακτοποίηση, προσκύρωση και αναλογισμός. Νομικό πλαίσιο 177 Τακτοποίηση, προσκύρωση και αναλογισμός: κωδικοποίηση και παραδείγματα 186 Διάνοιξη βασικών αρτηριών οδικού δικτύου της χώρας 195 Οικοδόμηση σε ρυμοτομούμενα ακίνητα 198

Ζώνη Πόλης 198 Σχέδια Πόλεων Νέου Τύπου 199

Προβλέψεις ν.947/79 200 Προβλέψεις των ν.1337/83 και ν.2508/97 205 Πολεοδομική μελέτη 218 Πράξη εφαρμογής 218

Εκτός Σχεδίου Περιοχές 237 Οικοδόμηση σε μη άρτια οικόπεδα (άρθ.25, ν.1337/83) 237 Όροι και περιορισμοί δόμησης 238

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 243 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Αστικός Χώρος και Οικιστική Πολιτική 245 Παραγωγή Αστικού Χώρου 246

Νομή Αστικών Ακινήτων του Δημοσίου 248 Το Οικόπεδο ως Μοναδιαίο Στοιχείο του Αστικού Χώρου 249 Χρήσεις Γης και Χρήσεις Κτηρίων Αστικού Χώρου 250

Χρήσεις Κτηρίων 250 Δομική Εκμετάλλευση Οικοπέδου 252 Οικοδομικές Άδειες. Αυθαίρετες Κατασκευές 269 Τακτοποίηση Οικοπέδων 272 Αρτιότητα Οικοπέδων 273 Δόμηση σε μη Άρτια Οικόπεδα 275 Το Ενιαίο του Οικοπέδου 276 Συνένωση Οικοπέδων 278

Συνένωση με Βάση τη Φορολογητέα Αξία 278 Αμιγής συνένωση οικοπέδων ίδιας τιμής μονάδας VΦ 278 Αμιγής συνένωση οικοπέδων διαφορετικής τιμής μονάδος VΦ 279 Περιπτώσεις διαφοροποίησης της VΦ όμορων οικοπέδων 281

Συνένωση Οικοπέδων με Βάση τις Αγοραίες Τιμές 283 Πότε Απαιτείται Πράξη Συνένωσης 283 Φορολογία Συνένωσης Οικοπέδων 284 Φυσική συνένωση οικοπέδων 284

Κατάτμηση Οικοπέδου 285 Ο Χρόνος Δημιουργίας Οικοπέδου Κρίσιμη Παράμετρος Αρτιότητας 288 Σχηματική Ανάλυση Οικοπέδου 289 Μεταβολή της Αξίας Οικοπέδου εκ της Διαστασιολόγησής του 296 Γεωμετρικά Χαρακτηριστικά Οικοπέδου 298 Γεωμετρικά Χαρακτηριστικά Κτηρίου ή Κτηρίων 302 Διάκριση Χώρων Κτηρίου 304

Χώροι Στάθμευσης Αυτοκινήτων 307 Εμβαδό Ακινήτου σε Κτήριο 308 Γεωμετρική Απεικόνιση Οικοπέδου και Ακινήτων Κτηρίου 309

Κατασκευές σε Κοινόχρηστους Χώρους 311 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 312 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Περιεχόμενο του Αγροτικού Χώρου 315 Αγροτεμάχια 317

Διαμόρφωση Αγροτεμαχίων 317 Πολυτεμαχισμός του Αγροτικού Χώρου 318

Page 5: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xiii

Αγροτική Εκμετάλλευση 320 Κατάτμηση Aγροτεμαχίων 323

Η προσπέλαση αγροτεμαχίων ως κρίσιμο μέγεθος κατάτμησης 325 Ασφάλεια και Νομικοί Περιορισμοί Δικαιοπραξιών 326

Σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές 327 Μεταβίβαση αγροτεμαχίων ως προς την πέραν των 250στρ. έκταση 331 Πρόσθετοι περιορισμοί μεταβίβασης αγροτεμαχίων 332

Γεωμετρική Απεικόνιση Αγροτεμαχίων 332 Κληροτεμάχια 333

Κατάτμηση Κληροτεμαχίων 336 Αγροτεμάχια και Κληροτεμάχια 338 Προστασία και Αξιοποίηση Αγροτικής Γης: Αγρογή Α.Ε. 338 Χρήσεις Γης Αγροτικού Χώρου 342 Παραγωγικότητα Αγροτικής Γης 347 Μητρώα Αγροτικού Χώρου 349

Ο.Σ.Δ.Ε. και L.P.I.S. 349 Ελαιοκομικό, Αμπελουργικό Μητρώο σε Επίπεδο Ε.Ε. 351

Ελαιοκομικό Κτηματολόγιο 352 Αμπελουργικό Κτηματολόγιο 353

Ελαιοκομικό, Αμπελουργικό Μητρώο στην Ελλάδα 357 Προδιαγραφές ελαιοκομικού και αμπελουργικού μητρώου 359 Ελαιοκομικό μητρώο 361 Αμπελουργικό μητρώο 361

Αγροτικός Αναδασμός 362 Σύγχρονες Τάσεις 363 Αγροτικοί Αναδασμοί στην Ελλάδα 367

Πλήθος και αποτελεσματικότητα αναδασμού 369 Δαπάνες και στόχος προγράμματος 371 Έννοιες αναδασμού 372 Ορισμός και σκοπός αναδασμού 372 Περιοχή υπό αναδασμό 372 Εκούσιος αναδασμός: προϋποθέσεις διενέργειας 373 Υποχρεωτικός αναδασμός: περιπτώσεις διενέργειας 373 Διαδικασία εφαρμογής αναδασμού 373 Γενικές διατάξεις περί αναδασμού 377 Τεχνική διαδικασία αναδασμού 380 Προβλήματα αναδασμών 385

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 386 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΔΑΣΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Περιεχόμενο του Δασικού Χώρου 389 Συνταγματική Προστασία του Δασικού Χώρου 391

Νόμιμοι Περιορισμοί της Δασικής Ιδιοκτησίας 392 Θεσμικό Πλαίσιο Δασικού Χώρου: Σκοπός και Υποχρεώσεις 393 Διακρίσεις του Δασικού Χώρου και Ορισμοί 393 Κατηγορίες Δασών και Δασικών Εκτάσεων 395 Υπολογισμός Αξίας Δασών και Δασικών Εκτάσεων 396 Καθορισμός Αρμοδιοτήτων 396

Συμβούλια και Επιτροπές 397 Προσωρινή Επίλυση Αμφισβητήσεων 398 Δασικές Οδοί 399 Ειδικά Δασοτεχνικά Έργα 400 Πρόσθετα Μέτρα Προστασίας και Ανάπτυξης 401 Αναδασώσεις 402 Επεμβάσεις στο Δασικό Χώρο 406 Κρίσιμα Θέματα Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων στο Δασικό Χώρο 418

Page 6: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xiv

Παραχωρήσεις Δασικού Χώρου 421 Παραχωρήσεις με Ρυθμίσεις ν.998/79 421 Παραχωρήσεις με Ρυθμίσεις ν.1734/87 425

Κατάτμηση Δασικής Ιδιοκτησίας 427 Αποτερματισμός και Οριοθέτηση Δημοσίων Δασών 429 Εποικιστικές Εκτάσεις 429 Κεντρικό Ταμείο Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Δασών 431 Ποινικές Κυρώσεις και Άλλες Διατάξεις 431 Ιδιωτικά Δάση και Δασικές Εκτάσεις. Διαδικασία Αναγνώρισης 433 Εξαγορά, Ανταλλαγή και Απαλλοτρίωση Ιδιωτικών Δασών 435 Διατήρηση Υφιστάμενων Δικαιωμάτων και Δάση Αμφισβητούμενης Κυριότητας 436 Νομή Επί Δασών και Δυνατότητα Παραχώρησης 437 Εκποίηση Μοναστηριακών Δασών 437 Βοσκότοποι 438 Διαδικασία Αναγνώρισης Δασικής Ιδιοκτησίας ν.2664/98 441 Κατάρτιση Δασικών Χαρτών 443 Δασολόγιο 445 Δικαιώματα Κυριότητας Δημοσίου στο Δασικό Χώρο 445 Διακατεχόμενα Δημόσια Δάση και Δασικές Εκτάσεις 448 Προσωρινές και Οριστικές Παραχωρήσεις Δασικών Εκτάσεων 449 Γεωμετρική Απεικόνιση Δασοτεμαχίων 450

Πλαίσιο Σύνταξης Δασικών Χαρτών 452 Χρήσεις Γης Δασικού Χώρου 456 Πρόσθετα Μέτρα Προστασίας του Δασικού Χώρου 458

Νομοθετικά Μέτρα για την Αττική 462 Προβλήματα του Δασικού Χώρου 463 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 466

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΑΙΓΙΑΛΟΣ - ΠΑΡΑΛΙΑ Η Παράκτια Ζώνη ως Κοινόχρηστο Κτήμα 469 Ο Αιγιαλός και η Παραλία σε Χώρες της Ε.Ε. 470 Ορισμός Αιγιαλού Σύμφωνα με τα Ελληνικά Δεδομένα 474 Χαρακτηριστικά των Ελληνικών Ακτών 475 Η Σημασία Καθορισμού του Αιγιαλού και της Παραλίας στον Ελληνικό Χώρο 476 Διαχρονικά Νομοθετικά Μέτρα της Ελληνικής Πολιτείας 477 Χαρακτηριστικά Αιγιαλού, Παραλίας, Παλαιού Αιγιαλού 479 Προστασία, Διαχείριση, Αξιοποίηση και Αξία Αιγιαλού-Παραλίας 481 Ο Καθορισμός του Αιγιαλού και της Παραλίας Όπως Ισχύει Σήμερα 485

Παράγοντες Επηρεασμού Παράκτιων Περιοχών 488 Θεσμικό Πλαίσιο 490

Ορισμοί 491 Κυριότητα Αιγιαλού-Παραλίας 491 Καθορισμός Αιγιαλού, Παραλίας Παλαιού Αιγιαλού 492 Έργα και Εγκαταστάσεις στον Αιγιαλό και στην Παραλία 498 Παραχώρηση Αιγιαλού, Παραλίας 498 Προστασία Αιγιαλού, Παραλίας και Άλλων Χώρων 502 Ζώνη Λιμένα 503 Ειδικά Θέματα 506

Προβλήματα Ζώνης Αιγιαλού και Παραλίας και Αρχές Αναγκαίων Μέτρων 507 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 512 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Διαχωρισμός της Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου 515 Ιδιωτική Ακίνητη Περιουσία του Δημοσίου 516 Υπηρεσίες και Φορείς Ελέγχου 517

Page 7: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xv

Βασικό Νομικό Πλαίσιο 518 Τεκμήριο Κυριότητος Υπέρ του Δημοσίου 520 Προϋποθέσεις και Δυνατότητες Εκχώρησης Κατεχομένων Δ.Κ. 520 Καταγραφή των Δ.Κ. και Α.Κ. 524

Δεδομένα Καταγραφής των Κ.Υ. 524 Δεδομένα Καταγραφής της Κ.Ε.Δ. 525 Απόκλιση Καταγραφών Κ.Υ. και Κ.Ε.Δ. 525

Γεωγραφική Απεικόνιση των Δ.Κ. και Α.Κ. 526 Απεικόνιση Συνόλου Δ.Κ. και Α.Κ. 526 Απεικόνιση Κατεχομένων Δ.Κ. και Α.Κ. 531 Απεικόνιση Ελεύθερων Δ.Κ. και Α.Κ. 535 Συμπεράσματα από τη Γεωγραφική Απεικόνιση 540

Προστασία, Διαχείριση, Εκχώρηση, Αξιοποίηση Δ.Κ. και Α.Κ. 541 Διαχείριση της Ι.Α.Π.Δ. 543

Ανάπτυξη Σ.Π.Γ. 544 Αναβάθμιση της Κ.Ε.Δ. 544

Εκχώρηση Κατεχομένων Δ.Κ και Α.Κ. 545 Αξιοποίηση Ελεύθερων Δ.Κ. και Α.Κ. 545 Φορείς Ανάπτυξης Δ.Κ. και Α.Κ. 546

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 547 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ ΔΟΜΗΣΗ Ορισμός της Αυθαίρετης Δόμησης 549 Αυθαίρετη Δόμηση: Διεθνές Φαινόμενο 550 Το Φαινόμενο της Αυθαίρετης Δόμησης στην Ελλάδα 550 Διαχρονικά Μέτρα της Πολιτείας 552 Προβλέψεις του Θεσμικού Πλαισίου 553 Νομικοί Περιορισμοί στη Μεταβίβαση I.S.gr 567 Κατάταξη των I.S.gr Σύμφωνα με την Ελληνική Πρακτική 568

I.S.gr Ιδιωτικής ή Δημόσιας Δραστηριότητας επί Ιδιόκτητων Οικοπέδων 568 I.S.gr Ιδιωτικής ή Δημόσιας Δραστηριότητας επί Δημοσίων ή Κοινόχρ. Εκτάσεων 574

Προβλήματα εκ των I.S.gr και Αναγκαία Μέτρα. 577 Τρόποι Διαχωρισμού I.S.gr 577 Υφιστάμενα I.S.gr 578 Κρίσιμοι Παράγοντες Επιρροής 580 Συνολική Αντιμετώπιση των I.S.gr 581

Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 582

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΔΟΜΗΣΗΣ Η Μ.Σ.Δ. ως Εργαλείο Άσκησης Πολεοδομικής Πολιτικής 583 Μ.Σ.Δ. Ορισμοί 584 Ο Τίτλος Μ.Σ.Δ. ως Εμπράγματο Δικαίωμα 586 Διαδικασία Μ.Σ.Δ. 587 Τρόπος Μετασχηματισμού του Μεταφερόμενου σΔ 589 Θεσμικό Πλαίσιο και Λειτουργία του Θεσμού Μ.Σ.Δ. 591 Ειδικότερα Στοιχεία για το Θεσμό Μ.Σ.Δ. 592 Διαχρονική Εφαρμογή του Θεσμού Μ.Σ.Δ. 598 Γεωγραφική Απεικόνιση της Μ.Σ.Δ. 600 Μ.Σ.Δ. Οικονομική Διάσταση 605 Προβλήματα του Θεσμού της Μ.Σ.Δ. 606 Προλεγόμενα για το Κτηματολόγιο 607

Page 8: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xvi

Β΄ ΤΟΜΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΧΩΡΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Μετασχηματισμός του Χώρου: Ένα Πολυδυναμικό Φαινόμενο 609

Μηχανικό Ισοδύναμο Μετασχηματισμού 610 Τάσεις και Έλεγχος Αλλαγών 612 Προτεραιότητες Αλλαγών 613

Χωρικές Πληροφορίες 614 Συστήματα Καταγραφής Χωρικών Πληροφοριών 615

Αρχές Σχεδιασμού 615 Ποιότητα Διαδικασιών και Υπηρεσιών 619

Διοίκηση ολικής ποιότητας 619 Τεχνολογία G.I.S. 621

Ορισμός και Λειτουργία του G.I.S. 621 Δεδομένα, Στάδια Ανάπτυξης και Λειτουργίες των G.I.S. 621 Δυνατότητες των G.I.S. 623 Β.Δ. Σχεδιασμός, Ενημέρωση, Ερωτήσεις 625 Επίπεδα Λογισμικού G.I.S. 626

G.I.S. πλήρους λειτουργίας 626 Η Χρήση των G.I.S. 627

Το Κτηματολόγιο ως Σύστημα Καταγραφής Χωρικών Πληροφοριών 628 Ορισμός Κτηματολογίου 629 Προϋποθέσεις για την Ανάπτυξη Συστήματος Κ 633

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Το Κτηματολόγιο ως Σύστημα Καταγραφής των Νομικά Αναγνωρισμένων Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων των Εντός Συναλλαγής Ακινήτων (Δυνατότητα Ι) 653 Συστατικά Μέρη του Κτηματολογίου 654

Μοναδιαίο Στοιχείο Αναφοράς του Κ 655 Κτηματολογικά Βιβλία 658 Κτηματολογικοί Χάρτες 659 Κτηματολογικός Αριθμός 662

Αποδεικτικότητα και Αρχές του Κτηματολογίου 665 Πληροφορίες του Κτηματολογίου 667

Μη Γραφικές Πληροφορίες 668 Η αξία ως περιεχόμενη πληροφορία του Κτηματολογίου 669

Γραφικές Πληροφορίες 670 Γραφικές Πληροφορίες Σχετικές με το Γεωτεμάχιο 670

Οριοθέτηση γεωτεμαχίων 671 Διαχωρισμός γεωτεμαχίων 673 Απεικόνιση Κτηρίων 673

Γραφικές Πληροφορίες για τα Εντός των Γεωτεμαχίων Ακίνητα 674 Εμβαδό Γεωτεμαχίων, Κτηρίου και Ακινήτου Εντός Κτηρίου 676 Ρυθμός Μεταβολής Κτηματολογικών Πληροφοριών 677

Σύνταξη Κτηματολογίου 678 Ακίνητα Εντός Γεωτεμαχίου 680 Αναγνώριση Δικαιούχων 682 Σύνταξη Κ.Χ. 688

Κτηματογραφικές αποτυπώσεις 690 Χρήση δορυφορικών εικόνων 694 Κ.Χ. διαφόρων κλιμάκων 696

Page 9: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xvii

Λειτουργία του Κτηματολογίου 697 Τήρηση και Ενημέρωση του Κ 697

Μεταβολές κτηματολογικών πληροφοριών νομικά αναγνώρ. δικαιωμάτων 699 Βαθμός Δημοσιότητας 700 Χορήγηση Τίτλου Ιδιοκτησίας 701

Το Κτηματολόγιο ως Σύστημα Καταγραφής Όλων των Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων των Εντός Συναλλαγής Ακινήτων (Δυνατότητα ΙΙ) 703 Το Κτηματολόγιο ως Σύστημα Καταγραφής Χωρικών Πληροφοριών των Εντός και Εκτός Συναλλαγής Ακινήτων (Δυνατότητα ΙΙΙ) 706 Τεχνικές Προδιαγραφές 708

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14: 3D ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 3D Κτηματολόγιο 711

Δυνατότητες Απεικονίσεων 3D K 712 Επίπεδα Ανάπτυξης 3D K 713

Ενσωμάτωση 3D Δεδομένων σε 2D K 715 3D μοντέλα πόλεων 717

Τεχνολογία για 3D 718 Μετάβαση από 2D Κ σε 3D Κ 720 Βασικές Κατηγορίες που Απαιτούν 3D Κτηματολόγιο 724

Επικάλυψη Ιδιόκτητων και Κοινόχρηστων Χώρων 725 Ιδιόκτητοι χώροι υπέρ ή επί ή υπό των επί της Φ.Γ.Ε. κοινόχρ. γεωτεμαχίων 725 Κοινόχρηστοι χώροι υπέρ ή επί ή υπό της Φ.Γ.Ε. ιδιόκτητων γεωτεμαχίων 730

Επικάλυψη Καθ’Ύψος Ιδιόκτητων Ακινήτων 732 Ιδιόκτητα γεωτεμάχια ή ακίνητα γενικότερα επικαλυπτόμενα καθ’ύψος 732 Κτίσματα ακινήτου με προβολή σε διαφορετικά γεωτεμάχια 733

Μη Συμβατική Ανάπτυξη Ακινήτων Εντός Γεωτεμαχίου 734 Πειραματικές Εφαρμογές 3D K 735

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15: ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΗΣ Πολιτική. Πολιτική Γης. Διαχείριση Γης. Διοίκηση Γης. 743 Ο Αναπτυξιακός Χαρακτήρας του Κ 750 Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση e-G και Ηλεκτρονικό Κτηματολόγιο e-C 752

Βελτιστοποίηση του e-C με Διαδικασίες e-G 757 Δυνατότητες e-G Μέσω e-C 762

Συστήματα Πληροφοριών γης: L.I.S. 765 Συσχέτιση των Εννοιών Κ, L.I.S., G.I.S. 767 Μηχανικό Ισοδύναμο των L.I.S. 768 L.I.S.: Εργαλείο Διαχείρισης και Λήψης Αποφάσεων 769 Υποσυστήματα Πληροφοριών Γης: SubL.I.S. 770 SubL.I.S.: Εκτιμήσεις 771

Μαζικές εκτιμήσεις αξίας ακινήτων 773 SubL.I.S: Φορολογία 780 SubL.I.S: Πολεοδομία 782

Ανάπτυξη Συστήματος Πληροφοριών Αστικού Χώρου U.I.S. 783 SubL.I.S: Αστικός Σχεδιασμός και Οικιστική Ανάπτυξη 788 SubL.I.S: Επενδύσεις 789 L.I.S: Έκταση Λειτουργίας 791

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16: ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Ζώνες Θαλάσσιου Χώρου Παράκτιου Κράτους 793 Χωρικά Δεδομένα Θαλάσσιου Χώρου Παράκτιου Κράτους 796 Ανάγκη Ανάπτυξης Θαλάσσιου Κτηματολογίου 801 Ορισμός του Θαλάσσιου Κτηματολογίου 803 Διαφορές Κτηματολογίου Θαλάσσιου και Χερσαίου Χώρου 804

Page 10: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xviii

Μοναδιαίο Στοιχείο Αναφοράς του Θαλάσσιου Κτηματολογίου 805 Ανάπτυξη Συστήματος Θαλάσσιου Κτηματολογίου 808

Περιεχόμενο ΚΘ 808 Σύνταξη ΚΘ 810 Λειτουργία ΚΘ 810 Σχεδιασμός ΚΘ 811

Αναπτυξιακό Κτηματολόγιο και Συστήματα Πληροφοριών Γης στο Θαλάσσιο Χώρο 811 Αναπτυξιακό ΚΘ 812 Ανάπτυξη L.I.S.Θ 812

Θαλάσσιο Κτηματολόγιο: Διεθνής Εμπειρία 814 ΚΘ Ολλανδίας 815 ΚΘ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας 818 ΚΘ Η.Π.Α. 823 ΚΘ Καναδά 830

Ελληνικά Δεδομένα 831 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Προϋποθέσεις και Κανόνες Σχεδιασμού 835 Αρχές και Περιεχόμενο Σχεδιασμού 837 Συμμετοχή του Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα 848 Διοίκηση και Οργάνωση Κτηματολογίου 848

Διοίκηση Κ 849 Φορέας Κ 850 Περιφερειακή Ανάπτυξη Κ 851 Ιεράρχηση Περιοχών Ανάπτυξης Κ 854

Οικονομική Διάσταση του Κ 857 Παράγοντες Οικονομικής Επιρροής 857 Το Κ ως Επένδυση 858 Ανταποδοτικότητα του Κ 858 Αρχές Οικονομικού Σχεδιασμού 859 Περιεχόμενο Οικονομικού Σχεδιασμού 860 Ανάπτυξη Οικονομικού Μοντέλου 861

Απαίτηση για Υπερβάλλουσα Διαπολιτική Βούληση 864

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18: ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Το Παρελθόν, το Παρόν και το Μέλλον των Συστημάτων Κ 867 Το Παρελθόν: Ιστορική Αναφορά 869

Ιστορική Αναφορά έως το 1500 μ.Χ. 869 Ιστορική Αναφορά μετά το 1500 μ.Χ. 873

Εξέλιξη των Κ.Χ. 883 Ταξινόμηση Συστημάτων Κ 886

Το Παρόν: Συστήματα Κ Διαφόρων Χωρών 888 Το Μέλλον: Τυποποίηση Συστημάτων Κ 909 Κτηματολόγιο 2014 912

Υφιστάμενα Συστήματα Κ 913 Κ Μεταρρυθμίσεις και Τάσεις 916 Το Όραμα Ενός Μελλοντικού Συστήματος Κ 918

Ορισμοί Κ 2014 919 Χαρακτηριστικά του Κ 2014 920 Αρχές του Κ 2014 925

Αιτιολόγηση του Κ 2014 928 Ο Ρόλος των Τοπογράφων στο Κ 2014 930 Συστάσεις 930 Συμπεράσματα 931

Page 11: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xix

Το Σύστημα L.A.D.M. 932 Οι Οντότητες του L.A.D.M. 932 Interface Οντότητες και Προϊόντα L.A.D.M. 943 Η Μορφή του L.A.D.M. σε Ορισμένες Χώρες 945

Η Οδηγία INSPIRE 945 Κτηματολόγιο FLOSS 951 EU.L.I.S. 954 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19: ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΕΡΓΑ Ιστορική Αναφορά 957

Κ.Γ. Πρωτεύουσας 959 Αποδεικτικό Κ Δωδεκανήσου 962

Περιγραφή του συστήματος 962 Προβλήματα του Κ Δωδεκανήσου 971

Στρατηγικός Σχεδιασμός του Εθνικού Κτηματολογίου 973 Φορείς Σύνταξης και Τήρησης Εθνικού Κτηματολογίου 976 Πορεία του Εθνικού Κτηματολογίου 978 Υποστηρικτικά Έργα για το Εθνικό Κτηματολόγιο 980

Σύστημα Προσδιορισμού HEPOS 981 Ψηφιοποίηση Υφιστάμενων Χαρτών και Μητρώων 983

Οριοθέτηση των εντός σχεδίων περιοχών και ψηφιοπ. των πράξ. εφαρμογής 983 Ψηφιοποίηση στοιχείων διανομών και αναδασμών 986 Ειδικά Κτηματολόγια: Κ Δωδεκανήσου 990 Ψηφιακή Β.Δ. των "ενεργών" τίτλων των υποθηκοφυλακείων των αστικών περιοχών 991

Δημιουργία Ενιαίων Χαρτογραφικών Υποβάθρων 993 Ορθοφωτοχάρτες μεγάλης κλίμακας για το σύνολο της χώρας (L.S.O.) 994 Ορθοφωτοχάρτες πολύ μεγάλης κλίμακας για τις αστικές περιοχές (V.L.S.O.) 996

Συλλογή Στοιχείων Καταγραφής Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων 997 Οριοθέτηση δασών και δασικών εκτάσεων 997 Δημιουργία χαρτογραφικού υποβάθρου για τη χάραξη αιγιαλού 999

Βελτίωση Συστήματος Πληροφορικής του Ε.Κ. 1002 Σύνταξη Δασικών Χαρτών 1005

Παραγωγή Ιστορικών Ψηφιακών Ορθοφωτογραφιών 1007 Παραγωγή Ψηφιακών Δασικών Χαρτών 1007

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20: ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: ΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Νομικό Πλαίσιο Συστήματος 1011 Ν.1647/86, όπως τροποποιήθηκε με το ν.3882/10 μέρος Γ΄: Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος και Άλλες Σχετικές Διατάξεις 1012 Ν.2308/95: Κτηματογράφηση για τη Δημιουργία Ε.Κ. Διαδικασία έως τις Πρώτες Εγγραφές στα Κ.Β. και Άλλες Διατάξεις 1015

Βήμα 1: Κήρυξη Περιοχής υπό Κτηματογράφηση 1016 Βήμα 2: Δηλώσεις Εγγραπτέων Δικαιωμάτων 1016 Βήμα 3: Σύνταξη Προσωρινών Κ.Δ. 1021 Βήμα 4: Αναμόρφωση Κ.Δ. 1027 Βήμα 5: Περάτωση Κτηματογράφησης 1030 Συμπληρωματικές Διατάξεις 1032

Ν.2508/97: Βιώσιμη Οικιστική Ανάπτυξη Πόλεων και Οικισμών κ.ά. 1033 Ν.2664/98: Εθνικό Κτηματολόγιο και Άλλες Διατάξεις 1033

Γενικές Διατάξεις 1034 Οι Πρώτες Εγγραφές στα Κ.Β. 1037 Περιεχόμενο Κ.Β. και Έννομα Αποτελέσματα Κ Εγγραφών 1040 Διαδικασία Κ Εγγραφών 1044 Διόρθωση Κ Στοιχείων 1046

Page 12: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xx

Δημοσιότητα των Κ Στοιχείων 1050 Τελικές και Μεταβατικές Διατάξεις 1051 Δασικοί Χάρτες 1054

Ν.3044/02: Μ.Σ.Δ. και Ρυθμίσεις Θεμάτων Αρμοδιότητας Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε 1057 Ν.3127/03: Τροποποίηση και Συμπλήρωση του ν.2308/95 και ν.2664/98 για την Κτηματογράφηση και το Ε.Κ. και Άλλες Διατάξεις 1057 Ν.3208/03: Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων, Κατάρτιση Δασολογίου, Εμπράγματα Δικαιώματα Επί Δασών κ.τ.λ. 1058 Ν.3212/03: Άδεια Δόμησης, Πολεοδομικές κ.τ.λ. Διατάξεις Αρμοδ. Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 1058 Ν.3481/06: Τροποποιήσεις στη Νομοθεσία για το Ε.Κ., την Ανάθεση και Εκτέλεση Συμβάσεων Έργων και Μελετών και Άλλες Διατάξεις 1058 Ν.3491/06: Θέματα Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, Κτηματολογίου, Ο.Τ.Α., Ελεγκτών κ.τ.λ. 1059 Ν.3559/07: Σύμβαση Έργου "Κόρινθος, Τρίπολη, Καλαμάτα", Κτηματολόγιο κ.τ.λ. 1059 Ν.3659/08: Επιτάχυνση Διαδικασιών Διοικητικών Δικαστηρίων, Θέματα Δικαστών, ΤΑΧΔΙΚ κ.τ.λ. 1059 Ν.3728/08: Υπηρεσία Εποπτείας Αγοράς, Διόρθωση Εγγραφής Κτηματολογίου κ.τ.λ. 1059 Ν.3818/10: Προστασία Δασών και Δασικών Εκτάσεων Αττικής, Σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Λοιπές Διατάξεις 1059 Ν.3882/10: Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2007/2/Ε.Κ. (INSPIRE). 1060 Ν.3889/10 ΦΕΚ 182Α: Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και Άλλες Διατάξεις. 1077 Κανονιστικές Πράξεις: Κ.Υ.Α., Υ.Α, Δ.Σ. Ο.Κ.Χ.Ε. 1083

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21: ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Σύνταξη και Λειτουργία Εθνικού Κτηματολογίου 1093 Σύνταξη Ε.Κ.: Διαδικασία έως την Έναρξη της Κτηματογράφησης 1094 Σύνταξη Ε.Κ.: Τεχνικές Προδιαγραφές Κτηματογράφησης 1097

Ορισμοί και Έννοιες 1098 Χορηγούμενα Στοιχεία 1101 Προκαταρκτικό Κτηματογραφικό Υπόβαθρο 1102 Συλλογή Δηλώσεων του ν.2308/95 και Εντοπισμός Ακινήτων 1103 Επεξεργασία και Κωδικοποίηση Δηλώσεων 1104 Επεξεργασία Κ Στοιχείων έως την Ανάρτηση 1105 Κ Πίνακες Κ Διαγράμματα 1107 Ανάρτηση Προσωρινών Κ.Π. και Κ.Δ. 1111 Αιτήσεις Διόρθωσης και Ενστάσεις 1112 Τήρηση και Αναμόρφωση των Στοιχείων της Ανάρτησης 1115 Οργάνωση και Λειτουργία του Γραφείου Κτηματογράφησης 1116 Ειδικά Θέματα 1117

Διεκδικήσεις ελληνικού δημοσίου επί περιοχών δασικού χαρακτήρα 1117 Ειδικά ιδιοκτησιακά αντικείμενα 1120 Αναδασμοί, διανομές 1121 Πράξεις Εφαρμογής 1121

Κωδικοποίηση και Οργάνωση των Στοιχείων 1122 Χαρακτηριστικά περιεχόμενα στοιχεία 1122 Κωδικοποίηση και οργάνωση λοιπών στοιχείων 1127 Χωρικό μοντέλο του Ε.Κ. 1128

Παραδοτέα Μελετών και Έλεγχοι 1131 Σύνταξη Ε.Κ.: Ειδικά Θέματα Τεχνικών Προδιαγραφών 1133

Σύνθεση Μοναδικών Κωδικών Αναγνώρισης 1133 Κωδικοί αναγνώρισης προηγούμενων τεχνικών προδιαγραφών 1136

Τρόπος Υπολογισμού Αποδεκτής Απόκλισης Εμβαδού 1138 Δηλώσεις ν.2308/95 1140 Κ Πίνακες 1147

Page 13: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xxi

Κ Διαγράμματα 1152 Αποσπάσματα των Προσωρινών Κ Στοιχείων 1156 Έντυπα Διαδικασίας Κτηματογράφησης 1159

Λειτουργία Ε.Κ.: Τήρηση και Ενημέρωση 1160 Λειτουργία Ε.Κ. Μέσω μ.Κ.Γ. 1160 Περιεχόμενο, Διάρθρωση και Διαχείριση του Κ.Φ. 1162 Ημερολόγιο μ.Κ.Γ. και η Αίτηση Καταχώρισης Εγγραπτέας Πράξης 1166 Αρχικές Εγγραφές 1167

Διόρθωση αρχικών εγγραφών 1167 Δυνατότητες Αιτήσεων και Χορηγούμενα Πιστοποιητικά 1170 Γεωμετρικές Μεταβολές Κ.Δ. 1171

Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου 1173 Υπόβαθρο Σ.Π.Ε.Κ. 1175

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 22: ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ Υπερβάλλουσα Διαπολιτική Βούληση 1179 Στρατηγικές Επιλογές 1180 Οικονομία και Κτηματολόγιο 1184 Προαπαιτούμενα της Ανάπτυξης Κτηματολογίου 1187 Περιεχόμενο και Χαρακτηριστικά Κτηματολογίου 1190 Βάσεις Ανάπτυξης Κτηματολογίου 1195 Ειδικά Θέματα Κτηματολογίου 1199 Μελέτες Κτηματολογίου 1203 Παραδείγματα Προβλημάτων Κτηματογραφήσεων 1204 Συνολική Κριτική Θεώρηση του Ε.Κ. 1210 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1213 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. Το βιβλίο συνοδεύεται με παράρτημα σε ψηφιακή μορφή (cd), το οποίο προσφέρεται δωρεάν και περιλαμβάνει δύο κατηγορίες πληροφοριών, τις οποίες μπορεί να αναζητήσει κάθε ενδιαφερόμενος. Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικές με: τα συστήματα Κτηματολογίου διαφόρων χωρών, με ποικιλία γεωγραφικής θέσης και

ανάπτυξης. το Cadastre 2014. το σύστημα L.A.D.M. (Land Administration Domain Model). την οδηγία INSPIRE (INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe). το FLOSS Cadastre (Free Libre Open Source Software). τον οργανισμό EU.L.I.S (European Land Information Service). Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικές με: το νομικό πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου με μη κωδικοποιημένη μορφή. το νομικό πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου με κωδικοποιημένη μορφή. τις κυριότερες κανονιστικές πράξεις της διοίκησης. τις τεχνικές προδιαγραφές σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου. τα υποδείγματα εντύπων κάθε μορφής (αιτήσεις, δηλώσεις κ.ά.), που σχετίζονται με τη

σύνταξη και την τήρηση - ενημέρωση του συστήματος

Page 14: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xxii

Page 15: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

xxiii

Στις αναφερόμενες κατωτέρω συντομογραφίες του βιβλίου δεν έχουν περιληφθεί οι κοινά γνωστές Α.Ε., Α.Ε.Ι., Α.Τ.Ε. (Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος), Γ.Ε.Ν. (Γενικό Επιτελείο Ναυτικού), Δ.Ε.Η., Δ.Ο.Υ., Ε.Ε., Ε.Ο.Κ., Ε.Ο.Τ., Ε.Τ.Β.Α., Ε.Τ.Ε. (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος), ΕΥΔΑΠ, Κ.Ε.Δ.Ε. (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων), Κ.Ε.Π. (Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών), Κ.Π.Σ. (Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης), ΚΤΕΛ, ΚΤΕΟ, Κ.Υ.Α. (Κοινή Υπουργική Απόφαση), Μ.Μ.Ε., Μ.Ο.Π. (Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα), ν.π.δ.δ., ν.π.ι.δ. Ν.Σ.Κ. (Νομικό Συμβούλιο του Κράτους), Ο.Τ.Ε., ΣτΕ, Τ.Ε.Ε., Υ.Α. (Υπουργική Απόφαση), Φ.Ε.Κ. Επίσης στο κείμενο του βιβλίου αναφέρονται τα υπουργεία με τις εκάστοτε ονομασίες τους. Υπουργείο Γεωργίας ή Αγροτικής Ανάπτυξης, Δημοσίων Έργων ή ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ή Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Οικονομίας και Οικονομικών ή Οικονομικών, Υπ. Εμπορικής Ναυτιλίας κ.ο.κ. Επιπροσθέτως σημειώνεται ότι έχουν παραληφθεί οι συντομογραφίες Οργανισμών ή Φορέων διαφόρων χωρών ή άλλες συντομογραφίες που έχουν περιορισμένη αναφορά και διευκρινίζονται στο κείμενο της περιορισμένης χρήσης τους. A.I.R.E.A. American Institute of Real Estate Appraisers C.A.D. Computer Aided Design CAMA Computer Assisted Mass Appraisal (μαζικές εκτιμήσεις με βοήθεια Η/Υ) C.A.P. Common Agricultural Policy (κοινή αγροτική πολιτική) CAV Computer Assisted Valuation (εκτιμήσεις με τη βοήθεια Η/Υ) D Demand (ζήτηση) D.C.D.B. Digital Cadastral Database (ψηφιακή βάση δεδομένων Κτηματολογίου) D.E.M. Digital Elevation Model (ψηφιακό μοντέλο υψομέτρων) D-S Νόμος ζήτησης-προσφοράς D.S.M. Digital Surface Model (ψηφιακό μοντέλο επιφάνειας) D.T.M. Digital Terrain Model (ψηφιακό μοντέλο εδάφους) E.C. European Community (ευρωπαϊκή κοινότητα) e-C e-Cadastre (ηλεκτρονικό Κτηματολόγιο) e-G e-Government (ηλεκτρονική διακυβέρνηση) EU.L.I.S. EUropean Land Information Service F.I.G. Fédération Internationale des Géomètres F.I.S. Forest Information System FLOSS Free Libre Open Source Software G.I.S. Geographic Information System (σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών) G.P.S. Global Positioning System (παγκόσμιο σύστημα θεσιθεσίας) G.R.S.A. Global Response Surface Analysis G.S.D.I. Global Spatial Data Infrastructure (παγκόσμια υποδομή χωρικών δεδομένων) G.U.I. Graphical User Interface H.A.T. Highest Astronomical Tide HE.PO.S. HEllenic POsitioning System (ελληνικό σύστημα προσδιορισμού θέσης) I.A.C.S. Integrated Administration and Control System I.C.T. Information and Communication Technologies I.L.I.S. Integrated L.I.S. (ολοκληρωμένο σύστημα πληροφοριών γης) INSPIRE INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe I.S . Informal Settlements (αυθαίρετα κτίσματα) I.S.O. International Organization for Standardization L.A. Land Administration (διοίκηση γης) L.A.D.M. Land Administration Domain Model L.I.S. Land Information System (σύστημα πληροφοριών γης)

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

Page 16: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

xxiv

L.M. Land Management (διαχείριση γης) L.O. Land Operation (τρέχουσες λειτουργίες γης) L.P. Land Policy (πολιτική γης) L.P.I.S. Land Parcel Identification System (σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων) L.S.O. Large Scale Orthophotos (ορθοφωτογραφίες μεγάλης κλίμακας) M.C. Multipurpose Cadastre (πολυδιάστατο Κτηματολόγιο) M.I.S. Management Information System (σύστημα διαχείρισης πληροφοριών) M.M.C. Multipurpose Marine Cadastre (πολυδιάστατο θαλάσσιο Κτηματολόγιο) MV Market Value (αγοραία αξία) N.A.S.A. National Aeronautics and Space Administration N.P.M. New Public Management (νέα αντίληψη δημόσιας διοίκησης) NPV Net Present Value (καθαρή παρούσα αξία) N.S.D.I. National Spatial Data Infrastructure (εθνική υποδομή χωρικών δεδομένων) OSCAR Open Source Cadastral and Registry P.F.I. Private Finance Initiative P.P.P. Public Private Partnership R.E. Real Estate S Supply (προσφορά) S.P.S. Single Payment Scheme (ενιαία ενίσχυση) S.P.V. Special Purpose Vehicle 2D 2 Dimensions (απεικόνιση σε δύο διαστάσεις) 2D K 2 Dimensions Cadastre (Κτηματολόγιο 2 διαστάσεων) 3D 3 Dimensions (απεικόνιση σε τρεις διαστάσεις) 3D K 3 Dimensions Cadastre (Κτηματολόγιο 3 διαστάσεων) U.I.S. Urban Information System (σύστημα πληροφοριών αστικού χώρου) U.M.L. United Modeling Language VΦ Φορολογητέα αξία V.L.S.O. Very Large Scale Orthophotos (πολύ μεγάλης κλίμακας ορθοφωτογραφίες)

Α.Β.Κ. Αριθμός Βιβλίου Καταγραφής α.κ. Αστικός Κώδικας Α.Κ. Ανταλλάξιμα Κτήματα Α.Π.Α.Α Αντικειμενικός Προσδιορισμός Αξίας Ακινήτων Α.Π.Δ. Ακίνητη Περιουσία Δημοσίου Α.Π.Ε. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Α.Σ.Ι.Δ. Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών Α/Φ Αεροφωτογραφία β βελτιώσεις επί ακινήτου Β.Δ. Βάση Δεδομένων β.ρ.δ. βυζαντινορωμαϊκο δίκαιο γ γεωτεμάχιο Γ.Ο.Κ. Γενικός Πολεοδομικός Κανονισμός Γ.Π.Σ. Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δ.Ε.ΠΟ.Σ. Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης Δ.Κ. Δημόσια Κτήματα Δ.Π. Δημόσια Περιουσία ε.α. επιτροπή αναδασμού Ε.Γ.Σ.Α. Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ε.ε.α. επιτροπή εμπειρογνωμόνων αναδασμού Ε.Ε.Α.Π. Εταιρεία Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας ΕΘ.Ε.Γ. Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας Ε.Ι.Α. Ειδικά Ιδιοκτησιακά Αντικείμενα Ε.Κ. Εθνικό Κτηματολόγιο Ε.Κ.Υ.Ο. Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών (πρώην Ο.Δ.Ε.Π.) ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. Ελληνική Στατιστική Αρχή (πρώην Ε.Σ.Υ.Ε.) Ε.Π.Α. Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης

Page 17: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

xxv

Ε.Π.Α.Ε. Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου ΕΠ.Ε.Α. Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων Ε.Π.Ο. Έγκριση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ε.Σ.Υ.Ε. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδας (νυν ΕΛΛ.ΣΤΑΤ.) Ε.Τ.Α. Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Ε.Τ.Α.Κ. Ενιαίο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας Ε.Τ.Ε.Ρ.Π.Σ. Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων Ε.Υ.ΓΕ.Π. Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών Ζ.Α.Α. Ζώνη Αστικού Αναδασμού Ζ.Α.Σ. Ζώνη Αγοράς Συντελεστή Ζ.Ε.Ε. Ζώνη Ειδικής Ενίσχυσης Ζ.Ε.Κ. Ζώνη Ειδικών Κινήτρων Ζ.Ε.Π. Ζώνη Ενεργού Πολεοδόμησης Ζ.Ο.Ε. Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου Ζ.Π. Ζώνη Πόλης Ζ.Σ.Σ. Ζώνη Συμβατότητας Σχήματος Ζ.Υ.Σ. Ζώνη Υποδοχής Συντελεστή (δόμησης) Η/Υ Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Η.Χ. Ημιυπαίθριος Χώρος Ι.Α.Π.Δ. Ιδιωτική Ακίνητη Περιούσια Δημοσίου Κ Κτηματολόγιο, Κτηματολογικός Κ.Α. Κτηματολογικός Αριθμός Κ.Α.Ε. Κτηματολόγιο Α.Ε. Κ.Α.Ε.Κ. Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου Κ.Α.Π. Κοινή Αγροτική Πολιτική Κ.Β. Κτηματολογικό Βιβλίο Κ.Γ. Κτηματολογικό Γραφείο Κ.Γ.Π. Κτηματολογικό Γραφείο Πρωτεύουσας Κ.Δ. Κτηματολογικό Διάγραμμα Κ.Δ.Π. Κινητή Δημόσια Περιουσία Κ.Ε.Δ. Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου ΚΘ Θαλάσσιο Κτηματολόγιο Κ.Ο.Α. Κοινές Οργανώσεις Αγορών ΚΟ.Σ.Ε. Κομβικά Σημεία Επαφής Κ.Π. Κτηματολογικός Πίνακας Κ.Τ.Γ.Κ.Δ. Κεντρικό Ταμείο Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Δασών Κ.Υ. Κτηματική Υπηρεσία Κ.Φ. Κτηματολογικό Φύλλο Κ.Χ. Κτηματολογικός Χάρτης μ.Κ.Γ. μεταβατικό Κτηματολογικό Γραφείο Μ.Σ.Δ. Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης Ν.Σ.Δ. Νομαρχιακό Συμβούλιο Δασών Ο.Γ. Οικοδομική Γραμμή Ο.Δ.Ε.Π. Οργανισμός Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Περιουσίας (νυν Ε.Κ.Υ.Ο.) Ο.Ε.Κ. Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας Ο.Κ.Χ.Ε. Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας Ο.Σ.Δ.Ε. Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου Ο.Τ. Οικοδομικό Τετράγωνο Ο.Τ.Α. Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ο/Φ Ορθοφωτογραφία Ο/Χ Ορθοφωτοχάρτης Π.Ε. Πράξη Εφαρμογής Π.Ε.Π. Περιοχές Ειδικής Προστασίας Π.Ε.Ρ.ΠΟ. Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης Π.Ο.Α. Προκαταρκτική Οριογραμμή Αιγιαλού Ρ.Γ. Ρυμοτομική Γραμμή

Page 18: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

xxvi

σΔ Συντελεστής Δόμησης Σ.Δ.Ι.Τ. Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Σ.Η.Θ.Υ.Α. Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης Σ.Ι.Δ. Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών Σ.Ο.Ε. Σώμα Ορυκτών Εκτιμητών Σ.Π.Γ. Σύστημα Πληροφοριών Γης Σ.Π.Ε.Κ. Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου Σ.Χ.Ο.Π. Συμβούλιο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Ανάπτυξης Πόλης Τ.Α.Π. Τέλος Ακίνητης Περιουσίας Τ.Δ.Κ. Τουριστικά Δημόσια Κτήματα Τ.Σ. Τέλος Συναλλαγής Τ.Υ.Δ.Κ. Τεχνικές Υπηρεσίες Δήμων και Κοινοτήτων Υ.Ε.Ν. Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας Φ.Α.Α. Φορολογητέα Αξία Ακινήτων Φ.Α.Π. Φόρος Ακίνητης Περιουσίας Φ.Α.Υ. Φόρος Αυτομάτου Υπερτιμήματος Φ/Γ Φωτογραμμετρία Φ.Γ.Ε. Φυσική Γήινη Επιφάνεια Φ.Μ.Α. Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων Φ.Μ.Α.Π. Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας Φ.Π.Α. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Χ.Α.Α. Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών

Page 19: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

xxvii

Ο χώρος της Φυσικής Γήινης Επιφάνειας μετασχηματιζόταν, μετασχηματίζεται και θα μετασχηματίζεται διαρκώς με συγκεκριμένη κάθε φορά ιεράρχηση και με βάση τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας και της βελτιστοποίησης του αποτελέσματος. Η διαμόρφωση σε κάθε περίοδο του χώρου και ο ρυθμός της εξέλιξής του εκφράζει το βαθμό επιρροής και το συσχετισμό των παραγωγικών δυνάμεων και αντανακλά στη γη τις κοινωνικές τάσεις και τις οικονομικές και τεχνικές δυνατότητες. Η χρήση του χώρου και οι επ’αυτού βελτιώσεις και μεταβολές είναι μεγέθη δυναμικά εξελισσόμενα που αποτυπώνουν την ιστορική, κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα κάθε περιόδου. Οι κοινωνικές πρακτικές είναι συμμετρικά αντίστοιχες της χρήσης, των μεταβολών και των λειτουργιών του χώρου.

Οι χωρικές πληροφορίες γενικά είναι άπειρες, απείρων δράσεων ή επιδράσεων ή γεγονότων ή πραγμάτων υπό ή επί ή υπέρ της Φυσικής Γήινης Επιφάνειας. Ένα τμήμα των χωρικών πληροφοριών του αντικειμενικού τρισδιάστατου χώρου εκφράζουν τη νομική, την οικονομική και την πολεοδομική διάσταση των γεωτεμαχίων ή των ακινήτων γενικότερα κάθε κατηγορίας ή μορφής και οι οποίες είναι επιθυμητές προς καταγραφή. Οι κατάλληλες χωρικές πληροφορίες υπακούουν στο αξίωμα ότι πρέπει να είναι ενήμερες σε κάθε χρόνο για την αξιόπιστη εξυπηρέτηση των προκαθορισμένων σκοπών και στόχων. Τα συστήματα καταγραφής χωρικών πληροφοριών αναπτύσσονται με βάση αρχές, που διαθέτουν ποιότητα διαδικασιών και υπηρεσιών και χρησιμοποιούν εξαντλητικά τις δυνατότητες της σύγχρονης και διαρκώς εξελισσόμενης τεχνολογίας. Το σύστημα Κτηματολογίου είναι το πλέον εξελιγμένο σύστημα καταγραφής χωρικών πληροφοριών σχετικών με γεωτεμάχια και ακίνητα γενικότερα κάθε κατηγορίας και μορφής, το οποίο εκ του σχεδιασμού του συνεπάγεται την ακρίβεια και τις ιδιότητες των καταγραφόμενων χωρικών πληροφοριών. Ένα σύστημα Κτηματολογίου μιας χώρας πρέπει να μπορεί να απαντά σε κάθε χρόνο με ακρίβεια και αξιοπιστία στο ερώτημα ποιός έχει ή διαχειρίζεται τί, πού είναι αυτό και ποιά δικαιώματα του αντιστοιχούν και επί πλέον πρέπει και μπορεί να έχει πολλαπλές πρόσθετες δυνατότητες. Η ανάγκη για την καταγραφή της γης ξεκίνησε πριν από πολλούς αιώνες. Από το απώτερο παρελθόν και σε κάθε παρελθόντα χρόνο τα συστήματα Κτηματολογίου είχαν ως γενεσιουργό αιτία τη φορολογία της γης. Με την πάροδο του χρόνου τα συστήματα Κτηματολογίου προοδευτικά αναπροσαρμόσθηκαν προκειμένου να ανταποκριθούν στις διαμορφούμενες ανάγκες σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες εκάστοτε δυνατότητες. Η εξέλιξη των συστημάτων Κτηματολογίου καθοδηγήθηκε από τους αυξανόμενους ρυθμούς μεταβολών των χωρικών πληροφοριών σε συνδυασμό με την εξέλιξη των μεθόδων, των διαδικασιών και των τεχνολογικών δυνατοτήτων. Στον παρόντα χρόνο αναπτύσσονται περισσότερες δυνατότητες και πραγματοποιούνται περισσότερες εφαρμογές με την ανάπτυξη συστημάτων πολυδιάστατου Κτηματολογίου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Page 20: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

xxviii

(Multi Purpose Cadastre) ή με την ανάπτυξη, με βάση το Κτηματολόγιο, Συστημάτων Πληροφοριών Γης (Land Information System). Το παρόν των συστημάτων Κτηματολογίου έχει επηρεασθεί από τις δυνατότητες της τεχνολογίας της πληροφορικής και των επικοινωνιών. Για το μέλλον καταβάλλεται προσπάθεια τυποποίησης των συστημάτων Κτηματολογίου με βάση τα κοινά τους χαρακτηριστικά, τις γεωγραφικά διευρυνόμενες νέες ανάγκες χρήσης των χωρικών πληροφοριών και τις δυνατότητες της τεχνολογίας για διασύνδεση διαφόρων συστημάτων Κτηματολογίου. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου αναπτύσσεται ο περί κτημάτων λόγος με ανάλυση των πραγματευόμενων θεμάτων σύμφωνα με τα ελληνικά δεδομένα από τα οποία προέκυψαν και καταγράφονται κατά εξεταζόμενο θέμα προλεγόμενα συμπεράσματα για το σχεδιασμό, τη σύνταξη και τη λειτουργία ενός συστήματος Κτηματολογίου. Στο πλαίσιο αυτό κατ’αρχήν εξετάζονται τα ειδικότερα θέματα που αφορούν στην ταξινόμηση του χώρου της Φυσικής Γήινης Επιφάνειας σε κατηγορίες συγκεκριμένων χαρακτηριστικών, στις ανάγκες διαχείρισης των επί μέρους κατηγοριών και στην έκταση ανάπτυξης ενός σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίου. Στη συνέχεια αναλύονται θέματα σχετικά με τη νομική, οικονομική και πολεοδομική διάσταση του συνεχώς μετασχηματιζόμενου χώρου. Ειδικότερα αναλύεται: η νομική διάσταση προκειμένου να εντοπισθούν οι απαραίτητες θεσμικές αλλαγές ή

βελτιώσεις για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων διαδικασιών, ώστε να καταστεί δυνατή η εξυπηρέτηση της ανάπτυξης και της λειτουργίας ενός σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίου.

η οικονομική διάσταση προκειμένου να καταγραφεί η προκύπτουσα αναγκαιότητα αποτελεσματικής δημοσιονομικής πολιτικής καθώς και η ανάγκη ικανοποίησης και άλλων οικονομικών στόχων μέσω της λειτουργίας ενός σωστά σχεδιασμένου και αναπτυσσόμενου σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίου.

η πολεοδομική διάσταση προκειμένου να κατανοήσουμε τον τρόπο οργάνωσης του διαβαθμισμένα ταξινομημένου αστικού και αστικοποιούμενου χώρου, να αντιληφθούμε τις χωρικές αλλαγές που επισυμβαίνουν μέσω των διαδικασιών ανταγωνισμού των δυναμικά εξελισσόμενων χρήσεων. Η γνώση του θεσμικού-οργανωτικού-διοικητικού πολεοδομικού πλαισίου και η ταχύτητα του δυναμικά μετασχηματιζόμενου αστικού περιβάλλοντος καθορίζει απαραίτητα δεδομένα για το σχεδιασμό και τη λειτουργία ενός σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίου.

Ακολούθως αναλύονται ειδικότερα θέματα που σχετίζονται με τον αστικό, τον αγροτικό και το δασικό χώρο, η γνώση των οποίων είναι απαραίτητη για το σχεδιασμό, τη σύνταξη και τη λειτουργία ενός σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίων και για την περαιτέρω ανάπτυξη ορθολογισμένης πολιτικής γης σε κάθε επί μέρους τομέα. Στο τέλος του πρώτου μέρους του βιβλίου αναλύονται ειδικά θέματα η γνώση και η κατανόηση των οποίων οδηγούν σε συμπεράσματα τα οποία πρέπει να ληφθούν υπ’όψιν κατά το σχεδιασμό, τη σύνταξη και τη λειτουργία ενός συστήματος Κτηματολογίου. Τα ειδικά θέματα που εξετάζονται σχετίζονται με τη ζώνη αιγιαλού-παραλίας, με την ιδιωτική ακίνητη περιουσία του δημοσίου, με την αυθαίρετη δόμηση κάθε κατηγορίας ή μορφής καθ’οιονδήποτε τρόπο παραγόμενη και με τους τίτλους Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, οι οποίοι εξομοιώνονται με ακίνητα, έστω και ιδιότυπα παραγόμενα. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αναπτύσσονται τα θέματα του Κτηματολογίου με ανάλυση των επί μέρους πραγματευόμενων θεμάτων. Στο πλαίσιο αυτό κατ’αρχήν εξετάζονται τα ειδικότερα θέματα που σχετίζονται με τα συστήματα καταγραφής και τις προϋποθέσεις ανάπτυξης συστημάτων Κτηματολογίου. Επίσης αναλύονται τα θέματα που αφορούν στο περιεχόμενο, στη σύνταξη και στη λειτουργία του Κτηματολογίου με ιδανικές συνθήκες και πλήρεις βαθμούς ελευθερίας. Το περιγραφόμενο σύστημα είναι ένα σύστημα καταγραφής χωρικών πληροφοριών των εντός

Page 21: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

xxix

και εκτός συναλλαγής γεωτεμαχίων ή ακινήτων γενικότερα κάθε κατηγορίας ή μορφής με τις μέγιστες πολλαπλές δυνατότητες. Στη συνέχεια αναλύονται θέματα σχετικά με ειδικές εφαρμογές, με τη χρήση, τη δυνατότητα επέκτασης και την οικονομική διάσταση του Κτηματολογίου. Ειδικότερα αναλύεται: η δυνατότητα και η αναγκαιότητα σε ορισμένες περιπτώσεις τρισδιάστατης απεικόνισης

των ακινήτων, που καταγράφονται στο Κτηματολόγιο. η αναπτυξιακή διάσταση του Κτηματολογίου, η δυνατότητα μέσω αυτής άσκησης

πολιτικής και διαχείρισης γης, η αμφιμονοσήμαντη συσχέτιση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και του ηλεκτρονικού Κτηματολογίου και η δυνατότητα επέκτασης των Κτηματολογίου με την ανάπτυξη ορθολογισμένων Συστημάτων Πληροφοριών Γης.

η ανάπτυξη θαλάσσιου Κτηματολογίου στις ζώνες ελέγχου των παράκτιων κρατών, προκειμένου να επιτύχουμε την ορθολογική χρήση, ανάπτυξη, εκμετάλλευση και ταυτόχρονα την προστασία του θαλάσσιου χώρου.

ο σχεδιασμός, η οργάνωση, η περιφερειακή ανάπτυξη ενός συστήματος Κτηματολογίου και η οικονομική διάσταση αυτού.

Επίσης διατυπώνεται η αναγκαιότητα ανάπτυξης υπερβάλλουσας διαπολιτικής βούλησης για τη σύνταξη και λειτουργία ενός σύγχρονου συστήματος Κτηματολογίου. Ακολούθως περιλαμβάνονται θέματα σχετικά με τη διαχρονική πορεία και εξέλιξη των συστημάτων Κτηματολογίου. Τα εξεταζόμενα θέματα σχετίζονται με τον παρελθόν, με το παρόν και με το μέλλον των συστημάτων Κτηματολογίου, δεδομένου ότι, με την εμπειρία του παρελθόντος, το παρόν μπορεί να προσαρμοσθεί στις ανάγκες τους μέλλοντος. Στο τέλος του δεύτερου μέρους του βιβλίου περιλαμβάνονται αντίστοιχα θέματα που σχετίζονται με το συντασσόμενο Εθνικό Κτηματολόγιο. Ειδικότερα: αναφέρονται θέματα σχετικά με τη γενική θεώρηση του Εθνικού Κτηματολογίου και με

τα απαραίτητα υποστηρικτικά έργα, τα οποία διευκολύνουν την ανάπτυξη του συστήματος.

αναφέρεται το νομικό πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου και η εξέλιξή του. Ειδικότερα αναφέρονται οι κατά βήματα διαδικασίες έως τις πρώτες εγγραφές και επίσης οι διαδικασίες από τις πρώτες εγγραφές και μετά.

αναλύεται η τεχνική διάσταση του Εθνικού Κτηματολογίου με την εξέταση της ροής των απαιτούμενων διαδικασιών πριν από την έναρξη των κτηματογραφήσεων και επίσης περιλαμβάνεται ανάλυση των τεχνικών προδιαγραφών των κτηματογραφήσεων. Επίσης αναφέρονται τα θέματα τήρησης και ενημέρωσης, τα θέματα της διόρθωσης και της διαχείρισης των Κτηματολογικών πληροφοριών και τα θέματα για την πληροφοριακή υποδομή του Εθνικού Κτηματολογίου.

διατυπώνεται μια γενική κα ειδική κριτική θεώρηση του συστήματος του Εθνικού Κτηματολογίου με βάση τη σύγκριση του δυνατού και του εφικτού ή του δει και του εστί. Η σύγκριση αυτή γίνεται με βάση τα αναφερθέντα για τα συστήματα Κτηματολογίου και τα ισχύοντα για την ανάπτυξη του Εθνικού Κτηματολογίου.

Στο παράρτημα, που είναι σε ψηφιακή μορφή (cd), το οποίο συνοδεύει το βιβλίο αυτό, περιλαμβάνονται δύο κατηγορίες πληροφοριών σχετικά με το Κ, τις οποίες μπορεί να αναζητήσει κάθε ενδιαφερόμενος. Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται τα διαθέσιμα στο διαδίκτυο πρωτογενή δεδομένα για τα Κτηματολόγια διαφόρων χωρών, το Cadastre 2014, το σύστημα L.A.D.M., την οδηγία INSPIRE, το FLOSS Cadastre και το σύστημα EU.L.I.S. Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνεται το νομικό πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου, με μη κωδικοποιημένη και με κωδικοποιημένη μορφή και επιπροσθέτως οι κυριότερες κανονιστικές πράξεις της διοίκησης. Επίσης περιλαμβάνονται οι τεχνικές προδιαγραφές σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου, καθώς και τα υποδείγματα εντύπων (αιτήσεις, δηλώσεις κ.ά.), που σχετίζονται με τη σύνταξη και την τήρηση - ενημέρωση του συστήματος.

Page 22: Περιεχόμενα Τόμος Α

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

xxx

Τα θέματα του Κτηματολογίου είναι σφαιρικώς διεπιστημονικά. Οι εμπλεκόμενοι κάθε ειδικότητας και όχι μόνο, νομίζουν ότι γνωρίζουν πλήρως τα σχετικά θέματα και συχνά έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν τις απόψεις τους σ’ένα αναπτυσσόμενο σύστημα Κτηματολογίου με επίκληση της "φαινόμενης αλήθειας". Όμως στο Κτηματολόγιο εκ των λανθασμένων επιλογών προκύπτουν πολλαπλασιαστικά ακριβά λάθη, που παράλληλα περιορίζουν τις δυνατότητες του αναπτυσσόμενου συστήματος. Η επιστήμη και η συστηματική σκέψη μπορεί να βοηθήσουν στην ορθολογική ανάπτυξη και στη λειτουργία ενός Κτηματολογίου, προκειμένου να έχουμε παράλληλα το καλύτερο αποτέλεσμα για το ίδιο κόστος ή το μικρότερο κόστος για το ίδιο αποτέλεσμα και κατά τη σύνταξη και κατά τη λειτουργία αυτού. Όμως συχνά για την υλοποίηση των αυτονοήτων απαιτείται η αναφερθείσα υπερβάλλουσα διαπολιτική βούληση. Η γενική και η ειδική γνώση των θεμάτων που πραγματεύεται το βιβλίο εξυπηρετεί κατ’αρχήν εκπαιδευτικές ανάγκες και βοηθά να κατανοηθούν πληρέστερα τα θέματα που σχετίζονται με το Κτηματολόγιο και τον δι’αυτού έλεγχο της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος χώρου. Με το βιβλίο αυτό προσδοκώ να συμβάλλω, έστω και κατ’ελάχιστο, σ’έναν τομέα που η γνώση του θα βοηθήσει στη θεμελίωση μιας σειράς σκοπών που εξυπηρετούν δια του Κτηματολογίου την επιτάχυνση της ανάπτυξης της χώρας και την ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου, που έχουμε δανειστεί από τις επόμενες γενιές.