ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

23
ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ Μάθημα: Αρχαία Ιστορία ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Το παρόν σενάριο διδασκαλίας αποτελεί μια διερευνητική προσέγγιση του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Οι μαθητές θα γνωρίσουν τις εκφάνσεις του Μυκηναϊκού πολιτισμού, θα αναζητήσουν ιστορικό υλικό σε ηλεκτρονικές πηγές, θα διαχειριστούν και θα επεξεργαστούν κριτικά τα ιστορικά δεδομένα και θα τα αξιοποιήσουν για τη βαθύτερη κατανόηση των παραγόντων που επηρέασαν την έκβαση του μικρασιατικού πολέμου. Θα αποκτήσουν την ιστορική γνώση μέσω της προσωπικής επαφής με το ιστορικό υλικό, θα αντιληφθούν τις έννοιες του χώρου και του χρόνου της περιόδου αυτής. Παράλληλα θα έχουν την ευκαιρία να οικειοποιηθούν τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής εργασίας στην οποία συμμετέχουν. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι προσδοκώμενες μέθοδοι διδακτικής εστιάζονται στη ομαδοσυνεργατική - διερευνητική μάθηση των μαθητών, η οποία διευκολύνεται και διεκπεραιώνεται μέσω των λογισμικών και του Διαδικτύου. ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Transcript of ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Page 1: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑΤΑΞΗ: Α ΛΥΚΕΙΟΥΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Μάθημα: Αρχαία Ιστορία

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Το παρόν σενάριο διδασκαλίας αποτελεί μια διερευνητική

προσέγγιση του Μυκηναϊκού πολιτισμού.

Οι μαθητές θα γνωρίσουν τις εκφάνσεις του Μυκηναϊκού

πολιτισμού, θα αναζητήσουν ιστορικό υλικό σε ηλεκτρονικές πηγές,

θα διαχειριστούν και θα επεξεργαστούν κριτικά τα ιστορικά

δεδομένα και θα τα αξιοποιήσουν για τη βαθύτερη κατανόηση των

παραγόντων που επηρέασαν την έκβαση του μικρασιατικού

πολέμου. Θα αποκτήσουν την ιστορική γνώση μέσω της προσωπικής

επαφής με το ιστορικό υλικό, θα αντιληφθούν τις έννοιες του

χώρου και του χρόνου της περιόδου αυτής. Παράλληλα θα έχουν

την ευκαιρία να οικειοποιηθούν τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής

εργασίας στην οποία συμμετέχουν.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Οι προσδοκώμενες μέθοδοι διδακτικής εστιάζονται στη

ομαδοσυνεργατική - διερευνητική μάθηση των μαθητών, η οποία

διευκολύνεται και διεκπεραιώνεται μέσω των λογισμικών και του

Διαδικτύου.

Το σενάριο αυτό ακολουθεί το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος

Σπουδών για τη Διδασκαλία της Ιστορίας στο Γυμνάσιο και στο

Λύκειο» και επιδιώκει να υπηρετήσει τους παρακάτω διδακτικούς

σκοπούς:

Να διευκολύνει τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας

επιλογής και κριτικής αξιολόγησης των κατάλληλων ιστορικών

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 2: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

πηγών, οι οποίες θα μας επιτρέψουν την άντληση των

επιθυμητών πληροφοριών.

Να οδηγήσει στην οικείωση του περιεχομένου ιστορικών όρων

και εννοιών, αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη

ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής

πραγματικότητας.

Να οδηγήσει στην ανάπτυξη θετικής στάσης απέναντι στη

σπουδή του παρελθόντος ως παράγοντα απόκτησης

αυτογνωσίας.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Προσδοκάται οι μαθητές:

Να γνωρίσουν τις συνθήκες, το χρόνο και τους τόπους

ανάπτυξης του μυκηναϊκού κόσμου.

Να γνωρίσουν την οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση

του μυκηναϊκού κόσμου.

Να εντοπίσουν τα κοινά χαρακτηριστικά του πολιτισμού αυτού.

Να αποκτήσουν την ιστορική γνώση μέσω της προσωπικής

επαφής με τις πηγές που μας προσφέρουν πληροφορίες για το

Μυκηναϊκό πολιτισμό.

Να ασκηθούν στην παραγωγή τεκμηριωμένου ιστορικού λόγου.

Β. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Αναμένεται οι μαθητές:

Να καλλιεργήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης.

Να οικοδομήσουν τη γνώση με τρόπο διερευνητικό.

Να καλλιεργήσουν κριτική και δημιουργική ιστορική σκέψη.

Να μάθουν ενεργώντας και διερευνώντας, μέσω κριτικής

αναζήτησης στο Διαδίκτυο και σε λογισμικά.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 3: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Να ασκηθούν στο σχήμα γνώση - κατανόηση – εφαρμογή –

ανάλυση – σύνθεση -αξιολόγηση

Γ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

Προσδοκάται οι μαθητές:

Να ασκηθούν στην αξιολόγηση των πληροφοριών που

προέρχονται από ηλεκτρονική βιβλιογραφία και στην επιλογή

των κατάλληλων για τη σύνθεση τεκμηριωμένου ψηφιακού

κειμένου.

Να καλλιεργήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού.

Να καλλιεργήσουν δεξιότητες χρήσης του λογισμικού

παρουσίασης και του επεξεργαστή κειμένου.

Να καλλιεργήσουν δεξιότητες κριτικής αναζήτησης, επιλογής

και διαχείρισης της ιστορικής πληροφορίας στα λογισμικά και

στο Διαδίκτυο.

Να ασκηθούν στην αξιοποίηση ιστορικών λογισμικών και

διαδραστικών χαρτών.

Να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου, με την

αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένου.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ  ΤΩΝ  ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ 

ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ

Στο παρόν σενάριο αξιοποιούνται οι αρχές του όλου και της 

εποπτείας,   αφού  η  νέα  τεχνολογία  προσφέρει  στο  μαθητή  τη 

δυνατότητα  να  προσεγγίσει άμεσα το ιστορικό υλικό  και  να 

αποκτήσει   ολοκληρωμένη  εικόνα  του προσώπου που μελετά και

της δράσης του. Η γνώση οικοδομείται σταδιακά, διερευνητικά, σε

συνεργατικό περιβάλλον.

ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ

Οι μαθητές εμπλέκονται σε μια διερευνητική διαδικασία που

οδηγεί στη σταδιακή οικοδόμηση της γνώσης σε προϋπάρχουσες. Ο

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 4: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

περιορισμός του ρόλου του διδάσκοντος και η έμφαση στη

διαδικασία μάθησης με άμεση συμμετοχή των μαθητών, επιβάλλει

έναν μαθητοκεντρικό – ενεργητικό τύπο μάθησης, όπου ο μαθητής

αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και αναπτύσσει δημιουργική σκέψη. Η

μελέτη των πηγών εισάγει τους μαθητές στην ιστορική έρευνα και

έτσι αντιμετωπίζουν το μάθημα της Ιστορίας με τρόπο

διερευνητικό.

Μέσω της μελέτης των πηγών οι μαθητές αναπτύσσουν την κριτική

τους σκέψη.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Με το σενάριο αυτό επιδιώκεται μία διερευνητική προσέγγιση

της γνώσης, καθώς ο μαθητής παρατηρεί το ιστορικό υλικό,

διαβάζει, πλοηγείται και καταγράφει τις παρατηρήσεις του, οι

οποίες στη συνέχεια θα τον οδηγήσουν στην εξαγωγή

συμπερασμάτων.

Η διδακτική διαδικασία εξελίσσεται συνεργατικά. Επιπλέον,

επιχειρείται μια ενεργητική - βιωματική προσέγγιση καθώς ο

μαθητής αναλαμβάνει μια αναζήτηση που αποκτά προσωπικό

νόημα, αφού του ανατίθεται να ερευνήσει και να παρατηρήσει το

ιστορικό υλικό, να το καταγράψει και στη συνέχεια να το

ανασυνθέσει, εξάγοντας τα δικά του συμπεράσματα.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ Α Λυκείου

Λογισμικό «Περιπλάνηση στο Χωροχρόνο»

http :// www . ime . gr

http://www.ert-archives.gr

http://www.komvos.edu.gr

http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhihalkou/mykenai/mykenai.htm

http :// www . cycladic . gr / frontoffice / portal . asp ?

cpage = resource & cresrc =792& cnode =55& clang =0

http :// www . timerime . com /

http://www.mikrosapoplous.gr/homer/odm3m.htm

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 5: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Επεξεργαστής Κειμένου

Φυλλομετρητής

Λογισμικό παρουσίασης

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ

Θεματική Ενότητα: Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός

Χρονισμός- διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες.

Σχέση με το αναλυτικό πρόγραμμα:

Οι στόχοι αυτής της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται

πλήρως στο ισχύον πρόγραμμα της διδασκαλίας της Ιστορίας. Η

συγκεκριμένη διδασκαλία εφαρμόζεται στο 1.2 κεφάλαιο της

Αρχαίας Ιστορίας της Α Λυκείου.

Διδακτικό υλικό:

Διδακτικό εγχειρίδιο της Αρχαίας Ιστορίας της Α Λυκείου.

Χωροχρόνος

Φυλλομετρητής

Επεξεργαστής κειμένου

http://ime.gr/ chronos / gr Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

http :// www . komvos . edu . gr Ηλεκτρονικός Κόμβος του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

http://www.ert-archives.gr

http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhihalkou/mykenai/mykenai.htm

http :// www . cycladic . gr / frontoffice / portal . asp ?

cpage = resource & cresrc =792& cnode =55& clang =0

http :// www . timerime . com /

http://www.mikrosapoplous.gr/homer/odm3m.htm

Προαπαιτούμενα:

Γνώση σε γενικές γραμμές του ιστορικού πλαισίου του

μυκηναϊκού πολιτισμού βασισμένη στο σχολικό εγχειρίδιο.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 6: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εξοικείωση των μαθητών και του διδάσκοντα στη χρήση

επεξεργαστή κειμένου και λογισμικού παρουσίασης, κλειστού

λογισμικού, διαδραστικών χαρτών και πλοήγησης στο Internet.

Ευελιξία στο ωρολόγιο Σχολικό Πρόγραμμα προκειμένου να γίνει

κάποια τροποποίηση αν χρειαστεί.

Προτεινόμενη πορεία διδασκαλίας:

Οργάνωση της τάξης

Η τάξη χωρίζεται σε ομάδες των 3 -5 μαθητών. Σε κάθε

ομάδα ένας τουλάχιστον μαθητής, που είναι εξοικειωμένος στη

χρήση λογισμικού και στην αναζήτηση στο Διαδίκτυο. Δεύτερο

κριτήριο αποτελεί η ανομοιογένεια της ομάδας ως προς τις

μαθησιακές ικανότητες των μαθητών, αφού ο καταμερισμός του

έργου θα δώσει τη δυνατότητα εξατομίκευσης της εργασίας που

ανατίθεται, για τη διασφάλιση της προόδου όλων των μαθητών της

ομάδας.

Στις ομάδες θα ανατεθεί 1 θέμα προς επεξεργασία. Κάθε

ομάδα θα έχει το δικό της φύλλο εργασίας.

Η διδασκαλία περιλαμβάνει 2 φάσεις, στις οποίες η οργάνωση της

τάξης είναι η ακόλουθη:

Κατά την πρώτη φάση, το φύλλο εργασίας αναθέτει στις

ομάδες να αναζητήσουν στοιχεία, κάνοντας έρευνα στο

ηλεκτρονικό ιστορικό υλικό και να αποθηκεύσουν το υλικό που

εντόπισαν.

Στη δεύτερη φάση σύμφωνα με το φύλλο εργασίας οι

ομάδες αναλαμβάνουν να συνθέσουν το υλικό που έχουν εντοπίσει,

αξιοποιώντας τα εργαλεία του Η/Υ. Οι δραστηριότητες που

αναλαμβάνουν οι μαθητές είναι: σύνθεση τεκμηριωμένου ιστορικού

κειμένου σε επεξεργαστή κειμένου, δημιουργία ενός αρχείου

χαρτών σε λογισμικό παρουσίασης, κατασκευή χρονογραμμής.

Οι μαθητές κάθε ομάδας θα παρουσιάσουν προφορικά και

ηλεκτρονικά την εργασία τους ανά ομάδα, στο σύνολο της τάξης. Ο

καθηγητής θα επιλέξει ποιο μέλος της ομάδας θα κάνει την

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 7: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

παρουσίαση. Έτσι, σε αυτή την παρουσίαση (που λαμβάνεται υπόψη

από τον καθηγητή κατά την ατομική και ομαδική αξιολόγηση)

οφείλουν όλα τα μέλη της ομάδας να είναι εξίσου προετοιμασμένα

για την παρουσίαση όλων των εργασιών, πράγμα που λειτουργεί ως

κίνητρο για την ισοδύναμη δραστηριοποίηση όλων των μαθητών.

Α΄ Φάση: 1 διδακτική ώρα

Οι μαθητές έρχονται στο εργαστήριο και χωρίζονται από τον

καθηγητή σε ομάδες των τριών έως πέντε ατόμων. Ο καθηγητής

σύντομα θα αναφερθεί στα χωροχρονικά πλαίσια του μυκηναϊκού

πολιτισμού παραπέμποντας στο σχολικό εγχειρίδιο και αναφέρει

πώς θα εργαστούν οι μαθητές στις ομάδες τους :

1. Θα διερευνήσουν τα θέματά τους στο ιστορικό υλικό των

λογισμικών και του Διαδικτύου, κρατώντας σημειώσεις σε φύλλο

εργασίας

2. Θα οργανώσουν και θα καταγράψουν το υλικό τους,

χρησιμοποιώντας τα ηλεκτρονικά εργαλεία γενικής χρήσης

3. Οι μαθητές κάθε ομάδας θα παρουσιάσουν προφορικά το υλικό

που συγκέντρωσαν για τα θέματα που τους είχαν ανατεθεί.

Στο τέλος της εργασίας οι μαθητές θα παραδώσουν ένα

κείμενο αυτοαξιολόγησης της ομάδας, με παραμέτρους την

επιτυχία των ακαδημαϊκών στόχων, και τον τρόπο λειτουργίας της

ομάδας. Ο καθηγητής καθιστά σαφές ότι ο ίδιος θα αξιολογήσει

τους μαθητές ως προς τις ίδιες παραμέτρους, ατομικά και ομαδικά.

Στη συνέχεια ο καθηγητής προχωρεί στην οργάνωση της

διδασκαλίας. Μοιράζει στους μαθητές 6 φύλλα εργασίας με

αντίστοιχα θέματα διερεύνησης:

Η εγκατάσταση των Μυκηναίων: χρόνος και τόπος.

Οι ιστορικές πηγές που συντελούν στην κατανόηση του

Μυκηναϊκού πολιτισμού

Τα κύρια χαρακτηριστικά της οικονομικής, πολιτικής και

κοινωνικής οργάνωσης των Μυκηναίων.

Τα κοινά χαρακτηριστικά του Μυκηναϊκού πολιτισμού.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 8: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο καθηγητής διευκρινίζει ότι στην πρώτη φάση που διαρκεί 1

διδακτική ώρα, οι μαθητές θα εργαστούν στα λογισμικά και στις

διευθύνσεις που δόθηκαν, και θα ασχοληθούν με την έρευνα και την

καταγραφή των στοιχείων που τους χρειάζονται. Κάθε ομάδα θα

ασχοληθεί με διαφορετική αναζήτηση.

Οι πηγές που χρησιμοποιούνται είναι οι ακόλουθες:

Περιπλάνηση στο χωροχρόνο

ΙΣΤΟΡΙΑ Α Λυκείου

http://ime.gr/ chronos / gr Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

http :// www . komvos . edu . gr Ηλεκτρονικός Κόμβος του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

http://www.ert-archives.gr/V3/public/d--index-archive-search.aspx

Ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ

http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhihalkou/mykenai/mykenai.htm

http :// www . cycladic . gr / frontoffice / portal . asp ?

cpage = resource & cresrc =792& cnode =55& clang =0

http :// www . timerime . com /

http://www.mikrosapoplous.gr/homer/odm3m.htm

Σε αυτή τη φάση ο καθηγητής εποπτεύει την έρευνα που

διενεργούν οι ομάδες, κατευθύνει, συμβουλεύει, υποδεικνύει λύσεις

σε τεχνικά θέματα, συζητά για την πορεία της αναζήτησης του

ιστορικού υλικού.

Ο καθηγητής εξηγεί ότι το φύλλο εργασίας κάθε ομάδας δίνει

οδηγίες για την πορεία της εργασίας τους , έτσι ώστε να

εργαστούν οι μαθητές κάθε ομάδας αυτόνομα στους υπολογιστές,

αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την προσέγγιση και

επεξεργασία του ιστορικού υλικού.

Οι μαθητές διαβάζουν προσεκτικά το φύλλο εργασίας,

αρχίζουν την αναζήτηση, γράφουν σημειώσεις στο φύλλο εργασίας,

αποθηκεύουν σε αρχεία επεξεργαστή κειμένου, το κατάλληλο υλικό.

Στην πορεία της εργασίας τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 9: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

προαιρετικά τα Ηλεκτρονικά Λεξικά του Κόμβου της Ελληνικής

Γλώσσας, για να αναζητήσουν την ερμηνεία άγνωστων όρων που

εντοπίζουν στα ηλεκτρονικά κείμενα.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ο καθηγητής ενεργεί

διευκολυντικά, δίνει οδηγίες για την πραγματοποίηση της

αναζήτησης και ελέγχει αν οι μαθητές αναζητούν το κατάλληλο

υλικό.

Στο τέλος της Α Φάσης, ο καθηγητής υποδεικνύει στους

μαθητές να κρατήσουν το υλικό που κατέγραψαν σε έντυπη και

ηλεκτρονική μορφή και να το επεξεργαστούν και πάλι.

Β΄ Φάση: 2 διδακτικές ώρες

Κατά τη δεύτερη φάση, που διαρκεί δυο διδακτικές ώρες, οι

μαθητές έρχονται στο εργαστήριο και οργανώνονται στις ίδιες

ομάδες.

Ο καθηγητής δίδει οδηγίες για τη Β΄ φάση της διδασκαλίας. Οι

ομάδες καλούνται να συνθέσουν ψηφιακά κείμενα, να ετοιμάσουν

χρονολογικό πίνακα και παρουσίαση με τη χρήση λογισμικού

παρουσίασης.

Τα θέματα εργασίας που ανατίθενται στις ομάδες είναι τα

ακόλουθα:

Να εντοπίσουν και να παρουσιάσουν στο χάρτη τους τόπους

εγκατάστασης των Μυκηναίων και της εξάπλωσης του.

( χρόνος και τόπος).

Να κατασκευάσουν χρονογραμμή.

Να εντοπίσουν τις βασικότερες ιστορικές πηγές για τον

Μυκηναϊκό πολιτισμό και να επεξεργαστούν κάποια από

αυτές.

Να συνθέσουν τεκμηριωμένο ιστορικό κείμενο σχετικά με τα

κύρια χαρακτηριστικά της οικονομικής, πολιτικής και

κοινωνικής οργάνωσης των Μυκηναίων.

Να ετοιμάσουν ένα αρχείο σε λογισμικό παρουσίασης που να

περιλαμβάνει βασικές πληροφορίες και εικόνες για την

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 10: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

αρχιτεκτονική, την τοιχογραφία , την αγγειογραφία και τη

μυκηναϊκή γραφή.

Ο καθηγητής ελέγχει την πορεία των μαθητών και

διευκολύνει με πρόσθετα ερωτήματα τους μαθητές για τον

εντοπισμό των κατάλληλων πληροφοριών που χρειάζονται. Κατά τη

διαδικασία της σύνθεσης, παρεμβαίνει στις συζητήσεις και ελέγχει

την επάρκεια των τελικών εργασιών τους.

Στο τέλος της δραστηριότητας, ο καθηγητής ζητά από τους

μαθητές να κρατήσουν τα αρχεία που συνέταξαν, σε ηλεκτρονική

και έντυπη μορφή και κάθε ομάδα να παρουσιάσει το υλικό της.

Μετά την παρουσίαση, οι υπόλοιποι μαθητές υποβάλλουν

ερωτήματα, διατυπώνουν απορίες, ζητούν διευκρινίσεις για τα

θέματα που παρουσιάστηκαν.

Στο τέλος της διδακτικής ώρας οι μαθητές παραδίδουν στον

καθηγητή τα αρχεία που συνέθεσαν σε έντυπη και ηλεκτρονική

μορφή και το κείμενο απολογισμού των πεπραγμένων και

αυτοαξιολόγησης.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Οι μαθητές αναλαμβάνουν διερευνητικές δραστηριότητες

εντοπισμού του ιστορικού υλικού και στη συνέχεια το

διαχειρίζονται, καλλιεργώντας κριτική ιστορική σκέψη και

οδηγούνται σε εξαγωγή συμπερασμάτων.

Διερευνούν σε διαδικτυακούς τόπους και σε λογισμικό,

προκειμένου να συγκεντρώσουν ιστορικό υλικό για το χρόνο, τον

τρόπο και τις περιοχές εγκατάστασης των Μυκηναίων.

Κατασκευάζουν χρονογραμμή και ετοιμάζουν παρουσίαση της

εργασίας τους σε λογισμικό παρουσίασης.

Συνεργάζονται σε ομάδες και διαχειρίζονται το ιστορικό υλικό

που εντόπισαν για να οδηγηθούν στην εξαγωγή συμπερασμάτων.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 11: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Προσεγγίζουν κριτικά την εμφάνιση, την εξάπλωση και τα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μυκηναϊκού

πολιτισμού.

Επιπλέον αναλαμβάνουν την ευθύνη οργάνωσης της ομαδικής

εργασίας, για την κατανομή των ρόλων και την ίση συμμετοχή

όλων στην πορεία εργασίας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η αξιολόγηση της εργασίας των ομάδων θα γίνει από τον

καθηγητή και από τους μαθητές, ως προς δύο παραμέτρους: α) την

επιτυχία των ακαδημαϊκών στόχων και β) τον τρόπο λειτουργίας

της ομάδας μέσα στα συνεργατικά πλαίσια.

Ο καθηγητής γνωστοποιεί τις διαδικασίες αξιολόγησης εκ

των προτέρων, με τρόπο σαφή. Θα αξιολογήσει κάθε μαθητή

ατομικά, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμετοχή του στη διαδικασία

αναζήτησης και επεξεργασίας του υλικού από τις πηγές, καθώς και

την προσωπική του συμμετοχή κατά την προφορική παρουσίαση

των εργασιών. Κατά την ατομική αξιολόγηση ο καθηγητής θα λάβει

υπόψη και την έκθεση πεπραγμένων των μαθητών.

Κατά την ομαδική αξιολόγηση, αξιολογούνται η αποτελεσματική

συνεργασία κάθε ομάδας, η εύστοχη και επαρκής παρουσίαση των

θεμάτων που δόθηκαν στα φύλλα εργασίας, καθώς και η επάρκεια

της προφορικής παρουσίασης κάθε θέματος, ανά ομάδα.

Οι μαθητές θα αξιολογήσουν την εργασία τους, μετά την

ολοκλήρωση της διδακτικής διαδικασίας, ως προς τις δύο

παραμέτρους που τέθηκαν.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ – ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Αυτή η διδακτική πρόταση είναι δυνατόν να τροποποιηθεί και

να προσεγγισθεί εναλλακτικά με τη μορφή 6 ανεξάρτητων

δραστηριοτήτων (όσων και τα φύλλα εργασίας) που θα ενταχθούν

επιλεκτικά, κατά την κρίση του καθηγητή, στη διδασκαλία της

Ιστορίας ή της Τοπικής Ιστορίας. Σε αυτή την περίπτωση , το

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 12: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

σύνολο της τάξης θα εργαστεί σε ένα κοινό φύλλο εργασίας κάθε

φορά.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

ΤΟΥ

Το θέμα διερεύνησης του συγκεκριμένου σεναρίου είναι

προσιτό και οι διδακτικές ώρες που απαιτούνται για την

πραγματοποίησή του, στα πλαίσια του εφικτού.

Η δυσκολία εφαρμογής του σεναρίου αυτού έγκειται κυρίως

στη δυσκαμψία του Αναλυτικού Προγράμματος , που συνεπάγεται

την ανάληψη πρωτοβουλίας εκ μέρους του καθηγητή για την

αναπροσαρμογή του ώστε να γίνει εφικτή η διδασκαλία αυτή.

Η εμπλοκή του μαθητή στη διερεύνηση, δίνει τη δυνατότητα

να προσεγγίσει γνωστικά και πολιτιστικά το Μυκηναϊκό πολιτισμό

και να αντιληφθεί τις έννοιες του χώρου και χρόνου της περιόδου

αυτής. Παράλληλα έχει την ευκαιρία να οικειοποιηθεί τα οφέλη της

ομαδοσυνεργατικής εργασίας στην οποία συμμετέχει.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Τμήμα Δευτεροβάθμιας

Εκπαίδευσης, Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Φιλολογικών

Μαθημάτων στο Λύκειο, Αθήνα.

Λογισμικό «Περιπλάνηση στο χωροχρόνο»

Ηλεκτρονικές διευθύνσεις:

http://www.fhw.gr/chronosml (Ιδρυμα μείζονος ελληνισμού)

http :// www . komvos . edu . gr Ηλεκτρονικός Κόμβος του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

http://www.ert-archives.gr/V3/public/d--index-archive-search.aspx

Ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ

http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhihalkou/mykenai/mykenai.htm

http://odysseus.culture.gr

http :// www . cycladic . gr / frontoffice / portal . asp ?

cpage = resource & cresrc =792& cnode =55& clang =0

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 13: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

http://www.timerime.com/

http://www.mikrosapoplous.gr/homer/odm3m.htm

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι

Με τη βοήθεια του λογισμικού «Περιπλάνηση στο Χωροχρόνο» και

του σχολικού εγχειριδίου να εντοπίσετε πληροφορίες σχετικά με τη

εγκατάσταση των Μυκηναίων και να σημειώσετε πάνω στο χάρτη

τα σημαντικότερα μυκηναϊκά κέντρα και την εξάπλωση των

Μυκηναίων. Επίσης να κατασκευάσετε χρονογραμμή στην οποία να

συμπεριλάβετε εκτός από τα σημαντικότερα σημεία εξέλιξης του

Μυκηναϊκού πολιτισμού και κατατοπιστικές εικόνες.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 14: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΙ

Α) Να παρακολουθήσετε το 6ο και 8ο κεφάλαιο από το ντοκιμαντέρ

με θέμα την περιήγηση στην ακρόπολη των Μυκηνών . Έπειτα να

ανατρέξετε στο Χωροχρόνο και να εντοπίσετε τις πηγές εκείνες

που μας παρέχουν υλικό για το Μυκηναϊκό πολιτισμό. Επίσης

στοιχεία μπορείτε να αντλήσετε από το σχολικό εγχειρίδιο.

1.Περιπλάνηση στο Χωροχρόνο.

2.ΙΣΤΟΡΙΑ Α Λυκείου (σελ.66-67)

3.http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?

tid=8246&tsz=0&act=mMainView&mst=00:08:24:00

4.http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?

tid=8246&tsz=0&act=mMainView&mst=00:13:06:00

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 15: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

B) Να διαβάσετε από τη Ραψωδία γ , «Τα εν Πύλω» και να

εντοπίσετε τυχόν πληροφορίες που συμβάλλουν στην κατανόηση

του Μυκηναϊκού κόσμου.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΙΙ

Να εντοπίσετε τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομικής,

πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης του Μυκηναϊκού κόσμου και

να τα καταγράψετε με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου. Στη

συγκέντρωση του υλικού σας μπορείτε να βοηθηθείτε από τις

ακόλουθες πηγές:

1.Περιπλάνηση στο Χωροχρόνο (Ο Μυκηναϊκός κόσμος: Η οικονομία

τους, πώς έζησαν και πώς διοικήθηκαν)

2.http://www.fhw.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/economy/

index.html (οικονομία : εμπόριο, διεθνείς σχέσεις, αγροτική

οικονομία, γαιοκτησία)

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 16: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

3. http://www.fhw.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/society/index.html

(κοινωνία: ιεραρχία, πολιτική οργάνωση)

4. http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?

tid=8246&tsz=0&act=mMainView&mst=00:09:39:00

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι V

Α) Να αναφερθείτε στην κατοίκηση των Μυκηναίων και

ιδιαίτερα στην οργάνωση των ακροπόλεων. Να περιγράψετε

αναλυτικά ένα μυκηναϊκό ανάκτορο και να επισημάνετε τι

πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε από αυτό για την κοινωνική

οργάνωση των Μυκηναΐων.

Β) Επιπρόσθετα να αναφερθείτε στην ταφική αρχιτεκτονική

και να διακρίνετε τα είδη ταφής κατά τα μυκηναϊκά χρόνια.

Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα των τάφων των Μυκηνών

να σχολιάσετε την κοινωνική προέλευση των νεκρών.

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 17: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το υλικό σας να το συμπεριλάβετε σε ένα λογισμικό παρουσίασης

όπου θα παρουσιάζονται χαρακτηριστικά παραδείγματα

μυκηναϊκών ανακτόρων και τάφων.

1.http://www.fhw.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/habitation/index.ht

ml (ακρόπολεις, ανάκτορα και οικιστική αρχιτεκτονική)

2.http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2573 (Μυκήνες)

3.http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?

obj_id=2382&theme_id=227 (Τίρυνθα)

4.http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhi-halkou/mykenai/

mykenai.htm (οχυρώσεις, ανάκτορα και τάφοι)

5.http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?

tid=6946&tsz=0&act=mMainView&mst=00:22:14:00

(τάφος Κλυταιμνήστρας και Αίγισθου)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ V

Να συνθέσετε στο φύλλο εργασίας σας με τον επεξεργαστή

κειμένου ένα γλωσσάρι όπου θα καταγράψετε τις ερμηνείες των

ακόλουθων λέξεων . Στην προσπάθεια αυτή μπορείτε να δεχθείτε

βοήθεια από το Κέντρο ελληνικής γλώσσας και το σχολικό

εγχειρίδιο.

Ακρόπολη

Κυκλώπειος

Ανάκτορο

Μέγαρο

Θολωτός (τάφος)

Λακκοειδής (τάφος)

Προχρηματική (οικονομία)

Άναξ

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 18: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Συνομοσπονδία

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ V Ι

Α)Να αναφέρετε με συντομία πληροφορίες για τα κοινά

πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Μυκηναϊκών κέντρων (τέχνη,

γραφή, θρησκεία) και να συγκεντρώσετε χαρακτηριστικές εικόνες

τις οποίες θα συμπεριλάβετε σε ένα λογισμικό παρουσίασης.

Θεωρείτε ότι τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν τη θέση περί

ελληνικότητας του Μυκηναϊκού πολιτισμού;

Β) Επίσης με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου να συνθέσετε

ένα κείμενο σχετικά με την καθημερινή ζωή και τα λατρευτικά

έθιμα όπως προκύπτουν από τα αρχαιολογικά ευρήματα.

1. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CF%81%CE%B1%CE%BC

%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%92( για τη

γραμμική β)

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Page 19: ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

2. http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhi-halkou/mykenai/

mykenai.htm (γραμμική β, αγγειοπλαστική, γλυπτική και

τοιχογραφίες)

3. http://www.fhw.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/religion/

index.html (κοινωνία: ταφικά έθιμα, ενδυμασία και

καλλωπισμός, θρησκεία: θεότητες, τελετουργίες, ιερατείο,

ιερά)

4. Περιπλάνηση στο χωροχρόνο (Ο Μυκηναϊκός κόσμος:

χαρακτηριστικά του πολιτισμού τους)

ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ