Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη...

20
Γ΄ Γυμνασίου Θεματική ενότητα 6 Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου, (4 δίωρα = 8 ώρες ) Διδάσκουσα: Θεοδοσίου Φανή, Λάππειο Γυμνάσιο Νάουσας Σκεπτικό: Η σωτηρία ορίζεται και από τον τίτλο αυτής της θεματικής ενότητας, ως μεταμόρφωση και αυτό χρειάζεται να επισημάνουν οι μαθητές. Οι κεντρικοί άξονες είναι η ελπίδα και ο αγώνας τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Λέξεις – κλειδιά: Μεταμόρφωση, φιλία, έρωτας, αγάπη, αλληλεγγύη, συντροφικότητα, ειρήνη, Βασιλεία του Θεού. Διδακτική διεργασία: 1 ο δίωρο: Η προσωπική αναμέτρηση με το κακό 2 ο δίωρο: Παρουσίαση εργασιών 3 ο δίωρο: Η χριστιανική πρόταση 4 ο δίωρο: Μελέτες περίπτωσης ( 1 ο δίωρο) Προσωπική αναμέτρηση με το κακό ۞۞۞ Αφόρμηση: Ακρόαση τραγουδιού «Κεμάλ» του Μ. Χατζηδάκη. Youtube http://www.youtube.com/watch?v=Zp7MU8jtftI

Transcript of Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη...

Page 1: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Γ΄ Γυμνασίου

Θεματική ενότητα 6Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου, (4 δίωρα = 8 ώρες )Διδάσκουσα: Θεοδοσίου Φανή, Λάππειο Γυμνάσιο Νάουσας

Σκεπτικό: Η σωτηρία ορίζεται και από τον τίτλο αυτής της θεματικής ενότητας, ωςμεταμόρφωση και αυτό χρειάζεται να επισημάνουν οι μαθητές. Οι κεντρικοί άξονες είναι η ελπίδα και ο αγώνας τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Λέξεις – κλειδιά:Μεταμόρφωση, φιλία, έρωτας, αγάπη, αλληλεγγύη, συντροφικότητα, ειρήνη, Βασιλεία του Θεού.

Διδακτική διεργασία:1ο δίωρο: Η προσωπική αναμέτρηση με το κακό2ο δίωρο: Παρουσίαση εργασιών 3ο δίωρο: Η χριστιανική πρόταση4ο δίωρο: Μελέτες περίπτωσης

( 1 ο δίωρο)

Προσωπική αναμέτρηση με το κακό

۞۞۞

Αφόρμηση: Ακρόαση τραγουδιού «Κεμάλ» του Μ. Χατζηδάκη. Youtube

http://www.youtube.com/watch?v=Zp7MU8jtftI

“Kaληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ»Ερώτημα: Δεν θα αλλάξει ποτέ; Μπορεί να αλλάξει;

Page 2: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Εργασία σε ομάδες.Θέμα: « Αντιμέτωποι με το κακό στη ζωή»( 4 ομάδες ): α) αποξένωση / μοναξιά β) άγχος / ανταγωνισμός γ) δέσμευση στο γάμο / χωρισμός δ) φτώχια / εξαθλίωση

Στόχος: Να επισημάνουν το πρόβλημα και να αναζητήσουν τρόπους υπέρβασης στην καθημερινότητά τους. Να εντοπίσουν τι κάνουν και τι επιθυμούν να κάνουν και ποιες παράμετροι ή συνθήκες τους εμποδίζουν.

- Η κάθε ομάδα συζητά το θέμα και ορίζει έναν μαθητή για να παρουσιάσει τις ιδέες της στην τάξη.

- Μετά την παρουσίαση γίνεται συζήτηση. - Οι μαθητές επιστρέφοντας στις ομάδες τους προσπαθούν να βρουν διεξόδους για την επίλυση του προβλήματος και τις παρουσιάζουν.

۞۞۞

Προτάσεις

Η προσωπική αναμέτρηση με το κακό:

1. Από την αποξένωση στη φιλία- Ένας ίσον κανένας, εποχή ανθρώπινης απομόνωσης. ( Ντοστογιέφσκι, Αδελφοί Καραμαζώφ: « όλοι στον αιώνα μας χώρισαν και γίνανε μονάδες, ο καθένας αποτραβιέται στη μοναξιά του…….».2. Από το άγχος και την ένταση στην ησυχία- Από τη μοναξιά προέρχεται το άγχος, η αγωνία δηλ. για την ταυτότητα: ποιος είμαι, τι θέλω, που πάω, από πού έρχομαι…..Πρέπει να ακουμπήσει στο Χριστό και να εφαρμόζει τη διδασκαλία του. Να αναζητήσει πνευματικά και όχι μόνο υλικά αγαθά. 3. Στο γάμο υπερισχύει ο εγωισμός και η αγάπη φαίνεται να δεσμεύει τους συντρόφους.- Το διαζύγιο, ο χωρισμός χαρίζουν ελευθερία, στερώντας την πολύτιμη αγάπη Από το μυστήριο του γάμου: «Το μυστήριο, τούτο μέγα εστί..» ( Εφεσ. 5, 22-33 ) « Η γυναίκα και ο άνδρας δεν είναι δύο άνθρωποι αλλά ένας» Ιωάννης Χρυσόστομος. « Βάλε με σφραγίδα στην καρδιά σου, ωσάν σφραγίδα στο μπράτσο σου, είναι δυνατή η αγάπη σαν το θάνατο και σκληρός ο πόθος σαν τον Άδη, οι σπίθες της είναι σπίθες φωτιάς, φλόγα του Θεού. Νερά ποτάμια δεν μπορούν να σβήσουν την αγάπη» Άσμα Ασμάτων ( μετάφραση Σεφέρη )4. Από τον πόνο στην αλληλεγγύη- Άνεργοι, άστεγοι, μετανάστες, τραγικές φυσιογνωμίες ζουν σε δημόσιους χώρους, σε ερειπωμένα κτίρια και σε υπόγεια.

Page 3: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

O Χριστός γνώρισε τη χειρονακτική εργασία και καταλαβαίνει τον πόνο των φτωχών βιοπαλαιστών. Είναι πολύ πιο κοντά σε μας απ’ ότι κάθε συνάνθρωπος. Όλοι παιδιά ενός πατέρα. Όλα τα αγαθά ανήκουν σε όλους. Παραβολή της Τελικής κρίσης ( Ματθ. 25, 35,40 ) Η οργάνωση των πρώτων Εκκλησιών. Κοινοκτημοσύνη ( Πραξ. 4, 32-35 )Φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας σήμερα..

Εργασία στο σπίτι: Να βρουν ένα από τα παραπάνω θέματα και να το παρουσιάσουν. Εικόνες, κείμενα, ποιήματα, ύμνους για δημιουργία λευκώματος με θέμα την ελπίδα. ☼ ☼ ☼ ☼ ☼

2 ο Δίω ρο -1η ώρα: Παρουσίαση στην τάξη τις εργασίες των μαθητών (για την ελπίδα ).-2η ώρα: Προτάσεις: ☺☺☺☺☺

Ο Απόστολος Παύλος για την ανάσταση των νεκρών Θέλουμε να ξέρετε, αδελφοί, τι θα γίνει με αυτούς που πέθαναν, για να μη λυπάστε κι εσείς όπως και οι άλλοι που δεν ελπίζουν πουθενά. Γιατί, αφού πιστεύουμε ότι ο Ιησούς πέθανε και αναστήθηκε, έτσι και ο Θεός αυτούς που πέθαναν, πιστεύοντας στον Ιησού, θα τους αναστήσει για να ζήσουν για πάντα μαζί του. Α΄Θεσ. 4, 13-14

Υπάρχει ελπίδα Υπάρχει ελπίδα, υπάρχει ελπίδα για όλους μας!Δεν είναι νεκρός! Ζει! Και μπορούμε να ζήσουμε μαζί του!

Page 4: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Όλοι μπορούμε να ζήσουμε μαζί του!Αυτή η ζωή μας δεν θα είναι χωρίς φόβο, αλλά με μέλλον.Όχι χωρίς πόνους αλλά με ελπίδα. Αναστήθηκε! Ζει!Κι εμείς θα ζήσουμε, όχι χωρίς το σταυρό μας αλλά με τον Αναστάντα ( Ντήντριχ Μεντ )

Το τραγούδι της ελπίδας http :// www . youtube . com / watch ? v = f -3 Gkvs 7 VLE

Στίχοι Νανά ΝικολάουΤραγουδήθηκε από την παιδική χορωδία Τυπάλδου

Σήμερα σ' ένα ποίημα πάτησαστον έβδομο ουρανό περπάτησαένα αερόστατο και μια οβίδατης φαντασίας ήταν ή τα είδα.

Εσείς που ακούτε το τραγούδι αυτόμαζί μας πείτε τούτο το σκοπόσαν τη βροχή, το κύμα, το αηδόνινα το ακούει η πίκρα και να λιώνει.

Μην κλείνεις την ειρήνη στο ντουλάπιαπ' το σεντούκι βγάλε την αγάπημια ιστορία νέα θ' ανατείλειμ' ένα χαμόγελο γλυκό στα δυο της χείλη.

Αν οι μεγάλοι θέλουν να σκοτώνουντα όνειρά μας να τα μαχαιρώνουνμύθοι και ήρωες θ' αρθούνε πάλινα τ' ακουμπήσουν απαλά στο προσκεφάλι. (Αφιερωμένο στα απορημένα βλέμματα των παιδιών από τη Βοσνία)

Γράμμα στον άνθρωπο της πατρίδας μου

….Μην με μαρτυρήσεις!Και προπαντός να μην του πεις πως μ’ εγκατέλειψεν η ελπίδα!Καθώς κοιτάς τον Ταϋγετο, σημείωσε τα φαράγγια που πέρασα.Και τις κορφές που πάτησα. Και τα άστρα που είδα.

Page 5: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Πες τους από μένα, πες τους από τα δάκρυά μου, ότι επιμένω ακόμα πως ο κόσμος είναι όμορφος! Νικηφόρος Βρεττάκος

Στην Πίστη πάνω, την Ελπίδα

Μη φοβηθείς το σπίτι, που άνοιξε Βαθιά στη γη τα θέμελα του, κι ας έλθουν χίλιοι ανεμοστρόβιλοι και τη σκεπή του ας ρίξουν κάτου.

Μη φοβηθείς το δέντρο , που άπλωσε τις ρίζες του βαθιά στο χώμα, κι ας σπάσει την κορφή του ο άνεμος και τα πυκνά κλαδιά του ακόμα.

Μη φοβηθείς αυτόν, που στήριξε στην Πίστη επάνω την ελπίδα. Τον είδα στη ζωή να μάχεται μα πάντα ανίκητο τον είδα.

☺☺☺☺☺Δραστηριότητα σε κύκλο:

«Πες μου κάτι να νιώσω όμορφα» Μια κάρτα με το όνομα του μαθητή πηγαίνει στον διπλανό. Μουσική υπόκρουση. Όταν η μουσική σταματάει, το κάθε παιδί γράφει κάτι όμορφο για τον μαθητή

στον οποίο ανήκει η κάρτα. Στο τέλος ο καθένας παίρνει το δικό του.

Στόχος: Η ανάγκη μας για το καλό εδώ και τώρα.

Page 6: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Πασχαλινός ήλιος….Για ένα κόσμο φωτεινό,

για μια ζωή αληθινή και γεμάτη για όλους

3 ο Δίωρο Η χριστιανική πρόταση Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Δουλειά ομάδων: τα παρακάτω κείμενα ♥♥♥♥♥♥

Ο Ύμνος της αγάπηςΚορ. Α΄ 13. 1-7

1Αν μπορώ να λαλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων, ακόμα και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη για τους άλλους, οι λόγοι μου ακούγονται σαν ήχος χάλκινης καμπάνας ή σαν κυμβάλου αλαλαγμός.2 Κι αν έχω της προφητείας το χάρισμα κι όλα κατέχω τα μυστήρια κι όλη τη γνώση, κι αν ακόμα έχω όλη την πίστη έτσι που να μετακινώ βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, είμαι ένα τίποτα. 3 Κι αν ακόμα μοιράσω στους φτωχούς όλα τα υπάρχοντά μου, κι αν παραδώσω στη φωτιά το σώμα μου για να καεί, αλλά δεν έχω αγάπη, σε τίποτα δε μ’ ωφελεί. 4 Εκείνος που αγαπάει έχει μακροθυμία, έχει και καλοσύνη, εκείνος που αγαπάει δε ζηλοφθονεί, εκείνος που αγαπάει δεν κομπάζει ούτε υπερηφανεύεται, 5 είναι ευπρεπής, δεν είναι εγωιστής ούτε ευερέθιστος, ξεχνάει το κακό που του έχουν κάνει, 6 δε χαίρεται για το στραβό που γίνεται, αλλά μετέχει στη χαρά για το σωστό.7 Εκείνος που αγαπάει όλα τα ανέχεται, σε όλα εμπιστεύεται, για όλα ελπίζει, όλα τα υπομένει.

ΜακαρισμοίΜτ.5, 3-11

3 Μακάριοι όσοι νιώθουν τον εαυτό τους φτωχό μπροστά στο Θεό, γιατί δική τους είναι η βασιλεία του Θεού.4 Μακάριοι όσοι θλίβονται για τις αμαρτίες τους και για το κακό που κυριαρχεί στον κόσμο, γιατί αυτοί θα παρηγορηθούν από το Θεό.5 Μακάριοι όσοι φέρονται με πραότητα στους άλλους, γιατί αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη της επαγγελίας.6 Μακάριοι όσοι πεινούν και διψούν για την επικράτηση του θελήματος του Θεού, γιατί ο Θεός θα ικανοποιήσει την επιθυμία τους.7 Μακάριοι όσοι δείχνουν έλεος στους άλλους, γιατί σ’ αυτούς θα δείξει ο Θεός το έλεός του.

Page 7: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

8 Μακάριοι όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν το πρόσωπο του Θεού.9 Μακάριοι όσοι φέρνουν την ειρήνη στους ανθρώπους, γιατί αυτοί θα ονομαστούν παιδιά του Θεού.10 Μακάριοι όσοι διώκονται για την επικράτηση του θελήματος του Θεού, γιατί σ’ αυτούς ανήκει η βασιλεία του Θεού.11 Μακάριο είστε όταν σας χλευάσουν και σας καταδιώξουν και σας κακολογήσουν με κάθε ψεύτικη κατηγορία εξαιτίας μου. Να αισθάνεστε χαρά και αγαλλίαση, γιατί θ’ ανταμειφτείτε με το παραπάνω. Έτσι καταδίωξαν και τους προφήτες πριν από σας.

Απόσπασμα από τον Κατηχητικό Λόγο του Ιωάννη του ΧρυσοστόμουΔιαβάζεται στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, τη νύχτα της Ανάστασης

Όποιος είναι ευσεβής και αγαπάει το Θεό ας απολαύσει την ωραία και λαμπρή πανήγυρη.Το τραπέζι είναι γεμάτο, όλοι απολαύστε. Κανένας ας μη φύγει πεινασμένος ( χωρίς να κοινωνήσει ).Όλοι απολαύστε τα αγαθά της καλοσύνης του Θεού.Κανένας ας μην οδύρεται για τις αμαρτίες του, γιατί από τον τάφο του Χριστού ανέτειλε συγχώρηση.Κανένας ας μη φοβάται το θάνατο, γιατί ο θάνατος του Σωτήρα της ελευθέρωσε από το θάνατο.Πικράθηκε ο Άδης, Κύριε, όταν σε συνάντησε εκεί κάτω. Θάνατε, που είναι το φαρμακερό κεντρί σου;Αναστήθηκε ο Χριστός, και συ κατανικήθηκες. Αναστήθηκε ο Χριστός και η ζωή βασιλεύει.Αναστήθηκε ο Χριστός και κανένας νεκρός δε θα μείνει για πάντα στο μνήμα του.Αφού ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, έγινε η αρχή της ανάστασης όλων των νεκρών.Σ’ Αυτόν ανήκει η δόξα και η εξουσία για πάντα. Αμήν.

♥♥♥♥♥♥

Φύλλο εργασίας 1☺☺☺☺☺

Α Κείμενο Τεχνική 5Π&1ΓΠοιος το γράφει;

Σε ποιους απευθύνεται;

Πώς ονομάζεται;

Πότε το έγραψε; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, που αγαπάει;

Γιατί το έγραψε;

Β Κείμενο Μακαρισμοί ( Ματθ. 5, 3-16

Page 8: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Στους « Μακαρισμούς» ο Χριστός παραθέτει τη βασική ιδέα της διδασκαλίας του και περιγράφει πρότυπα ανθρώπων του καινούργιου, μεταμορφωμένου, ανακαινισμένου κόσμου που ευαγγελίζεται, της Βασιλείας του Θεού.

Υπογραμμίστε στο κείμενο και καταγράψτε στον πίνακα τα πρότυπα των ανθρώπων του καινούργιου κόσμου.123456781. Πώς ονομάζει ο Χριστός αυτούς τους ανθρώπους;2. Γιατί νομίζετε ότι τους αποκαλεί έτσι;3. Ποιες μορφές κακού μπορούν να καταπολεμηθούν σύμφωνα με τους Μακαρισμούς;4. Στη σύγχρονη πραγματικότητα μπορούν οι άνθρωποι να μιμηθούν και να λειτουργήσουν με βάση τα παραπάνω πρότυπα;

☺☺☺☺☺

Φύλλο εργασίας 1Α Κείμενο τεχνική 5Π&1ΓΠοιος το γράφει; Ο Απόστολος Παύλος

Σε ποιους απευθύνεται; Προς τους Κορινθίους

Πώς ονομάζεται; «Ύμνος της αγάπης»

Πότε το έγραψε; 50-60 μ. Χ

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, που αγαπάει;

Μακροθυμεί, δε ζηλεύει, δεν υπερηφανεύεται, ξεχνάει το κακό, χαίρεται για το καλό κ.λ.π

Γιατί το έγραψε; Για να μάθουν οι νέοι χριστιανοί για το μεγαλείο της χριστιανικής αγάπης και να το κάνουν πράξη

Β Κείμενο Μακαρισμοί Ματθ.5, 3-16Στους « Μακαρισμούς» ο Χριστός παραθέτει τη βασική ιδέα της διδασκαλίας του και περιγράφει πρότυπα ανθρώπων του καινούργιου, μεταμορφωμένου, ανακαινισμένου κόσμου που ευαγγελίζεται, της Βασιλείας του Θεού.Υπογραμμίστε στο κείμενο και καταγράψτε στον πίνακα τα πρότυπα των ανθρώπων του καινούργιου κόσμου.1 Αυτοί που έχουν ταπεινή καρδιά2 Αυτοί που υποφέρουν για το κακό στον κόσμο και το πολεμούν3 Αυτοί που έχουν πραότητα4 Αυτοί που επιθυμούν την επικράτηση του Θελήματος του Θεού

( δικαιοσύνη)

Page 9: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

5 Οι ελεήμονες6 Οι καθαροί στην καρδιά ( από αμαρτία )7 Όσοι διωχτούν για το Θεό8 Όσοι χλευαστούν και κατηγορηθούν ( για το Θεό ) με ψεύτικη μαρτυρία 1. Πώς ονομάζει ο Χριστός αυτούς τους ανθρώπους;2. Γιατί νομίζετε ότι τους αποκαλεί έτσι; 3.Ποιες μορφές κακού μπορούν να καταπολεμηθούν σύμφωνα με τους Μακαρισμούς;4. Στη σύγχρονη πραγματικότητα μπορούν οι άνθρωποι να μιμηθούν και να λειτουργήσουν με βάση τα παραπάνω πρότυπα;

Φύλλο εργασίας 2«Κατηχητικός Λόγος» του Ιωάννη του Χρυσοστόμου

Γ ΚείμενοΤεχνική 5Π&1ΓΠοιο είναι το κείμενο; « Κατηχητικός Λόγος», Ιωάννη Χρυσοστόμου

Πού διαβάζεται και πότε διαβάζεται;

Στο Ναό. Στο τέλος της Λειτουργίας μετά την Ανάσταση

Σε ποιους απευθύνεται; Σε όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν και αγαπούν το Χριστό

Ποια μορφή του κακού καταργεί ;

Τη χειρότερη : το θάνατο

Πώς ο αγιογράφος αποδίδει στην εικόνα τα λόγια του Χρυσοστόμου για τη νίκη του Χριστού πάνω στον Άδη;

- Ο Χριστός πατάει σε θυρόφυλλα, που είναι η πύλη του Άδη τον οποίο συνέτριψε. Στο αριστερό χέρι κρατάει το Σταυρό, σύμβολο νίκης του θανάτου. Κάτω σκορπισμένα υπάρχουν σημάδια αποδυνάμωσης των οργάνων του θανάτου ( καρφιά, αλυσίδες, κλειδιά ). Ο Χριστός σκύβοντας τραβάει τον Αδάμ για να τον οδηγήσει στη σωτηρία ενώ δίπλα είναι και η Εύα.Οι δύο συμβολίζουν το ανθρώπινο γένος. Αριστερά πρόσωπα Π.Δ., προφήτες, Δαβίδ, Σολομώντας . Δίπλα στην Εύα ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και οι δίκαιοι που πίστεψαν. Χρώματα φωτεινά, χαρούμενα.

Γιατί το έγραψε; Για να μάθουν ότι ο Χριστός Σταυρώθηκε και Αναστήθηκε για να φέρει τη χαρά την ελπίδα και τη σωτηρία σε όλους τους ανθρώπους

Φύλλο εργασίας 2«Κατηχητικός Λόγος» του Ιωάννη του Χρυσοστόμου

Page 10: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Κείμενο.Τεχνική 5Π&1Γ Ποιο είναι το κείμενο;

Που και πότε διαβάζεται;Σε ποιους απευθύνεται

Ποια μορφή του κακού καταργεί;

Πώς ο αγιογράφος αποδίδει στην εικόνα τα λόγια του Χρυσοστόμου για τη νίκη του Χριστού πάνω στον Άδη;

Γιατί το έγραψε;

Δίνεται η εικόνα της Ανάστασης

Τοιχογραφία, Μανουήλ Πανσέληνου, Άγιο Όρος, Πρωτάτο, 14ος αι.

Page 11: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

4 ο Δίωρο Μελέτες περίπτωσης:

Aãéïò ËïõêÜò Óõìöåñïõðüëåùò - Êñéìáßáò , Aãéïò êáé Éáôñüò êáèçãçôÞò ÷åéñïõñãéêÞò.htm

- Ο Άγιος του 20 ου αιώνα 1877-1961Άγιος Λουκάς, Ιατρός χειρουργός Αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως-Κριμαίας Ο Θαυματουργός Ο κατά κόσμον Βαλεντίν του Φέλιξ Βόϊνο-Γιασερέντσι γεννήθηκε στις 47 Απριλίου στο Κερτς της χερσονήσου της Κριμαίας. Ο βίος και οι ομιλίες του Αγίου Λουκά απευθύνονται σε θνητά όντα που αναζητούν τη χαμένη, αθάνατη θεϊκή τους ταυτότητα. Έζησε στη χειρότερη περίοδο της νεότερης Ευρωπαϊκής ιστορίας, μέσα σ’ ένα εχθρικό καθεστώς προς κάθε θρησκεία αλλά και ελευθερία. Έζησε και πάλεψε σαν γιατρός και απλός πολίτης σε δύο παγκοσμίους πολέμους και δεκάδες κινήματα και επαναστάσεις.Και όμως μέσα σε όλο αυτό το απόλυτο χάος στάθηκε όρθιος.Τα βάσανα, οι φυλακές και το πολικό ψύχος θα έπρεπε να τον είχαν σκοτώσει δεκάδες φορές. Και μόνο το γεγονός της επιβίωσής του σε τόσο ακραίες συνθήκες θα πρέπει να αποδοθεί σε σωρεία θαυματουργικών παρεμβάσεων αποτέλεσμα της άμεσης σχέσης με το Θεό. Ο Κύριος στο πρόσωπο του Αγίου Λουκά ευλόγησε και ανύψωσε την επιστήμη και την έρευνα των ανθρώπων αρκεί αυτή να παραμένει συνδεδεμένη με την Πίστη και τη Γνώση. Για 55 χρόνια διακόνησε το συνάνθρωπο τόσο ως γιατρός χειρουργός όσο και ως πνευματικός γιατρός. Έσωσε χιλιάδες ζωές, χάρισε ελπίδα και πνευματική δύναμη σε ένα ταλαιπωρημένο λαό, που στερήθηκε της ελευθερία, την ιστορία και τη θρησκεία του. Στις 11 Ιουνίου γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Λουκά. Μετά την κοίμησή του πλήθος θαυμάτων και θεραπειών καταγράφονται σε όλο Πιστοί που επικαλούνται το όνομά του βρίσκουν θεραπεία. Η Εκκλησία τον ανακηρύσσει Άγιο, αφού ήδη εν ζωή είχε αναγνωριστεί ως Τέτοιος από το λαό.

- Μάτριν Λούθερ Κιγκ Γεννήθηκε στην Ατλάντα το 1929 και δολοφονήθηκε το 1968 στο Μέμφις. ¨ένα από τα βασικότερα παραδείγματα ηρωικών μορφών, που αντιστάθηκαν απέναντι στο ρατσισμό. Αφιέρωσε τη ζωή του στον αγώνα και κατάφερε να διαλύσει το φασισμό προς τους μαύρους και έκανε ίσους όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από το χρώμα, την εθνικότητα και τη φυλή. Έλαβε μέρος σε διαδηλώσεις. Ήταν εναντίον της βίας και της διάκρισης σε φτωχούς και πλούσιους. Κατάφερε να πείσει τους λευκούς να σέβονται και να είναι φίλοι με τους μαύρους. Τον συνέλαβαν πολλές φορές, φυλακίστηκε, δικάστηκε αλλά δεν το έβαζε κάτω. Στο τέλος δολοφονήθηκε. Για τον αγώνα του του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1964.

Page 12: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

- Όσκαρ Ρομέρο Πλούτος και φτώχεια Στη Λατινική Αμερική, τη γη του μαγικού ρεαλισμού, υπήρχαν φωτεινά παραδείγματα ακόμα και υψηλόβαθμων κληρικών, που ως εκπρόσωποι της Θεολογίας της Απελευθέρωσης ηγήθηκαν των αγώνων των λαών τους για ελευθερία, δημοκρατία, αξιοπρέπεια κατά τις δύσκολες δεκαετίες του 70 και του 80. Ανάμεσά τους εξέχουσα θέση κατέχει ο αρχιεπίσκοπος του Ελ Σαλβαδόρ, Όσκαρ Αρνούλφο Ρομέρο. Αντιτάχτηκε στην καταπίεση και στην αδικία που υφίστατο ο λαός από τη ντόπια και ξένη ολιγαρχία. Στάθηκε δίπλα στο λαό και καταδίκασε τη βία που έσπερναν αδιακρίτως οι επίσημες ένοπλες δυνάμεις. Μέχρι την προηγούμενη της εκτέλεσής του, προσπαθεί να αποτρέψει τη βία και το θάνατο αθώων, με δραματική έκκληση από τον άμβωνα. Εκτελέστηκε στις 24 Μαρτίου 1980, σε ένα μικρό παρεκκλήσι νοσοκομείου κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, από ριπές τυφεκίου που χρησιμοποιούν οι στρατοί που εξοπλίζονται από την αμερικανική πολεμική βιομηχανία.

Φύλλο εργασίας Ο Άγιος Λουκάς

Που και πότε γεννήθηκε;

Ποιες ήταν οι συνθήκες της κοινωνικής ζωής;

Ποια πνευματικά και άλλα χαρίσματα διέθετε;Ποιο ήταν το έργο του;

Πώς μπορούμε να τον μιμηθούμε;

Μάρτιν Λούθερ ΚιγκΠότε έζησε ο Μάρτιν Λούθερ Κιγκ;

Για ποιο πράγμα αγωνίστηκε;

Page 13: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Τι πέτυχε;

Ποιο ήταν το τέλος του;

Όσκαρ ΡομέροΠοιον αγώνα έκανε ο Όσκαρ Ρομέρο;

Ποιο ήταν το τέλος της ζωής του;

Όψεις της σύγχρονης θεολογίας

Θεολογία της απελευθέρωσης Το δεύτερο ήµισυ του 20ου αιώνα στο χώρο της Δυτικής Θεολογίας παρουσιάστηκαν νέα ρεύµατα κα τάσεις (Θεολογία της Ελπίδας, Πολιτική Θεολογία, Μαύρη Θεολογία, Θεολογία της Απελευθέρωσης, κ.λπ.), δηµιουργώντας µια νέα κατάσταση, προβάλλοντας πράγµατα που είχαν ξεχαστεί ή αποσιωποιηθεί από το χριστιανικό κόσµο.    Η Θεολογία της Απελευθέρωσης αναπτύχθηκε τη δεκαετία του ’60 στη Λατινική Αµερική από κληρικούς και λαϊκούς που υποστήριζαν ότι «ο αγώνας για τη δικαιοσύνη και τη συµµετοχή στη διαµόρφωση του κόσµου αποτελούν συνιστώσες του κηρύγµατος του Ευαγγελίου, που είναι αποστολή της Εκκλησίας για τη σωτηρία της ανθρωπότητας και την απελευθέρωση από την καταπιεστική κατάσταση». Σύντοµα απέκτησε υποστηρικτές και σε άλλες ηπείρους. Σε χώρες όπως οι Φιλιππίνες, η Ν. Κορέα, η Νοτιοαφρικανική Ένωση συναντάµε θεολόγους, κληρικούς και λαϊκούς που κινούνται στη «γραµµή» της Θεολογίας της Απελευθέρωσης. Μεγάλες µορφές όπως ο Χέλντερ Καµάρα, ο Γκουσταύο Γκουτιέρες, ο Αντόνιο Φραγκόζο, ο Όσκαρ Ροµέρο, ο Φράι Μπέττο κ.ά., µάχονται καθηµερινά µε κάθε τρόπο για τα δίκαια των λαών. Μαζί τους χιλιάδες κληρικοί, λαϊκοί, µοναχοί, µοναχές. Ο αγώνας τους κατασυκοφαντείται από τους ανθρώπους των αυταρχικών καθεστώτων της περιοχής τους και από υποστηρικτές τους στο εξωτερικό. Αυτοί όµως δεν δειλιάζουν, δεν υποχωρούν.«Είµαι µια φωνή γι’ αυτούς που δεν έχουν καµιά» έλεγε ο Καµάρα Άλλοι απ’ αυτούς φυλακίζονται, άλλοι περιθωριοποιούνται, άλλοι δολοφονούνται, άλλοι συλλαµβάνονται και

Page 14: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

βασανίζονται χωρίς έλεος. Ο Αρχιεπίσκοπος του Σαλβαδόρ Όσκαρ Ροµέρο δολοφονείται κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας από παρακρατικές ακροδεξιές οµάδες. Στην κηδεία του θα δώσουν το παρόν περισσότερα από 100.000 άτοµα. Οι δυνάµεις ασφαλείας θα επιτεθούν στο πλήθος. Περισσότεροι από 20 άτοµα θα δολοφονηθούν και άλλοι 200 θα τραυµατιστούν σοβαρά. Στο βιβλίο του Όσκαρ Ροµέρο που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Μήνυµα», υπάρχει ένα «Μαρτυρολόγιο» που αξίζει κανείς διαβάσει. 

◊◊◊◊◊◊Φεμινιστική θεολογίαΓένεση της Φεμινιστικής Θεολογίας

Η ΦΘ εμφανίζεται, τον 19ο αιώνα και εντάσσεται στις γυναικείες κινήσεις, όχι μόνο ως μια νομική, κοινωνική και θρησκευτική ισότητα, αλλά ως μία αλλαγή των ίδιων αυτών των δομών της κοινωνίας και της θρησκείας, πέρα από κάθε "πατριαρχική" και "ανδροκεντρική" σκέψη. Έτσι νοείται η ΦΘ ως μια θεολογία, η οποία απελευθερώνει τη γυναίκα και μπορεί να ενταχθεί επίσημα στη σειρά των απελευθερωτικών φεμινιστικών κινήσεων κατά τον 20ο αιώνα. Όπως και εκείνα, έτσι και η ΦΘ ξεκίνησε από την Αμερική, όπου το 1890 βλέπουμε την πρώτη "Βίβλο των Γυναικών" της Elisabeth Cady, ενώ ακολουθούν πολλές άλλες γυναίκες.

Φεμινιστική Θεολογία - Κύρια χαρακτηριστικάΦΘ, Αγία Γραφή και Παράδοση

Η ΦΘ επιθυμεί γενικά να κατανοήσει την πορεία της Εκκλησιαστικής ιστορίας διαμέσου των αιώνων, μακριά από τα "παραδοσιακά" μοντέλα, τα οποία επινοήθηκαν σχεδόν αποκλειστικά από άνδρες και συχνά υποτιμούν την γυναίκα. Όλα τα κείμενα της Αγίας Γραφής, Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, γράφτηκαν από άνδρες "για άνδρες" και ακόμα και αυτή η ιστορία του Χριστιανισμού για 2000 χρόνια δείχνει την "ιστορία", στα αγγλικά "His-story", δηλαδή την ιστορία "του" αφήνοντας μόνο λίγο χώρο για την ιστορία "της", δηλ. "Her-story".

Η ΦΘ θέλει λοιπόν να σπάσει αυτόν τον πατριαρχικό κλοιό, έτσι ώστε να μπορέσει να προσφέρει στις γυναίκες τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη δική τους ερμηνευτική προσέγγιση του Λόγου του Θεού μέσα από την ιστορία. Έτσι ακόμα κι αυτός ο Κανόνας της Αγίας Γραφής, όπως είδαμε και με την παράδοση ή ιστορία, από τη στιγμή που γράφτηκε από άνδρες και είναι προϊόν ενός συγκεκριμένου πολιτισμού, πρέπει να αλλάξει. Κύριος λόγος είναι ότι οι γυναίκες στη Βίβλο βρίσκονται "στο περιθώριο" και πρέπει να αποκτήσουν ισοτιμία.

Page 15: Διδακτική ενότητα: Ελπίδα και αγώνας για τη μεταμόρφωση του κόσμου

Φύλλο εργασίας

Θεολογία της ΑπελευθέρωσηςΠότε και από που ξεκίνησε η Θεολογία της Απελευθέρωσης;Για ποια πράγματα αγωνίστηκαν οι υποστηρικτές της;Ποια μηνύματα μας δίνει αυτό το κίνημα;