Τεύχος 5

32
ΥΠΟΓΕIO ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΡΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 με θέα ΥΠΟΓΕIO με θέα 5 ΣΤΟΥΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΥΣ ΠΑΝΤΑ ΠΗΓΑΙΝΑΜΕ ΑΝΤΙΘΕΤΑ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΘΩΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΘΕΛΟΥΝΕ ΦΥΤΑ ΜΑ ΘΑ 'ΡΘΟΥΝ ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΑΝΘΙΖΟΥΝΕ ΜΕΣΑ ΣΕ ΖΑΡΝΤΙΝΙΕΡΕΣ ΤΡΕΞΕ..Ο ΠΑΛΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΩ ΣΟΥ ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΤΕ..ΤΣΑΜΠΑ ΕΙΝΑΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΡΕΑΛΙΣΤΕΣ..ΖΗΤΑΜΕ ΤΟ ΑΔΥΝΑΤΟ

description

Το περιοδικό της ΑΡΕΝΑ υπόγειο με θέα

Transcript of Τεύχος 5

Page 1: Τεύχος 5

AD

FAS

DFA

SD

AFS

Eim

as

ΥΠΟΓΕIOΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΑΡΕΝΑ [ ΤΕΥΧΟΣ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008µε θέαΥΠΟΓΕIOµε θέα

5

ΣΤΟΥΣ ΜΟΝΟ∆ΡΟΜΟΥΣ ΠΑΝΤΑ ΠΗΓΑΙΝΑΜΕ ΑΝΤΙΘΕΤΑ

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΘΩΟΤΗΤΑ

ΜΑΣ ΘΕΛΟΥΝΕ ΦΥΤΑ ΜΑ ΘΑ 'ΡΘΟΥΝ ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΜΕΡΕΣ

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΑΝΘΙΖΟΥΝΕ ΜΕΣΑ ΣΕ ΖΑΡΝΤΙΝΙΕΡΕΣ

ΤΡΕΞΕ..Ο ΠΑΛΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΩ ΣΟΥ

ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΤΕ..ΤΣΑΜΠΑ ΕΙΝΑΙ

ΕΙΜΑΣΤΕ ΡΕΑΛΙΣΤΕΣ..ΖΗΤΑΜΕ ΤΟ Α∆ΥΝΑΤΟ

Page 2: Τεύχος 5

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ: ΑΣΟΕΕ - ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ∆ΕΝ ΒΟΛΕΥΟΝΤΑΙ, ΒΟΥΛΕΥΟΝΤΑΙ

8 ΚΩ∆ΙΚΟ ΟΝΟΜΑ: Π∆ 407 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ: ΜΑΥΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

9 ΜΑ ΕΣΥ ΜΕ ΚΑΙΣ ΟΛΑ ΤΑ Κ.Ε.Σ.

10 ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ∆ΕΙΑΣ ΠΡΟΕΙ∆ΟΠΟΙΕΙ:

ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΙ∆ΕΙΑ

11 ΠΙΣΤΕΥΩ ΕΙC ENA (∆ΙΣ) €, ΠΑΤΕΡΑ, ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ

12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ∆ΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

17 Η ΛΕΥΚΙΜΜΗ ∆Ε ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

18 ΚΙΟΤΟ – ΕΛΛΑ∆Α 2-0

19 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ

21 FREE GAZA MOVEMENT

22 ΠΑΤΡΑ, Η ΠΥΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗ ∆ΥΣΗ Ή Η ΚΑΓΚΕΛΟΠΟΡΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ;

23 ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ∆ΕΚΑ... ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ... Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

24 ΧΟΡΗΓΟΙ + ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ = Μ3

25 ΤΕΧΝΗ & ΑΡΙΣΤΕΡΑ

26 BANKSY

28 ΡΑΣΤΑΦΑΡΙ: COOL ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Ή ΕΝΘΕΡΜΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ

ΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ;

30 Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ – THE GRAND ILLUSION

Page 3: Τεύχος 5

Υπόγειο µε θέα Νο 5..Βρισκόµαστε στο υπόγειο στην ΑΣΟΕΕ. Κόσµος,φασαρία, µαθήµατα ..Καθηµερινότητα..Μια καθηµερινότητα που µέσακαι έξω από εδώ έχει πτυχές που πολλοί επιλέγουν να µηνβλέπουν..Καταπάτηση ελευθεριών, καθηγητική αυθαιρεσία, κατάργησητου δηµόσιου χαρακτήρα της παιδείας (Νόµος Πλαίσιο, Εσωτερικόςκανονισµός, Κ.Ε.Σ., Λίστες συγγραµµάτων) και όχι µόνο (Ολυµπιακή,ΟΣΕ, ∆ΕΗ, λιµάνια..), τροµοκρατία, ανισότητα. Αρκετά αρνητική πτυχήτης καθηµερινότητας? Και όµως το µεγαλύτερο κοµµάτι της ζωής µαςαπαρτίζεται από τέτοιες καταστάσεις. Και σίγουρα δεν είναι η ζωή πουθέλουµε. Γιατί η ζωή όπως τη θέλουµε και τη βλέπουµε, εδώ από τουπόγειο, όπως τη φανταστήκαµε παιδιά είναι κάτι άλλο. Είναι ελευθερία,ισότητα, αλληλεγγύη, δηµιουργικότητα, αµφισβήτηση. Μόνο που τώραπια δεν τη φανταζόµαστε µόνο, τη διεκδικούµε κιόλας… Μέσα από συλ-λογικές διαδικασίες και παρεµβάσεις, αντιτιθέµενοι σε λογικές ανάθε-σης και πελατειακών σχέσεων. Στην καθηµερινότητά µας, στο µικρόκο-σµό µας, γιατί «ό, τι και να είναι τ’ άστρα εµείς τη γλώσσα µας τους βγά-ζουµε..»

Το περιοδικό αυτό λοιπόν, που είναι γραµµένο από ανθρώπους πουθεωρούν πως η ελευθερία του λόγου, η ανάπτυξη κριτικής σκέψης καιπροβληµατισµού µέσα σε ένα δηµόσιο και δωρεάν πανεπιστήµιο γιαόλους και όλες είναι αναφαίρετο δικαίωµά µας, δεν θέλει να πείσει γιατην ορθότητα όσων γράφει, θέλει απλά να µοιραστεί..

Editorial

Το Υπόγειο µε Θέα δεν είναι τσάµπα. Τσάµπα είναι η µία πίτσα στις τρεις. Τσάµπα είναι το CD στην πλαστική µεµβράνη τωνlifestyle περιοδικών. Για µια βόλτα στον ήλιο δεν πληρώνεις τίποτα. Κι όµως, δεν είναι τσάµπα. Είναι χωρίς αντίτιµο.

Την ευθύνη για την έκδοση της έχει η Α.Ρ.ΕΝ.Α. Σχόλια, διαφωνίες, γνώµες παρατηρήσεις, βρίσιµο, συνδροµές στο στέκιµας στο Υπόγειο της σχολής ή στο e-mail µας: [email protected]. Τα έξοδα καλύπτονται µε αυτοχρηµατοδότη-ση και τις όποιες διαφηµίσεις και για αυτό ζητάµε την κατανόησή σας… Εάν θέλετε να µας ενισχύσετε δε θα έχουµε κανέ-να πρόβληµα… ίσως µάλιστα έτσι γλιτώσουµε και από τις διαφηµίσεις.

AA

3

Page 4: Τεύχος 5

4

Καταρχάς, µπορείτε να µας περιγρά-ψετε το γενικότερο κλίµα που επικρα-τούσε πριν τη 17η του ιστορικού Νο-έµβρη;

Μ.Γκλαβά (φοιτήτρια ΑΣΟΕΕ): «Το 72έβραζε το καζάνι µέσα στις σχολές… µιαιστορική πολιτική σχολή η Ανωτάτη Εµπο-ρική... η δικτατορία µετρούσε ήδη 5 χρό-νια, αλλά σε µας υπήρχε γενικότερη πολι-τικοποίηση και δράση... Το Γενάρη πριν τηνοµική τα παιδιά µας µοίρασαν την “µελέ-τη των 12”...»

Μ.Μπαλαούρας (φοιτητής Α.Σ.Ο.Ε.Ε.):«Υπήρχε ένα κλίµα που διαµορφωνότανσιγά-σιγά παρά τις διώξεις, τα βασανιστή-ρια και τις φυλακίσεις. Ένας πολύ σηµα-ντικός παράγοντας που συνετέλεσε σε αυ-τό ήταν οι αντιστασιακές οργανώσεις και ορόλος που έπαιξαν. Η δράση τους ακου-

γόταν... Με συνθήµατα από τα µεγάφωνα,προκηρύξεις στα θέατρα, σε κινηµατογρά-φους άνοιγαν µικρόφωνα, αυτή βασικάήταν η γενιά των Λαµπράκηδων ΄68-΄69.Ταυτόχρονα ασφυκτιούσαµε στη ζωή τωνπανεπιστηµίων. Άνθρωποι της Χούνταςήταν διορισµένοι στο σύλλογο του οποίουη δραστηριότητα περιοριζόταν στην παρο-χή εισιτηρίων για ποδοσφαιρικούς αγώ-νες.»

Ζ.Παλούκα (φοιτήτρια Α.Σ.Ο.Ε.Ε):«Αν και οι περισσότεροι φοιτητές ήταν δη-µοκρατικών φρονηµάτων, το κείµενο τοµοιράζαµε έξω από τη σχολή.. σε όσουςδιέρχονταν.. ελάχιστη κίνηση µέσα στα αµ-φιθέατρα.. κοιτάζαµε σε ποιον θα µιλή-σουµε ανάλογα µε τις εφηµερίδες τιςοποίες διάβαζε ο καθένας: το Βήµα, ταΝέα , η Βραδινή !»

Οι σχέσεις του Πανεπιστηµιακού κό-σµου µε το δικτατορικό καθεστώς ποι-ες ήταν;

Μ.Μπαλαούρας: «Ακόµη και µεταξύµας δεν υπήρχε εµπιστοσύνη, οποιοσδή-ποτε µπορεί να ήταν δάκτυλος της χού-ντας. Oι δοσίλογοι και οι χαφιέδες βρί-σκονταν συνέχεια ανάµεσα µας, πολλούςτους ξέραµε κιόλας. Έτσι λοιπόν, δεν αφή-ναµε αιχµές γιατί καραδοκούσαν να µαςκαταδώσουν και να µας συλλάβουν ανάπάσα στιγµή».

Μ.Γκλαβά: «Οι Κύπριοι φοιτητές ήτανκυρίως αντιδραστικοί και έπαιξαν άσχηµορόλο στη σχολή µας..»

Ζ.Παλούκα: «Υπήρχαν καθηγητές που“έπαιξαν” µε τη χούντα… στην περίοδοΚαραµανλή µας έδωσαν ένα είδος λαϊκούδικαστηρίου, ως φοιτητές κάναµε αποχου-ντοποίηση στους συµφοιτητές µας... υπήρ-ξαν και δίκες, αλλά εµείς δεν ήµασταν ιδι-αίτερα ικανοί να διαχειριστούµε τέτοιαεξουσία. Με το που µπήκαν τα κόµµαταήρθαν και τα συµφέροντα»

Μ.παλαούρας: «Σηµαντική ήταν η δική

µας συµβολή κατά την αποχουντοποίηση...5 µε 6 καθηγητές που συνεργάζονταν µετη χούντα απολύθηκαν, ενώ άλλοι τέθη-καν σε αργία..»

Ποια ήταν η δράση των φοιτητών τηςΑ.Σ.Ο.Ε.Ε και πως οργανώθηκε;

Ζ.Παλούκα: «Μαζευόµασταν στηνπλατεία Βικτωρίας σε ένα µικρό πατάρι,στο NAPOLI, και συζητούσαµε για τα πολι-τικά δρώµενα και για την δράση που θααναπτύσσαµε µέσα στη σχολή. Εκεί απο-φασίσαµε να εκδώσουµε και ένα κείµενοµε φοιτητικά αιτήµατα για βιβλία, εργαστή-ρια, πρακτική εξάσκηση».

Μ.Γκλαβά: «Καθαρά φοιτητικά αιτήµατακαι µε το που το µοίρασαν τους κάλεσανσε απολογία..δεν ήµουν οργανωµένηόπως τα παιδιά, αλλά γνωρίζαµε όσα γίνο-νταν στη σχολή».

Μ.Μπαλαούρας: «Αρχίσαµε και µαζεύ-αµε υπογραφές για να γίνουν εκλογές στοσύλλογο... µας µάζεψαν και µας ξυλοκό-πησαν αλλά το κείµενο είχε διακινηθεί καιείχαν υπογράψει 100 άτοµα.. αυτό έγινε τοΜάη του 1973 και παρ’ όλες τις διώξεις τιςαστυνοµίας καταφέραµε να το διασώσου-µε και το πήγαµε το ίδιο βράδυ στα «Νέα»,στο γραφείο του Παπάζογλου να το δηµο-σιεύσει... την άλλη µέρα γίνεται πρώτη εί-δηση το γεγονός. Μας συνέλαβαν.. ευτυ-χώς δεν βρέθηκε το κείµενο για να συλ-λάβουν και να τροµοκρατήσουν όλουςόσους το είχαν συνυπογράψει... Στο δηµο-σίευµα του ο Παπάζογλου έγραψε “100φοιτητές ΑΣΟΕΕ ζητάνε...” και είχε τα αιτή-µατα µας. Όταν πέρασε το καλοκαίρι επι-κρατούσε “ησυχία”, ήταν όλα επίπεδα,εµείς είχαµε επαφές και µε άλλες σχολέςτη Νοµική τη Φιλοσοφική, Ιατρική, Φυσικό,Μαθηµατικό και αρχίσαµε να συντονιζόµα-στε όλοι µαζί. Ουσιαστικά όµως εµείς, ανκαι είχαµε πραγµατοποιήσει την κίνησητον Μάη, δεν είχαµε µαζικοποιήσει τονκόσµο της σχολής µας, δεν µπορούσαµε

Κάθε Νοέµβρη, ο νους και ηκαρδιά µας είναι εκεί, στο Πο-λυτεχνείο, στην εξέγερση τωνηρωικών παιδιών που υπέσκα-ψε ανεπανόρθωτα τη δικτατο-ρία και υπέγραψε µε αίµα τηναρχή του τέλους της. Τη δε-δοµένη εκείνη στιγµή τα παι-διά αυτά εκπροσωπούσαν τονΕλληνικό λαό, πέρα από ιδεο-λογικές διαφορές και κοµµατι-κές έριδες. Όπως κάθε χρόνο,έτσι και φέτος µπροστά σ’ αυ-τήν τη συγκυρία οφείλουµε ναξαναγυρίσουµε στην αρχή. Ναξαναδούµε την ιστορία τουαντιδικτατορικού αγώνα και τιςυψηλές αξίες για τις οποίεςπάλεψαν χιλιάδες νέοι, φοι-τητές, άνθρωποι της δουλει-άς, των γραµµάτων και της τέ-χνης, στα δύσκολα εκείναχρόνια µέσα από τα µάτιατριών από τους πρωταγωνιστέςτης εποχής.

17 ΝΟΕΜΒΡΗ 1973-ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣΜΕΣΑ ΑΠΟ ΜΑΤΙΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΗΣ Α.Σ.Ο.Ε.Ε.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ∆ΕΝ ΒΟΛΕΥΟΝΤΑΙ, ΒΟΥΛΕΥΟΝΤΑΙ…

Page 5: Τεύχος 5

να µιλήσουµε ανοιχτά, η σχολή ήταν απο-κοµµένη από τις άλλες, δεν είχε και υπο-χρεωτική παρακολούθηση και όλα αυτάδυσκόλευαν τη δράση µας. Έτσι, το επόµε-νο εγχείρηµα στο οποίο προβήκαµε τέλοςΣεπτέµβρη ήταν η συγγραφή ενός κειµέ-νου που ζητούσε την αποµάκρυνση τωνδιορισµένων από τη Χούντα και τη διεξαγω-γή ελεύθερων εκλογών, αλλά αυτό άφηνεαιχµές για δηµοκρατία και ελευθερία.Υπογράψαµε ως οι υπεύθυνοι των υπογρα-φών του Μάη : Μάκης Μπαλαούρας και∆ηµήτρης Παπαχρήστος. Μας συνέλαβανκαι πάλι και µας ξυλοκόπησαν αγρίως.»

Μ.Γκλαβά: «1Η Φλεβάρη µε κλήση τουπρύτανη της ΑΣΟΕΕ Ι. Χρυσοκέρη κλήθη-καν σε απολογία στο πειθαρχικό οι φοιτη-τές: Βλάχος, Λουλουδόκης, Μαργώνης,Μαρώλιας, Μπαλαούρας, Μπαστάκης,Μπονέλης, Ξανθόπουλος, Παλούκα, Πα-παχρήστου, Τσιµπίδας και Χονδρόπουλος,επειδή σύνταξαν µελέτη µε τα προβλήµατα

που αντιµετωπίζει η Σχολή. Θυµάµαι ακό-µα, ότι δέκα φοιτητές παραπέµφθηκανστον εισαγγελέα για παράβαση τουΝ.4000 περί τεντυµποϋσµού, µε την κατη-γορία ότι επιτέθηκαν έξω από το Πανεπι-στήµιο εναντίον αστυφύλακα µε πολιτικήπεριβολή.»

Και η αντίδραση της χούντας ποιαήταν;

Μ.Μπαλαούρας: « Αποφάσισε να κάνειτις εκλογές µε δικούς της καταλόγους,εφορευτικές επιτροπές, ενώ εµείς πραγ-µατοποιήσαµε µία έντονη διαµαρτυρία πουσυσπείρωσε το φοιτητικό κόσµο της ΑΣΟ-ΕΕ και τον έταξε πλέον στο πλευρό µας»

Ζ.Παλούκα: «Λίγο αργότερα έγινανεκλογές. Εµείς ως σύλλογος αποσυρθή-καµε, και κάναµε αποχή όπως και οι περισ-σότερες σχολές..»

Μ.Μπαλαούρα: «Εκτός από 2 του Πο-λυτεχνείου! Τους Χηµικούς και τους Μη-

χανολόγους, που ήταν οι µόνοι που πήραντις εκλογές σε όλα τα Πανεπιστήµια. Τότεεµείς, µε την παρότρυνση του Στέλιου τουΠαππά, που δραστηριοποιούνταν στη νεο-λαία των Λαµπράκηδων, φτιάξαµε τη “µε-λέτη των 12”, ένα κείµενο µε πολιτικό υπό-βαθρο, το οποίο όµως υπογράµµιζε τααπτά προβλήµατα των φοιτητών».

Ζ.Παλούκα: « Τυπώσαµε 1000 αντίτυ-πα τότε!»

Μ.Μπαλαούρας: «Ο αγώνας µας ήτανµαζικός γιατί δεν ήµασταν παράνοµοι, παρ’όλα αυτά οι προφυλάξεις που παίρναµεήταν πάντα πολλές. Αξίζει να σηµειώσου-µε ότι για τη διακίνηση της µελέτης στοφοιτητικό κόσµο της Ανωτάτης Εµπορικής,πολύ σηµαντικός ήταν και ο ρόλος τουεπονοµαζόµενου “πράκτορα”, µε την πα-ρέµβαση του οποίου παραπλανήθηκαν οιδικτατορικοί χαφιέδες. Το θέµα πήρε µε-γάλη δηµοσιότητα και έγινε γνωστό στολαό .Το σηµαντικό ήταν ότι το κείµενο αυτό

5

ΕΥΟΝΤΑΙ, ΒΟΥΛΕΥΟΝΤΑΙ…

Page 6: Τεύχος 5

περιείχε θέσεις όχι απλά άρνηση. Όταν µέ-σα αναφέραµε ελεύθερες εκλογές, τοµυαλό του καταπιεσµένου κόσµου δεν πή-γαινε στα φοιτητικά αλλά σε δηµοκρατικέςκαι ελεύθερες. Το πρωτοφανές της ιστο-ρίας ήταν ότι ήταν ενυπόγραφο και επώνυ-µο. ∆εν µπορούσαν όµως να µας συλλά-βουν και να µας δικάσουν διότι δεν είχαµεδιαπράξει κάτι παράνοµο, κι έτσι ανέθεσανστη σχολή να λύσει το πρόβληµα διοικητι-κά. Οπότε µας καλούν σε πειθαρχικό,όπως προαναφέρθηκε».

Η κοινωνία πως αντέδρασε;Μ.Μπαλαούρας: «Αρχίζει και γίνεται

ένα κίνηµα πολλαπλό πια. Άρχισαν οι πο-λιτικοί, οι αστοί, πέραν των κοµµάτων τηςΑριστεράς που µέσω των ραδιοφωνικώνσταθµών έλεγαν διάφορα, να δραστηριο-ποιούνται.»

Ζ.Παλούκα: «Εµείς το επιζητούσαµεαυτό, ήµασταν σε απόσταση από αυτούςαλλά θέλαµε την συµπάθεια και την συ-µπαράσταση τους».

Μ.Γκλαβά: «Για να αντιδράσει και ο κό-σµος, να κινηθεί εναντίον της χούνταςανοιχτά»

Μ.Μπαλαούρας: «Το σηµαντικό είναιότι µια σειρά από σχολές όπως το Πάντειο,η Φιλοσοφική η Ιατρική βγήκαν στα αµφι-θέατρα µε µία σειρά από αιτήµατα όπως ταδικά µας. Μας καλούν σε απολογία στις 5Φλεβάρη και µετά από ένα επεισόδιο στηνπρυτανεία κατεβαίνουµε κάτω στον κόσµο.Γεγονός ήταν ότι δεν περιµέναµε τόσο κό-σµο».

Ζ.Παλούκα: «Όλο το προαύλιο ήταν γε-µάτο φοιτητές, ανάµεσα στους οποίους και

χουντικοί οι οποίοι προπηλακίσθηκαν απότους υπόλοιπους».

Μ.Γκλαβά: «Ο κόσµος της ΑΣΟΕΕ είχεµαζευτεί στο προαύλιο της σχολής και δενέφευγε... δεν φοβόταν. Είχε έρθει ακριβώςγι’ αυτό το λόγο και έµεινε εκεί µέχρι ναβγουν οι φοιτητές έξω».

Πώς φτάσαµε στην ιστορική κατάληψητης Νοµικής και στην τελική του Πο-λυτεχνείου; Πώς εξελίχτηκαν τα γεγο-νότα;

Μ.Μπαλαούρας: «Η χούντα τότε απο-φάσισε ότι έπρεπε να λάβει άλλα µέτρα.Επειδή δεν είχε στοιχεία σε βάρος µας,δεν µπορούσε να καταφερθεί εναντίονµας, την ηγεσία ενός µαζικού κινήµατοςπου είχε πια αναπτυχθεί, γιατί θα ξεσηκω-νόταν ο κόσµος. Προσπάθησε να µας χτυ-πήσει λοιπόν, διαφορετικά. Εννιά ηµέρεςµετά, στις 14 Φεβρουαρίου έγινε η πρώτησυγκέντρωση του Πολυτεχνείου, η οποίαπήγε να πάρει ένα συντεχνιακό, θα λέγαµε

6

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

Page 7: Τεύχος 5

χαρακτήρα όπου ο κόσµος µαζεύτηκε και ηεκδήλωση αυτή εξελίχτηκε σε ένα είδοςκατάληψης, η οποία διαλύθηκε από τηναστυνοµία και έληξε µε τη σύλληψη 11φοιτητών. Η χούντα διαπράττει λάθη κατάσειρά. Πρώτον, τη σύλληψη των φοιτητώνκαι την παραποµπή τους σε δίκη µε σκοπόνα περάσουν στρατοδικείο και δεύτερον,την εµφάνιση φοιτητών χτυπηµένων από ταΜέσα Ενηµέρωσης. Τότε έγινε η πρώτη κα-τάληψη της Νοµικής που κι αυτή έληξε µεµεγάλες συλλήψεις και πυροδότησε κατα-στάσεις σε άλλα Πανεπιστήµια, στην Πά-τρα, τη Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα, δηµι-ουργώντας ένα κίνηµα αλληλεγγύης καιταυτόχρονα πολιτικό».

Μ.Γκλαβά: «Ο Μάκης ήταν ο πρώτοςπου εµφανίστηκε χτυπηµένος στο πανελ-λήνιο από τη χούντα στα “ΕΠΙΚΑΙΡΑ” τηςεποχής. Η χούντα ήθελε να τροµοκρατήσειµε αυτόν τον τρόπο τον κόσµο, αλλά έφε-ρε αντίθετα αποτελέσµατα».

Ζ.Παλούκα: «Στην κατάληψη της Νοµι-κής υπήρχε κόσµος απ’ όλες τις σχολές...µαζευτήκαµε όλοι γιατί στράτευσαν τουςσυνδικαλιστές σε µια προσπάθεια τους νααφήσουν ακέφαλο το φοιτητικό κίνηµα,του οποίου η ηγεσία ήταν άντρες.. γεγονόςπου έφερε τις γυναίκες στην επιφάνεια µεενεργό και ηγετικό πια ρόλο».

Μ.Μπαλαούρας: «Η δικιά µας η κατά-σταση στο στρατό ήταν άθλια αλλά κυκλο-φορούσε ακόµη χειρότερα ανάµεσα στοφοιτητικό κόσµο προκαλώντας νέες κατα-λήψεις και επεισόδια στις σχολές. Τότεέγινε και η κατάληψη της Νοµικής στηνοποία αναφέρεστε, µετά τη δική µας στρά-τευση, για συµπαράσταση».

Ζ.Παλούκα: «Εάν δεν υπήρχε το Πολυ-τεχνείο η κατάληψη αυτή της Νοµικής θαήταν το κορυφαίο γεγονός..»

Μ.Γκλαβά: «Η διαδήλωση στις 4 Νοέµ-βρη 1973, µε αφορµή το µνηµόσυνο του Γ.Παπανδρέου, όπου έγιναν και συλλήψεις,αλλά και η διαδήλωση 3.000 φοιτητών γιασυµπαράσταση στους συλληφθέντες στις8 Νοέµβρη αναζωπύρωσε την κατάσταση.Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν στις σχο-λές».

Ζ.Παλούκα: «Συγκεντρωθήκαµε όλοι

στο Πολυτεχνείο στις 14... από Α.Σ.Ο.Ε.Ε.,Νοµική και αλλού.. Η Πατησίων δονείταικυριολεκτικά από τα συνθήµατα για 2 µέ-ρες.. Η ανταπόκριση του κόσµου ξεπερνάκάθε προσδοκία και για πρώτη φορά δηµι-ουργείται η πεποίθηση ότι η χούντα µπορείνα πέσει… Στις 17 το µαζικό λαϊκό κίνηµαήταν πραγµατικότητα.. οι συγκεντρωµένοιέξω από το Πολυτεχνείο τραγουδούσαν το«πότε θα κάνει ξαστεριά» .. Η Αστυνοµίααπαγόρευσε την κυκλοφορία στο κέντροτης Αθήνας µέχρι νεοτέρας διαταγής στις9:30 και τα δακρυγόνα έπνιξαν την περιο-χή. Όσοι απέµειναν έστηναν οδοφράγµατακαι άναβαν φωτιές. Στις 11 το βράδυ ο ρα-διοσταθµός και τα µεγάφωνα καλούσαντον κόσµο να µη φύγει.. µετά ακολούθη-σαν τα γεγονότα όπως τα γνωρίζετε…»

Μ.Γκλαβά: «Όπως τα λέει η Ζωή έγι-ναν.. Το Πολυτεχνείο ήταν µια µαγική στιγ-µή! Έτυχε και ήµασταν εµείς …κι εσείς ναήσασταν το ίδιο θα κάνατε..»

Μ.Μπαλαούρας: «Οι φυλακισµένοι απότη χούντα είχαµε ελλιπή ενηµέρωση καιήµασταν αποκοµµένοι από τα γεγονότα,αλλά πλέον το πανανθρώπινο λαϊκό µέτω-πο που θα µάχονταν για τη δηµοκρατίαήταν µια πραγµατικότητα. Εµάς µας άφησανστις 19 Γενάρη του 74 για να σπάσει ο φό-βος των συναδέλφων, για να δουν ότι ήµα-σταν καλά και να κατευνάσουν τις διαµαρ-τυρίες. Και την ίδια µέρα µας συνέλαβαν οιΕσατζήδες... Τα πράγµατα για µας εκείήταν ακόµη χειρότερα.. αλλά τα πιο σηµα-ντικά είναι όσα λέχθηκαν ήδη..»

Η 17 Νοέµβρη είναι ένα γεγονός πουξεπέρασε τους πρωταγωνιστές του, είναιδική τους, αλλά ανήκει και σε αυτούς πουσυνεχίζουν να αγωνίζονται χωρίς να απελ-πίζονται, σε όλους εµάς. Το «Πολυτε-χνείο» είναι και πρέπει να αποτελεί γιαόλους µας µία ακατάπαυστη καταγγελίακαι διαρκή εξέγερση για ελευθερία, κοινω-νική δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια, και συµµε-τοχή. Να µας εµπνέει να αγωνιζόµαστε γιατα σύγχρονα προβλήµατα που απασχο-λούν την Ελληνική κοινωνία και το σύνολοτης εκπαιδευτικής κοινότητας. Τη προστα-σία και την αναβάθµιση της δηµόσιας και

δωρεάν παιδείας και να µας δείχνει τοδρόµο µαζικά κινήµατα που θα διεκδικούνένα κόσµο διαφορετικό, ένα τόπο δικαιο-σύνης που η διαφορετικότητα θα γιορτάζε-ται, οι άνθρωποι θα είναι πάνω από τα κέρ-δη και η δηµοκρατία σκοπός και συνεχήςπροσπάθεια προς διεύρυνση. Ειδικά σήµε-ρα, που το σύνθηµα «Ψωµί Παιδεία Ελευ-θερία» είναι τόσο επίκαιρο…

Ο ΟΡΚΟΣ ΠΟΥ ΕΛΕΓΑΝ ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣΣΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ: «Εµείςοι φοιτηταί των Ανωτάτων ΕκπαιδευτικώνΙδρυµάτων ορκιζόµαστε στ' όνοµα τηςελευθερίας να αγωνισθούµε µέχρι τέλουςγια την κατοχύρωση των ακαδηµαϊκώνελευθεριών, του πανεπιστηµιακού ασύ-λου, της ανακλήσεως όλων των καταπιε-στικών νόµων και διαταγµάτων. Ορκιζό-µαστε αλληλεγγύη σ' όλο το φοιτητικόκόσµο της Ελλάδας που βασανίζεται. Ηβία και η τροµοκρατία δεν θα περάσουν.Ζήτω ο αδούλωτος φοιτητικός κόσµος τηςΕλλάδας.»

Τα ονόµατα των 12:ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣΘΟ∆ΩΡΗΣ ΒΛΑΧΟΣ ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΝΕΛΗΣ ΖΩΗ ΠΑΛΟΥΚΑ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΠΑΛΑΟΥΡΑΣΜΑΝΩΛΗΣ ΜΠΑΣΤΑΚΗΣΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΡΩΛΙΑ ΜΑΝΩΛΗΣ ΧΟΝ∆ΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΙΜΠΙ∆ΗΣΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΛΟΥΛΟΥ∆ΑΚΗΣΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗΣ

Ευχαριστούµε για τις µαρτυρίες και τησυνεργασία τους αγωνιστές της περιόδουΓεράσιµο Μπαλαούρα, οικονοµολόγο στηνΤράπεζα της Ελλάδος, Συνδικαλιστή στηνΟΤΟΕ και ένας από τους συντάκτες της µε-λέτης των 12, Ζωή Παλούκα,απόφοιτο τηςΑνωτάτης Εµπορικής, Οικονοµολόγο καιΜαρία Γκλαβά, απόφοιτο της ΑνωτάτηςΕµπορικής, 35 χρόνια µαχόµενη βιοµηχα-νική λογίστρια.

ΟΛΓΑ

7

A

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1973

Page 8: Τεύχος 5

Oθεσµός των συµβασιούχωνΠ∆ 407/80 θεσπίστηκεπριν από περίπου 3 δεκαε-τίες µε σκοπό να καλυ-φτούν οι έκτακτες ανάγκεςτων πανεπιστηµίων σε θέ-

σεις µελών ∆ΕΠ τις οποίες αρχικά δε µπο-ρούσαν να καλύψουν τα πανεπιστηµιακάιδρύµατα µονοµιάς αφού ήταν σε φάσηανάπτυξης νέων πανεπιστηµιακών τµηµά-των. Με την πάροδο του χρόνου οι συµβα-σιούχοι Π∆ 407 κλήθηκαν να καλύψουνπάγιες και διαρκείς ανάγκες των πανεπι-στηµιακών ιδρυµάτων και η κατάσταση έχειεξελιχθεί σ’ ένα καθεστώς οµηρίας του ενλόγω διδακτικού προσωπικού.

Οι διδάσκοντες Π∆ 407 είναι συµβασι-ούχοι ορισµένου χρόνου και αυτό συνεπά-γεται τις όποιες συνέπειες που υφίστανταισε κάθε δουλειά : α) ελαστικές σχέσειςεργασίας β) µη καθορισµένο ωράριο γ)κλίµα ανασφάλειας δ) προβλήµατα στηαπόδοση των ασφαλιστικών εισφορών.

Οι διδάσκοντες Π∆ 407 δεν έχουν δι-καίωµα ψήφου στις γενικές συνελεύσεις

τµηµάτων και στις συγκλήτους των Πανεπι-στηµίων. Ο αριθµός και ο χρόνος έγκρισηςτων πιστώσεων εξαρτάται από το Υπουρ-γείο γεγονός που πλήττει την αυτοτέλειατου Πανεπιστηµίου. Το εξαιρετικά υψηλόποσοστό των συµβασιούχων Π∆ 407 σεσυνδυασµό µε το γεγονός ότι δεν έχουνδικαίωµα συµµετοχής στη λήψη αποφάσε-ων και στη συγκρότηση των οργάνων ∆ιοί-κησης προσβάλλει την αρχή αυτοδιοίκη-σης των πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων.

Η φύση των συµβάσεων ορισµένουχρόνου οδηγεί σε ατοµική διεκδίκηση γιαανανέωση σύµβασης ή για καλύτερουςόρους εργασίας γεγονός που αποδυναµώ-νει τις συλλογικές διεκδικήσεις. Έτσι δηµι-ουργούνται σχέσεις εξάρτησης ανάµεσαστους συµβασιούχους και ορισµένους κα-θηγητές όσον αφορά τη διδασκαλία και τοερευνητικό έργο. Στο Πανεπιστήµιο, µεγά-λο µέρος του προγράµµατος σπουδών,κυρίως των νέων τµηµάτων, έχει βασιστείστους Π∆ 407. Αυτό έχει σα συνέπεια ηεύρυθµη λειτουργία των πανεπιστηµίων ναεξαρτάται άµεσα απ’ αυτούς και σε περι-

πτώσεις µη ανανέωση της σύµβασης τουςνα δηµιουργούνται κενά στα προγράµµατακαι προβλήµατα στη διδασκαλία αυτών τωνµαθηµάτων. Επιπλέον µε τη συνεχή υπο-χρηµατοδότηση της παιδείας, οι πρώτοι δι-δάσκοντες που πλήττονται είναι οι Π∆ 407γεγονός που οδηγεί στην κάλυψη κενώνθέσεων αυτών εάν πραγµατοποιηθεί απότο µόνιµο προσωπικό, το οποίο καλείται ναεργαστεί πολύ περισσότερες ώρες από τιςπροβλεπόµενες εις βάρος της έρευνας.Αυτό συνιστά και µια µορφή εντατικοποίη-σης της εργασίας.

Μοναδική λύση σ’ αυτό το καθεστώςµαύρης εργασίας αποτελεί η µεγαλύτερηχρηµατοδότηση των πανεπιστηµιακώνιδρυµάτων και η αύξηση δαπανών για τηνπαιδεία, που θα οδηγήσει στην πρόσληψηπερισσότερου µόνιµου διδακτικού προσω-πικού. Ο θεσµός των διδασκόντων Π∆ 407πρέπει να καταργηθεί και να προκηρυ-χθούν κενές θέσεις µελών ∆ΕΠ αυτέςπου σήµερα καλύπτονται από τους Π∆407.

ΜΙΧΑΛΑΓΓΕΛΟΣ - ΣΤΕΛΛΑ

8

Κάθε εξάµηνο παίρνουµε το πρόγραµµα µαθηµάτων προκειµένου να δού-µε τα µαθήµατα και τις ώρες που θα παρακολουθούµε. Εκεί βλέπουµε σταονόµατα καθηγητών, ένα σχεδόν υπερήρωα, ένα χουντίνι της σύγχρονηςεποχής, ο οποίος διδάσκει πολλές ώρες σε πολλά τµήµατα και ο οποίοςείναι γνωστός µε τον κωδικό όνοµα Π∆ 407. Ποιός είναι αυτός;Το προεδρικό διάταγµα 407 εκδόθηκε το 1980 και ρυθµίζει θέµατα όσοναφορά τη δοµή και τη διάρθρωση του Πανεπιστηµίου και του πολυτεχνεί-ου της Κρήτης. Στο άρθρο 5 του εν λόγω Π∆ εισάγεται ο θεσµός των συµ-βασιούχων καθηγητών, ο οποίος µε το Ν.1674/1986 εκτείνεται σε όλα ταεκπαιδευτικά ιδρύµατα της χώρας.

ΚΩ∆ΙΚΟ ΟΝΟΜΑ: Π∆ 407

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ:ΜΑΥΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Page 9: Τεύχος 5

9

ΜΑ ΕΣΥ ΜΕ ΚΑΙΣ ΟΛΑ ΤΑ Κ.Ε.Σ

Το φοιτητικό κίνηµα το προηγού-µενο διάστηµα κατάφερε να απο-τρέψει την αναθεώρηση του άρθρου16 και κατάφερε σε µεγάλο βαθµόνα απονοµιµόποιησει και να µπλο-κάρει την εφαρµογή της εκπαιδευ-τικής αναδιάρθρωσης. Η κυβέρνησηµετά τη µεγαλύτερη ήττα της, απο-δείχθηκε αποφασισµένη να προ-χωρήσει σε συνταγµατική εκτροπήκάνοντας το σύνταγµα λάστιχο προ-κειµένου να προχωρήσει την εκπαι-δευτική αναδιάρθρωση. Το καλο-καίρι ο υπουργός παιδείας έφτιαξεκαι ψήφισε ένα νόµο ο οποίος στηνπραγµατικότητα άνοιξε το δρόµο γιατην αναγνώριση των Κέντρων Ελευ-θέρων Σπουδών(Κ.Ε.Σ.), αφού θε-σµοθέτησε άτυπη βαθµίδα εκπαί-δευσης στην οποία τοποθέτησε αυ-τά τα κολέγια.

Mε σχετικά έντεχνο τρόπο ηκυβέρνηση συνεχίζει τοέργο που ξεκίνησε το ΠΑ-ΣΟΚ δίνοντας άδεια λει-τουργίας στα ΚΕΣ καιπροσπαθεί να µετριάσει

τις αντιδράσεις του φοιτητικού κινήµατος.Συγκεκριµένα στο νοµοσχέδιο που κατατέ-θηκε, η Ν∆ σχολίασε πως το µόνο πουπροσπαθεί να κάνει είναι να βάλει σε τάξητο χάος που επικρατούσε στη µεταλυκεια-κή εκπαίδευση. Στην πραγµατικότητα όµωςστην εισηγητική έκθεση ορίζεται ένας νέοςπάροχος εκπαίδευσης τα «κολλέγια», ταοποία ξεχωρίζει από τα µέχρι τώρα εργα-στήρια ελευθέρων σπουδών στα οποία τυ-πικά ανήκουν και τους επιτρέπει να συνά-πτουν συµφωνίες franchising µε πανεπι-στήµια του εξωτερικού. Έτσι αλλάζουν οιδοµές και ο χαρακτήρας της τριτοβάθµιαςεκπαίδευσης. Η Ελλάδα και τυπικά εντάσ-σει την εκπαίδευση στο χώρο της απελευθε-ρωµένης αγοράς υπηρεσιών και ανοίγει οδρόµος για την εξίσωση των πτυχίων τωνΚΕΣ µε τα πτυχία του δηµόσιου πανεπιστηµί-ου, αφού εξαφανίζονται και τα τελευταία νο-µικά κωλύµατα τα οποία υπήρχαν ως τώρα.

Τα ΚΕΣ είναι ιδιωτικές δοµές εκπαίδευ-σης που λειτουργούν µε όρουςfranchising και παρέχουν 3ετείς καταρτί-

σεις πάνω σε υπερεξειδικευµένα γνωστικάαντικείµενα ή και σε συνονθυλεύµατα ετε-ρόκλητων αντικειµένων. Όλα αυτά επιπληρωµή και µέσα σε ένα αυταρχικό πλαί-σιο λειτουργίας χωρίς ίχνος ακαδηµαϊκούχαρακτήρα.

Η αναγνώριση τέτοιων ιδιωτικών εκπαι-δευτηρίων ως ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων ,παρακάµπτει ουσιαστικά όχι µόνο τις απο-φάσεις των φοιτητικών συλλόγων και τηςπανεπιστηµιακής κοινότητας, αλλά και τιςίδιες τις συνταγµατικές διατάξεις όπως αυ-τές ορίζονται στο άρθρο 16 και είναι στηνουσία η επιβολή της αποτυχηµένης ανα-θεώρησης του άρθρου 16 πλαγίως καιατύπως. Έρχεται να συµπληρώσει το νόµογια το ∆ΟΑΤΑΠ που εξισώνει τα 3ετήbachelor µε τα 4ετή και 5ετή πτυχία σε µιακατεύθυνση διάσπασης των σπουδών καιδηµιουργίας 2 κύκλων κατά τη συνθήκητης Μπολόνια. Αυτές οι δοµές θα λειτουρ-γούν και µέσω του ανταγωνισµού σαν πο-λιορκητικός κριός για τα δηµόσια Πανεπι-στήµια,ώστε να εφαρµόσουν όλους τουςαναδιαρθρωτικούς νόµους και να προσαρ-µοστούν στο πλαίσιο λειτουργίας τωνΚΕΣ. Ακριβώς λόγω της απελευθέρωσηςτης «αγοράς υπηρεσιών εκπαίδευσης»στο πλαίσιο του ΚΕΧΑΕ (Κοινός Ευρωπαϊ-κός Χώρος Ανώτατης Εκπαίδευσης) δια-λύεται κάθε επιστηµονική πειθαρχία καικαταργείται η συνοχή σπουδών και πτυ-χίων. Έτσι, προκύπτει η αναγκαιότητα ναµετριούνται σκόρπιες δεξιότητες(ατοµικόςφάκελος δεξιοτήτων) µε ίσο τρόπο καιακριβώς αυτήν την αναγκαιότητα καλύπει ονόµος για την αξιολόγηση και τις πιστωτι-κές µοναδες. Έτσι τα πανεπιστήµια οδη-γούνται στη διάσπαση των σπουδών σε 2κύκλους, αλλά και στην αναπροσαρµογήτων γνωστικών αντικειµένων και των προ-γραµµάτων σπουδών στο υπερεξειδικευ-µένο πρότυπο των ΚΕΣ.

Ανάλογη πρέπει να είναι και η αντιµε-τώπιση της εκπαιδευτικής κοινότητας. Ηαντιπαράθεση µας µε την ενσωµάτωση τηςοδηγίας ,δεν είναι αντιπαράθεση µε τουςαποφοίτους των ΚΕΣ, δεν είναι συντεχνια-κή. Πρώτον η δηµόσια και δωρεάν εκπαί-δευση είναι καθολική έννοια και όχι προ-νόµιο. Όταν πλήττεται κάπου και για κάποι-ους πλήττεται παντού και για όλους. ∆εύ-

τερον η ενσωµάτωση είναι κοµµάτι της συ-νολικής εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης µεστόχο, αφενός να διευρύνει τον χώρο πα-ρέµβασης της κερδοφορίας του κεφαλαί-ου στην εκπαίδευση και την λειτουργία τηςµε όρους ιδιωτικής οικονοµίας, αφετέρουνα παράγει ένα νέο µοντέλο εργαζόµενουαπασχολήσιµου, ευέλικτου, διαρκώς επα-νακαταρτιζόµενου, αφού µέσω της ειδί-κευσης και της στενής κατάρτισης πουπροώθει, επιτυγχάνεται ο κατακερµατι-σµός του σώµατος τόσο των εργαζοµένωνόσο και των φοιτητών µε αποτέλεσµα τηνδιάλυση των συλλογικών διεκδικήσεωνκαι τη πειθάρχιση του εργαζοµένου στιςανάγκες - επιταγές του εργοδότη. Άρα µι-λάµε για συνολική εξίσωση προς τα κάτωόλων των αποφοίτων.

Πάνω στη γενικευµένη εργασιακή ανα-σφάλεια και στα εξεταστικά φίλτρα που έρ-χονται να αναπαράγουν τον κοινωνικό κα-ταµερισµό της εργασίας στήνεται το εµπό-ριο ελπίδας και η επιχειρηµατολογία τωνθιασωτών της ενσωµάτωσης σε αύτο µε«λαϊκό» πρόσηµο. Η απάντηση µας είναι:* Αναστολή των αδειών των ΚΕΣ που εί-

ναι παραρτήµατα ξένων πανεπιστηµίων* Ελεύθερη πρόσβαση όλων στην τριτο-

βάθµια εκπαίδευση χωρίς ταξικούς,κοι-νωνικούς,οικονοµικούς,εξεταστικούς ήαλλούς φραγµους που συνεπάγεται τηνκατάργηση των Κ.Ε.Σ, ΙΕΚ µε ταυτόχρο-νη αναβάθµιση των άλλων βαθµίδωνεκπαίδευσης

* ∆ηµιουργία δηµόσιας και δωρεάν µετα-λυκειακής βαθµίδας τεχνικής και επαγ-γελµατικής εκπαίδευσης

* Ενιαία πανεπιστηµιακή εκπαίδευσηπου καταργεί τον διαχωρισµό ΑΕΙ καιΤΕΙ, που αναπαράγει συγκεκριµένες ιε-ραρχικές σχέσεις στην παραγωγή, καιτελικά στην κοινωνία

ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ

Page 10: Τεύχος 5

1. Ουσιαστική περικοπή των συγγραµµά-των διότι πλέον ο αριθµός τους ισούταιαυστηρά µε τον αριθµό των µαθηµάτωντου τµήµατος που απαιτούνται για τηναπόκτηση πτυχίου (π.χ. 36 µαθήµατα –36 συγγράµµατα). Η ρύθµιση αυτήυπονοµεύει την ακαδηµαϊκή ελευθε-ρία, υποβαθµίζει την ποιότητα τωνσπουδών, ενώ προϋποθέτει ότι ο πρω-τοετής φοιτητής θα κάνει λεπτοµερεια-κό, ακριβή και µακροχρόνιο σχεδιασµόχωρίς να έχει εικόνα για την ύλη και τοπεριεχόµενο των µαθηµάτων.

2. Σε περίπτωση που το σύγγραµµα σε κά-ποιο µάθηµα αλλάξει, οι φοιτητές µε-γαλύτερων ετών που το έχουν δηλώσεικαι στο παρελθόν δε δικαιούνται να πά-ρουν το νέο. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότιαν κάποιος φοιτητής, λόγου χάρη απότην πληροφορική δηλώσει το µάθηµα

EΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΩΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ δεν το περάσει στηνεξεταστική και το επόµενο εξάµηνο τοδηλώσει ξανά αν το παρεχόµενο συγ-γραµα έχει αλλάξει ,τότε ∆ΕΝ δικαιούταιο φοιτητής να λάβει το νέο σύγγραµµα!

3. Αυτό το µέτρο απ’ ότι φαίνεται θα έχειαναδροµική ισχύ, δηλαδή θα λαµβάνειυπόψη του τις δηλώσεις µαθηµάτωνπου έχουν γίνει από φοιτητές µεγαλύ-τερων ετών, οι οποίοι αναγκάζονται ναεπιλέξουν πλέον συγγράµµατα σύµφω-να µε το νέο νόµο (κοινώς οι φοιτητέςµεγαλύτερων ετών θα αντιµετωπίσουνπροβλήµατα γιατί επέλεξαν χωρίς ναξέρουν, ότι δεν έχουν δικαίωµα αλλα-γής και τώρα αφενός καταδικάζονταιστο να µην έχουν δικαίωµα επιλογής ήκαι αλλαγής κατεύθυνσης, αφετέρουστο να µην πάρουν άλλα συγγράµµατααν ήδη έχουν φτάσει στον αριθµό λή-ψης είτε λόγω µεγάλου έτους είτε λόγωπολλών µαθηµάτων επιλογής τα περα-σµένα έτη) .

4. Λόγω της γραφειοκρατίας που θα δηµι-ουργηθεί µε τις λίστες συγγραµµάτωνκαθώς και µε τις δηλώσεις των φοιτη-τών θα καθυστερήσει η διανοµή τουςπου πέρυσι γινόταν µε την έναρξη τωνµαθηµάτων. Πέρα από τον ακαδηµαικάαπαράδεκτο τρόπο για τη διανοµή συγ-γραµµάτων που το προεδρικό διάταγµαορίζει, τίθεται εν αµφιβόλω και το κατάπόσο είναι εφικτό να εφαρµοστεί αυτόςο τρόπος, δεδοµένου ότι µε το νέο µο-ντέλο θα αναγκαστούµε να πάρουµε βι-βλία 2 -3 εβδοµάδες πριν την έναρξητης εξεταστικής περιόδου.

5. ∆ηµιουργείται πρόβληµα µε την επιλο-γή των συγγραµµάτων καθώς λόγω ελ-λιπούς συστήµατος πληροφόρησης αλ-λά κα µη επαρκούς γνώσης για το συ-γκεκριµένο επιστηµονικό αντικείµενοπου πραγµατεύεται το µάθηµα αδυνα-τούν να επιλέξουν το κατάλληλο σύγ-γραµµα.Έτσι λοιπόν η επιλογή που µαςδίνεται µέσω του πολλαπλού συγγράµ-µατος είναι ψευδεπίγραφη αφού το κρι-

τήριο για την επιλογή του δεν θα απο-τελέσει η επιστηµονική του αξία,αλλακατά πόσο ανταποκρίνεται στη διδακτέακαι κατά επέκταση στη εξεταστέα ύληµε βάση την υπόδειξη του καθηγητή.Τοεπιχείρηµα αυτό αναιρεί λοιπον το κύ-ριο επιχείρηµα της κυβέρνησης για τηστήριξη του εν λόγω µέτρου στη λογικήότι καταργείται η επιβολή της µίας άπο-ψης στην διδασκαλία.Επιπλέον, επειδήαπό τα υπόλοιπα συγγράµµατα της λί-στας τα οποία θεσµοθετηµένα, είναιδυνατόν να προέρχεται µέρος της εξετα-στέας ύλης , θα πρέπει οι φοιτητές νατα προµηθευτούν από τις βιβλιοθήκεςτου πανεπιστηµίου (οι οποίες είναι ήδηανεπαρκείς ,ενώ µετά την παύση τηςχρηµατοδότησης τους από τα ΕΠΕΑΕΚτο µέλλον τους είναι αβέβαιο) ή ...να τααγοράσουν! Αξίζει ίσως να αναφέρου-µε ότι στο εν λόγω προεδρικό διάταγµα,δεν υπάρχει ακόµη και αυτή η ελάχιστηπρόβλεψη που είχε περιληφθεί αρχικάστο νόµο πλαίσιο ,προκειµένου να αµ-βλυνθούν τότε οι εντυπώσεις, ότι δηλα-δή το 1/10 του συνολικού αριθµού κά-θε διανεµόµενου συγγράµµατος σε κά-θε ΑΕΙ παραχωρείται από το κράτος στηβιβλιοθήκη του οικείου ιδρύµατος γιατον εµπλουτισµό της.

Είναι λοιπόν ένα από τα κοµµάτια τηςεκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης το οποίοπέρα απο την εντατικοποίηση και την πει-θάρχηση της φοιτητικής κοινότητας, βάζειπιο έντονα και εµφατικά το ταξικό φίλτροστην τριτοβάθµια εκπαίδευση αφού δυσχε-ραίνει τη φοίτηση των λαικών στρωµάτων.

Η πλειοψηφία των φοιτητών και της εκ-παιδευτικής κοινότητας έχει επανειληµµέ-να εναντιωθεί στο σύνολό των διατάξεωντου νέου Νόµου Πλαίσιο καθώς και στησυγκεκριµένη διάταξη για τις λίστες συγ-γραµµάτων. Καλούµαστε λοιπόν µέσα απόσυλλογικές διαδικασίες και δράσεις ναµην επιτρέψουµε να καταργηθούν τα δω-ρεάν συγγράµµατα και κανένας φοιτητήςνα µην αναγκαστεί να πληρώσει έστω και 1ευρώ για την αγορά βιβλίων.

ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ-ΓΙΑΝΝΗΣ

10

ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ∆ΕΙΑΣ ΠΡΟΕΙ∆ΟΠΟΙΕΙ:ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΙ∆ΕΙΑ

Είναι πλέον κοινή αλήθεια ότι οιαγώνες του φοιτητικού κινήµατοςτα τελευταία χρόνια κατάφεραν ναµπλοκάρουν µεγάλο µέρος της εκ-παιδευτικής αναδιάρθρωσης. Τοφοιτητικό κίνηµα έρχεται ξανά αντι-µέτωπο µε διάφορες πτυχές της, οιοποίες αποσπασµατικά, αλλά καιστοχευµένα παράλληλα, επιχει-ρούνται να εφαρµοστούν. Στη δε-δοµένη συγκυρία, λοιπόν, οι φοι-τητές βρισκόµαστε µπροστά σε µιανέα πραγµατικότητα που επηρεάζειάµεσα την καθηµερινότητά µας κιαφορά τον τρόπο µε τον οποίοπροµηθευόµαστε τα συγγράµµαταθίγοντας άµεσα τα υλικά µας συµ-φέροντα. Από ότι φαίνεται και µεβάση τις οδηγίες που έστειλε τουπουργείο στα τµήµατα τα ζητήµα-τα που ανακύπτουν είναι τα εξής:

Page 11: Τεύχος 5

Φυσικά, η επιχείρηση δεναποτελεί παρά θυγατρικήτου οµίλου ‘’MonastiriaAgiou Orous ΕΠΕ’’ πιστούεταίρου της ‘’Ekklisia TisEllados ΑΕ’’ στα πλαίσια

στρατηγικών συνεργασιών που αυτέςαναπτύσσουν. Οι όµιλοι αυτοί πιστοίστα χριστιανικά δόγµατα συσσωρεύ-ουν όλο και περισσότερα πλούτηεπενδύοντας τα σε διάφορα ‘’φιλέ-τα’’ της ελληνικής επικράτειας.

Η κυβέρνηση, πάντα πρωτοπόρασε θέµατα ενότητας εκκλησίας-κρά-τους, κάνει ό, τι περνά από το χέρι της γιανα βοηθήσει σε αυτούς τους χαλεπούςκαιρούς τέτοιες κοινωφελείς και, κυρίως,µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιχειρή-σεις. Εισηγητής αυτής της κυβερνητικήςπροσπάθειας υπήρξε ο νεοπαραιτηθής(γιατί άραγε;) κυβερνητικός εκπρόσωπος-και δεξί χέρι του πρωθυπουργού Καρα-µανλή- Ρουσσόπουλος, ο οποίος άλλω-στε διατηρεί (όλως τυχαίως) άριστες πνευ-µατικές, πάντα, σχέσεις µε τον CEO της‘’Vatopedi Real Estates Inc’’ -η αλλιώςηγούµενο- Εφραϊµ. Και πως τα ξέρουµε

όλα αυτά; Μα φυσικά από το γεγονός ότι ηκ. Ζαχαρέα, σύζυγος του κ. Ρουσσόπου-λου, φρόντισε να µας κάνει ένα full tourστις εγκαταστάσεις της εταιρίας.

Προκαλεί πάντως αίσθηση το γεγονόςότι υπήρξε σηµαντική κατακραυγή για

τη νοµιµότητα των επιχειρηµα-τικών δραστηριοτήτων αυ-

τών, παρότι- όπως αξίζεινα αναφερθεί- αυτές κα-τοχυρώνονται νοµικά απόπρόσφατα φιρµάνια της

Υψηλής Πύλης µε ηµερο-µηνία έκδοσης χαµένη στα βά-

θη των αιώνων. Σηµαντικό είναι,ωστόσο, να ξεκαθαριστεί σε ποιες ακρι-βώς δραστηριότητες αναφερόµαστε. Πρό-κειται για αγοραπωλησία ακινήτων εκτάσε-ων οι οποίες αποκαλούνται και ‘’φιλέτα’’(όπως προαναφέραµε) λόγω της (διόλουευκαταφρόνητης) αντικειµενικής τουςαξίας.

Εντάξει, και τι έγινε που περιλαµβά-νουν µερικές χιλιάδες τετραγωνικά χιλιό-µετρα δασικών εκτάσεων παραπάνω; Γιατο λόγο αυτό άλλωστε δεν έγινε πρόσφα-

τα προσπάθεια αναθεώρησης του άρθρου24; Μα φυσικά για να αποχαρακτηριστούνοι δασικές εκτάσεις αυτές και να δηµιουρ-γηθούν εγκαταστάσεις εστίασης (ή υπερ-πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήµατα)και αναψυχής (ή γήπεδα γκολφ) για τιςανάγκες του µέσου εργάτη-αγρότη-φοιτητή.

Πάντως, όσοι από εσάς ίσως δεν τα κα-ταφέρατε στις Πανελλήνιες ή/και έχετε ωςηγετικό-επιχειρηµατικό πρότυπο αυτό τουCEO Εφραϊµ, δεν έχετε παρά να εγγραφεί-τε στα courses ‘’Οργάνωσης & ∆ιοίκησηςΕκκλησιαστικών Επιχειρήσεων’’ και ‘’Εκ-µετάλλευσης ∆ηµοσίων Πόρων’’ πουπροσφέρει το νέο Επιχειρηµατικό-Εκκλη-σιαστικό Εκπαιδευτήριο που λειτουργείστις εγκαταστάσεις της επιχείρησης στοΒατοπέδι. Άλλωστε µε την ενσωµάτωσητης οδηγίας 36/05 το πτυχίο θα είναι ανα-γνωρισµένο από το ελληνικό ∆ηµόσιο µεισότιµη αξία αυτών της ΑΣΟΕΕ, του ΠΑΠΕΙή του ΠΑΜΑΚ ακόµα και του LondonSchool of Economics.

Οι εγγραφές ξεκίνησαν, όcοι πιcτοίπροcέλθετε…

ΑΡΑΜ- Γ.Κ.

11

Παρά το γεγονός ότι η παγκόσµια οικονοµία διέρχεταιπερίοδο ύφεσης και κρίσης, στην Ελλάδα, και πιο συ-γκεκριµένα στο Άγιο Όρος, έχουν την έδρα τους κάποι-οι πολύ ικανοί businessmen που αποκόµισαν τεράστιαοφέλη εν µέσω µιας περιόδου σαν και αυτή, πραγµατο-ποιώντας συναλλαγές µε το δηµόσιο. Που αναφερόµα-στε; Μα φυσικά στην “Vatopedi Real Estates Inc” ηοποία ύστερα από πρωτοβουλία του CEO της, γνωστούκαι ως Εφραϊµ, ηγέτη καθοδηγούµενου από τη θέλησητης Αγίας Τριάδας, αύξησε το τζίρο της κατά πολλάεκατοµµύρια ? (όχι όµως µόνο το τζίρο αλλά και τα κα-θαρά κέρδη, καθώς προσφέρονται ειδικές φορολογικέςελαφρύνσεις στη χώρα µας για τις επιχειρήσεις πουπραγµατοποιούν υψηλά κέρδη- και ΜΟΝΟ για αυτές).

ΠΙCΤΕΥΩ ΕΙC ΕΝΑ (∆ΙΣ) € ΠΑΤΕΡΑ, ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ

Page 12: Τεύχος 5

12

Tο παρόν άρθρο είναι αφιερωµένο στην κρίση του ∆ιεθνούς Χρηµατοπιστωτικού Συστήµατος. Μια κρίση που αποτυπώνει ανά-γλυφα την αποτυχία του νεοφιλελεύθερου µοντέλου ανάπτυξης και διαψεύδει παταγωδώς τις προφητείες των απανταχούθιασωτών του για το «τέλος της ιστορίας» και την «αύξηση της ευηµερίας» µέσω της παντοδυναµίας της ελεύθερης αγο-ράς. Η κατάρρευση τραπεζικών κολοσσών/ τοκογλύφων, οι κλυδωνισµοί στα διεθνή χρηµατιστήρια, οι νεόπτωχοι της ∆ύσηςκαι η άνοδος των τιµών των τροφίµων που οδηγεί σε νέους λιµούς στον Τρίτο Κόσµο, έχουν τις ρίζες τους στις µονεταριστι-κές πολιτικές που ακολουθούνται µε ιερή προσήλωση τα τελευταία χρόνια . Η κρίση των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ και

ότι έχει µέχρι στιγµής ακολουθήσει δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. η υποκατάσταση του κοινωνικού κράτους από την απλό-χερη παροχή δανείων, η απληστία των τραπεζών και η απουσία κάθε ελέγχου πάνω σε αυτές οδήγησαν σε µια πρωτόγνωρη σεισάχθειαυπέρ του Κεφαλαίου και µε µαθηµατική ακρίβεια στη σηµερνή κατάσταση. Και όµως, η διέξοδος που υποδεικνύεται ως µοναδική (!!!)είναι η σωτηρία του σάπιου αυτού οικοδοµήµατος µε τα χρήµατα των εργαζοµένων. Λεφτά από τη φορολόγηση των Τραπεζών δεν υπάρ-χουν…από τις περικοπές για την Παιδεία υπέρ των τραπεζών, όµως, ΝΑΙ! για την Υγεία, τα Ταµεία, τις Συντάξεις, τους ΣυµβασιούχουςΟΧΙ! Για τις τράπεζες ΝΑΙ!Οι πολιτικές που εφαρµόζει σε όλα τα επίπεδα η Ν∆, αποδεχόµενη πλήρως την κληρονοµιά του ΠΑΣΟΚ εί-ναι πανοµοιότυπες µε αυτές που οδήγησαν στην οικονοµική κρίση. Ασφαλιστική Απορρύθµιση, σκανδαλώδη φορολογικά µέτρα υπέρτων εχόντων και των προνοµιούχων, επιτηδευµένη υποβάθµιση τω ∆ΕΚΟ µε απώτερο σκοπό την ιδιωτικοποίησή τους, συνεχείς περικο-πές των κοινωνικών παροχών ασυδοσία των εγχώριων τραπεζών, δοµηµένα οµόλογα και real estate µε τον Ύψιστο είναι µερικές µό-νο από τις πτυχές της νεοφιλελεύθερης αντιλαϊκής και διαπλεκόµενης πολιτικής της κυβέρνησης. Αρκεί µια µατιά στον προϋπολογι-σµό του νέου έτους , ενδεικτικό των κυβερνητικών κατευθύνσεων, για να διαπιστώσει κανείς ότι οι δαπάνες για την Παιδεία περικόπτο-νται κατά 250 εκατοµµύρια Ευρώ ενώ οι εξοπλισµοί αυξάνονται κατά 800 εκατοµµύρια Ευρώ!!! Και τα χειρότερα έρχονται...

ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑΧρηµατηστιριακος πανικός και υφέσεις

Περίοδος ∆ιάρκεια(Χρόνια)

Βασικά Προβλήµατα

Πανικός 1893 1893-1905 12 Σιδηρόδροµοι και στροφή στο χρυσό

Πανικός 1907 1907-1908 1 Πτωχεύσεις τραπεζών εξαιτίας της χρήσης νέων σύνθετων προϊόντων

Μεγάλη Ύφεση 1929-1939 10 Κατάρρευση Χρηµατιστηρίου, Πτωχεύσειςτραπεζών,Εµπορικοί πόλεµοι

Πανικός 1937 1937-1942 5 Β' Παγκόσµιος, Σκάνδαλα στη Wall Street

Πετρελαϊκή Κρίση 1973 1973-1975 2 Ράλι πετρελαίου,πόλεµος στο Βιετνάµ,πληθωριµός

Πανικός 1987 και Ύφεση αρχών 1990 1987/1990-1991

4 Κρίση δολαρίου,έλλειψη ρευστότητας,real estate

Φούσκα 2000 2001-2003 2 11 Σεπτεµβρίου, λογιστικά σκάνδαλα,φούσκα dot.com

Κρίση 2008 2008-.... ? Real estate,πτωχεύσεις τραπεζών,έλλειψη ρευστότητας

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ο ΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡ ΙΣΗ

∆ Ι Ε Θ Ν Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Η Κ Ρ Ι Σ Η

Page 13: Τεύχος 5

13

Όλα ξεκίνησαν µε την αγορά της κατοικίας στις Η.Π.Α. Την περίοδο εκείνηείχαν αναπτυχθεί από το αµερικάνικο τραπεζικό σύστηµα 5 βασικά είδηδανείων.

Tα συµβατικά δάνεια, τα οποίαείναι τα γνωστά σε όλους µαςδάνεια που χορηγούν στηνπλειοψηφία τους και οι ελληνι-κές τράπεζες, τα οποία έχουναυστηρούς όρους χορήγησης

και ορισµένο ύψος δανεισµού. Τα δάνειαjumbo που είναι παρόµοια µε τα συµβατι-κά απλά έχουν µεγαλύτερο όριο δανει-σµού. Τα subprime δάνεια (ονοµάζονταιέτσι γιατί εκπληρώνουν κάποιο από τα χα-ρακτηριστικά των συµβατικών δανείων) ταοποία φέρουν υψηλότερο βαθµό πιστωτι-κού κινδύνου και έχουν κακή πιστωτικήιστορία καθώς το ύψος του δανείου δεν δι-καιολογείται από το παρουσιαζόµενο ει-σόδηµα για την αποπληρωµή του. Τα Alt–A δάνεια τα οποία είναι µια κατηγορία δα-νείων ανάµεσα στα subprime και στα συµ-βατικά δάνεια. Και τέλος τα HEL/HELOCδάνεια στα οποία ο δανειζόµενος αποκτάένα λογαριασµό ανάληψης µε βάση τηναξία του σπιτιού που υποθηκεύει . Από το2001 και µετά η χορήγηση των subprimeδανείων άρχισε να αυξάνεται απότοµα κα-θώς το χρηµατοπιστωτικό σύστηµα τωνΗ.Π.Α. είχε ανάγκη για επέκταση σε κοι-νωνικές οµάδες οι οποίες ήταν αποκλει-σµένες από αυτό µέχρι την χρονική εκείνηπερίοδο. Τα subprime δάνεια από τα 190δις δολάρια φτάνουν στα 600 δις σε από-λυτο αριθµό και καλύπτουν το 20 % τουσυνόλου των δανείων. Εποµένως παρατη-ρείται µια συνεχής αύξηση του δανεισµούγια αγορά κατοικίας µε αυξανόµενο βάροςτων µη-συµβατικών δανείων τα οποίααπευθύνονταν σε κατώτερα εισοδηµατικάστρώµατα και µειονότητες. Γιατί όµως οιτράπεζες δάνειζαν και ας ήξεραν ότι ταδάνεια θα ήταν πολύ δύσκολο να αποπλη-ρωθούν; Το σίγουρο πάντως είναι ότι ταδάνεια αυτά δεν συνιστούν κάποια απάτη ήλάθος τραπεζική πρακτική και η απάντησηστο παραπάνω ερώτηµα είναι σχετικά

απλή: όταν οι τιµές των κατοικιών αυξάνο-νται προσδοκάς πως ότι αγοράσεις θαµπορεί να πωληθεί µετά σε υψηλότερη τι-µή και έτσι να χρησιµοποιήσεις την διαφο-ρά αυτή για να αναχρηµατοδοτήσεις το δά-νειο που έχεις ήδη πάρει. Έτσι τα δάνειααυτά που έχουν χαρακτηριστεί ως ευκαι-ρίες επένδυσης τιτλοποιούνται και οι τρά-πεζες πωλούν αυτά σε τρίτους µε κέρδοςτην εισροή του ρευστού καθώς και µιαπροµήθεια οργάνωσης της τιτλοποίησης.Για την διαδικασία αυτή αναπτύχθηκαν, κυ-ρίως από τις ίδιες τις τράπεζες, θυγατρικές«εταιρίες ειδικού σκοπού» (SPV) οι οποί-ες αγόραζαν τους τίτλους από τις µητρικέςτράπεζες και γενικώς αναλάµβαναν τηναγοραπωλησία αυτών. Έτσι δηµιουργήθη-κε ένα πολυσύνθετο χρηµατοπιστωτικόσύστηµα πάνω στην αγοραπωλησία τίτλων.Η αγορά αυτή (ABCP) άρχισε να καταρρέειόταν τα subprime δάνεια δε µπορούσαννα αποπληρωθούν και έτσι ακολούθησανπλειστηριασµοί οι οποίοι αύξησαν τηνπροσφορά των κατοικιών και κατά συνέ-πεια οδήγησαν σε πτώση των τιµών τους.Με αυτόν τον τρόπο η αξιοπιστία στην αγο-ρά τίτλων µειώθηκεκαι οι εταιρείες SPVάρχισαν η µία µετάτην άλλη να καταρρέ-ουν αναγκάζοντας τιςµητρικές τράπεζεςτους να αγοράσουντους τίτλους και ναπροχωρήσουν στηνεκκαθάρισή τους. Αυ-τό είχε ως αποτέλε-σµα να µεταφερθεί ηκρίση σε ολόκληρο τοτραπεζικό σύστηµαοδηγώντας πολλέςτράπεζες σε χρεοκο-πία (Fannie Mae,Freddie Mac, τις

οποίες «έσωσε» το αµερικανικό κράτοςαγοράζοντάς τες καθώς και η LehmannBrothers η οποία αφέθηκε να φαλιρίσει).Οι τραπεζικοί κλάδοι των χρηµατιστηρίωνσε όλο τον κόσµο άρχισαν µέρα µε τη µέ-ρα να βυθίζονται συµπαρασύροντας ολό-κληρους τους γενικούς δείκτες καταγρά-φοντας απώλειες πολλών δισεκατοµµυ-ρίων. Οι βαριές επιπτώσεις στην πραγµατι-κή οικονοµία έχουν αρχίσει ήδη να δια-φαίνονται. Ολόκληρες οικονοµίες έχουνοδηγηθεί (Ισλανδία) και οδηγούνται(Τουρκία, Ουκρανία, Ρουµανία, Βαλκανι-κές χώρες) σε κατάρρευση καθώς καθη-µερινά υποτιµούνται τα νοµίσµατά τους.Όµως το σηµαντικό αντίκτυπο αυτής τηςβαθιάς κρίσης είναι ότι για µια ακόµη φο-ρά ο κόσµος της εργασίας θα πληρώσει τοβαρύ αυτό τίµηµα καθώς η ύφεση υπολο-γίζεται ότι από το 2009 θα φέρει µέχρι20 εκατοµµύρια απολύσεις στις βιοµηχα-νίες , τις οικοδοµές και τον χρηµατοοικο-νοµικό τοµέα (σύµφωνα µε έρευνα του∆ιεθνούς Γραφείου Εργασίας ).

Ν.M.

Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ο Ν Ο Μ Ι Κ Η Κ Ρ Ι Σ Η

Page 14: Τεύχος 5

14

Παρά το γεγονός ότι η οικονο-µία µας είναι «θωρακισµένη»και το τραπεζικό µας σύστηµα«ισχυρό», αν πιστέψουµε ταλεγόµενα του πρωθυπουργούΚαραµανλή και το υπουργού

οικονοµίας Αλογοσκούφη, η κυβέρνησηγια σιγουριά αποφάσισε να δωρίσει το πο-σό των 28 δισ. ευρώ (ψιλοπράγµατα) γιατην εξασφάλιση της απαιτούµενης ρευστό-τητας του συστήµατος. Το ποσό αυτό θαδιατεθεί ως εξής:1. Εγγύηση του δηµοσίου για τις ανάγκες

ρευστότητας του πιστωτικού συστήµα-τος ύψους 15 δισ. ευρώ.

2. Ενίσχυση της ρευστότητας της διατρα-πεζικής αγοράς ύψους 8 δισ. ευρώ.

3. Συµµετοχή του δηµοσίου στο µετοχικόκεφάλαιο των τραπεζών µε προνοµιού-χες – χωρίς ψήφο - µετοχές, ύψους 5δις. ευρώ.Για να πάρουµε µια µικρή όµως γεύση

του τι σηµαίνει αυτό το ποσό και αν τελικάεπηρεάζει την πραγµατική οικονοµία ναεπισηµάνουµε ενδεικτικά ότι αποτελεί: πε-ρίπου το 10% του Ακαθάριστου ΕθνικούΠροϊόντος ή το 13% του δηµόσιου χρέ-ους ή τις δαπάνες για την παιδεία τεσσά-ρων ετών (σήµερα δίνουµε 7,2 δισ. ευρώτο χρόνο) ή τις επενδύσεις στην υγεία πέ-ντε ετών ή τρία έτήσια προγράµµατα δη-µοσίων επενδύσεων (8,5 δισ. έκαστο).

Ενώ λοιπόν η κυβέρνηση σπαταλά δι-σεκατοµµύρια στην διευκόλυνση των τρα-πεζών, την ίδια στιγµή παριστάνει τον«φτωχό συγγενή» όσον αφορά τις κοινω-νικές δαπάνες καθώς στον Προϋπολογι-σµό του 2009 προβλέπεται µείωση τωνδαπανών για την Παιδεία κατά 260 εκα-τοµµύρια ευρώ ενώ προωθείται η ιδιωτικο-ποίηση και άλλων δηµόσιων οργανισµών(Ολυµπιακή, ΟΣΕ).

Ταυτόχρονα επιδίδεται στο σπορ τηςφοροεπιδροµής και βάζει στο στόχαστροτις «προνοµιούχες» οικονοµικές τάξεις(χαµηλόµισθους, συνταξιούχους, ελευθε-ροεπαγγελµατίες) προκειµένου να εξα-σφαλίσει µια κάποια ρευστότητα ώστε ναδιευκολύνει τις συµπαθείς τάξεις των τρα-πεζιτών και των βιοµηχάνων.

Και ενώ όλα αυτά τα µέτρα υποτίθεταιπως θα µας έδιναν µια ψευδαίσθησηασφάλειας απέναντι στη διεθνή χρηµατο-πιστωτική κρίση, κάποιοι ενοχλητικοί αριθ-

µοί κάνουν την εµφάνισή τους και µας κα-ταστρέφουν την ειδυλλιακή εικόνα. Σύµ-φωνα µε αυτούς παρατηρήθηκε: µείωσητης παραγωγής στη µεταποίηση κατά 3%(Αύγουστος), µείωση στην οικοδοµικήδραστηριότητα κατά 18,5%, µείωση στιςπωλήσεις των supermarket κατά 20%(Σεπτέµβριος), αύξηση του πληθωρισµούστο 4,6%, ανατιµήσεις προϊόντων κατά12%. Ταυτόχρονα οι προβλέψεις για αύ-ξηση της ανεργίας, ιδιαίτερα ανάµεσαστους νέους, για επιβράδυνση της οικο-νοµικής ανάπτυξης και για οικονοµικό µα-ρασµό πολλών µικροµεσαίων επιχειρήσε-ων δεν αφήνουν πολλά περιθώρια γιααποφυγή της οικονοµικής κρίσης.

Και µέσα σε όλα αυτά οι τραπεζίτεςαντιδρούν!!!

Αντιδρούν καθώς θεωρούν απαράδε-κτη την εισβολή του κράτους στην διοίκη-ση των τραπεζών (συµµετοχή Κράτουςστο ∆.Σ. των τραπεζών χωρίς δικαίωµαψήφου!) και την έλλειψη εµπιστοσύνηςστο δόγµα της ελεύθερης αγοράς και επι-µένουν να τους χορηγηθεί το δώρο των 28δις. ευρώ χωρίς καµία υποχρέωση από τηνπλευρά τους.

Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Αυτοί πουαπαιτούν χρηµατική βοήθεια εδώ και τώραείναι οι ίδιοι που: το 2007 είχαν αύξησητων κερδών τους κατά 65%, το 2006έβγαλαν σε πλειστηριασµό 1.014 ακίνητακαι το 2007 3.229 ακίνητα, δεν υπο-γράφουν τις κλαδικές συµβάσεις εργα-σίας και δεν δίνουν τις απαιτούµενες αυ-ξήσεις στο εργαζόµενούς τους, παίρνουντεράστια bonus για τις «αποδόσεις» τουςκαι αρνούνται πλέον την σύµβαση µε τονΟργανισµό Εργατικής Κατοικίας για δα-νειοδότηση εργαζοµένων και συνταξιού-χων καθώς το περιθώριο κέρδους είναιχαµηλό.

Όσο συνεχίζουµε να καλλιεργούµε ένακλίµα ασυδοσίας στον τοµέα της οικονο-µίας, όσο δεν διεκδικούµε δυναµικά καιαγωνιστικά τα αυτονόητα, όσο επιµένουµεστην απάθεια τόσο αυτές οι ληστρικές συ-µπεριφορές θα αναπαράγονται και θα κυ-ριαρχούν στην οικονοµική ζωή της χώρας.

ΚΩΣΤΑΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ & ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Eνώ η πιστωτική κρίση συνεχίζε-ται, παρά τα τρισεκατοµµύριαδολάρια που άλλαξαν τσέπεςαπό αυτές των φορολογουµέ-νων σε εκείνες των τραπεζιτώνκαι κερδοσκόπων, η παγκόσµια

ύφεση µόλις αρχίζει και τα χρηµατιστήριαπου την προεξοφλούν εξακολουθούν ναπέφτουν...

Νοµισµατική πολιτική, ενέσεις ρευστότη-τας, κεφαλαιακή βάση και σχέδια επί σχε-δίων (Μπράουν, Πόλσον) είναι µερικές µό-νο από τις δυσνόητες έννοιες των τελευταί-ων µηνών. Πρώτης τάξεως ευκαιρία τουςφοιτητές και καθηγητές του ΟΠΑ, να που-λήσουµε µούρη, γνώσεις και φυσικά άπο-ψη… Όπως είναι φυσικό, ο περισσότεροςθόρυβος γίνεται πάνω στα µέτρα εξόδουαπό την κρίση και εµείς δεν πρόκειται να τααφήσουµε ασχολίαστα.

ΣΧΕ∆ΙΟ ΠΟΛΣΟΝ Η πρώτη αντίδραση ήρθε από τις ΗΠΑ

και προβλέπει τη δηµιουργία ενός κρατικούταµείου-σκουπιδοτενεκέ 700 δισεκατοµµυ-ρίων δολαρίων, στο οποίο θα «πωλούν» τααδιάθετα «τοξικά» χαρτιά του χαρτοφυλακί-ου τους οι επενδυτικές τράπεζες. Το σχέδιοπροβλέπει ότι οι αποφάσεις του υπουργεί-ου Οικονοµικών δεν θα µπορούν να αναι-ρεθούν από οποιαδήποτε κυβέρνηση ή δι-καστήριο. Ο υπουργός θα ενηµερώσει τοΚογκρέσο µέσα στους πρώτους 3 µήνες καιέκτοτε θα ξαναδίνει αναφορά 2 φορές τονχρόνο, µετατρεπόµενος στην πράξη σε δι-κτάτορα του αµερικανικού χρηµατοπιστωτι-κού συστήµατος. Παράλληλα φορτώνειστους ώµους των φορολογούµενων τα εκα-τοντάδες εκατοµµύρια δολάρια. Αν στο κό-στος της «κάθαρσης» συνυπολογίσουµεκαι τις έως τώρα ενέσεις ρευστότητας, τότεαυτό ξεπερνά τα δύο τρισεκατοµµύρια δο-λάρια, µεγαλύτερο και από το σχέδιο Μάρ-σαλ. Το σχέδιο στηρίζεται στην υπόθεση ότισε µερικούς µήνες η αγορά ακινήτων θαανακάµψει, οι «τοξικοί» τίτλοι της θα ανατι-µηθούν και από το προϊόν της µεταπώλη-σής τους, θα αποσβεστεί εν µέρει το αστρο-νοµικό ποσό που καλούνται να καταβάλουνοι φορολογούµενοι. Πού θα βρεθούν τόσαχρήµατα; Προφανώς, µέσω της έκδοσης νέ-ων κρατικών οµολόγων. Η εξόφληση αυτής

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ο ΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡ ΙΣΗ

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ: MIA ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Page 15: Τεύχος 5

της νέας παρτίδας του αµερικανικού δηµό-σιου χρέους ,όµως, θα απαιτήσει µε τη σει-ρά της αύξηση της φορολογίας και µείωσητων δηµόσιων δαπανών. Την ίδια ώρα 30εκ. αµερικανοί περιµένουν στις ουρές τουσυσσιτίου, οι αυτοκινητοβιοµηχανίες ανα-κοινώνουν µαζικές απολύσεις και οι παρα-γκουπόλεις που πλαισιώνουν τα αστικά κέ-ντρα αυξάνονται και πληθύνονται.

ΣΧΕ∆ΙΟ ΜΠΡΑΟΥΝΠαρά τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει

στο εσωτερικό, ο Βρετανός πρωθυπουργόςµετατράπηκε µέσα σε µια νύχτα σε ήρωατου παγκόσµιου καπιταλισµού! Καταθέτο-ντας το δικό της σχέδιο και εγκαταλείπονταςπρος το παρόν την προσκόλληση στον νεο-φιλελευθερισµό, η κυβέρνηση Μπράουνπροχωρεί σε µερική εθνικοποίηση τραπε-ζών, δίνει απλόχερα εγγυήσεις και ενέσειςρευστότητας, σε µια απελπισµένη προσπά-θεια να ανακτηθεί η εµπιστοσύνη στο κορυ-φαίο χρηµατοοικονοµικό κέντρο της Ευρώ-πης. Το πακετάκι ανέρχεται στα 500 δισ.στερλίνες ήτοι το ένα τρίτο του ΑΕΠ της χώ-ρας. Για να λάβουν την κρατική βοήθεια, οιτράπεζες θα πρέπει να εγγυηθούν ότι θαδιευκολύνουν τον δανεισµό για τους µικρο-επιχειρηµατίες και όσους θέλουν να αγο-ράσουν σπίτι, ενώ θα υπάρξουν κανόνες γιατην αµοιβή των τραπεζικών στελεχών. Επι-χειρώντας να κατευνάσει τις αντιδράσεις, οΜr Μπράουν τόνισε ότι οι φορολογούµενοιθα συµµετάσχουν στα κέρδη που µπορεί ναπροκύψουν όταν (και αν) οι τράπεζες ξεπε-ράσουν τα προβλήµατά τους. Κοινώς, πάλιοι τελευταίοι καλούνται να βγάλουν το φίδιαπό την τρύπα... To σχέδιο προκάλεσε αί-σθηση στους απανταχού καπιταλιστές καιπαραλλαγές του υιοθετήθηκαν σε όλα σχε-δόν τα κράτη µέλη της Ε.Ε. Ως εκ τούτουδεν κρίνεται σκόπιµο να επεκταθούµε στιςεµπνεύσεις των monsieur Σαρκοζί και FrauΜέρκελ.

ΣΧΕ∆ΙΟ ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗ (µη γελάτε...τα πράγµατα είναι σοβαρά)

Το ''σχέδιο σωτηρίας'' όπως παρουσιά-στηκε σε προηγούµενη σελίδα παρουσιάζεισοβαρά µειονεκτήµατα. Καταρχάς δεν προ-βλέπει καµιά µέριµνα και κανένα ελεγκτικόµηχανισµό ώστε τα χρήµατα που θα δοθούν

στις τράπεζες θα καταλήξουν στην αγορά µεχαµηλά επιτόκια, παρά µόνο µια ασαφήαναφορά σε ανταγωνιστικούς όρους. ∆ενορίζει την ακριβή προµήθεια του ∆ηµοσίουκαι περιορίζει το δικαίωµα βέτο στα ∆Σ µό-νο σε περιπτώσεις που ''θίγονται συµφέρο-ντα των καταθετών ή του ιδρύµατος'' µιαδιατύπωση που επιδέχεται πλήθους ερµη-νειών.

Η καθίζηση των Χρηµατιστηρίων αποτε-λεί απλώς αντανάκλαση της πραγµατικότη-τας. Το πρόβληµα είναι απότοκο µιας βα-θιάς κρίσης που πλήττει τον πυρήνα του συ-στήµατος, την αγορά. Εκεί έχουν ανατραπείοι ισορροπίες, εκεί δηµιουργούνται τα αδιέ-ξοδα. Το σύγχρονο κράτος, µυθοποίησε τονρόλο της «ελεύθερης» αγοράς, αναγορεύ-οντάς τη σε θεµέλιο για την κοινωνική ευη-µερία. Κατήργησε κάθε ίχνος κοινωνικήςπροστασίας για τα χαµηλά κοινωνικά στρώ-µατα, απήλλαξε τον κόσµο του κεφαλαίουαπό οποιονδήποτε έλεγχο, απελευθέρωσετις αγορές, υποστήριξε την απογείωση τωνχρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων. Η έκπτωσητων κοινωνικών παροχών, µέσω των οποίωνστο παρελθόν εξασφαλίζονταν οι συντά-ξεις, η περίθαλψη και η στέγαση, σήµανε τηδιείσδυση του κεφαλαίου σ' αυτά τα κρίσι-µα πεδία. Τράπεζες και ασφαλιστικές εται-ρείες ανέλαβαν να αναπληρώσουν τηνυποχώρηση του κοινωνικού κράτους. Ένακράτος στο πλευρό του κεφαλαίου εµπέδω-σε τους όρους του γιγαντισµού της «ελεύ-θερης» αγοράς.

∆εν πρόκειται, απλά για µια κρίση τουνεοφιλελεύθερου µοντέλου ανάπτυξης αλ-λά για µια εγγενή κρίση του καπιταλιστικούσυστήµατος, αποτέλεσµα της τεράστιαςσυσσώρευσης κεφαλαίου στα χέρια τωνχρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων. Τα σχέδια

σωτηρίας που προτείνονται έχουν συγκεκρι-µένους στόχους: Να µην αµφισβητηθεί ηλογική του συστήµατος που υπαγορεύει τακέρδη πάνω από όλα, να µην τιµωρηθούν οιυπεύθυνοι εφόσον το ρίσκο αποτελεί τηνκινητήριο δύναµη του καπιταλισµού, και τοκράτος αφού ξεµπερδέψει µε τη βρώµικηδουλειά να επιστρέψει στα καθήκοντα τουτροχονόµου. Οδηγούν λοιπόν µε µαθηµατι-κή ακρίβεια σε νέες κρίσεις.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΣε αυτό το σηµείο υπεισέρχονται οι ιστο-

ρικές ευθύνες της Αριστεράς. Ο ρόλος τηςγια τη ριζική µετατόπιση του πολιτικού καιοικονοµικού σκηνικού προς µια άλλη κα-τεύθυνση είναι καθοριστικός. Και η κατεύ-θυνση αυτή δεν µπορεί να είναι παρά σο-σιαλιστική. Η κοινωνία χρειάζεται µια οικο-νοµία η οποία να λειτουργεί για τις ανάγκεςτης ίδιας και όχι της αγοράς. Η ανάγκη ναπεράσει σε αυτήν η ιδιοκτησία του µεγάλουκεφαλαίου καθίσταται πιο επιτακτική απόποτέ. Αν κάποιες επιχειρήσεις είναι τόσοσηµαντικές που δεν πρέπει να αφεθούν ναχρεοκοπήσουν, τότε γιατί να κοινωνικοποι-ούνται µόνο οι ζηµιές και όχι τα κέρδη τους;Η συµµετοχή του ∆ηµοσίου στις τράπεζεςδεν είναι αρκετή. Ούτε οι συγκυριακές εθνι-κοποιήσεις µε απώτερο σκοπό την εξυγίαν-ση και τη µεταπώληση σε ιδιώτες. Μήπωςείναι η ώρα να συνδεθεί η κοινωνικοποίησητων στρατηγικών τοµέων της οικονοµίας µετον κοινωνικό και εργατικό έλεγχο και δια-χείριση; Ο τεράστιος πλούτος που έχει πε-ριέλθει στα χέρια των λίγων να περάσει σταχέρια των εργαζοµένων και να µετατραπείσε παραγωγικές επενδύσεις επωφελείς γιατο σύνολο της κοινωνίας. Μήπως στα εργο-στάσια που κλειδώνουν οι ιδιοκτήτες τουςως ζηµιογόνα θα έπρεπε να αρχίσουµε ναµιλάµε για αυτοδιαχείριση από τους εργα-ζόµενους; Ένας άλλος κόσµος έχει αρχίσεινα διαφαίνεται στον ορίζοντα. Με τον άν-θρωπο πάνω από τα κέρδη. Ένας άλλος κό-σµος που γίνεται καθηµερινά όλο και πιοεφικτός. Ειδικά τώρα που δεν έχουµε τίποτεάλλο να χάσουµε...

ΟΡΕΣΤΗΣ

15

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ο ΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡ ΙΣΗ

ΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ: MIA ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Page 16: Τεύχος 5

Το µόνο σίγουρο είναι ότι ο λαόςπεινά και οι καρχαρίες πλουτίζουν.Οι ίδιες πρακτικές που ακολουθή-θηκαν και τότε είναι η εύκολη χο-ρήγηση πιστώσεων που αντικατέ-στησε τα στοιχεία του ενεργητικούµε δανεικά. Μια τέλεια συνταγή γιαένα εκρηκτικό αποτέλεσµα.

Aν αντικαταστήσουµε µετη λέξη «κατοικίες» τηφράση «στοιχεία τουενεργητικού», θα έχουµεµια συνοπτική περιγραφήόσων έγιναν στις Η.Π.Α.όταν έσκασε η φούσκα

των ακινήτων. Αν εισάγουµε τη λέξη «µε-τοχές», θα έχουµε επιστρέψει στα τέλη τηςδεκαετίας του ΄20. Και ενώ οι φαντασµα-γορικές χρηµατοοικονοµικές ιδέες του2000 περιελάµβαναν τιτλοποίηση, πιστω-τικά παράγωγα ασφάλισης κινδύνου, ενυ-πόθηκο χρέος και όλες τις ιδιάζουσες συ-ναφείς έννοιες, η καινοτοµία πριν από τηνκατάρρευση του 1929 ήταν το επενδυτικόταµείο, η εταιρεία που κερδοσκοπούσε µετις µετοχές άλλων εταιρειών χρησιµοποι-ώντας τη µόχλευση για να πολλαπλασιά-σει τα κέρδη (και τις ζηµιές). Η «ΜΑΥΡΗΤΡΙΤΗ» (29/10/1929) των χρηµατιστη-ρίων επρόκειτο να χαραχθεί στην ιστορίακαι στη µνήµη εκατοµµυρίων ανθρώπωνπου έζησαν την οικονοµική εξαθλίωση.Χιλιάδες επιχειρήσεις έκλεισαν, τράπεζεςκατέρρευσαν σε λίγες µόνο µέρες, επεν-δύσεις και περιουσίες εξανεµίστηκαν. Ηανεργεία σκαρφάλωσε σε δυσθεώρηταύψη αγγίζοντας σε οριµένες πολιτείες τωνΗΠΑ το 30%. Παράλληλα και λόγω τηςοικονοµικής ύφεσης, αναπτύσσονται φαι-νόµενα όπως ο εθνικισµός, ο ρατσισµόςκαι ο µιλιταρισµός που συνιστούν την ιδε-ολογική πλατφόρµα του φασισµού πουπνίγει την Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, στηΓερµανία, το χρηµατιστήριο (που το Μάιοτου 27 φτάνει στο υψηλότερό του σηµείο)καταρρέει παρασέρνοντας µαζί του και τη∆ηµοκρατία της Βαϊµάρης. Τα οικονοµικάπροβλήµατα και η υποτίµηση του µάρκου

έχει καταστρεπτικά αποτελέσµατα και δηµι-ουργεί τεράστια κρίση η οποία οδηγεί στηναναρρίχηση του Χίτλερ και του Γ΄ Ράιχ.

Η ελληνική οικονοµία δεν ξεφεύγειαπό τον κυκεώνα του Κραχ. Η οικονοµικήκρίση κάνει την εµφάνισή της στην Ελλάδαµε τον πανικό στο πιστωτικό σύστηµα απότις 21-26 Σεπτεµβρίου ΄31. Αιτία η απο-σύνδεση της αγγλικής λίρας, µε την οποίαήταν συνδεδεµένη η δραχµή, από το«Χρυσό Κανόνα» και κατ’ επέκταση η άρ-ση της µετατρεψιµότητας του ελληνικούνοµίσµατος σε χρυσό. Μέσα σε 6 µέρες ηΤράπεζα της Ελλάδος έχασε συνάλλαγµααξίας 3,6 εκ. ∆ολαρίων. Τα αποθέµατα σεσυνάλλαγµα και χρυσο της ΤτΕ από 4,3δις δραχµές το 1928 έπεσαν το 1932,οπού και κορυφώνεται η κρίση σε 176 εκ.

Όλα αυτά είχαν συνέπειες στην παρα-γωγή, στα εισοδήµατα-ειδικά των λαϊκώνστρωµάτων, την απασχόληση και την κατα-νάλωση. Η ανεργία καλπάζει και η αξίατης εργασίας µειώνεται δραµατικά. Η κατά-σταση πυροδότησε δυναµικές εργατικέςκινητοποιήσεις µε πρωτοφανείς διαστά-σεις. Το κράτος και οι εργοδότες κατέφυ-γαν στον αυταρχισµό, την αστυνοµοκρατίακαι τη στρατοκρατία! Στο πολιτικό σκηνικόέχουµε την ήττα του Βενιζέλου και την αυ-τοεξορία του από την Ελλάδα, τα συνεχήστρατιωτικά κινήµατα και την παλινόρθωσητης Μοναρχίας. Όλα αυτά οδηγούν στην 4ηΑυγούστου και τη δικτατορία του Μεταξά.

ΜΙΧΑΛΑΓΓΕΛΟΣ

16

“∆εν µπορώ να πιστέψω ότι το οικονοµικό µο-ντέλο το οποίο πίστεψα και υπηρέτησα για 40

χρόνια απέτυχε” Άλαν Γκρίνσπαν

(πρώην επικεφαλής της FED)

"∆εν θα υπάρξουν άλλα κραχ στην εποχή µας"

Τζον Μέιναρντ Κέινς (Αγγλος οικονοµολόγος)

''Για το φιλελευθερισµό η κατάρρευση των τρα-πεζών ισοδυναµεί µε την πτώση του τείχους του

Βερολίνου για τον κοµµουνισµό''Τζ. Στίγκλιτς

(Νοµπελίστας οικονοµολόγος)

''Φοβάµαι ότι τα χειρότερα έρχονται''Τζ. Σόρος (Χρηµατιστής)

“Πέρα από τους απατεώνες που δανείζονται λε-φτά που δεν έπρεπε να παίρνουν και τις χήρες

που πρέπει να επισκεφθούν τους ωραίους νέουςστο τµήµα καταπιστεύµατος, κανένας λογικός άν-θρωπος δε χάρηκε ποτέ την επίσκεψη σε κάποια

τράπεζα”Μάρτιν Μάγερ (Αµερικανός συγγραφέας)

“Ευτυχώς, οι πολίτες δεν καταλαβαίνουν τοτραπεζικό και νοµισµατικό µας σύστηµα- διότι

αν το καταλάβαιναν πιστεύω ότι θα γινότανΕπανάσταση πριν ξηµερ’ώσει η αυριανή µέρα”

Χένρι Φόρντ (Βιοµήχανος)

“Το ζήτηµα που διατρέχει τους αιώνες, και για τοοποίο πρέπει να γίνει µάχη αργά ή γρήγορα, είναι

οι λαοί ενάντια στις τράπεζες”Λόρδος Άκτον (Βρετανός Ιστορικός)

“Μισώ τις τράπεζες. ∆εν κάνουν τίποτα θετικόγια κανέναν, µόνο φροντίζουν τους εαυτούς

τους. Είναι οι πρώτες που προστρέχουν να χρε-ώσουν τέλη και οι πρώτες που εξαφανίζονται

όταν υπάρχει πρόβληµα”Έρλ Γουώρεν (Αµερικανός Ανώτατος ∆ικαστής)

“∆εν υπάρχει αυτό το πράγµα που ονοµάζεται κοινωνία”

Μάργκαρετ Θάτσερ (πρώην πρωθυπουργός της Αγγλίας)

“Μια οικονοµική κρίση µπορεί να οδηγήσει σεαριστερή κυβέρνηση, µπορεί όµως και να οδη-

γήσει σε έκρηξη του εθνικισµού, του ρατσισµούκαι του µιλιταρισµού”Ρόζα Λούξεµπουργκ

“Στην πραγµατικότητα συνεχίζουµε ένα σύστη-µα όπου τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται και οι ζη-

µιές κοινωνικοποιούνται” Νουριέλ Ρουµπίνι (καθηγητής Οικονοµικών στο

New York University)

ΑΦ ΙΕΡΩΜΑ Ο ΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡ ΙΣΗ

ΣΕ ΤΙ ΜΟΙΑΖΕΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΟΥ ΄29

Page 17: Τεύχος 5

ΜΕΡΙΚΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣα)Από το 1996 το ελληνικό κράτος πλη-

ρώνει πρόστιµα στην Ε.Ε. για τις χωµα-τερές που επίσηµα αλλά και παράνοµαδιατηρεί στην επικράτεια και έχει προ-θεσµία µέχρι το 2008 να ολοκληρώ-σει όσους ΧΥΤΑ που έχει δροµολογή-σει για να λάβει τα απαιτούµενα κονδύ-λια από την Ε.Ε.. Σε αντίθετη περίπτωσητα προβλεπόµενα κονδύλια χάνονται.

β)Αυτό όµως το οποίο δεν είναι γνωστό εί-ναι πως και για τους ΧΥΤΑ από1/1/2010 το κράτος θα δέχεται πρόστι-µα, καθώς πλέον οι τελευταίοι θεω-ρούνται ξεπερασµένοι από την Ε.Ε.. καιο τρόπος διαχείρισης των απορριµµά-των απαράδεκτος . Εύλογα λοιπόν γεν-νάται το ερώτηµα γιατί το κράτος και οιτοπικοί φορείς έχουν επιδοθεί σε έναναγώνα δρόµου, ειδικά τα τελευταία χρό-νια, για την κατασκευή ΧΥΤΑ αφού θακαταργηθούν και θα αντικατασταθούναπό ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονοµικής ΤαφήςΥπολειµµάτων); Μέχρι πρόσφατα η πλειοψηφία του κό-

σµου γνώριζε τη Λευκίµµη από τον Κά-βο(περιοχή µαζικού τουρισµού)και µόνο.Ωστόσο πριν από µερικούς µήνες η Λευκίµ-µη ήρθε στο προσκήνιο ως ακόµη µια περιο-χή της οποίας οι κάτοικοι εναντιώθηκαν στηνδηµιουργία ενός ΧΥΤΑ στην περιοχή.

ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ-ΠΑΡΑΤΥΠΙΕΣ

Από το 2004 έχουν πωληθεί τα πρώταοικόπεδα στην περιοχή Μεσοράχια. Άµεσααποφασίζεται η κατασκευή ΧΥΤΑ και δη-µοπρατείται το έργο. Χωρίς να ενηµερωθείη τοπική κοινωνία, χωρίς να γίνει καµίαδιαβούλευση όπως είθισται και χωρίς καννα γίνει κοινοποίηση της µελέτης. Εποµέ-νως απουσιάζει η λαϊκή συναίνεση πουαπαιτείται για να ξεκινήσουν οι εργασίες.

Ο χώρος που κατασκευάζεται ο ΧΥΤΑβρίσκεται 500µ. από τα πρώτα σπίτια καιστο κέντρο 10 οικισµών σε απόσταση860µ.-γεγονός που τον καθιστά παράνο-µο σύµφωνα µε την ευρωπαϊκή και την ελ-ληνική νοµοθεσία-και µάλιστα πάνω σε γηπου έχει χαρακτηριστεί υψηλής παραγωγι-κότητας. Επιπλέον η περιοχή κατασκευήςτου ΧΥΤΑ είναι γεµάτη υπόγεια νερά, πη-

γάδια και διαρρέεται από 2 ποτάµια ζωτι-κής σηµασίας για την υδροδότηση της ν.Κέρκυρας. ∆εν είναι τυχαίο το γεγονός ότιόταν ξεκίνησε η κατασκευή και τα µηχανή-µατα άρχισαν να σκάβουν, η εκσκαφήαποκάλυψε νερό και µάλιστα πόσιµο σεΜΕΓΕΘΟΣ ΛΙΜΝΗΣ. Σηµειωτέον ο νόµοςαπαγορεύει να χτιστεί κοντά ή πάνω σεέδαφος που υπάρχουν υπόγεια νερά, ταοποία αποτελούν τον υδροφόρο ορίζοντα.* Ο νόµος απαγορεύει να κατασκευαστεί

ΧΥΤΑ κοντά σε άλλες οχλούσες πε-ριοχές, όπως λιµάνια, εργοστάσια κα-θαρισµού κτλ. Στη Λευκίµµη µόνο µερι-κές εκατοντάδες µέτρα χωρίζουν τονΧΥΤΑ από το λιµάνι και το εργοστάσιοβιολογικού καθαρισµού.

* Το κερασάκι στην τούρτα???? Βρέθηκαναρχαία ευρήµατα στο χώρο του ΧΥΤΑ!!!!

ΓΙΑΤΙ ΒΓΗΚΕ ΣΤΟ ∆ΡΟΜΟΟ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΕΥΚΙΜΜΗΣ

Έτσι ο κόσµος της Λευκίµµης βγήκεστους δρόµους να σώσει τον τόπο του. Οικάτοικοι θέλουν να γίνει ένα έργο που θαείναι µέρος µιας σωστής, ολοκληρωµένηςδιαχείρισης των απορριµµάτων του νησι-ού. Ζητούν τη δηµιουργία ΧΥΤΥ όπου θαθάβεται ό, τι αποµένει από την ανακύκλω-ση και την κοµποστοποίηση των απορριµ-µάτων. Οι συνέπειες ενός ΧΥΤΑ εκεί θαείναι δραµατικές. Αρχικά µεγάλο τµήµαπρασίνου αποψιλώθηκε και ένας πνεύµο-νας πρασίνου ακόµα χάθηκε. Εν συνεχείασύµφωνα µε επίσηµες µελέτες του ΙΓΜΕυπάρχει κίνδυνος µόλυνσης του υδροφό-ρου ορίζοντα της ν. Κέρκυρας, καθώς δε-δοµένης της υδραυλικής επικοινωνίας τουχώρου εκσκαφής µε τα πηγάδια περιµετρι-κά, οποιαδήποτε ποιοτική επιβάρυνση τωνυπόγειων νερών στα πηγάδια είναι πιθανόνα περάσει και στην ανθρώπινη τροφικήαλυσίδα µέσω των αρδεύσεων. Μακρο-πρόθεσµα πιθανότατα να γίνουµε µάρτυ-ρες γεγονότων αντίστοιχων αυτών που έγι-ναν στη β. Κέρκυρα εξαιτίας του ΧΥΤΑεκεί. Ελλοχεύει ο κίνδυνος να ερηµώσουνοι γύρω οικισµοί, να αναγκαστούν άνθρω-ποι να µετακινηθούν, να µιλάµε για νεκρόοικοσύστηµα και για εκτεταµένη οικολογι-κή καταστροφή. Ενώ είναι σχεδόν βέβαιοότι η συχνότητα εµφάνισης περιστατικών

καρκίνου στους κατοίκους θα αυξηθεί. Βέ-βαια ο Σύνδεσµος Καθαριότητας ισχυρίζε-ται ότι µε την τοποθέτηση µεµβράνης καιαργιλικού υποστρώµατος τέτοια περιστατι-κά αποκλείονται. Οι συνέπειες στον ΧΥΤΑΤεµπλονίου µάλλον το αντίθετο αποδει-κνύουν.

ΤΑ ΜΑΤ ΤΩΡΑ ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Όταν οι κάτοικοι προσπαθούν να πά-ρουν την τύχη στα χέρια τους απέναντι στηνεπικίνδυνη εξέλιξη που συντελείται ειςβάρος τους και εις βάρος του περιβάλλο-ντος τα ΜΑΤ ΕΡΧΟΝΤΑΙ και για ακόµη µιαφορά επιβεβαιώνουν πόσο καλά έχουνµάθει το ρόλο τους. Ξυλοκοπώντας, ρίχνο-ντας χηµικά και δακρυγόνα σε παιδιά καιηλικιωµένους που ζητούσαν το αυτονόη-το, καλύτερη ποιότητα ζωής. Τα ΜΑΤ ισχυ-ρίστηκαν πως δεν προκάλεσαν τίποτα, πωςαπλά επέβαλαν την τάξη. Αποτέλεσµα δε-κάδες κάτοικοι τραυµατίστηκαν και συνε-λήφθησαν, µία γυναίκα είναι νεκρή καιένα αθώο 16χρονο παιδί κατηγορείται γιατο θάνατό της, ενώ οι πραγµατικοί υπαίτι-οι(ΜΑΤ) συνεχίζουν το έργο τους, άµοιροιευθυνών. Ο αγώνας όµως συνεχίζεται κά-θε µέρα. Τίποτα δεν έχει κριθεί γι’ αυτό καικρίνεται αναγκαία η αφύπνιση και η εγρή-γορση όλων µας καθώς και η συµπαρά-σταση και αλληλεγγύη στους κατοίκουςτης Λευκίµµης.

Αγγέλα (καταγωγή Λευκίµµη)

Η ΛΕΥΚΙΜΜΗ∆Ε ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

17

Page 18: Τεύχος 5

18

Mια συµφωνία που υπό-σχεται να αναγκάσειρυπογόνες χώρες ναµειώσουν την παραγω-γή αερίων του θερµο-κηπίου (CO2 / CH4/N2O) -αν φυσικά το

τηρήσουν- χρησιµοποιώντας εναλλακτικέςπηγές ενέργειας ή αν αυτό δεν είναι εφι-κτό να ‘αγοράσουν’ ρύπους από άλλεςπου τους έχουν µειώσει ώστε την περίοδο2008-2012 να έχουν µειωθεί οι ρύποικατά 5,2% σε σχέση µε το 1990.

Η Ελλάδα, ουραγός στην υιοθέτησηεναλλακτικών πηγών ενέργειας χρησιµο-ποιώντας κυρίως λιγνίτη και λιθάνθρακα *για την κάλυψη των ενεργειακών τους ανα-γκών , έχει δικαίωµα παρόλα αυτά να αυ-ξήσει τους ρύπους της κατά 25%, ποσο-στό ανέφικτο κατά το Εθνικό Αστεροσκο-πείο Αθηνών που περιµένει αύξηση35,8% βάση µελετών . Εντύπωση προκα-λεί ότι από την επικύρωση του Πρωτοκόλ-λου το 2002 τα βήµατα προς την εφάρµο-σή του είναι απογοητευτικά. Συγκεκριµένατο 2007 η Ελλάδα κρίθηκε σε µη-συµ-µόρφωση µε το Πρωτόκολλο, ενώ τηςαπαγορεύτηκε η συµµετοχή στους ‘ευέλι-κτους µηχανισµούς’ (χρηµατιστήριο ρύ-πων, έργα σε αναπτυσσόµενες χώρες).Μια παγκόσµια πρώτη για την Ελλάδα πουαναγκάζεται να προβεί σε εκ νέου σύστα-ση σχεδίου για την απογραφή των ρύπων.Μετά από τον διασυρµό αυτό κανείς θα πε-ρίµενε άµεση αντιµετώπιση του ζητήµατος– κι όµως τον Οκτώβρη του 2008 το σχέ-διο της Ελλάδας απερρίφθη από την Επι-τροπή Συµµόρφωσης ως ‘µη αξιόπιστο καιασφαλές για την παρακολούθηση και κα-ταγραφή των ρύπων’ µένοντας για άλλη

µια φορά εκτός Πρωτοκόλλου. Σαν να µηνέφτανε η ‘2η κίτρινη’ στην Ελλάδα εµφανί-στηκαν δηµοσιεύµατα (ακόµη και ο ίδιος οπρέσβης της Πολωνίας) που έκαναν λόγογια ‘συµφωνία’ κάτω από το τραπέζι γιακαθυστέρηση εφαρµογής του Πρωτοκόλ-λου προκαλώντας ανησυχία όσον αφοράτις διαθέσεις της Ελλάδας..Στις 20 Οκτω-βρίου η Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων τουΟΗΕ έκρινε το σύστηµα απογραφής ρύπωνστη χώρα µας λειτουργικό – κάτι θα ξέ-ρουν…

Είναι όµως το Πρωτόκολλο του Κιότοπανάκεια για τη λύση των περιβαλλοντο-λογικών προβληµάτων του πλανήτη; Πα-ρότι αποτελεί µια κίνηση στη σωστή κατεύ-θυνση η απάντηση µας είναι όχι. Απαιτού-νται πολύ περισσότερα και πιο σηµαντικάβήµατα : εκτενής περιορισµός της εκπο-µπής ρύπων κυρίως από την ‘Αγία Τριάδα’(Η.Π.Α. – Ρωσία – Κίνα ) όσο και από µι-κρότερες χώρες – υιοθέτηση εναλλακτι-κών πηγών ενέργειας (αιολική, ηλιακή, γε-ωθερµική κ.α.) – ενσωµάτωση περιβαλλο-ντικής πολιτικής στην ατζέντα των κυβερ-νήσεων τόσο σε παγκόσµιο όσο και σε το-πικό επίπεδο (πότε επιτέλους θα δηµιουρ-γηθεί Υπουργείο Περιβάλλοντος στη Ελ-λάδα; )

Τελικά µπορούµε η όχι να το εφαρµό-σουµε , θέλουµε ή δε θέλουµε να µειώ-

σουµε τα κέρδη ρυπογόνων επιχειρήσεων(βλ. ∆ΕΗ) για να σώσουµε τον πλανήτη;Όποια και αν είναι η απάντηση, ο κόσµοςέχει προχωρήσει στο πρώτο αναγκαίο βή-µα – το θέµα είναι αν θα τον ακολουθή-σουµε και εµείς.

*: Ποσοστό χρήσης λιγνίτη (σήµερα)62% - λιθάνθρακα (σχεδιάζονται για τοµέλλον) 20% επί του ηπειρωτικού συστή-µατος.

Γ.Κ.

“Το διοξείδιο του άνθρακα δεν είναιρύπος, αλλά αέριο του θερµοκηπίου

και πίνεται µε την πορτοκαλάδα, την µπύρα και την coca cola.”

Πρόεδρος ∆.Ε.Η. Τάσος Αθανασόπουλος

“Κάθε Έλληνας θα πρέπει να κατα-ναλώνει ηµερησίως 1.868 λίτρα

Coca-Cola για να δεσµεύσει το παραγόµενο από τη ∆ΕΗ διοξείδιο του άνθρακα...”

Greenpeace

Αέρια θερµοκηπίου. Αύξηση µέ-σης θερµοκρασίας. Κλιµατικές αλ-λαγές.Οι παραπάνω φράσεις έχουν ακου-στεί πολύ το τελευταίο διάστηµατόσο από περιβαλλοντολογικέςοργανώσεις όσο και από πολιτι-κούς ανά τον κόσµο αλλά και χι-λιάδες άνθρωποι τις έχουν βιώσειαπό κοντά. Το θέµα είναι όµως τικάνουµε για αυτό; Μπορεί µόνο ηατοµική προσπάθεια να τα ανατρέ-ψει; Η απάντηση είναι αρνητική καιη λύση που προτείνουν οι ‘µεγά-λοι’ του κόσµου λέγεται Πρωτό-κολλο του Κιότο.

ΚΙΟΤΟ – ΕΛΛΑ∆Α 2-0

Page 19: Τεύχος 5

19

Το παιχνίδι των αγωγών

Η ευρωπαϊκή παράµετρος, ο "∆ιάδροµος της Κασπίας" και τα παζάρια της Ανατολής

Είναι γνωστό, ότι έχουν επενδυθεί µε-γάλα συµφέροντα στον αγωγό πετρελαίου(BTC) Μπακού - Τιφλίδα - Τζεϊχάν, γι' αυ-τό και η Γεωργία αποτελεί ένα ισχυρό δυτι-κό προγεφύρωµα στον Καύκασο. Μέσωαυτού επιχειρήθηκε η ανάσχεση της ρωσι-κής ισχύος και η υποστήριξη της ανεξαρτη-σίας των ∆ηµοκρατιών του Καυκάσου.Επιπλέον προσέφερε στις Ηνωµένες Πο-λιτείες και την Ευρώπη τη δυνατότητα ναδροµολογήσουν νέα σχέδια για να διαφο-ροποιήσουν τις πηγές του ανεφοδιασµούτους σε ενέργεια και για να ενισχύσουντην πολιτική επιρροή τους στα νέα ανεξάρ-τητα κράτη της περιοχής. Με τις γειτονικέςτις χώρες λοιπόν να στρέφονται προς τηναγκαλιά των ΗΠΑ, η Ρωσία επιδόθηκε σεέναν διπλωµατικό µαραθώνιο και µια σει-ρά από στρατηγικές πρωτοβουλίες. Καταρ-χάς, σε συνεργασία µε την ιταλική ΕΝΙ,προώθησε τον αγωγό Blue Stream, που

συνδέει το δίκτυό της µε την Τουρκία. Επί-σης, προώθησε το σχέδιο του NorthStream για την τροφοδοσία της Γερµανίας,παρακάµπτοντας τις φιλοαµερικανικές Ου-κρανία και Πολωνία. Ακόµα, υπέγραψε µετην Ελλάδα και τη Βουλγαρία τη συµφωνίαγια την κατασκευή του πετρελαιαγωγούΜπουργκάς-Αλεξανδρούπολη (ΒΑΡ), οοποίος είναι ανταγωνιστικός του BTC και οπρώτος αγωγός που ελέγχει το ρωσικόκράτος σε ευρωπαϊκό έδαφος. Σε αντι-στάθµισµα των ρωσικών κινήσεων, οι ΗΠΑστηρίζουν σχέδια όπως ο αγωγόςNabucco (µέσω φίλα προσκείµενων βαλ-κανικών κρατών, θα µεταφέρει αζέρικοαέριο στην Κεντρική Ευρώπη) και τον ελ-ληνο-ιταλικό αγωγό, επιχειρώντας θαπροσδέσουν την Ευρώπη σε ελεγχόµενααπό τους ίδιους κοιτάσµατα. Σε αυτήν τηνπροοπτική οι Ρώσοι αντιπαρατάσσουν τονSouth Stream που ξεκινώντας από τη Ρω-σία, πάλι µέσω των Βαλκανίων, θα εξυπη-ρετεί τις ίδιες αγορές. Και ενώ το πόκερτων αγωγών για τον ενεργειακό έλεγχο τηςΕυρώπης σκληραίνει, η Ε.Ε, προσπαθώ-ντας να κρατήσει τις ισορροπίες, αποδέχε-ται την κατασκευή και των δύο, εφόσον,Nabucco και South Stream αντιµετωπίζο-

νται ως συµπληρωµατικά και όχι ως αντα-γωνιστικά έργα. Τα Βαλκάνια όµως βιώ-νουν άµεσα τις συνέπειες αυτού του αντα-γωνισµού, καθώς η πολυδιάσπασή τουςσε κρατίδια και προτεκτοράτα µόνο άσχετηµε τη διέλευση των αγωγών δε θα πρέπεινα θεωρείται.

Αναφορικά µε το χώρο της ΚεντρικήςΑσίας, το πρώτο από τα αµερικανικήςεµπνεύσεως σχέδια, είναι το KazakhstanCaspian Transportation System (KCTS),και αφορά τα πετρελαϊκά κοιτάσµατα τουΚαζακστάν (τα µεγαλύτερα που ανακαλύ-φθηκαν τα τελευταία τριάντα χρόνια) και τοπως αυτά θα διοχετεύονται στον, αµερικα-νικών συµφερόντων, BTC. Το πλάνο προ-βλέπει τη δια θαλάσσης µεταφορά µέχριτον BTC εξαιτίας της άρνησης της Ρωσίαςκαι του Ιράν να διέλθει αγωγός κάτω απότην Κασπία Θάλασσα. Το δεύτερο σχέδιο,«ο διάδροµος της Κασπίας» θα µεταφέρειστην Ευρώπη το αέριο του Καζακστάν καιτου Τουρκµενιστάν. Αντίθετα, ελάχιστεςπιθανότητες συγκεντρώνει ο αγωγός ΤΑΡΙ(Τουρκµενιστάν-Αφγανιστάν-Πακιστάν-Ιν-δία). Οι ΗΠΑ σκόπευαν να τον κατασκευά-σουν τη δεκαετία του '90 σε συνεργασίαµε τους Ταλιµπάν προκειµένου να αποµο-

Ο πόλεµος του καλοκαιριού στη Νότια Οσετία δεν ήταν κάτι ξαφνικό. Ήταν µια επίδειξη δύναµης, όχι µόνο ένα-ντι της Γεωργίας, αλλά κυρίως απέναντι στους ∆υτικούς υποστηρικτές της. Παράλληλα αποσκοπούσε στο οιπρώην σοσιαλιστικές χώρες που βρίσκονται στη φάση τού «έρωτα» µε την Ουάσιγκτον να συνειδητοποιήσουνότι η φιλία και η υποστήριξη των ΗΠΑ δεν αποτελούν πανάκεια. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ακόµη µία τακτικήκίνηση, στην τεράστια σκακιέρα που καλύπτει Ρωσία, χώρες της Κασπίας και χώρες της ΝΑ Ευρώπης, όπουπαίζεται το παιχνίδι των αγωγών. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο δεν αντιµετωπίζονται µόνο ως ενεργειακοίπόροι, αλλά και ως µέσα επιρροής, µε τα οποία οι υπερδυνάµεις προσπαθούν να προσδέσουν στο γεωστρατη-γικό άρµα τους, τα κράτη της περιοχής. Πρόκειται για τον αποικισµό, µε τον ένα ή µε τον άλλο τρόπο, της Κε-ντρικής Ασίας. Και όλα αυτά, πάνω στις πλάτες των λαών της περιοχής και τους οµαδικούς τάφους σε Ιράκ,Γεωργία, Κουρδιστάν, Αφγανιστάν. Το νέο «Μεγάλο παιχνίδι» έχει ξεκινήσει και ο ιµπεριαλισµός ξεδιπλώνε-ται σε όλο του το µεγαλείο...

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ

Page 20: Τεύχος 5

νώσουν το Ιράν και να εξασθενίσουν τηΡωσία στην Κεντρική Ασία, αλλά το σχέδιοδεν είχε ιδιαίτερη απήχηση ούτε καν στηνΙνδία, η οποία θα προτιµούσε τον αγωγόΙΡΙ (Ιράν-Πακιστάν-Ινδία) που προτείνει ηΤεχεράνη ως απάντηση.Tο Ιράν πάντως εί-ναι ο µεγάλος χαµένος του νέου "µεγά-λου παιχνιδιού" καθώς οι πετρελαιαγωγοίπαρακάµπτουν το έδαφός του ενώ η στε-νότητα που υπάρχει µέχρι στιγµής σε δια-θέσιµο αέριο, κυρίως προέλευσης Κα-σπίας, δίνει σχετικό προβάδισµα στα ρωσι-κά σχέδια, που στηρίζονται σε άµεσα δια-θέσιµες ποσότητες και κατασκευή διασυ-νοριακών αγωγών, µικρού µήκους. Αξιο-σηµείωτη, τέλος, είναι και η δραστηριοποί-ηση της Κίνας στην περιοχή είτε µέσω δι-µερών ενεργειακών συµφωνιών είτε µέσωτου Οργανισµού Συνεργασίας της Σα-γκάης. Φυσικά, η διασφάλιση των πετρε-λαϊκών και γεωστρατηγικών συµφερόντωνστην περιοχή περιλαµβάνει και πληθώραάλλων µέσων: στρατιωτικές βάσεις, στρα-τευµένες µη κυβερνητικές οργανώσεις καιιδρύµατα, κυβερνήσεις ανδρείκελα τηςµιας ή της άλλης πλευράς και χρωµατιστέςεπαναστάσεις είναι µόνο µερικά από αυτά.

Οι xρωµατιστές επαναστάσεις

Την τελευταία δεκαετία έχουµε γίνειµάρτυρες σε χώρες της πρώην ΣοβιετικήςΈνωσης, αλλά και αλλού, αρκετών λαϊκώνεξεγέρσεων που πήραν τον χαρακτήρααναίµακτων επαναστάσεων και οδήγησανστην ανατροπή µιας εξουσίας και τηνέλευση µιας άλλης.

Η αρχή γίνεται το 2003 στη Γεωργία µετη λεγόµενη «επανάσταση των ρόδων»όπου ο φιλοδυτικός Σαακασβίλι µε τις ευ-λογίες των ΗΠΑ και της Ε.Ε. ανατρέπειτον µέχρι τότε πρόεδρο και υποστηρικτήτης ρωσικής πολιτικής Σεβαρνάτζε. Μετάαπό καταγγελίες για νοθεία στις προεδρι-κές εκλογές, εισβάλλει στη βουλή µαζί µεδιαδηλωτές κρατώντας στα χέρια τριαντά-φυλλα. Παρόµοιο σκηνικό συναντάµε καιστην «πορτοκαλί επανάσταση» στην Ου-κρανία το 2004 όπου ο φιλοδυτικός ηγέ-της της αντιπολίτευσης Β. Γιουστσένκο κα-ταγγέλλει νοθεία στο δεύτερο γύρο τωνπροεδρικών εκλογών όπου είχε επικρατή-σει ο υποστηριζόµενος από τη Ρωσία Β.Γιανούκοβιτς. Χιλιάδες διαδηλωτών βγαί-νουν στο δρόµο ενώ και η δύση πιέζει γιαεπανάληψη των εκλογών. Οι εκλογές επα-ναλαµβάνονται και ο Γιουστσένκο επικρα-τεί. Τελευταία παραδείγµατα τέτοιων επα-ναστάσεων είναι η «επανάσταση της του-λίπας» στην Κιργισία και οι αποτυχηµένεςεπαναστάσεις σε Μολδαβία και Λευκορω-σία.

Όλες αυτές οι επαναστάσεις παρουσιά-στηκαν στο δυτικό κόσµο από τις κυβερνή-

σεις και τα ΜΜΕ ως αυθόρµητες εξεγέρ-σεις των λαών για δηµοκρατία και ελευθε-ρία ενάντια στις απολυταρχικές και δια-πλεκόµενες µέχρι τότε κυβερνήσεις πουανήκαν στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.Αυτή η ανάλυση όµως απέχει πολύ απότην πραγµατικότητα αφού αυτές οι επανα-στάσεις αποτελούν ένα καλά οργανωµένοσχέδιο των Η.Π.Α για την επιβολή των δι-κών τους συµφερόντων στην περιοχή πουδεν είναι άλλος από τον έλεγχο των ενερ-γειακών αποθεµάτων. Οι Η.Π.Α έχονταςστήσει ένα τεράστιο δίκτυο µη κυβερνητι-κών οργανώσεων σε αυτές τις περιοχέςαλλά και παγκοσµίως, το οποίο ελέγχεταικαι χρηµατοδοτείται από τη CIA, χρησιµο-ποιούν τον ανεξάρτητο µανδύα αυτών τωνοργανώσεων ώστε να παρεµβαίνουν σταεσωτερικά των κρατών και να προκαλούναναταράξεις χειραγωγώντας τα πλήθη σεχώρες όπου δεν ανήκουν στη σφαίραεπιρροής τους και έχουν κάποια γεωπολι-τική σηµασία γι’ αυτούς. Εν τέλη προω-θούν τα δικά τους συµφέροντα µε την ανα-τροπή της υπάρχουσας εξουσίας και τηνεπιβολή της δικιάς τους η οποία παρου-σιάζεται ως έκφραση της ελεύθερης λαϊ-κής βούλησης.

Το µοναδικό θύµα είναι οι ίδιοι οι λαοίτων κρατών αυτών που τα όνειρα τους γιαδηµοκρατία, λιγότερη διαπλοκή και πραγ-µατική ανεξαρτησία γίνονται αντικείµενοεκµετάλλευσης από τις 2 µεγάλες δυνά-µεις , ΗΠΑ και Ρωσία, µε σκοπό τον έλεγ-χο των ενεργειακών αποθεµάτων.

ΟΡΕΣΤΗΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ

20

Page 21: Τεύχος 5

Mέσα στο Ισραήλ, υπάρ-χουν αυτή τη στιγµήένα εκατοµµύριο Άρα-βες που, όµως, δεν δι-καιούνται καν να δια-µαρτυρηθούν και ναπραγµατοποιήσουν τις

δικές του εκδηλώσεις µνήµης. Σήµερα,60 χρόνια µετά τη Νάγκµπα, την αιµατηρήκαταστροφή των Παλαιστινίων και την εκ-δίωξη από τη γη τους, εκατοµµύρια άν-θρωποι στη ∆υτική Όχθη του Ιορδάνη καιτη Λωρίδα της Γάζας -πολλοί από τουςοποίους είναι πρόσφυγες- ζουν κάτω απόαφόρητες συνθήκες κατοχής, αποκλει-σµού, τροµοκρατίας, βοµβαρδισµών κιανέχειας. Ο αποκλεισµός, που ξεκίνησεουσιαστικά από το 2001 και γίνεται ολοέ-να και ασφυκτικότερος, στερεί από τουςκατοίκους της Γάζας βασικά αγαθά όπωςνερό, τρόφιµα, καύσιµα, ηλεκτρισµό καιφάρµακα, προκαλώντας µια τροµακτικήανθρωπιστική καταστροφή σε συνδυασµόµε τους συνεχείς βοµβαρδισµούς και τιςεισβολές του ισραηλινού στρατού. Το Ισ-ραήλ χαρακτήρισε τη Γάζα "εχθρικό µόρ-φωµα" και επιβάλλει ό,τι θέλει σε αυτή τηλωρίδα γης µέσα στη διεθνή αδιαφορίακαι την ένοχη σιωπή τη στιγµή που, οι κά-τοικοι δεν µπορούν να µετακινηθούν, ναεργαστούν ή να εξασφαλίσουν τα στοιχει-ώδη και η περιοχή είναι βυθισµένη στοσκοτάδι, οπότε έκλεισε το µοναδικό εργο-

στάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειαςπου λειτουργεί στην περιοχή. Ο ισραηλινόςστρατός κατηγορείται ότι στις τελευταίεςτου επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας χρη-σιµοποίησε µεταξύ άλλων όπλα που προ-καλούν στα θύµατα εγκαύµατα και εσωτε-ρικές βλάβες στα όργανά τους και πιθανό-τατα είναι απαγορευµένα από τις διεθνείςσυνθήκες.

∆εδοµένης της φρικτής κατάστασηςπου βιώνουν καθηµερινά οι Παλαιστίνιοιτον Αύγουστο του 2008 αναχωρούν απόελληνικά λιµάνια για την Κύπρο 2 πλοίαµε όλα τα χρειαζούµενα µε κατεύθυνση τηΓάζα για να σπάσουν τον Ισραηλινό απο-κλεισµό που πνίγει τον Παλαιστινιακόλαό. Σκοπός αυτής αποστολής ήταν νασπάσει η πολιορκία της Γάζας, να αφυπνι-στεί η διεθνής κοινότητα, να αναθεωρηθείη πολιτική των κυρώσεων και να σταµατή-σει η συνεχόµενη Ισραηλινή κατοχή. Σταπλοία επέβαιναν 44 άτοµα που προέρχο-νταν από 17 χώρες, ηλικίας από 22 έως84 ετών. Είναι Αµερικανοί, ΕυρωπαίοιΑφρικανού, Ασιάτες, χριστιανοί, µουσουλ-µάνοι, εβραίοι. Ανάµεσά τους ένας84χρονος επιζήσας του Ολοκαυτώµατοςκαι µια 81χρονη καθολική µοναχή. Η απο-στολή δέχτηκε την στήριξη πληθώρας δια-νοούµενων, καλλιτεχνών και βουλευτών.Παρά τις όποιες απειλές δέχτηκε, από τηνΙσραηλινή κυβέρνηση κατάφερε να φτάσειστην Γάζα µέσα σε ένα κύµα ενθουσια-

σµού απο τους Παλαιστίνιους. Ο ισραηλι-νός ακτιβιστής, Tζέφ Χάλπερ, που έφτασεστη Γάζα µε τις βάρκες του Free Gaza συ-νελήφθη αµέσως µετά την είσοδό του στοΙσραήλ: «Τη ∆ευτέρα, η παλαιστινιακή κυ-βέρνηση µου έδωσε την παλαιστινιακήυπηκοότητα - µαζί και ένα διαβατήριο. ΤηνΤρίτη, βρίσκοµαι ήδη σε ισραηλινή φυλα-κή». Ο Χάλπερ καταδικάστηκε σε 2.000σέκελ πρόστιµο και δικαστική εντολή πε-ριορισµού του (να µην πλησιάσει το πέρα-σµα του Ερετζ και τηςΛωρίδας της Γάζας).Ενδεικτικό επίσης της προσπάθειας κατα-στολής αλλά και µπλοκαρίσµατος τηςαποστολής, ήταν στις 23/8 η παρεµβολήστα ηλεκτρονικά συστήµατα επικοινωνίαςτων δυο πλοίων όσο αυτά βρίσκονταν ενπλω. Τα περιστατικά αµέτρητα και τις πε-ρισσότερες φορές µε πολύ βία.

Είναι προφανές ότι το Ισραήλ, θέλονταςνα εξαλείψει την παλαιστινιακή αντίσταση,δεν έχει κανένα δισταγµό να χρησιµοποιή-σει οποιοδήποτε µέσο και να βάλει στοστόχαστρο ολόκληρο τον πληθυσµό, ιδιαί-τερα στη Λωρίδα της Γάζας.

Με δεδοµένες τις ισραηλινές στοχεύ-σεις είναι σίγουρο ότι θα δούµε ακόµηχειρότερα στην κτηνώδη επιχείρηση να εκ-µηδενιστεί η αντίσταση ενός λαού πουαγωνίζεται για την επιβίωση, την αξιοπρέ-πεια και την ελευθερία.

Στα πλαίσια λοιπόν του στόχου για συ-νεχές σπάσιµο του αποκλεισµού της Λω-ρίδας της Γάζας αλλά και της υπόσχεσηςπου έδωσε η πρώτη αυτή αποστολή στοπαλαιστινιακό λαό ότι θα επιστρέψει ξανά,το δεύτερο ταξίδι οργανώθηκε και στις28/10 ξεκίνησε και πάλι..

ΕΥΤΥΧΙΑ - ∆ΑΝΑΗ

21

FREE GAZA MOVEMENTΤο Ισραήλ γιόρτασε το Μάιο τα 60 χρόνια απο την ίδρυσή του µια µέραπου αποτελεί µια (ακόµα) µέρα θλίψης για τους Παλαιστίνιους που έχα-σαν µέσα σε λίγο διάστηµα τη γη, τις περιουσίες τους, ενώ εκατοντάδεςχιλιάδες εξωθήθηκαν στην προσφυγιά και όσοι κατάφεραν να παραµεί-νουν βίωσαν και βιώνουν την κατοχή.

Page 22: Τεύχος 5

22

Oι Αφγανοί πρόσφυγεςόσο καιρό βρίσκονταιστην Πάτρα διαµένουνπολιορκηµένοι από τιςαρχές σε έναν καταυλι-σµό –στρατόπεδο, πουεντοπίζεται στο ανατολι-

κό άκρο της πόλης, κοντά στο λιµάνι, οριο-θετηµένος απο το υπόλοιπο αστικό πεδίο,καθώς δεν τους επιτρέπεται ούτε η έξοδοςαπό αυτόν. Ο πληθυσµός τους αγγίζειτους 2500 περίπου νεαρούς άνδρες,αριθµός που το καλοκαίρι αυξάνεται. Οιπρόσφυγες ζουν κυριολεκτικά στοιβαγµέ-νοι σε πρόχειρα καταλύµατα που οι ίδιοικατασκευάζουν, µε ανύπαρκτες συνθήκεςυγιεινής αφού ούτε νερό τους παρέχεται,ούτε ηλεκτρικό ή χώροι υγιεινής.

Τον τελευταίο χρόνο οι τοπικές αρχέςσε συνεργασία µε την αστυνοµία και µε τοπρόσχηµα της ασφάλειας, της αισθητικήςκαι της ποιότητας ζωής πληθαίνουν τα κυ-νηγητά στο λιµάνι, τις µαζικές συλλήψειςκαι τις απελάσεις. Στις 8/11/2007 λιµενι-κός µαχαίρωσε ένα 14χρονο Αφγανό τηνώρα που προσπαθούσε να επιβιβαστεί σεκάποιο πλοίο κρυµµένος σε µια νταλίκα.∆ύο µήνες αργότερα στις 19/01/2008 οιπρόσφυγες έλαβαν µια ανυπόγραφη τε-λευταία προειδοποίηση απο τις τοπικέςαρχές να εγκαταλείψουν τον καταυλισµότους. Μια µέρα µετά ο καταυλισµός περι-κυκλώθηκε απο την αστυνοµία και στις 23Ιανουαρίου ένα µέρος του καταυλισµόυκατεδαφίστηκε. ∆εκάδες συλλήψεις Αφ-

γανών σηµειώθηκαν εκείνες τις µέρες, κά-ποιοι απο τους οποίους µεταφέρθηκαν µεπούλµαν σε κέντρα υποδοχής στην Αθήνακαι κάποιοι άλλοι οδηγήθηκαν µε συνοπτι-κες διαδικασίες στην Τουρκία από όπουκαι χάθηκαν τα ίχνη τους. Τις επόµενεςµέρες µετά από αυτά τα περιστατικά οργα-νώθηκαν πορείες αλληλεγγύης µε συµ-µετοχή και µεγάλου µέρους των ίδιων τωνπροσφύγων ζητώντας δικαίωµα για αξιο-πρέπεια και άσυλο. Μερίδα αγανακτισµέ-νων κατοίκων της πόλης έχει συσπειρωθείµαζί µε επιχειρηµατίες πιέζοντας µε κάθεµέσο, ώστε να διαλυθεί ο καταυλισµός καινα εκδιωχθούν οι πρόσφυγες. Στο πλευρόωστόσο των προσφύγων βρίσκονται αλλη-λέγγυες οργανώσεις του αντιεξουσιαστι-κού και του αριστερού χώρου που αποτρέ-πουν µια πιθανή επιχείρηση σκούπα ενώτους υποστηρίζουν µε υλική, νοµική καιιατρική βοήθεια στην καθηµερινότητατους.

∆υστυχώς το καλοκαίρι η κατάστασηχειροτέρεψε ακόµα περισσότερο. Σηµειώ-θηκαν εβδοµαδιαίοι θάνατοι προσφύγωνπου βρίσκονταν νεκροί απο ασφυξία ήεπειδή δένονταν µε σκοινιά κάτω απο ταφορτηγά στην προσπάθεια τους να µπουνσε κάποιο πλοίο για την Ιταλία. Στις αρχέςΙουλίου 40-50 άτοµα βρίσκονταν αλυσο-δεµένα µε χειροπέδες σε εξωτερικό χώροστο λιµάνι, µέσα στον καύσωνα µιας και οιαρµόδιες αρχές ισχυρίζονταν οτι το λιµε-ναρχείο έχει κριθεί κατεδαφιστέο. Λόγωλοιπόν των ακραίων µέτρων που πάρθη-καν απο τις αρχές και της συνεχόµενης κα-τάπατησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτωντων προσφύγων στα τέλη Αυγούστου ορ-γανώθηκε στην Πάτρα το No Border Campαπό τις 29 έως τις 31 Αυγούστου µε εκδη-λώσεις, συζητήσεις και δράσεις ακτιβι-σµού για να δωθεί τέλος στην πολυδιά-στατη βία που ασκείται στους πρόσφυγεςκαι να ακουστεί η φωνή τους και τα αιτήµα-τα τους σε όλη την κοινωνία.

Η κυβέρνηση θέλοντας να δώσει ένατέλος στην παραµονή των προσφύγωνστην Πάτρα και να αποκλείσει τα όνειρα

τους για να ένα καλύτερο µέλλον αποφά-σισε τη δηµιουργία ενός κέντρου «φιλοξε-νίας» στο ∆ρέπανο του δήµου Ρίου χωρη-τικότητας 1000 περίπου ατόµων και έκτα-σης 40 στρεµµάτων, ενώ παράλληλα τοΥπουργείο Εσωτερικών εξήγγειλε την πε-ραιτέρω ενίσχυση της αστυνοµικής δύνα-µης στην περιοχή του λιµανιού της Πά-τρας. Σε αυτό το κέντρο θα προτείνεταιστους µετανάστες η παροχή ταξιδιωτικώνεγγράφων ή η παροχή πολιτικού ασύλου ήη επιστροφή στη πατρίδα τους. Θέλουνδηλαδή να πείσουν οτι προσπαθούν ναεξασφαλίσουν στους ταλαίπωρους συνά-θρωπούς τους τη νοµιµότητα τη στιγµήπου αδιαφορούν για τις µέχρι τώρα αιτή-σεις των προσφύγων για άσυλο. Στην αντί-περα όχθη οι κάτοικοι της περιοχής του∆ρεπάνου αντιδρούν στην απόφαση τηςκυβέρνησης και προχωρούν σε κινητοποι-ήσεις και κλείσιµου του ∆ηµαρχείου προ-φασιζόµενοι οτι η δηµιουργία ενός τέτοιουκέντρου υποδοχής θα υποβαθµίσει τηνπεριοχή τους. Ο δήµαρχος του Ρίου Χ.Λια-κόπουλος δήλωσε οτι το λιµάνι της Πά-τρας θα έπρεπε να ήταν ένα πραγµατικόφρούριο καθώς σε αυτή την περίπτωση οιµετανάστες θα γνώριζαν οτι δεν θα µπο-ρούσαν να περάσουν στην Ιταλία και δενθα παρέµεναν στην Πάτρα.

Πολλοί διακυρρήσουν ότι η παρουσίατων µεταναστών «ταράζει τον φιλήσυχούπνο µας και ρίχνουν την αξία των περιου-σιών µας». Ας µην ξεχνάµε όµως ότι, πριναπό 50 χρόνια η φτώχεια και η εξαθλίωσηείχε χτυπήσει την πόρτα της δικής µας γε-ωγραφικής περιοχής και οι πατεράδες καιοι παππούδες µας ήταν αυτοί που η πα-ρουσία τους ήταν ενοχλητική στους κατοί-κους των τότε πιο προηγµένων χωρών. Ηαλληλεγγύη µας στους µετανάστες δενπρέπει να πηγάζει από κάποιο αίσθηµαφιλανθρωπίας αλλά για τη δηµιουργίαενός κόσµου χωρίς χαρτιά, σύνορα και εκ-µετάλλευση, για έναν κόσµο ελευθερίας.ΑΣΥΛΟ ΚΑΙ ΣΤΕΓΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣΚΑΝΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΑ-ΘΡΑΙΟΣ

EYTYXIA

ΠΑΤΡΑΗ ΠΥΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗ ∆ΥΣΗ Ή

Η ΚΑΓΚΕΛΟΠΟΡΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ;

Εδώ και 13 χρόνια υπάρχει στηνΠάτρα µια κοινότητα από µετανά-στες. Η αρχικά µικρή σε έκτασηκοινότητα πρωτοστήθηκε αποΚούρδους Ιρακινούς ενώ τα τε-λευταία χρόνια έχουν προστεθείαρκετοί Αφγανοί, νεαρής κυρίωςηλικίας. Με την ελπίδα να βρουνστην Ευρώπη µια καινούρια, αξιο-πρεπή και πιο ελεύθερη ζωή πα-ραµένουν στην Πάτρα κάτω αποάθλιες συνθήκες. Φεύγουν απο τηχώρα τους εξαιτίας του πολέµουπου δεν αφήνει τίποτα όρθιο ήαπειλούµενοι απο το θρησκευτικόφονταµενταλισµό των Ταλιµπάν,µε την προσδοκία να δραπετεύ-σουν στη δυτική Ευρώπη ή να ρι-ζώσουν στην Ελλάδα, αν θα έχουντην τύχη να είναι από τους ελάχι-στους που θα πάρουν χαρτιά.

Page 23: Τεύχος 5

Kατάθλιψη, σύµφωνα µε τουςερευνητές, είναι µια νόσος,µια διαταραχή δηλαδή, πουπροκαλεί ένα συνδυασµόσυµπτωµάτων ανάµεσα σταοποία το πιο έντονο είναι η

άσχηµη διάθεση. Αυτό που ξεχωρίζει τηνκατάθλιψη από την έντονη θλίψη είναι ότιτο καταθλιπτικό συναίσθηµα είναι µεγάληςέντασης και τείνει να πάρει µόνιµα χαρα-κτηριστικά. Ανάµεσα στα συµπτώµατα τηςκατάθλιψης περιλαµβάνονται η απώλειαενιαφέροντος από δραστηριότητες πουπριν προκαλούσαν ευχαρίστηση, η αϋπνίαή η υπερυπνία, η κόπωση, η έλλειψη ενερ-γητικότητας, αισθήµατα ενοχής, η δυσκο-λία στη συγκέντρωση, σκέψεις αυτοκατα-στροφής.

Τα αίτια που προκαλούν την κατάθλιψηµπορούν να αναζητηθούν τόσο σε βιολο-γικούς όσο και σε κοινωνικούς παράγο-ντες. Η έλλειψη ή η υπερβολική έκκρισηκάποιων ορµονών(π.χ. µετά την εγκυµο-σύνη στις γυναίκες) έχουν πιθανότατα ωςσυνέπεια την εκδήλωση καταθλιπτικώνεπεισοδίων. Μέχρι στιγµής δεν έχει επιβε-βαιωθεί γενετική προδιάθεση για την εκ-δήλωση τέτοιων επεισοδίων. Επιπλέον, τοοικογενειακό περιβάλλον συνδέεται µετην κατάθλιψη. Παιδιά που είτε έχουν βιώ-σει µια απώλεια (λόγω διαζυγίου ή θανά-του) είτε έχουν µεγαλώσει µε κάποιον γο-νιό καταθλιπτικό είτε έχουν αναγκαστεί νααπεξαρτηθούν από εξαρτητικά χαρακτηρι-στικά προτού µπορούν να το κάνουν αυτόηλικιακά, έχουν αυξηµένες πιθανότητεςεκδήλωσης κατάθλιψης. Από την άλληπλευρά, δεν είναι καθόλου τυχαία η αύξη-ση καταθλιπτικών επεισοδίων τα τελευταία

χρόνια. Εποµένως, τα αίτια πρέπει να ανα-ζητηθούν κυρίως σε κοινωνικούς παράγο-ντες που έχουν να κάνουν µε το σύγχρονοτρόπο ζωής και τα σύγχρονα καταναλωτικάπρότυπα. Το µάρκετινγκ και γενικότερα οκαπιταλισµός έχουν καταφέρει να αναδεί-ξουν πάρα πολλά αγαθά δήθεν ως ανα-γκαία χωρίς τα οποία δεν µπορούµε να ζή-σουµε. Μάλιστα ορισµένα από αυτά ,όπωςκάποια ακριβά και πολυτελή είδη, παρου-σιάζονται ως αναγκαία για την κοινωνικήµας καταξίωση, την «υπεροχή» µας έναντιτων άλλων µέχρι και την αυτοπραγµάτωσήµας. Είναι λογικό, λοιπόν, αυτό να δηµι-ουργεί ένα άγχος και ένα καθηµερινό κυ-νηγητό για την απόκτησή τους . Συνεπώς,το ολοένα και αυξανόµενο άγχος της επι-βίωσης, η εργασιακή ανασφάλεια, ο µεγά-λος φόρτος εργασίας, οι πολλές ώρεςδουλειάς, οι εξοντωτικοί και ανταγωνιστι-κοί ρυθµοί ζωής, η απουσία ελεύθερουχρόνου για χαλάρωση και ενασχόληση µεευχάριστες δραστηριότητες φαίνεται οτιαποτελούν δυναµικούς παράγοντες για τηνεµφάνιση της κατάθλιψης. Ας µην ξεχνά-µε, όµως ότι αυτός ο σύγχρονος τρόπος

ζωής αποξενώνει τους ανθρώπους απότους γύρω τους και τους µαθαίνει να σκέ-φτονται ατοµικά και όχι συλλογικά.

Η κατάθλιψη είναι µια ψυχική νόσοςαντιµετωπίσιµη µε κατάλληλο συνδιασµόψυχοθεραπείας και φαρµακευτικής αγω-γής. Παρά τάυτα, οι άνθρωποι µε κατάθλι-ψη πολλές φορές στιγµατίζονται και περι-θωριοποιούνται, πράγµα που επιδεινώνειτην κατάστασή τους καθώς για να ξεπερά-σουν αυτή τη φάση της ζωής τους χρειά-ζονται τη βοήθεια και την προτροπή τωνγύρω τους. Όµως επειδή η κατάθλιψη εί-ναι µία ψυχική ασθένεια που διαπερνάολόκληρη την κοινωνία, η πάλη ενάντιαστη νόσο οφείλει να ξεκινά και να τελειώ-νει µε την πάλη για µια καλύτερη κοινω-νία, για µια πραγµατικά ανθρώπινη ζωή.Για µια κοινωνία που δεν θα αναπαράγειτην ανταγωνιστικότητα και την εκµετάλλευ-ση µε σκοπό το κέρδος , αλλά θα θέτει πά-νω από όλα τις πραγµατικές κοινωνικέςανάγκες και θα εξασφαλίζει ανθρώπινουςρυθµούς ζωής για όλους και όλες.

ΣΤΕΜΙΝΑ

23

Ένας στους δέκα , σύµφωνα µε έρευνες, θα παρουσιάσει κάποιο κα-ταθλιπτικό επεισόδιο στη ζωή του. Αυτή τη στιγµή το 6% του συνο-λικού πληθυσµού, δηλαδή περίπου 350.000.000 άνθρωποι έχουνκατάθλιψη. Στην Ελλάδα µόνο, 550.000 άνθρωποι υποφέρουν. Σή-µερα, στην κατάταξη µε τις συχνότερες ασθένειες η κατάθλιψη κατα-λαµβάνει την 4η θέση, ενώ ως το 2020 οι επιστήµονες πιστεύουνπως θα έχει ανέβει στη 2η θέση. ∆ηλαδή η κατάθλιψη δεν είναι κάτιπου υπάρχει γενικά εκεί έξω αλλά ανά πάσα στιγµή µπορεί να χτυπή-σει την πόρτα µας ή των ανθρώπων γύρω µας. Τι έιναι όµως η κατά-θλιψη;Ποια τα συµπτώµατά της και οι αιτίες που την προκαλούν;

ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ∆ΕΚΑ...

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ...Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Page 24: Τεύχος 5

24

ΧΟΡΗΓΟΙ + ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ = Μ3

2000 µ.Χ.Κεντέρης και Θάνου κατακτούν την πρώ-

τη θέση στους Ολυµπιακούς του Σίδνευ.Σαν έπαθλο πήραν µερικές εκατοντάδεςχιλιάδες ευρώ και κάτι εκατοµµύρια απότους χορηγούς τους. Η πολιτεία τους χρί-ζει αξιωµατικούς του ελληνικού στρατού.

Τέσσερα χρόνια µετά Κεντέρης και Θά-νου «πέφτουν» µε την µηχανή για νααποφύγουν έλεγχο doping. Αποτέλεσµαήταν ο αποκλεισµός τους από τους Ολυ-µπιακούς της Αθήνας και η απογοήτευσηχιλιάδων ανθρώπων που τους θαύµαζανκαι τους πίστεψαν.

Ο καθηγητής του πανεπιστηµίου ΠενΣτέιτ, Τσαρλς Γεσάλις, που µελετά τηχρήση αναβολικών από τους αθλητές ,δηλώνει χαρακτηριστικά: «Αν αυτό ήταναγώνας ποδοσφαίρου, οι απατεώνες θαήταν µπροστά µε 84-3 » .

Οι βασικές αιτίες που οδηγούν έναναθλητή στη χρήση απαγορευµένων ουσιώνειναι τα τρία «Α». Άγνοια, Απληστία, Ανα-σφάλεια. Άγνοια γιατί σίγουρα δεν γνωρί-ζει τις επιπτώσεις του ντόπινγκ στην υγείατου, αλλιώς δεν θα έβαζε στο σώµα τουτέτοιες ουσίες. Απληστία γιατί θέλει νακερδίσει κάτι παραπάνω (χρήµατα, δόξα)από αυτό που µπορεί µε τις δικές του δυ-νάµεις. Ανασφάλεια γιατί δεν έχει εµπι-στοσύνη στις δικές του δυνάµεις και πι-στεύει ότι χωρίς την χρήση αυτών των ου-σιων δεν είναι ικανός να καταφέρει τίποτα.

∆εν πρέπει να ξεχνάµε ότι ευθύνες

στην υπόθεση ντόπινγκ έχει και το κράτοςκαι οι οµοσπονδίες. Το κράτος µέσα απότις επιτυχίες και τις διακρίσεις των αθλη-τών προσπαθεί να δηµιουργήσει υπεραξίακαι να την καρπωθεί παρασύροντας το λαϊ-κό αίσθηµα µε δηλώσεις εθνικής υπερη-φάνειας... Από την άλλη µεριά οι οµο-σπονδίες δεν είναι άµοιρες των ευθυνώντους. Ο κρατικός προϋπολογισµός µειώνε-ται καθε χρόνο προς τις οµοσπονδίες βά-ζοντάς τους δικλείδες αύξησής της χρηµα-τοδότησης βάσει των επιτυχιών των αθλη-τών τους. Με την σειρά τους οι οµοσπον-δίες ασκούν πίεση στους αθλητές για τηνεπίτευξη διεθνών διακρίσεων στις συµµε-τοχές τους (οι οποίες είναι ήδη περιορι-σµένες από τον κρατικό προϋπολογισµό)σε διεθνείς αγώνες. Αυτός είναι ένας ακό-µα παράγοντας που ωθεί τους αθλητές στηχρήση απαγορευµένων ουσιών. Λέτε να εί-ναι τυχαίο ότι η οµοσπονδία άρσης βαρώνείχε 13 κρούσµατα χρήσης αναβολικών

όλα µε την ίδια ουσία (Μ3);

«Οι Ολυµπιακοί Αγώνες είναι το µονα-δικό και το σπουδαιότερο διαφηµιστικόπρόγραµµα για εµάς για ολόκληρη τη χρο-νιά»: δήλωσε η υπεύθυνη της καµπάνιαςτης Nike κατά τη διάρκεια των ΟλυµπιακώνΑγώνων Μάρθα Αϊβεστερ.

Πλέον ο αθλητισµός έχει εµπορευµα-τοποιηθεί. Αποτελεί µια µεγάλη πίτα εσό-δων όπου οι µεγάλες εταιρείες θέλουν τοδικό τους κοµµάτι. Αθλητικές οργανώσειςκάθε µορφής, γίνονται πεδίο κερδοφορίαςγια αυτές.

«Ο µέσος καταναλωτής δεν πηγαίνειέξω να αθληθεί φορώντας το αθλητικό

προϊόν που εµφανίζεται στους Ολυµπια-κούς» λέει ο Ρικ Μπάρτον, διευθυντής τουτµήµατος αθλητικού µάρκετινγκ στο Πανε-πιστήµιο του Όρεγκον. «Αυτό που η Nikeκαι η κάθε εταιρεία θέλουν να ξέρει ο κα-ταναλωτής είναι ότι οι καλύτεροι αθλητέςτου κόσµου χρησιµοποιούν προϊόντα Nikeή κάποιας άλλης συγκεκριµένης εταιρεί-ας. Και όταν πηγαίνεις έξω να ψωνίσεις νασου έρχεται κατευθείαν στο µυαλό τοόνοµα της εταιρείας.

Τα αθλητικά γεγονότα έχουν εξελιχθείσε µια τεράστια εµπορική έκθεση µετατρέ-ποντας το ολυµπιακό ιδεώδες σε ένα οικο-νοµικό φεστιβάλ. Σε αυτόν το χορό τωνεκατοµµυρίων συµµετέχουν οι αθλητές καιµερίδα εξ’ αυτών καταφεύγει στη χρήσηαναβολικών σκοτώνοντας το σώµα τουςστο βωµό του χρήµατος και της δόξας. Θέ-λουµε τους αθλητές να είναι στην πρώτηγραµµή στον πόλεµο κατά του ντόπινγκ.Θέλουµε αθλητές και όχι προϊόντα. Όχιπρωταθλητές - τέρατα. Αθλητές υγιείς γιαυγιή αθλητισµό που να αγωνίζονται για τηνσυµµετοχή και όχι για τα συµβόλαια τωνχορηγών.

Υ.Γ.1 :Το µέλλον του ντόπινγκ σύµφνω-να µε ειδικούς µπορεί να είναι πολυ χειρό-τερο. Νέες ουσίες, συνθετικό αίµα µέχρικαι την αλλαγή του DNA του αθλητή µετα-τρέποντας τους σε υπεραθλητές κάνονταςαπίστευτες και αξεπέραστες επιδόσεις.«Μέχρι το 2010 θα το κάνουµε µε κάποι-ον ιό ή βακτήριο που κουβαλάει έναν τρο-ποποιητή γονιδίων»

Υ.Γ.2: Άννα Βερούλη ( έχει κατηγορη-θεί για ντόπινγκ το 1984) σε τηλεοπτικήσυνέντευξη: Όταν ρωτήθηκε αν θα δεχόταννα ντοπαριστεί εξασφαλίζοντας χρυσό µε-τάλλιο σε Ολυµπιάδα, µε τον κίνδυνοόµως αυτό να της κοστίσει ίσως και τη ζωήτης µετά από 5 χρόνια, η απάντηση ήτανκάτι περισσότερο από σαφής: "δεν ξέρω..."

ΜΙΧΑΛΑΓΓΕΛΟΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ

776 π.Χ.Αθλητής της αρχαιότητας κερδίζειτους πρώτους ολυµπιακούς αγώ-νες. Σαν έπαθλο πήρε ένα στεφά-νι από κλαδί αγριελιάς, από το ιε-ρό δέντρο της Ολυµπίας και δόξα.Κατά την επιστροφή του στην πό-λη γκρεµίστηκε ένα µέρος του τεί-χους αφού δε το χρειαζόταν η πό-λη από την στιγµή που είχε τέτοι-ον αθλητή!

Page 25: Τεύχος 5

TEXNHKAI ΑΡΙΣΤΕΡΑ

25

Kαθώς ολόκληρος ο πολιτι-σµός σήµερα, από τα οικονο-µικά του θεµέλια ως τις υψη-λότερες σφαίρες της ιδεολο-γίας βρίσκεται σε κρίση, και ητέχνη δεν είναι έξω από αυτή.

Η κρίση που περνάει η τέχνη ειδικότεραέχει τη ρίζα της στην εξής αντίφαση: στηντέχνη, γενικά, ο άνθρωπος εκφράζει το αί-τηµα της αρµονίας και της πληρότητας τηςζωής, δηλαδή των πιο πολύτιµων αγαθώνπου το καπιταλιστικό σύστηµα του στερεί.Γι’ αυτό κάθε καινούριο καλλιτεχνικό ρεύ-µα αρχίζει σαν ανταρσία. Κάθε αυθεντικόέργο τέχνης ενέχει πάντα µια διαµαρτυρία,συνειδητή ή ασυνείδητη, µαχητική ή παθη-τική, αισιόδοξη ή απαισιόδοξη, εναντίοντης πραγµατικότητας. Ένα έργο τέχνης είναιδυνατόν να είναι αληθινό και «µεγάλο» ανέχει βαθιά ευαισθησία απέναντι στην κοι-νωνική πραγµατικότητα.

Υπήρξε µια πολύ σηµαντική παγκόσµιαπαράδοση: τα περισσότερα ανήσυχα πνεύ-µατα µέσα από τις αναζητήσεις τους ναδιασταυρώνονται µε τις ιδέες της Αριστε-ράς. Αυτή η συνάντηση γονιµοποιούσε ιδέ-ες, έργα τέχνης κι ανθρώπους. Πολλοί απότους καλλιτέχνες αυτούς στρατεύονταν µετην αριστερά όχι µόνο µέσα απ’το έργοτους, αλλά και µε όλη τη ζωή τους.

Τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνασηµαντικά ρεύµατα του µοντερνισµού συ-ναντήθηκαν µε την αριστερά, µε το εργατι-κό, επαναστατικό κίνηµα. Στη Γαλλία καιστο Μεξικό αυτή η συνάντηση άλλαξε ριζι-κά τις παραδοχές µας στις εικαστικές τέ-

χνες. Στη Γερµανία, πάλι, µε εµβληµατικέςφιγούρες της τέχνης τον Μπρεχτ, τονΓκρος, το Ντιξ, το Βάιλ και τον Άισλερ,υπήρξε µια ολόκληρη γενιά νέων δηµιουρ-γών µε ένα συλλογικό όραµα για την τέχνηκαι την κοινωνία. Ανασυνθέτοντας σε µε-γάλο βαθµό ιδέες και επιδράσεις από τοεξωτερικό, ιδιαίτερα της ρωσικής πρωτοπο-ρίας, χρησιµοποιώντας όλες τις καλλιτε-χνικές ανακαλύψεις όλων των κινηµάτωντου µοντερνισµού και κάνοντας χρήση νεό-τερων τεχνολογικών µέσων, δηµιούργη-σαν, στα λίγα χρόνια µέχρι τη ναζιστικήλαίλαπα, ένα ρεαλισµό που άφηνε µεγα-λύτερα περιθώρια στη φαντασία και το κί-νηµα του µοντερνισµού, για πρώτη φοράάρχισε ν’ αποκτά ακροατήριο µέσα στιςλαϊκές µάζες. Ενώ την περίοδο της οχταε-τίας κατά τη διάρκεια και αµέσως µετά τηνΟκτωβριανή Επανάσταση η ρωσική πρωτο-πορία σ’όλους τους τοµείς της τέχνης, απότο θέατρο, τη φωτογραφία και τον κινηµα-τογράφο µέχρι τη λογοτεχνία και σ’ όλες τιςεκφάνσεις της, από τους κυβοφουτουρι-στές και τους σουπρεµατιστές µέχρι τουςκονστρουκτιβιστές, συναντήθηκε µε τοεπαναστατικό εργατικό κίνηµα σε συνθήκεςαπόλυτης ελευθερίας της καλλιτεχνικήςέκφρασης. Αποτέλεσµα η παραγωγή ό,τιπιο προωθηµένου στον κόσµο σχεδόν σεκάθε καλλιτεχνικό τοµέα.

Από το τέλος της δεκαετίας του ’70 ηνεοφιλελεύθερη ιδεολογική αντεπίθεσηχρησιµοποιεί την τέχνη για τη διαφήµιση

µέσα σε πλαίσιο εµπορευµατοποίησης τωνπάντων και πλήρους υποταγής του λόγουστην εικόνα.

Σήµερα σε όλο τον κόσµο έχει ξεκινή-σει µια πορεία αντίστροφης µέτρησης, συ-νάντησης και πάλι του έργου και του καλ-λιτέχνη µε τη ζωή και τις ανάγκες της. Αυ-τό αντανακλάται στα σηµαντικότερα πολιτι-στικά γεγονότα (έκθεση για το µοντερνισµόπέρυσι στο Λονδίνο, διεθνής εικαστική έκ-θεση στο Μόναχο µε τίτλο «Επιστροφήστην εικόνα»και το φετινό πολιτικό φεστι-βάλ θεάτρου της Αβινιόν). Για να δυναµώ-σει αυτή η τάση χρειάζεται να δυναµώσουντα κινήµατα αλληλένδετα µε µια µεγάληριζοσπαστική αριστερά.

NANTIA

«... το µπόλιασµα ενός δέντρου,

η µόρφωση ενός ανθρώπου,

η αλλαγή ενός κράτους

– αυτά είναι δείγµατα γόνιµης κριτικής.

Κι είναι όλα αυτά,

και τέχνης δείγµατα.»

Μπ. Μπρεχτ

Είναι γνωστό ότι η τέχνη επηρεάζεται από τη φυσιογνωµία κάθε εποχής.Τα γεγονότα προετοιµάζοται από τους ανθρώπους, πραγµατοποιούνταιαπό τους ανθρώπους, αντενεργούν πάνω στους ανθρώπους και τους αλ-λάζουν. Μια βαθιά ανατροπή στην ιστορία, δηλαδή µια αναδιάταξη τωντάξεων στην κοινωνία, τραντάζει την ατοµικότητα, τοποθετεί την αντίλη-ψη των βασικών θεµάτων της τέχνης κάτω από καινούριο πρίσµα και σώ-ζει έτσι την τέχνη από µια αιώνια επανάληψη. Οι αλλαγές λοιπόν στηνκοινωνία όχι µόνο αντανακλώνται στην τέχνη αλλά αναπόφευκτα την τρο-φοδοτούν κιόλας.

Page 26: Τεύχος 5

26

Eίναι καλλιτέχνης; Αντάρτης τωνπόλεων; Ή απλά ένα βάνδαλος;Είναι γνωστός κυρίως για ταgraffiti του που σατιρίζουν(πολλές φόρες και µε προκλη-τικό τρόπο) την σύγχρονη κοινω-

νία ,το κατεστηµένο και την ηθική, τα µηνύ-µατα του είναι αντικαπιταλιστικά , αντιπο-λεµικά και γενικώς αντικοµφορµιστικά.Ακόµα και ο τρόπος έκφρασης της τέχνηςτου γίνεται µε αντισυµβατικό τρόπο αφούόλα τα έργα γίνονται παράνοµα σε δηµοσί-ους ή ιδιωτικούς χώρους και µετά από λί-γο καιρό σβήνονται.

Και φυσικά ο ίδιος καταζητείται σεπολλές πόλεις του κόσµου για «βανδαλι-σµό» ξένης περιουσίας.

Η µέθοδος που χρησιµοποίει o Banksyγια να κάνει graffiti είναι τα stencils, πουουσιαστικά είναι ένα είδος καλουπιών ταοποία προετοιµάζει ο καλλιτέχνης απόπριν. Έτσι κερδίζει πολύτιµο χρόνο για ναµπορέσει να τελειώσει το έργο όσο πιογρήγορα γίνεται (που στην περίπτωση τωνgraffiti σε ξένη περιουσία είναι ένας βασι-κός παράγοντας!) .

Η καλλιτεχνική του δραστηριότητα ξεκί-νησε στις αρχές τις δεκαετίας του ‘90 στοBristol από όπου και κατάγεται και µέχρι το2001 έργα του υπήρχαν σε όλη την Αγ-γλία. Καθώς περνούσαν τα χρόνια η φήµητου εξαπλώθηκε κυρίως λογού των έργωντου στο Λονδίνο και έργα του άρχισαν ναεµφανίζονται σε πόλεις όλου του κόσµου.

Αποκορύφωµα της διεθνής του καριέ-ρας ήταν τον Αύγουστο του 2005 όταν πή-γε να «ζωγραφίσει» το τοίχος της ντρο-πής που έχτισε το Ισραήλ στη Γάζα, εκφρά-ζοντας την οργή του για το αποτρόπαιο τουπράγµατος.

Γέρος: Ζωγραφίζεις το τείχος, το κάνειςνα φαίνεται όµορφο.

Banksy: Ευχαριστώ Γερός: ∆ε θέλουµε να είναι όµορφο. Το

µισούµε αυτό το τείχος, τράβα σπίτι σου.Ο Banksy έχει παρέµβει, πέρα από

τους τοίχους του Λονδίνου και το ζωολογι-κό κήπο της Βαρκελώνης, σε ελαιογρα-φίες άγνωστων και γνωστών καλλιτεχνών.Ένας τέτοιος πίνακας είναι και το SingingButler του Τζακ Βετριάνο που απεικόνιζετην ανεµελιά και την ξεγνοιασιά της αστι-κής τάξης, ενώ το ζευγάρι χορεύει και οιυπηρέτες κοπιάζουν να τους προφυλά-ξουν από τη βροχή και τον αέρα. Ο Banksy«διασκευάζει» τον πίνακα, εισάγονταςµία… λίγο πιο έντονη ενόχληση.

Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό πουέχει συµβάλλει στην δηµοσιότητα τουBanksy είναι η µυθοπλασία γύρω από τηνταυτότητα του. Πολλά έχουν ακουστεί καιγραφτεί ανά καιρούς για το ποιος είναι αλ-λά η ταυτότητα του αµφισβητείται.

Πλέον είναι ένας διεθνώς αναγνωρι-σµένος καλλιτέχνης και τα έργα του πω-λούνται σε όλες τις µεγάλες gallery τουκόσµου σε εξωφρενικές τιµές όπως το έρ-γο του “Space Girl and Bird” που πουλή-θηκε στην τιµή των $575,000!

Σίγουρα ο Banksy έχει βρει τον τρόπογια να περάσει το κοινωνικό του µήνυµαδιαταράσσοντας την ησυχία των ήρεµωνδρόµων του Λονδίνου και όχι µόνο. Είναιένα από τους καλύτερου καλλιτέχνες τιςεποχής µας και έχει πολλά ακόµα να προ-σφέρει…

ΓΙΑΝΝΗΣ - ΣΟΦΙΑ

BANKSYΦαντάσου µια πόλη όπου ταgraffiti δεν είναι παράνοµα, µιαπόλη όπου όλοι µπορούν να ζω-γραφίζουν όπου τους κάνει κέφι.Μια πόλη που κάθε δρόµος της εί-ναι καλυµµένος από εκατοµµύριαχρώµατα και µικρές φράσεις.Όπου η αναµονή σε µια στάση λε-ωφορείου δεν είναι ποτέ βαρετή.Μια πόλη που µοιάζει µε πάρτυστο οποίο είναι προσκεκληµένοι οιπάντες, όχι µόνο οι µεσίτες και οιληστοβαρόνοι των µεγάλων επιχει-ρήσεων. Φαντάσου µια τέτοια πόληκαι µην ακουµπάς πια στον τοίχο-είναι φρεσκοβαµµένος…

Page 27: Τεύχος 5

27

KSY

Page 28: Τεύχος 5

Tο κίνηµα αυτό δηµιουργήθηκεαπό νέγρους και απευθύνεταισε νέγρους, δεν είναι µόδα, καιφυσικά δεν αντιπροσωπεύεταιµόνο από τραγουδιστές της ρέγ-γε και φευγάτους τύπους που

υιοθετούν τέτοια πρότυπα ένδυσης και εµ-φάνισης. ∆εν στηρίζεται σε ρατσιστικά ιδε-ολογήµατα για τη φυλή και το χρώµα τουδέρµατος αλλά περισσότερο στην έννοιατης παναφρικανικής συνείδησης και τηςφυλετικής αλληλεγγύης για τις συνθήκεςζωής των απανταχού αφρικανών. Έχει πο-λιτικές και θρησκευτικές προεκτάσεις καιπροβάλλει έναν εναλλακτικό τρόπο ζωήςκαι συµπεριφοράς.

Ο Ρασταφαριανισµός είναι ένα θρη-σκευτικό και πολιτικό κίνηµα που συνδυά-ζει στοιχεία του προτεσταντισµού µε το µυ-στικισµό και µία παναφρικανική πολιτικήσυνείδηση. Τα µέλη του αποδέχονται τονπρώην αυτοκράτορα της Αιθιοπίας ΧαϊλέΣελασιέ Α' (1892-1975) ως πνευµατικόηγέτη, µεσσία και ενσάρκωση του Θεού, oοποίος αποκαλείται Γιαχ (Jah). Οι οπαδοίτου ονοµάζονται Ρασταφάρι (Rastafari ήRas Tafari), σύµφωνα µε το όνοµα που κα-τείχε ο Χαϊλέ Σελασιέ Α', Ras Tafari

Makonnen (Ρας Ταφάρι Μακόνεν), πριν τηνενθρόνισή του. Στην Αµχαρική γλώσσα, ηλέξη Ras σηµαίνει κυριολεκτικά την κεφα-λή αλλά αποτελεί και τίτλο, ισοδύναµο µεεκείνο του ∆ούκα ή του Βασιλιά. Το κίνη-µα αναπτύχθηκε στη Τζαµάικα στις αρχέςτης δεκαετίας του 1930 και εξελίχθηκε σεπαγκόσµιο φαινόµενο, ιδιαίτερα χάρη στηδιάδοσή του µέσα από το µουσικό είδοςτης ρέγγε κατά τις δεκαετίες του 1960 και1970 και τον ασπασµό του από καλλιτέ-χνες διεθνούς εµβέλειας, όπως ο ΜποµπΜάρλεϊ και ο Πήτερ Τος.

Οι ρίζες του εντοπίζονται στη διδασκα-λία του πολιτικού ακτιβιστή Μάρκους Γκάρ-βεϊ (1887-1940), ο οποίος προώθησε µίααφροκεντρική ιδεολογία, πιστεύοντας στηνεπιστροφή των µαύρων στην Αφρική. Εξαι-τίας της απουσίας µίας κεντρικής διοίκη-σης ή επίσηµης εκκλησίας, δεν υπάρχειένα ρασταφαριανό δόγµα per se, αλλά στηβάση ενός πυρήνα βασικών πεποιθήσεωνυφίστανται αποκλίσεις ως προς τις δοξα-σίες ή το βαθµό προσήλωσης στην καθε-µία από αυτές.

Τα πρώτα µέλη του Ρασταφαριανισµούήταν κατά το µεγαλύτερο ποσοστό Αφρικα-

νικής καταγωγής και πρώην µέλη άλλωνχριστιανικών δογµάτων. Παραδοσιακά,προέρχονται κυρίως από το χώρο των κα-τώτερων οικονοµικών τάξεων, αν και σήµε-ρα έχουν διεισδύσει σε σηµαντικό βαθµόστη µεσαία τάξη. Στις καθηµερινές πρακτι-κές τους περιλαµβάνονται αυστηρές δια-τροφικές συνήθειες που περιλαµβάνουνκυρίως τη χορτοφαγία, η χρήση της κάννα-βης για θρησκευτικούς σκοπούς καθώς καιη υιοθέτηση χαρακτηριστικής κόµµωσηςτων µαλλιών σε πλεξίδες («ράστα»).

Η Βίβλος θεωρείται ιερό βιβλίο, ωστό-σο δεν είναι αποδεκτή στο σύνολό της. Γιατους Ρασταφάρι, το περιεχόµενό της είναισυµβολικό και απαιτείται η κριτική ερµη-νεία της για την άντληση των πραγµατικώνµηνυµάτων που περιέχει, καθώς εξαιτίαςδιαδοχικών µεταφράσεών της από την αµ-χαρική γλώσσα έχει υποστεί στρεβλώσεις.Άλλα κείµενα που στηρίζουν ή διαµορφώ-νουν τις δοξασίες των Ρασταφάρι είναι τοΑιθιοπικό έπος Kebra Nagast («Η ∆όξατων Βασιλέων») καθώς και η «Βίβλος τωνΜαύρων» (Holy Piby) του Robert AthlyiRogers.

Ένα από τα κύρια εξωτερικά χαρακτηρι-στικά των Ρασταφάρι είναι η κόµµωση πουυιοθετούν, συνηθίζοντας να αφήνουν µα-κριά µαλλιά, µε τα οποία αργότερα δηµι-ουργούν πλεξίδες (dreadlocks) Η εµφάνι-ση αυτή πιστεύεται από τους ίδιους πωςεναρµονίζεται µε κάποια εδάφια της Πα-λαιάς ∆ιαθήκης. Η κόµµωση των Ρασταφά-ρι έχει συνδεθεί επίσης µε ευρύτερουςσυµβολισµούς, έχοντας χαρακτηριστεί ωςπράξη επιθετικής κοινωνικής αντίδρασης

ΡΑΣΤΑΦΑΡΙCOOL ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Η ΕΝΘΕΡΜΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ 20oυ ΑΙΩΝΑ;

Ίσως τίποτε από τα δύο. Είναι πλέον κοινό θέαµα και στην Ελλάδα αυτοίοι περίεργοι αφρικανοί µε τα ράστα µαλλιά, τα πολύχρωµα ρούχα και τηµεγάλη αγάπη για τη ρέγγε µουσική και κάθε λογής κρουστά µουσικά όρ-γανα. ∆εν τους βλέπουµε µόνο σε έθνικ φεστιβάλ µουσικής ούτε σανεκθέµατα λαογραφικών µελετών. Ζουν στην Ελλάδα, εργάζονται καιονειρεύονται, όπως όλοι µας, έναν καλύτερο κόσµο χωρίς φυλετικέςδιακρίσεις, µε ειρήνη και ανάπτυξη. Έναν κόσµο, που σύµφωνα µε τηνκοσµοθεωρία τους, απέχει αρκετά από τον δικό µας και δεν εννοούν µό-νο γεωγραφικά. Βέβαια, δεν σηµαίνει ότι όλοι όσοι έχουν ράστα µαλλιάείναι ρασταφάρι!

28

Page 29: Τεύχος 5

και κοινωνικής αποµόνωσης.Η χρήση της κάνναβης (ganja) για θρη-

σκευτικούς σκοπούς υιοθετείται από τουςΡασταφάρι και αποτελεί µέρος των θρη-σκευτικών µυστηρίων τους. Η κάνναβη θε-ωρείται φυτό εξαιρετικής θρησκευτικής ση-µασίας και χρησιµοποιήθηκε από τα πρώι-µα στάδια της εξέλιξης του ρασταφαριανι-σµού, αρχικά ως µέσο κοινωνικής αντίδρα-σης και σύµβολο αυθεντικής ελευθερίας,µε δεδοµένο το γεγονός πως ήταν απαγο-ρευµένη ουσία, αποκτώντας σταδιακά ιδιαί-τερο ρόλο στις τελετουργίες τους. Οι Ρα-σταφάρι αναγνωρίζουν στην κάνναβη τόσοµία αναζωογονητική δράση όσο και ευρύ-τερες θεραπευτικές ιδιότητες, θεωρώνταςπαράλληλα πως ενισχύει τη σοφία και τηδυνατότητα κατανόησης τού ανθρώπου.Χρησιµοποιείται κατά κύριο λόγο στη διάρ-κεια των θρησκευτικών συγκεντρώσεώντους. Σε αντιδιαστολή, είναι αντίθετοι στηχρήση αλκοόλ ή καπνού, θεωρώντας πωςη χρήση των ουσιών αυτών είναι περισσό-τερο επιβλαβής, ενώ συγχρόνως συνδέεταιµε την ενίσχυση µεγάλων οικονοµικώνβιοµηχανιών.

Οι Ρασταφάρι ακολουθούν συγκεκριµέ-

νες διατροφικές συνήθειες στα πλαίσιατων καθηµερινών πρακτικών τους. ∆ίνουνέµφαση στην κατανάλωση αποκλειστικάφυσικών προϊόντων (ital food ή απλά ital,από τον όρο vital) και είναι κατά κύριο λό-γο χορτοφάγοι, αποκλείοντας µεταξύ άλ-λων τη χρήση αλκοόλ, αλατιού ή εν γένειτροφών που έχουν υποστεί χηµική επεξερ-γασία. Η πρακτική αυτή εναρµονίζεται µεµία ευρύτερη τάση των Ρασταφάρι για τηδιατήρηση της «πίστης στη Γη και στη φύ-ση», υποδηλώνοντας παράλληλα µία απο-ποίηση άλλων Αφρικανικών παραδόσεων.

Η µουσική διαδραµάτισε σηµαντικό ρό-λο στο κίνηµα των Ρασταφάρι και υπήρξεάρρηκτα συνδεδεµένη µε αυτό, αποτελώ-ντας αναπόσπαστο τµήµα των θρησκευτι-κών τελετουργιών του όσο και µέσο διάδο-σής του. Το πιο αυθεντικό είδος που ταυτί-ζεται µε το Ρασταφαριανισµό είναι η θρη-σκευτική µουσική νιαµπίνγκι που χαρακτη-ρίζεται από το έντονα ρυθµικό της στοιχείο,αφρικανικής καταγωγής. Αποτελεί τη βάσητου µεγαλύτερου µέρους της σύγχρονηςτζαµαϊκανής µουσικής και περιλαµβάνεικυρίως ύµνους υπό τον επιβλητικό ήχο τυ-µπάνων και άλλων κρουστών. Η µουσική

των ρασταφάρι αντανακλά τις πεποιθήσειςτους και διαπνέεται από βαθύτερους συµ-βολισµούς, ενώ χαρακτηρίζεται ως ένα εί-δος µουσικής επίκλησης. Συνδυάζει στοι-χεία της µουσικής γκόσπελ του 19ου αιώ-να και του είδους burru της αφρικανικήςµουσικής παράδοσης. Σηµαντική συµβολήστη διαµόρφωση και εξάπλωση της µουσι-κής των Ρασταφάρι είχε ο Όσβαλντ Γουί-λιαµς, γνωστός ως Count Ossie, εισάγο-ντας τον τελετουργικό τυµπανισµό που τηχαρακτηρίζει. Από τα τέλη της δεκαετίαςτου 1960, ο ρασταφαριανισµός συνδέθηκεστενά και µε τη ρέγγε, η οποία µε τη σειράτης συνέβαλε σε µεγάλο βαθµό στη διάδο-σή του, ειδικότερα στις ΗΠΑ, στον Καναδάκαι σε χώρες της Ευρώπης. ∆ιακεκριµένοιµουσικοί και οπαδοί του Ρασταφαριανι-σµού, όπως ο Μποµπ Μάρλεϊ, χρησιµοποί-ησαν σύµβολα των Ρασταφάρι, ενσωµάτω-σαν στοιχεία της θρησκευτικής µουσικήςτους στη ρέγγε, ενώ µέσα από τους στίχουςτους εξέφρασαν τις κοινωνικοπολιτικέςπεποιθήσεις τους και υιοθέτησαν το λεξι-λόγιο τους.

Written by sky_valley

29

Page 30: Τεύχος 5

Ο ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ

Η ταινία αυτή του Jean Renoir (1894-1979) αποτελεί ένα αποτους σηµαντικότερους σταθµούς του κινήµατος του ποιητικού ρε-αλισµού άλλα και του παγκόσµιου κινηµατογράφου και όχι µονογια την αδιαµφισβήτητη καλλιτεχνική της ποιότητα, η οποία τις επι-τρέπει να είναι σηµείο αναφοράς για τους κινηµατογραφιστές ακό-µη και σήµερα, αλλά και για το πάντα επίκαιρο κοινωνικό της µή-νυµα. Άλλωστε, αποτελεί και το σηµαντικότερο ίσως έργο του δη-µιουργού της ο οποίος αποτέλεσε µια από τις σηµαντικότερεςεπιρροές του σύγχρονου ευρωπαικού και παγκόσµιου κινηµατο-γράφου.

Η ΠΛΟΚΗ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΩΝ

Η ταινία εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσµίουπολέµου σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Γερµάνια. Έκειβρίσκονται αιχµάλωτοι οι Γάλλοι αξιωµατικοί de Boldieu, έναςαριστοκράτης στρατιωτικός καριέρας, και Marechal, ένας εργάτηςµηχανικός που η τύχη τον όρισε να υπηρετήσει ως αξιωµατικόςστον πόλεµο, αλλά και ο στρατιώτης Rosenthal, ένας γόνος µε-γαλοαστικής οικογένειας που επιστρατεύτηκε θέλοντας και µη.∆ιοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης είναι ο επίσης αριστο-κράτης Γερµανός αξιωµατικός von Rauffenstein. Οι δύο «λαικοί»χαρακτήρες (Marechal- Rosenthal) έχουν παθιαστεί µε την ιδέατης απόδρασης αφού µόνη τους σκέψη ειναι η επιστροφή σε όσαάφησαν πίσω τους µε τον πόλεµο.Από την άλλη ο de Boldieu δενφαίνεται να συγκινείται το ίδιο από αυτή την ιδέα αφού εχει ανα-πτύξει φιλία µε τον έτερο αριστοκράτη (von Rauffenstein), µε τονοποίο αν και εχθροί στον πόλεµο έχει πολύ περισσότερα κοινάπαρά µε τους παρακατιανούς οµοεθνείς του, που βλέπει πατερ-ναλιστικά, ενώ αλλωστε θεωρεί ότι το «να υποφέρει για την Γαλ-λία είναι τιµή». Εν τελεί ο de Boldieu θα µείνει και θα θυσιαστεί«ιπποτικά» για να επιτρέψει στους δυο άλλους να αποδράσουν. Η«θυσία» του αυτή µεταφράζεται ως ο «θάνατος» της παλαιάςαριστοκρατίας εξαιτίας των σαρωτικών κοινωνικών αλλαγών πουτην έχουν καταστήσει εκτός τόπου και χρόνου. Οι άλλοι δυο Γάλ-λοι θα καταφέρουν να διαφυγουν τελικά στην Γαλλία και θα δώ-σουν ραντεβού στο Παρίσι την 1η παραµονή πρωτοχρονιάς µετά τοτέλος του πολέµου. Η ταινία τελείωνει µε το σηµείο συνάντησηςόπου κανένας από τους δύο δεν εµφανίζεται την συµφωνηµένηµέρα, κάτι που µεταφράζεται και ως η ανικανότητα των κοινωνι-κών τάξεων να συµφιλιωθούν ουσιαστικά µε το τέλος του πολέ-µου, ενώ κατά την διάρκεια του είχαν φαινοµενικά παραµερήσειτις διαφορές τους στο όνοµα της εθνικής ενότητας.

Η ταινία αυτή λοιπόν πέρα από την αντιπολεµική της τοποθέτη-ση, έχει και µια ξεκάθαρη πολιτικο-κοινωνική ανάγνωση, ανάλο-γη µε τις µετριοπαθείς σοσιαλιστικές πεποιθήσεις του δηµιουρ-γού της. Οι χαρακτήρες του έργου αποτελούν ο καθένας σύµβο-λο και εκφραστή της τάξης του και η Μεγάλη Χίµαιρα δεν είναιπαρά η ιδέα της συµφιλίωσης των τάξεων αφού σε µια ταξικά δο-µηµένη κοινωνία η συµφιλίωση των αντιπαλευόµενων (αστοί κα-πιταλιστές- δυνάµεις τις εργασίας) είναι αδύνατη, παρά τα όποιαπροσχήµατα που επινοούνται από τους εξουσιαστικούς µηχανι-σµούς για την επιδίωση της (εθνική ενότητα, κοινωνική ειρήνη,κλπ).

ΘΑΝΑΣΗΣ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ – THE GRAND ILLUSION (1937)

30

Page 31: Τεύχος 5

31

Page 32: Τεύχος 5

Ποτέ

ξαν

ά µ

έσα

στο

κλουβί

blo

gsp

ot:

are

na

-aso

ee.

blo

gsp

ot.

com